MIDflELBERGSCRE COMMIT. Donderdag 14 Maart. K. 63 155' Jaargang. *912 D... «oarant „rwbqnt d.g.lijk., met «itzood.riog van Zon- Fro.tdnge» "ii. p.r kw.il..], poowol voor Middelbnxe al< 'oor idle plaaUen in Nod.rl.od frnnco pp. f2. Afzonderlijke nummer» koiten 5 cent. A dTe r t e n t i 8 n bij abonnement op Toordeelige voorwaarden, proipeotuiien daarvan zijn aan het bureau te bekomen. Advertentiön voor het eerttvolgende nummer moeten de» middag, vóór één uur aan het bureau bezorgd z\jn. Adverteutiöm 20 osat per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichte» en Dankbetuigingen van 17 regel» f 1.50elke regel meer 20 cent. Reclame» 40 cent per regel. Groote letter» naar de plaat», die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentidn en reclame», niet afkomitig uit Zeeland, betredende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het AlKeaee» Advcrte»tle-B»< an A. DE LA HAD A»., N.Z. Aooïbirgwal «65, Amsterdam. Bij deze courant behoort een bijvoegsel. Zy, die aich thans op ons blad abonneeren ontvangen de num mers tot 1 April gratis. Middelburg 13 Maart. KAMEROVERZICHT. Tweede Kamer. Zitting van Dinsdag. Manster Kolkman was heel flink vandaag. Hij beet van zich af. Niet nijdig, want dat is heelenwial niet in overeenstemming met zijn natuur en zijn Aanleg, maar resoluut, zoodat men gevoelt, dat cr niet op terug lxdioeft te worden gekomen Hjj is Ie lang Kamerlid geweest om niet te weten hoe men dc Kamer dit moet en kan toonen; hoe men schrap kan blijven staan zelfs tegenover amendemen ten als er vandaag een kwam van het driespan Ankerman -Smecaige-Ter Laan Kan men zich een vreemder driespan toch altijd een ge vaarlijke rijderijdenken Geen wonder dan ook, dat het geen langen weg had af te leggen en pü spoedig zijn amendement moest in trekken. Het amendement had een z©ei verre strek king; het wilde niet alleen de zijdelingscho diensten onder deze w®t betrekken, maar ook de (tijdelijke diensten rechtstreeks voor den Staat, tet wilde d,us een zeer beteekencnio uitbreiding. |De voorzitter twijfelde over de toelaatbaarheid, en liet de Kamer, zonder een stem togen, haar gunstige uitspraak dienaan gaande doen. De lieer Ankerman verzekerde toen allereerst, dat het amendement de meest vriendschappelijke bedoeling had, 'twiido slechts verwarring voorkomen en rechtmatige grieven helpen herstellen. Ja. de Minister twij felde geen oogeablik aan de vriendschappe lijkheid der bedoelingen, maar de voorstellers beoogden ten slotte niets meer of minder dan hem heel vriendschappelijk met zijn ontwerp naar huis te laten wandelen om een ander uit te werken Want dit amendement verwarde alle bepalingen(ontwrichtte ook de wet op de tijdelijke diensten; hel dan ook bepaald onaannemelijk Dat forse he woord bracht geen kleine schrik wie denkt pu bij zulk eeu ontwerp, dat geen gehechtheid geeft tot „getuigen" en dat Slechts billijke en zuivere belangen tegemoet komt, aan onaaimeembaarheid 1 Eenige schrik, eenige zenuwachtigheid fluks gingen dc hoof den by elkaareven gepraat en toen annon ceerde de heer Ankerman, dat het amendement werd ingetrokken. Want als 't tot stemmen was gekomen men kan nooit Weten. Niet minder krachtig weerde de Minister feicb tegen de eischen van verschillende Ka merleden om nieuwe categoriën in deze wet op to nemen. De heer Helsdingen was reeds gekomen met een verlanglijstjede heer Smeenge met een idem, waaraan hot ver kleinwoord tnoodzakeljjk diende te ontbreken heden kwam de heer Passtoors voor de instru mentmakers op de werven dor telegraphic en de heer Do Klerk voor de onbezoldigde rijks veldwachters en de ambtenaren bij de graan - meting. Niemand, en nog