I
230.
194!
Vrijdag
29 September.
Middelburg 28 September.
SPROKKELINGEN.
FEUILLETON.
Het geld van den inbreker
Git Stad en Provincie.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Pryi per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiön voor bet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiön 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meoi
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend»
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Buren*
A. DE DA DAK Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
De heer G. F. Lindeijer te Vlissingen
heeft thans zijn geloofsbrieven bij den raad
ingediend en daarbij een nota van toelich
ting gevoegd, waarin weer de bekende ar
gumenten worden aangevoerd, waarover wij
in ons nommer van 8 Augustus onze mee
ning hebben geopenbaard.
Eén nieuw argument brengt hij
echter te berde; hij beroept zich op een
kon. besluit van 9 Feb. 1898 (Stbl. no.
51), genomen onder het ministerie Goeman
Borgesius, in een zaak, waarbij het gold
de al of niet toelating van den heer A.
Pijl Jzn., als lid van den raad- van Alblas-
Daarbij werd overwogen dat»aan artt.
19 en 23 der Gemeentewet het beginsel ten
grondslag ligt dat ten opzichte van de ver-
eischten en de beletselen voor de toelating
als raadslid, niet met het tijdstip der ver
kiezing, doch met dat der toelating zelve
is rekening te houden."
Dit pleit dus voor de opvatting van den
heer Lindeijer maar hij vergeet een voor
naam ding, n.l. dat besluit is in 1898
genomen en, zooals wij destijds opmerkten,
is sinds dien, in 1904, de gemeentewet op
dit punt herzien en gaf de vader van die
herziening, dr. A. Kuyper, onder goed
keuring van de Tweede Kamer, althans
zonder eenig protest harerzijds, een anderen
uitleg aan de bedoeling van genoemde
artikelen.
Wij herhalen, wat wij vroeger schreven
wij kunnen ons met die opvatting van
Minister Kuyper niet vereenigen, doch zij is
op dit oogenblilt de eenig gangbare, want
zij is geykt door de makers van de her
ziene bepalingen en er zijn daarop reeds
uitspraken g-baseerd. De opvatting van 1898
kan dus niet meer gelden.
De burgemeester van Vlissingen is alzoo
in zijn recht en Minister Heemskerk kan
dus op dezelfde opvatting zich beroepen.
En wat nu zijn aanslag in de inkomsten
belasting aangaat, de heer Lindeijer weet
toch wel, en anders kan bij het Jezen in art.
245 der gemeentewet, dat gedeelten van
maanden voor geheele worden gerekend. Als
hij dns op 30 Juli in de gemeente is komen
wonen, heeft de plaatselijke fiscus recht hem
voor de geheele maand aan te slaan.
Maar die aanslag bewijst volstrekt niet
dat hij de geheele maand ingezetene was.
In een paar gemeenteraden is de duurte
der levensmiddelen ter sprake ge-
braeht.
Zoo in Rotterdam en in Den Haag.
In eerstgenoemde stad gaf het dagelijksch
Naar hot Duitsch.
4. van
FRITZ PHILIPPI.
Eon volgende maal klopte do vinger weer.
Toen Manger door bet spiegat in de deur keek,
had de zon een helderen arm in de cel
gestoken, en was Zeck's opgeheven hand
Zichtbaar. Drie blauwe honderd markbiljetten
had hij erin! Was dat nog altijd niet vol
doende voor een kleinen dienst, om een
enkele maal naar den wensch van Zeek den
sleutel in het slot om te draaien.
Karl Manger deinsde achteruit, wreef zijn
oogen ,en kwam weer voor het spiegat. Zeek
was zeker een toovenaar? Waar haalde hij
dat geld vandaan?
O. zijn geldzak was nog lang niet leeg.
Daarop had Manger in zichzelf gezegd,
dat hij met een ouden spilsboef te doen
had, die niet te vertrouwen was Hoe drin
gender diens verzoeken, en pleidooien werden,
hoe voorzichtiger Manger wilde wezen. Dat
was hij aan zijn gezin verschuldigd. Al klaagde
bestuur ten deze het voorbeeld door eene
commissie in het leven te roepen, bestaande
uit leden van den raad en ^andere ingeze
tenen, teneinde Burg. en Weth. over deze
aangelegenheid van voorlichting te dienen.
Zich op dit voorbeeld beroepende, richtte
de heer Hoejenbos, lid van den raad der
Hofstad, tot Burg. en Weth. de vraag of
ook hunnerzijds maatregelen zijn te wach
ten in verband met die duurte.
