MIDDELRURGSCHE COURANT.
TWEEDE BLAD VAN DE
Woensdag li Januari.
feuilleton!"
5\|e 2 48®' f912.
Middelburg 2 Januari.
KAMEROVERZICHT.
Zitting van Zaterdag.
Gelijk te- verwachten viel. is het Indisch
•debat afgeloopen; de Eerste Kamer heeft Za
terdag met do gewone snelheid de Middelenwet
«i het Hoofdstuk der Nationale Schuld aan
genomen om vervolgens tot de tweede week
van Januari uiteen- te gaan. Ook thans geen'
ongeduld rustig en bedaard men was
trouwens vroeg1 luisterden de heeren naar
de reeks van kleine wetsontwerpen, waarvan
de» Minister Wcntholt zoowaar tot een
korte toelichting noopte Deze meest karak
teristieke jailer bewindslieden, die ooit het
Mannebeheer (yvaamamen zelfs de heer
Ellis was een verfijnd parlementair, bij hem
vergeleken nam zich niet de moeite zich
in het maritieme debat te mengen, dat door
de heeren Van WassenaCT, Van Löben Seis
en Staal by de Indische liesprëkmgen reeds
was geëntameerd, hij Let het aan zijn ambt
genoot van Koloniën over om den Gouverneur-
Generaal van onderworpenheid aan de Marine-
beheerders vrij te pleiten, en het naar zijn
meening onjuist geziene karakter VaSa het advies
van den landvoogd m het licht te stellen,
Minister Wentliolt meende blijkbaar, dat voor
hem de gelegenheid later komtals deze in
den Senaat überhaupt nog komt
Met een klein speech je van den heer Van
-der Does de WiUébois over de treurige exploi
tatie van de derde, 1111 reeds verlaten zout
fabriek te Mangoenam, en met enkele zeer
korte replieken, werd de dag bijna geheel in
beslag genomen door liet antwoord van den
Minister - van Kolomen.
Diens rede was uitvoerig, gedetailleerd en
fierlyk- Toen hij aan het hoofd van hot depar
tement kwam, wees men niet alleen vrij ren
dement op zijn onbekwaamheid, theoretisch
en practisch, voor dit moeilijke ambt, maar
op zijn noodzakelijke afhankelijkheid eenerzijds
van dr Kuyper, lot wiens trouwste „luitenants"
hij had behoord, en van den landvoogd Iden-
burg anderzijds, aan wien hij zijn benoeming
geheel bad te danken 1
Het is tocli wel anders uitgekomen.! Be
wonderenswaardig en met. noesten vlijt heeft
de Minister zich in de zaken van zijn de
partement Weten in te werken; hij is in
koloniale zaken thans zoo thuis, dat hij na
zijn aftreden een koloniale specialiteit zal mo
gen heelen, wien eigenlijk het gouvernement
de gelegenheid had moeten schenken den heer
Van Deventer op zijn reis naar Indie te ver
gezellen pjn door eigen aanschouwing zijn
koloniale opvoeding Ie „voltooien."
Et moge overigens afhankelijkheid zijn van
den Gouverneur-Generaal, juist door dit gemis
aan (plaatselijke kennis, afhankelijkheid van
dr. Kuyper is er in liet minst niet. De Minister
Ds Waal Malefijt is niet meer liet Kamerlid
voor Brcukelenhij heeft zijn verantwoorde
lijkheid als bewindsman beseft en er naar
gehandeld
Ook thans heeft hij aan den aandrang der
felst-anti-revolutionaire eischen in deze Kamer
inzake de schoolquacsüe m Indië weerstand
geboden, en dat met zoo onopgesmukte
woorden, dat er geeft reden is, voorhands
althans, om alajn jde daden te twijfelen
De scbrik in de Lucbt.
Naar hat En gel a eh
2. van
ARTHUR B. REÉVE.
Beneden mij kon ik de aarde zien voorbij
vliegen alsof hel de film was van een bewe
gend beeld Onder het voortdurend geraas van
de machine en de schroef, wees Norton aan
Kennedy op het automatisch evenwicht houden
van de gyroscoop, waardoor de vleugeltjes ge
bogen Werden.
