MM1LBURGSCHECOURANT.
1
Jsargang. 1^12.
Donderdag
15 Februari.
KAMEROVERZICHT.
Uit de Pers.
Dit Stad en Piwineie.
:htb„
chut-
.00
,57
,20
47
,54
.00
D... oonrant wneMjnt da gelijk*. met mtondering van Zon- en Pee.tdagee.
füj. per brutaal, aoowel roor If.ddelbnrg ale roer alle planteen in Nederland franeo pp. f2.
Afzonderlijke nummer» koeten 5 eent.
by abonnement op voordeelige voorwaarden.
Advertentie
Prospectussen daarvan zijn aan bet bureau te bekomen.
Adrertentiën roor het eeretrolgende munmer moeten de. middag, vóór
aan het bureau bezorgd zqn.
een uur
V
Advertemtiën 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- u
alle andere'familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; olke regel m»6r
20 cent. Reclames 40 cent per regeL Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentittn en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend»
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DE LA BAK Ac., N.Z. Voorburgwal Ü6Ö, Amsterdam.
deze courant behoort «en bijvoegsel.
De opgaaf van den spoordienst komt in
dit nommor voor op de gebruikelijke plaate.
Middelburg 14 Februari.
Zitting van Dinsdag.
De heer Regout, nu de waterstaats-
man, zooals men Z. E. ter onderschei
ding van zijn justitioneelen en ouderen
broeder meer en meer is gaan noemen,
had dit jaar een kwade begrooting in
het Lagerhuis. Maar het Hoogerhuis
heeft veel van het kwaad, daar aan
hem bedreven, in figuurlijken zin
natuurlijkvandaag goedgemaakt
en zonder veel moeite heeft Minister
Regout hier zijne millioenen ougevo-
teerd gevoteerd gekregen, en na eene
behandeling, die nog geen uur geduurd
had van welk uur hij trouwens
zelf de grootste helft had gevuld -
kon hij met zijn tuchtigen, toch eenigs-
zins sleependen gang de zaal uitwan
delen en zijn departementale werk
zaamheden hervatten of misschien aan
vatten na van daag.
Er werd hem niet veel gevraagd en
er werd nog minder gezegd. De heer
Lely sprak over de schutsluis telJmui-
denzeker, erkende de Minister er
moet hier wat gedaan, maar het rap
port der Staatscommissie is nog in han
den der inspectie van Waterstaatbo
vendien, de regeering heeft reeds on
derhandeld met Amsterdam over de
verdeeling der kosten een pingelaar
op het geld, deze Ministeren ze
is dus dilegentDe heer Hovy brak
©en warme lans voor een station in de
stad Vlissingen en besprak ook
het belang van de haven, die tot meer
deren bloei van de stad zal leiden die
haven moet open, diep en vrij zijn.
De Minister beaamde het met een toe-
stemmenden glimlach, die zijn speciaal
fort is, zeker, hij was van de belangen
doordrongen, maar hij kon niets zeggen
op dit oogenblik, want de exploitatie
van de haven is thans aan de Maat
schappij nDe Schelde" opgedragen en
een nienwe overeenkomst kan spoedig
verwacht worden.
De heer Van der Maasch de SombrelT
kreeg voor de Limburgsohe stations
heelemaal niets gedaaner is voor de
spoorwegen in Limburg al zoo veel
gedaan bromde de Minister, blijkbaar
boos, dat ook in de Eerste Kamer de
locale kleur en afvaardiging der leden
zoo sterk merkbaar begint te worden.
En de heer Van Pallandt, die heel veel
vroeg en buiten en in zijn provincie,
kreeg heelemaal nietsbier evenmin
als bij Minister Heemskerk. Gralis de
brieftaartformulieren beschikbaar stel
len, hoe kwam de heer Van PallaDdt
erbij dat was een schade van f170.000
per jaar, nog ongerekend de schade voor
particulieren, die er jaarlijksch een
tachtig millioen verkoopen. Stuivers-
port met de omliggende landen, de
regeering kon er niet aan denken, dat
was een nadeel van twaalf ton per
jaar, die men zoo maar niet had inge
haald. Vond de heer Van Pallandt, dat
er, ook met het oog op het automobiel-
verkeer wat noemde hij den Minister
Regout, een bekend automobiel-vriend,
leuk en langs z'n neus weg, deskundig
op dit gebied niet genoeg en niet
systematisch voor de rijkswegen ge
daan werd de Minister vond dat er
eer te veel geld aan werd besteed.
