f
MIDDELRURGSCEE COURANT.
9S I5S" Jaargang. 1912.
Maandag
22 April.
Middelburg 20 April.
Dit de StaatSGonrant.
Uit Stad en Provincie.
Kerknieuws.
Onderwijs.
Landbouw.
Rechtzaken.
De ondergang der „Titanic".
dezer heb
Raad bin
zij roor
n openbaar
zullen
IB.
D... „,r»t d.gelijk., uito»Jeri»8 Zo.-
Pril. m k*«to.l, zoowel voor Middelburg el. voor olie plouLen ru Sederl»d fhueo pp. (2.
Afzond', rlylte nnmiuor. kootou 5 pont.
A duertontiOu bij nboittcmout op TOOrdeelige uoorwuurdon.
Proipectuiien dsarvun zijn aan bet bureau te betomen.
AlT.rt0.tieu roor het eer.tvolgei.de nummer moeten de. middag, róór
aan het bureau bezorgd zijn.
AdvertentiëB A 20 cent per regei. Bij abonnement Teel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regel* f 1.50elke regel meer
20 eent. Reclame* 40 cent per regel. Groote letter* naar de plaat*, die rij innemen.
Tot de plaatiing van advsrtentitin en reclame*, niet afkomitig uit Zeeland, betredende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, i* gerechtigd het Algemeen Adverteetle-ISnrc- A«
A. DE LA DAB An., N.Z. Voorburgwal Amsterdam.
Bit nommer bestaat uit twee bladen e
jen Kindercourant
EERSTE BLAD.
Tan den Haagschen Toren.
Den Haag, 19 April.
In mijn vorigen brief schreef ik een c
ander over de lotgevallen van den vroegeren
internuntius alhier, den heer Giovanini, nadat
deze zijn standplaats ten onzent had verlaten.
De gegevens, welke ik in dat verband mede
deelde, gewerden mjj van een rijde, aan. wol
kar (betrouwbaarheid ik geen reden had to
twijfelen. Ik was dus wel even verbaasd over
esn telegram van den beer Giovamni, aan een
der Haagsche bladen gericht waarom niet
direct aan de „Middelburgsche Courant" ge
zonden? waarin de vroegere internuntius
protesteert tegen rajjn bericht, dat hij „las
terlijk" noemt. Blijkbaar heeft men hem een
gebrekkige vertaling van mijn mededeelmg
voorgelegd, want behalve de vroeger als zoo
vroolijk bekend staande diplomaat zal nie
mand in dit bericht een „lasterlijke aan
tijging" kunnen vinden. Immers wat ik mede
deelde kwam in hoofdzaak hierop neder, dat
hij do pauseljjke diplomatie verlaten had, en
met de vrouw zijner keuze was getrouwd.
Gesteld zelfs dat dit niet waar is, waar zou
dan nog de „lasteer" in zitten?
Voor het oogenblik vertoeft mijn zegsman
in het buitenland, zoodat ik hem niet om
nadere inlichtingen kon vragen. Maar van een
andera zijde veto am ik, dat ongeveer hetzelfde
als door mij gemeld, reeds eenige maanden ge
leden in de Belgische pers had gestaan. Heeft
de heer Giovanini toen ook het zwaard getrok
ken, om daarmede, zooals hij dat eenigszina
uitdrukt: „zijn vijanden" te ver-
Ter kalmeering van den opgewonden heer
Giovanini diene echter, dat ik niet tot zjjn
„vijanden" behoor; mij evenmin als werktuig
van zijn „vijanden" heb laten gebruiken. Wat
ik rapporteerde, gaf ik „k titre de renseigne-
roent" weer. En na al hetgeen er indertijd
hier met hem gebeurd is hjj zelf zal het
zeker wel goed vinden, dat hier nu nog maar
niet eens te herbalen zal hjj in de eerste)
plaats wel willen begrijpen, dat het door mij
medegedeelde, op het eerste gezicht voor een
neutraal persoon, niet dadelijk de elementen
ran een puur verzinsel bevatten. Maar dwa-
ien is menschel ijk en wanneer de heer Gio-
vanim zoo vriendelijk wil zijn, niet mot eenige
Saachtwoorden per telegraaf (of brief. Red.),
nviar mest duidelijk te controleeren feiten en
data aan te toonen, dat hij gelijk heeft, zal
ik hem daarvan zeer gaarne acte geven.
