I
MI!)IEI<BI!R(>N('HK COFRAKT
f
I
g. g7 iss° Jaargang.
1IM2.
Vrijda
tr
lx April.
MiddeHrarg il April.
Uit de Pers.
Dit Stad en Provincie.
Kerknieuws.
Kunst en Wetenschappen.
Landbouw.
Verschillende Berichten
Dm eomrant ,«r.ckijnt d.geliji., v»a Zo». P.e.ldag„.
VU. por ëwirtssl, oowd-mor Middelburg al» voor allo pl.»tM» m NedsrUnd traoco pp 19.
Afzonderlijke nummert kotten 5 cent.
A ^veormement op voordeelige voorwaarden.
Protpeotunen daarvan zijn aan het bureau te bekomen,
Mnrtutiém voor hot oor.tvolgonde .immer mooie, dei middag. vOOr oë. >»r
aan het bureau bezorgd zyn.
Advertentie 20 cent per regel. By abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andore familieberichten es Dankbetuigingen van 17 regelt f 1.50elke regel meer
20 oent. Reclame? 40 cont per regel. Groote lettert naar de plaat*, die zij innemen.
Tot de plaatiing van advertontiën en reclamet, niet afkometig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, it gerechtigd het Algcacce Adrerteatle-IStrc au
A. DE LA HAK Au., H.Z. Voorburgwal *60, Amrterdam.
Bg deze courant behoort een
„fiewenschl'' of „gebruikt"?
Toen we onlangs in een artikel over de
spellingkwestie melding maakten van de
aanbeveling der Staatscommissie aan de
regeering, om als regel die tchrijfwijze te
gebruiken welke »in den breedsten kring
gebraikt wordt", (eigenlijk staat er in de
conclusies der commissiegevolgd wordt,
wat hier op hetzelfde neerkomt) lieten
we daarop de korte opmerking volgen, dat
deze twee laatste woorden beter vervangen
waren doorgewenscht wordt.
We wisten toen niet dat we daarmee een
kardinaal punt uit het rapport aanroerden-
We kenden slechts de in de groote pers
vermelde conclusies, en niet het rapport zelf.
Maar thans vinden we in de Standaard'
welks hoofdredacteur, dr Kuyper, voorzitter
der Staatscommissie was, een hoofdartikel
met tal van cijfers uit het commissie-rap
port, ten bewijze dat het gebied van het
Kollewynianisme ter nauwernood een kleine
eouelave vormt, terwijl over het geheele
gebied van ons land de spelling van De
VrieE en Te Winkel de zoo goed als eenig
gebruikte is.
Om dat na te gaan heeft de commissie
een uitgebreid statistisch onderzoek laten
instellen naar hetgeen in 1909 ten onzent
verschenen is in de twee spellingwijzen.
En het resultaat daarvan was dat De Vries
en Te Winkel in overheerschende mate aan
getroffen werd, en dat er slechts een luttel
aantal opstellen in 't Kollewijnsch werden
gevonden.
■n als conclusie schrijft dan de >Stan.
daard"
»Het oordeel door de cijfers zelve geveld,
is voor de spelling-Kollewijn dan ook ten
•enenmale vernietigend, en aan de staag
gegeten voorstelling alsof we in deze spel
ling te doen hadden met een phenomeen,
dat allengs bezit van het land nam, is voor
goed de bodem ingeslagen."
Nu lijkt ons die conclusie ten eenenmale
onjuist.
Dat het Kollewijnsch slechts zeer schaarsch
wordt gebruikt, had men ook wel kunnen
zeggen zonder een uitgebreid statistisch on
derzoek. Maar hoe komt dat P Omdat verre
weg de meeste menschen door de omstan
digheden nu eenmaal gedwongen worden
nog de oude spelling te gebruiken.
