MIDREIJFRGSCRE COERAÏT.
Vrijda
16 Februari.
40.
155" J-argang.
1912.
O*
'r>
Das» courant verschijnt d agelij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdag»,
frija par kwartaal, zoowel toot Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers koaten 5 cent.
Ad vertentiSn bij abonnement op Toordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiün voor het eerstvolgende nummer moeten des middag, vóór één *«r
aan het bureau bezorgd zijn.
W
Advertentiün 20 oent per regeL Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- sa
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel amu
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij i
Tot de plaatsing van ad verten tiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend)
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het AlffQMeen Adrericntlc-Bn?#*®
A. DE LA HAD As., NJE. Toorbirrwal k66, Aauterdun.
Middelburg 15 Februari.
KAMEROVERZICHT.
Eerste Kamer,
Zitting van Woensdag.
h» de Ears to Kamer is tk> begrootdng
discussie toch heel anders dan in de Tweede
X^noï. Wo (aten nu heelemaal daar het voel
meer impulsieve karakter, dat deze discus-
Kid aan de overzij do van het Binnenhof ver-
toont dan hierde Eerste Kamer verloochent
aeUa nu nog zelden hare kalmte en waardig
teW e» dan meest ooider militaristisch© in
vloeden. Maar in de Tweede Kamer komt het
alleen bijeen storm jacht als van den vliegen
de» Hollander gelgk den laats ten keer ge
schiedde, voor, dat dezelfde dag meer dan
hoofdstuk ziet behandelenin do Eerste Kamer
zou een he©Ie dag, aan eeazolfdo hoofdstuk
gewijd, verbazing wekken en een klein poli
tie* pnweertje doen vermoeden.
Neen, in do Eerste Kamer valt or van arti
kolen van de hoofdstukken niet te sproken
daas moet het zonder recht van amendement
wol bjj algemeen© beschouwingen bljjven. En
ma hebben we dan weer heden eerst gehoord
vs» artillerie en cavalerie, van ruimte, paar
den an ammunitievoorraadvervolgens vaifi
onze nationale waardigheid op Timor, die na
tuurlijk „hooggehouden" is waarom diünt
*dorB die nationale waardigheid 1 en ton
«kitte van zuivelbereiding, landbouw en vee
teelt, en van sociale wetgeving.
De dag was ernstig en degelijk, ©n niet-
de Eerste Kamer het meest bij
laat, toch niet vrij van ver-
reling. Reeds vroeg in den morgen vorscbeen
Minister Colijn achter de groene tafel en
beantwoordde al do punten, door de hecrea
De Jong, Van Voorat tot Voorat en Staal gis
teren te besdu gebracht. De Minister ver
zekerde, dat het oordeel van den heer Staal
over het geval-Van der Broggen wat al te
streng was geweest; de sterke simulatie ui
bet kamp had do belangstelling der officieren
verslapt en daarom - dit zeïde de Minister
er niet bij moesten de goeden maar onder
de kwaden lijden! De Minister sprak voorts
over de fourage in eigen beheer; over do
aanvuUmg van den ammunitievoorraad; over
do wei' v ui gsm stractie voor de cavalerie, waar-
ram wijziging in voorbereiding is; over de
landweeroefenmgan, waaromtrent de Minister
rich aan hot in do andere Kamer gesprokene
!e; over de uitwerking van hot capi-
ol, hetwelk de Minister niet geheel
wil stellen en waaromtrent een onder
soek in het buitenland misschien nieuwe ge
gevens zal opleverenen tenslotte over de
officieren promotie en den langoren duur der
herhalingsoefeningen. Ten opzichte van het
eerste viel weinig nieuws meer te zeggen
opzichte van hot tweede viel met de fei
ten en data der betrekkelijke groote en kleine
manoeuvres do vrjj forsche critiek van
baar Staal te bestrijden, waarin de Minister
aear wel slaagde. Met nadruk, gold hier blijk
baar zjjn verklaring, dat hij evenals de com
mandant van hot veldleger, een veelal guasti-
gen indruk daarvan had medegenomen. We
njjn toch nog niet heelemaal m het moeras,
kon de Eerste Kamer denken!
