bijvoegsel Middelburg 26 Maart. Uit de Pers. FEUILLETON. Verschillende Berichten Dit de StaatSGonrant. ■lor na JJH 1 per Bureau pdon. »oek- >AM- -dam i da |L- t.u Woensdag 27 Haart 1912, no. 74. dan Ter ekering? Is staatspens goodkooper pliclite verz In bet jongste nummer van „De Wereld" beeft rar. II. J. Tasman aan het hier boven genoemd onderwerp een interessant opstel gewijd, dat in ons gewest, waar in den jaatsten tijd velen zich vóór staatspensio- neering verklaren, de aandacht verdient. De schrijver maakt ernstige opmerkingen over den aard der adminietratie-onkosten bij ouderdomsverzekering ten betooge dat bet verschil met de kosten van staatspensio- neering feitelijk niet zoo groot is als be weerd wordt. Maar bij wil aannemen dat er altijd nog wel een verschil van 5 pet. der totaal kosten overblijft, en gaat dan voort Tb dit dan afdoende O. i. in geenen deele. Immers hoe belangrijk het vraagstuk der administratiekosten is, deze kosten zijn altijd toch nog slechts een deel der totaalkosten. Welnu, al zal bier en daar bij de Duitsche verzekering iemand wel eens een rente krijgen die hem niet toekomt, evengoed als hier en daar iemand een rente geweigerd zal worden, die bet wel verdient, de eischen waaraan rentetrekkers moeten voldoen, staan objectief vast en hun al of niet vervuld zijn levert in het bijzonder bij de ouderdoms rente geen bezwaar op. Bij een behoor lijken burgerlijken stand is het bereiken van den 70-jarigen leeftijd een gemakkelijk bewijsbaar feit, Is eenmaal het recht op rente erkend, dan staat ook in de meeste gevallen het bedrag dier rente vast. Welnu, hier begint juist voor de staats- pen8ioneering het moeilijkste punt. Een staatspensioen gegeven aan hen, die er be hoefte aan hebben, als aanvulling tot een zeker bij de wet vast te stellen bedrag het voorhanden eigen inkomen, eischt, men het pensioen niet geven aan tal van personen, die zeker zonder overdaad dit zeer goed kunnen gebruiken, doch volgens de wet daarop geen aanspraak kunnen maken, een onderzoek. Al wie nu ook maar oppervlakkig met de praktijk der armenzorg bekend is weet hoe ontzettend moeilijk het is, bij de inkomens waarover het bier gaat bedragen niet hooger dan bijv. f 5 of f 6 per week de jui9te hoogte van het genoten inkomen vast te stellen. Nu is dit natuurlijk geen bezwaar wam neer het geldt de vraag of iemand, die niet werken kan en die geen familie, welke hem steunt, bezit en wiens inkomen uit vermogen gerekend wordt niet booger te zijn dan f 2 of f 3 per week, waar het gerekend kan worden vast te staan dat zoo goed als geen inkomen wordt genoten, is er een gering bezwaar. Maar men denke zich bet geval, dat iemand heeft een inkomen van f 4.90 per week of wellicht f 5.10. Tn het eerste geval recht op een pensioen, in het tweede geval niet. Is het niet alleszins begrijpelijk en vergeeflijk dat in een twijfelachtig geval1 de betrokken onderzoeker ten voordeele van den aanvrager beslist, zichzelf suggereert, dat nu hij geen grooter inkomen heeft kun nen constateeren, het er ook inderdaad niet is, en gunstig adviseert tot het toekennen van het pensioen De ervaring in Engeland is op dit punt bijzonder leerrijk. Daar heeft men in de artikelen een fraaie schaal opgesteld. Wie niet meer dan t 252 inkomen heeft krijgt 5 shillings pensioen wie niet meer dan t 283.50 inkomen heeft, krygt 4 shil lings pensioenwie niet meer dan f 315 inkomen heeft, krygt 3 shillings pensioen, wie niet meer dan f 348.50 inkomen heeft, kriigt 2 shillings pensioenwie niet meer dan f 378 inkomen heeft krygt 1 