Wij kennen tal van personen, die alles
behalve vrede hebben met De Vries en Te
Winkel-spelling, maar die in hun ambt of
betrekking die spelling móeten gebruiken
en die d&arom niet overgaan tot de twee
slachtigheid van de oude spelling in hun
beroep en een vereenvoudigde spelling in
hun particulier geschrijf. Ze zijn daarvoor
te veel aan de'oude spelling gewend. Maar
dBt beteekent nog geenszins, dat ze niet
de invoering van een eenvoudiger spelling
zouden weDscben of goedkeuren, al zullen
sommigen ook niet Alle stellingen der Kol-
lewijnianen onderschrijven.
Zou de regeering, op dat geringe gebruik
vam het Kollewijnsch afgaand, de beweging,
als onbeteekenend, voor dood verklaren, dan
zou, vreezen we, de daarop gebouwde rege
ling haar kracht verliezen, omdat een groot,
en aldoor groeiend deel van het publiek
die vooropgestelde bewering niet zou aan
vaarden.
VERKEERDE TEGENSPRAAK.
In „De Nederlander" is zooals we reeds
meldden, de mededeeling van den Haagschen
correspondent van het „Hand." betreffende
de commissie voor de onderdomsverzckering
tegengesproken mot de verklaring, dat de
commissie nooit een vergadering heeft ge-
honden, waarin de artikelsgewjjze behande
ling op half April werd gesteld De genoemde
correspondent heeft de juistheid van zijn
mededeel ing nog eens onderzocht en zegt
haar slechts te blijven volhouden.
De niet-huldigers
van drTTtuyper.
De „Nederlander" heeft geantwoord op de
klacht van dr Kuyper dat dit blad ontbrak
onder do velen die hem op 1 April een ©ere
saluut brachten De „Nederlander" schrijft dat
zjj over de „Standaard" veel goeds had kunnen
schrijven.
„Maar, dan hadden w'y moeten zwijgen van
de wijze van str'jjdvoeren, enkel aan
dat prgaan eigen, waarover do „Nederlander"
zich, van zijn geboorte af tot op den huidigen
dag toe, voortdurend bitier beklaagd lieeft, en
dan zou onze lofspraak, in de ooren van ieder
die ons blad geregeld gelezen heeft, als on
waar, als een schijn beleefdheid hebben ge
klonken. Dat nu wilden wij niet.
Of wel, wij hadden op dat punt eene
reserve moeten maken, en dan zou in de
schoone koren zich een nog al onaangename
wanklank hebben gemengd. En ook dat wilden
wjj niet."
Do Van Dag tot Dag-schrijver in het „Hand
geeft in een uitvoerig artikel dezelfde redenen
aan in antwoord op de vraag waarom hij geen
eeresaluut aan de „Standaard" bracht
Uit Middelbarg.
Dooi- do imelkvereeniging ^Samenwerking"
alhier is het besluit genomen dm van
de maand April tot December voortaan elke
maand monsters melk te laten onderzoeken
van del eden der vereeniging; do kosten van
dat onderzoek zijn voor rekening der ver
eeniging. De eerste inlevering der monsters
moet geschieden op Dinsdag 16 April a.s. en
voorts iedere maand en wel op den twee
den Dinsdag.
Nadere inlichtingen aangaande de bezorging
der monsters melk en het verkrijgen van
flesschon zullen den leden worden toege
zonden.
Het is Inu maar te hopen, Hat He leden hier
van een nuttig gebruik zullen maken, ten
eerste strekkende dit voor het algemeen be
lang dor melkverbruikers, en ten andere
ook zeer zeker voor hun persoonlijk belang.
Gisteren zijn hier tor stede de eerste
aardbeien aangevoerd.
Men verzoekt ons te verbeteren dat het in
ons vorig nummer vermelde rund dat in den
stal dood viel, geen koe was maar een vette,
vaars von f 220-
Uit V li s tin gen.
Men schrijft ons uit Antwerpen
De rivicrioods Brock, die sedert 45 jaren
in dienst is by het Belgisch Loodswezen en
sedert 29 jaar als vaste loods vaart op een der
booten der Harwich-line, wordt eerstdaags op
pensioen gesteld Als bewijs van tevredenheid
werd hem dezer dagen door do directie van ge
noemde stoomvaartlijn een fraai cadeau aange
boden Zoolang het loodswezen bestaat, is er
nooit een loods geweest, die zoo vaak het
traject AntwerpenVlissingen v.v heeft af ge
logd als hij
Uit Walcheren.