Bet woord ia nu aan den heer G., wien ik
in nlte bescheidenheid echter den raad wil
geven een der goede gebruiken in de Neder -
landache pers te volgen, n.1. zich direct tot
de redactie te wenden van het blad, dat zich
in eerste instantie over het geval uitliet; in
coau de „Midd. Crt.". Ten minste wanneer
hij er prijs op stelt antwoord van mij te ent-
Wanneer het de moeite waard is,
u andere bladen zjjn antwoord en het
hefusch wel
Op gemeentelijk en politiek gebied valt van
hier ."weinig nieuws te melden. Iedereen ia
natuurlijk vol over de ramp der „Titanic",
'waarbij gelukkig geen Hagenaars zip. omge
komen. Toch was dit bijna het geval geweest
met den heer Mutters, de chef der bekende
meubelfabriek Mutters Co. alhier. Deze heer
heeft nJ. de betimmering geleverd voor 15
luxe hutten op het ongelukkige schip, en was
van plan geweest dozo eerste reis mede te
maken. Niet zooals beweerd is als invité, maar
voor rijn eigen rekening, ten einde door eigen
Inmiddels hebben wij ook zelf van den
heer Giovanini uit Rome een schrijven gekre
gen waarvan wij hier een. vertaling van den
Eranschen tekst laten volgen:
„Kennis genomen hebbend (door het Va
derland) van de onedele leugen die uw Haag
sche correspondent zich niet geschaamd heeft
aan uw lezers op te dienen te mijnen koste,
verzoek ik u, op grond van de Hollandsche
iret, om in uw blad beslist en zoo spoedig
mogeljjk te ontkennen het onjuiste en tenden-
tieuse bericht dat hjj van mijn huwlijk gege
ven heeft. Ik behoud mij voor een burger-
Igko en strafrechterlijke actie ia te stellen
tegen allo lasteraars, onverschillig tot welken
maatscbappelijken rang zjj behooren, want hjj
die dit bericht heeft bedacht heeft gelogen,
wetende dat hjj loog."
Was geteekend: R. Gipvanini.
R od- a»«
aanschouwing zijn kennis, wat scheepsbetim
mering betreft, te verrijken. Gelukkig voor
hem, is er van het plan niets gekomen-- Min
der gelukkig trof het de sympathieke jonge di
ree te ar der Holland-Amenka-lijn", Jhr. Reucb
lin, die ook hier vele vrienden telde, en die
blijkens de laatste berichten onder de slacht
offers moet gerekend worden.
Waar deze ontzettende ramp overal de quaes -
tie van een voldoend aantal reddingsbooten aan
boord aan de orde gesteld heeft, zal dit vraag
stuk ook hier te lande wel nader besproken
worden Hef blijkt toch, dat het bezit van
waterdichte schotten voor ear schip het aantal
reddingsbooten pan boord kan verminderen
Als leek vindt ik dit een zeer angstig idee. Mis
schien ten onrechte, maar als men bedenkt,
dat de zelfwerkende waterdicht© schotten der
.Titanic", die een verklaring moeten geven
van het onvoldoend aantal reddingsbóoten aan
boord, de ondergang van het schip niet konden
verhoeden, dan is "het toch zaaks, dat deze
verhouding van waterdichte schotten tot het
aantal reddingsbooten niet door Nederlandsche
roederijen wordt gevolgd, ook afneemt. Lloyd
Naar Engeland via den Hoek gaande, heb
ik aan boord wel eens den indruk gekregen,
dat het onmogelijk was het aantal aan boord
vertoevende passagiers in de aanwezige red
dingsbooten te bergen. Wellicht is deze indruK
verkeerd, maai- zou liet voor alle zekerheid
niet goed zijn, dat het publiek daaromtrent
werd ingelicht? Wanneer de zekerheid kan
'orden gegeven, dat, hoe groot ook het aantal
over te voeren passagiers zij, er steeds genoeg
plaats is in de reddingsbooten, dan is daar
mede alle ongerustheid weggenomen. Ik zeg
nogmaals: misschien is dit reeds zoo, maar
ik weet zeker, dat ik niet de eenige ben, (die
indruk van ©en overtocht naar Engo
land modenam, en met het gebeurde der „Ti
tanic" woor oogen, waaruit voor alle zee
varende volkeren lessen zijn te putten, kon
het m. i. nooit kwaad doen aan een reederij,
indien zij h^t publiek op djt punt afdoende
-erzekering fcon geven. Men vaart er dan
des te geruster mede.
a.s. reis van H. M. de Koningin naar
Parijs is thans vastgesteld op Zaterdag 1 Juni.