Toen werd na nog enkele re- en dupliek
de Oorlogsbegrooting met bijbehoorendo Ves-
tingbegrooting en officierentractementen zon-
dar stemming aangenomen, en kwam Buiten*
landacho jZaken, dat nota bene het derde
hoofdstuk ie, aan do orde, met als eenig
spreker do Minister zelf. Met al de diploma
tieke zwierigheid, die den beer De Marees
van Swinderen eigen is, kwam hij verklaren,
dat het onaangename incident met Portugal
over Timor nu feitelijk ten einde is; juist
denzot f den ochtend had de gezant te Lissa
bon bericht, dat het antwoord der Portugeesche
regoering op de laatste Nederlandsche nota
geheel bevredigend is. Alweer een vicloiro
asms guerre, en voldaan ging de kleine, be
wegelijke Minister zitten, en keek met zijn
glunderen oogopslag do Kamer rond, waarin
echter (niémand over zijn beleid het woord
■verlangde. Een hamerslag, en zonder stem
ming was ook deze begrooting aangenomen.
Toen tot slot Landbouw, Nijverheid en Han
del met een vnj lange reeks sprokors over
locale en niot-locale aangelegenbeden. De hee-
Ten Dojes en Zijlma over het rundvee en
«ver hot besluit om alleen dat rundvee, het
welk in de stamboeken is ingeschreven, ter
tentoonstelling van 1913 toe te latende heer
T.an Hardeubroek over de noodzakelijkheid
van maatregelen om verontreiniging van wa
ter, ook buiten de fabrieksdistricten, to voor
komen de heor Van Kessenich over do po
sitie der zuivelconsulenten, die niet voldoende
1 werd geachtde heer Do Boer met
1 en inderdaad ook gedocumenteerd
betoog over do tandbouwwotgeving,
tegenwoordige toestand van den landbouw on
der het pog werd gezien, en met klem werd
geconstateerd, dat ondanks aUe„profetiën
Marx, hot kleinbedrijf op het platteland aan
de Winnende hand is, niettegenstaande hot
zeer voor verbetering vatbare pachtstelsel
de hoor Van der Feltz mot een onverwacht
conservatief betoog over do sociale wetgeving
van dezen Minister, welke het recht van het
individu in het gedrang brengt. Aldus ont
popte zich dat deel der leden, dat den Mi
nister in het Voor loop ig Verslag een richting
tot "Staatssocialisme had verweten I
Minister Talma, hier heel wat minder
plaagd dan in do Tweede Kamer, beant
woordde zakelijk en punt voor punt do op
merkingen; hij dwaalde daardoor niet af, zoo
als ter andere zijde van het Binnenhof meer
malen het geval is.
Veel nieuws vertelde de Minister niet, wat
ook niet in de bedoeling zal hebbeu gelegen.
Uit het antwoord stippen wo slechts aan, dat
ten opzichte van do waterverontreiniging het
departement diligent isdat het programma
voor de tentoonstelling van 1913 rustig zal
worden overwogen alvorens goedkeuring lo
vindendat do positie der zuivelconsulenten
beter zal worden geregeld; en dat het Haag-
sche Bosch zooveel mogelijk in den ouden
toestand zal worden ai ook zal moeten worden
hersteld, dus niet voor een doel bloementuin
zal worden als de heer Zylma wenschte. Ten
opzichte van de agrarische wetgeving Icgdo
Minister Talma er nadruk op hoe het hier heel
anders dan in het buitonland is, waar zelfs
JHbogerhuis in do eerste plaats aan de
economische verheffing van den kleinen land
bouwer denkt.
Ten opzichte van de sociale wetgeving maakte
de Minister zich het warmst en toonde ten
opzichte van het hem aangewreven Staats
socialisme aan, dat verschil van meening op
bepaalde punten zeer wel mogelijk is, maar
zich dan bepaalt tot een (juaestie van uitvoe
ring en niet van beginsel.
Dat Minister Talma een domocraat is, die
het in zijn hart eerlijk meent, menig hoofd
schudden van ernstige en braaf-conservatieve
senatoren bewees het ook heden.