Gisterenavond omstreeks zes uur had te
Big go kerke de oudste zoon van den land
bouwer P. K. het ongeluk van een door hem
bereden jong paard te vallen, met zijn hoofd
tegen een paal, met het gevolg dat hij bewus
teloos werd opgenomen, waarna onmiddellyk
geneeskundige hulp is ingeroepen. Hedenmor
gen lag de ongelukkige nog buiten kennis
In de Woensdag gehouden raadsvergadering
te We8tkapelle werd o. a. ingewilligd een
verzoek van mej. Guiran-Struik om onthef-
van hoofdeljfkc® omslag over een half
jaar 1911.
Een voorstel van Burg. en Weth. om de op
brengst van de vronen met f 150 te verhoo-
gen, werd met 6 stemmen aangenomen; de
heer W. de Visser stemde tegen.
Met algemeens stemmen werd A. Meeuse,
benoemd gemeenteveldwachter alhier, benoemd
tot keurmeester en belast met het houden van
toezicht op de wegen.
Een voorstel om een wijziging te brengen in
de gemeentebogrooting, dienst 1911, werd
aangehouden tot een volgende vergadering.
Met algemeene stemmen werd een wijziging
aangebracht in de gemeentebegrooting, dienst
1912, waarbij do hoofdelijke omslag verhoogd
werd tot f 2300.
Een verzoek van J. Hengst e. a. om op het
Koudorp Igeen plaats af te staan aan het
.Groene Kruis" tot het bouwen van een maga
zijn, werd aangehouden, om in een volgende
vergadering behandeld te worden
Hierna ging de vergadering in comité-gene
raal over tot het behandelen van het kohier
van den hoofdelijken omslag over 1912.
Na heropening werd dat kohier vastgesteld
op f 2300.
Uit Znid-Bevelaad.
Dezer dagen had te 's Ileerenhock een
reizend scharenslijper do brutaliteit, bij een
winkelierster cenige kaarten met garnituur wer
ken weg te nemen en deze later tegen ver
minderde prijzen aan den man te brengen
Door het menigvuldig bezoek in den winkel
kreeg de winkelierster argwaan cn bemerkte,
dat haar een groot gedeelte garnituren Was ont
futseld.
Weldra werd de politie met de zaak in
konnis gesteld, die den verdachte in zijn loge
ment uit zijn bed haalde. Den volgenden dag
word hij naar Middelburg overgebracht
Woensdagavond vierde de zangvereeniging
„Excelsior" te N i s s e haar tweede jaarfeest,
dat een openbaar karakter droeg. De nieuwe
directeur leidde tie uitvoering. De zangstukjes
werden afgewisseld door voordrachten. Het pu
bliek ging zeer voldaan huiswaarts
Omtrent de tram Hansweer tV lake
wordt iaan verschillende bladen gemeld dat
in tegenstelling met de bewering van „Zeelan-
dia", dat de tram zeer spoedig ui exploitatie
zal komen, ter bevoegder plaatse werd verze
kerd, dat daarvan nog niets te zeggen valt, al
zal de aanbesteding van de Ijjn ook binnenkort
plaats hebben.
Uit dit alles blijkt, zegt „De Zeeuw" dat het
aanvankelijk vernomen gerucht, dat de plannen
van het stoomtramnet op Zuid-Beveland, waar
in ook ILansweert is opgenomen, het tot stand
komen der Décauville tram zouden doen ver
vallen, onjuist was.
