MIDDELBURGSCHECOÜRMT.
8.' 236.
1911
V rijdag
6 October.
SPROKKELINGEN.
Benoemingen.
Onflsrwijs.
Letteren en Knnst.
VersGhillende Berichten,
154' Jaargang.
Deze courant verschijnt cl agelyks, met uitzondering van Zon-
Pr^i per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiön voor bet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één mur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiön 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- ea
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meei
20 cent. Beclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij i
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend!
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Buresa
A. DB BA DAB As., N.Z. Voorburgwal 866, Amsterdam.
Middelburg 5 October.
Te Bruinisse bestaat de commissie
tot steun voor de getroffen visschers uit 24
leden, en het uitvoerend comité daarvan
uit de heeren S. Hage, burgemeester, voorzit
ter P. J. Okkerse, onderwijzer, len secre
taris P. P. van den Berg, onderwijzer, 2en
seeretarisM. Jumelet, gemeente-ontvanger,
len penningmeesterC. Hoogerkeide, raads
lid, 2en penningmeesterA. J. de Koek, arts,
en W. Otte Schipper.
Eore-voorzitter is de beer mr H. J.
Dijckmeester, Commissaris der Koningin, en
eere-leden zijn de heeren mr R. J. H. Patijn,
afgevaardigde der Tweede Kamer, en mr
J. P. Cau, president der rechtbank te Zie-
rikzee en lid van het Watersnoodfonds"
te Amsterdam.
Het is zeker te prijzen dat een plaatse
lijk comité zich beijvert om te voorzien in
den nood welke in die gemeente heerscht,
Maar over onze gansche provincie heeft
de storm gewoed en schade aangericht.
Zoo o. a., ooi nog iets noemen, de vis-
schersvloot te Yerseke heeft zeer veel ge
leden.
Is het daarom niet gewenscht dat er een
Zeenwsch Provinciaal comité
tot stand kome met den Commissaris der
Koningin aan het hoofd?
En dat daarbij zich voegen de leden van
Gedeputeerde Staten en de Burgemeesters
van de meest geteisterde gemeenten, zoo o.
a. de twee door ons genoemde
Van zeiven zullen er dan wel plaatselijke
commissies gevormd worden.
Bovendien kan dat provinciaal comité
zich wenden tot vorengenoemd „Watersnood-
fonds", en daarmee in overleg treden, of
en hoeveel dit ter zijner beschikking wil
stellen.
Dien weg in te slaan lijkt ons 'tbest.
Daardoor kan Zeeland voor de nood
lijdenden hulp verkrijgen van a 1,1 e kanten.
Maar wil men handelen dan coe men het
spoedig.
Voor hen, die het bezwaar opperen dat
de visschers hunne vaartuigen hadden kun
nen verzekeren en die opmerking is
reeds gemaakt deelen wij mee dat door
de hooge premie, die voor znlk een assu
rantie voor open booten wordt gevorderd
wy meenen 7 pCt. tal van visschers
daartoe onmogelijk kunnen overgaan.
Bovendienvele maatschappijen sluiten
daarvoor geen verzekering.
Maar mocht dit niet zoo zijn, mochten
er wel geheel of gedeeltelijke voorzorgsmaat
regelen kunnen worden genomen, op dit
oogenbiik dient hulp te worden verleend.
En dan kan men later de kwestie van
verzekeren nader onder de oogen zien.
Wij willen hopen dat het alsdan geluk
ken zal dien tengevolge verbetering te bren
gen in den tegenwoordigen toestand.
De bouw van het vredespaleis
ia Den Haag maakt groote vorderingen,
schrijft Clément Vautel in de „Matin". Het
is zelfs zeer verontrustend.
Inderdaad brengt dit vredelievende ge
bouw ongeluk. Bewijzen
Tot den bouw is beslotende Boeren
oorlog barst uit.
De plannen zijn aangenomen Russisch-
Japansche oorlog.
De eerste steen is gelegd: reis van den
Dnitschen keizer naar Tanger en begin van
de Marokkaanseh-Emopeesche verwikke
lingen.
