MIDDELBERGNCHE COERMT.
Zaterdag
9 blaart.
1'. 59.
153' Jiargang.
1912
Dei# eoorant Teneiujnt d.g.liiti. "itMndering van Zon- on feoiMago#.
i per kv.rt«al, ajowol voot Uiddelbnig alt toot alls piaatun in Nedorland &«noo pp. f 2
Afconderlijke nummers kosten 5 cent.
A.dVertentiön bij abonnement op voordeelige voonraarder.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Adrwtentifl* voor het eerstvolgende nummer moeten des middag» vóór óén uur
aan het bureau bezorgd zijn.
AdvartentiBn i 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood-
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1-7 regelt f 1.50elke regel inw
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innem-s
Tot de plaatsing van advertentiöb en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, bet re Beads
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Barre*
A. DE LA HAM Az,, LZ. Voorburgwal *66, Amsterdam
3V courant behoort
bijvoegsel.
irsbel
i-ordf
10
tlgk,
|gccu
r OP
■heer
IJ artt.
■acht
tem-
Zij, die zich thans op ons blad
abonneeren ontvangen de num
mers tot 1 April gratis.
Middelburg 8 Maart.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag
Mei een werkelijk gevoel van verlichting
hebben we heden den afloop van de discussies
van het Bouwwotje te noteoren Niet, dat deze
afloop zelf gelijk hij is geworden en niet
anders worden kon, ons niet met verontwaar
diging vervuil, maar de afloop op zich zelf
is oen reden tot verheuging. Ons parlement
biedt nu eenmaal uiterst zelden of nooit de
hartstochtelijke tooneelen van buitonlrmdsclic?
Huizen; misschien, dat we daardoor verwend,
kiesch keurig geworden zijn. Maar de smaak
voor parlementaire onrust is bij ons ïiiot recht
ontwikkeld en uitlatingen van eiken aard, die
h,vu ten het politieke en het zakelijke omgaan,
blijft men en gélukkigin Holland
algemeen beschouwen als niel vorhoogend©
het peil.
Dat geldt van de laatste dagen niet alleen
van rechts, al hebben de folio woorden van
dien kant tot menige uiting gereed© aanleiding
gegeven. .Ook links waren sommige dingen
boter gezwegen; tegen wetten als dit Bouw-
weljo en amendementen als dat van de hecren
Van der Molen c. s. past een waardig maar
afgemeten protest; past allerhoogst een geestig
scherp woord als dat van den heer Tydeman j
Zulk een woord hoorden we heden van den
hoer Do Meester. Bij de motiveering van zijn j
stem over het amendement-Ter Laan had deze
oud-minister van Financiën gelegenheid zich
uit to laten niet over het reeds aangenomen
amendement van de heeren Van der Molen c s.
maar wel over do meer dan lichtzinnige wijze,
waarop dit amendement door den Minister
Heemskerk was overgenomen.
En met nadruk verklaarde deze afgevaardigde
dan ook, dat hij toch togen de gelieele wet j
zou stommen, zelfs al werd 't amendement-Tor
Laan aangenomen, gezien, dat over de zoo
zware verhooging der lasten van. deze toch
mede zuiver financieel© wet de Minister van
Financiën geen woord heeft medegesproken.
Inderdaad, 'tis oen „kleine" bijzonderheid
misschien; rechts zal men ze zélfs te klein
vinden om ze aan 't trouwe kiezersvolk inede
te deelen, maar ze is berekend. Hoe kort is
*t nog geleden, dat de keer Van Nierop in den
Senaat waarschuwde tegen ópdrijving der uit
gaven en dat Minister Heemskerk wrjsgeerig
knikte? En daar neemt d© Minister in zijn
ontwerp, dat toch een ernstig ontwerp mag
booten, een voorstel over, dat de jaarlijksche
lasten daarvan verdubbelt. En waarom De
Minister aarzelde blijkbaar eerst om zijn hou
ding te bepalen, maar een agressief-sarcas-1
tischo uiting van links scheen een voldoend I
argument voor zulk een beslissing 1 De premier
heeft gelukkiger dagen van parlementair beleid
gehad!
