MlllllElltrMNIHE f 01! IA IT.
u. 77 135' Jaargang. ïsi'i.
Zaterdag
30 Maart.
Middelburg 29 Maart.
KAMEROVERZICHT.
Dit de StaatsGonrant.
HU Stad en Provincie.
Kerknieuws.
Onderwijs.
Landbouw.
Verschillende BeriGhten
Ou. ».r»t d.gelUk..
k».rU»l, zoo«l voor Biddelburg J. voor oil. pl»»t.e„ Wer-ud fa... pp. [1
Afzonderlijke nummer» kotten 5 cent
A dvTTte nil(Tn toj^bonnement op roordeelige voorwaarden.
Pro«pecta*»en daarvan zijn aan het burean te bekomen.
Adrerte.tiöa toor het eer.tvolgende nummer moeten des middag, vóór één nnr
aan het burean bezorgd zijn.
AdverteaüSn a 20 cant par rege'. Bij abonnement veel lager. Geboorte», dood- e*
alle andere familieberichten ea Dankbetnigingen van 17 regels f 1.50elke regel neer
20 cent. Reclame» 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentie» en reclames, niet afkomstig oit Zeeland, betrefende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het AlgeMeem Adw©rt©Htf©-0*rt an
A. DU LA IHAB Ac., N.Z. Voorbirgwal *6tt, Amsterdan.
Bp dele courant behoort n btivoagsel
HET LOT DER BAKKERSWET.
De Bakkerswet is men zie 't Kamerover
zicht nog verder op de lange baan ge
schoven, en zal vermoedelijk wel geheel van
de baan raken. De rechterzijde is bang voor
dien „twistappel", zooals de „Standaard" de
Bakkerswet noemt.
Het is een treurige ervaring die minister
Talma met deze eerste proeve van sociale
wetgeving heeft opgedaan. De eerste indie
ning dateert van de zitting 19081909,
Maar de buitengewoon krachtige en zakelijke
oppositie van allerlei zijden heeft den minister
tot de even buitengewone houding genoopt,
zijn wetsontwerp drie of vier maal om te
werkenZelfs heeft bij een onderdeel
eigenlijk een afzonderlijk ontwerp van 47
artikelen, nl. dat betreffende de bakkers
raden, geheel teruggetrokken. En toch rees
de berg van bezwaren steeds hooger en
hooger, en was de tegenstand bij «en groot
deel der regeeringsmeerderheid sterk. Dr.
Kuyper zelf zou zich van stemming ont
houden omdat hij 't beginsel der wet in
lijnrechten strijd achtte met de anti-revolu-
tionnaire beginselen.
Maar het hoeit niet. Het netelig onder
werp wordt weggewerkt. Het zou te beden
kelijk zyn geweest, als dit ministerie
hetwelk volgens den premier als zijn hoofd
taak beschouwt de afdoening der sociale
verzekeringswetten, zijn socialen minister
zag struikelen over zijn eerste sociale wet.
De rechterzijde heeft dat aan minister Talma
bespaard. De bakkersknechts moeten nog
maar wat wachten. De politiek wil bet.
