MIDDELRFRGSCHECOERAST. FEUILLETON. ir en „première". 5j. 7H 153" Jaargang. iMri. Vrij dat D... ooanzt ,»r,ohü»t d.g.ia k». «it»»-!.™* Zoa- F...*»*.,. p.r kirirtaol, zoow.1 roor KiMsllmrg d. -oor die pl»t»» 1» Nri„l.»d fWo pp. fa Afzonderlijke amaamn kolto 5 ce»t. AdrortontïTn bij .boaM»»! op roordeeUge voorwaarde». Proapootn.ieo d»rra» zij» aao bet bare»» to kekome». AdT.rto»tie» voor het o.r.tvolgo»de aaauaer moeten do. middag, vódr dé. aan het bureau bezorgd zqn. 29 Maart. Advertextiöx A 20 eent per regel. Bij abonnemext veel lager. Geboorte-, dood- ex alle axdere familiebenchtex en Dankbetuigingen ran 17 regelt f 1.50elke regel «eer 20 eent. ReeUme» 40 cext per regel. Groote lettert naar de plaat»die zij innemen. Tot de plxatting T&n advertentiën en reclame», niet xf komitig uit Z e e 1 a x d. betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Aliemeei Advertentie-J4»a an DE LA BAB Aa., R.Z. Voorburgwal 265, Axuterdxm. Middelburg 28 Haart. KAMEROVERZICHT. Eerste Kxmer. Ons Hoogerfauis is Woensdagavond even eengeicomen. Vermoedelijk heeft de Suikercon- ventie die vóór Zaterdag inoet zijn bekrachtigd, mee gewerkt tot d® spoedige bijeenroeping Ze is met de andere van de Tweede Kamer ontvangen wetsontwerpen verzonden naar de afdcelingen, die beden bijeenkomen. Vermoe- is er Vrijdagmiddag weer openbare zitting. Woensdag werden ook nog de geloofsbrie ven van het nieuwe lid voor N. Holland, den heer Ferf in handen van ieen commissie gesteld Die commissie vroeg echter om „formeele re denen" diligent te worden verklaard, om op nader te bepalen dag rapport te kannen uit- TweedeKamer. Zitting van Woensdag Dat het een droge en vervelende zitting was vandaag gevolg meestal van het feit dat er echt zakelijk wordt gedebatteerd men kan 't moeilijk beweren en het was ook niet te verwachten. De moties voor de verhooging der tmderwijzerswedden zijn gBkomen; de be kende vergadering van openbare en bijzondere onderwijzers te zamen is gevolgd; en als laatste bedrijf komt nu de Kamerbehandeling. Het was tevoren al geen geheim meer, dat heel de rechterzijde en ook de regeering met deze zaak eenigszins verlegen waren; juist de bijzondere onderwijzers hebben in de Haagschc meeting het hoogste woord doen boo ren en het meeste gevraagd. Achttien millioen en dat vóór 1913, aldus de heer Baron, de R. K spreker daar Men had 't gisteren al reeds uit de rede van Minister Heemskerk gemerkt, dat de regee ring met 'tpractisch een de orde stellen van deze aangelegenheid maar matig is ingenomen. En men is rechts nog wd zoo gedisciplineerd, dat andere overwegingen dan de politieke ter stond terzijde worden gezet en slechts aan deze laatste het woord wordt verleend Dr. Kuyper kon zonder zorg zijn triomftocht naar het Noorden aanvangen; er wordt ook in de Kamer naar de traditiën van „De Standaard" geweikt. De heer Ketelaar heeft den dag geopend met een lang betoog ten voordoele van Je motie-Ter Laan, waarin hij scherp te velde trok tegen de voorgewende onverschilligheid van Minister Heemskerk. De heeren Yerheij, Roessingh en Roodhuyzen zijn daarna hun stern voor deze motie komen motiveeren; Üe laatste in een allergeestigst betoog, waarin echter rechtmatige bitterheid school tegen de bonding van den heer Arts en van de regeering. De heer Oo ster baan, die op de onderwijzers- meeting 'sprak, eenstemmig met de andere rodwiaars en er daverend applaus oogstte, kwam toen „in Engelschên stjjl" zijn draai nemer»; neen, meende de heer Bos later op den dag, hot was meer een zwenking, een zwaai I De heer Tydeman, koel en nuchter, maar logisch en