shilling ^Een^inkomen van per jaar f 252 geeft f 3 per week, dit is f 156 per jaar pen sioen een inkomen van per jaar f 253 geeft f 2.40 per week, d. i. f 124.80 per jaar pen sioen; ean inkomen van per jaar f345 geeft f 1.20 per week, d.i. f62,40 p. jaar pensioen; een inkomen van per jaar f' 347 geeft 0.60 per week. d. i. f 31.20 per jaar pensioen een inkomen van per jaar f 375 geeft 0.60 per week, d. i. f 31.20 per jaar pensioen d inkomen van f 380 geeft niets. Wat is nu de praktijk geweest Meer dan 90 percent werd bevonden niet meer dan f 252 per jaar inkomen te hebben en kreeg dus het volle pensioen. Zou men in ernst willen volhouden dat de houding zelfs van de groote meerderheid juist was. De wetgever heeft er zeker anders over gedacht. Ook de Labour Party van wie deze schaal uitging,- moet gemeend hebben, dat dit ^glijdend pensioen" practische*-beteekenis zou hebben. Anders zou hij zich wel bij het oorspronkelijk voorgestelde uniforme pensioen hebben neergelegd. Hier is dan ook de verklaring van het ernstige feit, dat overal waar staatspensio neering in eenigen vorm, hetzij als gemeen telijke pensioneering met staatshulp als in Denemarken en Frankrijk, hetzij als zuivere staatapensioneering als in Engeland, ondanks alle gemaakte berekeningen tegenvallen. Staatspensioneering roept in het leven een steunen op de staatskas, een overlaten van de ouderdomszorg aan de gemeenschap. Dit wordt voor Denemarken o. i. bewezen door het feit dat niettegenstaande de ook in dat laud gestegen welvaart, het percen tage let wel niet slecht9 het sterke aan tal, wat bij stijgende bevolking van zelt sprekend zou zijn rentetrekkers van 60 tot 65 jaar, in enkele jaren belangrijk is Da tooneelschrijver is eenige uren, voordat de .acteurs ten jactrioes zijn werk aan liet publiek "bekend maken, een gevoelig instru ment, dat interessante uitkomsten oplevert, wannéér het aan het trillen, wordt gebracht'. Ieder, jd'ie hem dan nadert, ontlokt hem hem een voorrede, want het is altijd een voor rede van het nog niet in liet licht gegeven werk, dat hij u in die oogenblikkeri wil toe vertrouwen Dat heb ik wjllcn doen, dat moet zien. daar moet je vooral naar luisteren, hp u telkens zeggen, maar hij zegt het u niet voluit, want hij heeft tegelijkertijd de bijgeloovige behoefte, zijn werk nog niet be kend to maken. De woorden, die vóór de duistere en leege zaal de vertolkers, nog bezig met repeteeren, «wisselen, hebbeu den auteur een geheimzinnige waarde Hij wordt geteisterd door de dubbele moei lijkheid, zijn geheim te bewaren en terzelfder uit te roepen, want hij stikt bijna mijn wérk is zoo en zoo. By alle goden, zie het toch niet anders, dan het is. Van 1903 tot 1909 voor de mannen van 7.3 °P 8-2 der totaal 6065 jarigen. Voor de vrouwen van 19 op 21.2 °/c. Dit brengt een stijging der kosten mede die inderdaad o. i. het verschil tusschen de administratiekosten van een der stelsel vol komen op den achtergrond doet geraken. Wij gaven boven voor bet oogenbük tot een verschil van 5 °/0 ten nadeele der ver plichte verzekering toe. Wat beteekent- dat tegenover een stijging van de ramiug der totaalkosten in Engeland van 126 op 154 miliioen, of in Frankrijk van nog geen 50 millioen francs op 80 miliioen francs Laat de verplichte verzekering om 126 miliioen te administreeren 5% duurder zijn, dan is nog maar een verschil van 6.3 miliioen tegen over den tegenvaller van 28 miliioen der staatspensioneering. Voor de 50 miliioen francs in Frankrijk gerekend geeft dit miliioen francs tegenover een meer uit gaaf van 30 