Zitting van Donderdag
De heer Van Bylandl is misschien de meest
nobele en goedaardige van alle Kamerpresi
denten, dien we ooit hebben gehad, maar
even zeker degene, die het minste gezag over
de Kamer heeft. Men zou geneigd zijn te be
weren, dat ieder in het Lagerhuis wat te
zeggen heeftieder er een wil kan doen
volgen behalve de president De heer Goe
man Borgesius, die na een lang verblyf in
het Zuiden voor herstel van gezondheid en
hjj zag er aanmerkelijk beter uit heden
voor het eerst, weer ter zitting verscheen,
heeft kunnen ontwaren, dat het hier alles nog
was als voorheen De president leidt niet;
lijdt misschien, neen zeker. Geen zittingjaar
nog waarin zooveel van den tijd der Kamer
is verdaan aan onderling gebabbel 'over de
volgorde der te behandelen onderwerpen, aan
wederzrjdsch gekaats met de bal der ver
antwoordelijkheid aan wien de schuld is voor
het uitstel der meest belangrijk geachte ont
werpen Cu de heer Van Bylandt kan zulke uit
barstingen niet alieen niet meester wordenhij
heeft een zekere virtuositeit om ze uit te lokken
door zijn weifelende houding en zjjh nimmer
Het was vandaag weer prachtig. Het debat
over de onderwijzerstractementen het is
nota bene nog niet geëindigd! duurde me
nigeen te lang; een stemming van ongeduld
kwam over het Huis en in de lucht dreigde
«en avondzitting. Maar de voorzitter had be-
jneikt, dat vele leden reeds over hun avond
hadden beschikt; wilde daarom zoo lang mo
gelijk doorwerken, zou men denken. Neen,
!iy stelde op een volstrekt nog niet laat uur
v-oor de beraadslagingen te vordagen en mor
gen na de afhandeling der moties met de
Bakkerswet te beginnen. Maar zulks voor-
loopig voor één dag, want wat er na Paschen
zou gebeuren, wist hij niet.
Toen viel do heer Troelstra uit; de rechter
zijde wilde de Bakkerswet niet behandelen
zij was een twistappel en men vreesde voor
de gevolgen, al bezong men ook haar nut da
het openbaar. De heer Duymaer van Twist,
door deze woorden wilder dan ooit, verklaarde
kort maar krachtig zich te zullen verklaren
togen elk voorstel om do Bakkerswet aan de
orde te stellen; andere zaken, hot Pantser -
3chip, het Staatsmijnveld, do verzekeringen
gingen v<jor, dat de Bakkerswet niet behan
deld zal worden, was de schuld der Linker
zijde. Dat vond de heer Van Nispea uit Nij
megen ook; ef was kwistig omgesprongen mot
den pationako tijd ia de laatste weken
zeker, omdat men dat lieve bouwwetteke niet
wat smakelijker „gewild" had De discussie
het aan stemming niets te wenschon o
gelukkig, dat de heer Lobman ditmaal zyn
oude liefde voor zaken ran "orde binnen
hield en eerst op het emde zich deed hooren;
anders bad 't weer een vriendelijk tooneel
kunnen geven Maar, Minister Heemskerk
vond 'twel noodig zich in de zaak, die tot
nu toe als een zaafc der Kamer beschouwd
werd, te mengen, hij drong er op aan, dat
men na Paschen zou beraadslagen over de
vraag of de Bakkerswet aan de orde zou,
komen, daar alle beschikbare tijd voor
vorzekeringsontwerpen noodig was.
En toen 'tleek alleen maar een af
spraak kwam de heer De Visser vertellen,
dat men in de aanstaande stille week zeker
niet moest vergaderen, want die week
noodig voor 't overleg met de regeering en
anders zou het openbaar debat zeer worden
Men gevoelde het, de Bakkerswet was
oordeeldmorgen zal men er misschien aan
beginnen, maar voor een discussie van één
dag heeft natuurlijk niemand den waren g<
Maar, er heerschte klaarblijkelijke onrust
rechts, was men niet zeker van het aantal
Men liep, men praatte, men deed boos, zoo
rumoerig, dat de eenvoudige en bedaarde heer
Elhorst weigerde iels te zeggen als het niet
kalmer weid. En toen werd 'tkalm, en kon
de heer Elhorst er nadrukkelijk op wijzen, (dat
als men niet inging op het denkbeeld van
don heer Troelstra om na Paschen in elk ge
val de Bakkerswet ter hand te nemen, deze
voorgoed ran de baan was En hij bezat den
moed der overtuiging om met den heer Brum-
melkamp voor het voorstel-Troelstra te stem
men. Dit werd niettemin verworpen met 38
tegen 35 stemmen Zoodat dus de Bakkerswet
ook in haar gewijzigden vorm niet voor het
voetlicht £al komen. Tenzij
En nu de eigenlijke discussie van vandaag,
de voortzetting der debatten over de moties
de heeren Arts en Ter Laan. De eerste
hoeft zich verdedigd tegen de vele persoon
lijke aanvallen, die hij te verduren had gehad,
r is vandaag misschien nog het heftigst
aangevallen door den heer De Klerk. We had
den intusschen een uitnemende rede te no-
teoren van prof. Treub, die het beginsel m
volle breedte aanvatte; en een eveneens uit
nemend betoog van den heer De Meester,
die de houding van zijn kabinet van voor
viei' jaren verdedigde. Beiden steunden het
denkbeeld der motie -Tor Laan en tegenover
hun hetoogen was het kleurloos praatje van
den hoer De Geer vóór de argumenten van
den Minister heel zwak. Morgen zal do stem
ming het te ver wadi ten eindresultaat brengen.