Door den vreeslijken storm van Dinsdag is
te Krabbendijke een flink getij water
geweest. De kade stond diep ouder, het wa
ter stond ruw en heeft aan het pas afgewerkte
rietbeslag weder schade aangericht. Verwon
derlijk is hot dat de zakken grond, welke dit
beslag verZwaren, en welks zakken waren
dicht gemaakt, thans zijn ledig geloopen. Men
zal weder met de herstelling beginnen. Wan
neer zullen deze dijken ook eens flink wor
don aangepakt voor verzwaring? (De Z
In de Woensdag te Krabbendijke ge
houden raadszitting werd eene raadscommissie
»emd, bestaande uit de leden van. 't col
lego van B. en W. en het raadslid Vogelaar,
welke commissie in opdracht heeft een on-
derzoek in te stellen naar de mogelijkheid om I
voor gemeenschappelijke rekening der gemeen-
Krabbendijke. Rilland-BaÜi en Waarde eene
gasfabriek of electrische centrale te stichten.
Eene wijziging in de begrooting van 't burger-
gorlijk armbestuur werd goedgekeurd. In plaats
van den heer A. de Kok, die wegens hoogen
leeftijd eervol ontslag als plaatsvervangend
ambtenaar van den burgerlijken stand had ge
vraagd en verkregen, werd benoemd de wet
houder Willeman, die de beslissing dienaan
gaande aanhield. Ten slotte werd aangenomen
een voorstel van B. en W. om den onderhouds
plicht van 25 M zeedijk van den Karelpoldar
af te koopen voor de som ineens van f400,
een bedrag, dat door 't bestuur en eigenaars
van dien polder zou worden goedgevonden-
Medegedeeld was nog, dat B en W zouden
probeeeren een voet- en fietspad te maken bij
den zoogenaamden Meiboom, waar 't nu steeds
een modderige boel is. De aandacht wordt
op deze proef gevestigd om vooral te weten,
of de practijk daartoe geen moeilijkheden in
den weg zal leggen, waarvan B en W gaarne
kennis ontvangen.
3 slecpbooten om het vlot te sleepen. Woens
dag is het midden door gebroken.
Mosselbooten van Bruinisse bergen de lading
welke bestaat uit steenkolen.
Uit Haamstede wordl aan de „Z. N
gemold dat Zondag het bezoek aan de bloem-
bollenvelden vrij groot is geweest, ofschoon
do bloei van dit gewas zeer belemmerd was
geworden door liet koude weer der vooraf
gaande dagen. De kelkjes waren toch voor
het mcerendeel gesloten. Paasch-Maandag waa
guur, koud en winderigzoodat wie zijn tochtje
tot op dien dag had uitgesteld groote teleurstel
hng ondervond Bij mooi, zacht weer, zal
a.s. Zondag het bezoek wel grooter zijn De
bollen zijn dan ook zeker op zijn mooist
Uit Tholen.
Te Oud-Vossomeer heeft de heer G J.
Amph ontslag verzocht als secretaris-penning-
meester van Weezen-Armbestuur, wegens ge
vorderden leeftijd; reeds 4-1 jaren vervulde
hij die hetrekking en is thans 81 jaren Dud
Uit Z. -Vlaanderen O. D.
In de „Tern. Crt." lezen we over do sta
king der bootwerkers te Terneuzcn nog
hel volgende:
Dinsdag namiddag kwam er cenige verande
ring in den stand der zaak. Des morgens had
geen werkman zich op het werk aangemeld,
doch in den namiddag deden er zich ecnigm
op die aan het werk gingen. Enkelen volgden,
en het werd een tiental
Begrijperlijker wijze bracht dit de gemoede
ren in beweging Toen begaven zich meerderen
naar het kantoor der firma Little and Johnston,
doch deze werde-n niet toegelaten Naar men
ons mededeelde is toen te kennen gegeven dat
Woensdagmorgen zou worden medegedeeld, wie
nog voor werken zou worden aangenomen.
Met het oog op hun veiligheid werden de
werkwilligen Dinsdagavond door de politie bij
hun tocht van het werk naar huis vergezeld.
Dien avond werd opnieuw eene vergadering
van „Recht en Plicht." gehouden, waarin be
sloten werd ondanks de veranderde, betrearde
omstandigheden, den strijd vol te houden.
Verder schijnen pogingen te zijn aangewend om
de werkwilligen terng te houden van het voort
zetten van den arbeid. Ho© dit ook zij, Woens
dagmorgen was het aantal werkwilligen weer
tot de helff verminderd
Uit Schopwen-Duiveland.