miliioen francs. DE PORTUGEESCHE JODENGRAVEN IN MIDDELBURG. Naar aanleiding van hetgeen we gemeld hebben over de bloot gelegde grafsteenen van het kerkhofje in de Jodengang, vestigde men onze aandacht op een artikel door F. Nagtgjas, den hier welbekenden historicus, in het „Zeeuw sclie Jaarboekje en Middclburgsche Naamwij zer" van. 1864 aan ditzelfde onderwerp gewijd onder den lilel: „Een rustplaats der banuehn- ai". Verscheidene der daar vermelde bijzonder lieden troffen we ook aan in do voordracht van don heer H. L. de Leeuw, Nagtglas is n.1. ook van meening dat zich hier slechts zeer weinige families van gegoede Portugeezcn voor goed gevestigd hebben, „want in de registers van huissohatting en andere belastingen dier dagen (vermoedelijk wordt hier bedoeld de Iaatsle helft der 17de eeuw) komen slechts 2 gezin nen voor welke blijkbaar tot die natie behoor den." De schrijver noemt den rijken koopman Paulo Jacoma de Pinto, die eigenaar en bewo ner was van het huis genaamd St Pieter op de Rouaanschc Kaai (nu G. 153), welk huis zijn overlijden in handen kwam van Simoy Feno, ook een voornaam koopman en daarna van Benjamin Diojiis de Casserez- In dit huis werd de synagoge gehouden en hadden de godsdienstoefeningen plaats, waar over het consistorie der Ned. Herv zich tel kens beklaagde. Do synagoge bleef aldaar tot in het begin der 18o eeuw, toen er in den boezem der ge meente hevige twisten schijnen ontstaan Ie zijn. Casserez klaagde (8 en 18 Oct.) in 1704 aan do stedelijke regeering dat zekere Benjamin, en Abraham de la Torro uit wraak, om dat hen wegens slecht gedrag de kerk was ontzegd, de synagoge wilden verplaatsen, on- i'oorgoven een nieuwe le zullen bou wen. en een nieuw, kerkhof aan te log- waarom Casserez verzocht dat de magi straat zou bevelen, dat men nergens anders dan in zijn huis, de godsdienstoefening mogen waarnemen. Nag! glas veronderstelt dat deze oneenigheid een coterie-strijd was tusschen de aristocra tische Portugeezen en de meer democraüsche Duitschers. Zooals wij zelf reeds meedeelden went 1 Nov. 1704 aan de Joodsche Hoog Duit sche gemeente toegestaan een kerkhof binnen de wallen aan te leggen In 1705 verkreeg zij een. eigen synagoge Volgens Nagtglas vindt men in de archiev alhier nergens eenig spoor van de vele en rijke geslachten wier namen op de zerken te lezen slaan Ilij verklaart dat dan door aan te ne verreweg de (meeste der hier begraven personen nooit te Middelburg hebben gewoond, welke verklaring ook door denbeer De Leeuw overge nomen is, maar zooals wij reeds schreven o i betere niotiveering vraagt projecteerd worden, vanwaar het water dooi gegoten ijzeren of stalen buizen naar hot eiland geleid zal worden. Dit een nauwgezet onderzoek zal 'moeten blijken, waar deugdelijk grondwater in genoeg zame hoeveelheid is te vinden. Vooral moet dit onderzoek loeren, of op niet te groolen afstand van hel eiland water in voldoende (juantiteit en qualiteit kan worden verkregen. Wij hebben, zegt de commissie, lei' bepaling van de bouwkosten ondersteld, dal de prise d'eau met pompstation op tamelijk groote dis tantie van het eiland zon moeten worden aangelegd, op een stuk grond ten Zuidoosten van (Bergen op Zoom. Deze plaats hebben wij gekozen, omdat aldaar nog een maagdelijke zandbodem is, waarvan ook in de toekomst geen verontreiniging van de oppervlakte of van hot grondwater is te vreezen. Besluit het Waterleidings-Comitó voor hot eiland Tholen tot de uitvoering van oen voor bereidend onderzoek, dan kan nader worden overwogen of ook dichter bij op een terrein