MIDDELBEMSCHE COURMT.
r
69.
Jaargang.
1912.
Donderdag
21 Maart.
Middelburg 20 Maart.
KAMEROVERZICHT.
Dit Stad en Provincie.
Kerknieuws.
Onderwijs.
Landbouw.
Rechtzaken.
D... oo.rut „jr.chij.it degelijk», »et uitoederieg Zot- m ?e.»tdege«.
ijl p.r kie.rU.l, zoowel ,ot>r Hiddelburg »li oooi elle pl»et»ee 1» Nederland freeco pp. 12.
Afzonderlijke mammen kotten S cent
AdTêTtentiön bij abonnement op voordèelige voorwaarden.
Pro«pectuuen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
A4v»rtemti8* voor het eeritvolgende nummer moeten de» middag, vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiön 4 20 cent par regel. By abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andera familieberichten ea Dankbetuigingen van 17 regelt f 1.60elke regel meer
20 cent. Reclame» 40 oent per regel. Groote lettert naar de plaat», die zy innemen.
Tot de plaatting van advertentiön en reclame», niet afkomitig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, i« gerechtigd het Algeaiee* Advertentle-Birc an
A. DB LA wak As., N.Z. Voorburgwal £66, Amsterdam.
By deze
courant behoort een bijvoegsel.
Zij, die zich thans op ons blad
abonneercn ontvangen de nam
mers tot 1 April gratis.
DE HOOFDREDACTIE VAN DE MAASBODE.
Het feit dat de heer M. A Thompson zoo
plotseling als. hoofdredacteur van de „Maas
bode" aftreedt is van beteekenis ook nog
voor anderen dan alleen de lezers van dal
Wad In de M jaar van zijn hoofdredacteurs-'
schap heeft zich de „Maasbode" een rechtors-
funCtie aangematigd, die de ergernis opwekte
van veel katholieken on dc verbazing van
veel piet-katholieken.
We bedoelen hier niet den aanmatigenden
toon van het blad Hel was berucht om zijn
onhebbelijkheid in de polemiek. Maar de
Maasbode" zou jnooit die sterke uitbreiding
van lezerskring Jiebben verkregen, wanneer
die pohobbelykheid haar eeuige byzonderc ei
genschap was geweest.
Het blad was Vooral in de laatste jaren
de voortdurende Jon nis (stoker onder de ka
tholieken in Nederland Met de meeste andere
katholieke bladen lag het telkens overhoop,
wat tpt heftige polemieken aanleiding gaf,
hoewel sommige dier ander© bladen direct
ORdeT bisschoppelijk toezicht stemden. Maar
ook daar aan stooide de „Maasbode" zich
niet. Ze ging met haai' aanvallen voort, en
wry hebben een half jaal' geleden nog ka
tholieke getuigenissen aangehaald over de ver
warring in de katholieke kringen ons taan,
door die 'onophoudelijke aanvallen en ver
dachtmakingen, waartegenover de hooge gees
telijkheid blijkbaar machteloos was
De „Maasbode" was al. in ons land de ver
tegenwoordiger van Ide onverzoenlijke groep,
die ip Duitschland zich uit in de z.g. „Ber
liner" richting staand tegenover de meer ge
matigde „Kölnische" richting Die strijd voor
bet „onverslapte en integrale katholicisme"
leidde tot een waren modernisten-jacht. Er
was zelfs, getuige de klachten dp de vergade-
kingen van katholieke vercenigingen, een zekere
verlamming merkbaar, 'tengevolge van die stel
selmatig© verdachtmaking idor recht-geloovig-
heid van byna, alle leidende personen
En hu gaat' de hoofdredacteur der „Maas
bode" plotseling heen. Waarom; dat wordt
met vermeld. Zou de hooge geestelijkheid ten
slotte toch lerin geslaagd zijn, haar streven
naar herstel der eenheid te doen zege
vieren pok pver het Rotferdamsch blad? Hqt
vermoeden ligt voor de hand, vooral omdat
de heer Thompson zelf zegt in zijn afschoids-
artikel dat hij zijn werk aan een halfmaande-
lykséh tijdschrift zal voortzetten. En boven
dien de verzuchting slaakt
„Maar toch kan ik de zeer sterke overtui
ging niet van mij afzetten, dat er hij het neer
leggen van taijn ambt in het Roomsche publi-
cisme een leemte achterblijft, die ik niet
daar cm betreur, omdat zy niet door anderen,
zelfs meer bevoegden dan ik, zou kunnen wor
den aangevuld, maar omdat ik de zekerheid
héb, dat zij feitelijk niet wordt aangevuld noch
zal worden."