En toen was het gedaan en ging
men tot Oorlog over, voor welk hoofd
stuk het een uiterst deskundige dag
was, want twee gepensionneerde ge
neraals, de heeren Van Voorst tot
Voorst en Staal, waren bijna uitslui
tend aan het woord. Ze zouden het
zeker niet eene rijn geweest, dat zijn
deze twee militaire heeren ongeveer
nooit, en daarvoor zijn ze toch ookj
deskundigen; maar ze spraken nu bei
den over geheel andere onderwerpen
en het verschillend oordeel kon dus
niet blijken.
De heer Van Voorst tot Voorst be
sprak de cavalerie en vond het een
bedenkelijk verschijnsel, dat de vrij
willigers daar zoo spoedig den dienst
verlatenbedenkelijk vooral, omdat de
behandeling der paarden er veel door
te wenschen overlaat. De verhooging
der ofiicierstractementen had zijn volle
sympathieze was meer dan noodig,
maar men had nu den geneeskundigen
dienst achteruit gezet en de genie be
voordeeld. Er moest meer munitie-
voorraad voor de artillerie worden
gevraagdde toestand was zonder
dat onverantwoordelijk naar zijn in
zichten. Ook het capitulantenstelsel
had aandacht van den heer Van Voorst;
dat was een zaak van veel gewicht,
en te betreuren was de houding van
dezen Minister, die het capitulanten
stelsel onmogelijk te slagen achtte
zonder staatsexploitatie van spoorwegen
of algemeene rijkspolitie. En ten slotte
had deze spreker een uitvoerig oordeel
over de landweeroefeningen en verde
digde zeer opmerkelijk de publicatie
van generaal Snijders in dit verband
hij sprak over de gwichtige taak van
de landweer in tijden, dat de interna
tionale verhoudingen zoo alles en niets
kunnen geven 1
Generaal Staal wijdde slechts enkele
woorden aan de ofiicierstractementen,
maar pleitte voor een andere Boldijre-
geling voor de onderofficieren. Hij keur
de uit technisch oogpunt zeer streng
af, dat in de dagen der Fransch-Duit-
sche spanning de herhalingsoefeningen
waren verlengd, daardoor kwamen
de verlofgangers op groote afstauden
van de garnizoensplaatsen, terwijl bij
mobilisatie ze juist daar dienen te zijn
om concentratie en waarborging der
gewapende neutraliteit te verkrijgen.
En ten slotte sprak deze oud-officier
en oud-Minister zeer sympathieke woor
den over het treurige geval van den
milicien Van der Breggen, waaruit hij
als leek-geneeskundige deze twee con
clusion trok onvoldoende verzorging
van personeel en materiaal en tekort
aan belangstelling in den milicien bij
de onmiddellijke chefs. Het eerste was
ter verbetering van den Minister, het
twee was ernstiger, want het eischt
verandering van geheel den geest. Met
hoofd en hart behoort de officier aan
zijn minderen, aldus deze oud-officier,
van wien men weet, dat hij een der-
gelijken eisch kan en mag stellen.
Het is Minister Colijn bier minder
moeilijk gemaakt dan bij zijne Militie-
wet.
V. d. M.
Samenwerking links.
Twee uitingen ever dit onderwerp dienen
we te vermelden. Allereerst nog een van do
vorige week, nl. een beschouwing van den
Haagschen correspondent der „Zutphensche
Crt.", een bron die, naar men zegt, haar
water krijgt uit do. onmiddellijke nabijheid
van het hoofdbestuur der Liberale Unio.
