MIDDELBUBGSCHE
Zaterdag
20 Januari.
jj. |7 iss* J?srgaag.
ISI2
Du. conruit nrukjjit d .gelijk», «iteonderiag tm» Zon- Foutdagen.
T, 1. nar kwartaal, roowel Toor Middelburg al» »oor alle plaateen in Nederland franc» pp. f2
Afzonderlijke nummori koeten 5 cent.
Adiertentif» bij abonnement op voordeelige 'oorwaarden.
Prospectussen daarran zijn aan bet bureau te bekomen.
Adaertentibn yoor het eent'olgonde nummer moeten de» middag. ró6r dé» nur
,m het bureau bezorgd zijn.
Advertentiün A 20 cent per regeL Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood-
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regelt 1 1.50; elke regel
20 eent. Reelame» 40 cent per regeL Groote letter» naar de plaat», die zij ine»ten-
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend»
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gereehtigd bet Advertenile-BHrw.c
A. 1>B LA HAK Ax., H.Z. Voorburgwal »-««>. Av»»*t©rd«m.
Bjj deie tourant behoort «en" bijvoegsel.
Middelburg 19 Januari.
De terugkeer van Odysseus.
II.
(Slot).
We bekennen eerlijk dat het samen
stellen van het overzicht, dat we iD ons
vorig nummer gaven van het debat in
de Kamer, ons eenige moeite heeft gekost.
Noch in de redevoeringen van dr. Kuyper
aoch in die van de ministers konden
we een duidelijke formuleering van de
geseliilpnnten vinden. Alles vervaagde in
lange hetoogen.
Daarom gaf het ons een zekere vol
doening toen we in „De Zeenw," een
blad dat in de gedachtensfeer der anti-
revolntionnairen toch zeker beter thnis
is dan wij, de opmerking tegenkwamen:
„Wij voor ons hebben van den beginne
van het geschil KuyperMalefijt weinig
begrepen. Het geschil in standpunt, of
io uitwerking van het beginsel konden
wij tot nog toe maar niec in het vizier
krijgen."
Maar dat versterkt ons ook in de
meening dat die Indische kwestie slechts
een gezocht voorwendsel was, en dat de
hoofdoorzaak moet gezocht worden in
het verlangen van dr. Kuyper om te
trachten zijn oud overwicht op den gang
van zaken te herwinuen.
Datzelfde blijkt trouwens ook duidelijk
uit de befaamde „Dokkumer motie," de
uitspraak, 3 Jan. gedaan door de centrale
anti-rev. kiesvereeuiging iu het district
Dokknm. Iu die motie zelf wordt wel de
Indische kwestie aangeroerd, en instem
ming betuigd met de door ds Kuyper daarbij
ontwikkelde beginselen, maar in de veel
belangrijker toelichting wordt als motie!
tot de motie vóór alles aangevoerdhet
verzet tegen de pogingen om de auti-
revolntionnaire partij van haar leider te
jsoleeren.
Zeer opmerkelijk is het echter dat er
uit de auti-revolutionnaire kringen zoo
veel stemmen opgaan die zich tegen de
leus »Den leider trouw" verklaren. Het
door ons aangehaalde brutale stnkje van
«Adam" iu de «Jongelingsbode", is nog
aangevuld door andere uitingen van dien
aard. »Ous Tijdschrift" bracht een, voor
de Dokkumers weinig vleieude, vergelij
king met de blinde Bismarck-aanhi kling
in Dnitschlaud, en de >B< ukelaar"
maakte de opmerking
«Zon hij (dr. Kuyper) dan nadenken
'tbefite te doen met zijn jongeren rnstig
echèc te laten lijden om dan ;n 1913
uog eens en voor het laatst zijn volk
te komen redden Wellicht heeft hij
het zoo gezien. Misschien ziet hij zoo
nog. Maar hij heeft eigen bodem onder
graven".
Eu de ant.-rev. «Rotterdammer" be_
treurt de motie als een onhandige tak-
tiek, daar zij de linkerzijde weer zich
aaneen doet slniten.
Toch is men van die binden reeds te
laDg een onaf ha»k-lijk oordeel gewend,
dan dat men thans hun nitlutingen zou
moeten outvangeu met uitroepen van
bewonderende verbazing.
Yan méér beteekenis is het dat er
onder de trouwere broederen velen schijnen
te zijn, die den ^nienweu koers van den
leider niet begrijpen, die aarzelen mee
te gaan met een aanval op het eigen
ministerie, in welks bezit ze meendeu zicli
te mogen verheugen.