consequent, legde daarop uit waarom hij tegen beide moties stemmen zou; hij wilde wel meer geld geven, gaarne zelfs waar dit kwam ten bate van het volksonder wijs; maar hij eischte den waarborg, dat dit geld zoo economisch mogelijk zou worden be steed, m dien mist» hij hier. Tijdens de pauze tusschen de bedrijven waagt de schrijver zich op het tooneel. Hg ontvangt vriendschappelijke gelukwenschen, die heen roeren Dat zijn ook banale woorden, die men bij elke, eenigszins plechtige gele- legenheid uitspreekt: huwelijken, begrafenis sen. E enigen roepen; Meesterwerk. Schitterend. Vrienden, keeren terug in de zaal, om in de gangen te verklaren, dat het stuk hoogst mid delmatig is. Onderwijl is op de scène de schrijver langzamerhand doof geworden door de valscho of gemeende gelukwenschen. Hg kan den leugen niet meer van de waarheid enderecheiden. Hij verliest zijn heldere door zicht. Met warmte schudt hij onbekende han den. Hjj bedankt, hij is ontroerd. De machi nisten, die de coulissen voor het volgende bedrijf aansjouwen, brengen do groep in wan ende. wordt weer gescheld. Dat is het Toen kwamen de heeren De Visser en Van Wijnbergen, die het mikpunt waren van pphouöelijke interrupties, zelfs de indiening der moties afkeuren, daar zij den nood daarvoor met hoog genoeg achtten. Vervolgens-oen ferme rede van den heer Bos, verklarende wat hij ter meeting als spreker den openharen onder wijzers ook reeds had verklaarden tot slot een (scherpe rede van den heer Troelstra, die (de jechtsche partijen hekelde om haar houding, welke slechts vraagt naar politiek en niet naar cenig waarachtig landsbelang Men zal moeten erkennen, een uitnemend verzorgd menu voor dezen dag waarop geen enkelo gang ontbrak En ook de wijzen van dit parlementair diner waren voortreffelijk. Zoo wel van links als van rechts schalden telkens de interrupties op en als er een is, die gaarne gewild moet hebben óf niet in de Kamer te zijn, óf niet ter meeting te zjjn geweest, dan was het wel de heer Oosterbaan Hg heeft zijn stem verklaard zelfs dat woord is nog te sterk, terwijl van motiveeren gansch geen sprake was van dat deel van de moiie- Artz, dat rechts genade heeft kunnen vinden; maar hij vergat, dat hij daarmede in flagranten strijd kwam met zijn eigen uitspraak op die meeting. Puidel ijk heeft de heer Bos deze bowling ontleed, en voorzoover dat nog niet was geschied, heeft de heer Troelstra het voleindigd, och man was er maar wegge ven, het klonk wat erg openhartig, maar toch ook heel waar uit den mond van den heer Lieftinck De Kamer was goed bezet vandaag. Het onderwijs vermag altijd de aandacht te trek ken en deze kwestie was door de rcchtsche spreektrompet wel zoodanig „verbeterd", dat men met belangstelling moest komen verne men of de trompetter rechts goed was begrepen De stemming over de moties zal 't wel uit maken hoe goed! V. d- M. DE SPELLINGSKWESTIE. Do conclussies van het reeds kort in ons vorig nummer vermelde rapport der staatscom missie belast met een onderzoek naar de vraag welke de gedragslijn der Regeenng behoort te zijn, ten opzichte van de schrijfwijze der Nederlandsche taal, wanneer inzichten omtrent die schrijfwijze met elkander in strijd geraken met bepaling, dat het door haar uit te breng- gen rapport oen beredeneerd voorstel zal in houden, bevattende de uitwerking van haar denkbeelden" luidt als volgt; 1In zake |de {schrijfwijze der Landstaal heeft de Regeering geen regel te stellen, maar vol go :zjj, voor zooveel zg zelve schrijft, doet of leert schrijven, het meer algemeen gebruik. Zij binde zich zelve, maar late schrijvers en drukkers vrij. 2. Vond meer dan éénc schrijfwijze ingang, en dit wel op zulk een voel, dat geenc van deze meer algemeen in gebruik is, zoo blijve het voor do Regeenng regel, zelve die schrijf wijze te gebruiken, die in den breedsten kring gevolgd wordt. 