De hoofdstrekking van dat artikel was, dat
men niet zooveel haast moet maken met die
concentratie Do toestanden die in 1903 eon
succes brachten aan de vrijzinnige concentra
tie bestaan niet meer. Dr. Kuyper, tegen i
toen do verkiezingsleus ging, is „buitenaf"
geraakt, en op 't oogenblik laat niets voorzien
dat een levèe en masse in 1913 togen mr,
Heemskerk zal kunnen plaats vinden. Boven
dien is de schoolstrijd gedoofd, en staan
de Friesch christelijk-historischen, die in 1905
do rechtsche armee verlieten, thans in het ge
heel geschaard bij mr. Lohmans en dr. De Vis
sers partijgenooten.
Straks, bg een eventueele behandeling van
sociale wetten in Tweede en Eerste Kamer,
zal uitkomen, of het cement, dat de rech
terzijde bindt,' nog hecht genoeg is, en zal
geoordeeld kunnen worden over de practische
-ortangens der verschillende groepen links,
straks zullen zich allerlei stroomingen af-
teekenen die voor de taktiek bij de stembus
in 1913 beslissend kunnen zijn.
Er is meer; men heeft onlangs het bericht
gelezen, dat de grondwetscommissie haar ar
beid vrijwel beëindigd heeft. Zonder moeite
is dat niet gegaan, ernstige verschillen zijn
coalitiegenooten geconstateerd, en de wïij-
ving, thans waar te nemen tusscben mr Loll
en dr. Kuyper, schijnt m de commissie
een aanvang te bobben genomen. De VTaag
is nu of het rapport met do regeeringsvoor-
"ec nog vóór 1913 zal verschijnen. Zoo
dan kan hot werk, door de commissie
>r de leiding van. den minister van Bin
nen landscho Zaken verricht, geen invloed uit
oefenen op het publiek, al kan de uitvechting
achter de coulissen opmerkelijk worden. Maar
het andere geval ea dat is 't waarschijn
lijkste springt het in 'toog dat do grond
wetsvoorstellen beslissend kunnen zijn voor
den ganschen opzet der verkiezingen, dat zij
vooraf beraamde concentraties uiteen kunnen
doen spatten, nieuwe in het leven roepen,
verwarring stichten dan wel klaarheid brengen.
Ten slottje merkt de schrijver nog op dat
de engere band tusschen vrijzinnig-democra
ten en Unie-liberalen voorshands alle kans
loopt verscheurd te worden wanneer zij moet
worden opgerekt om ook vrij-liboralen en
socialisten te omvatten.
Het tweede artikel over dit onderwerp is
een nieuwe beschouwing van dr. Bos, die m
de „Winschoter Crt" onlangs een samen
werking van alle linkergroepen bepleitte, en
die blijkt nog niet ontmoedigd te zjjndoor het
lot der Haagscho motie.
,Zou men mogen oordeelen, zoo schrijft hij
o.a., naar hetgeen er dezer dagen in do Haag-
sche kiesvereenigingen is voorgevallen, dan
liet er al slecht uitzien met de ook door
mij aangeprezen samenwerking. De vrijzinnig-
democraten hebben zich gehaast eenige on
aangenaamheden aan het adres van de vrije
liberalen te richten en eenige kemphanen van
die zijde hebben niet minder vinnig daarop
teruggesnauwd. Maar Den Haag is hot land
niet. En d© vrijzinnig-democratische „We
reld", die er ook niets van wil wetten, geeft
dunkt mij, ook nog niet de meening van de
geheele vrijzinnig-democratische wereld in cms
land terug.
Integendeel, te oordeelen naar fal van .uitin
gen, welke mij naar aanleiding van mijn artikel
over de noodzakelijke samenwerking ter oore
kwamen, ziet het er heel anders uit in tal
van kringen, dan men op grond van deze
feiten zoo oppervlakkig zou meen en.
Dr. Bos betoogt dat een samenwerking der
democraten van links met die van rechts
nooit mogelijk is gebleken. Daarentegen acht
hij die samenwerking wel mogelijk van de
vrijzinnigen. r
„Is geen terrein van samenwerking links
te vinden vraagt de schrijver.