De eerste verdieping is gereedOosten
rijk maakt zich meester van Bosnië en Her-
zegowina.
De tweede is klaar: Pransch-Dnitscbe
verwikkeling.
Het dak is er op geplaatstItaliaansch-
Tnrkscbe oorlog.
Ik volg met angst de werkzaamheden van
de metselaars van bet paleis in Den Haag.
Denk eens aan, dat de glazenmakers, be
hangers, schilders enz. hun taak nog niet
zijn begonnen. Ik heb hooren spreken van
groote schilderstukken, die de zegepralen
van het pacifisme zonden symboliseeren.
Mogen wij er voor bewaard blijvenlederen
keer, dut een er van zal worden geplaatst,
zal een regen van granaten ergens neer
vallen. Er is ook sprake van beelden, die
de gaanderijen zullen versierenelk er van
zal duizenden menscbenlevens kosten. En
den dag, dat deze Vredestempel zal wor
den ingewijd, zal de groote botsing komen.
Ik verzoek dan ook, dat dit paleis zoo
spoedjg mogelijk worde vernietigd.
Bij kon. besluit
is gedetacheerd bij bet personeel van den
geneeskundigen dienst van het leger ui Ned.-
Indië voor den tijd van drie jaren de officier
van gezondheid 2do kl. J. van dor Werff,
van het personeel van den geneeskundigen
dienst der landmacht;
is aan den officier van gezondheid 2de kl.
A. F. Soer, van het personeel van den ge
neeskundigen. dienst der landmacht, op ver
zoek, eervol ontslag verleend uit den -mili
tairen dienst.
Dit Stad en Provincie.
In de Woensdagavond gehouden, druk
bezochte vergadering van het „Zeenwsch
Genootschap der Wetenschappen" deed de
heer A. H. Kan eene mededeeling over het
vertrek van Jacob Cats uit Middelburg naar
Dordrecht, bracht de voorzitter, mr H. J,
Dijckmeester, uitvoerig verslag uit over de
ingekomen boekwerken; en waren een aantal
geschenken ter tafel. Daaronder behoorden,
behalve de reeds vroeger in ons blad ver
melde verzameling opgezette vogels uit de
Poolstreken van den heer J. R. Tak te
Serooskerke, ook een aantal curiosa, geschon
ken door den heer H. C. Sauer, oud-hoofd
der openbare school te Wemeldinge, thans
te Middelburg, o.a. een stuk met de band- J
teekening van koning Lodewijk van Holland,
de adelaar van den Fransch soldaat, gevon-
den te Waterloo, een paar Zeeuwsche assig- 1
naten en een stukje gesneden palmhout,
dat van ter zijde gezien bet profiel van
prins Willem I vertoont.
- De bioscoop op fle Groote Markt
alhier is deze week bijzonder mooi. Als
een der pakkenste films mag zeker wel
genoemd worden „Op de mooie rivier", dat
in stereoscopische beelden een treffend
drama weergeeft. Ook humor ontbreekt niet,
maar doet de talrijke toeschouwers naar
hartelust lachen. Geen wonder dat iederen
avond een talrijk publiek de voorstellingen
volgt. Een bezoek aan deze inrichting kan
dan ook in alle opzichten worden aanbe
volen.
In dit seizoen werden bij de muziek
uitvoeringen op het Molenwater alhier
3806 kaartjes afgegeven voor het gebruik
van stoelen.
De oefeningen, van den door den heer J
K. C. Mantz gccomponeerden Kleppermarsch,
door do drie hoogste klassen van alle scholen
uit to voeren, hebben geregeld plaats Onder
zijn leiding nemen pl. ni, 270 kinderen daar
aan deel.
Met ingang van 16 October a.s. vers
wisselen de marechaussees C. Hoedelman
te Westkapelle en L. Buyk Bode
van standplaats.
Onrustbarend blijft nog de
toestand van den zeedijk t© „Anna
Jacobapolde r", zoo schrijft men ons.
Met kracht is sedert Zondagmorgen drie uur
gewerkt, om de vele groote en kleme gaten
zoo goed mogelijk te dekken. Autoriteiten
en cr zijn er vele, die dezer dagen de ruïne
komen bezichtigen prijzen om het zeerst
de degelijke werkzaamheden van den opzichter
Van Rooijen en het flink en krachtig optreden
van het polderbestuur.