Ten einde de heenreis vlugger te maken, zal
de koninklijke trein H. M. van Het Loo via
Luik en verder door België naar de Fransche
hoofdstad vervoeren. Bij de terugreis, op den
3den Juni, zal de route over Brussel geno-
worden, waar de koning van België waar
schijnlijk ter begroeting van H. M. de Ko
ningin zich aan het station, zal bevinden.
In Parijs zelf worden ter eere van de Ko
ningin groote feesten georganiseerd. Voorloo-
pig staan op het program: bezoek aan Ver
sailles, déjeuner op het kasteel aldaar; re
ceptie en diner op het stadhuis te Parijs, be
zoek aan een der militaire kampen, enz. enz.
De Koningin, die de gast is der Fransche
republiek, zal haar intrek nemen in het paleis
aan de „Quai d'Orsay", waar het Fransche
gouvernement vorstelijke personen pleegt te
logeeren.
Politieke beteekenis, dit mag nog wel eans
herhaald [worden, heeft dit bezoek in het
niet. Het is een zuiver beleefdheids
bezoek, waar de politiek geheel buiten staat.
Zoowel hier als in Frankrijk wordt deze reis
der Koningin met groote voldoening tegemoet
naar afle voorteekenen aangeven
zal de ontvangst, welke onze vorstin in Parijs
wacht, zeer hartelijk en sympathiek zijn. In
Oranjegezindheid zullen de Fransche republi
keinen misschien niet onderdoen voor o
meest Iwarme Oranjeklanten.
Uw getrouwe
Torenwachter.
DE BROCHURE VAN Dr. KUYPER.
e lezer zal zich nog wel het incident
het „pijnlijk misverstand" in do Tweede
Kamerzitting van 6 December j.l. herinneren,
toen dr. Kuyper inzake de onderwijspolitiek
in Ned.-Indië zich in ontevreden termen uit
liet over het beteid van den minister van Kolo
niën, den heer Do Waal Mfllefijt, die door den
anti-revolutionnairen leider van niets minder
beschuldigd werd, dan van hot handelen in
strijd met de anti-revolutionnaire beginselen.
Tegen dat verwijt is de minister toen verde
digd zoowel door den minister-president Heems
kerk als door dr. De Visser en het resultaat
was dat dr Kuyper een brochure aankondig-
do ter oplossing van wat minister Do Waal
Malefijt een gruwelijk misverstand had ge
noemd.
Die brochure is thans onder den titel
„Afgeperst" verschenen bij J. Kok te Kampen,
met welken titel de schrijver zegt te willen
uitdrukken, hoeveel liever hij het incident zelf
onbesproken had gelaten. Hij heeft echter ook
gemeend er de geheele hangende school zaak
van Indiö bjj ter sprake te moeten brengen.
Do brochure telt dan ook 86 bladzijden
zonder de Bylageo.
In de eerste paragraaf, onder het bijschrift
„'t Mooie taalbeeld misduid" verdedigt dr.
Kuyper zich hoofdzakelijk tegen dr. Do Vis-
set's vcrwjjt dat hij den heer De Waal Malefijt
van onbekwaamheid zou hebben beschuldigd.
In de tweede paragraaf „Quid pro quo"
betoogt de schrijver dat zijn geding met ko
loniën niet opsproot uit beginselverschil. Wat
hij op December ibij de staatsbegrooting
over den minister van koloniën inlaschte,
liep in geen enkel opzicht over beginselver
schil, maar eeniglijk over aangedane be
jegening, cn hield van de zjjde van
dir Kuyper geen zweem van klacht in, maar
was uitsluitend bedoeld als waarschu
wing met het oog op de stembus van 1913.