Maandag werd van uit Zierikzee met
vol aandacht een zeeschoener gadegeslagen,
die met de noodvlag in top togen den grond
bij het Gouweveer was terecht gekomen Het
schip slaagde er later met den vloed in to
ankeren tusschen de Noord- en de Zuidbout,
r kreeg veel zeeën over Dinsdagmorgen
vroeg gelukte het aan het stoomschip der
visscherjjen „Spliinx" verbinding met het schip
te krijgen, het op sleeptouw te nemen en te
Zierikzee binnen te brengen. Door het zware
stooten maakte het schip water
Het schip was een ijzeren aak-schoener
uit Groningen, genaamd „Auffina", kapitein
G. W. Gorter, groot 176 ton, geladen met
tras, van Andemach (Duitschland), bestemd
naar Dielette (Frankrijk) Schip en lading zjjn
verzekerd.
Dinsdagmorgen omstreeks negen uur is te
Bruinisse by den hevigen N.W. storm het
•cn sleepschip genaamd „Maria" afkomstig
Basrode, België, in het Noordergat aan den
d gevaren. Tevergeefs werd getracht door
Besmettelijke ziekten
Blijkens opgave aan den Centralen Gezond
heidsraad zijn in do week van 3 tot en met
9 April in Zeeland geconstateerd 10 gevallen
van besmettelijke ziekte en wel van typhus
1 geval te Burghvan roodvonk 1 geval te
Schoondjjke en Wolphaartsdrjk en van diphthe-
tis 1 geval te Ede, Goes, Hontenisse, Kloetinge
en Ouwerkerk en 2 gevallen te Wissekerke
Te Amsterdam is jia een langdurige ziekte
op 76-jarigen leeftyd overleden dr. G J.
Vos Az., do oudste predikant der Ned Herv
Gem. aldaar Sedert 1875 was hy te Amster
dam gevestigd, maar daarvóór, van 1872'75
stond hij to Middelburg
Gereformeerde Kerken.
Beroepen: te Haastrecht G. R. Kui
per, cand. te Hilversum te Zalk (bij Zwolle)
ds. N. Diemer te Dronrijp te Borsselen ds
J. C. van Oordt te Middelburg.
Een aantal der meest bekende Neder
landsche staatslieden en rechtsgeleerden heb
ben zich tot een commissie gevormd, tot het
oprichten eener Academie voor internationaal
recht, to 's-Gravenhage. Er zullen voorloopig
geen vaste hoogleeraren worden benoemd, doch
geleerden van verschillende nationaliteit wor
den uitgenoodigd om voordrachten en cursus
sen to houden over internationaal recht in een
der zalen van het vredespaleis. De Carnegie-
stichting heeft voor dit doel een bijdrage toe
gezegd Reeds vroeger was dit denkbeeld door
don Rumaenschen Minister Stourdza in een
missive aan den voorzitter der Vrcdes-confe-
rentie bepleit.
Tweeden Paaschdag is te Brussel het
eerste, Vlaamsch-Katholiek© Tooneol congres
gehouden. Meer dan 300 personen hadden zich
doen msel'rijven, onder wie ook Noord-Neder
landers. Uit Amsterdam was de heer Frank
Luns overgekomen, die met lichtbeelden aan
toonde, welk© ontwikkeling een tooneelstuk
doorloopt van het oogenblik af, dat de schrij
ver er „Einde" onder zet, totdat het scherm
voor de eerate vertooning rjjst.
Maeterlinc k-h u 1 d e.
We hebben gemeld, dat mvn in Brussel
toebereidselen maakt, om dezen verfransehten,
Belgischen schrijver te vieren. Van hem is
nu bericht ingekomen, dat hij dat feest zal
bijwonen.
Het zal plaats hebben in den Muntschouw
burg aldaar den 8sten Mei, en bestaan ia
een galavertooning, waarop de koninklijke
fumilie zal worden nitgenoodigd en die
verder voor ieder toegankelijk zal zijn.
