MIDDELBÜRGSCHECOURANT.
Dinsdag
Ml October.
N*. 257.
154* Jaargang.
1914
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
jPrUS per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaateen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiön voor het eerstvolgende nummer moeten des middago vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiön k 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1-7 regels f 1.50elke regel mee;
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bare»*
A. DE IiA DAB Az., Ji.Z. Voorburgwal «66, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een bijvoegsel.
Do opgaaf van den spoordienst komt in
dit n omroer voor op de gebruikelijke plaats.
Middelburg 30 October.
SPROKKELINGEN.
In vierbond met de schipbreuk van de „City
of Benares" en naai- aanleiding van onze
„Sprokkeling", in de vorige week daarover,
ontvangen we uit Westkapelle nog een
uitvoerig schrijven over deze ramp, waarin
nogpiaals krachtig wordt weersproken het ver
wijt dat de Westkappelaars lijdelijk bleven
toekeken.
Het meerendeel der daarin genoemde feitenis
reeds voor en na in dit blad vermoeid, maar we
willen Itoch jnqg leenige mededeelingen, idoor den
schrijver (gedaan, meer naar voren toen gen.
Waar de geïnterviewde matroos beweerde dat
een der aan wal gespoelde schipbreukelingen
het dorp moest inloopen om redding te halen,
daar mag niet worden verzwegen dat de kust
wacht direct alles deed wat in haar macht was.
Van het schip zelf is geen enkele poging
gedaan, verbinding to krijgen met den wal.
Tan daar was een lijn met een zwemboei
er aan spoedig aan land gespoeld, beweert de
schrijver. Toon het schip geheel wrak was
geworden, zag men den een na den ander te
voorschijn komen, zoodat do opvarenden zich
alle veertien op het voorschip van het wrak
vastklampten Nadat de branding de ongeluk-
kijgjen overboord had geworpen, hebben do
Westkappelaars met gevaaï van eigen leven
velen hunner waren haast overmoedig bij
het reddingswerk getracht de drenkelin
gen op het droge te brengen. Dikwijls was
men bevreesd dat de golven hen tegen de
palen zouden verpletteren. Alle zeven gered
den zouden verloren zijn geweest, zegt de
schrijver, hadden zich niet de Westkappelaars
zoo moedig getoond.
Een algemeene ontroering maakte zich van
de toeschouwers meester, toen de overige
schipbreukelingen niet konden worden gered,
maar pp do geredden maakte dit niet den
geringsten indruk.
De schrijver schetst de opvarenden als ge
voelloos. Met nog een ander voorbeeld staaft
hij dit. Van de beide op het wrak overgeble
ven schipbreukelingen was de een bijna ge
hete] ontkleed, de ander 't bleek naderhand
de bootsman te zijn had behalve zijn
gewone kleeren nog een compleet oliepakaan.
Do beide, reeds in den nacht geredde ma
trozen hebben bij het reddingswerk in 't ge
heel niet igpholpen, alleen gekeken naar wat
anderen doden.
Bjj de begrafenis, terwijl ds. Aalders zijn
toespraak hield, was bjj geen der geredden
eenijgp emotie waar te nemen.
En waar de matrozen, zoo eindigt het schrij'
ven, „niet zuinig met de waarheid hebben
omgesprongen, zou men nu ook de geschie
denis van het vermiste geld van den kapitein
niet in twijfel kunnen trekken? En al was dit
waar, waar heeft men koren zonder kaf?
Daar kunnen toch de eerlijke en hulpvaar
dige Westkappelaars niets aan doen?"
Do schrijver vertrouwt dat, mocht de hulp
der Westkappelaars weer noodig zijn wat
bjj niet hoopt dat ze dan weer den moed
zullen aan den dag leggen, dien ze bij de ramp
van de „City of Benares" hebben getoond.
Omtrent de ervaring, met de „reizende
keuken" van het Nutsdeparte-
ment te Neuzen opgedaan, wordt in de
„Mededeelingen" van do Maatschappij het vol-
I0eo.de gemeld
Tusschen 15 Juni en 31 Juli zijn daar kook
cursussen gehouden. Mej. P. Sohucking Kooi
trad fils leerares op. Een geschikt lokaal
werd gevonden in een voreenigmgsgobomv
van een handswerkliedenkring Er naast was
een keukentje met een gemetselde kachel en
een |open plaatsje. De zaal kon electrisch
verlicht Worden en bood ruimte te over aan
voor de heide kachels, de noodige tafels
en stoelen, een schoolbord en het keukengerei,
Aanvankelijk gaven 'zich niet veel meisjes
op, maar |op 't laatst was de toeloop zoo
groot, dat een schifting noodig was. Twee
groepen Van 12 leerlingen hadden les, een
des middags van 25, de andere des avonds
van ,710 ,uur.