Het antwoord van den burgemeester
wa^,zegt het Dagblad van Zuid-Hol
land," zoo bevredigend mogelijk. Aanvan
kelijk verklaarde hij, dat Burg. en Weth.
de vraag van den interpellant bij een nadere
gelegenheid zouden beantwoorden. Voor
den goeden verstaander, die aan een half
woord genoeg heeft, scheen dit antwoord
voldoende Daarin lag immers de bevesti
ging reeds opgesloten. Maar toen bleek
dat de heer Hoejenbos niet tevreden was,
en de burgemeester hem ten onrechte tot
de »goede verstaanders" had gerekend,
preciseerde deze nader zijn antwoord, in
dezen vorm dat, ook zonder interpellatie
van den heer Hoejenbos, Burg. en Weth.,
naar aanleiding van hetgeen het Dagelijksch
Bestuur van Rotterdam heeft gedaan, deze
ernstige zaak zouden hebben overwogen.
Dat is een geruststelling voor hen, die
de komende tijden met zorg tegemoet zien.
Het steeds duurder worden der eerste
levensbehoeften doet in vele gezinnen en
niet alleen onder de arbeidersklasse den
komenden winter met zorg tegemoet zien.
Voeg daarbij, dat werkloosheid voor velen
den nood nijpender zal maken, dan is er dns
wel aanleiding tot de vraag of, nu een
tijdperk van algemeene depressie schijnt te
naderen, de overheid niet tijdig behoort na
te gaan of harerzijds maatregelen moeten
en kunnen worden genomen om de ingeze
tenen, die daaraan behoefte hebben, te
helpen door de dure tijden heen te komen.
Maar dit geldt ook van particuliere werk
gevers. Op hen rust ook de plicht om den
nood der tijden zooveel als in hun vermo-
in is te verzachten.
Het is echter voor gemeentebesturen een
hoogst moeilijk vraagstuk.
Welke middelen zullen die kunnen aan
wenden om in dezen hulp te verleenen
Het is daarom goed gezien om aan een
commissie, bestaande uit verschillende per
sonen, ook buiten den raad, een onderzoek
op te dragen.
En met belangstelling zullen velen, met
ons, te gemoet zien de resultaten daarvan
en de adviezen die deze commissiën zullen
uitbrengen.
Heeft de heer De Savornin Lohman zich
buiten af begeven om zich verder aan de
evolgen van den beruchten
Woensdag te onttrekken, zijn orgaan
„De Nederlander" kan over het gebeurde
ir niet zwijgen.
Allerlei spitsvondigheden neemt het te
baat om te trachten de houding der rech
terzijde schoon te wasschen.
Dat gaat echter moeilijk.
Een slechte zaak als deze is niet te ver
dedigen.
Nu weer beweert het blad dat de kwestie
door de sociaal-democraten bij de staats-
begrooting kon besproken worden.
Alsof er dan niet alle tijd noodig is voor
de begrooting zelve.
Men was dan veel verder achterop.
Maar men zal, nood gedwongen, nu
daartoe wel moeten overgaan.
Ten slotte nog een oordeel over het ge
beurde, een oordeel waarvan men ook wel
kennis mag nemen.
Het is dat van „De Vrije Socialist", het
orgaan van den heer Domela Nieuwenhuis.
Dit schrijft:
„De sociaal-democraten zijn toch echte
boffers en zij hebben het veel meer te danken
aan de stommiteiten der tegenpartij dan
aan eigen slimheid. En het schijnt vooral
de heer De Savornin Lohman te zijn, die
door haat op zijn ouden dag 200 verblind
is, dat hij zijn verstand haast schijnt te
verliezen. Het is toch iets ongehoords dat
een schriftelijk voorstel, zooals dat van de
sociaal-democraten om de openingsrede dit
maal te beantwoorden met een adres, niet
in behandeling zou worden genomen. Alsof
niet elk lid het recht heeft voorstellen te
doenMen kan ze verwerpen, goed, maar
ze niet in behandeling nemen, dat is al te
gek om van te spreken. En toch, de heer
Lohman hield vast aan zijn voorstel met
ongeevenaarde koppigheid en wezenlijk hij
vindt 36 lui, die met hem stemmen, en zoo
besloot men het voorstel niet in behande
ling te hemen.