„Zoudt n in deze machine kunnen vfie-
gen zonder eenigc gyroscoop?" gilde Ken
nedy. Hel geraas was oorverdoovond, een ge
sprek bijna onmogelijk. Hoewel vlak naast Nor
ton (zittend, moest hij zijn vraag tweemaal
herhalen.
„Ja", schreeuwde Norton terug, achter
izich' wjjzend hoe hij de gyroscoop kon uit
schakelen en een soort rem kon aanzetten, die
de draaiende beweging deed ophouden. „liet
ïs een gevaarlijk werkje in de lucht iets te
voTandexen", riep hij. „Het is mogelijk, maar
hol is veiLger eerst te landen".
De vlucht was spoedig voorbij, en Wij ston
den de machine te bewonderen, terwijl Norton
~ms opmerkzaam maakte op de beknoptheid van
»>jn kleine dynamo
Een oordeel van links, waarin we met alleen
3taan. Als het den armen heer De Waal Maie-
fijt rechts jnaar niet al te verdacht maakt.
De Minister heeft het erkend, en de heer
Van Deventer preciseerde 't met begrijpelijke
ingenomenheid dat met hem op dit oogen-
blik de leuze. „Bijzonder onderwijs regel,
openbaar aanvulling", voor Indië geen regel
kan zijn Is er aan 0011 gouvernement sschool
behoefte, van zijne zijde zal er met den bouw
met getalmd worden en zeker niet uil de van
rechts (gevraagde overweging om a de Chïis-
lijke school in zulk een streek eerst een kans
te geven.
-Minister Fock had 700 scholen der tweede
klasse beloofd, maar gaf er in drie jaren nog
geen anderhalf honderdde Minister had er
in twee- jaren reeds meer dan tweehonderd ge
bouwd Hij is zich van zijn plicht ten volle
bewust; de toestanden in Indië zjjn anders
dan hier, en dat wil de Minister gaarne begrij
pen. Regeering en zending moeten samenwer
ken daar waar een zendingsschool bestaat,
zal meestal geen gouvemementsschool noodig
zijn, een meening ie in dit beloog een kwaad
punt. vormde en tc denken gaf.
Maar weldadig deed aan het slotwoord van
den Minister, als zjjne waarachtige overtuiging
uitsprekende, dat de Schoolstrijd niet naar
Indië behoeft te worden overgebracht, dat de
verdeeldheid, die liier te lande bestaat, m
Indië kan plaats maken voor samenwerking on
der de leuze van eerbiediging van de gewe
tensvrijheid van alle ingezetenen in Indië.
Als die Minister dit program ten allen tijde
wil handhaven, zal hij intussehen meer met
rechtsche dan van linksche oppositie hebben te
vreezen I
De Minister heeft uitbreiding van de M. U
L. 0.-scholen beloofd en het niet-opncliteii
van een H. B.-School te Bandoeng verbonden
getoond aan de M. U, L 0.-school aldaar,
do uitbreiding van het industrieel onderwijs
wacht op de resultaten der drie reeds be
staande ambachtsscholen. Aandacht werd be
loofd aan de wenken van den heer Kraus
betreffende de ingenieurs, maar een schei
duig tusscluen den geologischen dienst en liet
mijnwezen werd voorloopig afgewezen.
Tegenover den sultan van Assahan was niets
gedaan wat niet rechtmatig kon worden ge
noemd. deze sultan is alleen gedwongen een
grootcr deel van zijn landschapsinkomsten af,
te staan Men wendt alle ernstige pogingen,'
aan om het opiumgebruik te doen afnemen,
maar de stijging in 1910, die op de daling
van 19061909 is gevolgd, was gevolg van
den smokkelhandel, die alleen geleidelijk door
de maatregelen der regeering zal kunnen, wor
den tegengegaan.
Den heer Van den Berg zegde de Minister
overweging toe om naar de derde alinea van
art. 75 van het Regeeringsreglement den in
lander de gelegenheid te openen om zich
in 't algemeen aan het Europeesch recht te
onderwerpenover art. 109 van het regle
ment, mede door den heer Van den Berg aan
geroerd, is in verband met de noodige rechts-
hervorming overleg met den landvoogd han
gende.