eens niemand, was onverzettelijk des heeren Kolkman's antwoord. Mijn lijst, zoo meende Z.E., mag vrijwel compleet heetenaangezien er zoovele nuan ces voor tijdelijke diensten zijn, is deze no- minatiove lijst juist aan de wet toegevoegd, outaT pu -ook niet meer. Er zijn bepaalde eischen, die tnen moet stellen om deze wet toepasselijk te verklaren, en deze eischen kannen niet Hvorden toegepast op een der categoriën, die in het voorloopig verslag zijn genoemd Do Minister wilde hier .niet staan (als agent van den Bond voor Staatspension- neering ieder der heeren scheen binnen te Willen halen wie er nog buiten viel. Maar dat kón nu eenmaal niet I De Minister had overigens een goeden dag. Hel amendement-Helsdingen, dat bij de bereke ning van het voor pensioen te heffen bedrag een aanvangsgrondslag wilde nemen van f420, en dat door Minister Kolkman niet ten on rechte als -eon „aanval op do schatkist" waarom was de Minister echter bij andere, veei heftiger en gevaarlijker aanvallen niet op z'n post? werd aangeduid; hot viel mot 45 tegen 14 stemmen. Een dergelijk lot onder ging het amendement van den heer Smeenge, die de terugwerkende kracht niet zooals 't ont werp wilde-, tot 1908 te doen teruggaan van dat jaar dateert hot ontwerp-De Meester, 'teerste in deze materie maar tot 1901, omdat toen Minister Harte het eerst beloften in dezen geest heeft gedaan Het werd, na felle bestrjjding, ook van den heer Lobman, even eens met vrjj groote meerderheid verworpen. Slechts oen amendement van de commissie van (Rapporteurs, om do bewijzen voor het verrichten dei- zijdelingsche diensten naar prac tische eischen te vergemakkelijken, werd, niet tegenstaande des Ministers bestrijding, aange nomen. De Minister schudde boos het hoofd over die ondeugende en lichtzinnige Kamer* Aan 't einde vap den middag werd 't ont werp zonder hoofdelijke stemming aangenomen, en ging men tegelijk over tot de veelbesproken Indische comptabiliteitswet. De heer Lobman was vandaag de eerste en eenige spreker, maar er zullen er allicht nog velen volgen. V. d. M. Dit de Pers. Uit onze militaire rechtspraak Onder liet opschrift „competentie van den auditeur-militair bij den krijgsraad", maakt mr J Eyster de volgende opmerkingen: De op 7 Maart j.l behandelde zaak van den generaal-majoor De Br. voor liet Hoog Militair Gerechtshof te Utrecht heeft weer eens bewe zen in hoe sterke mate onze militaire Wetten verouderd (en ondeugdelijk zijn, hoe weinig overeenkomstig onzen tijd. Laat ik als mijn mccning vooropstellen, dat de bedoelde generaal volkomen wettig gehan deld heeft door. waar naar zijn oordeel ver wijzing naar den krijgsraad van den ritmeester N. niet behoorde te geschieden, den garnizoens commandant te Venlo te gelasten, genoemden ritmeester niet voor officieren te doen ver schijnen. (Iets anders is of het ook verstandig was.) Art. 1 toch der Regtspleging bij de Landmagt zegt uitdrukkelijk, dat geen militair wegens misdaad in rechten betrokken mag worden dan volgens dc wet, in de gevallen en volgens de wijze door dezelve voorgcscbre ven En arl. 12/19 dierzelfde wet zegt dat alleen wanneer de garnizoens-commandant van meening is dat de zaak moet worden onder zocht en beoordeeld, dit door officieren-com missarissen gedaan zal worden. De garnizoens-commandant te Venlo nu was van meeiung, dat er geen termen waren om den ritmeester N voor officieren-commissaris sen te brengen, en de auditeur had hierin moe ten (berusten. Wat geschiedt echter? De auditeur stelt zelf een vervolging in met een beroep op art 31(> Regtspleging bij de landmagt, luidende: „Zij (de (auditeurs-militair) zullen inquireeien op zoodanige misdrijven, als