Waaróm gaat hy dan heen? Vrijwillig zal hy
het ontstaan dier leemte toch niet veroor
zaken s
„Met die leemte, zoo zegt hij verder, hu
heb ik niet het oog op godsdienstige pf
apologetische hoeken en brochures, maar veel
meer op de couranten en de tijdschriften.
Uit deze beide laatste immers wordt sinds
jaar en dag opzettelijk geweerd een grondige
en volledige criliok op de modernistische en
aanverwante etroomingen, die door al de ge
ledingen der Kerk woelen, critiek op aller
hande modernistische en moderniseerende boe
ken, rodevoeringen, dagbladen, personen, schrij
vers etc.hoogstens heeft men hier en daar
een enkel bericht, verzwijgt echter de meest
belangrijke, zelfs officiëele stukken."
Tegen deze (bewering is „De Tijd" opgeko
men met ©en krachtig protest, waarin men
de volgende harde woorden leest
„Et zijn beschuldigingen, in zich zelf zóó
monsterachtig ongerijmd, dat men ze alleen
kan verklaren door verstandelijke afdwaling,
betzy bij zieken, betzy by personen met
overigens gezonde en normale geestvermo
gens, Idie zich op één enkel punt geestelijk
hebben blind getuurd en nu allerlei dingen,
meenen te zien, die buiten him eigen ver
beelding geen werkelijk bestaan, hebben.
Dit schijnt ons in gevallen, ale het onder
havige, de meest chantabele uitlegging."
Zooals men ziet is de zaak een familie-
aangelegenheid der (katholieken, maar voor
in iet-katholieken is zij toch ook do aandacht
waard. Het verschijnsel van de vrijmoedig
heid van het woord tegen den Wensch van de
hooge geestelijkheid in, is men in die krin
gen niet gewoon. De „Maasbode" was boven
dien voor andersdenkenden het blad geworden
waarin men onomwonden de uiterste conse
quentie der katholieke beginselen kon ver
nemen. We verwachten dat ons zal worden
tegemoet gevoerd, dat die consequentie niet
door alle andere katholieken werd aanvaard.
Maar do groote opgang van de „Maasbode"
en do lange duur der campagne toonden toch
ook aan dal zy veel aanhangers had.
ANTI REV. ARBEIDERSBLAD.
Nog een andore pers-kwestie dient vermeld
te worden, nu van anti-revolutionnairenfcant.
Het feestgeschenk, aan de „Standaard" aan
to bieden bij haar 40-jarig bestaan zal nl.
dienen /om liet blad uit te breiden en ook
onder liet financieel bereik te brengen van
de anti-revolutionnaire arbeiders
In verband hiermede zij ook gewezen op een
driestar in het jongste nummer van dat blad,
waaruit blijkt dat men bij plannen om in Am
sterdam een soort „Echo" of „Courapt" te
gaan uitgeven voor de lagere volksklasse, die
nog vasthoudt aan de belijdenis van den
Christus, er toe neigde, om zulk een blad niet
apart voor lantirevolutionnairen, maar voor
antirevolutionairen en christelijk-historischen
saam te laten Ioopcn, welk plan echter met
een mislukking is geëindigd. De „Standaard"
noemt het plan ook een absurditeit.
Tweede Kamer.
Zvtüng van Dinsdag.
„Attf Fltigeln des Gesanges" zyn we waarlijk
vandaag niet verder gekomen, al was het ook
de Vogel wet die aan de orde was en al werd
ook veel, zeer veel over vleugelen gesproken.