Vóór dit onderzocht is, hebbe men geen
oordeel.
Wel kan van te voren vastgesteld worden
welke grenzen nooit kunnen worden over
schreden, ook door hem die samenwerking
vurig wenscht.
Mijns inziens staat vast dat geen samenwer
king mogelijk zal zijn dan op den bodem van
het algemeen kiesrecht e»n dit onverzwakt,
niet geneutraliseerd door een amendement-
recht van de Eerste Kamer of andere po
gingen van meervoudig kiesrecht en dergelijke,
waarmede men het beginsel van het algemeen
kiesrecht Verzwakt.
De over-over groote meerderheid van de lin
kerzijde wenscht dat. Wie zich, ook indien
hij voor de verdere uitbreiding van het kies
recht geen geestdrift gevoelt, niet op dezen
grondslag kan plaatsen, zal niet van den geegt
zijn, die de samenwerking als een democra
tische in wezen zal moeten kenmerken."
Tegen een voortdurende samenwerking van
Liberale Uniemannen en vrijz.-democraten ver
zot zich niets. Maar i3 ze niet verder uit to
strekken? En dan wijst dr. B. op het artikel
van dr. Colenbrander in „De Gids" van Fe
bruari en op diens beoordeeling van de sociaal-
democratie.
het niet mogelijk zijn dat men wel in den,
predikant van do Luther sche, of van de Ge
reformeerde Kerken, en niet in dien der Her
vormde Kerk een geestverwant vond? Wal
doet men dan met zqn reglement?
Reeds afgezien van beginselvragen is prac-
tisch do gemaakte bepaling niet te handhaven.
Zij strekt slechts om onzen tegenstanders stof
tot spot te leveren en ons zelf niets dan last.
De Rijksmiddelen.
De opbrengst der rijksmiddelen (hoofdsom
en opcenten) over de maand Januari 1912
bedroeg f 12.789.837.95
Het éón-twaalfde der raming over het
geheele jaar bedroeg f 15.196.270.76.
Wij laten hieronder volgen de inkomsten
over Januari 1912, vergeleken met die over
Januari 1911.
Ja». 1912.
369 923.53
476.15102
932 274 28
229.248 054
Middelen.
Grondbelast- f
Personeel
Bedrpfsbel.
Vermog.bel.
Mgnrechlon
Invoerrecht.
Formaatieg
Suiker
Wgn
Gedistilleerd
Zout
BierenArjjn
Geslacht
Goud, silver
Eaaaailoon
Zegelrechten
Registratier.
Hypotbeekr.
Jan. 1911.
383 918 50J
371233 05
763.552 38
214449.854
Domeinen
Postergen
RgkBtelegr.
Staatsloterij
Jacht, vissch
Loodsgelden
Totaal
1 272 02411
2 500 424
2 022 3'22 74
26 985 35
2.419,088.40
153 214.71
94 484 57
463.360 67
51.186 30
7102
55-1168 99
704301 08J
62 755 08
681 290 81
76 184 01
1 398 247 59)
495 808—'
17 027 10
269 75 227
286 250 354 260 625 574
"f12 789 837 954 f 12 530419.17
1 091 156 384
2 182 50
2.420 594 40
30 977 46
2.292 973 68
173.899 30
95 787 78
450426 41
40.924 824
46 37
493 076.604
707 041-534
62 850 764
835 231 06
47 870.474
1359 639 394
414 658 -
17 005 91
Uit Middelburg.
Door Gedeputeerde Staten is aan den
heer C. F. E. Verkruijsse, plaatsvervangend
lid-werkman van den Raad van Beroep
(Ongevallenverzekering) te Middelburg,
op zijn verzoek eervol ontslag als zoodanig
verleend.
De boterbandelaren alhier gaan voort
of in 'tbosch noodzakelijk of zeer gewonscht
werd geacht er 16 geplaatst konden worden.
Deze werden uitgekozen door mevr. Weijl
in overleg met de betrokken huisartsen.