De pverbljjvende, teleurgestelde meisjes wer
den idoor de juffrouw toegelaten als toe
hoorderessen, onder uitdrukkelijke voorwaar
de evenwel, dat zjj niet in den weg zouden
loopen bij de keukenwerkzaamheden, en dat
Be in geen geval storend zouden inwerken
OP (het obderwijs. Het pleit voor |do degelijkheid
en aangenaamheid van dat onderwijs, dat do
meeste toehoorderessen den cursus tot het
einde even trouw bijwoonden als de leerlin
gen zelf. Een paar waren recht gelukkig,
dat zij konden inschuiven voor leerlingen ,die
door omstandigheden of ziekte verhinderd wer
den voort te gaan met het cursusbezoek.
Er heprschten voorbeeldige orde, stiptheid en
netheid, en het was een lust de juffrouw met
de meisjes bezig te zien en te liooren.
De meisjes behoorden tot de werkende
klasse pf tot den kleinen huigerstandhet
meerendeel harer had niet meer dan de ge
wone schoolontwikkeling opgedaan, maar toch
bleek er nog al eenig verschil te bestaan in
bevattelijkheid. jWat onkelen gemakkelijk op
namen, bleek voor anderen uiterst moeilijk
te léerendo leidster van den cursus was
echter, ondanks de dikwijls meer dan tro
pische hitte, onvermoeid werkzaam om zelfs
de fraagsten van begrip eenige meerdere ken
nis hg te brengen, en slaagde daarin boven
verwachting. Dit kwam vooral uit bij de zeer
mooie openbare les op Donderdag 28 Juli,
Welke door een 80 personen word bijgewoond.
De meisjes hebben geleerd, hoe men vuur,
tijd en geld kan uitsparen; allen ook hebben
in de zes weken tijds een schat van kennis
opgedaan pmtrent de voeding, zoo van kin
deren als van volwassenen, van gezonden zoo
wel als van Zieken.
leon geërfde hotsende ziekenkarren en ver
vangen worden door bruikbaarder materiaal.
Dan moeten de officieren van gezondheid
niet alleen bereden heetcn maar dit ook in
derdaad zijn.
Verder moet hot gemeenschapsgevoel van
den soldaat zóó ontwikkeld zijn, dat hij het
werk van den dokter niet noodcloos verzwaart
door simulaties en aggravaties.
Bovendien moeten do redenen, waarom velen
zich zonder voldoende molivoering ziek mel
den uit den weg geruimd (ransel, schoeisel,
ondoelmatige kleeding enz.
Dan moet het Militair Geneeskundig Dienst
vak door alle autoriteiten naar waarde geëerd
worden en beschouwd als het énige dienst
vak, |dat zoowol in vrede als oorlog, direct
pxactisch nut afwerpt. Telkens toch bljjkt,
hoe groot ook soms de persoonlijke waardee
ring van vele militaire artsen zjj, dat de mili
taire Geneeskundige dienst beschouwd wordt
als een inferieur aanhangsel van het leger,
waaraan niet meer dan de hoogst noodige aan
dacht wordt geschonken door officieren van
allerlei rang tot den Minister van Oorlog
incluis. Zoo was alléén de Geneeskundige
Dienst niet vertegenwoordigd op het officieele
diner dat de legercommandant onlangs aan
bood; ook ontbrak een officier van Gezond
heid bij de door president Fallières na zjjn
bezoek aan Nederland gedecoreerden. Slechts
waar voor liet nemen van een maatregel een
verantwoordelijk persoon noodig is, moet „Jan
de dokter" er aan te pas komen, terwijl aan
door Jfiem gemaakte vergissingen of tekort
komingen de volle aandacht wordt geschonken
en (ruime publiciteit ten deel valt.
Het bedroevend feit, voorgevallen met den
goon van den heer P. G. A. van der Breggen,
to BLoemendaal, waarvan wij melding maakten
in bef hjjvoegsel tot ons nommer van 19
October 1.1,beeft een drietal blijkbaar des
kundigen aanleiding gegeven jomtrent den
militairen geneeskundigen dienst
pen en jandcr (mee te deelen in )do „N. R. Crt."