Er zat weinig gang in; de stemming was ©en
ontevredene gelijk die op den eersten dag der
nieuw© (week zoo licht is en doet denken
aan den te vroeg op gestanen schooljongen,
die geeuwend zich uitrekt als hij zich voor
het jeerst© uur- in het „hok" opmaakt. Het
onderwerp der vogelbescherming moge zeer
nobel en verheven zijn en in de voorloopige
stukkon en de olgemeene beschouwingen tot
schitterende vergelijkingen kunnen leiden, in
do behandeling der artikelen is het vrij pro
zaïsch en allcdaagsch.
Het begon anders vandaag heel feestelijk
De heer Ferf heeft ons officieel zoolang tao-
gelyk in onwetendheid gelaten over het zeer
zeker ©norm gewichtige besluit of hij den sena
torszetel voor dien van lid der Tweede Ka
mer wilde ruilen, of meer populair gezegd,
wilde verhuizen. En terwjjl nu in hetHoom-
sche district het uitverkoren drietal zijner op
volgers in liberale eenstemmigheid rondtrekt
om zich te laten hooren, heeft eerst sedert een
enkelen dag zijne kiesvereenigmg den offici-
oelen brief van zijn afscheid ontvangen. En
vandaag was het aldus in de Tweede Kamer,
met welker leden de heer Ferf nota bene reeds
de vorige week afscheidshanddrukken wisselde
Maar de heer Van Bylandt behandelde de zaak
technisch uitnemend en prees in zjjn vrien
delijk afscheidsspeechje de erkende werkkracht
van den heer Ferf.
En daarna „vogelden" we verder Het an
dement-Tydeman op het eerste artikel, dat hot
geboete systeem der wet wilde veranderen,
werd nog eens van alle kanten bekeken,
past en gemeten, maar het vond geen genade
noch bij den Minister noch bij d© commissie
van (rapportours. Ook de beruchte lijst dor
aanstaande uitzonderingen van schadelijke
dus onbeschermde vogels kwam nog eens ter
sprake, maar de Minister wilde haar den Ka
merlcden alleen in privé ter inzage geven, en
dan mochten ze er hier niet over spreken.
Do heer Tydeman vond dit niets waard, en te
recht! Met 53 tegen 8 stemmen ging zijn amen
dement niet omhoog, maar beslist omlaag
By artikel 2, dat in de oorspronkelijke re
dactie verbood „beschermde vogels te vangen,
to dooden, ten verkoop voorhanden te heb
ben, te koop aan te bieden, to verkoopen,
af te leveren, of te vervoeren", had de heer
Rink twee amendementen Het eerst wilde,
pok in andere artikelen, spreken van „voor-
te hebben" en „ten verkoop" laten
vervallen, het tweede wilde aan het artikel
toevoegen een verbod om huiden, of vleugels
van de in. het eerste lid bedoelde vogels voor
handen te hebben, te koop aan te bieden, en.
verder. De heer Rink bedoelde m de lijn der
wet to werkenwilde de verbodsbepalingen
sterker latei spreken Maai- de juristen met
den heer Kooien voorop, achtten de redactie
onzuiver en te vergaand de hoeren Hugen-
holt7, en Lieftuick vreesden onbillijkheden. Bei
den leverden ©en -indirect pleidooi voor de
dameshoeden; wat zouden die niet aangehou
den kunnen worden, zelfs aan de grens als zij
uit het buitenland kwamen met een vogel op
den hoed I
En alsof dat vooruitzicht nog niet vreeselijk
genoeg was, merkte Minister Talma op, dat de
heele Kamer pp (tón derden Dinsdag ia Septem
bor een veer op den hoed heeft! Wat een toe
stand als de Haagsche politie dan eens „tact
vol" zou gaan ingrjjpen 1
Onder al deze zuchten bezweek dc heer
Rink; de vleugels werden uit liet amendement
gelicht, maar de huiden blevenhet eerste
amendement werd geheel ingetrokken. En toen
kwam do belooning voor zooveel medegaand-
heid door het aannemen van het gewijzigd
amendement met 33 tegen 23 stemmen
Tot slot van den middag barstte bij art., 4
een ivare kievitei-porlog uit. De heer Van
Foreesl wilde, vrijwel lijnrecht tegen 't ont
werp in, den bestaénden toestand betreffende