ten Noorden van Bergen op Zoom, wellicht in gemeente Halsteren, beproefd zal worden, of daar deugdelijk grondwater ware te vinden Het voorbereidend onderzoek bestaat in de uitvoering van een aantal boringen, die tot waarncmingsputten zullen worden ingericht, en heeft ton doel, de noodige gegevens te krijgen, omtrent de geologische formatie het terrein, (iet vermogen der watervoerende laag en de richting, alsmede het verval den igrondwaterslroom Aan de waamemingsputten worden, na hoorlijk schoonpompen, watermonsters ontno men en deze zoowel chemisch als bacterio logisch onderzocht. Zijn deze analyses, even als do uitkomsten van het geologisch onder zoek bevredigend, dan worden een of twee definitieve putten van deugdelijke constructie gemaakt mi gedurende vier weken aan oen, dag en nacht voortgezette ponipproef onder worpen Deze putten zijn van blijvende waarde, daar zy een onderdeel zullen uitmaken van den laleren volledigen aanleg Vervolgens geeft dit eerste deel van het profeet cijfers ai andere bijzonderheden be treffende de putten van de prise d'eau, de p.,mj)iiiachines en de ontijzeringsinrichting. Bij kon. besluit rar. Adolph Eugène Elias, le 's Gravenhage, met al zijn wettige, zoo-mannelijke als vrou welijke, afstammelingen in den Nederland- schen adel verheven, met de praedicaten van jonkheer en jonkvrouw is benoemd tot kantonrechter-plaalsvcrvan- ger in het kanton Zierikzee, A. Meylink zijn bij bet Dep van Kol. bevorderd tot commies ,de adj.-oom. E. de Blaauw en G. L. M H. Tromp, en tot adj.-com, de eerste- klerken S. van der Kloet ,.T II H Wamelink en J, J. Kraan is aan den luitenant ter zee der 2de kl. H. G. van Stoijn, op zjj'n verzriek ,met 1 April 1912, eervol ontslag uit den zeedienst verleend. De gewone audiëntie van den Minister van Laaidb., Ny'v. en Handel zal op Woensdag 27 (Maart en die van den Minister van Koloniën zal op Vrjjdag 29 dezer niet plaats hebben. Dan zegt hij u noch de volle waarheid, noch het volstrekte tegendeel van de waarheid. F,i als het onderhoud is afgeloopen .volgt hij met de oogen den onbesoheidene, die daar heen gaat, met een gevoel van verlichting, maar ook met haat. Graag zou hij roepen.-, „houd den dief", als hij zijn zenuwen niet meester was, maar hef woord, dat hem ontsnapt, eindelijk bevrijd. De tocaieclschrijver is op den vooravond van zijn „première", een gevoelig maar valsch instrument. Toch zijn er verschillende auteurs, dii die invloeden ontsnappen. Het hier volgende heeft voornamelijk op Parysche tooncelschrij- vers betrekking. Daar is b.v. Alfred Capus. Deze behoudt een lenigheid van geest en van tong, waarmee- op zonderlinge wijze de storm van uitroepen en gebaren in tegenspraak is, welke uitbarst onder den strooien hoed van (den heer Samuel/ dien een kwart-eeuw I schouwburgleven nog niet heeft verhard. Capus loopt daar rond. alsof hij moeite doet, zijn verveling, niet te laten blijken. Hij is vader- lyk inet juffrouw Lavallière en hartelijk met de acteurs hetgeen voor oen auteur, wiens stukken al meer zijn gespeeld, een overmaat van onverschilligheid beduidt. Hij praat niet anders van zijn stuk dan met bescheidenheid en op een toon, alsof hij daar geheel los van is Hjj vertelt gretig den inhoud, zonder te gelooven, dat het door hem Onder het opschrift „Dé geneesheer in het gedrang" schrijft een med. doet. in „De Maasbode" |over de positie der medici ten opzichte van de ontworpen Raden- en Ziekte wet, waarin hij o.a zegt „Wordt, de wel doorgevoerd, zooals zij nu is voorgesteld, dan wordt de geneesheer (het woord is in dische kringen gebruikt) „verambtenaard", een ambtenaar, die aangesteld en ontslagen wordt door de bestuurders der enkele erkende zie- kenfondsen van wier goeddunken hij volkomen Nog een bijzonderheid van andoren aardafhaJlkdijk is De ponten zijn aan dat er dient vermeld, nl de aanleiding tot de blooli- j keJldo ziekenfonds gebonden, al willen zijhun legging der stóenen De heer F J Dans meldt i ?