De onderwijzers krijgen wat geld en
veel beloften. En „De Standaard" zal het
theologisch gekout dezer dagen voortzetten
en hen voorhouden van den Bijbelsclien een
voud en de heilige tevredenheid. Zijn ze daar
voor en masse aan het protesteeren gegaan I
V. d. M.
Bij kon. besluit
is G. H. A. Gottmer, onderwijzer aan
eene der St. Vincentius-scholen te Am
sterdam, benoemd tot ridder in de orde
van Oranje-Nassau
zijn benoemd tot hoofdcommies bij het
departement van oorlog, de commies bij
dat dep. W. F. van Dalen, en tot commies
de adjunct-commiezen E. Werdmüller von
Elgg, P. A. de Roos, J. F. W. van Hoe-
sen Korndörffer en E. G. A. C. Vervooren;
is aan de gen.-majoors T. C. de Bordes,
inspecteur der ves:ing-art. en A. van Se-
ters, inspecteur der bereden artillerie, aan
de luit.-kol.-kwartiermeesters C. A. Hes-
husius en P. Vink, en aan de majoors-
kwartiermeesters N. E. Rost en C. W. F.
Doorman, op aanvrage, zoomede aan den
kap. magazijnmeester J. fl. Masman, hoofd
van het centraal magazijn van militaire
Meeding en uitrusting te Woerden, ter zake
van langdurigen dienst eervol ontslag uit
den militairen dienst verleend.
Openbare vergadering van den Raad van
State, aideeling voor de geschillen van be
stuur op Woensdag 3 April 1912, des voor
middags te 11 uur.
Uit Middelburg.
Menigeen heeft gisteravond met verbazing
een raad se tachtigen lichtstraal 'over de stad
zien zwaaien, nu en dan den stadhuistoren en
den Langen Jan hel verlichtend en dan Jweer ver
dwijnend. Degenen, die naar de Groote Markt
gejokt werden ats muggen naar een lamp, von
den daar de oplossing van het raadsel, n.l.
een zwaar puffende machine met een helder
zoeklicht aan de voorzijde, 't Gaf een heel
pretje, den lieolen avond door, wanneer de
voorbijgangers, boerinnetjes, dienstmeisjes,
winkeljuffrouwen enz. in liet zonnetje werden
gezet-
Het was een reclame, een z.g.n. lichtwagen
met Gardner Petroleummolor
By den burgemeester alhier is bericht
ontvangen dat bij het ongeluk aan boord v;
H. M „Zeeland" ook gewond is de Middel
burger I, Hij bekwam verwondingen aan het
gelaal.
Uit V 1 i s i n gen.
Door den Commissaris der Koningin is be
noemd tot lid van de gezondheidscommissie
te Vlissingen de peer C G Boert, apo
theker aldaar
Door de afdeeling Vlissingen van de
Nederlandsche Vereeniging van Spoor en Tram
wegpersoneel is aan den Raad dezer ge
meente een adhaesiekotuiging gezonden met
het adres van de afdeeling Vlissingen van den
Bond van Nederlandsche onderwijzers, waarin
wordt verzocht vermindering van het aantal
leerlingen per klas der scholen van het open
baar lager onderwijs alhier
Dezelfde afdeeling zond tevens naar de
Tweede Kamer een motie, waarin aangedron
gen wordt op een spoedig in behandeling
nemen der l>ekende motie-Troelstra, tevens
aanneming daarvan
Bij het Belgisch Loodswezen te Vlissin
gen zijn benoemd tot sloeproeiers G Mon-
teny en J D. Jong, komende van Terneuzen
en J Vanleke, komende van 0stolde
lleder. arriveerde te Vlissingen de ge
neraal-majoor W. F F Bischoff van Heems-
kerek, inspecteur der infanterie, vergezeld van
diens adjudant, tot hel bijwonen der practische
oefeningen van het 38e Landweerdistrict.