het zoeken naar kievitseieren bestendigen, de
hoor Hugenholtz wilde dien toestand in zoo
verre veranderendat de nu toegestane zeven
dagen voor 't vervoer der gevonden eieren
worden verkort om het clandestien voortduren
van het zoeken tegen te gaan- Er klonk een
booze toon in de verdediging der beide amen
dementen; over de betcekoms van „tol" en
van „tol en met" jleverde men slag, zoodal
de uitdrukking „van a tot z" er, taalkundig
ia twijfelachtigen vorm uitgelegd, by moest
worden gehaald om althans tot eenige oplos
sing te komen De hoer Roodhuijzen kwam
sterk op tegen het artikel van den Minister;
verweet hem „gemaszregel" van bovenaf, ver
weet hem zelfs staatssocialisme ten opzichte
dor kievitseieren
Minister Talma lachte, hij weet wel dal hij
van den heer Roodhuijzen nog al eens wat Ite
hooren knjgt, maar dit had by toch zeker
niet verwacht I
Intuss-hen staatssocialist of niet, zijn artikel
had blijkbaar weinig sympatlue. De heer Rood
huijzen merkte terecht op, dat de Minister om
do verandering te bewyzen, noodstand had
te bewijzen gehad; de lieer Thomson kwam
de technische landbouw-argumenten van den
landbouw-minister bestrijdendo heer Hugen
holtz herinneren aan het belang dor duizen
den, die het hier betreft. Toen nam de Minis
ter het amendement Hugenholtz over; trok de
heer Van Foreest het zijne in, daartoe zeer
luidruchtig aangemoedigd, en werd 't artikel
gewijzigd, goedgekeurd
Van zulk een discussie moet zelfs de meest
frissche JCamer moe worden 1 Maar dat zal
andors worden als eerst maar de volgende
week de Bakkerswet aan de orde komt gelijk
de voorzitter mededeelde. V d. M.
Uit Middelburg.
Voor de vele belanghebbenden verwijzen we
naar tie heuchclijke meedeeling in eon adver
tentie in dit nconmer, dat *de provincie
6 tiQotrabootd ien s t op de IVester-
S oho 1de, Vlissingen—Breskens en Vlissin-
genNeuzen, met ingang van morgen, Don
derdag, weer op de gewone wijze zal plaats
hebben
De firma J M van Heusden beeft aan den
raad dezer gemeente een adres gericht, waarin
er pp wordt gewezen dat in deze maand aan
den Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel het bekende botcradres is verzonden
Dit adres is onderteekend door 250 hande
laren uit „Walcheren, terwijl gelijkluidende
adressen uit Goes, Zierikzee, Tholen en Ter-
neuzen, respectievelijk onderteekend zijn door
75, 66, 70 en 50 belanghebbenden.
Verder wijst adressante er op dat bij een von-
Inis van het kantongerecht een handelaar, de
heer K. J v. Heusden, veroordeeld werd tot f 100
boete of 14 dagen hechtenis plus de kosten
van publicatie van het vonnis in vier couran
ten, terwijl een boer, een fabrikant dus, tot
vijftig cent boete werd veroordeeld.
In het adres wordt verder gewezen op net
belang dat de gemeente heeft bij den boter-
handel, waar zij in de gelegenheid is eiken
Donderdag een boterbeurs te houden, terwyi
©r bovendien door adressanten do aandacht op
wordt gevestigd dat by haar buitengewoon
veel monsters genomen zijn, ook in do zomer
maanden van 1911. Zy zal op deze wyze ge
noodzaakt worden dezen handel te staken,
welk voorbeeld d.in meerdere firma's zullen
volgen, daar men voor bezoeken van den
botervisiteur niet gevrijwaard is.
Adressante hoopt dat de gemeenteraad deze
boterkwestio voor 't algemeen belang tot een
bevredigende oplossing mag brengen
In de bestuursvergadering van gisteravond
van „Middelburg Vooruit" is besloten adhac-
sie te betuigen aan do adresbeweging in
zake den Waloherschen boterhandel. Het be
stuur stelt zich in dezen op het standpunt
dat verdwijning der botermarkt voortiot vreem
delingenverkeer te Middelburg van groot na
doel zal blijken te zijn.
