MIDDELBURGSCHE COERAIT.
154' Jaargang.
Woensdag
'i5 October.
Middelburg 24 October.
SPROKKELINGEN.
FEUILLETON.
AAN DEN ZWIER - OP BEVEL
Dit Stad en Provincie.
N*. 252.
1911
Deze oourant verschijnt dagelyke, met uitzondering van Zon- en FeeBtdagen.
Pryi per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiön voor het eerstvolgende nummer moeten des middago vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiön 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- e»
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meei
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bareaa
A. DE LA MAK Ax., K.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij deze oourant behoort een bijvoegsel.
■r wordt te Domburg opnieuw eer
zeer ernstige poging aangewend om die ge
meente van duinwater te voorzien.
Dat is daar een dringende behoefte, die
zich herhaaldelijk heeft voorgedaan, en die
zich vooral in den jongsten zomer zeer drin
gend deed gevoelen.
Het adres, dat daaromtrent aan den
Middelburgschen gemeenteraad is gezonden,
deelden wij, met de memorie van toelich
ting, in het bijvoegsel van ons vorig
nommer mee.
Reeds herhaaldelijk hebben wij op het
groote belang van goed en zuiver drink
water voor deze badplaats gewezen.
Wie zal zeggen hoeveel vreemdelingen
juist door het bestaande gebrek aan zulk
water worden weerhouden daar hun zo
merverblijf te kiezen.
De hotels zien steeds met groot verlangen
uit naar voorziening in die bestaande be
hoefte.
En wie weet of menigeen door gebrek
aan water zich niet laat weerhouden in
Domburg de eene of andere onderneming
te vestigen.
Wij dringen dus met allen ernst bij den
raad van Middelburg aan om het verzoek
in te willigen.
Het is, hierop wijzen wij voorloopig,
ondenkbaar dat in afzienbaren tijd meer
dan 5 °/0 der totale waterproductie van
Middelburg door de adressanten zal worden
gevraagd.
Voorloopig bepalen wij ons tot deze op
wekking; er zal zeker later nog wel aan
leiding zijn om op deze belangrijke kwestie
terug te komen.
Frederik van Eeden heeft thans ook zijn
meening gezegd over de Padvinders
beweging.
Hij deed dit in een open brief aan de
Padvinders, waarin hij o. a. aantoont, dat
de voorschriften, waarnaar de Padvinders
zich. te gedragen hebben, met elkander in
strijd zijn of komen kunnen en dat ook de
beloften, die de Padvinders in velevereeni-
gingen at te leggen hebben, zeer licht met
elkaar in conflict kunnen geraken.
Yerder wijst bij er op, hoe moeilijk het
in vele gevallen zal blijken, eerlijk en
vaderlandslievend te zijn. Immers, generaal
Baden-Powell zelf vocht tegen de Boeren in
Transvaal en streed, wij mogen dit wel
aannemen, uit vaderlandsliefde. Maar was
die strijd eerlijk? Ziedaar een hotsing,
ziedaar de moeielijkheid als twee voor
schriften tegen elkander indruischen. En
Frederik van Eeden betoogt, dat alle voor
schriften, waarnaar de Padvinders zich ge
dragen moeten, in de praktijk van het
leven voortdurend tegen elkaar indruischen.
„Als ik mij niet bedrieg "-beeft men u
uitgenoodigd trouw te blijven aan Wet en
Gezag, aan uw Vader'and, aan uw Vorsten
huis, aan uw Geweten en aan God,
„Ik geef gaarne toef-dat er voor al die
loyaliteit veel te zeggen is. Maar ik wil
u alleen dit vragen Wat doet ge, als ieder
van die zes u iets anders zegt?
»Nipmand kan twee heeren dienen, laat
staan zes, tenminste geen eerlijke Pad
vinder en men had u bebooren te waar
schuwen, dat er volstrekt geen eendracht
heerscht tusschen deze zes heerenWet,
Gezag, Overheid, enz. enz.