Op 30 Maart a.s. worden de Landwccrplicli-
tigen, welke aldaar voor herhalingsoefeningen
onder de wapenen zijn geweest, weder in
het genol van onbepaald verlof gesteld
Bij de marechaussee aldaar werd aangifte
gedaan dat ten nadcele van het rijk een partij
ijzer ontvreemd was. Gisteren is met de hulp
de .gemeente-politic te Middelburg bij
een opkooper 600 KG ijzer in beslag geno
men. Op zijn aanwijzing is daarna alhier ze
kere |M aangehouden.
Uit Walcheren.
Te Gapinge is Donderdagavond een al-
deeling pp gericht van den Chr Nat. Werk
mansbond aanvankelijk met 17 leden. De vo
rige week had de heer J. de Visser uit Mid
delburg het doel en de werking van den
C. N. W. Bonden van zijne instellingen voor
een belangstellend publiek uiteengezet.
Gedurende de 6 wintermaanden zyn uit
Volksbibliotheek te Wostkapelle uitge
geven 1763 boekdeelen aan 91 verschillende
personen. Eiken Zaterdagavond werd het pu
bliek in de gelegenheid gesteld zich van
boeken te voorzien tegen één cent per boek
deel en per week
De catalogus bevat c a 400 boekdeelen
Uit Znid-Beveland.
Aan het slot van het in 't bijvoegsel op
genomen raadsverslag van G o e 9 moet nog
volgen
Na heropening der openbare vergadering,
vraagt de heer Van der Leeuw verbetering van
het pad waarlangs men den Oosthavendijk op
gaat, tegenover do voormalige buitenplaats
aan den Ouden Singelterwijl de heer Tem
perman de aandacht vestigt op den op- en
afgang van het z.g.n „Dammetje". Spr, too
rnen do noodzakelijkheid aan, om, vooral btf
regenachtig weer, een goeden trapsgewyzen
opgang ter plaatse te hebben.
De voorzitter zegt in beide gevallen voor
ziening toe
Tot directeur van het zangkoor der Ned
Heav. gemeente te G o e s, is met ingang vaD
1 April a.s benoemd de heer C de Dreu,
hoofd der Chr. school te Koudekerke ('t Zand),
Do gecombineerde besturen van de verschil
lende werklicdcnvereenigingen te Goes, die
pogingen in het werk hebben gesteld tot
verlaging van de pryzen van de eerste levens
behoeften, hield Donderdagavond een verga
dering.
Als gevolg van deze pogingen, kan worden
vastgesteld, dat de melk weder tot den vroe-
geren prijs (8 cent per liter) wordt geleverd
Van de slagers uit Goes en omstreken en
de bakkersvereeniging luiden de antwoorden
dat door Üe hooge inkoopsprijzen van de
grondstoffen en van het vleesch het onmogc-
Jijk is het vleesch en het brood aan lageren
prijs dan aan den tegenwoordigen te leveren
Waar uit een ingesteld onderzoek is geble
ken, dat by verschillende bakkers het gewicht
van de brooden niet beantwoord aan de
eischen, hebben de besturen besloten een
schrijven tot het gemeentebestuur te richten
teneinde het gewicht bij verordening vast te
stellen, zooals dit pok in Vlissingen. is bepaald.