In de derde paragraaf „Uit het verkeerd
loket", wijst dr. Kuyper in het bijzonder op
's ministers „onbegrijpelijke, <le ieder onzer
teleurstellende en jammerlijk fatale verkla
ring" in de Memorie van antwoord, volgens
welke het piet op den weg der regeering zou
liggen de zending te steunen cn te bevor
deren pm haar werkzaamheid als zoodanig.
Dr. Kuyper zegt dadelijk van oordeel te zijn
geweest dat hier een ambtenaar en niet de
minister jde pen had gevoerd, en hij gelooft dat
hu nog, ai zou de minister zelf 't tegendeel
zeggen.
In een onbewaakt oogenblik was onder een
minister van christefijken huize uil het ver
keerde loket getrokken de formuleering van
het zeffidingsvraagstuk van links.
In de vierde paragraaf „Het gele gevaar"
wordt het Chijneesche vraagstuk behandeld,
door den heer Van Hoogstraten te berde ge
bracht, een durf die ook hem op een niet al
te vleiende bejegening van den minister te
staan 'kwam
De vijfde paragraaf „Wat in Azië broeit"
js gewijd aan de Indische begrootingsdiscussie
van 1911, en ook daarbij zet dr. Kuyper voor-
pp dat het geen verschil of zelfs geschil was,
maar dat hij alleen te klagen had over de be
jegening. Daarna geeft hij een uiteenzetting
van de huidige stroomingen in Azië, en van
de pnjderwijsjjoliliek die daardoor z i nood
zakelijk je.
In de laatste paragraaf „Eerste gelui" er
kent de schrijver dat hij de stembus inluidde.
Hjj' bracht geen klacht in over persoonlijke
grieven, maar wees uitsluitend op 't gevaar
dat in zulk een bejegening, hield ze aan,
voor de stembus kon schuilen. En in plaats
van één vriendelijk woord kreeg hij toen te
hooren, in hooge mate krenkend te zijn ge
weest .en dat alle ministers zijn waarschu
wing afkeurden. Hij wijst op de betuigingen
van instemming van anti-revolutionaire zijde,
beweert dat de linkerzijde het vroeger voor
Cn)dië tot stand gekomen accoord tracht te
verbreken «loor invoering van de daar vooral
onmogelijke neutrale school, en wekt dan bet
ministerie op tot samenwerking in de door
hem aangegeven richting.
B^j kon. besluit
is benoemd tot ontvanger der directe be
lastingen en accijnzen te Hoorn (buitenge
meenten) P. E. B. Clant Bindervoet, ontvan
ger derzelfde middelen te Et ten en Leur;
is P. N. van Remortel, waarnemend ontvan
ger der invoerrechten te St. Pieter, definitief
als zoodanig benoemd
Uit Middelbare.
De Commissaris der Koningin bezoekt
Maandag 29 dezer de gemeenten Rilland-Bath.
ICrabbendijke, Waarde en Kruiningen.
Dinsdag 30 April a.s. bezoekt hjj de ge
meenten Sluis, Retrachement, Cadzand en
Zuidzande.
Alhier is pp 62-jarigen leeftijd overle
den de heer L. G. Kakebeeke, een der fir
manten van de Meelfabriek aan hot Kanaal.
De overledene was oud-lid van de Kamer van
Koophandel, en commissaris van de Stoomv.
Mij. „Zeeland".
In do gisterenavond gehouden vergadering
van het Natuurkundig gezelschap is besloten
in het volgende seizoen zeven of acht lezin
gen te houden en tevens om een jaarlijksche)
bjjdrage te schenken aan de openbare leeszaal.
Uit VlissingBD.
Gisterenavond om negen uur maakte het ba
taljons muziekkorps te Vlissingen bjj fak
kellicht en omstuwd door een groote menigte
een wandeling door een deel der gemeente.
Voor do woning van den garnizoenscomman
dant, luit. kol. Zanino, weiden eenige num
mers uitgeroerd.
Vrijdagavond is zonder plechtigheid de ten
toonstelling van teekeningen enz., gemaakt
door de leerlingen der Burgeravondschool
de Avondschool voor Handwerkslieden te
Vlissingen.