Welk gezag is rechtmatig Welk gezag
is het hoogste Welk gezag is uit God
De Koningin zegt, evenals de Duilsche
Keizer, dat het koninklijk gezag van »uit
God" is, maar de katholiek zegt, dat het
gezag van den Paus te Rome evenzeer »uit
God" is, en als de vrome Katholiek voor de
keuze zou staan tusschen gehoorzaamheid
aan de Koningin of gehoorzaamheid aan den
Paus, dan moet hij de laatste kiezen.
Op deze wijze toont Van Eeden de con
flicten aan waaronder de voorschriften dei-
padvinders in de levenspractijk zullen te
lijden hebben. Hoe moeten de aanhan
gers van de nieuwe ridderschap zich vol
gens Van Eeden dan gedragen
-Wees allereerst bescheiden en eerbiedig"
aldus luidt zijn raad, »Beloof niets,
waarvan je niet zeker weet, dat je't houden
kunt. Oordeel niet over de meeningen van
anderen, zoolang het mogelijk is, dat je hen
niet recht verstaat. Vormt niet al te snel
een vaste overtuiging over moeielijke, diep
zinnige en duistere zaken.
Maar heb je eenmaal een overtuiging, een
itellige, diepe, vaste, doe er dan niet ang
stig geheimzinnig mee, uit vrees voor standje
of ruzie met wie ook.
Ben je zeker van je meening, durf er dan
voor opkomen, al stond Wet, Gezag, Over
heid, Koningin en Vaderland op hun ach-
rste beenen tegenover je.
Smoezel niet en draai niet en knoei niet,
maar zeg waar 't op staat, ferm en hard
op, al gaat het om je vrijheid en je leven.
Vrede is goed, maar geen vrede ten koste
van draaierij. Als er gevochten moet wor
den, dan maar vechten, hoe eer en hoe harder
hoe beter.
Dat is, dunkt mij ridderlijke Padvinders-
moraal."
Ten slotte bespreekt Van Eeden nog een
voorschrift »De Padvinder mag door arbeid
geld verdienen, zegt uw handboek, maar
bij zou zich - schamen geld aan te nemen
voor dienstbetoon."
Hij meent, dat vooral dit voorschrift in
bet prachtisch leven leidt tot wat zij die
het voorschrijven z. i »Donquichotterie"
noemen, en dat het onmogelijk blijken zal
dit voorschrift vol te houden.
»Uw ouders en patroons zullen u bedui
den, dat men met ridderlijkheid en edel-
Naar het Engthch
1. van
THOMAS L, MASSON.
Mevrouw Pilbury, presidente van de plaat
selijk© Vrouwenvereeniging; voorzitster van het
Ziekonhuisfonds-comité, leidster van allo mo
gelijke kerkelijke vereemi gingen, lid van do
commissie van onderwijs, en dan bijkomend
ook nog opperste heerscheres in haar eigen
huis, kwam haastig binnen. Na haar man, die
rustig bij het vuur zjjn avondblad zat te
lezen, een kus te hebben gegeven, ging ze
naar haar schrijfbureau, en rangschikte daar
eenige papieren.
Deze dame, dat moet erkend worden, was
volkomen bevoegd voor haar taak. Zo had een
cursus gevolgd in handelsrekenen, ten einde
zich te bekwamen voor de „zakelijko zijde"
Tan haar huishonden. Ongeveer het eenige wat
haar man deed, was het inkomen te verdienen,
dat hij met groote regelmatigheid aan haar
overdroeg. Ze beschikte erover als vrouw
moedigheid geen zaken doet, dat uw leiders
en voorgangers ook wel zorgden hun eigen
koeien op 't droge te balen, eer ze over
ridderlijkheid en hulpvaardigheid begonnen,
dat de heelé wereld geld uitleent (diensten
betoond dus) voor geld en dat de dokter
en de domine zich ook wel moeten laten
betalen voor hun liefdediensten" enz. enz,
Toch acht Frederik van Eeden de moge
lijkheid niet uitgesloten, dat in deze pad
vindersorganisatie, ondanks den naïven opzet,
enkelen zich vormen zullen tot jonge men
schea die vau de schetterende leuzen levens-
krachtigen en werkdadigen ernst maken,
die het pad vinden zullen »dat uit de
maatschappelijke ellende voert."