Dat een helderdenkend mensch als de
Savornin Lohman tot zoo iets in staat is>
mag onbegrijpelijk heeten. Immers het is
eerstens in strijd met de allerfundamen
teelste grondslagen van recht en bovendien
erg dom, ook al behaalt men een tijdelijke
zegepraal. De straf zal wel op de zonde
volgen, want dit maakt de sociaal-democra
ten zeker niet tammer. Zij hebben nu de
sympathie van elk weldenkend mensch en
den 37 vóórstemmers zal het wel eens rou
wen, dat zij zich hebben laten meeslepen
tot zulk een ondoordachte daad. Het was
reeds een onbegrijpelijke woelige zitting,
maar er zullen er nu wel meer van dat
soort plaats vinden en telkens kan men het
den heer De Savornin Lohman toeroepen;
gij hebt het gewild, gij zijt de oorzaak
van alles.
Zoo winnen de sociaal-demo
craten de sympathie vanvelen
door de onhandigheid hunner
v ij a n d e n.
Zoek, dio zijn aanstaand© veroordeeling reeds volkamertjo kwam, en onoplettend zich den
ronduit toegaf, jook, dat tien jaren gevangenis- klink van de deur nit de hand hot slaan door
straf zijn dood boteekenden, hij zou zich den wind, zoodat de deur dicht sloeg, Leenlje
daardoor niet laten overreden. Ieder is zich huilde. Het toeval wilde, dat Leent je juist
zelf het naaste. voor het raam bezig was haar duivenpaar met
Hanna omringde bovendien haar man met lekkernijen te lokken. En nu fladderden Lieb
onvermoeide vriendelijkheid. Ze leunde haar ep Klein verschrikt weg.
hoofd vol vertrouwen tegen zijn borst. Hij Nog meer verwonderde Karl er zich over
zou wel iets vinden I Als er eerst niets anders dat Hanna met een uitbarsting van heftigheid
kwam, ging zij met het kind een paar weken op hem schold. Hij wist niet waarom; wist
op het land, bij zijn familie, op den molen niet dat zij dien dag nog een bijzondere reden
m het Herzbachtal. Voor Leentje zou deland- voor opgewondenheid had. Vol schrik had ze
lucht goed doen! En Karl zou intusschon de bemerkL dat ze waarschijnlijk woer moeder zou
armen vrij hebben. i WOrden. Bij al hun ellondo en de onzekere
Het waren minder Hanna's raadgevingen, toekomst nog een tweede kind. Dat was haar
dan haar vertrouwen in den toon van haar te veel geworden
stem, die Manger kracht gaven. I Al die omstandigheden troffen samen, en
Maar Zeek kwam toen met geld! De oude werden Zeck's geheime medewerkers. Het eene
spitsboef had nog veel meer geld dan hij woord lokte het andore uit. Manger maakte
liet zien. En bovendien had hg den grooten zich boos op Hanna Hij verweet haar brutaal
buit begraven. Manger kon mot één slag zijn dal zij reeds als mc'sje niet had kunnen af-
fortimi maken. Natuurlijk, als hij niet (dom was, wachten, van hem een kind te knjgen. Met
i vast op elkaar geklemde lippen ging Hanna
Eindelijk werd hij begrepen. mot het kind de kamor uit
's Avonds had Karl Manger do drie honderd- Toen de dour achter haar dicht was, keek
mark-biljetten in den zak op afbetaling, efi haar man op, en was besloten aan Zeck's ver-
klom hg met bevende knieën de trap op. Den langen te voldoen.
volgenden nacht zon Zeek zijn vrijheid her- Do drie honderd mark borg Manger voor-
krijgen. Do vloor brandde hem onder do loopig onder een bedpost, en daarna liep hg
voeten. dreunend do trap af Het was hot beste zoo.
j ^,n straalde Ju,8t °P het ven9ter en Hij bleef nn Hanna uit de oogen. Haar ver-
op do bloemen, toen Karl Manger in het go- huild gezicht zon hem pijn hebben gedaan en
Bg kon. besluit:
is aan den directeur van het telegraaf
kantoor te Leiden, J. Veldkamp, op verzoek
als zoodanig eervol ontslag verleend
is aan de vrouwelijke commies der pos
terijen en telegraphie 2de kl. IJ. Hoogslag, I
op verzoek, als zoodanig eervol ontslag
verleenden
is bij het Dep. van Financiën benoemd
tot adj.-commies, G. Vaags, thans Rijksklerk
lste kl. ter inspectie der directe belastingen
enz. te 's-Gravenhage.