Door de politie alhier is proces-verbaal
opgemaakt tegen den schipper C K., inzake
mishandeling van den schipper A R.
Uit Vlissingen.
In aansluiting op het bericht in ons \orig
nommer over de eerste steenlegging voor het
nieuwe ziekenhuis te Vlissingen kunnen
we nog meedeelen dat men hoopt in Octooer
deze inrichting in gebruik te kunnen nemen
Uit Zuid-Beveland.
Tot agent van politie te Goes is mot ui
gang van 1 April a.s. benoemd de heer J S.
Janszen te Middelburg.
Do Dinsdagavond te Goes gehouden alge-
moene vergadering van de Coöperatieve Voor-
schotvereeniging en Spaarbank, onder voor-
zilterschap van den heer W. Tempennan Wz
werd hygewoond door 19 leden. In deze ver
gadering werden de aftredende kassier en
twee aftredende commissarissen herkozen en
gekozen m. de vacature van wijlen den heer
A. Neter, de heer J. Donner Sr.
Uit het jaarverslag bleek, dat het aantal
leden in het a-fgeloopen jaar van 308 klom
tot 318.
Op 5 Febr 1911 bedroeg het kapitaal acr
gestorte aandeelen f22 145.58; op 5 Febr 1912
bedroeg het aandeelenkapitaal f22.807.26.
Het reserve fonds bedroeg op 5 Febr 1911
f17 885 24 De inkomsten bedroegen f 647.09s
het leed geen verliezen, zoodat het reserve
fonds op 5 Febr. j.l bedroeg f18 532 336.
Het boekjaar werd aangevangen mei een
bedrag aan spaargelden groot f 139.900.256
Ingebracht werden 4070 posten a f 64.739.32
en uitbetaald 580 posten k f 62.204,585, zoo
dat er op 'teind van 'tjaar was f 142.443.99.
In den aanvang van het boekjaar was aan
voorschotten uitstaande een bedrag van
f 135.125er werden 256 voorschotten ver
leend tot een gezamenlijk bedrag van
f 208 740, zoodat de geheele voorschotrekening
beliep een som van f343.865.
Daarvan werd in den loop vaU het boek
jaar afgelost f209.330, zoodat bij het sluiten
van het boekjaar do nog onafgeloste voor
schotten bedroegen f 134 535
Het Circa lOjarig zoontje van don arbeider,
v. K. te Schore, had het ongeluk, hard
loopende |met een zijner oogen in een uit
stekende, tain of meer puntige deurkruk te
Loop en, waardoor een afzichtelijke bloedende
wond ontstond, en hij nog denzelfden dag naar
Middelburg is vervoerd ter behandeling door
een oogarts, en aldaar ter verpleging is
Naar taen zegt zal het ventje zyn oog moe
ten taissen.
Uit Noord-Beveland.
In den nacht van Zaterdag op Zondag heb
ben ongenoode gasten een bezoek gebracht
aan de directiekeet aan Glusjesnol (polder
Oud-Noord Beveland) en aldaar eenige
voorwerpen, waaronder een paar waterlaarzen
van- don dykbaas, ontvreemd De politie doet
onderzoek.
Door den Commissaris der Koningin is
(benoemd tot zetter voor *s' Ryks directe be
lastingen te '£alijnsp Laat, de heer P.
C. Boone, ter vervanging van den heer P. van
der Wecle, die ontslag heeft genomen
Uit Z. -Vlaanderen O. D.
In de Dinsdag gehouden gemeenteraadszit
ting van Hulst kwam onder de ingekomen
stukken voor ©en schrijven der vereeniging
„Schuttevaer", waarin werd medegedeeld dat
„Schuttevaer" zelfstandig geen pogingen heeft
gedaan voor den aanleg van een kanaal naar
Hulst omdat van andere zyde reeds stappen
by do regeering gedaan zyn. In dit schry-
ven geeft „Schuttevaer" in overweging thans
geen stappen te doen, doch tater gezamen
lijk te handelen.