Een aanwijzing van het bestaan dier
aarzeling heeft men door een merkwaar
dige «driestar" in de «Standaard" van
Woensdag avond ouder het opschrift
«Ministerieel of anti-revolutionnair".
De welbekende schrijver van dat arti
kel doet daarin uitkomen, dat men in
ons land tegenwoordig te doen heeft
met een coalitie-ministerie, en dat, waar
het Kabinet naar drie partgen te luisteren
heeft, juist de anti-revolntiouuaire partij
groot gevaar loopt, het soberst bedeeld
te worden, omdat zij het meest eischend is.
„Maar, zoo vervolgt de schryver, dan
komt het louter ministerieel-zyn er ook
op neer. dat men als anti-re volution naire
party zijn eigen program er aan geeft,
en de oplossing en ondergaug van de
anti-revolutionnaire party voorbereidt.
Men versta dit niet verkeerd.
Ministerieel zjju alle redacties vau de
Coalitie-Pers. Dat spreekt van zelf. We
steunen allen saam het Kabinet. We
bestrijden wie het aanvalt. En levensver
lenging van het JKabinet is het welbe
wuste doel van elk der drie Coalitie
partijen.
Maar jnist om in dien zin te kannen
en te mogen opereeren, hebben we in
politieken zin antirevolutionair te blijven
onze beginselen in hun zuiverhoid van
het gemengd politiek bedryf van het
Kabiuet te onderscheidenen mag er
nooit sprake van zijn, dat we tegen onze
partij voor het Kabinet, als ware minis
terieel te zijn onze hoogste eeretitel, den
strijd opnemen."
Is het duidelijk genoeg voor de aar
zelenden 1 Het „gemengd politiek bedrijf
van het Kabinet" komt er niet zoo op
aan De anti-revolntionnaire beginselen
moeten hoofdzaak zijn. Die angst om
niet meer „ministerieel" te ziju, moet
men laten varen. Het ministerie is slechts
ministerieel, maar ik, dr. Kuyper, ben
het belichaamde anti-revolutionnair be
ginsel.
Dat achter die «driestar" werkelijk
deze bedoeling moet worden gezocht, is
o. i. na het gebeurde der laatste maan.
den niet twijfelbaar. Wat voor andere
bedoeling zou dr. Kuyper kunnen hebben
met het juist nü publiceeren van dit
betoog
Maar men vraagt zich dan ook af,
wat dr. Kuyper in ziju hart gemeend
heeft van de verklaring waarmee hij zijn
slotrede bij het «iucident" in de Kamer
beëindigde«Ik dank den minister van
koloniën voor het door hem gesprokeue,
en voor mij is nu door het ontvangen
antwoord alles vervallen wat mjj gehin
derd heeften waar ik straks van oor
log sprak, spreek ik nu, na dat woord,
van pais en vree".
We znllen ons niet vermeten te formu
leereu wat dr. Kuyper wil, al twijfelen
we er geen oogenblik aan dat er iets
broeit. Misschien dat de aangekondigde
brochure meer licht geeft.
Maar dat hetgeen hij wil in ieder geval
niet naar den geest is van het tegen
woordige ministerie, mag men wel afleiden
èn uit de in de Kamer gesproken woorden,
èu uit dat merkwaardige artikeltje in
„Standaard" wnariu het «ministerieel-
zijn" als een minwaardige eigenschap
werd gesteld beneden het trouw-ziju aan
de partij van dr. Kuyper.
Eu daardoor treedt het geschil buiten
den kring der auti-revolutionnairen, want
bij dat ministerie hebben ook de katho
lieken en christelijk-historischen belaug.
Hen zal dr. Kuyper als verdedigers vóór
het ministerie vinden. Reeds dadelijk Da
de Dokkumer-motie werd door „De
Nederlander" verklaard dat zij zich door
deze en dergelijke nog te verwachten moties
niet zou lateu afhouden van „waar
schuwing tegen het dreigend gevaar" als
de leider der anti-revolutiounaireu wordt
aangetroffen op wegen, die niet leiden
naar 's lands belang.