»Het is heuchelijk te bemerken, dat het
geloof daaraan bij oud en jong nog bestaat".
van-zaken, en gaf hem geregeld een bedrag
terug, dat naar haar meening voldoende was
voor zijn persoonlijke behoeften.
En zij waren redelijk gelukkig. Hij was een
kalme, tweinig begeeiende man -, die belang
stelde in kalme dingen, niet zoozeer een pantof
felheld, [maar tevreden aan zijn vrouw de
practijk van het huishouden over te laten.
Misschien was hun hun huwlijk golukkig om
dat ze twee tegenovergestelde naturen waren
Iedere week maakte zij zijn lijst van werk
zaamhedea voor hem op, en hij volgde die.
Zoo stonden de zaken op den middag in
Mevrouw Pilbury was in gedachten verdiept.
Bljjkbaar had zo iets op haar gemoed; maar
zij was er de vrouw niet naar om aan beslui
teloosheid toe te geven. Een stapel papieren
beslist neerleggend, wendde zij zich met vast
beraden gelaat tot haar man.
„William", zei ze, „ik heb over jou ha-
gedacht, en ik ben. tot de conclusie geko
men dat je een radicale verandering noodig
noodig hebt."
William schrok. De gedachten aan een radi
cale verandering was nog nooit te voren in
hem opgekomen. Er was eens een tijd in
zijn dagen van stadie toen hjj nog al wild
was geweest; die periode hing nu oIb pen
Bij rijn optreden te Middelburg op
Dinsdag 14 November zal Albert Vogel „Cy
rano de Bergerac" van Edmond Rostand voor
dragen.
We hebben Maandagavond do finantiën
van de „Vereeniging tot instandhouding
het Middelburg'» muziekkorps" nog rooskleuri
ger voorgesteld dan ze werkelijk zijn. Van den
post van f 500.211/2, die op de begrooting voor
kwam, spraken we toch als van een onvoor-
zienea post. Het is echter bet geraamde na-
deelig saldo over 1912.
Dat er tevens een memoriepost voor een
nadeelig saldo over 1911 op do begrooting
voorkomt, vermeldden wij reeds. Redenen to
meer nu om de Vereeniging krachtig te steu
nen. Hoe meer geld, des te meer concerten,
en hoe meer cenuurl.cn, des te meer muziek,
waar het ten slotte toch maar op neer komt.
Naar men ons meldt besloot hot be
stuur van het Credietfonds, opgericht door
de Vereeniging „Handelsbelang", ten bate van
de door den watersnood in hun bedrijf be
dreigde handelaars en winkeliers, gemachtigd
door den Raad van Toezicht, om op 1 Nov.
a.s. aan de aandeelhouders op de aandeelen
Uit te keeren 100 pCt.
Waar misschien menige aandeelhouder ge
dacht heeft, dat hij van rijn gestort bedrag
Weinig pf niets zou terug ontvangen, zal het
hém zeker genoegen doen, te vernemen, dat
hij rijn indertijd, gestort bedrag feu volle
terug0' [ontvangt.
Men meldt ons uit Den Haag:
Te Middelburg is Zondag door de politie
een 24-jarige dienstbode, zekere M. S., naar
Scheveningen (overgebracht.
Zij had daar in het af geloop eri seizoen aan
het strand een broche van groote waarde ge
vonden, en onbekend met die waarde het
broche niet als gevonden aangegeven maar
het aan een bennis cadeau gedaan.