Donderdagavond hield te II e i n k e u s-
zand do Esperanto-vereeniging een ver
gadering. Tegenwoordig 10 van de 12 leden
Tot voorzittei' werd gekozen A Simonse Bz
tot secretaris G P Beaufort en tot penning-
meesteresse F. T. Cappon
Een Espcranto-onderwijzeres uil Goes zal
de vereeniging leiden.
Het bestuur van de vereeniging „Het Groene
Kruis" te 's-IIeer Arcndskerke stelde
de verplegingsartikelen der afdeeling geduren
de pen drietal dagen tor bezichtiging van
bejang stol lenden. Dal het hiermede een ge
waardeerde gelegenheid gaf om de verschil
lende artikelen, te leeren kennen, bleek wel
daaruit, dat Donderdagavond by de sluiting
geconstateerd kon worden, dat ruim 250 per
sonen van die gelegenheid gebruik hadden
gemaakt De vele practische voorwerpen be
wijzen, dat het bestuur met de contributies,
der leden weet te woekeren, daar alles
geschaft is zonder een goldleening te sluiten
en de afdeeling pas is opgericht in Febr.
1909. Dc netheid van alles strekt den gebrui
kers en vooral den magazijnmeester tot ©ere.
Te Nisse is door don heer G. Eckhardl
ontslag genomen als gcneralen brandmeester
De candidaatstolling voor den gemeente
raad aldaar (vacature M. van Liore) zal plaats
hebben op 10 April as, de stemming, zoo
noodig, op 17 April en eventueele /herstemming
op 24 April-
Besloten werd door ingelanden van den
Nisse-Stellepolder om den Slelsehen weg te
be grinten op ongeveer 1600 M lengte
Uit Tholen.
Te Oud-Vosscmcer zal het armhuis
der gereformeerde gemeente onbewoonbaar
verklaard worden maar wordt gemeld heeft
men liet plan het gebouw te amoveeren en,
zoo de beschikbare ruimte het toelaat, een
nieuw gebouw te slichlen.
Uit Z.-Vlaanderen W. D.
Voor de betrekking van gemeenteveldwach
ter te IJzendyke meldden zich 43 sol
licitanten. aan
TeSchoondyke is na eene lezing Don
derdagavond van mej Van Hulst uit Harhn-
gen eene afdeeling opgericht van het Groene
Kruis, panvankely'k met 23 leden Waar de
contributie voor niemand een bezwaar kan
zyn, is het te verwachten, dat ma gedaan huis-
bcfeoek, het aantal leden dermate zal stijgen
dat een bloeiende afdeeling ontstaan zal
Ned. H e r v. Kerk.
Beroepen: te Tholen B. J. Werther
te Otterloote Wissekerke c a. ds. Joh.
Laurense, te Oostkapelle.
Bedankt: voor Brakel ds. H. Doorn-
veld te Oudewater.
Gereformeerde K'erken.
Beroepen: te St. Jacobi-Parochie D.
J. van Katwijk, prop. te Rotterdamte
Asperen N. Diemer te Dronrijp.
Chr. Gereform. Kerken.
Beroepen: te Kornhorn P. de Groot
te Noordeloos.
Ned. Israëlitische Kerk.
Aangenomen: naarZierikzee de heer
Ph. Cohen leeraav te Beverwijk.
De commissie te Middelburg, die
belast is met het afnemen, der acte-examens
ijs, is als volgt samen-
Voorzitter der commissie: W Jansen, dis
trictsschoolopziener te Middelburg.
Nederlandsche taal en lezen: M M. Blan
ker!, W. H. Hasseibach en Z W Sneller,
allen te Middelburg, en C. de Kok te Oos-
terland.