door de militairen tot him arrondissement of district behoorende, en worden begaan, en ter cognitie van de krijgsraden behooren; voorts die misdrijven vervolgen, zonder zulks na te laten om gunst of ongunst, om lief of leed, of om welke oor zaak het zoude mogen wezen Maar juist de vraag óf het misdrijf tot ide cognitie van den krijgsraad behoort of niet wordt uitgemaakt door de garnizoenscomman- stad vernamen dat hier alleen de z.g. politie- lantaarns zouden worden ontstoken, en omdat dit gisteravond joofc werkelijk zoo bleek te z$jn, hoewel de volle-maan-periode nog verre is. Op een door ons lieden gedaan verzoek om inlichtingen werd ons verzekerd dat er van officicclo zijde niets meegedeeld was en niets meegedeeld kon worden Waarom die beperking van de straatverlich ting zoo geheim moet worden gehouden, is Ons niet duidelijk. En nog minder, waarom die of- ficieele geheimhouding moet worden gehand haafd nu het feit toch bekend is Door de keurmeesters van vee en vleesch alhier had wederom een afkeuring plaats, thans van een uit nood geslachte koe van den landbouwer H. aan den Veerschen weg al hier. Bedoelde koe was lijdende geweest baarmoederontsteking- Het geheele dier met bijbohoorende organen is onder toezicht dor politie begraven. Uit Walcheren. Dinsdagavond werd te Nieuw en Joosland in het koffiehuis „De roode Leeuw" door de landbouwvereenigmg „Nieuw en St. Joosland" ©en ledenvergadering gehou den, waar door den heer J. Mesu, secretaris dier Vcreeniging, een voordracht werd gehou den over het winnen der kunstmeststoffen, toegelicht dbor een reeks duidelijke beelden, waarbij de siopticon van het Hoofdonderwij zersgezelschap „Walcheren" dienst deed. Zeer interessante kijkjes werden dooi hom vertoond van de bewerking enz. van het kali- zout in de mijnen in Duitschland, evenals van Chili-salpeter, ammoniak en superpliosphaat Als toegift werden diverse boelden vertoond uit de vogelwereld, waaronder zeer mooie. De heer F P. Polderdijk sprak namens dc aanwezigen een welverdiend woord van dank I tot den heer Mesu voor zijn leerzame voor- dracht en de moeite jhe hij zich getroost had, den toehoorders zulke mooie beelden te laten zien, hetgeen het gehoorde zeer verduidelijkte J Met dezelfde sciopticon had het Hoofd der school, de heer A. van Houto, den school kinderen een aangenamen Maandagavond be zorgd, door hun oen reeks aardrijkskundige en andere platen te laten zien. Door de kleinen weed zeer genoten'bij de vertooning van hel sprookje „De gelaarsde kat Hoewel "t nog vroeg in 't jaar is, laat zich de zomer van 1912 voor Domburg reeds goed aanzien De meeste gemeubileerde wo ningen zijn al verhuurd en ook voor pension komen reeds aanvragen Van jaar tot jaar wordt het aantal gelegenheden grooter. Den heelen winter is hier voor de ambachtslieden druk werk geweest, zóó veel zelfs, dat van elders (hulp moest komen. Nergens in do Regtspleging bij de Landmagt vindt men voorschriften, hoe een zelfstandige vervolging door den auditeur-militair zou moe ten geschieden. Wie móet in zoo'n geval de klacht opmaken, wie officierén-commissarissen aanwijzen om de zaak te onderzoeken, als de garnizoenscommandant hiertoe niet bereid is? De schrijver gaat dan na de wijze waarop de vervolging in deze zaak is ingesteld. In derdaad ware liet wenschelijk, dat den audi teur-militair een zoodanig recht werd toege kend ,maar ontegenzeggelijk staat vast, dat hü dit recht op hot oogenblik nog niet hoeft. Hij heeft slechts de misdrijven, die op wet telijke wijze te zijner kennisse zijn gebracht, in zjjn qualiteit te vervolgen. De geest van den tijd, waaruit onze mili taire wetten dateeren, is een bewijs