Zij nemen daarbij dien dienst in bescher
ming, al erkennen zij dat op het oogenblik
pp de gewetensvraag van den heer Van der
Breggen „kunnen wij onze zonen toevertrou
wen aan den militairen geneeskundigen
dienst?" ontkennend moet worden geantwoord
Maar dit ligt, volgens inzenders, niet aan
de geneeskundigen ïnaar aan den toestand.
Zal ooit op de vraag van den ongeluktigen
vader met een volmondig „ja" kunnen wor
den geantwoord, dan Imoet lo. het korpsJ
militaire pitsen belangrijk worden versterkt
(liet ^tekort is nu al bijna 25)2o geen
ziekenrapport van 100 tot 200 ziek gcmelden
voor 1 of 2 officieren van gezondheid
een kort gestelde, beperkte tijdruimte worden
gehouden3o. een goed hulppersoneel aan
wezig zijn4o. alle onmoderne hospitalen
en ziekenkamers verdwijnen5o. automobielen
voor zieken vervoer beschikbaar staan.
Uit de lange reeks „dan moeten's" nemen
wij aog:
Dan moeten verdwijnen de nog van Napo
Uit Stan en Provincie.
Het Provinciaal Watersnood
Comité in Zeeland pntving nog, naar
aanleiding van de stormramp, van
Lezers „Hoornsche courant" Hoorn f 1.50,
D. te Middelburg f 5, Zwolsche Dilettanten
club, Zwolle 1 795, collecte Rijswijk (Z. H.)
f 372.90, collecte Elburg f 190.45, L. J. G.
te A. f 5, collecte ds. Jurrema, Windesheim
f 25.70, te zamen met de vorige opgaven
f 20.426.89s.
De kapt. A. C. de Vos, van het 3e
reg. inf. te Middelburg, die 1 Nov.
gedetacheerd wordt bij de normaal-schiet
school te 's Gravenhage, zal van 15 Nov.
tot medio December een technischen cursus
bij de werkplaatsen van draagbare wapenen
aan de Hembrug volgen.
Uit Vliasingeo.
De sergeant 0. de Vries van de4ecomp.
4e bat. is geslaagd bij het examen voor
sergeant le kl. en op 2 November a.s. als
zoodanig aangesteld bij de le comp. 4e
bat. alhier.
De sergeant le kl. J. Verstrate van het
4e bat. wordt op 1 November a.s. gedeta
cheerd bij de op te richten mitrailleur-af-
deeling te Bergen op Zoom.
De officier-machinist 2de ki. J. IJpe-
laar, die gedetacheerd is geweest bij de
Kon. Maatschappij »De Schelde" te VI is-
s i n g e n, is geplaatst in de rol van Hr.
Ms. wachtschip te Willemsoord.
deze kaart stond te lezen dat de ballon op
gelaten was door het dagblad »Le Matin"
te Parijs. Aan het verzoek om de kaart naar
Parijs op te zenden voldeed de landbouwer
en hij kreeg dezer dagen voor zijn moeite
een klein g( schenk.
Met ingang' van 8 November zal te
Hoedekenskerke en met ingang van
10 November te Kwadendamme een
hulptelephoonkantoor voor het algemeen
verkeer worden opengesteld.
De diensturen zijn gelijk aan die van het
betrokken hulptelegraafkantoor.
Bij den polder ♦Ond-Noordbeveland«
zijn tot buitengewoon opzichter bij de uit
te voeren werken benoemd de heeren N.
Priester te Cats, J. Bécu te Groede en A.
van Hoepen te Serooskerke (Schouwen) en
bij den polder »Nieuw-Noord-Beveland de
heer J, L. Muller te Scherpenisse.
De Vrijzinnige Propaganda Club »De
Jonge Vrijzinnigen" te Zierikzee hield
Zaterdag avond op feestelijke wijze in de
bovenzaal van het »Huis van Nassau" haar
propaganda avond met introductie aan da
mes,
Na opening der bijeenkomst dooi den
voorzitter werd door den heer A. Rood-
huijzen, lid der Tweede Kamer een politieke
rede gehouden, die ten onderwerp had »De
♦Christelijke politiek." Met belangstelling
werd zijn rede aangehoord die aan het einde
de algemeene toejuiching verwierf en waar
voor spreker dank werd betuigd. Daarna
werd het strijdlied gezongen.
Na de pauze werd door de Rederijkers-
Vereeniging »Concordia" nog vertoond Hot
Vijfde gebod* eene dramatische schets in
2 bedrijven door fl. P. Een en ander werd
.fgewisseld door de muziek onder leiding
van den heer R. A. Wallace te Rotterdam.