De luitenant ter zee der 2de klasse R. P.
van de Wetering bijgenaamd De Rooy wordt
16 Oct. geplaatst aan boord van Hr. Ms.
„Hadda".
KORTE MEDEDEELINGEN UIT
VERGADERINGEN.
Onder voorzitterschap van den heer W-
Hovy, uit Amsterdam, is Woensdag te Utrecht
de algemeene vergadering gehouden van de
Vereeniging van Nederlandsche Patroons
„Boaz."
Het aantal leden bleef in hot afgcloo-
pen jaar op dezelfde hoogte.
In hot bestuur werden herkozen de aftre
denden en in de vacature-Schippers gekozen
de heer P, Wielinga.
I het bestuur met gerustheid dit voorstel den
I leden te mogen voorleggen.
I Na langdurige gedachten wisseling werd
een nit de vergadering ingediend voorstel
om uit te maken of men in beginsel voor
loonsverhooging is, met 127 tegen 68 stem
men in bevestigenden zin beantwoord.
Daarna werd met 103 tegen 85 stemmen
besloten dat het loon van den administra
teur met f 2.50, van den klerk met f 1.50
en voor het overige volwassen personeel
met f 1 per week zal worden verhoogd.
De 85 tegenstemmers waren voor een voor
allen gelijkstaande verbooging van f 1 per
week.
Deze loonsverhooging zal ingaan met den
aanvang van het nieuwe boekjaar, 1 Nov. a. s.
Uit Vlissin gen.
Aan J. de Meij, het onlangs gekozen lid
▼an den gemeenteraad, is door den Minister
van Marine verlof verleend de zittingen op
de bekende voorwaarde bij te wonen.
Het vierde bataljon alhier moest Woens
dagavond te half tien aantreden voor een
nachtelijken velddienst in de nabijheid van
Middelburg.
De manschappen kwamen aldaar doornat
aan.
In den vroegen morgen keerden zij weer
Morgen, Vrijdag, avond to half tien
zal pp hot Molenwater alhier het vuur
werk worden afgestoken, onlangs door „Uit
hot VolkVoor het Volk" bestemd voor de
FLoralia-tontoonstelling. Gelijk men weet,
moest dit vuurwerk destijds wegens de droogte
worden jiitgesteld.
Woensdag te vijf nur zijn de militai
ren weer te Middelburg teruggekeerd.
De manschappen zagen er goed uit, trots
de doorgestane ontberingen en vermoeie
nissen, en behoudens een kleine wonde, die
een hunner aan de hand opliep, kwamen
onder hen geen ongevallen voor.
Hedenmiddag liet de majoor W. H. van
Wieringhen Borslti, commandeerende offi
cier, het bataljon op de binnenplaats ver
zamelen en sprak hij zijn bijzondere tevre
denheid uit over de wijze, waarop het ba
taljon bij de manoeuvres zijn taak heeft
vervuld. Verschillende hooge bevelhebbers
hebben gedurende de oefeningen meermalen
hunne bewondering uitgesproken over de
wijze, waarop is gemanoevreerd en aan de
verschillende opdrachten is voldaan. Zelfs
de commandant der artillerie had den com
mandant van het bataljon persoonlijk mede
gedeeld, dat hij nog zelden een afdeeling,
aangewezen tot dekking van de artillerie,
haar opdracht zóó heeft zien volvoeren.
In de Woensdagavond in het lokaal
der „Werkmans-Vereeniging" alhier ge
houden driemaandelijksche ledenvergadering
van de coöperatieve volk6broodbakkerij en
verbrniksvereeniging „De Broederband",
werd het eerst behandeld een voorstel van
het bestuur tot loonsverhooging voor het
personeel. Waar de levensstandaard in den
tegenwoordigen tijd zeer hoog is, meende
Deze week werd op de schietbanen
van het voormalig fort »Middenreduit" te
Vlissingen een provinciale schietwed
strijd gehouden van wege den Zeeuwschen
scherpschuttersbond „Pro Patria".
Deze wedstrijd had ten doel het verschie
ten van de drie wisselbekers, waarvan een
voor de baan van 200 M., een voor die van
150 M. en een voor de buksbaan.
De bekers werden respectievelijk gewon
nen door de Koninklijke Scheri schutters-
vereeniging te Vlissingen met 182 punten,
1 de schietvereeniging „Zierikzee" te Zierikzee
met 405 punten en de schietvereeniging
„G. O. E. S." te Goes met 423 punten.