En ten slotte kwam de heer De Waal Male
fijt warm op ter verdediging van den heer
Colijnhoewel in bet algemeen erken
nende het juiste wat de heer Van Deventer
dienaangaande had gezegd, was het hier niet
toepasselijk. De Minister, zich steunende op
Buys en Lobman in hunne uitspraken, meende,
„Wat hebt u gedaan met de wrakken van
de andere machines vroeg Kennedy eindelijk.
„Die zijn opgeborgen in een loods bij
het spoorwegstation Ze vormen een hoop
stangen en draden, hoewel er sommige onder
doelen zijn, die ik kan gebruiken; daarom
sturen we alles terug naar de fabriek
„Mag ik ze eens rien?"
„Zekör. Ik zal u den sleutel' (geven.
Het spijt me dat ik zelf niet mee kan gaan,
ik wil er zeker van zijn, dat alles aan mijn
machine in orde is voor de vlucht van van
middag."
Het was een lange wandeling naar dc loods
bij het station, en daarmee en mot ons onder
zoek van de vernielde machines ging de heele
Verdere Jnorgen heen. Kennedy haalde de
draden en stangen zorgvuldig uiteen. Het
leek tmij een. hopeloo's onderzoek, maar ik
vermoedde dat het voor hem slechts een zoe
ken was naar nieuwe vraagstukken voor zijn
navorschenden en wetenschappelijkon geest.
„Deze gyrosöopen zijn voor goed (on
bruikbaar," zei hij, my wijzend naar de ge
deukte «1 gebarsten aluminium-omhulsels.
Maar er schijnt aan het toestel zelf niets ge
mankeerd te hebben. Er is alleen mee ge
beurd ftvat in zulke ongevallen natuurlijk
moet gebeuren."
Ik zelf voelde een soort ontzag voor die
massa verbogen brokstukken, waaronder Brown
en Herrick waren gedood- Het was voor mij
meer dan een verwarde hoop draden esn
dat er geen reden bestond om hel nonactief
ambtenaarschap van den heer Colijn te doen
eindigen. Daarom had de Minister dezen, die
bereid was uit te treden, gehandhaafd; en
alleen nader den landvoogd 111 Buitenzorg
geraadpleegd, wiens antwoord echter eerst
kwam toen de heer Colijn reeds des Ministers
ambtgenoot wasl Maar trof hier blaam, dan
trof die alleen den titularis voor Koloniën,
die de volle verantwoordelijkheid op zich ham
Warm heeft de heer Vair Deventer nog ge
pleit. voor het behoud der huiswerkschool te
Ngawi, welker resultaten niet voldoende wer
den geoordeeld 111 Buitenzorg. „Na mjjn reis
zal u onpartijdig verslag worden gedaan," zoo
zeide deze redenaar tot den Minister en deze
bleek ook hier voor andercr oordeel vatbaar
De Minister wist niet of de landvoogd de school
reeds had opgeheven, maar de aandacht van
Buitenzorg fcal op het door den heer Van
Deventer gesprokene worden gevestigd. En niet
vergeefs, naar ook wij van harte hopen
Als men van parlementaire successen
spreekt, mag de .Minister van Koloniën er met
deze begrooting een aan beide zijden van het
Binnenhof boeken V D M.
TWEEDE KAMER
Recht van vereeniging in
Ned. Indië.
Een wetsontwerp is ingediend, dat blijkens
de Memorie van Toelichting strekt om te vol
doen aan de toezegging van den Minister van
Koloniën m zijn Memorie van Antwoord aan
de Tweede Kamer betreffende do Indische Be
grooting voor het loopende dienstjaar om de
noodige maatregelen voor te bereiden tot rui
mere toekenning van het recht van vereeniging
en vergadering aan de ingezetenen van Neder-
lainösclit-lndië. Het wetsontwerp heeft de
strekking om bet art. Ill van het Regleraent
op het beleid der Regeeriug in Nederlandsch-
Iftdië te vervangen door een bepaling in den
geest van art. 9 der Grondwet.