Het programma zal bestaan uit»Pelléas
et Mélisande", met de tusschenspelen vaa
Gabriel Faure, te Brussel nog niet bekend
en een lezing door mevr. Bartet dor Comédie
Franijaise, die eenige bladzijden zal voor
dragen uit »la Vie des Abeilles" getiteld
»Le Vol Nuptial."
De „Kèlnische Zeitung" heeft van dei»
beroemden HamDurgschen idicrenverzamolaar
Hagenbeek bericht ontvangen dat diens rei
ziger, die verleden jaar van een mot bot
zelfde doel ondernomen reis onverrichter zake
was teruggekeerd, nu werkelijk in Liberia
een dworgnijlpaard geschoten, een ander lo
vend gevangen heeft Deze vond3t is van
groot belang, omdat deze dieren zich van
de eigenlijke nijlpaarden in do overige deelen
van Afrika sterk onderscheiden en er in het
geheel jmaar twee of drie huiden van dit
kleine stroompaard voorhanden zjjn.
Voorzoover bekend, bezit geen enkel mu
seum een geraamte van deze diersoort
De .Woensdag te Oostburg gehouden
vergadering der afdcoling Oostburg van de
maatschappij tot bev van Landbouw en Vee
teelt behandelde de agenda der a.s. Hoofd
bestuursvergaderingde belangstelling was
weder zeer gering, slechts een 20-tal leden
waren tegenwoordig-
Betrcffende hel voorstel van het Hoofd
bestuur om de 'keuringscommissie voor de
promiekcuringen te doen bestaan uit 2 vee
arisen en 1 fokker, deelde de heer A. J
Lako Imede, dat vele fokkers, zoo niet het
grootste deel, tegen dit voorstel zjjn, de hecrr
Lako zou liever den tegenwoordigen toestand
bestendigd zien ,n.I. één veearts en twee fok
kers, maar dezo dan herkiesbaar verklaren
velen zijn ïnet hem deze moening toegedaan
de aanbeveling zou dan moeten worden op
gemaakt dooi' liet Z. B S. Besloten werd den
afgevaardigden op te dragen ter algemeen©
vergadering te stemmen tegen het voorstel
van t Hoofdbestuur. Op de andere punten
werd den afgevaardigden vrijheid gelaten, hoe
te handelen.
Bij de rondvraag vestigde de heer Lako do
aandacht op den toestand der stallen in bot
algemeende inrichting daarvan laat z. i
veel te wensclien over; hij zou het daarom
wenschelijk achten stappen te doen om daarin
verbetering te brengen, b.v. door benoeming
van een commissie De vergadering was het
in dezen met den heer Lako eens en de af
gevaardigden zullen deze zaak in het H. B
ter sprake brengen.
£75 werd beschikbaar gesteld voor de ten
toonstelling van vrouwelijk fokvee voor de
in Mei te houden keuringen van wege do
fok- en contrólevereenigingen
SPORT.
E x t r a,-t re i n naar Dordt.
Er rjjdt Zondag 28 April a.s. een extra-
trein naar Dordrecht voor den voetbalwed
strijd HollandBelgië. Deze trein heeft 3
klassen. De prijzen van uit Middelburg zjjn
lc kl f2.15, 2e kl. f 1.65, 3e kl f 1.10.
Een beperkt aantal kaarten zal verkrijg
baar worden gesteld van Dinsdag 14 April
tot Zaterdag 27 April, 's middags 3 uur
Olympische 6polen.
Den eersten Juni zal het groolsche stadium
voor die spelen in tegenwoordigheid van
den koning te Stockholm plechtig geopend
worden. Verschillende vorstelijke personen zul
len de wedstrijdon bezoeken
Het »Hbl. van Antw." klaagt over het
te kort aan ligruimte in de haven aldaar
bij de tbans heerschende drnkte. Een vorig
bericht nit Vlissingen in ods blud doelde
daar reeds op.
De belemmering in de haven was volgens
dat blad Woensdag nog even groot als
Dinsdag en men heelt niet het minste voor
uitzicht, wanneer er eenige verlichting zal
kernen.