Deze vereenigingen hebben nu den beker
twee maal achtereen gewonnen.
Aan dezen bekerwedstrijd was een vrije
baanwedstrijd verbonden, eveneens op 200 M.,
op 150 M. en op de buks. De toekenning
der prijzen had plaats naar het hoogst aan-
j tal punten beha ld in 2 series.
Eerste prijswinners op deze banen waren
200 M. de heer Jacq. Frank te Middel
burg met 56 punten (max. 60 p.)150 M.
dezelfde met 112 punten (max. 120 p); en
buks L. Biesta te Vlissingen met 190 pun
ten (max. 200 p.)
I Aan deze wedstrijden konden alleen de
bij den Bond aangesloten vereenigingen
deelnemen. Er is met veel animo geschoten
en „Pro Patria" kan met voldoening op
dezen wedstrijd terugzien.
De „St. Crt." No. 227 bevat de statuten
van de vereeniging „Renesse Vooruit", te
Renesse.
Het doel van de vereeniging isver
booging van den bloei der gemeente Renesse.
Zij tracht dit te bereiken door datgene aan
te moedigen, te ondersteunen of zeiven uit
te voeren, wat kan strekken tot den bloei
der gemeente Renesse en speciaal ook tot
behartiging van de belangen der leden van
hg moest zijn gedachte bij elkaar houden.
In een herberg, waar hg onbekend meende
te zijn, ging hg in eon hoekje zitten, maar
hij moendo telkens brokstukken op te vangen
van gesprekken die over uitbraken handelden.
Om kalm te worden dronk hg haastig zonder
©chler zijn opgewondenheid te doen bedaren.
Wie zou hem verdenken als de oude Zeek
ontsnapt was? Als hij het zoo deed als Zeck's
sluwheid het had uitgedacht, als hij in
den wachttijd van Kreckel naar do gang sloop, I
do deur van Zeek opende, en dan weer heen
ging, zou niemand iets tegen hem kunnen
bowgzen. De oude Zoek moest dan maar zelf
zien, hoe hij zich verder door den tuin en
over de huisjes in vrijheid bracht. Maar eerst
moest hij nog duchtig bloeden. Voor niets deed
Manger het niet.
Toen Hanna de stappen van haar man
voorbij do keuken en do trap af hoorde gaan,
had zij luisterend opgekeken, en toen haar
gelaat in haar handen verborgen. Het zou
hot best© zijn, als hij van haar on van het
kind af was. Zoo dacht zg in haar verbit
tering Zo had het al lang bemerkt. Achteraf
wordt de vrouw altijd door den man uitge
scholden, als zij hem als meisje niet in tucht
houdt, en zich zwak betoont tegenover zijn
begeerte. Als zij niet te laf was en ook
niet bang was voor de zonde, dan zou zij
mot hot kind hem voor altgd uit de oogen
zijn gegaan mot Leentje, dat pas aan den
dood ontsnapt was! Zo weendo heftig en het
kind schreide mee. En dat zij nu weer m
zoo'n toestand was, en dat hij haar bad uit
gescholden als een straatmeid
Leentje was moe, en wilde naar bed Hanna
wilde in ieder geval dit doen, dat ze niet meer
met haar man in één kamer sliep. Ze wild©
voor Leentjo en haar zelf een bed in do
keuken opslaan.
Daarbij ontdekt© Leentje de driehonderd-
mark-biljetten van den inbreker, en liet aan.
moeder de „plaatjes" zien.
Ilanna was buiten zichzelf van verbazing.
Haar eenvoudige geest en haar ziekelijk opge
dreven gevoelsleven bracht haar een oogenblik
tot den waan, die haar dc handen deed vou
wen, dat ©en bovenaardsche beschikking haar
in haar nood te hulp kwam. Daarna echter
zonk zij neer op den vloer, toen ze bedacht
dat het vele geld niet om eerlijke redenen
onder den bedpost verborgen was.
Ze schoof het bed weer op zijn plaats. Het
voornemen om met het kind in de keuken to
gaan siapen werd verdrongen door do nieuwe
ontdekking, die haar met kloppend hart op de
terugkomst van haar man deed wachten.
Zo zat met do biljetten in haar hand, opdat
Karl bij den eersten blik dadelijk alles zou
zien, en met groote vragende oogen.
Neon, daarop was hij niet voorbereid. De
overgang was te plotseling. Boneden aan do