<„lo<.slie(.r behouden, dien .j om zyn persoon- ons tin! rov ls. Hams in Ujiulm hom io— eigenschappen als arts waardeeren, als deelde dal er een oud Portogecel, kerkhof m „rijd zm knzicbten in Middelburg nroesi zijn Hij zochtdat kerkhof dw beslol,rd(,rs dl„ is hol mei hem gedaan op. en op zijn urtaoodrgmg kwam Wen de heet d(, „„demndl„E bij mzi, Harris h,er voor hel door ons vermelde be. ms het zoek aan hel kerkhof De heer Ham. open.Ie m diur mr lom, ui Engeland een mschr.jvmg ™or <k, ta,, b5 ]in „mcden restauratie, en de heer Dans grng mnnddels wo[d<<i aan het werk voor het weer aan liet daglicht, brengen, der steeneu, en voor de verdere res tauratie die binnen korl voltooid zal zijn overweging kan nemen, hel Koninklijk Paleis ter beschikking der gemeente te stellen, zoo lang niet opnieuw een koninklijk pabus, volle dig geschikt niet slechts voor het verblijf van do Koningin en Hare gaston, maar ook voor do ontvangst zoowel van burgers en autoritei ten als vreemde souvereinen en staatshoofden in Amsterdam zal zijn verrezen en voor zijne bestemming in gereedheid gebracht. Tevens zou allereerst moeten vastslaan, dat do noodige gelden voor den bouw en de in- richting van het nieuwe Paleis ter beschikking van hot rijk zullen worden gesteld. Immers, terwijl ongetwijfeld daarmede oen belangrijk bedrag zou zijn gemoeid, zou de regoering niet verantwoord wezen, indien zij, door onver plicht, hel Paleis aan de gemeente af te staan, het rijk voor den last van die uitgaaf stolde Uit het raadsbesluit, in verband met do daarover gevoerde beraadslaging, aldus besluit do minister, blijkt echter niet, of hel de be doeling van den gemeenteraad is, het aan de rogcexmg mogelijk te maken, 0111 het door den raad gevraagde in gunstige overweging te ne men Zoolang de gemeenteraad daaromtrent 111 hol onzekere verkeert, kan over dit vraag stuk door de regeering met de gemeente geen overleg worden gepleegd VLEESCHKEURING. Het „Hbl." verneemt, dat de minister van landbouw, nijverheid en handel eenigen tyd geleden het oordeel van Gedeputeerde Staten der onderscheidene provinciën heeft gevraagd over een door hem opgemaakt ontwerp- Vleeschkeuringwet. Het ontwerp bevat alleen algemeene voor schriften de nadere regeling der zaak wordt meest aan de gemeentebesturen overgelaten. Volgens deze voorschriften zal het vee voor e-i na het slachten moeten worden ge keurd en zal Int vrije verkeer metvlee6ch- waren mogen plaats hebben, als overal de keuring is doorgevoerd. Met de keuring zullen worden belastlo. veeartsen 2e. personen die, volgens bii al- gemeenen maatregel van bestuur vast te stel len regelen, bevoegd zijn, als hulpkeurnieester op te treden. Verder wordt bepaald, dat bij algemeenen maatregel van bestuur eischen zullen worden gesteld betreffende zouterijen vau dierlijke stoffen en inrichtingen, bestemd tot bewaring of' verwerking van bloed of van dierlijken afval. Het ontwerp zwijgt geheel van een ver plichting tot oprichting van een openbuar slach thuis voor zekere rubrieken van ge meenten. WATERVOORZIENING VOOR .HET EILAND THOLEN. In dc „Ierseksche en Th. Crt." is opgeno men het eerste deel van het