10 kinderen zijn verpleegd geworden in
Noordwijk van 14 Juli tot 9 Augustus, en
6 in Hoeven van 6 September tot 2 Octo
ber. Het verblijf in de kolonie bleek op den
gezondsbeids toestand van ongeveer de helft
der kinderen goed of zeer goed te hebben
ingewerkt. Voor de andere helft was het
resultaat minder gunstig. De oorzaak daar
van is niet ver te zoeken. Er waren veel
treurig zwakke stumpers onder de patientjes,
voor wie een weaksch verblijf buiten niet
voldoende bleek te zijn om flink op te
knappen. Het is te hopen, dat voortaan
door toevloeiing van ruime geldmiddelen,
aan zulke kinderen voortgezette verpleging
kan worden versohaft. Het bestuur is dit jaar
daartoe nog niet kunnen overgaan.
Verder deelde het verslag nog mede, dat
bet ledental der afdeeling met ongeveer 30
is vooruitgegaan.
De aftredende bestuursleden, mevr, Weijl,
mej. De Cleijn Brem en de beer Nuijten,
verklaarden zich bereid hun functies te
blijven waarnemen, waarvoor de voorzitter
bun dank zei.
Ook richtte deze eenige woorden van
erkentelijkheid tot de dames-bestuursleden
voor de vele zorgen aan de kolonistjes be
steed. Er wordt van haar heel wat tijd en
moeite gevergd, alvorens de kinderen tot-
vertrek gereed staan.
Voorden„Middelburgschen Bestuurdersbond"
hield Dinsdagavond de heer G. K. A.
Nonhebei, de tweede van een reeks cursus
vergaderingen over „Het onderzoek van
voedingsmiddelen".
Waar de spreker de eerstefc cursusverga
dering bad bestemd voor de uiteenzetting
van de voor bet onderzoek gebezigde instru
menten en werktuigen, behandelde bij thans
het onderzoek voor de vervalschiDg van
melk. Met tal van voorbeelden en op duide
lijke wijze gaf de spreker zijn gehoor een
kijkje in het laboratorium van den schei
kundige. Verschillende goed geslaagde
proeven werden op dit gebied vertoond.
Een volgende vergadering zal gewijd zijn
aan het onderzoek naar de vervalscbing
van boter.
De voorzitter van den „Bestuurdersbond"
sprak een woord van dank voor de leer
zame en onderhoudende voordracht, waar
mee de vergadering door een krachtig
applaus zijn volle instemming betuigde.
In den schouwburg a'l h i 0 r trad Dins
dagavond het ensemble Solser en Hesse op.
Aan belangstelling ontbrak bet niet. De
zaal was bijna geheel bezet, slechts in de
met hun actie tegen het bestaande art. 2 j loges waren nog enkele plaatsen open.
der Boterwet. Thans heeft men zich gewend Het programma bestond in hoofdzaak uit
tot de „Vereeniging tot Bevordering vaneen-actertjes. Drie onbeduidende kluchten
Vreemdelingenverkeer" en „Middelburgwaren uitgekozen otn den aanwezigen te
Vooruit". Tot deze vereenigingen richtte I vermaken. En men heeft zich geamuseerd,
men zich omdat op den voorgrond staat Herhaaldelijk daverde de zaal van den lach.
bij deze beweging het behoud van den In deze kluchten traden op de dames
boerenboter. Dit is de voorwaarde voor het SolserWillemsens en HesseSlauderof er
behoud van de botermarkt iu den tegen- de heeren Solser, Hesse, Jacques Sluyters Jr..
woordigen staat. Fabrieken toch zouden deG. Pilger en Joh. B. Overbecke. Een paar
ondergang der markt tengevolge hebben en goede komieken bezit het gezelschap in
daardoor zonden de boerinnen de stad niet beide laatstgenoemde heeren. De heer Pilge:
langer bezoeken, zoodat de marktdag hetbewees dit als cavalerist in „Op slag van
aantrekkelijke verliezen zou. twaalven" en als leeraar Van Halm in „Eer
I Ook is heden een adres gezonden aan de lief studentje" en de heer Overbecke als
Kamer van Koophandel en Fabrieken te Casper in „Db gebroken spiegel". Alledrie
Vlissingen, waarin er op gewezen wordt éen-actertjes werden vlot gespeeld en het
Geestelijke adviseurs.