Zoo zijn alle begrooüngen goedgekeurd. Mor
gen nog een zitting voor verschillende onder
worpen en dan is de begrooting3campagne
der Eerste Kamer voor 1912 ten einde!
V. D. M.
WONINGWET
Bij de Tweede Kamer is ingediend een wets
ontwerp tot nadere wijziging van de "Wo
ningwet.
Blijkens de toelichting zijn do grondslagen
van de wet onaangetast gebleven. De voor
naamste wijzigingen betreffen de volgende
punten:
1. uitbreiding van artikel 1 tot alle ge-
2. leggen van verband tusschea rooilijn en
bouwverbod
3. schrapping van 2;
4. wjjziging van art. 18 mot betrekking tot
onbewoonbaarverklaring en ontruiming, m over
eenstemming met de eischen der praktijk;
5. uitbreiding van de mogelijkheid van ont
eigening;
6. regeling voor de verdeoling van do kos
ten van onteigeningsprocedures
7. waarborgen van ©en schadevergoeding,
indien de billijkheid die vordert, ingeval van
een bouwverbod;
8. nadere voorschriften voor het uitbrei
dingsplan
9. meer steun aan particulieren voor ver
betering van hun toebohoorendo woningen;
10. mogelijkheid van steun aan coöpera
tieve vereeni gingen
11. mogelijkheid van beroep tegen weige
ring van den raad steun te verleen enen
12. nadere regeling ten aanzien van koeten,
loodsen en andere inrichtingen, voor tijdelijk
verblijf van menscben.
Dit de Staatscourant.
Bjj kon. besluit:
is benoemd tot voorzitter van den raad
van beroep (0) te Roermond, jhr. mr. F.
G- H. Michieis van Kessenich, thans griffier
bij gemclden raad
is benoemd bij het personeel Van den ge
neeskundigen dienst der landmacht, tot officier
van gezondheid dor 1ste klasse, de officier
van gezondheid der 2de kl. W. C. Klaassen,
van dat personeel
zijn de ingenieurs 2de klasse bjj het Dep.
van Kol. H. de Groot en J. Lohmann Hzn.,
op verzoek, eervol uit "a lands dienst ontsla
gen
Is benoemd in do orde van Oranje-Nassan,
tot (Officier, de heer dr. W. J. van Stockum!,
eerete-geneesheer p*ui het gemeente-ziekenhui s
te Rotterdam
is bepaald, dat do commissie voor het afne
men van het eindexamen aan de adelborsten
der 2do klasse, 1st© a&leeliag, bij het Konin
klijk instituut voor de marine te Willemsoord,
in dit jaar zal zjja samengesteld als volgt
lid, tevens voorzitterdo jgepensirmneordo
vico-admiraal-tituLair A. C. van der Sande
Laeogto, voorzitter der commissie tot het
examineereu van zeeofficierenleden de ka
pitein ter zee W. T. de Booy, do kapitein-lui
tenants ter ze© R. J. Castondijk on P. te
Veltrup, do luitenant ter ze© der 1st© kl. C. J.
J. do Neve en do gepensionneerde luitenant ter
zoo der lsto kl. J. Wol terbeek Muller, per
manent lid der commissie tot het oxamineeren
van zeeofficieren; adviscorend lid: de kapi
tein ter zee E. E. Dullemond, commandant
van het koninklijk Instituut voor do marine
te Willemsoord «n directeur van het onderwas
aldaarsecretarisde luitenant ter zee dev
2do klasse W. J. Jansscns, uitsluitend met
het secretariaat belastplaatsvervangende
ledendo kapitein-luitenant ter zee J. F.
Nijland eu de luitenant tor zee der 1ste kl
kla&se jlir. G. L. Schorer.
De Min. van Marine maakt bekend, dal. bjj
's Rijks werven gelegenheid bestaat tot plaat
sing van drie klerken, wien als standplaats
Amsterdam, Willemsoord of Hellevoetsluis zal
worden (aangewezen. Zie verder ,,St. Crt."
no. 38.