Nu men echter een meer afdoende verbe
tering wil aanbrengen, door de voorloopigo
bedekking weg te nemen, en de gaten met
schorregrond te vullen, worden de werkzaam
heden zeer bemoeilijkt door de hoogaarzen en
andere kleine vaartuigen, die nog aan den voet
van den dijk en op sommige plaatsen zelfs
in den djjk zitten, 't Is nu reeds Woensdag
avond en nog is geen enkel vaartuig verwij
derd, zelfs is nog geen enkele poging daar
toe gedaan.
We hopen, dat de bok, dien we heden de
tramhaven zagen binnenvaren, en die, naar
men zegt, gekomen is om de „Minister Lely"
van den. provincialen steiger te verwijderen
ook de hoogaarzen zal weghalen. Opruiming
van deze vaartuigen is dringend noodig, want
het gevaar is groot. Wij vragen ons wel eens
af, of in zulke gevallen onze genie-soldaten
geen goed© diensten konden bewijzen.
Men vergete niet, dat achter den zwaar
gehavenden dijk do schoone „Anna Jacoba-
polder" ligt met zijn zesbondordtal inwoners
en ruim 750 hectaren kostelijk en kostbaar
bouwland 1
Ten bewijze, dat de verzending en
ontvangst van telegrammen aan het post
kantoor te Philippine een grooten om -
vang heeft gekregen, kan dienen, dat er in
het derde kwartaal van dit jaar niet minder
dan 1002 telegrammen werden ontvangen
en 324 verzonden. De mo sselhandel doe
hierbij zijn invloed gelden.
In de week van 27 Sept. tot en met 3 Oct.
kwamen in Zeeland 12 gevallen van be
smettelijke ziekte voor nml. 2 gevallen van
typhus en febris typhoïdea, een te Kruinin-
gen en een te Rilland-Batb, drie gevallen
van roodvonk, een te Krniningen, een te
Middelburg en een te Nieuwerkerk en zeven
gevallen van diphtheritis nml. 5 te Brouwers
haven, een te Goes en een te Stavenisse.
Volgens „Op de Hoogte", herdenk^
Johan Braakensiek den lOen October den
dag, waarop hij gedurende 25 jaren, weck
aan week, voor de „Groene Amsterdammer"
een groote, losse plaat en eene kleine plaat
teekonde.
Dat zijn 1300 platen, die de kunstenaar
voor het weekblad heeft geteekend en waarin
hij heeft vastgelegd al de groote wereldge
beurtenissen. Te vermelden wat Braaken
siek in al die jaren heeft geteekend, zou een
kolommen lange opsomming noodig tuaken,
hoe hij het gedaan heeft, blijkt wel bet
beste uit de omstandigheid dut velen, die de
Groene in hauden krijgen, het allereerst
naar de plaat van Braakensiek kijken.
Te Amsterdam overleed op 78 jarigen
ouderdom M. C. Schenk. Hij schilderde
voornamelijk religieus-historische voorstel
lingen, die men in tal van Roomscb-katbo-
lieke kerken bier te lande vindt.
Het laatste nummer van *Mannen en
Vrouwen van beteekenis" is gewijd a n jhr.
mr, Joan Röell, lid der Eerste Kamer, oud-
Minister van Buitenlandsche Zaken, oud
lid en voorzitter der Tweede Kamer. Zijne
levensschets is geschreven door mr. L. J.
Plemp van Dniveland.
Sherlock Holmes is dood, d.w.z. de
persoon die, volgens de bekentenis van
Connn Doyle zelf, bet voorbeeld is geweest
waarnaar hij zijn fantasie-held schetste: nl.
dr. Bell te Edinburg. Hij was echter in 't
geheel geen detective, maar geneesheer aan
bet Edinburgscb hospitaal waar Conan Doyle
als student hem leerde kennen, en tevens
de buitengewone opmerkings- en combi-
neeringsgave waarnam, die een hoofd
karaktertrek zou worden van Sherlock
Holmes. Dr. Bell was 74 jaar oud geworden.