Een geanimeerd bal besloot den feestavond.
In de afgeloopen week, van 28 tot
29 Oct., werden aau de haven van Phi
lippine 2640 balen mosselen il 90 K.G.
verzondeu. Hiervan gingen naar geregelde
alnemers in België en Frankrijk 2410 balen
tegen 4 a 5fr. per baal. Door Holland-
scbe en Belgische venters werden 480 ton
k 60 K.G. gekocht tegen 2a 3 fr. per
ton. Ongeveer 270 ton Zeeuwseh mosselzaad
100 K.G. werd verkocht tegen f 1.30 k
f 1.40 per ton. Er werden 85 manden gar
nalen it 20 K.G. verkocht tegen f 2.40 tl
f 2.50 per mand.
In de Zaterdagmiddag te Seroos
kerke gehouden raadszitting werd met 't
oog op de drukke werkzaamheden aan de
kraan der waterleiding in dit droge jaar
aan F. de Lissiue een gratificatie van f 20
verleend.
Door het vertrek van C. Broerse werd
met het aanmaken der kachels in de open
bare school belast Adr. Tefel.
Ingewilligd werd oen verzoek van de oud
leerlingen der landbouwcursus om dezen
winter gratis een schoollokaal voor een
cursus in paardenkennis te mogen gebruiken.
Door de groote droogte dezen zomer is
zeer veel plantsoen op het nieuwe gedeelte
van het kerkhof gestorven. Het toezicht bij
eene nieuwe aanplanting werd opgedragen
aan het raadslid J. Louwerse.
Deze week zal in de gemeente gecollec
teerd worden voor hen die door den storm
op 30 Sept. IJ. veel geleden hebben.
Eenige dagen geleden werd door een land
bouwer op zijn land een kleine ballon ge
vonden, waaraan een kaart was gehecht. Op
Door eenige postduivenliefhebbers in
't land van Cadzand is het voornemen op
gevat om, bij genoegzamen steun en mede
werking, tijdens de a.s. kerstdagen te O o 81-
burg eene tentoonstelling van postduiven te
houden.
Gevraagd zal worden om het beursgebouw
te Oostburg tot dat doel te mogen gebruiken,
terwijl o.a. de steun zal gevraagd worden
van de afdeeling Oostburg der V. P. N.
Voorzitter der commissie is de heer A.
van Dale te Cadzand, secretaris de heer C.
A. de Pauw te Oostburg.
Te Aardenburg werd Zaterdag
de raadszitting bij afwezigheid van den
voorzitter geleid door den heer F. Eekbout.
De verordening op de pensioensregeling voor
gemeenteambtenaren werd met een paar
kleine wijzigingen vastgesteld. O. m. werd
de bepaling opgenomen dat de tegenwoor
dige gemeenteambtenaren bij latere toetreding
zoo veel in het fonds zullen moeten storten
als zij bij dadelijke toetreding zouden heb
ben moeten bijdragen. Voor dit pensioen
fonds is^op de begrooting van 1912 een som
van f '4W riitgetrokken. Het pet. voor de
ambtérwKrei bedraagt 2 pet.
Aan mej. E. de Bruijne, onderwijzeres,
werd een gratificatie toegekend.
Na onderzoek der geloofsbrieven werd de
beer K. F. Eekhout toegelaten.
Bij de begrooting werd de subsidie voor
werkverschaffing met f 100 verhoogd.
Na eenige discussie werd aan Burg. en
Weth. machtiging verleend een deskundige
te raadplegen over de mogelijkheid om de
trottoirs door te trekken, maar de straat
niet te vernieuwen, wel waar noodig blijkt,
die te verbetefen.
Den heer Doijer werd als medicus ge
vraagd zelf de verlangde verbeteringen aan
de barak voor besmettelijke ziekten schrif
telijk aan te geven om dan in onderhan
deling te treden met regenten van het
burger gasthuis.
Een wijziging der verordening op de
begrafenisrechten, om de minvermogenden
hiervan vrij te stellen werd aangehouden
tot de volgende vergadering.
De begrooting werd met algemeene stem-
De kommies 3do klasse der direete
belastingen P. Antema, te IJ z e n d ij k e
wordt met ingang van 1 November a, s.
tijdelijk naar Etten verplaatst.
VOETBAL.