De commissie ter voorbereiding van de aan
wijzing van candidaton voor den consulair en
dienst brengt ter konnis van belanghebben
den, dat 4 jongelieden kunnen worden aan
gewezen jals candidaat voor den consulaixen
dienst naar de bepalingen van het Consulair
Reglement van 1 Maart 1911.
Zie voor bijzonderheden „St. Crt." no. 38.
Dit Sfaff en Provincie.
Uit Middelburg.
Woensdagavond hield de afdeeling „Wal
cheren" van het »Alg. Nederl. Verbond"
haar algemeens jaarvergadering in de kleine
bovenzaal van de sociëteit »De Vergenoeging"
alhier.
In het daar uitgebrachte jaarverslag werd
gezegd, dat de afdeeling over haar eerste
bestaansjaar tevreden mag zijn. Bij de op
richting bestond de afdeeling uit 36 leden,
waarvan 23 te Middelburg, 9 te Vlissingen,
2 te Domburg, één te Oostkapelto, en één
te Arnemniden. In de loop van 1911 steeg
dit aantal tot 62. Van de 26 nieuwe leden
waren er 25 te Middelburg en één te
Domburg.
Met voldoening wordt in het verslag
melding gemaakt van het feit, dat de op
roeping tot het afstaan van boeken voorde
Boekencommissie ten gevolge had dat een
aantal kisten naar Rotterdam konden worden
gezonden. Een woord van dank werd in bet
verslag gebracht aan hen, die het streven
der afdeeling in dezen gesteund hebben.
De rekening van den penningmeester
toonde een cijfer van 1 127 aan ontvangsten
en van f 109.24 aaD uitgaven zoodat er een
batig saldo is van f 17.76.
De volgens rooster aftredende bestuurs
leden dr. L. A. J. Burgersdijk en J. H.
Deibei werden herkozen.
Als afgevaardigde naar de groepsverga
dering werd aangewezen de heer G. H.
komische nummers, allerdwaast natuurlijk,
maar gelegenheid gevend voor een gezonden
lach. De bioscoop-courant iB weer goed,
maar een beetje nauwkeuriger weergeven
der opschriften is wel gewenscht. Wanneer
Poincaré president van Frankrijk wordt
genoemd, is 't wel een beetje te kras. Een
prachtige opname is die der winterland
schappen in Finland. De natuuropnamen
zijn trouwens steeds uitstekend en veilig
zouden deze meer op de programma's kun
nen worden gebracht. De aantrekkelijkheid
der bioscoop-theaters zou er by winnen.
De commandant van het veldleger, luit.-
generaal W. A. T. de Meester, heeft heden,
vergezeld van den kapitein van den gene-
ralen staf, M. D. A. Forbes Weis, een be
zoek aan de Zeeuwsche garnizoenen ge
bracht. Heden ochtend te acht uur stond
hij onverwacht in de kazerne te Vlis
singen, waar niemand iets van zijn komst
af wist. Hij hield zich eenigen tijd in en
om de kazerne op. Inspectie werd niet
gehouden.
Daarna ging hij naar Middelburg,
waar hij de kazerne inspecteerde.
Ter aanvulling en verbetering van het
bericht omtrent de beschikking van wijlen
mej. P. Tak alhier, deelt men ons mee
dat mej. Tak de legaten vermaakte aan de
armen der verschillende gezindten en de
Doopsgezinde gemeente benoemde tot haar
erfgenaam, echter onder den last tot uit-
keering van alle legaten, waaronder belang
rijke aan bijzondere personen en diverse
vereenigingen, alles vrij van successierecht
aan deze besproken.
werd op die groepsvergadering
het voorstel te doen, om aan de afaeelings-
bestnren nummers van sNeerlandia" ter
beschikking te stellen, ten einde die voor
propaganda voor het Verbond te verspreiden.
De hoofdattracties van de bioscooptheaters,
't is een algemeen© kwaal, worden zoo
langzamerhand van twijfelachtige waarde.
't Is altijd weer hetzelfde tbema: ge
vallen viouwen, ontrouwe echtgenooton,
eenige moorden en zelfmoorden en nog een
paar brokstukken ellende. Dat alles in een
kort bestek by elkaar geflansd en dat men
gelmoesje heet dan „uit het leven gegrepen".