Naar een en ander wordt thans door de
politie aldaar een onderzoek ingesteld.
Uit Vli sii n gen
H. Ms. „Evertsen" vertrok hedenmiddag uit
deze haven naar Nieuwediep.
In het post- of telegraafkantoor alhier
zjjn twee bankbiljetten achtergelaten. Recht
hebbenden kunnen zo aan het hoofdbestuur
der posterijen to 's-Gtavenhage terug krijgen-
glorieuze schijn aan de schemerige horizon
van zijn verleden. Hij droomde er nu en dan
van met een kalmen herinneringsglimlach. Die
rumoerige nachten! Die wilde dagenI
„Wat voor soort verandering?" vroeg hij
met een voorgewende verbazing.
Mevrouw Pilbury wist precies waar ze over
sprake, en ze verspilde geen woorden.
„Je moet eens aan den zwier", ant
woordde ze.
„Aan den zwier?"
„Ja, je bent een man. Ik heb je te veel
vastgebonden. ïk ben met mijn gedachte zóó
bezig bij mijn zaken, ik ben zóó verdiept
in mijn werk. dat ik je onwillekeurig heb 'mee
gesleept als een onderdeel van het geheel
Dak was [Ongetwijfeld juist in beginsel, maar
ik vrees dat ik te ver ben gegaan. En dan
ben jij !zoo goed zoo erg goed. Je hebt
je er nooit tegen verzet, William, en mijn
geweten pijnigt me nu."
„Wat wil je dan dat ik zal doen?"
vroeg William, met een stem bevend van
pntroering.
In een «ogenblik, als aangeroerd door een
toojverstaf, Was rijn natuur opgewekt. Die
pude tooneelen, die rijn herinnering zooI
had gekoesterd, Weiden pu levendig. Kon
Maandagnamiddag hield de raad van
Nieuw- en St. Joosland, onder voor
zitterschap van den burgemeester, een open
bare vergadering, waarin behandeld werd do
gemeentebegrooling voor 1912. Zonder op- of
aanmerking werd zij volgens de raming van
Burg en Weth goedgekeurd en vastgesteld
in ontvang en in uitgaaf op f 10.363.38i/g met
een post voor onvoorziene uitgaven van
f 156,050/0.
De vereeniging „Het Volksbuis" te Goes
hield Maandagavond in de sociëteit „V. O- V
aldaar baar vijfde jaarvergadering. Uit het
jaarverslag bleek, dat door hot vertrek van
den heer Kfeos de cursus in vakteekenen
niet kon doorgaan bij gebrek aan leider. De
cursus in gymnastiek verliep door het te
groote verschil in leeftijd der deelnemers
en d,oor de ongeregelde opkomstdie in hand
werken werkte pok thans weer uitstekend,
dank zij de uitnemende leiding van mej
Baetens. Het pan tal ingeschrevenen voor de
verschillende cursussen bedroeg ongeveer 50,
de Volksavond was als altijd zeer goed bezocht.
De inrichting van een leeszaal kwam het be
stuur nog te gewaagd voor.
Het verslag van den penningmeester, loopen-
de over de twee laatste jaren, wees oen
inkomstenbedrag pan van f 204.42® tegenover
f 170.28 aan uitgaven, batig slot dus f 34.14®
De aftredende bestuursleden J. D. Remijn
en jhr. J. W. E. von Schmidt nuf Alten-
stadt, resp. voorzitter en secretaris, werden
met algemeene stemmen herkozen en in de
vacature-Kloos en een reeds vroeger onver
vuld gelaten vacature gekozen de heeren F,
C. van Strien en A. W A. Ross, die allen
hunne benoeming aanvaardden.
Naar aanleiding van de vraag van mej.
