MIBDELBERGSCHE COURANT.
134' Jaargang.
Middelburg 12 October.
SPROKKELINGEN.
KAMEROVERZICHT.
Benoemingen.
Oil Stad en Provincie.
N*. 242.
1911.
Y rijdag
Deze cotirant verschijnt d a g e Tij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Pry* per kwartaal, zoowel voor Middelburg ale voor alle plaatsen in Nederland franco pp.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
13 October.
AdvertentiUn 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel mee:
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend»
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertende-BnreaH
A. DE LA DAR Ar., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
aid.
P,
Alg.
O.
Alg.
O.
De opgaaf van den spoordienst komt in
dit nommor voor op de gebruikelijke plaats.
Stormramp in Zeeland.
Het Bestuur van het Provinciaal Water
snood Comité in Zeeland meldt ons het
Gisteren 11 October hield het Bestuur
eene bespreking met een lid van de Alge-
meene Vereenigde Commissie tot leniging
van rampen door watersnood en een lid
van den Raad van Bestuur van „Het Oranje-
krni8".
Van de zijde van „Het Oranjekruis" werd
alle mogelijke steun aan het Provinciaal
Comité toegezegd, voorzoover de bescheiden
geldmiddelen, welke ook in andere deelen
des lands zullen moeten worden aangewend,
zulks zullen -toelaten.
Namens Administrateuren van het Wa
tersnoodfonds te Amsterdam werd verklaard,
dat hoewel bij hen het denkbeeld voorop
stond dat het reglement, waarin zij bij de
besteding van de middelen van het fonds
gebonden zijn, strikt genomen geene ruimte
laat om bij eene ramp als deze, die geene
eigenlijke ramp door watersnood kan ge
noemd worden, geldelijke hulp te verleenen,
zij toch bereid zijn om de Algemeene Ver
eenigde Commissie te adviseeren eene ruime
bijdrage af te zonderen tot leniging der
ramp, indien mocht blijken, dat de gelden,
welke het Provinciaal Comité en ..„Bet
Oranjekruis" beschikbaar zullen kunnen
stellen en de golden, welke tbans in den
lande tot leniging van de ramp zijn en
zullen kannen worden gegeven, ontoerei
kend mochten blijken om dat doel in vol
doende mat6 te bereiken.
Het Provinciaal Comité stelt
f 2500 0.uit zijn fonds beschik
baar voor deze ramp.
Het totale schadecijfer is nog zelfs niet
bij benadering te schatten, docb gevreesd
wordt dat het wellicht tot f 150.000.zal
klimmen.
In deze omstandigheden, waar derhalve
het bedrag der hulpverleeniging uit het
Amsterdamsche Watersnoodfonds in ieder
geval nog niet vaststaat en ook het joiste
schadecijfer nog vooreerst niet bekend kan
zijn, terwijl niet twijfelachtig is, dat uit
de thans beschikl are bedragen de schade
nog bij lange na niet gedekt kan worden,
ook indien men de hulpverleening binnen
enge grenzen beperkt, achten „Het Oranje
kruis" en het Provincaal Comité zich ver
plicht bij deze een beroep te doen o p
de algemeene liefdadigheid, ten
einde in staat te worden gesteld om aan
de zwaar beproefde gezinnen van visschers
en andere schadelijdenden doeltreffende hulp
te verleenen en de middelen terug te geven
om hunne broodwinning te hervatten.
Het zal daarom door hen op
hoogen prijs gesteld worden,
indien plaatselijke comité'sde
geldinzamelingen willen ter
hand nemen.
Alle giften, welke zullen inkomen bij
den penningmeester van „Het Oranjekruis"
(Jbr Mr L. H. J. F. van Bevervoorden tot
Oldemeule te Amsterdam) zullen aangewend
worden tot leniging van nood en schade
in Zeeland en in andere deel en
des lands, terwijl alle giften, welke bij
den penningmeester van het Provinciaal
Comité (Mr J. F. van Deinse te Middel
burg) zullen inkomen, uitsluitend
voor Zeeland zullen worden besteed.
Het Provinciaal Watersnood
Comité in Zeeland ontving nog naar
aanleiding van de stormramp, var t
den Kerkeraad Doopsgez. Gem. Haarlem,
f 100B. H. C. Oostburg, f 2.50mevr.
wed. R. 's Hage, f 10mej. S. v. L. Heem
stede, f 40dames H. en B. Rotterdam,
f 15W. F. F. Leiden, f 2.50; Inzameling
hij prijsuitdeeling kegelconcoures Sociëteit
Vereeniging Amersfoort, f 34.