te meer, dat deze imeening juist is. In 1815 ging men van de redeneering uitals de militaire auto riteit zegt, dat do zaak geen misdrijf oplevert, dan is het ook zoo; daar heeft de burger maatschappij niets mee 1e maken. Maar thans, nu het leger deel uitmaakt van het volk, denkt men anders en ware liet hoogst Wenschelijk indien door den onpartijdigen rechter, in publieke zitting, en na openbaar onderzoek weid uitgemaakt -. de dood van de twee priliciens is aan niemands schuld te wjjten. Uit Stad en Provincie. Uit Middelburg. De in ons vorig nommer opgenomen mee- deeling: dat er geen maatregelen door de gasfabriek alhier werden genomen in verband me^, de mjjniverkersstaking, was het resultaat van een door ons gevraagde inlich ting aan het daarvoor aangewezen adres We enen dit ter eigen verweer te moeten mel- i, omdat gister andere bladen van uit deze Uit Zuid-Beveland. Toen Dinsdagmiddag A. d. W. van Hemkens- zand met een tilbury met zijn moeder uit Goes kwam, schrok het paard vlak bjj 's-H eer Arendskerke van een motorfiets, waar door het op hol sloeg. Het rijtuig sloeg om en was geheel stuk De inzittenden bekwamen eenige bloedende maar niet ernstige wonden. Het paard werd een eind verder tot staan gebracht. Dinsdagavond hield de heer J G. van Val kenburg uit Goes een propagandalczing over Esperanto te 's-H eer Arendskerke. Door toevallige omstandigheden was de op komst niet zoo groot als op een andoren avond wel het geval zou geweest Zijn. Hoewel eenigen der aanwezigen wel lust hadden Es peranto te loeren, word het vormen van een cursus Jnet hol oog op de werkzaamheden in den zomer uitgesteld tot don volgenden winter. Uit Noord-Bevoland. Terwjji Maandagnacht aan boord van het schip „Noordster", schipper P. Broer© van Lekkerkerk, alles sliep, raakte het schip, dat in do Z u i d v 11 e t bij den Spieriiigpoldcr voor anker lag aan 't drijven en kwam op een plaat to zitten. Het schip maakte zooveel water, dat schipper en knecht, door 'tnat uit do kooi gedreven, nauwlijks tijd hadden over te springen op 'tdek van een buurman, den broer van den schipper, wiens vaartuig voor 'tzelfdo anker gelegen had, maar nog dra vende was. Het schip is verzekerd, of dit ook geldt van de lading kunstmest, bestemd voor de vereeniging „Landbouwbelang" te Camperiand, is onzen berichtgever onbekend. De arbeider J. v. Akkeren te Goersdijk gem. Wissekerke, in dienst bij den land bouwer S. J de Regt, was bezig balen kunst mest te dragon over een sloot, waarover een plank lag. Do plank brak «n do arbeider kwam op den slootbodem te recht. Hij bleek ernstig gekneusd. De haastig ontboden geneesheer deed op een geïmproviseerde draagbaar den lijder huiswaarts vervoeren. De dokter geeft hoop op herstel. De werkgever is aangesloten bjj de onderlinge verzekering tegen, landbouwonge- vallen. DE GASFABRIEK-KWESTIE IN AXEL In de Donderdag gehouden vergadering van den gemeenteraad van Axel is het voorstel van B. en W. tot ontslag verleening aan don directeur der gasfabriek tegen 1 Mei in ver band met het beheer der gasfabriek, wi over in dc vorige vergadering de stemmen staakten, verworpen met 9 tegen 1 stom, die Van den heer Van Driel. (Zooals men weet heeft inmiddels de directeur wegens benoe ming elders tegen 1 April ontslag gevraagd.) Na breedvoerige bespreking en nadat ver worpen. was een voorstel van den heer Kruijsso om de beslissing daarover aan te houden, werd aangenomen het voorstel van de hoeren Dregmans c.s. om een deskundig on derzoek in te stellen omtrent hot beheer van den directeur, naar aanleiding der door B .en W tegen hem ingebrachte bezwaren, thans aangevuld Imet een voorstel om dat onderzoek