3. Laat de meer algemeen in gebruik zijnde schrijfwijze onzekerheden over, of hebben af wijkingen daarvan in breeder kring ingang ge vonden, zoo moet de Regeering, gelijk ieder particulier, tyoor zich zelve uitmaken, welke keuze zij ten deze te doen heeft. Doet zich «dit geval voor, dan kan zij het advies inwinnen van eene door haar te benoemen commissie, bjj wier samenstelling het geraden zal zijn, zoo veel mogelijk rekening te houden met catego- van personen of colleges die geacht mo gen worden voor wat de schrijfwijze der Neder- eind van de kleine rust. De regisseur beeft Tot den aanvang! n bezoekers wordt verzocht, hun plaat- tweer in te nemen- Over het tooneel dribbelen jonge menschen en grijsaards, die lang in de kamers van de actrices zijn Dievelings steken ze de planken over. Ze loopen op hun teenen, want reeds zijn de eer ste woorden gesproken. Hun oogen glinsteren; ze lijken op die verliefden, die, zooals dat in romans gaat, hun dulcinea's verlaten en zich verliezen in den nacht. Maar de schrijver let niet op die schimmen Hij zou alleen willen, dat geen enkel geluid het genot van zijn werk verstoorde. Een plank, die kraakt, schijnt hem het succes m ge vaar te brengen. Die vrienden van do actrices bereiken bovendien moeilijk hun plaats. Ze moeten dames en heeren dwingen op te staan. De fauteuils zullen een dof geluid ma ken, de klapstoeltjes zullen klakken. Do kalmte zal dus verstoord zijn en opeenige rijen, in de zaal zullen da mensdien wrevelig worden. De schrijver voorziet al heillooze ge volgen. Zijn gemoedsrust is weg, bjj hoeft niet meer het noodige meesterschap over /.ijn ZanOUwep. landsche taal betreft, hiertoe genoegzaam ge zag te bezitten. 4. In alle stukken, die, geschreven, getypt of gedrukt, openlijk of geheim, van de Regee- ring uitgaan, heeft deze de door haar aanvaar de schrijfwijze te volgen Zij" mag niet, door nu eens deze, dan die schrijfwijze tc volgen, den indruk geven, alsof de eenheid in schrijf wijze haai' onverschillig ware, 5. In de stukken, die tot de Regeenng gericht worden, kan het aan den schrijver- worden vrij gelaten, de schrijfwijze te volgen, die hem goeddunkt, met dien verstande echter, dat in het schriftelijk verkeer tusschen de Regeenng eu hare ambtenaren over ambtszaken door de ambtenaar steeds de harerzijds aanvaarde schrijfwijze worde gevolgd. Misverstand en schade, die uit het gebruik in stukken van par ticulieren van eene andere schrijfwijze dan door do Regeering aanvaard is, mochten voort komen, blijven voor_ rekening van den adres sant. Aan hen, die van de Regeering goedkeu ring vragen op de Statuten eener vereemiging, worde het eveneens vrijgelaten in de statuten de schrijfwijze te volgen, die hun goeddunkt. De goedgekeurde statuten worden alsdan in de door de aanvragers gekozen schrijfwijze in liet Koninklijk Besluit tot goedkeuring inge- lascht. 6. De Regeermg behoort de door haar aan vaarde schrijfwijze als regel te stellen voor alle departementen van algemeen bestuur, vooi Hooge Colleges van Staat, voor de Provinciale besturen, voor de gemeentebesturen, en voor de instellingen die onder haar gezag staan. 