Dit V lis sin gen.
Voor zeeloods is geslaagd de kweekeling
J. Jilleba.
Het lijk van den schipper Maertens van
den Belgischen loodsschoener no. 2 is aihier
aangebracht en zal Vrijdag worden begraven.
Het lijk van den loodsschipper Berkbout,
van den Hollandschen loodsboot no. 4,
bekend door zijn moedig optreden bij de
„Borlin'-rump aan den Hoek van Holland,
is bij Ostende aangespoeld.
De brievenbesteller C. Sohier, die drie
maanden op de lijn VlissingenBreda dienst
deed als conducteur der brievenmalen, is
sedert 1 October als zoodanig benoemd ter
standplaats Vlissingen.
De onthulling van het Louwerae-monu-
ment en feestelijkheden te Souburg zullen
plaats hebben op Dinsdag 23 Januari 1912.
Het bestuur van het comité voor die onthul
ling bestaat uit de hoeren: P. S. Buteux, eere
voorzitter, Van Weel©, voorzitter, Wisseling,
secretaris, en Pagter, penningmeester. Uit dit
comité werden Dinsdagavond verschillende
sub-commissies benoemd.
De commissie, benoemd om de kinderen
te onthalen, bestaat uit do hoofden der drie
scholen, die voor de ontvangst op het gemeente
buis uit de heeren Jobse, Daniëlse en Wisse,
die tot regeling van den optocht uit do hee
ren Pieterse, Joziasse en Cysouw. De drie
zangveroenigingen zullen gemeenschappelijk
zingen en de kinderen vóór de onthulling
van het monument in do school getracteard
worden, waarna deze na de onthulling het
eerst zullen zingen.
BETONWERKEN EN DE STORM.
Werd door velen nog getwijfeld aan de
sterkte van gewapend beton voor zeewerin
gen, na den hevigen storm van 30 Sept. j.l.
heeft dit materiaal voor zeeweringen het bur
gerrecht verkregen.
Aan het waterschap Schouwen en aan tal
van andere polders in Zeeland zijn vele
bazaltglooiïngen totaal uiteengeslagen.
De betonwerken zjjn overal absoluut oitge-
deerd gebleven, niettegenstaande zij speciaal
waren aangelegd op zwaar aangevallen plaatsen.
Zoo aan het Noorderstrand van Schouwen
hebben do bazaithoofden en glooiingen veel
geleden. De duizenden in betonglooiing
waren ongedeerd. Ook aan den z.g. Langendijk
aan Noord-Schouwen een van de meest aan
gevallen dijken van Zeeland, heeft het beton
niets geleden, niettegenstaande groote stee-
nen elders weggeslagen, er op gebeukt heb
ben.
Do djjksverhoogingen in Zeeland, na 1906
mot aarde aangelegd, hebben zeer veel gele
den. De nieuwe grond is op vele dijken
tot op het oude beLoop weggevlogen en al
hel werk is vornictigd.
Intusschen zijn alle dijksverhoogingen, in
beton uitgevoerd, n.l. met drjkmuren op
den d ij k, alle ongedeerd, zoowel op schou-
wen-Duiveland als op Beveland en elders.
Dit meldt jhr. De Muralt aan de Hollaudsche
bladen.
Albert "Vogel zal Zondagmiddag te
Rotterdam voordragen een zoo juist ver
schenen melodrama van Max Schillings.
„Jung Olai", waarvan Ernst von Wilden-
bruch den tekst schreef.
Het Nederlandsch Tooneel heft in
studie genomen „De Volkstribuun" (Le
Tribun) van Bourgeois. Jan C, de Vos zal
de hoofdrol spelen.
Voor de Scholen met den Bijbel werd
gecollecteerd te Gapinge f 25.55, te Goes
f 191.05 en te Wissekerke (N.B.) met
Geersdijk f 198.50.