Hot is een waarlijk zeer bezienswaar
dige tentoonstelling. De ouders der leerlingen
kunnen er met genoegen constateercn dat hun
zonen hun avonden wél besteed hebben de
belangstellenden kunnen er zien dat met goe
den wil en goede leiding zelfs door vrijwel
onontwikkelde jongens heel wat kan bereikt
worden Want er is heel wat bereikt.
De lange serie van teekeningen die daar
ter inzage liggen ziju er het beate bewijs
van. Daar- zijn teekeningen van timmerlieden,
van aanstaande machinisten enz. Daar zijn
de teekeningen gemaakt, bij de lessen ir.
handteekenen, projectie-teekenen en scheeps
bouwkundig-teekenen. Eenige localen zijn er
mee gevuld. In een enkel cursusjaar wordt er
heel wat afgewerkt. Een interessante afdeeling
is die der scheepsbouwkundigen. Er liggen
daar teekeningen van een jol- of een jacht-
constructie naast die van een reddingboot,
't Geheel maakt een goeden, prettigen in
druk. De heeren leeraren toonen zich steeds
bereid de noodige inlichtingen te geven, die
voor een leek dikwijls zeer gewenscht zijn.
We twijfelen dan ook niet of velen belangstel
lende zullen van de gelegenheid gebruik ma
ken pm de tentoonstelling een bezoek te bren
gen.
Uit Wftloheren.
Naar aanleiding van het bericht dat de sta
kende werklieden te Domburg de voor
stellen der patroons verworpen hebben zijn
Vrijdagavond de patroons samengekomen. Al
gemeen waren ze ten zeerste teleurgesteld
door de onwelwillende ontvangst van hun voor
stel door de stakers. Ze meenen van hun
kant zooveel gedaan te hebben, dat de. werk
lieden daarmede genoegen kunnen nemen.
Dezen kunnen volgens hun opinie geen rech
ten doen gelden op de uitbetaling van het
half uur koffiedrinken 's morgens
De patroons hebben besloten, niet toe te
geven en willen dus een afwachtende houding
aannemen.
Uit Tholen.
In de Vrijdag gehouden gemeenteraadszit
ting te .Stavenisse werd het voorstel)
van het dag. bestuur om geen deel meer te
nemen aan eenige voorbereiding in zake wa
terleiding, zpoals reeds per telegraaf is ge
meld, met 5 tegen 2 stemmen aangenomen,
nadat de voorzitter en do heeren H. J Dorst
en A. J. Verstxaate (lid van het waterleiding
comité) de zaak warm en met vuur verdedigd
hadden.
In verband met een gehouden bespreking
met den directeur der Holl. Residu gasmaat
schappij en een ingekomen schrijven van de
maatschappij voor gemeentebedrijven in
Utrecht, inzake steenkolengasverlichting, werd
bet verzoek van den heer J. S. Meijer om con
cessie vpor den aanleg een er electrische cen
trale tot pader onderzoek aangehouden.
Aangeboden werden de verslagen der ge
meente en der volkshuisvesting, terwijl de
termijn van ontruiming van twee onbewoon
baar verklaarde woningen met zes maanden
werd verlengd-
Uit Z. - Vlaanderen O. D.
Naar de „T. Crt verneemt is Vrijdagmorgen
het aantal nieuw aangenomen werklieden
de firma Little Johnston te Terneuzen
De stakers bezetten de verschillende toe
gangswegen naar de stad, om degenen, die zij
er op aanzien aldaar te komen werken, aan
te spreken en daarvan terug te houden.
De politie surveilleert geregeld in de nabij
heid van de losplaats en bij het af en aan
gaan van hot werk, om bemoeilijking van
de [werkwilligen te voorkomen.
Deze week is in de Wester Schelde een
tweede vijfdraadstelegraaf- en telefoonkabel ge
legd, loopende van Waarde tot Walsoor
den, ter hoogte van do Magere Marij.
Van Kloosforzando wordt over Hengstdijk
rechtstreeks naar Terneuzen een nieuwe
Het niet zelden voorkomen van storingen
op do eerste lijn, heeft tot dezen praclischen
maatregel doen overgaan.