Rekenen. H. Jongepier en R van der Welle,
beiden te Middelburg
Teekonen en schrijvenH R. Karstel te
Zuiddorpo en J. Vreefceo. te Middelburg
AardrykskundeH. Boogaards te Korkwerve
en J. de Hoogh te Goes
Geschiedenis P van der Have te Zierikzee
en A Kok te Zaamslag
Kennis der natuur S de Graaf te Zvcrikzee,
F Mays te Wilhelminadorp, J. de Meyer te
Schoondijke en A. do Snudt te Middelburg
Onderwijs en opvoeding J G. Nyk te Mid
dolburg en J E. van der Slikke te Vlissingen
Zang A Lysen te Middelburg en C de
Klorck te Waterlandkerkje
Vak j: mej A. S. Beugel en W de Graaf,
beiden te Middelburg
Vak k mej. M. J. de Haan te Middelburg
en mej W P Bal te Tholen
Na verdediging van een academisch
proefschrift, getiteld „De werking der Schuld
vergelyking" werd heden te Leiden bevorderd
tot jioctoT in de rechtswetenschap de heer
Johan Henncus Bybau, geboren te Colijns-
plaat.
Te Oud-V os seme er komen dit jaar
al de dijken, wat de ebbing betreft, uit de
pacht, zoodat weer een onderhandsche- of
publieke verpachting kan verwacht worden
Al deze dijken, en hun getal is niet gering
behooren aan Ambachtsheeren van Vosse-
meer. Hel minder houden van melkvee, dat
gewoonlijk aan die dijken graast, het mooilqk
verkrijgen van zoogenaamde koewachters, ver
oorzaakt dat de lust tot pachten minder groot
is, dan men zou kunnen verwachten bij de al
gemeen bekende begeerte van kleine boertjes
en veldarbeiders om een stuk pachtland mach
tig te worden
In Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen zijn
tegenwoordig de biggen zeer boog in prijs.
Yoor de zoogenaamde zes-wekers wordt
f 12 tot f 13 betaald.
M V. V. 0.—S. C. C.
Op Zondag 31 Maart a.s. belangrijks
Internationale Voetbalwedstrijd tusschen
M. V. V. Olympia en Sporting Club
Courtraisien (Kortrijk) No 3 Belgische pro
motie competitie. Aanvang half drie uur
Entrée op den wedstrijd 11 f 0.25 vooruit
kaarten te bekomen a 1 0,15
Tot nader bevel is door de Belgische
regeering de invoer uit Nederland in België
verboden, langs het tolkantoor Maaseik, van
melkkoeien en vaarzen, ten minste vier
tanden hebbende en klaarblijkelijk drachtig
zijnde.
Te rekenen van 1 April 1912 is de invoer
in laatstgenoemd rijk toegelaten van slaclit-
mndvee en slachtschapen, herkomstig uit
Nederland en Frankrijk, ter bestemming
van de slachthuizen van Kortrijk en Moe-
seroen.
Woensdagmiddag staakten 1500 tot
1600 stakers aan de dokken te Gent.
Latere berichten melden, dat de beweging
zich nog uitbreidt en thans 2000 stakers
omvat. De scheepsagenten en stuwadoors
hebben besloten met alle middelen tegenstand
te bieden een fonds van weerstand zal naar
alle waarschijnlijkheid gevormd worden.
De patroons zouden beden middag buiten-
landsche havenarbeiders ontboden hebben,
want de stakers hebben besloten, de staking
voort te zetten.
Te Oostende viel de 7jarige E. Woens
dagmiddag in een visscherskreek. De heer
B., een 21jarig jongeling, sprong den klei
nen drenkeling geheel gekleed achterna.
Hij kon het kind weer aan de oppervlakte
brengen. Middelerwijl was de heer V. mot
een bootje ter plaatse gekomen. Hij kon
het kind van den redder, die onmiddellijk
naar de kaai terngzwom, aannemen.
De moedige redder was nog iwaar pas op
de kaai terug, toen hij bemerkte, dat de
heer V met het kind aan boord te willen
halen, ook in het water stortte. De heer
B. sprong andermaal in het water en kon
beiden behouden aan wal brengen.
Bij de schietoefeningen op het Belgisch
schietterrein van Brasschaat deed zich een
ernstig ongeluk voor op Woensdagmorgen
ongeveer 10 uur.
Tijdens de oefeningen met bet kanon van
8 centimeters, stak men een kogel in het
kanon. Op bet oogenblik dat men het sluit
stuk dicht wilde maken, deed zich een ge-