Tezamen met de vorige opgaven f 4207.50.
Wij ontvingen het volgemLsehrijven.
Geachte Redactie 1
Op de plaats van uw hoofdartikelen in
het noramer van 10 October, komt aan het
adres van het Christelijk-Historisch nieuws
blad voor Zeeland „De Zeeuw" een be
schuldiging voor van de hand van den heer
j Herman Snijders, ten doel hebbende bet
orgaan der anti-revolutionaire partij in onze
provincie van veel leelijks te beschuldigen.
Ik lees daar dat de titel „Christelijk-Histo
risch nieuwsblad" tot wegdoezeling van
geschillen tusschen verschillende politieke
organisaties aanleiding moet geven dat
het vermoeden kan opkomen dat politieke
rekenkunst meer dan politieke eerlijkheid,
raadgeefster is geweest bij het handhaven
van die valsche vlag in top en eindelijk
dat wij weten dat „De Zeeuw" opzettelijk
en welbewust deze valsche titelatuur be
houden heeft, waardoor de politieke mora
liteit geschaad wordt.
Die aanklacht wordt ingeleid door met
zekere pathos aan het adres van uwe redac
tie uit te roepen „Hoe vaak is door u,
reeds jaren geleden er op gewezen en hoe
vaak is door u aangetoond", en dat terwijl
ieder kenner weet dat de „M. Crt." zich
steeds stelselmatig van polemiek met „De
Zeeuw" heeft onthouden, zelfs den naam
niet genoemd heeft.
De jaargangen van uw blad mogen mijne
getuigen zijn.
Maar ter zake.
Op bl. 18 van Ons Program, een
werk dat onder ons gezag beeft, 4de druk
1880 staat te lezen„De richting, die we
voorstaan draagt twee namen. Ze wordt of
de anti-revolutionaire of de Christelijk-
Historische genoemd al naar gelang men
het oog vestigt op wat ze bestrijdt, dan
wel uitdrukken wü, wat ze beoogt" en op
bl. 21 kan men lezen dat anti-revolutio
nair en Christelijk-Historisch woorden van
bijna gelijke beteekenis zijn, en dat het
onbekendheid met den zin dezer termen
verraadt, indien men voorwendt wel Chris
telijk-Historisch te willen heeten, maar niet
anti-revolutionair.
Het bestuur van „De Zeeuw", heeft dus
in 1886 correct gehandeld door den titel
Christelijk-Historisch nieuwsblad te kiezen,
en het draagt dien titel nog, ook na de
splitsing der partij, die uiteenging om ge
schil over de organisatie. In beginsel bleven
de twee groepen, eerst aangeduid als gau
che en droit e, later uiteengaand als
anti-revolutionair en Christelijk-Historisch
één en onverdeeld. Over de organisatie, de
wijze, waarop de beginselen het best zouden
gepropageerd worden, ontstond geschil. En
dat geschil nu heeft noch het bestuur, noch
de aandeelhouders, noch de leiders der
kiesvereenigingen, letterlijk niemand ooit
aanleiding gegeven om op verandering aan
te dringen.
Die aandrang kwam, om te bevroeden
reden van buiten.
Wij erkennen, zonder eenig voorbehoud,
zoowel in de heeren De Savornin Lohman
en Do Visser als in de heeren Kuyper en
Colijn broeders van betzelfde huis.
Daar komt bij dat, voor zoover mij be
kend is, in heel Zeeland slechts één enkele
openbaring te vinden is van de in Friesland
geboren, en nu sinds enkele jaren over een
deel van ons land verspreidde Chriétolijk-
Historiache partij.
Geen orgaan, en slecbts ëene Kiesvereeni-
ging bestaat, en geen aparte candidaten
worden gesteld door de Christelijk-Histori-
sche partij in Zeeland.
"We hebben in Zeeland, in verschillend
opzicht nog het voorrecht met velen te
mogen samenwerken, die in bijkomstige
zaken verschillen. Gaarne willen dat velen
dankbaar erkennen en zoo mogelijk besten
digen, en het requisitoir, naar aanleiding
van de driestar in „De Standaard", voor
kennisgeving aannemen.
P. J. DE KRUIJTER,
Middelburg, 12 Oct. 1911.