Hel preventieve stelsel van art 111 wordt
hjleen verdedigbaar geacht in een maatschappij,
die voor eiken graad van zelfbestuur, voor
elke deelneming aan het beheer harer pu
blieke belangen ongeschikt js. En de uit
zondering pp het algemeen verbod van art.
111 voor vereenigingen cn vergaderingen, uit
sluitend strekkende tot aanbeveling van per
sonen voor het lidmaatschap der locale raden,
beantwoordt piel meer aan de huidige poli
tieke ontwikkeling en de billijke verlangens
der Indische (samenleving
Ook in Indië kan thans met een repres-
siefetelsel worden volstaan. Afgescheiden van
de overige Regeering ten dienste staande
middelen van repressie wordt in het wets
ontwerp de regeling en de beperking van de
uitoefening van het recht van vereeniging
en vergadering in het belang der openbare
orde voorbehouden aan een algemeene ver
ordening, die zoo nauw mogelijk zich zal aan
sluiten bij de wet van 22 April 1855 (Neder-
derlandsch Staatsblad no. 32).
HET ANTI-TAR1EFWET COMITÉ.
Er begint vorm te komen in het Comité
van Verweer tegen de bij de Tweede Kamer
der Staten Generaal aanhangige Tariefwet dat
zich ten doel stelt, onder uitsluiting van alle
politieke pverwegingen, het Nederlandflche volk
splinters. Twee mensclienlevens waren daarin
beëindigd.
„De machines zijn oud-roest geworden
Zie eens hoe de cylinders zijn gebuid en ver
bogen," merkte Kennedy belangstellend op.
„De gasoline-houder is ongeschonden, alleen
uit den vorm gewrongen. Daarin heeft dus
geen ontploffing plaats gehad. En kijk eens
naar die dynamo. Wel, hoe is dat mogelijk t
De draden eijn geheel samengesmolten. De
isoleering is geheel verbrand."
Kennedy bleef nog eenigen tijd zorgvuldig
de verwarde massa bekijken; toen sloten we
de deur en wandelden terug naar de groolc
tribune aan onze zijde van het veld. Er was
reeds pen menigte bijeen gekomen. Aan de
overzijde van het terrein konden we de ver
schillende machines vóór hun loodsen zien
staan, met de ijverig werkende mechanicians
er om heen. Het gedreun der motors woei
naar ons over door den lichten zomerbries,
alsof duizenden glazenmakers waren losgebro
ken om warm weer te voorspellen.
Twee toestellen waren reeds in de lucht,
een kleine gele Demoiselle die dicht boven
de aarde rondscheende als een verschrikte kip,
en een Bleriot, hoog in de lucht, langzaam
sierlijke bochten bcscJirijvend als een groote
vogel.
Kennedy en ik bleven staan voor het kleine
station voor draadlooze telegrafie van de ge
nie, naast de groote tribune, en keken toe,
terwijl de telegrafist met zijn toestellen be-
op de hoogte te brengen van do van deze wel
te duchten nadeelige gevolgen.
Het bestuur ervan beslaat uitinr, Th.
Versier, oud-voorzitter der Vereeniging van
Nederlandsclic Werkgevers, Hilversum, voor
zitter E. Heldring, directeur der Koninklijke
Neder! Stoombootmaatschappij, Amsterdam,
vice-voorzitterA Locbcr, lid der firma Ger
hard Loeber, voorzitter der Vereeniging van
Ned Papier-Gropthandelaren,'Amsterdam, pen
ningmeester 1 F. de Beaufort, lid der firma
Van Eeghen en Co,, Amsterdam, plv. pen
ningmeester.
Als secretarissen zijn aan het comité ver
bonden pir. J H. G Bekkcr, advocaat te
Amsterdam mr. L. 3. van Toulon van der
Koog, advocaat te Haarlem. Het bureau van
het comité is gevestigd te Amsterdam, Prin
sengracht 721
Voorts hebben in het comité als lid zitting
genomen een groot aantal personen van gezag
jn de kringen van handel en industrie, meest
allen vertegenwoordigers van bekende firma's
in verschillende lakken van handel, nijverheid
en landbouw.
BEEED1G1NG VAN GEMEENTEPOLITIE.