Voor dergelijke grepen uit het leven ge
voelen we niet veel. Zeker er zijn heel
goede films onder, 't Zijn niet alle draken,
die de artisten van de koninklijke Deensche
Schouwburg voor de Noorsche film-tru9t
9pelen, maar „Elke schuld wreekt zich hier
op aarde", een weinig pakkende titel, welke
film thans in het bioscoop-theater aan de
Markt vertoond wordt, kan daaronder ge
rangschikt. Dit levensdrama is zoo saam-
gesteld nit allerlei samenraapsels, dat 't
een heel sterk sprekend voorbeeld is van j
de verkeerde richting, die de film-fabricage
ingaat Dit er spoedig een friasche geest
mag waaien in de bioscoop-tooneel-tbeaters 1
Verder bevat het programma een drietal
Uit Vlisaingan.
De Minister van Binnonlandsche Zaken
heeft goedgevonden voor de verkiezing van
leden van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal de gemeente Vlissingen te
verdeelen in drie stemdistricten, zooals die
indertijd zijn vastgesteld.
Het bestuur van de afdeeling Walcheren"
van het »Alg. Nederl. Verbond" heeft den
reeds aangekondigde propaganda-avond te
Vlissingen vastgesteld op Zaterdag 16
Maart. Als spreker zal dan optreden dr. H.
Mart uit Gent.
P Gisterenavond zijn op den Boulevard de
Ruyter de electrische bellen van eenige
hnizen afgeschroefd en losgerukt.
Van deze baldadigheid is door de bewo
ners aangifte gedaan bij de politie.
Op de werf „De Schelde" is de kiel
gelegd van de torpedo boot jagers 5 en f
Het Eng. stoomschip „Lena" van Ant
werpen komende is gisterenavond door den
mist in aanraking gekomen met hetooster-
hootd van de westerhaven te Vlissingen.
Het hoofd werd licht beschadigd.
De Zuidduitsche mailtrein Woensdag
morgen ten 4.20 van Vlissingen ver
trokken, kon even voorbij station Breda
niet verder, omdat al het water uit
tender der machine was weggeloopen, ver
moedelijk door het het losraken van eene
buis.
Nadat door station Tilburg eene andere
machine was gezonden kon de trein met
l1/, uur vertraging zijn loop vervolgen.
>St- Crt." no. 38 bevat de kon. goedge
keurde statuten van den Christelijken bond
van Metaalbewerkers, onder de naam van
•Christelijke Metaalbewerkersbond" te V1'
sin gen. Als grondslag aanvaardt ft
Gods Woord, en stelt zich ten doel om de
kennis van het vak en de belangen die
daaraan verbonden zijn voor te staan en
zooveel mogelijk te bevorderen, zoo ook om
den band van den broederzin op te wekken,
te versterken en te bevorderen en daardoor
tot meerdere eenheid te geraken.
Try talrijk gehoor (waaronder een aaata
vrouwelijke toehoorders) Woensdagavond
eene lezing over woningtoestanden. Met
aandrang tot maatregelen van verbetering,
bepleitte spreker de noodzakelijkheid om
een goede woning te hebben als eerste
levensbehoefte voor het gezin, met behoor
lijken toevoer van licht en lucht, tevens
wijzende op de nadeelige gevolgen die
voortvloeien uit de slechte woningtoestanden.
Op bevattel.jke wijze stelde spreker in
het licht hoe de verbetering van volkshuis
vesting kan worden verkregen door het op
richten van eene woning-vereeniging of
coöperatieve vereeniging.
De financieele bezwaren die schynbaair
om tot dit doel te geraken in den wej
staan, werden door den spreker op afdoende
wijze weerlegd en duidelijk werd aange
toond dat de gemeenteraad gesteund door
het Ryk in staat is door medewerking t»
verleenen, uitvoering te geven aan de plat.
nen van een woningvereeniging.
Spoedig zal, tot het oprichten alhier vaz
eene zoodanige vereeniging naar aanleiding
van deze lezing worden overgegaan om t«
trachten in eene groote behoefte te voor
zien, aangezien in deze gemeente treurige
woningtoestanden worden aangetroffen.
Uit Walcheren.