De heer Snijders merkte naar aanleiding
van het bovenstaande op
Wat de heer De Kruijter schrijft, is iet
wat verbijsterend door de naïveteit die er
uit spreekt. Hij weerlegt niets hoegenaamd
en bevestigt veeleer wat ik schreef. Hij
verdoezelt niet alleen de verschillen tus
schen anti-revolutionairen en christelijk-
historischen, maar cijfert vrijwel de christe-
lijk-historische partij uit Zeeland wegl De
vele aanhangers dier partij zullen wel vreemd
opkijken, als ze lezen, dat ze er eigenlijk
niet zijn. De heer De Kruijter vergelijke
toch eens de programma's dier pftrtijen met
elkaar, volge toch de polemieken tusschen
„De Nederlander" en „De Standaard" en
raadplege toch eens de politieke geschiede-
van de laatste 20 jaren. Het mag ver
wondering wekken dat iemand, die als hij,
gedurende tal van jaren mede leiding heeft
gegeven aan de politieke actie van de
anti-revolutionaire partij in district en ge
west, de christelijk-historische partij blijk
baar zóó als een „quantité négligeable" be
schouwt, er van spreekt als van een
,in Friesland geboren en nu sints enkele
jaren over een deel van ons land verspreide
partij" en totaal over het hoofd ziet, dat
de tegenwoordige Christelijk-Historische
Unie volstrekt niet alleen haar oorsprong
vindt in den „Frieschen Bond", maar hoven-
al ook in de voormalige Vrij-antirevolu
tionaire partij en den Christelijk-Eistorischen
kiezersbondHoe kan hij de gevolgen van
kiesrechtstrijd van 1894 en den poli-
tieken nasleep van de „doleantie" zoo ge
heel vergeten?
Maar bovendien, wat de heer De Kruij
ter schrijft is grootendeels aan het verkeerde
adres gerichthij had in of tegen „De
Standaard" moeten schrijven. Die sprak
„valsche titulatuur, die doelde op de
mogelijkheid, dat men zou denken dat „De
Zeeuw" uit „berekening" den gewraakten
ondertitel behouden zou hebben die
zeide, dat een beroep op »Ons Program»,
zooals de heer De Kruijter thans toch
weer doet, n u niet meer opgaat. Dat
1886 „De Zeeuw" zich christelijk-
historiscb noemen mocht, spreekt niemand
tegen, maar dat het blad zich n u nog zoo
noemen mag, 't is »De Standaard" die het
uitdrukkelijk ontkent. Al ware er in Zee
land geen enkele christelijk-historische, dan
nog was bedoelde titel voor een anti-revo-
lutionnair blad onjuist. Ik heb niets anders
gedaan, dan mijn instemming met de drie
star van »De Standaard" betuigen. Alleen
heb ik nog er op willen wijzen, dat de
onderstelling van dit blad, alsof slechts
achteloosheid" den christelijk-historischen
naam aan het hoofd van »De Zeeuw" had
doen handhaven, niet opging, omdat reeds
jaren en jaren geleden, de »Middelburgsche
Courant" telkens er op gewezen had, dat
waarom die naam behoorde te ver
dwijnen, waar »De Zeeuw" gedecideerd een
anti-revolutionnair orgaan is. Dat »De
Standaard" dit niet wist, is begrijpelijk,
maar wij weten dat hier wel en de heer
De Kruijter moet toch ook weten, dat in
vroeger jaren de »Midde]burgsche Courant''
herhaaldelijk met het anti-re vol uti on n aire
blad uit Goes" polemiseerde. De jaargan
gen van uw blad, mijnheer de redacteur,
zullen liever mijn getuigen zijn op dit punt,
dan die van den heer De Kruijter.
Ten dezen heb ik verder niets meer te
zeggen. De zaak loopt tusschen »De
Zeeuw" en »De Standaard". Deze laatste
heeft, geconstateerd, dat »De Zeeuw" een
»valsch adres" zou voeren, als zij, na op de
fout gewezen te zijn, den christelijk-histo
rischen naam toch behield. Men mag met
belangstelling afwachten of het goede adres
nu het valsche zal vervangen".
Bij dit naschrift van den heer Snijders
voegen wij onzerzijds nog deze opmerking
dat wij, zoouls wij destijds meedeelden, met
de bewuste polemiek geëindigd zyn om den
zeer onheuschen, ja vaak onhebbelijkeD toon,
waarop deze anderzijds werd gevoerd.
Zitting van Woensdag.
De vrede is geteekend.