Hot ook door ons overgenomen bericht dat
do te Klundert opgerichte Chr. Hist. Kiosver-
eenigmg bg reglement zou hebben bepaald
dat de predikant der Ned. Herv. Kerk als
adviseur der vereenigmg zal optreden, geeft)
aan „De Nederlander" aanleiding tot de korte
opmerking:
Het bericht Kan dunkt hot blad
bijna niet juist zijn. En indien wel dan moe
ten wij "ter voor houden dat men hier een
van die fouten heeft begaan, waarop terstond
terug dient te worden gekomen. Een adviseur
is nog zoo kwaad niet, mits 'teen politieke
adviseur zij voor een politieke en een kerke
lijke voor een kerkelijke vereeniging. Maar do
predikant eener kerk, welke ook, als predikant
tot adviseur eener politieke kiesvereeniging te
benoemen, is de dwaasheid gekroond. Hoe, als
de Hervormdo predikant van Klundert eens
antirevolutionair ïb? Of Bionsveldiaan Zou
dat de Kamer te Middelburg zelfstandig
deze zaak zal onderzoeken.
Aan de eerstgenoemde Kamer wordt ad-
haesie verzocht. Een winkelier uit Vlissingen
heeft dit adres nader toegelicht.
In Maart zal bet request aan den minister
worden opgezonden.
Vooraf zal een groote vergadering worden
succes kwam dit zeer ten goede.
Verder traden de heeren Solser en Hess©
op in hunne créaties. Solser en Hesse be-
hooren tot de meest bekende coupletzangers.
Vooral hebben ze zich populair gemaakt
door de keuze hunner voordracht. Het
tweetal weet het auditorium steeds aange
naam bezig te houden en niemand zou er
waartoe de winkeliers, die het adres iets op tegen hebben gehad, wanneer ze
geteekend hebben en eenige .corporaties gisteren het niet bij drie nummertjes
worden uitgenoodigd. j hadden gelaten. »Het Kamerlid voor Bom-
Ten slotte zal worden getracht een Wal- mersdorp" met den heer Solser als de echt-
chersche Vereeniging voor Boterhandeïaren genoote geelt, niettegenstaande haar groote
en Boterwinkeliers op te richten. bekendheid, nog altoos aanleiding tot groote
vroolijkheid. De parodie „De Russen" vol-
restaurant deed in niet mindere mate.
dering ge-1 „Mevrouw HesseSlauderof, in haar reper-
Afdeeling Middelburg van toire" hadden we gaarne voor een paar
het Centraal Genootschap voor Kinder Her- coupletten van de h»eren Solser en Hesse
8tellings-en Vacantie-Kolonies, onder leiding ingeruild. Het was de eenige zwakke plek
van den heer Herm. Snijders. j in het programma voor een echte pretsvond.
De belangrijkste punten van de agenda De leiders van het ensemble zouden er eens
betroffen de rekening over 1911. het jaar- over kunnen denken dit nummer door een
verslag en de periodieke aftreding van be- ander te vervangen, want als liedtren-zan-
stunrsleden. geres is mevrouw Hesse nu juist niet aan-
De eerste sloot in ontvangst en uitgaaf gewezen, liever zien we haar op'reden in.
tot eeD bedrag van f 717,22'. Ze werd de kluchten, waar ze steeds een goede
goedgekeurd en de penningmeesteres mej. figuur maakt.
Bengel, onder dankbetuiging voor haarj
nauwkeurig beheer gedechargeerd. Dinsdag a.s. komt Janmart's operotto-geze,-
Het jaarverslag vermeldde dat van de schap hier met „De graaf van Luxemburg".
28 kinderen, voor wie een verblijf aan zee de tweede sjiccea-operette van Lei ar, doe
Dinsdagavond werd in bet restaura
„De Zon" alhier de jaarvergadering g
houden van de Afdeeling Middelburg v