En „De Tijd" legde er wel nadruk op,
dat de katholieken zich niet zullen men
gen in de geschillen der anti-revolution-
uaireo onderling, maar sprak er toch
haar spijt over nit dat de anti-revoluti-
onnairen bij hun besluiten het bestaan
van het niet-antirevolntionnaire twee
derde gedeelte der rechterzijde wel eens
uit het oog verliezen.
Wat zal daarvan het gevolg ziju by
de aanstaande verkiezingen
Zal het zich opblazen der anti-revo
lntionnaire groep de coalitie uiteen doen
barsten Of zal de voorspelling van dr.
Bronsveld uitkomen, en zullen de chris
telijk-historischen in 1913 weer anders
spreken dan un
Yoor niemand ter linkerzijde zal aan
sporing noodig zijn om het verloop dier
zaken aandachtig te volgen. Er hangt
te veel van af voor den koers die door
de verkiezing van 1913 aangewezen zal
worden voor het bestuur van ons land.
Met belangstelling en niet zonder verhen-
ging zullen alle groepen van de liberalen
en de socialisten het aanzien hoe de
coalitie, die boven alles mogelijk is ge
worden door het wilskrachtige door
drijven van dr. Kuyper, nu in zich
zelf verzwakt wordt ook al weer door
het drijven van dienzelfden man.
Maar er is ook nog een andere kans,
en dat vooruitzicht wekt bij de linker
zijde minder verheuging, nl. de kans dat
dr. Kuyper er werkelijk in slaagt zijn
invloed te herwinnen. En het is al weer
de geheele linkerzijde die dat noodlottig
zou vinden.
Niet alleen oni de Westmeyer-gescbie-
deuis. Men is die aan de linkerzijde nog
niet vergeten. Maar er zijn belangrijker
redenen voor bezorgdheid. Die West-
raeyer- geschiedenis was slechts een symp
toom van een algemeen kwaad van het
Kuyper-regime, een regime dat partij
belang boven landsbelang heeft gesteld.
Men wil links niet meer een man, die
zulke dingen deed, op den verantwoor
delijken post van minister-president zien.
En nu de ervaren partij leider weer
aan het werken is, bovengronds en onder
gronds, behoeven de bladen der rechter
zijde er zich niet zoo over te verwonderen
dat de bladen van links zoo veel aandacht
daaraan schenken.
Toen dr. Kuyper repliceerde op de
bestrijding van zijn rede in het Iadisch
debat, verwonderde hy er zicb over dut
men van links op heiu was aangevallen,
zoo fel als junge honden op eeu rat.
Dr. Bos antwoordde daarop later heel
leuk dat er, zeker, jonge honden waren,
maar ook „oude parlementaire ratten",
en dat men die iu het oog moest houdeu.
Dat is een woord dat op deze heele
kwestie toepasselyk is.
De commissie geeft de voorkeur aan kleine
tentoonstellingen, mits bestaande uit «eerste
klasse" voorwerpen.
Het verdient ook aanbeveling de bestaande
plaatselijke aantrekkelijkheden als kerken,
mnsea, oude gobonwen, bijzondere openbare
werken en toonaangevende bedrijven onder de
aandacht te brengen.
Men moet daarbij echter van deze veron
derstelling uitgaan, dat de vreemdeling,
die de Nederlandsche tentoonstellingssteden
bezoekt, op zijn rondreis niet in elke plaats
lang zal kunnen toeven, zoodat men er
tegen moet waken hem te veel voor te zetteu.
In deze gedachtengaug behoeft hetgeen
men op touw zet niet kostbaar te zijn, zoodat
de commissie vertrouwt, dat de benoodigde
gelden in eigen kring gevonden kunnen
worden, al of niet met stenn der plaatselijke
overheid.
De hulp die de Centrale commissie
meent te kunnen aanbieden, bestaat in:
lo. het verzamelen en ordenen der ver
schillende plannen en het geven van raad
bij de uitvoering;
2o. het bevorderen van een goedkoop,
aangenaam en gemakkelijk verkeer;
3o. het bevorderen van doelmatige reclame
in het buitenland.
Het bureau der Commissie is gevestigd
Paviljoen, Haarlem.
Dit Stad gë Provineie.
Uit Middelburg.
Aan den beer M. Proos te Middel
burg, lid-werkgever van den Raad van
Beroep (Ongevallenverzekering) is door Ge
deputeerde Staten als zoodanig,, eervol
ontslag verleend.
Uit Tliseingen.