ook uit te strekken tot de instal- latie's der fabriek. Voor dit voorstel stemden de heeren Oggel, F Dekker, Dieleinan, P- Dekker, "Smies, en De Feijtier. Tegen de h.h. Van Driel. Wolfert, Lamaitre en Kruijsse Na de aanneming van dat voorstel deelde de voorzitter mede dat B. en W wenscbcn dat door de te benoemen deskundigen zullen worden onderzocht 'n zestal gronden waarop burg en weth. hun voorstel tot ontslag heb- ingediond. De zes punten betroffen geen toezicht bij aanleg van 't buizennet, ver warring bij de aansluitingen, verwarring in do administratie, jgemis aan leiding bij het technisch deel van het bedrijf, nalatigheid in onderhoud der machines, gemis aan ad ministratieve en commercieele leiding van den gemeento-gaswinkel Op voorstel van de heeren Dregmans, Smies, P. Dekker, Oggel en De Feijter aal ook worden onderzocht de constructie en plaat sing van de mijnen en klempijpen en voorts de werking van de op voorschrift van den techni- schen adviseur, den heer Van Niftrik, aange brachte toerleiding. En eindelijk werd op verzoek van B. en \V. ingewilligd het verzoek van den directeur der gasfabriek, de lieer G. van den Berge, hem wegens benoeming elders eervol ont- Blag te vorleenen met 1 April aanstaande. B en W. werden gemachtigd sollicitanten op te roepen, terwijl werd besloten over 14 dagen de 'instructie te herzien- Onderwijs. In de Dinsdagavond te Goes gehouden vergadering der „Ambachtsschool", onder voorzitterschap van den heer C. C Coomans, werd het verslag uitgebracht over 1911, waar uit bleek o. m. dat het aantal leden en dona teurs ©enige vermindering had ondergaan. De rekening over het afgeloopen jaar wees in ontvangst aan f 12 209.34i/o en in uitgaaf f 11.458.131/2, goed slot f75121, welke reke ning op de voorgedragen cijfers werd goed gekeurd en vastgesteld, onder dankzegging aan den penningmeester, den heer I- D. Fransen van de Putto, voor het gehouden beheer. Als bestuursleden werden herbenoemd de heeren J. J. Ochtman en G. A. Hajenius. Besloten is weduwen en weezen van het personeel der school te verzekeren wanneer de verhoogde Rijkssubsidie zal zijn verkregen. De vergadering werd alleen bijgewoond door de bestuursleden SPORT. Zjj was de eerste niet Wij schreven in ons vorig nummer dot het eerste vrouwelijke slachtoffer van de vliegsport bij Parijs was doodgevallen. Dit is onjnist, want op 20 Jnli 1911 viel mevr. Moore ook te Etampes, en bleef op slag dood. BUITENLAND. DE MIINWERKERSSTAKING. In Engeland heelt men nog hoop. Dins dag hebben de vertegenwoordiger» van de mijneigenaars en de mijnwerkrs gedurende 3t rrar op het ministerie van bnitenlandsche zaken onder leiding van den eersteD minis ter Asqnith beraadslaagd. Omtrent de uit komst is niets bekend, maar men vertrouwt dat de partijen bet over de onderdeelen wel eens znlllen worden, nu men betreffende het begin«el overeenstemt. Een lid van het Engelsche Lagerhui heeft in een rede voor zijn kiezers d afgevaardigde behoort tot de liberalen gezegd, dat het geschil op het oogenblik verder van een oplossing verwijderd is dan vóór 14 dagen. De Schotsche en Welsche eigenaars zullen slechts door een wet ge dwongen worden, het beginsel van 't mini mum-loon te erkennen. Over de staking in Westialen geeft de Temps" een belangwekkende beschouwing. Men weet, de staking in de Engelsche steenkoolnijverheid moge de druppel zijn geweest, die den emmer deed overloopen de oorzaak zit dieper en gaat verder terug. De mijnwefkers aldaar verlangen een loonsverhooging van 15 °/G en natuurlijk hebben de vakvereenigingen zich tot tolk van die ontevredenheid gemaakt, maar op verschillende wijze. De socialistische bonden gaan