Oorspronkelijk bestond in Amsterdam tot
1 Januari 1911 de gewoonte, dat alle ge
meentelijke (politic-beambten (dus zoowel de
agenten als de buitengewone veldwachters der
gemeente) beëedigd werden door den kanton
rechter in het derde Kanton. Geschiedde dit
eensdeels uit sleur, 111 de laatste jaren ge
beurde het ook, omdat sommige kantonrechters
van oordeel waren, dat zij niet de bevoegdheid
hpbbe)n tot. beëediging van plaatselijke politie
beambten.
Om deze quacstic te doen uitmaken, werd
eenigen tijd geleden dooreen agent van politie
tevens buitengewoon veldwachter der ge
meente Amsterdam aan den kantonrechter
Höfelt een verzoekschrift ingediend, daartoe,
strekkende, dat hij op grond van do artt. 16
en 17 van het Kon. Besluit van 1851 zou wor
den toegelaten jj>m in de handen van dien kan
tonrechter den zuiveringseed en den ambtseed
af te leggen. Genoemde kantonrechter gaf
daarop een (afwijzende beschikking, en ver
klaarde zich onbevoegd om tot beëediging van
dien gemeentelijken politie-beambte over te
gaan, ten eerste op grond, dat bovengenoemd
Kon, Besluit alleen betrekking had op rijks-
politie-beambten, secundo pp grond, dat, al
ware dit niet het geval, gemeld Kon. Besluit
alsdan, voor zooverre gemeentelijke politie-
bctreft, niet verbindend zou zijn, omdat de
Koning niet de bevoegdheid zou hebben het
eedsformulier en de wijze van eedsaflegging
van gemeentelijke politie-beambten vast te
stellen.
Tegen deze beschikking van mr. Höfelt is
beroep 111 cassatie ingesteld, doch de Hooge
Raad bleek het met de zienswijze van dien
kantonrechter eens te zijn en heeft diens be
schikking bevestigd
Het gevolg van deze uitspraak is, dat lot
dusver voor zooveel hel processen-verbaal be
treft van gemeentelijke politie-beambten steeds
recht is gedaan op onwettig bewijs, en voorts
dat nu in de wijze van eedsaflegging van
gemeentelijke politio-bamliten moet worden
voorzien en wel, voor zooveel het de agenten
betreft, door den burgemeester en voor zoo
veel het buitengewone veldwachters betreft,
door den Commissaris der Koningin.
zig was.
„Daar heb je het weer," mompelde de
„Wat is er?" vroeg Kennedy „Worden
uw telegrammen gestoord door een amateur?"
De man knikte nijdig met zijn hoofd waar
op hij de telefoonkap had gezel. Mij ging
voort zijn toestel te regelen.
„Wel vervloektI" riep hij uit. „Ja. die
vent heeft mij nu al de laatste twee dagen
gehinderd, telkens als ik mij gereed maak
een telegram te verzenden of te ontvangen.
Williams zal zoo opstijgen met een draadloos
toestel op zijn machine, en die vent, waar
hij ook moge zitten, wil niet ophouden. En
ik verzeker u dat het een krachtige stroom
isl Hoort u dat knetteren? Zoo lang ik in het
vak ben heb ik nog nooit zoo'n sterke storing
bijgewoond. Raak dien schroefknop eens aan
met uw mes."
Kennedy deed het, en ontlokte er groote
vonken aan, die een tintelenden schok gaven
„Gisteren en eergisteren was het jzoo erg,
dat wij iedere poging om ons met Williams
in verbinding to stellen moesten opgeven",
vervolgde de telegrafist „Het was bijna
erger dan m een onweershui. En dan, als de
lucht overladen is met electriciteit, krijgen
we net zulke moeilijkheden als nu."
„Dat is interessant," merkte Kennedy op
„Interessant?" snauwde de telegrafist
nijdig terug. „Het is mogelijk, maar ik noem
het 'verachtelijk."
Benoemingen.
Bij kon besluit
is aan Sir V Nasli, op verzoek, eervol
ontslag verleend uit zijn betrekking van vice-
consul der Nederlanden te Limerick (Ierland)
en is als zoodanig benoemd de heer J.