Donderdagavond bracht bet muziekgezel
schap „Excelsior" uit Middelburg bet nieuw
gekozen raadslid, den heer G. E. Lindeijer
een serenade. Van uit het raam sprak de
heer L. het publiek toe.
Na afloop werd naar lokaal „Admiraal de
Ruyter" getrokken, alwaar de afdeelingder
S. D. A. P. vergaderde en de gekozene het
woord voerde.
Uit Walcheren.
Omtrent de feestviering bij do onthulling
van het gedenkteeken van Louwerse te
Souburg, meldt men ons het volgende
Dinsdagmiddag a.s. te kwart voor één wordt
de optocht opgesteld voor het gemeentehuis
op het Oranjeplein. Vooraan in den optocht
zal gaan 't Soubnrgs fanfarekorps daarachter
't comité van Souburg, hierna komen de
schoolkinderen welke zullen zingen en den
Kleppermarsch uitvoeren en hierachter de
drie zangvereenigen van Souburg. Vertrek
van Oranjeplein te 1 uur.
Aankomst aan de Halte op Souburg 1.25.
Per electrische tram komt het Haagsche
comité op Souburg aan om 1.28
't Haagsche comité wordt aan de Halte
verwelkomd.
In optocht gaat 't fanfarecorps voorop,
vervolgens 't comité nit Den Haag met dat
van Souburg, daarachter de schoolkinderen
en veider de drie zangvereenigingen.
I)e aanbieding van den eerewijn heeft
plaats op 't raadhuis te 2 uur.
Ia dien tusschentijd schal en de school
kinderen, de zangvereenigingen en 't fanfare
corps zich rond liet monument.
Na aanbieding van de eerewijn gaan de
beide comitó's naar het monument dat als-
dan wordt onthuld.
Ds Vermeer uit Den Haag zal, zooals
gemeld, eene n-de uitspreken, de beeren
v. Weele en Buteux resp. voorzitter en
eere-vooi zitter van 't Soubuvgsi he comité
zullen ook een redevoering honden.
Vervolgens zullen de schoolkinderen zin
gen en den Kieppermarsch uitvoeren met
begeleiding van 't Souhnrgscb fanfa»ecoips.
I»l i «t 1 Ten slotte zullen de gezamelijke zang-
,an vereenigingen eenige liederen zingen.
Het uitvoorend Comité der Centrale Cora- Na afloop hiervan worden het Haagsche
missie voor Plan 191-3 heeft een oproep en Souburgsehe comité nitgenoodigd iets te
geduan om medewerking bij het voornemen gebruiken ten huize an den eere-voorzitter,
om, naar aanleiding van de opening van het den burgemeester van Souburg.
Vredespaleis iu 1913, in den zomer van dat De bewoners van Oranjeplein. Paspoort
jaar, niet enkel 's Gravenbage maar geheel straat en Kanaalstraat worden verzocht
Nederland aantrekkelijk te masen voor dien dag te vlaggen.
vreemdelingen. Het Huagsche comité bestaat uit de
Dit zou geschieden doordat een groot beeren ds A. J. A. Vermeer, L. J. J. Ha-
aaDtal steden hun specialiteit op den voor- geraals, Pr. en Rector, en G. J. v. Peursem,
grond zonden brengen en daar een rond- allen van Den Haag, N. Brouwer, oud-
reis langs die steden, 'tzij per trein, auto- directeur der gem. kweekschool voor onder
mobiel of boot, gemakkelijk te maken. In wijzers en onderwijzere-sen te Leiden, en
de steden kan men dan iets op touw zetten, W. Heiliger, directeur der rijksnormaal'
dat kenmerkend is voor de streek en in lessen te Nijmegen.
hijzonde mate belangwekkend voor vreem- Vermoedelijk zullen de heeren J. Lou-
delingen". j werse, zoon van wijlen den schrijver P.
Louwerse, J. H. Blum, lid van Ged. Staten
ri»n Zeeland, en ds. Vermeer, Ned. Herv.
pred. van Vlissingen, bij de plechtigheid
aanwezig zijn. De heer P. Puijpe, beeld
houwer, zal eeuigeu tijl te voren hier ko
men om de laatste hand aan het mo»nment
te leggen.
Uit Zxid-Beveland.
Op de weegbruggen te Borsselo wer
den in 1911 gewogen: soikerbieten 9.364.934
K-G., uuVd-appels 3.265.421 K.G., palp
1.378.290 K.G., hooi 30.292 K.G., vlas
336.600 K.G., grint 61:211 K.G., gerst
37.038 K.G., guano 29.303 K.G., schapen-
mest 76.693 K.G. en wijnbieten 27.207 K.G.