Zondag werd op het terrein achter de
meelfabriek alhier een vriendschappelijke
wedstrijd gespeeld tusschen het tweede elf
tal van »M. V. V. O." en het eerste van
♦Volharding" uit Vlissingen. De jongere
Olympianen speelden keurig voetbal en het
gemis aan lichaamskracht, die de tegenpartij
wel bezat, werd vergoed door vlugheid en
handigheid. Dadelijk ua het aanvangsig-
naal drongen onze jeugdige stadgenooten
onstuimig opvooral de rechtsbuiten deed
eenige mooie rennen.
De Vlissingsche verdediging had handen
vol werk om de aanvallen der »M. V. V,
O.ers" af te slaan en de doelverdediger
moest eenige malen haDdelend optreden,
wat hem echter zeer goed afging. Eindelijk
moest hij toch voor een schot van den links
binnen zwichten, die na mooi opbrengen
der geheele voorwaartslinie, in staat gesteld
werd een schot in te zenden. ("1-0). Niet
lang daarna maakte Volharding", dat
eveneens goed spel te zien gaf, gelijk. (11).
Eenigen tijd later maakten de Vlissingers
weer een punt, dat echter door buitenspel
werd geannuleerd.
Voor de rust gelukte het geen der beide
partijen nogmaals het net te vinden, zoodat
de pauze met gelijken stand intrad.
Na de hervatting maakte de jongere
editie van »M. V. V. O." het eerst een doel
punt, terwijl niet lang daarna de Vlissin
gers gelijk maakten (22), in welken stand
geen verandering meer kwam.
Zooals gezegd, speelden de Olypianen
heel goed en het vrij talrijk opgekomen
publiek werd niet te leur gesteld.
De tijden zijn anders wel veranderd'?
Als men nagaat, dat ongeveer 5 jaren ge
leden, voor een belangrijken wedstrijd van
het eerste elftal van »M. V. V. O." niet
half zooveel belangstelling bestond als nu
voor een vriendschappelijk spel van het
tweede team 1
In Vlissingen won het tweede elftal van
«Zeelandia" uit Middelburg met 32
van het tweede dito van ♦E. M. M."
Zondag speelde ♦Zeelandia" van M i d-
d e 1 b u r g tegen *N. O. A. D." in Breda.
Veel interessants leverde deze wedstrijd
niet op, daar de Bredanaars en Middel
burgers met invallers moesten opkomen.
Bij onze stadgenooten kon men heel goed
bemerken, dat het verband geheel uit de
voorhoede verdwenen was 1 Laat dan ook
niemand verzuimen de wedstrijden buiten
de stad mede te maken.
De rechterhoede was evenwel uitstekend
in vorm en als deze zoo blijft, zal menig
tegenpartij een harde noot hebben te kraken.
Vóór den rust doelde „Zeelandia" een
maal.
Na den rust maakte N. O. A. D."zes mi
nuten voor het einde gelijk!
„Zeelandia" trachtte nog het winnend
puntje te verkrijgen, doch de scheidsrechter
fluit drie minuten voor tijd einde, doordien
een klein ongeval plaats had.
De aanvoerder onzer stadgenooten maakte
den scheidsrechter, een „Willem II" ver
eerder, hierop attent, doch deze ontkende
te vroeg te hebben gevloten.
Wie hei'innert zich niet den scheidsrech
ter van verleden in Middelburg bij den
wedstrijd ZeelandiaNoad met den uitslag
44
De stand is na de wedstrijden van Zondag
jl. als volgt:
ZUIDELIJKE 2e KLASSE A.
fwp. gnw. (tol. retl. poot t! fon.
't Zesde 2 2 0 0 4 11—0 2.—
Zeelandia ..31113 58 1.
M. V. V. O. 2 0 2 0 2 6—6 1.—
Willem II2 0 2 0 1 6—6 1.—
E. M. M. 4 0 3 1 3 7—9 0.75
N.O.A.D. .3 0 2 1 2 1—8 0.66
Zondag had te Neuzen een spannende
voetbalwedstrijd plaats tusschen „Sparta I"
van daar en »Oranje I" van Sas van Gent,
die door honderden toeschouwers werd bij
gewoond.
De uitslag was 4—3 ten voordeele van
♦Sparta."
Te Deventer zijn Zondag de districtswed-
strijden gespeeld. In bet zuidelijk elftal
speelden o. m. de Middelburgers Van der
Harst en Lieftinck.
De uitslag dezer wedstrijden is dat Zuid
door Oost werd geslagen met 0 tegen 1.
Noord moest het tegen West afleggen met
1 tegen 3, waarna West met 4—1 van Oost
won.