7. Wijzigingen in de bestaande wetten wer den gesteld in de schrijfwijze waarin de wet, die gewijzigd wordt, oorspronkelijk gesteld was Oordeelt de Regeering daarentegen, dat de wijzigingen van te grooten omvang zijn, oir dezen regel toe te passen, zoo kan de wijzi ging in de later aangenomen schrijfwijze ge steld worden, mits dan ook tegelijk de gehcele wet in die nieuwe schrijfwijze worde voorgezet Op de wetten, waarin thans twee schrijfwijzen zijn gevolgd, ware het gewenscht, deze gelijk making alsnog toe te passen. 8. Het solemneel© karakter van de uitspra ken der rechterlijke macht maakt het ge wenscht, dat hierin eenheid van schrijfwijze heersche, iets wat alleen bereikbaar is, zoo ook de rechterlgke macht zich voege naar de schrijfwijze, die officieel door de Regeermg is aanvaard. 9. In notaxieelc akten komt het vóór alles op nauwkeurigheid aan Het notariaat volge daarom in alle authentieke akten een vaste, en wel do door de Regeering aanvaarde schrijf wijze als Nederlandsche taal, tenzij de conipa- roerende belanghebbenden het uitdrukkelijk an ders begeeren, in welk geval daarvan in de akte melding behoort te worden gemaakt. 10. Bij liet onderwg's op scholen van de Over heid uitgaande worde gevolgd de schrijfwijze die de Regeering lieeft aanvaard. De bijzon dere scholen blijven hierin vrjj. Voor van Ro- geeringswege gesubsidieerde bijzondere scholen ook van die, welke in het buitenland gevestigd zip, moet als dsch worden gesteld, dat zij zich a deze naar de Regeermg voegen. In de leer- en leesboeken, die op de over- heidsscholen en op gesubsidieerde bijzondere scholen in gebruik worden genomen, worde de schrijfwijze geeischt, waarbij de Regeering zich aansloot. 11. Bij de van overheidswege af te nemen examens moet in de schriftelijke proefstukken de door de Regeenng aanvaarde schrijfwijze 12. In de koloniën en overzeesche bezittingen waar een gebruikelijke spelling het spoedigst Hij wordt bijgeloovig. Hij gelooft plotseling, dat hjj zjjn zaak zal winnen, als dio of die repliek het „doet", zoo niet, dat. het dan. een fiasco wordt. Met angst wacht hij den fatalen De vertolker werpt dien met overtuiging do zaal in Toch heeft hij geen uitwerking De auteur aarzelt. Hjj vervloekt dat stomme en ijverzuchtige publiek. Ach, dan de bezoekers van de „générale"! Waarom moest hij hen uitnoodigen? Ze zjjn lastig, aanmatigend Alphonse Daudes heeft ze vroeger eens goed de waarheid gezegd Maar daar klappen ze toch- Een woord, waar op de schrijver niet rekende, is ingeslagen; dat heeft hen gepakt. Nee, stellig, ze oor- deelen scherpze brengen geen kwaadwil ligheid, geen vooroordeel in den schouwburg mee. Misschien zjjn zo een beetje op te genweer bedacht. Voor sommigen bewaren zo bijzondere strengheid, terwijl ze tegenover anderen toegevend zijn. Maar in het algemeen zjjn ze toch vriendelijk. Zo waardeeren de fijnheid van den tekst. De directeur mompelt: Dat lukt. Dat luktl Do auteur antwoordt Natuurljjk Natuurljjk. Wat? Wat gebeurt er? Wordt ei- niet meer gesprokenop het tooneel Is een speler m zwijm gevallen? Verliest hij hot geheugen? O, verloopt, moet de regeermg ui al wat van haar uitgaat en bij het van harentwege te geven of gesubsidieerde onderwijs aan het volgen van de door haai* aanvaarde schrijfwijze vasthouden. 