Baetens pf er nog kwestie is van een pp
te richten cursus in Esperanto, las de voor
zitter een schrijven voor van de Goesche
Esperanto club „Ni Kunigu la Homaron",
waann het bestuur dier vereeniging te kennen
gaf reeds lang plan te hebben een volkscur
sus in die nieuwe wereldtaal te houden,
maar men meent dat zulks meer op den weg
„Hot Volkshuis" ligt. Na eenige bespre
king werd besloten eerst eens te zien, hoe
veel liefhebbers zich voor dezen cursus zullen
opgeven en dan eene definitieve beslissing
nemen.
Ten slotte deelde de voorzitter nog mede.
dat de gewone Volksavond dit jaar waar
schijnlijk niet zal kunnen worden gegeven,
pmdat de aantrekkelijkheid daarvan, de gym
nastiek- en zangcursus, benevens de producten
den teekencursus, ontbreekt. Mochten de
omstandigheden echter gunstiger worden, dan
ïza.l een en ander toch nog doorgaan.
Het hulptelegraafkantoor te Driewe
gen zal 26 October gesloten blijven.
Door den militieraad werd heden te
Oostburg van den dienst vrijgesteld een
loteling uit Eede wegens te geringe lengte, die
1.16 M., zegge 116 c.M., bedroeg. Het jonge
mensch ziet er normaal uit en heeft geheel
het voorkomen, ook in het gelaat, van een
jongen van 7 i 8 jaar.
Te Sluis is overleden de heer J. F.
Maenhout, sinds 1886 lid van den raad. Ook
was hij lid van het algemeen armbestuur
te Heille.
HET ONGELUK MET DE SLEEPBOOT TE
WOLFAARTSDIJK.
Na een paar tochten er heen kunnen we
het mogelijk rijn, dat hij weer een onafhanke
lijkheid [zou genieten?
„Je hebt te veel consideratie voor mij
gehad je bent zoo onzelfzuchtig geweest,
dat je niet je eigen neigingen hebt gevolgd.
Meer vrijheid, William dat is wat je moet
hebben."
Een stilte volgde. Willam verzamelde snel
trijn krachten. De gedachte was zoo plotseling
geweest, dat hij zich zelf weer moest re-
construeeren. Maar eindelijk zei hij beschei
den
„Hoe ver kan ik gaan?"
„Zoo ver je wilt."
Mevrouw Pilbury [zweeg pok even, en ging
toen snel (vport
„De kwestie is dat mijn denkbeelden
geheel veranderd zijn in de laatste maanden
Ik bedoel geen oogenblik dat ik iets schan
delijks zou goedkeuren, maar ik vind, als ik
om mij heen zie, dat liet leven, breed be
schouwd, niets dan cons trast is. Groote man
nen hebben altijd hun «ogenblikken van zwie
ren gehad. De kleine naturen blijven op hun
smallen weg, bang met het fatsoen in strijd
te komen. Jjj het een groote ziel, William,
Dat heb ik altijd gevoeld. Maar je bent
jn den knel geraakt. Ik heb je verdrukt Ik
Wil nu dat je vrjj wordt. Wpt zou je ervan
ons een denkbeeld vormen van 't gebeurde,
zoo schrijft men ons.
't Ging pldus
Ze trokken met twee sleepboolen, naar
weerszijden om het schip los te wrikken. Op
een gegeven moment, trekt de eene sleepboot
terwijl de andere nog aan 't draaien is met
het gevolg dat de boot water schopt. De ma
chinist had nog gelegenheid de machine stop
te zetten, zooals bij later vertelde, maar te
laatde boot sloeg omtameljjk gauw. Die
bovenop waren, sprongen er af, do kapitein,
de heer Van Beveren Jren 2 Westkappelaars.
Ze wisten met hun drieën op do kiel te
klimmende andere werd al zwemmende ge
red. De machinist met den stoker waren
nog in de machinekamer.
Men verwachtte dat de ketel zou springen,
en na de bovengenoemden opgepikt te heb
ben, vertrok de boot, zonder ook maar een
sloep achter te laten om te luisteren of er zich
nog iets ppdccd. Van te voren had pneo.
nog even geluisterd.