Men herinnert zich dat bij de onthulling
van hetLouwerse-monument te Souburg
een 200-tal kinderen onder leiding van den
beer Mantz een klepperniarsch uitvoerden.
De heer Mantz bad aan diegene onder de
kleine die 't meest zijn best deed, een sou
venir beloofd. De kinderen kweten zich
echter allen zoo goed van hun taak, dat niet
aan één, maar aan 6 kinderen (van elke
school een jonge en een meisje) bij loting,
een souvenir, bestaande uit een geïllustreerd
werkje van Louwerso, werd gegeven.
Men schrijft ons uit W e 9 t k n p e 11 e
Op uitnoodiging van het bestuur van de
afdeeling „Patrimonium" alhier hield ds
H. G. Hogerzeil van "Vlissingen voor een
Uit Zuid - Beveland.
De heer F. C. Rynberg te E11 e w o u t s-
dijk is met ingang van 15 Februari be
noemd tot opzichter bij de werken van 4*
Zuid-Bevelandsohe waterleiding.
Uit Z. -Vlaanderen 0. D.
De stoomboot »Every Where" is tijdens
mist bij Saeitinge gestrand. De boot
komt met laag water geheel droog
»St. Crt." no. 38 bevat het besluie van
den 27sten Januari 1912, tot vaststelling
van een bijzonder reglement van politie
voor het Nederlandsch gedeelte van het
kanaal van Gent naar Terneuzen en dat van
den den zelfden datum tot vaststelling van
een reglement voor de scheepvaart, ter be
veiliging van beweegbare spoorwegbruggen
over bet kanaal van Gent naar Terneuzen
in den spoorweg Gent-Terneuzen nabij
Sluiskil.
De directeur-generaal der posterijen en
telegraphic maakt bekend, dat met ingang
van 21 Februari 1912, te Philippine
een hulptelephoonkantoor voor het alge
meen verkeer zal worden opengesteld.
De diensturen 2ijn gelijk aan die van het
betrokken hulptelegraafkantoor.
Volgens opgaven van den Centr. Gezond
heidsraad zijn in de week van 7 tot en met 13
Febr. in Zeeland gecon9tatoerd 11 ge
vallen van besmettelijke ziekte en welvan
roodvonk 2 gevallen te Aarden burg en 1
geval te Colijnsplaat, Kats, Kruiningen en
Vlissingen; van diphtheritis 5 gevallen te
Aagtekerke,
Knust en Wetenschappen.
Do zangveroeniging „Jacob Kwast" te
Wognmn heeft van een impresario een nitnoo
diging ontvangen voor oen tournée door da
middenstaten viui N.-Amerika.
Indertijd is Willem Schürmann's „Da
Violiors", do tragi-comedie die thans in de
uitmuntende vertolking van „Het Tooneol" door
geheel Nederland triomfen viert, met een an
der slok van een tweeden Rotterdammer,
den heer Albert van Waasdijk, in den Ant
werpschen toonoelwedstrijd bekroond. Toen
heette hel echter „De Ramscliers", hetgeen
naar men weet, do naam is voor dio ongure
individuen, welke uit failliete boedels waren
tegon een spotprijsje opkoopen, om deze in
hun zaak van zgn. ongeregelde goederen wedoc
van de hand te doen.
In Antwerpen is nu het stuk onder de»
tweedon titel door Royaards en de zijnen op
gevoerd. En mot het moeste succes. Na a£
loop heeft Pol do Mont den leider gehuldigd
en hem twee bloemruikers aangeboden, waar
van een voor mevrouw Royaards bestemd
was. In zijn antwoord deelde de toonoel speler
mede, dat hij spoedig met „Fausl" naar Ant
werpen hoopt te komen.
De correspondent van de „N. R. Crt"
te Berlijn meldt dat prof. De Groot benoemd
is tot lid van de Borhjnsclio academie van
wetenschappen.
Oaflsrwüs.
Bij beschikking van den Mm. van Bma.
Zaken 13, op verzoek, eervol ontslag verleend
aan mej. M. Pijnackor Hordijk, als assistente
voor de zoölogie aan do Rijksuniversiteit to