De dag van heden ging grootendoels verloren
aan het amendement-Ter Laan, om ook de
gemeenten voor het openbaar lager onderwijs
in de voordooien dezer wet te doen deelen.
Het amendement was een protest-amendement;
behoorde formeel en technisch niet in deze
wet thuis; zal ook zeker door allo vóórstem
mers niet als zoodanig worden verdedigd. Maar
waarom moest dit protest-amendement nu weer
van het uiterste links komenwaarom aan J
den heer Van Wijnbergen do natuurlijk niet
versmade gelegenheid gegeven om te beweren, j
dat mon zich links weer onder leiding van
den heer Troelstra had gesteld? Die leiding
is in elk geval boter dan die van Robert en
Bertram, waaronder gij u stelt, vinnigdo de
heer Schaper toen raak terug; en de presi-
dent keek vragend rond als om hulp roepend
naar de beslissing of hij zulk een maar al te
duidelijke intorrumptie niet moest afstraffen.
Maar de opmerking „zat"!
Van rechts was er zoowel bij <Ien heer Van
Wijnbergen als bij den heer Ito Geer moer.
discussie tegen, de toelichting van het amen-
dement dan tegen het amendement zelf; ditj
werd toch verworpen I Want in die toelichting 1
sprak men immers van een bestaande rechts
gelijkheid van openbare en bijzonder© school
zoover is men nog lang niet, vindt men rechts,
waar men gulziger dan ooit is na het proef
diner van het huis-Van der Molen on Co.,
dat zich in deze branche met con coup do
maltro heeft gevestigd! Ook op dien grond,
liet Minister Heemskerk zicb afkeurend over
't amendement ,uit; de bijzondere school staat
ten opzichte van d© bouwkosten nog verre bjj
do ppenbax© ten achter Zoowel de
Borgiesius als de wet-Kuyper zijn beneden de
rechtsgelijkheid gebleven, dooj^. dit amende
ment zou men zich daarvan dus verder ver
wijder en En daar moet man toch lieen, on
geacht de Grondwet)
Do heeren Ter Laan, Vliegen en Ketelaar
gaven zich nog de moeite het amendement te
verdedigen en rechts op do zwakheid der ge
bruikte prgumenten te wijzen
Tegenover hen stelde zich, maar alleen for
meel, de heer Van Karncbeek, die enonzes
inziens (niet ten onrechte, al blijft dit een
tactisch Verschil zelfs in deze omstan
digheden niet voor liet amendement wilde stem
men, wijl het buiten het kader van dit ontwerp
viel- Met de rechterzijde stemde hij dan ook
tegen het amendement; dit werd met 49 tegen
35 stemmen verworpen Toen werd de wet
stemming gebracht en ze werd aangen
men, zuiver links tegen rechts, met 46tegen
36 (stemmen.
Men merkte op, dat bij de stemming de heer
Kuyper ©r niet was. „Hij vindt 't nog te
weinig", dacht de heer Duys hardop, gelijk
hij meermalen doet. Dr. Kuyper's aanwezig
heid was overbodig; de stille kracht had
werkt; waar bleef de fiere houding van den
Minister tijdens de laatste begrootings-debatten
Toen kreeg Minister Heemskerk gezelschap
achter de groene tafel; de Minister vim justitie
en de regeeringscommi8saris raadsheer Grata-
ma namen mede daarachter plaats met het
oog op do nu aan do orde zijnde wettelijke
regeling betreffende den rechtstoestand der van
ouds genaamde ,gemeene heiden en weiden
van Gooiland" Een zeer interessant onder
werp dachten vel© leden der Kamer die liever
gingen luisteren naai" de beschouwingen, die
dezen middag de heer De Beaufort op uit-
noodiging van de „Vereeniging tot Behoud van
Natuurmonumenten" in het hotel do „Twee
Steden" gaf over het ontworp-vogelwel De
politiek was nu van de baan; algemeen© be
schouwingen kwamen niet ver, en artikel voor
artikel werd zakelijk afgehandeld.