A'inea 1 van art. 3 van het Plaatselijk
Reglement enz. is by besluit van den Alge-
meenen Kerkeiaad der Hervormde Gemeente
te Middelburg, aldus gewijzigd
>Bezwaren betreffende de lijst der stem
gerechtigden moeten binnen drie dagen na
den laatsten dag, waarop de lijst ter inzage
heeft gelegen, schriftelijk en onderteekend
bij den praeses van den kerkeraad worden
ingediend."
Deze wijziging is door het Provinciaal
kerkbestuur goedgekeurd ei zal binne*
eenigen tijd gedrukt voor de leden der
gemeente verkrijgbaar gesteld worden.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen; te Oud-Beierland da. S-
van Dorp te Bodegraven.
Gereform. kerken.
Bedankt; voor Asperen ds. N. Diemer
te Dronrijp.
Chr. Gereform. Kerken.
Beroepen; te Rijnsburg ds. L. H. de
Vries te Hilversum.
Ned. Israëlitische Kerk.
Benoemd tot leeraar te Doetinchem N. J.
Polack te Stadskanaal.
De uitslag van de over gangs- eu eind
examens van de burgeravondschool en avond
school voor hands werklieden alhier kunnen
wij door gebrek aan plaatsruimte en aan t$d
heden niet i
Wij ontvingen ter aankondiging,De
boterbereiding op de boerderij", door C.
Zwagerman, zuivelconsulent voor Zeeland.
Het boekje is uitgegeven op kosten van de
afdeeling Nieuw Namen van de R. K.
Boerenbond.
De dir -gem van den landb. brengt tei
kennis van belanghebbenden, dat hot voor
nemen bestaat, eenige districtsveeartsen te Be
noemen, op een jaarwedde van drie duizend
gulden (f 3000). Zie verder „St. Crt- oo. 92.
De Boterkwestie
Voor het kantongerecht is heden K. J v H
te Middelburg, beschuldigd van over
treding der Boterwet, veroordeeld tot f 100
boete sub 14 dagen hechtenis en plaatsing der
gerechtelijke uitspraak in de „Middelburgsche
Courant", de „Vlissingsche Courant", „De
Gids" en „De Faam".
Zoodra de „Carpathia" te New-York is aan
gekomen, zijn de passagiers natuurlijk onder
vraagd. Alle kranten over de geheele wereld
staan vol beschrijvingen, hoe de botsing in
haar werk ging en wat er na dien tijd gebeurd
is. Toch kan men zich van die verschrikke
lijke uren nog geen duidelijke voorstelling ma
ken, want de verhaten spreken zich zelf
op belangrijke punten tegen, wat trouwens de
afmetingen van het schip en de rade toezei
angst, waarin ieder in dien nacht verkeerde,
in aanmerking genomen, niet kan verwon
deren.
We moeteil er ons dus voorloopig toe be
palen, het voornaamste te kiezen uit wat
door deze en gen© is verteld.
De aankomst van do „Carpathia" in New-
York moet een ontróerenden indruk hebben
gemaakt. De menschen kwamen in de moest
fantastische kleedijen, sommige in avondtoilet,
andere haast in nachtgewaad, sommige keu
rig gekapt, andere weer haveloos van de boot
een bonte stoet. Allen aanwezigen sprongen
Ho tranen in de pogen.
Allen bewaarden een eerbiedig stilzwijgen,
dat door do snikken van elkaar ontmoetende
familieleden Werd onderbroken.
Men kan nu wel aannemen, dat do schok,
waarmee do „Titanic" op de ijsbank inliep,
niet hevig is geweest. Daarop hoorde men
een dof rollen dat 10 seconden duurde. Dat
eerst niemand aan ernstig gevaar dacht,blijkl}
wel daaruit, dat hoeren hun kaartspel, dat zo
even hadden gestaakt, weer hervatten.
Hot schijnt nu, dat door het mot kracht bin-
nenstroomendo, ijskoude water ketolontplofJ
fingen hebben plaats gehad, die het reusach
tige schip gebroken hebben. Vijf minuten na,
de ramp, meldt de oene getuige, was de
kalmte geweken en scheen ieder krankzinnig
geworden. Toen moet er gevochten' zjjn, van
welke gruwelijke paniek een der geredden npg
de sporen pp zijn gelaat toonde.