In de Donderdag gehouden vergadering
van de gemeenteraad van W olpbaarts-
d ij k was ingekomen een schrijven van den
heer Goedegebuur, benoemd onderw. uafi de
o. 1. s. dat bij 1 Maart, a.s in functie hoopt
te treden. Aan den onderwijzer Lamport
wordt eervol ontslag verleent tegen 1 April
a.s. iu zijn plaats zal een oproeping worden
ge laan voor een nieuwen onderwijzer.
Als gemachtigden naur do aandeelhou Iers
vergadering van de N. V. waterleiding op
Zuid-Beveland werden aangewezen de Bur
gemeester en de Wethouder Koeman.
Verder volgde een langdurige discussie
naar aanleiding van een door het dep.
«Wolphaartsdijk van de Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen" gevraagde bespreking
om groud der gemeente te Oud-Sabbingo
voor de oprichting van een fröbelbewaar-
school aldaar en om een jaarlijksche sub
sidie tot het exploiteren van twee frflbel-
bewaarscholen in deze gemeente. De subsidie
die gevraagd weid, was f 600. Na veel en
lang over deze zaak gepraat te hebben be
sloot men, dat men zou wachten met een
besluit te nemen, totdat van het. departe
ment is ingekomen een lijst van iuteekenaren
en gegevens, welke door het gemeentebestuur
zullen gevraagd worden, waarna B. en W.
znllen kunnen adviseeren tot besluit.
Men meldt ons uit Wolphaarstdijk:
Donderdag middag waren een paar 8 jarige
jongens in het Nazareth aan het sleetje
rijden. Door de gladheid wisten ze zich
niet te honden en geraakten beiden in een
diepe watergang. Een paar voorbijgangers,
ijlings toegeschoten, wisten het tweetal weer
op het droge te brengen, zoodut de knapen
er met ten nat pak afkwamen.
De ie Wemoldinge gestrandde goe
derenboot Egan 22 is door de sleepboot
West-Deulscber Lloyd vlotgetrokken.
Uit Noord - Beveland.
In de Woensdag jl. gebonden algemeens
vergadering van de Werkmans-vereeniging
„Hulp in Nood" te Wisse kerke bleek,
dat in 1911 de inkomsten bedroegen f277.67
en ,de uitgaven f 26.98 minder. Er waren
232 ziekendugen voorgekomen. Het reserve
fonds bedraagt nu f 903.34. De rekening
en bescheiden werden nagezien door de
donateurs C. N. v. d. Heijde en C. v. Holst,
die tot goedkeuring adviseerden.
Als voorzitter werd herkozen Ab. de
Moor Iz. en als commissaris C. Goulooze.
Een voorstel om den tijd van nitkeeriag
j van 8 op 10 weken te brengen, werd ver-
worpen.
Een ander voorstel, om de uitkeering op
I grond der ongevallen wet voortaan niet
meer aan te vallen boven het volle dag
loon, kon evenmin genade vinden. Dooreen
I en ander bleef het geldende reglement onge
wijzigd.
j Besproken werd nog terloops de wen8che-
lijkheid van Staatspensioneoring en tot
deelneming aan den Bond werd aangespoord
Uit Tholen.
In het café „den Gouden Leeuw" te
St. Annaluud weid jl. Woensdag (17
Jan.) ouder presidium van den heer J. J.
Polderman de algemeens jaarvergadering
gehouden der scherpschutters-vereeniging
„Prinses Juliana."
Uit de rekening van den penningmeester
bleek dat in 1911 was ontvangen f 230.82
eu uitgegeven f 185.70 zoodut het batig
I saldo bedraagt f 45.12.
Het ledental dat begin Jannari 30 bedroeg
is thans gestegen tot 41. Verder bl*ek uit
het verslag van den secretaris dat de ver-
eeniging van het rijk in bruikleen heeft vier
geweren M 95 met toebehooreu en dat is
geschoten op 100 M. en 150 M. afstand.
Openbare wedstrijden werden niet gehouden,
wel werden van tijd tot tijd huishoudelijke
wedstrijden gehouden.
Zooals alle vereenigingen heeft, ook deze
met geldzorgen te kampen, daar men door
de inrichting der schietbaan enz. eene leening
heelt moeten aangaan.