Nadien kwam nog de politieboot, voer er
om en ook weg I Ook van do Prov. boot I
werden geen pogingen meer gedaan. Of men
onder de toeschouwers al riep, dal ze nog
konden leven, de bootslui hoorden nietdat
ze dood waren sprak volgens hun immers
van izelf 1 En dan kon men toch ook wel
wachten tot laag water om de ljjken te
'zJOjeken I
Dat de mogelijkheid kon beslaan dat er
door de luchtdruk nog een watorvrije ruimte
kon zijn, waar ze het een poos konden uit
houden, vonden ze onmogelijk.
En dat bleek later toch maai al te klaar.
De stoker zat tusschen twee pijpen be
kneld en had erge brandwonden gekregen de
machinist heel weinig. Doch door den schrik
overmand, kon ook hij aanvankelijk zich niet
verroeren. Een paar uur hadden ze in die
nauwe (ruimte doorgebracht, verpest als ze
was door rook en damp, toen de stoker zei
„ik kan 't niet meer uithouden" en den.
geest gaf. Daarop, is do machinist, dien de
doodsangst [krachten gaf, met moeite uit do
machinekamwer gewrongen tot in hot stuur-
hok, 'waar hij om 6 uur door drie manneu
van Wolphaartsdijk, n.l. Dc Jager Gz., Hooge
er ,en Debel is afgehaald. Een jongen,
Hannewijk geheeten had hen gewaarschuwd,
dat hij hoorde roepen
Meer dood dan levend, trillend van af
matting is de machinist, die gehuwd en vader
van drie kinderen is, naar de Prov. boot
I gebracht Waar liij werd opgeknapthjf
was goed bij rijn versland, maai zeer afge
mat. De stoker, een ongehuwde, is later dood
in een ploep weggebracht.
Eere aan de kranige mannen, die zich tot
over 't middel in "t water waagden en met
levensgevaar eon |ongelukkige van oen wissen
dood redden.
Maar schande over de vaienslui, die geen
vinger hebben uitgestoken om hun ongelukkige
kameraden te redden. Wie weet pf hun
lakschheid niet de oorzaak is van den doodi
van den stoker.
We Welen het niet, maar wel weten we,
dat bon plicht was geweest om da
delijk pogingen aan te wenden om hun mak
kers te redden.
Ook de opvarenden van de Prov. boot I
hebben rich niet goed gehoudenzij die er
bezwaar tegen maakten om do politie toe te
laten, [Omdat ze wat vuil was I
Bovenstaande is niet alleen de meening
van ;uw correspondent, maar van vele inge
zetenen, die hjj sprak.
Allen spraken hun sterke afkeuring uit over
het laffe gedrag der bootslieden.
zeggen er eens een proef mee te nemen voor,
Zeg een jweek?"
„En dan precies te doen wat ik wil?"
„Ja. Aan het eind van de week kunnen
we er dan over praten, en het resultaat
noteeren." Mevrouw Pilbury was in alles
vrouw-van-zaken. Ze nchttc alle dingen ge
schikt om desnoods te worden beheerd door
een ,aandeelhoudersvergadering. „Ga jjj een
week aan den zwier, zonder op de gevolgen
te letten. Dan kunnen wij de winst- en ver
liesrekening opmaken. Wil je?"
William .-tunl vZijn telnat straalde van
nieuw-geboren yrougde.
„Willen? Of ik het wil?" riop hij uit.
„Wel, lieveling, ik zal het probeeren."
Het is merkwaardig Zoo snel oen uitge
doofde verbeelding kan worden in vlam ge
zet door een nieuw idee. Den volgenden och
tend stond Pilbury op, in rijn hoofd een pro
gramma van slechtheid, dat eer zou hebben
afgedaan aan Heliogobajus
fWordt varvoV/d.