voorloopig pro ject voor de drinkwatervoorziening voor het eiland Tholen, opgemaakt door d© commissie Voor het bepalen van het vermogen dat de drinkwaterleiding moet hebben, wordt uit gegaan van dc grootte der bevolking van de in aanmerking komende gemeenten: St. Anna land, St. Maartensdijk, Oud-Vossemeer, Poort vliet, Scherpenisse, Staveniese en Tholen, wel ker bevolking in 1909 te zamen 15.359 per sonen bedroeg, d. i 562 meer dan in 1900 Men is daarom uitgegaan van een aantal ge brui kers van 20.000, waarvoor een maximum waterverbruik van 1000 M3. per etmaal is be rekend. Daar op het eiland zelf geen grondwater van goede hoedanigheid aanwezig is, moet dc prise d'eau met het bybehoorende pompstation op eon geschikt terrein op het vasteland ge bedachte „geval" een kostbare scliat is, door duizend afgunstige concurrenten begeerd In de „Figaro" heeft Alfred Capus geschreven „De dramatische kunst, in den eigenlijken zin van het woord, beslaat een allengs kleiner wordende plaats in wal men overeengekomen is: de dingen van den schouwburg te noemen" De Comedian ten-manieren en hot vertoon in 't algemeen schakelen haar uit, want dat een wet van ons beroep alles, wat door do „branie" gewonnen is, is verloren voor de dramatische kunst" Tusschen andere, koene gezegden van dezen dagbladschrijver, - dh niet door gemis aan succes verbitterd zullen worden, "want Parijs Laat het hem niet aan bijval ontbreken verbaast men zich niet, dal. te hooren. Inderdaad spreekt Capus 7.00, als men weer een werk van zijn hand gaat spelen. Een ander toonoelschrijver Abel Hermant schiet in die oogen blikken niet in elegantie tekort waarin men andere auteurs het hoofd ziet verliezen Hij weidt uit over zyn kunst, hij tracht, in enkele korte en keurig ge bouwde zinnen te geven, wat men de psycho Iogie van het moderne Theater zou kunnen PALEIS RAADHUISQUAESTIE. Het Gemeenteblad van Amsterdam beval, zoo meldt de „N. R Crt het antwoord van den minister van binnenlandsche zaken, naar leiding van het raadsbesluit, waarbij B. NV. werden uitgenoodigd, zich tol den 11112113ter te wenden met de vraag, te willen bevorderen, dat het koninklijk paleis op den Dam weer tel beschikking van de gemeente worde gesteld Dat Amsterdam er prijs op stelt, dit grool- sche monument van bouwkunde weder als stadhuis te bezitten, ook om de herinnering aan hel roemrijke tijdperk van. kracht en bloei der slad, waarin het is gebouwd, acht de mi nister ten volle verklaarbaar Echter kan de traditie van nu bijna een eeuw sinds het her stel van onze onafhankelijkheid niet door de regeering en ook niet door de hoofdstad zelve worden prijsgegeven, zonder dat deze laatste haar karakter ais zoodanig verliest. Zelf al behoeft dit niet als essentieel te wor den aangemerkt, is daarmede verbonden het vertoeven van den Koning of de Koningin op den Dam, in het hart der slad. Uit een en ander vloeit voort, dal de regeering niet In de Lambortusstraat te "Rotterdam is voor de ouderlijke woning door een met twee paarden bespannen sleeperswagen oveneden een 8jarig knaapje. De jongen liep al spe lende tegen den wagen, viel en „kreeg een achterwiel over de borst. De dood trad on middellijk in Te Rotterdam is in het ziekenhuis op genomen een 2jarig kindje dat uit een met kokend water gevuldeii ketel gedronken had en daarhij ernstige brandwonden 111 mond en keel gekregen heeft- Bij een twist in een café aan de Lan- gekade te Rotterdam is een bezoeker met een stuk van een biljartqueue een sleutelbeen stuk geslagen. Ook kreeg de man een gat in hel, hoofd Te