Van uit de Kamer was do heer Van Wijker-
slooth de voornaamste spreker, enkele zijner
amendementen worden na eenig debat aan ge-
andere na bestrijding ingetrokken. Maar
do Kamer ging toch niet mede met de bedoe
ling van dezen afgevaardigd© om, nu men de
bestaande gebruiksrechten der erfgooiers wil
de vastliggen, zulks ook te doen met die van
weduwen en weezeneen daartoe strekkend
amendement werd met groote meerderheid ver
worpen. Door de regeering overgenomen werd een
amendement, dat slechts een redactie-verbe
tering scheen, maar dat in de hand werkt, dat
niet als in 't ontwerp geschiedde, do bedon
gen koopsom beslissend zal zijn, doch de
waarde zelve. Zulks was reeds in de afdeelin-
gen opgemerkt, doch in de Memorie van Ant
woord was de regeering op haar oude stand,
punt blijven staan; de heer Drucker kon niet
nalaten ietwat ironisch op te merken, dat hij
zich over haar bekeering evenals over 't amen-
van een partijgenootten zeerste
Morgen worden de erfgooiers verder bevre
digd; moge 't ontwerp in do „gemcene hei
den en weiden van Gooiland" spoedig den
ook daar zoo noodigen vrede brengen I
V. d. M.
Si! Stad en Provincie.
Dit Middelbgrg.
Hedenmorgen vervoegde zich bij de politie
alhier een reiziger uit Antwerpen, die mee
deelde dat hij op do Houtkaai door een per
soon was aangerand die hem om geld had ge
vraagd
De politie stelde een onderzoek in en om
streeks 12 uur werd in een café in de Bed-
dewijkstraat door een inspecteur en 2 agen
ten ©en (persoon gearresteerd die verdacht
wordt in deze de schuldige to zijn. De man
werd naar het politiebureau in de Giststraat
gebracht.
Onze medewerker, die in ons vorig nummer
eonige opmerkingen maakte betreffende trein
80, schrijft dat daarin een klein abuis voor
komt., dat aan 't geheel niets afdoet. Hij schreef
regel 3 „te zelfder tijd te Rozendaal kan aan
komen"; dit moet zijn 5 minuten later ïe
Rozendaal kan aankomen
Uit Vlissingen.
Van Vlissingen vertrokken heden mor
gen per trein van 9.10 ongeveer 80 personen
uit Zeeuwsch-Vlaanderen naar Rotterdam
zich daar voor Noord-Amerika in
De nachtboot „Prinses Juliana" vertrok he
denmorgen van hier naai" Rotterdam om te
dokken
De te Vlissingen te houden propa
ganda-vergadering, belegd door do afdeeling
„Walcheren" van het „Alg. Ncd. Verbond", is
hu vast gesteld op Zaterdag 16 Maart
Donderdagmorgen zijn twee jongelingen met
oen roeiboot naar buiten gegaan, om
tochtje op de Schelde te maken Het bootje
maakte echter veel water en de positie werd
voor de jongelingen werkelijk hachelijk. Ge
lukkig werd aan don wal opgemerkt dat de
jeugdige avonturiers hulp verlangden en
slaagde men er in de jongelingen mot een
roeiboot te redden. Ilun vaartuigje werd op
sleeptouw medegenomen (VI. Crt
Uit Walcheren.
Onder leiding van ds H. C. Hogerzeil van
Vlissingen werd Donderdagavond te West-
kapel le ppgericjit een vereeniging tot ver
betering va» volkshuisvesting.
Door de vereeniging werd een bestuur ge
kozen van 5 personen en tevens werd samen
gesteld een raad van commissarissen om toe
zicht te Jiouden op het bestuur
Met het oog op de groot© woningeimood
zullen spoedig nader© plannen tot den bouw
van woningen "worden gemaakt
Uit Zuid-Beveland.
Woensdagavond omstreeks half 8, kwam te
Goes een span paarden met ledigen brick,
in woeste vaart de 's Heer Hendrikskinderen
straat ingcrend
Teruggekeerd van een rijtoer, waren de die
ren van af een afspanning bij "s-Heer Hendriks-
kinderen. onbeheerd, op hol geslagen.
De eigenaar, stalhouder R., wist de paarden
gelukkig tot stilstand te brengen, waardoor
zeer zeker ernstiger gevolgen zijn voorkomen,
dan bij den lieer Bwaai" enkele glasruiten
werden vernield.