13. Het is gewenscht, dat de Regeenng haar gedragslijn in zake de schrijfwijze der taal vaststelle en voor zooveel noodig publiek make. Op verzoek van de heeren Abeadanon, Bos Kiewiet de Jonge, Kluyver en Kuyper is van hen een nota aan het rapport toegevoegd. Uit de Staatsconrant. Bij koQ. besluit is aan mr. U. J. Wolthers, op verzoek •ervol ontslag verleend uit zyne betrekking van griffier bij den raad van beroep te Hoogeveen. is benoemd tot notaris binnen het arrond. Maastricht, ter standplaats de gemeente Kerk- rade, J. J. L. A. Nijst, cand. notaris te Maastricht. is bij de Algemeene Rekenkamer benoemd tot hoofdcommies, H. J. Claasen, thans hoofd commies bij het hoofdbestuur der post. en tel. i9 benoemd tot adjunct-commies bij de Topographische inrichting, de eerste-klerk bij die inrichting W. Sprenger is benoemd tot gezworene van den van Lijndenpolder, L. Dees, te Boschkapelle. Ter plaatsing als tijdelijk ingenienr bij bet mijnwezen in Nederlandsch-Indië, met een verband van drie jaar, worden gevraagd ingenieurs, bij voorkear Nederlanders, ko men in de eerste plaats in aanmerking zij die te Berlijn, Aken, Clausthal, Freiburg i S, Brussel et Luik gediplomeerd zijn, terwijl de in Duitschland geëxamineerden ten minste in het bezit van het diploma van berginge- nieur moeten zijn. Zie verder »St. Crt." no. 74. Uit Stad en Provincie. Git Middelburg. Door de Schilderspabroopsverceniging a 1- h i e r is besloten, gedurende de zomermaan den (van 1 Ap. tot 1 Oct.) een verandering in den werktijd te brengen en deze te stellen van 's morgens 7 tot 12 uur en van 'smid- dags 1 tot 6'Jt uur. Zij twijfelt niet, of deze verandering zal wel de algemeene goedkeu ring ^wegdragen. Waar zq toch in de laatste jaren onder vond, dat het begin van den werktijd om 6 uur, door velen te vroeg werd gevonden, vermeent zp daarmede een stap in de goede richting to hebben gedaan. Woensdagavond werd in het lokaal der Werkmansvereeniging alhier de gewone driemaandelijksche ledenvergadering gehouden va)n de coöperatieve volksbroodbakkeru en verbruiksvereeniging „De Broederband". Tot jongste (winkelbediende werd uit achttal Bollicitanten benoemd L. P. Schepers met 83 van tfie 132 uitgebrachte stemmen. Vervolgens werd behandeld een voorstel van het bestuur om het besluit, 12 jaar geleden geiw*nen, -waarbij op den 1 Mei-dag niet wordt gewerkt, te verwerpen en voor het vervolg dien dag als werkdag te beschouwen. Het bestuur motiveerde dit voorstel door er op te wjjzen dat „De Broederband" neutrale Coöperatie is, en er door bet be houd van dien dag een cachet op haar drukt, hetwelk haar niet toekomt. de ongelukkigeI Maar nee, htj heeft rust een beetje lang genomen, hij heeft een oogenblik van zwijgen verlengd en dat stille spel vindt het publick mooi O, de beste kerel IZoo, gedurende u slingert de schrijver tusschen vrees en wan hoop, tusschen droefheid en vreugd. Dat is een avond vol verrassingen Het is uit. De toeschouwers hebben van hun voldoening doen blijken. Vrienden, kame raden, onbekenden zijn nog naar het tooneel Ik beloof je, dal. gaat maanden achtereen. De directeur en de schrijver hebben el kander omhelsd. Ze zijn tevreden over elkan der. maar ze weten best, dat men met die geestdrift moet oppassen en ze zeggen dus: Zullen de recensenten in hun verslagen erkennen, dat het een succes is geweest? Dat is alles, wat zo aan de kritiek vragen Na elkander die vraag te hebben gesteld, kij ken ze elkaar glimlachend aan, want ze zijn gelijk aan die Romeinsche waarzeggers, die, naar het spreekwoord wilde, elkander niet kon den (groeten, zonder om elkander te glim lachen: de een wist immers het best van den sr, hoe dio i hield! Reeds klimmen ze naar kleedkamers der Daartegenover werd er uit do vergadering op gewezen, dat, wajtr sinds bgna dc op richting het besluit tot niet-werlcen op 1 Mei door de vooruitstrevende arbeiders ge- taomen werd. het thans met aangaat dat de reactionnaire elementen, daaraan gaan tornen. Na een zeer langdurige disoussie werd hot bestuursvoorstel met 87 tegen 49 stemmen verworpen