EBis Goodbody. (Aan den heer Ellis Goodbody
moet in de Engclsclie of Fransche taal ge
schreven (worden);
is aan B. A van Houten, op verzoek, eer
vol ontslag verleend uit zijn betrekking ran
notaris te Vianen
is G. F Snyders, commies ter griffie van
de provincie Noordholland, te Haarlem, be
noemd tot ridder in de orde van Oranje.
Nassau"
is benoemd tol assistent bjj het Centraal
Laboratorium voor de Volksgezondheid te
Utrecht C J van Putten, arts te Utrecht,
is mr J. Kalma, met ingang van l Ia»,
benoemd tot adj. commies bij het dep. van
Koloniën.
By resolutie van den Minister van Koloniëa
is C Bonman ter beschikking gesteld van den
Gouv.-Gon. van Ned.-Ind ten einde te wor
den benoemd tot telegrafist 2de kl bij den
radio-telegraphisclien dienst van den post
telegraaf- en telephoondienst daar te land©.
Bij de opname en den aanleg van Staats
spoorwegen in Ned-Indië kunnen in tijde-
lijken of in vasten dienst worden geplaatst
civiel-ingemeurs
Zie voor bijzonderheden „St Crtno. 306
NED. O.-INDIË
Dc reis van den heer Lovink.
Omtrent het bezoek van den directeur van
lnadbouw, Lovink, aan de Oostkust, deelen de
bladen mede ,dat deze nog enkele rubberonder-
nemingen bezocht, de sawah-cultuur op de
hoogvlakte bezichtigde, en ook het Toba-mecr
en 111 het Siantarsche de eemge theeondeme-
ming ter kuste
Naar de „Summ. Post", vernam, zal dc heer
Loving, zich via Penang en Koela Loempoer
naar Singapore begeven en vandaar naar Java
terugkceren
Hoofdredacteur en politie-
commi s saïi s
Op een balmasqué in den Dierentuin te Bata
via kregen fit e hoofdredacteur van het „N v. d
D. v. N. I." de heer Wybrands, en de hoofd
commissaris van politie te Batavia de heer
Ruempol, twist De heer Ruempol sloeg zijn
tegenpartij in 't aangezicht en liet hem ver
volgens arresleeren Ten gevolge van verzet
werd deze daarop mishandeld. Het bestuur van
den Tuin en 't publiek ontzette liern vervol
gens. Zoo meldt men althans aan de „Deli
Crt."
Volgens de „Java Bode", die den lieer Ruem
pol verdedigt, gaf diens tegenpartij den eersten
slag. Beiden hebben een aanklacht bij den
officier van justitie ingediend De heer Wy
brands beklaagt zich ook in een leader m
zijn blad Hij requestreerde telegraphisch aan
den Landvoogd. Het Bataviaansch Nieuwsblad
veroordeelt de houding van den heer Ruempol.
„Neem mij niet kwalijk," zei Kennedy.
„Ik beschouwde de zaak alleen van weten
schappelijk oogpunt. „Wie is het, denk u?"
„Hoe kan ik dat weten? Een of andere
amateur, denk ik. Een vakman zou op die
wijze nooit hinderen."
Kennedy scheurde een blaadje uit zyn
notitie-boekje en schreef een kort briefje aan
Norton.
„Maak je gyroscoop en dynamo los
Laat ze in de loods. Vlieg vanmiddag zon
der ze. Het heeft geen doel vandaag te
vliegen voor den Brooksprys.
Kennedy."
Wc drentelden terug naar het open gedeelte
van het terrein, terzijde van de tribunes en
keken ©en oogenbhk naar de vliegers. Er Wa
ren er nu drie in do lucht en ik kon zien dat
Norton en zijn mannen zich gereed maakten.
Dc jongen met het briefje stak snel het veld
over. Kennedy sloeg hem ongeduldig gade.
Het was te ver af om te zien wat zij deden,
maar daar Norton van zijn zitplaats in de
aeroplaan scheen te klimmen, toen de jongen
bij hem kwam, en dit toestel Weer in do
loods Werd gereden, maakte ik de gevolgtrek
king dat hij de gyroscoop er uitnam, om
te vliegen zonder dat instrument zooals Ken
nedy had gevraagd.
(Wordt vervolgd).