In de Donderdagmiddag gehouden gemeente
raadsvergadering te H e i n k e s z a n d waren
allo leden tegenwoordig Het primitief kolner
hondenbelasting 1912 werd vastgesteld tot oen
gezamenlijk bedrag van f 127.50 met 83 aan
slagen, Op verzoek van den secretaris der
Esperantovereeniging to Goes werd toegestaan
dat op een avond der volgende week in het
lokaal der o. 1. school een vergadering zal
worden gehouden
In de Woensdagmiddag te Hoedekons-
korke gehouden vergadering van ingelanden
van hot waterschap aldaar, waren 19 van 'de
stemgerechtigde ingelanden vertegenwoor
digd. De jaarwedde van den ontvanger-grifGcsr
werd.van f300 op f350 gebracht. Eveneens
werd do jaarwedde van den waterbouwkundig
ambtenaar verhoogd en met 4 één jaarlijksche
verhoogingen gesteld op een maximum van
f 1000. Do jaarwedde bedroeg tot heden f800
De begrooting 1912/1913 werd vastgesteld in
o-ntvang en uitgaaf tot een bedrag van
f 16.159.71 met ©on post van onvoorziene uit
gaven groot f 2134 67i/2.
Voor be gr in ting van. aard- en zandwegen
werd £3000 toegestaan.
Het drjkgescbot werd op f 12 per HA. ge
handhaafd. De op te maken voordracht ter
benoeming van een dijkgraaf, noodig" wegens
periodieke aftreding van don heer J. v'.
Linde, werd pis volgt samengesteld le. do
heer J Jasperse, 2e. de heer C Goense en
3e. de heer C. Boogaard.
Do werkmansvereeniging „Eendracht maakt
Macht" te lerseko zal een coöperatieve
brood bakkerij met heeteiuchtoven gaan on
dernemen De oven heeft een vermogen van
2500 K G per week Bestek en teekeningen
zijn reeds klaarde aanbesteding heeft de
volgende week p Laats
Uit Z. - Vlaanderen O. D.
Met groote plechtigheid werd Donderdag het
stoffelijk overschot van den heer P. Rammeloo,
in leven voorzitter der zangvereeni ging te Phi
lippine kerkwaarts gedragen door de leden
dier vereeniging Hot vaandel in rouwfloers
ging voorop. Na een plechtige H. Mis, waarbij
het kerkgebouw geheel gevuld was, droeg men
het lijk naar bet Kerkhof, alwaar de heer
W den Brok, directeur der zangvereeniging,
eeno lijkrede hield
Hij schelste den overledene als een eenvou
dig, nederig en bescheiden man die veel voor
de zan gvereeni ging had gedaan, ja, wier bloei
aan hem te danken was. Spreker hoopte, dat
zijn aandenken bij de leden in zalige herin
nering zou blijven en dat bunn© geboden zijn
ziel zouden volgen tot voor Gods tróón, en
alzoo hunne dankbaarheid zouden toonen, vóór
hetgeen hij aan de zangvereeniging gedaan had.
Een zwager dankte voor do bewezen eer
Uit Z.-Vlaanderen W. D.
Het kohier van- den hoofdelijken omslag en
dat der belasting op de honden te Cadzand
dienst 1912 bevat respectievelijk de
van f 3619 06 en f 93.50 met,een getal aan
geslagenen van 266 en 58
Verschillende Berichten
De staking in de Engelsche mijnen
doet zich in de Nederlandsche havens ge
weldig voelen evenals in die in het buiten
land. In Rotterdam zijn de prijzen opge-
loopen. In Harlingen is dit ook het geval,
daar heeft men bovendien bij gebrek aan
kolen een stoomschip in de binnenhaven
In het district Emmen is door de S.
D. A. P. candidaat gesteld voor de Tweede
Kamerverkiezing in 1913 ds. A. van der
Heide te Britswerd.
In een der Amsterdainsche variété
theaters vertoont 'n zekere Morton kracht
toeren, door zich te laten hinden eo dan
zijn boeien te verbreken. Een der toeren is,
dat hij zich loswerkt terwijl hij aan een
galg hangt.