Met algemeene stemmen nam de Kamer
heden een voorstel Troelstra aan om nog
vóór de behandeling der Indische begrooting
een adres te behandelen, waarin aangedrongen
wordt op grondwetsherziening in verband met
de urgentie van het kiesrecht-vraagstuk.
Dit resultaat werd bereikt nadat de heer
Drucker wijze woorden van verzoening had
gesproken en dr. Nolens, namens de geheele
rechterzijde verklaard had zich niet tegen
een voorstel Troelstra, als bovengenoemd,
te verzetten.
Van beide zijden werd dus toegegeven.
De rechterzijde stemde toe in een kies
rechtdebat de socialisten gaven hun voor
nemen op om obstructie tont prix" te
voeren.
Dit was zeker de beste oplossing, want
van beide kanten kan men victorie kraaien.
De rechterzijde omdat het „adres"4 waar
het nu over zal gaan, geen adres van ant
woord op de Troonrede is, manr een „ge
woon" adres.
Iedereen begrijpt dadelijk het enorme
verschil.
Men lache niet want daarvoor is alles
wat in de Kamer gesproken wordt, te ernstig.
En de socialisten kunnen nu hun partij-
genooten plezierig stemmen door te zeggen
ziezoo, wij zullen toch over het kiesrecht
De slot-scóne is wel een beetje kinder
achtig in verhouding tot de groote herrie,
welke aan deze zaak voorafgegaan is.
Als klap op de vuurpijl kwam ten slotte
het voorstel Schaper in behandeling om
vóór de Militiewet. de Bakkerswet te be
handelen.
Met 63 tegen 18 stemmen werd dit
voorstel kalm verworpen.
De vele bezoekers in en buiten de zaal,
die voor de „herrie" gekomen waren, konden
teleur gesteld naar huis keeren.
Dinsdag a. s. komt nu de Militiewet in
behandeling.
Bij kon. besluit:
is benoemd tot commandeur in de orde
van „Oranje-Nassau" mr A. P. R. C. bai on
van der Borch van Verwolde, lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal, voor
zitter van de Staatscommissie, aan welke
een onderzoek van het Jachtrecht werd op
gedragen, te Verwolde.
beslissing van den raad, tegen de niet toe
lating als raadslid, en wol bij Ged. Staten.
De beslissing van dit Provinciaal College
zal hij nog atwachten, daar de uitspraak
daarvan toch binnen veertien dagen moet
vallen.
Is deze uitspraak voor hem echter on
gunstig dan zal de heer Lindeijer, zooali
we reeds meldden van verdere pogingen in
hooger beroep te gaan afzien.
KORTE MEDEDEELINGEN UIT
VERGADERINGEN.
Onder leiding van ds Hoogerzeil uit
Vlissingen heeft_ de „Vereeniging van
Christelijke Vacantie- en Gezondheidskolo
nies" Woensdag te Utrecht haar jaarverga
dering gehouden.
OOST-I ND IE.
Onder het opschrift Hooge ruzie
meldt het «Soer. Nwsbl."
Van betrouwbare zijde vernemen wij, dat
de oneenigheid tusschen den legercomman
dant in scherpte toeneemt en dat het aftreden
van laatstgenoemde spoedig te wachten is."
De „St Crt." uo. 239 bevat de statuten
van de vereeniging Zondagschoolvereeniging
„Eben Haëzer te Yerseke.
De vereeniging, gegrond op de onveran
derlijke waarheden, door Gods Woord ge
openbaard en in de Nederiandsch Hervormde
Kerk beleden, stelt zich ten doel, het aan-
kweeken van godsdienstzin en het nan-
brengen van Bijbelkennis bij de jeugd, en
het in stand houden en exploiteeren van
haar gebouw.
Met de herstelling der stormschade
aan den zeedijk te Anna Jacobnpol-
d e r is men thans, dank zij het goede weer,
al aardig opgeschoten. Een der grootste
gaten is nu al voldoende gevuld en afge
werkt en met een tweede is men ook al
goed gevorderd. Van de 58 visschersvaar-
tuigen, die in den laatsten storm, tegen den
dijk zijn geslagen, zijn ongeveer de helft
vertrokken. Jammer, dat in den nacht van
Zondag op Maandag jl„ toen er een flink
tij water was, niet meerdere krachten
beschikbaar waren om de schuiten in vlot
water te brengen. Nu is de kans op een
eenigszins hoogen vloed weer voor enkele
dagen verkeken en indien een hooge vloed
onverhoopt gepaard mocht gaan met storm,
dan is de aanwezigheid van een vijfentwin
tigtal dezer vaartuigen aan den voet van
den dijk nog altijd gevaarlijk voor den
zeedijk en voor de schuiten zelvs.