Waar er in de vorige vergadering op ge wezen werd dat de coöperatie Ie duur wordt geëxploiteerd, werd daarop van de bestuurs tafel breedvoerig van antwoord gediend, en door Ojfers aangetoond dal deze bewering onjuist is. Verschil lende zu9ter-coöperaties, met onge veer een gelijk aantal leden werken mei voor- deekger dan „De Broederband Eveneens was in de vorige vergadering de Wenschdijkhoid betoogd hel jaarverslag, alvorens dit den leden toe te zenden, in concept aan de ledenvergadering voor te leg gen Daarop werd afwjjzend beschikt wijl dit een te omslachtig werk zgn zou Nog kwam in behandeling de wenschelgk- heidsvraag voor het oprichten van een depot. Waai- het bestuur mededeelde daarvan niet veel succes te verwachten en d© uitgaven niet geëvenredigd zullen zgn aan de inkom sten, werd besloten daarop niet in te gaan Ten slotte werd een voorstel om te trach ten een verordening op het gewicht van het brood in het leven te roepen, om verschil lende redeneij verworpen Op versohillende plaatsen in den omtrek zgn in den laalstcn tjjd diefstallen van kip pen gepleegd Nu weer bij een landbouwer aan den Veersohen weg, waar vier kippen weiden ontvreemd. De politie onderzoekt deze zaak Op do Loskadc alhier is men sederteeni- gen tijd weer bezig met het, gedurende den winter gestaakte, pasklaar- maken en ineen zetten der steigers van groenhard-hout be stemd voor Helgoland De sergeant le kl. Van Setten van der Meer van het Algemeen depot van discipline te Vlissingen is is overgeplaatst bij het 2e bat. 3o reg inf te Middelburg. Bit V li s b i n gex Bij het Belgisch loodswezen te Vlissingen fcijn benoemd tot loodsleeriing G. Lauwereins, R 't Jaeckx, L Vanschoonbeek, P. Pepers, L Wymeels, O Bracks M de Pooler, J Lodrigo, F. Vendels, J. Heyvaerts, komende van Ostende, L Dewitte, I Lauw ereiaiz ex G. De Ryckcr thans sloeproeiers te Vlis singen. Uit Zxid Beveland. Op de nieuwe kiezerslgst te Yerseke komen voor 625 kiezers voor de Tweede Kamer, 624 voor de Staten in 599 voor den gemeenteraad In aansluiting aan ons vong bericht kunnen we nog meedeelen dat de werkzaamheden aan den Karolpolder goed opschieten. Onder directie van. den heer P do Looff te Goes zal voor f60.000 een betonpantsering systeem - De Murah worden aangebracht Aan de Bathpolders wordt dagelgksch met honderd man gewerkt. Voor de djjkver hooging zal hier alleen worden gebruikt de betonverhoogjng volgens het hiervoor genoemd systeem. vertolkers. Handdrukken wisselen met de ac teure I De tooneelspeelsters, nog geschmmst, bieden huiselijk haar wangen, waar hot „rouge" nog op kleeft. In de kamers hangt scherpe bloemengeur. Manden en ruikers, door de vrienden gezon den, neken heerlijk. Iedereen lacht. In het huis heerscht feeststemming. Zelfs de con- cierge toont een vroolgk gezicht. Hrj Svensch» den schrijver, als die ervan door gaat, geluk. Voor hot gebouw wacht niemand meer Do lichten zgn gedoofd. De gevel ziet zwart Geradbraakt van vermoeienis, verdoofd en bang verwijdert de auteur zich. Een arme drom mei houdt hem staandeNeem me met kwa lijk. Ik ben vroeger acteur geweest. U hei innert zich misschien mijn naam. Ziedaar een briof van uw grooten collega XHg heeft mg igesteund. Ik heb honger, meneer en daarom ben ik zoo vrij.. Het is misschien waar en dan, zooals de btoroeps-bedelaars zeggen, dat brengt geluk. De auteur laai zich „snijden" en echt bur gerlijk gaat hij, terwijl m cte restaurants, den „loop" hebben, de menschen onder het souper zijn stuk bepraten, gewoon slapen EINDE.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1912 | | pagina 1