Gisteravond was hij door iemand uit het
publiek zóó stevig gebonden, dat hij niet
kon loskomen. Tood de mislukking ont
dekt werd, was Morton reeds in bewuste-
loozen toestand. Wél ergerlijk, dat de mo
gelijkheid gesteld wordt voor zulke tooneel-
executies. („Crt.")
In de Iiustenburgerstraatte Amsterdam
is een centrifuge, staande in een electrische
wassclierij uit elkaar gesprongen. De eige
naar van de inrichting en zijne echtgenoote,
die in de nabijheid stonden, werden door
de wegvliegende stukken metaal getroffen
en tegen den grond geslingerd. De man
heeft de ernstigste verwondingen een zijner
beenen is gebroken, en op verschillende
plaatsen aan hoofd en lichaam kreeg hij
kwetsuren. Beiden werden per ziekenauto
naar het Wilhelmina gasthuis vervoerd.
Eindelijk dan, ten spijt der jeugd en
tot geruststelling van vele ouders is de oude
schuit >De vrouw Johanna" beboorende aan
de Pakketvaartmaatschappij uit de haven
van Bergen op Zoom vertrokken De laatste
jaren waren voor »de vrouw Johanna" kom
mervol elk getij liep ze vol en ook elk tij
loosde ze trouw haar inhoud weer in de
haven. Voor twee en dertig honderd en
vijftig centen is de heer Klooster, zeebon
den vanger te Bu.gsluis bij Haamstede
eigenaar van de Johanna geworden. Mor
gen wordt ze daarhenen gesleept om te wor
den gesloopt.
Sic transit gloria mundi
(B. o. Z.-sche Crt.)
SPORT.
Katholieke voetballen.
Naar de >Res. Bode" verneemt, worden
in Den Haag pogingen in 't werk gesteld
om een Katholieke sportclub op te richten.
Wijl de Nederlandsche Voetbalbond geen
clubs van Katholieken erkent, zal getracht
worden geleidelijk tot een katholieken bond
te komen.
V1 i eg-r e c o r d.
Zooals men in het vorig nummer
onder „laatste berichten" gelezen heeft, heeft
de vlieger Salney (of Salnoy, de naam wordt
verschillend gespeld) het dnurrecord ver
beterd, van Londen naar Is*y-les-Moulineaux
(bij Parijs) vliegend. Het blijkt, dat d.ze
tocht nog met de staking in de Engelsche
s^enkoolnijverheid in verband stond, omdat
de man te Parijs een dringende boodschap
moest, doen, maar daar de verschillende
stoombootdiensten of gestaakt waren of on
geregeld werden waargenomen, verkoos de
koene vlieger zijn luchtschip.
Inderdaad een prachtige overwinning op
de elementen met dat ongunstige weer.
Tusschen een man en een vrouw, die
met hun dochter te Schaarbeek in een ker
miswagen verblijven, heeft een barbaarsch
gevecht plaats gehad. De man dreigde de
vrouw met een keukenmes. Zij sloeg hem
met een zwaren steenen pot op het hoofd
en wilde hem toen bet me9 ontrukken.
Hierdoor kwetste zij zich op vreeselijke
wijze aan de band. De man werd met ge
barsten schedel naar het gasthuis gebracht.
Terwijl bij Bedburg, (W. Pruisen)
mannen bezig waren, wit. zand voor slijpe
rijen te gruven, werden vier van hun
onder een zaadstorting bedolven. Men slaag
de er in, twee arbeiders dadelijk, zij het
met zware beenbreuken, uit hun benarden
toestand te verlossen, maar het dnurde vijf
uur, vóór de beide anderen gevonden wer
den, die toen natuurlijk gestikt waren.
Bij een trambotsing op de avenue
Victor-Hugo te Parijs werden twintig reizi
gers gewond, onder wie drie ernstig.
Een landbouwer der Lage Pyreneeën
heeft met een Parijscheu impressurio een
contract gesloten, volgens hetwelk hij zijn
drie kinderen, onderscheidenlijk tien, elf
en vijftien jaar oud, aan den man toever
trouwt om hen acrobatische oefeningen te
laten doen. De „vader" kreeg daarvoor
2000 frank 's jaars.
Daar hij sindsdien geen nieuws meer
ontvangen bad van den impressario, klaagde
hij dezen aan en vroeg verbreking van het
contract.