In den „Prins Hendrik4'polder is in den
nacht van Zaterdag op Zondag jl. weer
meer water gekomen.
De aannemer is deze week begonnen met
het leggen van een nieuwen zeedijk ter
lengte van ongeveer 330 Meter. Een zeer
klein gedeelte van den polder komt daar
door weer buitendijks te liggen. De wiel
of put, die door het binnenstroomende zee
water is ontstaan en ongeveer 4 Meter diep
is, komt nu mede aan de zeezijde van den
dijk te liggen. Men vermoedt, dat de kosten
der nieuwe bedijking ongeveer f 40.000
zullen bedragen.
Bovendien is de vrees niet ongegrond
dat van de gewassen, die nog in den polder
stonden o.a. de suikerbieten, niet veel meer
zal terecht komen en de structuur van den
grond voor de eerstvolgende jaren totaal
bedorven zal zijn.
Naar we vernemen zal de heer De
Haan, arts te Zanmslag, zich niet in
Sluis, maar in IJzendijke vestigen.
De keurmeesters van vee en vleesch
alhier hebben bij een landbouwer uit
Middelburg een geslacht varken afgekeurd,
dat lijdende was aan algemeene tuberculose.
Het vleescb is ter sterelisatie opgezonden.
Nog werd door hen een gestorven varken in
beslag genomen dat met consumptie doel
einden vervoerd werd.
Een stuk rookvleesch onderging hetzelfde
lot.
Bij de infanterie der landweer is tot
reservo-eerste-luitenant in zijn tegenwoor
dig district benoemd, de reserve-tweede
luitenant J. J. Nuyten, van het 89ste land
weerdistrict.
Uit Vlissin gen.
De Minister van Marine heeft met ingang
van 16 dezer de plaatsing te Vlissingen
gelast van den officier-machinist 2de klasse
J. van Meurs.
Heden heeft te Vlissingen op betNederl.
loodswezen oen conferentie plaats van de
Nedorl.-Belgische commissie belast met het
toezicht op de Scheldevaart.
De Belgische leden kwamen Woensdag
avond aan per jacht «Emórande."
Naar de heer G. F. Lindeijer ons mede
deelde is hij voor een deel teruggekomen
op zijn vorig idee.
Hij zal toch nog in beroep komen van de
Woensdag werd te Oostburg in
het gewone vergaderlokaal bij de Kinderen
Risseeuw de jaarlijksche algemeene verga
dering gehouden van de coöperatieve ver
eeniging tot verzekering tegen hagelscbade
in bet voormalig IVde district in Zeeland.
Na de opening door den voorzitter, den
heer L. B. Sturm, en de lezing en ongewij
zigde vaststelling van de notulen der laatste
algemeene vergadering diende de penning
meester, de heer J. D. Risseeuw, de rekening
in, over het afgeloopen dienstjaar, loopende
van 1 Oct. 1910 tot 30 September 1911.
De vereeniging had in dat dienstjaar geen
hagelscbade gebad. Nadat de bescheiden
waren nagezien en in orde bevonden werd
de rekening vastgesteld in ontvang op
1 5432.93®, in uitgaaf op f 5035.69, gevende
een batig saldo van f 397.24®.
De drie aftredende leden van 't bestuur
de heeren L. B. Sturm, voorzitter, H. J.
Cammnert en J. D. Risseeuw, penning
meester, werden met algemeene stemmen
(twee blanco's) herkozen, zoo ook de aftrer
dende schatters de heeren A. de Groc* en
Iz. de Hullu.
De begrooting voor het volgend dienstjaar
werd met eenige raemorieposten voor even-
tueele hagelscbade en een post voor onvoor
ziene uitgaven van f 459.65® in ontvangst
en uitgaat' vastgesteld op f 5747.17®, nadat
bjj stemming met 44 tegen 4 stemmen het
bestuur gemachtigd was bet 25-jarig bestaan
der vereeniging door een gemeenscbappelijken
maaltijd der leden op een nader te bepalen
dag feestelijk te berdenken.
In de Woensdag te Sluis gehouden
raadsvergadering, waarin de heeren De
Bruijne en Maenhout door ongesteldheid
afwezig waren, werd de heer dr Houwert,
tijdelijk arts te Vaassen, met 3 stemmen
tot gemeente-geneesheer benoemd. Twee
stemmen waren op den heer Temmerman
uitgebracht.