De secretaris van den Vrijzinnig Demo
cratischer! Bond, de heer G. R. J. Haentjes
Dekker le 's-Gravenhage, heeft aan het Hoofd
bestuur lotatslag verzocht uit die functie, omdat
hij de werkzaamheden, daaraan verbonden, op
den duur niet kan vereenigen met de waarne
ming van zijn maatschappelijke bezigheden.
Het hoofdbestuur heeft besloten hem eervol
ontslag te verleenen. Zij die voor die betrek -
king in aanmerking willen komen, kunnen
zich vóór 20 October a.s. schriftelijk aanmel
den bij den voorzitter van den Vnjz. Dem.
Bond te Middelburg.
In het ontwerp van wet tot vaststelling
van het tarief van invoerrecht wordt voor
gesteld voor den invoer van appelen, sinaas
appelen, citroenen en kokosnoten een hooger
recht dan 't bestaande te - heffen en bron-
en mineraalwater aanzienlijk hooger to be
lasten dan nu.
Door het hoofdbestuur van den „Volksbond
tegen drankmisbruik" is tot de Tweede Kamer
een adres gericht met het verzoek het
daarheen te willen richten, dat genoemde
vruchten van invoerrecht worden vrijgesteld
en de van bron- en minoraalwater te heffen
rechten aanzienlijk worden verlaagd.
De burgemeester en de president van de
Kamer van Koophandel te Rotterdam hebben
overleg goplecgd omtrent hot vormen van
een commissie tot bel verleenen van hulp
betoon aan hen, die door de ramp te Brui
nisse getroffen zijn.
Blijkens bij het Departement van Marine
van den Commandant der Zeemacht ontvan
gen telegrafisch bericht is de eindconclusie
van de commissie, die een onderzoek naar
het ongeluk aan boord van de „Hertog Hen
drik" heeft ingesteld, dat dit het gevolg is
geweest van een nabrander bij geopend sluit
stuk.
Verder bericht de Vlootvoogd, dat de
kanon bediende, met hot openen van het sluit
stuk belast, het afgaan van een schot uit
een kanon van 24 centimeter voor het afgaan
van het zijne heeft gehouden en zoodanig
in de war schijnt te zijn geraakt, dat hij den
tuimelaar (veiligheidsinrichting met het oog
op nabranders) gelicht en het sluitstuk ge
opend heeft.
De ,,'s H. Crtdeelt mee dat II. M de
Koningin den commissaris dor Koningin in
de provincie Noord-Brabant telegrafisch be
richt gezonden heeft, dat Zij tot Haar groot leed
wezen vernomen had, hoe ook de provincie
Noord-Brabant door den jongsten storm ge
teisterd is. H. M. vroeg uitvoerige ïnlich- 1
tingen zoowel omtrent den omvang der ramp
als omtrent de maatregelen, welke tot herstel
der gcloden schade zullen jjetroffen worden.
Gepaste zuinigheid. De commis
sie, welke haar licht heeft laten schjjnen over
de vraag of aan de Landsdrukkerij hot tech
nisch beheer met gepaste zuinigheid wordt
gevoerd, heeft a;ui 's Lands schatkist
f 3864.51 gekost
Onze Vloot. Op 1 Juli j.l. telde onzo
marune 9 pantserschepcoi, 6 pantserdoksche-
pen, 3 monitors, 3 riviervaartuigen, 10 kanon-
neer boo ten, 2 mijnetnleggcrs, 4 torpedoboot-
jagers, 31 torpedobooten, 2 onderzeebooten en
2 schoeners voor politietoezicht op onze vis-
scherij.
In ronde sommen hebben bij eerste uitrus
ting voor zee gekost: de pantserschepen 35>/a
millioende pantserdekschepen 18 millioen, de
monitors 4 millioen; de riviervaartuigen 7i'g
ton de kanonneerbooten 2 millioen en de tor
pedobooten 61/2 millioen.
Het oudste 111 dienst zijnd© schip is de ka
nonneerboot „Bever", die in 1875 op stapel
werd gezet.
Te Dordrecht heerscht de roodvonk epi
demisch. In de maand September zijn er, naar
do „D. Crt." meldt, 55 gevallen voorgekomen,
in Augustus 20 gevallen Van Januari tot en
met September zijn er 141 gevallen officieel
bekend.