De Parijsche rechtbank zou Donderdag
uitspraak doen.
Tijdens een sneeuwstorm is een brui
loftsstoet, die uit 17 personen bestond, bij
Kostroma (in het midden van Rusland)
doodgevroren.
Blijkens een bericht van den gouverneur
van Goa, (Westkust van Voor-Indië) laat
do veiligheid in Portugeesch Indiö op het
pogenbük veel te wenschen over Roovers
benden trekken moordend en plunderend door
liet Land ©n verspreiden schrik en angst on
der do landelijke bevolking Zij bepalen zich
niet alleen tot het uitplunderen van reizigers
en het leegrooven van huizen, maar leggen
aan geheele dorpen een schatting op en de
beangste bewoners haasten zich, uit vrees
voor erger, aan den eisch der bandieten te
voldoen
Do autoriteiten staan machteloos tegen
pver deze boosdoeners ,die wijdvertakte, uit
stekend georganiseerde, benden vormen
HET P00LSCHE KLOOSTERPROCES
Van het opzienbarende kloo9ter-proces dat
de vorige dagen in de Poolsche stad Petrikau
behandeld is, hebben we reeds eenige malen
berichten gebracht. Woensdag kregen, nadat
de verdedigers hadden uitgesproken, de aan
geklaagden het laatste woord Onder adem-
looze spanning beleed de voornaamste schul
dige Damazy Macoch, schuld. Hij verklaarde
zijn orde en de Moeder Gods diep beleedigd
te hebben. In theatrale houding wendde de
bbklnagde zich tot de talrijke toehoorders
en verzocht ook bun herhaaldelijk, hem zijn
zonden te vergeven.
De tweede beschuldigde Starczewski was
minder uitbundig gestemd. Hij sloot zich
bij het door zijn advocaat gesprokene aan,
maar zeide toch, dat het hem zeer geschokt
had te hooren, hoe ook tegen hem de
strengste stiaf was geöischt.
Toen de president vervolgens aan Helena
Macoch het woord verleende, rilde er sterke
ontroering door de zaal.
Binocles en fotografie-toestellen wérden van
alle kanten op haar gericht, toen ze bleek
en in hevige opwinding van haar stoel
oprees. Dit was het hoogtepunt van den
dag, want tijdens de verhooren had ze hard
nekkig geweigerd, tegen den eerste te ge
tuigen, zeggende; dat zij pas aan het slot
der zitting zou spreken. Toen schreeuwde
ze in de zaal:
»Men heeft mijn eer als vrouw aangetast,
men beeft mij een leven van uitspattingen
verweten". Daarna gilde ze .nog Larder, dat
dit niet waar was, en Qat zij Damazy
Macoch in 't begin boven alles had liefge
had. Toen Helena dan in nog hartstochte
lijker toon haar onschuld volhield en haar
leven vertelde, waren mannen en vrouwen
onder de toehoorders ten zeerste ontroerd
en men hoorde luid schreien.
Helena Macoch verklaarde, dat haar
liefde tot Damazy onzelrzuchtig was. Met
bet geld, dat ze van hem kreeg, heeft ze
hoogst zuinig huis gehouden. In haar jeugd
maakte een postbeambte van haur oner
varenheid misbruik. Vertwijfeld heeft ze
toen in het klooster Tsjentochau troost
gezocht. Daar biechtte zij den monnik Damazy
haar zonden. Deze werd op haar verliefd,
maar stiet haar daarmee nog verder op het
pad der zonde. Daarop trouwde ze diens
broer Waclaw en dat huwelijk was geluk
kig, maar Damazy vermoordde Waclaw. Bij
deze mededeeling bedekte Helena het gelaat
met de handen, weeneode. Het publiek gaf
onverholen blijken van sympathie.
Toen Helena vervolgens tegen Damazy
uitvoer, brak ook deze in tranen uit.
Donderdag is de uitspraak gevallen.
Damazy 4ticoch werd veroordeeld tot
twaalf jaar dwangarbeid, Helena Macoch tot
twee jaren gevangenisstraf, onder aftrek van
het jaar, dat zij in voorloopige hechtenis
heeft doorgebracht, Starczewski tot tucht
huisstraf voor den tijd van vijf jaar.