het verst. Zij wenschen niet alleen, dat de salarissen, waarvan het gemiddelde in het Ruhr-bekken i 675 jaarlijks bedraagt, met 15 worden vermeerderd, maar tevens den 8-urigen werkdag, die tot een 7-urigen moet inkrim pen, als de temperatuur in de schacht 22 graden Réauinur aanwijst, tot een van 6 uur, als de thermometer daar op 28° R staat. De .patroons waren niet ongeneigd over dien opslag te praten maar ze weigerden, met de vakvereenigingen te onderhandelen, betoogende, dat zij slechts de door de wet ingerichte werklieden-comité's erkenden. De syndicaten verzetten zich daar tegen en van dat oogenblik was de staking een voldongen feit. Inderdaad is die, naar men weet na de stemming van Zondag 11. uit gebarsten. De leiders van de roode bonden hebben die met leede oogen zien naderen, naar het schijnt. En ook alle kolendelvers, die zich herinneren, hoe in 1905 de chris telijke bonden aan bun zij stonden en zelfs de bisschoppen ten gunste van de mijnwer kers onderzoekingen leidden, zullen de ge volgen met bezorgdheid tegemoet zien. De kassen der vereenigingen zijn matig gevuld. De socialistische organisatie der Duitsche groeve-arbeiders, die verreweg de rijkste is, beschikt over nauwelijks meer dan f 2.500.000. De Pruisische regeering, die bovendien zelf een groot mijnbezitster is, heeft stel ling genomen ten voordeele van de christe lijke werklieden tegenover de stakers. De patroons zien dus in die omstandigheden de uitkomst met vertrouwen tegemoet en on gerekend den hoogst ernstigen economischen terugslag, die van een staking aan de mijnen, al blijlt die ook plaatselijk en tijdelijk be perkt, het gevolg is, beschouwen ook de parlementaire groepen, die daar voordeel uit hoopen te slaan, haar als een niet ge heel en al ongelegen komende omstandigheid. Het Fransche blad eindigt op de haar eigen bezadigde wijze „deze staking ie niet het resultaat van een rijpelijk overdachte beslissing, oi bestudeerd door de vakvereeni- gings-comité's, Lunner verantwoordelijkheid wel bewustze is het werk van de blinde en onberedeneerde menigte, die de leiders niet hebben kunnen weerstaan en die zij hebben moeten volgen, indien zij de grenzen van de Duitsche socialistische organisatie wilden behouden. Wat de beweging in Westtalen betreft, het ia moeilijk, daar een algemeen overzicht van te krijgen, want alle mijnen hebben de diensten aanmerkelijk ing.krompen. Vandaar ook dat de opgaven uit de verschillend» districten zoo sterk van elkander aiwijken. Zoo hebben bij Bocbum de meeste mijn- besturen de middag- cn de nachtploeg laten uitvallen. D- arbeidswilligen zijn tot óón groep vereenigd, die 's morgens om 7 of 8 uur begint. Op de mijnarbeiders, die ook heden weer staken, kunnen de betreffende besturen krachtens de statuten de straffen toepassen die op contractbreuk gesteld zijn. Den werk lieden kan dan de betaling van 6 ploeg tijden onthouden worden. Bovendien ver valt tevens hun recht op pensioen, tenzij ze gedurende 5 jaar aan die kas hebben bij gedragen. In het laatste geval kan men door een lichte boete zijn recht handhaven. Doch als de arbeider boven de veertig is, en hij heeft zich aan contract-breuk schul dig gemaakt, vervalleu de bijdragen, die hij tot dien tijd in de kassen heeft gesfort en de kans op pensioen is voor hem verkeken. Mijnwerkers, die niet willen staken, maar evenmin tot de onderkruipers wenschen te worden gerekend, melden zich ziek. Van dit soort zijn er in het Ruhr-bekken een 25.000 1 In de buurt vau Essen dragen de arbei ders, die wel in de schacht willen afdalen, «en grooten koffie-ketel op den rug. Nie-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1912 | | pagina 1