To Den Briet is de metalen-kruisridder
Corstiaan Hageis Woensdag honderd jaar ge
worden. De man herdacht den dag onder bui
tengewone belangstelling. Uit buiten- zoo wol
als binnenland werden hem gelukwenschea
toegezonden. F-en aardige attentie werd den
oudie bereid door 's morgens door het carillon
van de Sinte-Calbarina de volksliedjes van
1831 Le doen spelen.
Uiteen Ingezonden Stuk: „Naar
aanleiding van het pamflet door K geschreven,
wil ik hier meedeelen, dat het een groote
vuile leugen is, dat mijn man mij op de be
wuste vergadering van 21 Aug. heeft geslagen.
Ik verklaar hier openlijk, dat, zoolang wij ge
trouwd zijn, mijn man mij nog nooit met één
vinger heeft aangeraakt, en dat zat ik steede
blijven volhouden."
Het stoomschip „Ixion" van do Maat
schappij „Oceaan" was op weg van Batavia
naar Amsterdam. Op 25 mijlen van Eugano,
in den Indischen archipel, is dit schip in
brand geraakt.
De equipage van de „Ixion" bestond nit 47
man, onder wie 18 Chineezen. De kapitein en
een gedeelte der bemanning zijn geland ia
Benkoelen. De 3de stuurman, 6 matrozen en.
17 Chineesche stokers zijn nog in een van
de vermiste sloepen. Schepen van de „Paket"
en van de Gouv. vaart zijn bezig ze te zoeken.
De „Ixion" is een der vrachtschepen van,
do Nederl. Sloomvaartmaatschappjj „Oceaan".
Het schip is groot ongeveer 2200 registorton,
en achttien jaar geleden in Engeland gebouwd.
Het schip was geladen met Java-productett
en vertrok 30 September j.l. van Batavia naar
Amsterdam. Op grond van den afgelegden af
stand neemt men aan dat het onheil op 1
October heeft plaats gevonden.
Omtrent de oorzaak van den brand is niets
bekend-
Te Bergen op Zoom is door den storm
ook de oude beukenboom op de Korenmarkt
geveld die reeds een eeuw geleden als „de
dikke boom" algemeen bekend stond, 't Was
dan ook een boom van zcldzamen omvang, die
in de laatste jaren op Ansichtskaarten meer
malen is afgebeeld en waarvan de ouderdomi
gerust op eenige eeuwen geschat worden kan.
Het getal in het Ilaagsche bosch gevallen
en beschadigde boomen wordt op drie duizend
geschat.
Te Rotterdam is ingebroken in de
woning van een opperman in de Goudsche-
dwarsstraat. Eenige gouden en zilveren voor
werpen, twee colbertcostuums, een paar rok
ken, een gestikte deken, een paar schoenen
en een bedrag van f 13.50 zijn ontvreemd
uit verschillende kasten, waarvan or een met
een pook is opengebroken.
Te Leiden is behalve bij een juwelier
tijdens de 3-Octoberviering eveneens ingebro
ken in een woning op den Witten SingcL
Er schijnt slechts een bedrag van f 15 te
zijn ontvreemd. Do daders zijn tot dusver
onbekend.
De scharenslijper te Haarlem, die in
een twist iemand doodstak, is, na door
den rechter-commissaris te njn verhoord,
onmiddellijk op vrije voeten gesteld.
Twee vrouwen wilden iets koopen bq
een winkelierster ra de le Boomdwarsstraat
te Amsterdam. Zij verzochten oud geld voor
nieuw te willen inwisselen. Na hun vertrek
miste de winkelierster een bedrag van f 75.
Tijdons het studenten-relletje op den
Heiligenweg te Amsterdam, heeft het publiek
het plaveisel der Handboogstraat gedeeltelijk
opgebroken, om do straatsteenen als projec
tielen te kunnen bezigen. Tot hetzelfde doel
dienden van do Bloemmarkt weggenomen
bloemkisten, benovens flesschen ©11 stukken
hout. Als schuldig aan bet waterwerpen is
een der studenten naar bet politiebureau ge
bracht.