In een onbewaakt oogenblik was het twee
jarig jongetje van P. M te S1 u i s k i J
Zondamiddag verdwenen. Toen do moeder het
ging zoeken, zag zy het dryven in het kanaal
doch reeds te ver van den kant om het
met een pf ander voorwerp naar zich te trok
ken. Men mocht er evenwel in slagen door
middel van een vischb,ak er by te geraken
en het kind, dat reeds bewusteloos was. uit
't water te halen- Na veel inspanning gelukte
liet ook, do kleine weer bij te brengen.
C.Zel.'')
Ned. H e r v. Kerk.
Aangenomen: naar Meliskerke ds.
P. Siemelink te Hoogeloon.
Gereformeerde Kerken.
Beroepen: te Scharendijke c. a. en te
Oosterzee D. J. van Katwijk, prop. te Rot
terdam te Alkmaar H. A. Munnik te Fij
naart te Bussum dr. T. Hoekstra te 's Her-
Aangenomen: naar fleerenveen R.
K. van Hurnmelen te Hoogkerk.
Evang. Luth. Kerk.
Beroepen: te Culemborg (toez.) A. Ie
Gras, prop. te Zeist.
De heer C. J A Plazier, onderwijzer te
Kwadendajnme is met ingang van 1 Mei
benoemd aan de katholieke jongens-school
to Middelburg.
Tot hoofd der Chr. school te Nijverdai
is benoemd de heer T Visser, eerste onder
wijzer aan een Cbr school te Vlissingen.
(„Ned").
Donderdag 11 Apnl zal ui de sociëteit
„St. Joris" te Middelburg de voorjaars
vergadering worden gehouden van hot hoofd
bestuur der Maatschappij tot bevordering van
Landbouw en Veeteelt in Zeeland.
Do agenda vermeldt om de motie, voor
gesteld door de .afdeelmg Kruiningen, waarin
adhaesie wordt betuigd aan het adres der
Hollandscho Maatschappij van Landbouw, in
welk adres do verhooging van het tarief van
invoerrechten in hooge mate schadelijk wordt
genoemd voor den landbouw.
Eveneens komt in behandeling het bekende
voorstel der afdeeling Middelburg nl. dat
waarin er by het Hoofdbestuur op aangedron
gen wordt bij de regeering te bewerkstelligen
pm het pasteurisecren van ondermeJk ver
plichtend te stellen.
Een hoogst belangrijk voorstel is dat van
het 'Pagclijksch Bestuur om in 1912 geen.
provinciale tentoonstelling te houden, zooals
het porspronkelijk plan was, maar zich, zoo
do afdeeling Middelburg zulks verlangt, te
bepalen tot een gewone afdeelings ten toonstel
ling tegelijk met de zomervergadering en oe
aJgemeene vergadering in de maand Juni a s
In verband met dit laatste punt heeft de
afdeeling Middelburg een buitengewone alge-
meeaie vergadering belegd .op Maandag a.s..
voormiddags elf uur
De koopman A. B, die te Terneuzon
vertoefde pn herkomstig was uit Friesland,
is niet overgebracht naar het Huis van Bowa
ring aJhier, doch is na voorgeleiding voor
den officier van justitie te Middelburg, weder
in vryheid gesteld
Engeland—N ederl and.
In de „N. R. Ct vinden we de volgende
zeer belangwekkende mededeeling over boven
genoemde» wedstrijd in verband met geno
men toto's Het blad schrijft dan
„We hebben onlangs een en ander gemeld
omtrent den bijstand, dien de fotograaf ver-
leenen kan bij de aanwijzing van den winner
bij paarden wedstrijden en vandaag zijn we in
de gelegenheid gesteld te aanschouwen hoe
de foto ook haar dienst kan doen ter beslis
sing van twijfelachtige kwesties op 't voetbal
veld. Men weet, dal de scheidsrechter, die
Zaterdag den wedstrijd Engeland—Nederland
te IIull geleid heeft, niet al te best was en
in't bijzonder met den buitenspelregel sukkelde.
Zoo moet bet tweede doelpunt, dat Engeland
maakte buitenspel geweest zijn, wat niet al
leen door onze m door enkele der Engelsche
spelers beweerd werd; maar wat ook werd be-