Delft is in het gasthuis o verhitten een werkman, die de vorige week van een hoog en wagen van den studenten-optocht was ge vallen mi ©en eind werd medegesleurd De daarbij opgedane verwondingen hebben hem hel leven gekosl. Een 2-ljarig jongmeusch uit Den Haag, werkzaam op het secre tariaat van de Neder - landsclie Kamer van koophandel te Londen, heeft ruim 14 dagen geleden het kantoor verlaten en is sedert dien lijd spoorloos verdwenen. Men vreest ,dat hem een ongeluk is overkomen De politie te Alkmaar heeft legen een gehuwde, dame, wegens onbevoegd uitoefenen van de geneeskunde proces-verbaal opgemaakt. - Iemand te Hoogeloon (N -Br.), miste eenige dagen geleden zijn knip met f 120. Hoe men zocht, ze was nergens te vinden. Zaterdag vond hij in de kachclasch den ko- hij die voor die rechtbank moet ver schijnen, niet te tellen, onmeedoogend en 1 onverantwoordelijk, welke het publick heel, hij moet hot aan hooren, hoe die rechters de gelegenheid aangrijpen, om hem zijn misdaden onbeschaamd en zonder omwegen onder den neus te wrijven Weer anderen zijn tegelijk zenuwachtig en gedrukt, omdat ze niet kunnen slapen an deren zijn hun stem kwijt, omdat ze een woordenwisseling hebben gehad met den direc teur of mot een der vertolkers weer anderen zijn vrouwenhaters geworden, omdat een van do mesjes, met wie hij samen theedrinkt, hardnekkig om een hoed en een japon zeurt, die op dat oogenblib niet gedragen worden en waarmee zij dus wil geuren. Een jong schrijver, die de kalmte van de wijze en dappere mannen behoudt, is Lucien Nepotydie nochtans nog niet gehaTd is tegen de kloino gevaren, die hun achter do coulissen bedreigen. Ilij wacht het oordeel van bet pu bliek met een voorbeeldige gelatenheid af. Al is het niot twijfelachtig, dat het succes, hetgeen zijn „les Petits" hem bezorgd heeft, hem genoegen heeft gedaan, toch kan men on- twijfelbaar als zeker aannemen, dat een tegen- j overgesleld lot hem geen groot verdriet zou hebben bezorgd. Francis de Croisset daarentegen leeft die middagen, welke de algemeene rcjietitie voor- afgaan, in een zenuwachtige opwinding. On- langs repeteerde men van hem in den Pa- rijsohen schouwburg „Athdnée" „le Coeur dispose." De auteur, die al meer voor het 1 tooneel heeft gewerkt geloofde, dat dat stuk 1 heel anders was dan wat vroeger van ejjn I hand voor het voetlicht was gekomen, want hij zelf is veranderd gedurende de drie laatste jaren, die hij ver van Parijs doorbracht, zon der iets voor hel tooneel te leveren Boven do gezochte geestigheden van vroeger verkiest hij tegenwoordig een dieper soort kunst De Croisset is ook van nueening, dat het de moeite zou loonen, in een tooneelwerk te on derzoeken, wat de schrijver er zelf vau door leefd, wat hij erbij bedacht heeft Volgens hem is het uitgangspunt van den Idramatischen auteur altijd Subjectief, d w z. h\i begint met iets zelf doorleefd^ waar hjj zelf het onderwerp of subject van was. Terwijl hij zit te schrijven, komt het objec tieve erlusschcai, wijzigt het zijn eigen ervarin gen en doet het deze afwijken. Men maakt dus, altijd volgens Croisset, zijn eerste bedrijf naar willekeur, zooals men wilde andere volgen dan van zelf, zooals de personen uit de eer ste arito dat willen Er beslaat een logica van de tooneel figuren, die den schrijver beheersdht. Een voorbeeld Francis Croisset was bezig inet een verzenbundel, toen. het idee van „Ie Coeur dispose" zich aan hem opdrong Toen heeft hij de gedichten in den steek gelaten. (Wordt_ vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1912 | | pagina 5