MIDDELBIJMSCHE COIBMT.
I- 223.
io4' Jaargang.
1911
Donderdag
21 September.
Middelburg 20 September.
De dag van angst
Dit, Stad en Provincie.^
Rechtszaken.
Onderwijs.
m h«' d,slr,cl .DoSec"j -f J""'" lijk is, kans bestaat, dat alle hoorders den
Zelvelder, idem m bet distant Heeren- goed kunnen «en.
D U 1 T E N L A N D.
Letteren en Knnst.
Landbouw.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiön voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiön 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meor
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend*
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Buren®
A. DE LA HAK Az-, N.Z. Voorburgwal 866, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een bijvoegsel.
De opgaaf van den spoordienst komt in
dit nommer voor op de gebruikelijke plaats,
ss voorbijen
Geen bloed heeft gevloeid.
Geen oproer bad plaats.
Geen gevecht is geleverd.
Geen sterveling kreeg eenig letsel.
Dat was echter, zullen sommigen be
weren, een gevolg van de doeltreffende"
voorzorgsmaatregelen,die genomen waren.
Wie weet, wat er ware voorgevallen,
als dat niet was geschied.
Als geen rechercheurs de hofrijtnigen
begeleid en de Ministers beveiligd hadden.
Een der bladen, nog wel van vrijzin
nige opvatting, achtte zich verplicht een
beroep te doen op het »weldenkende pu
bliek om zooveel mogelijk mede te werken
tot een ordelijk verloop van den dag en
tot het voorkomen van alles wat tot bot
singen aanleiding zou kunnen geven".
In hoever zulk een beroep op bet
publiek noodig en gemotiveerd was, moge
het blad zelf uitmaken. Dat het met
het oog op de betoogers volkomen
overbodig was, beeft de ervaring van
reeds vele jaren geleerd, daar jaar in en
jaar uit die algemeene kiesrechtoptochten
van duizenden en duizenden bet meest
-ordelijk verloop hadden, dank zij de
voorbeeldige bonding van leiders en be
toogers.
De uitslag heeft gisteren al die vrees-
acbtigen, de bazen-naturen weer be
schaamd.
Zelfs de onhandigheid van den Minis
ter Heemskerk heeft de rust van den
dag niet bedorven, al was daarvoor groote
kans geweest.
De 98 doozen met bandteekeningen
zijn wel niet door hem in ontvangst
genomen, maar toch aan hun adres be
zorgd.
En dit is geschied op de meest
•ordelijke en naar men zegt op de meest
indrukwekkende wijze.
Het was dit geeft een ander blad
grif toe »een ernstige, eerbiedwek
kende betooging."
Anderen noemen haar saai.
Dat is een andere opvatting.
Had de premier zich op wat minder
boog standpunt gesteld en ook iets ge
voeld voor wat door bouderdduizenden
mannen en trouwen des volks wordt
gewenscht, dan zon hg de beleefdheid
hebben gehad een deputatie te ontvangen
en haar even hebben te woord gestaan,
terwijl men die adressen ter plaatse be
zorgde de plechtigheid ware dan spoe
dig afgeloopen en de zenuwachtigheid'
had zich niet van zoovelen meester ge
maakt.
Een werkelijk degelijk man bad aldus
gehandeld, maar zich niet met een gevat
heid van de zaak afgemaakt, zooals mr.
Heemskerk die ook deze ernstige zaak
weer gebruikt heeft om zijne neiging
tot het, geven van grappige" replieken
en het aanwenden van spitsvondige
uitvluchten bot te vieren.
Het is verbazing-wekkend, hoe steeds,
als er van algemeen kiesrecht, sprake is
of vun optochten, velen het hoofd ver
liezen.
En dat toch zonder reden.
Wat op dit gebied plaats had, buhoeit
tot geen vrees aanleiding te geven.
ft at wij van znlke betoogingen zagen»
hooiden en lazen, zoowel hier te lande»
in Berlijn en ook in Brussel, waar de deel
nemers, de luidruchtige Belgen, van
gansch andere natuur zijn dan wij,
Nederlanders, kenmerkte zich steeds door
ernst.
Maar zoodra men in regeeringskringen
het hoofd verliest, moet dit wel op
anderen terugwerken.
Thans heeft een kortzichtige regeering,
een eng denkend Minister niet alleen
zichzelf geblameerd, maar ook de Konin
gin in een scheve verhouding gebracht,
Haar aan kritiek blootgesteld en aanlei-
ding gegeven tot allerlei gissingen over
de motieveu van Haar wegblijven, die
beter achterwege waren gebleven.
't Is kinderachtig dat men is geweken
voor dreigementen, die niet eens gedaan
zijn, want als de optocht niet verboden
was, zon er, wanneer de Koningin ware
gekomen, geen sprake zijn geweest van
eenige demonstratie en alles even or
delijk zijn verloopen als nu H. M. er
niet is geweest.
Men heeft dus onze Koningin een
slechten raad gegeven, toen men haar
bewoog zich te ontbonden van het ver
vullen van baar constitntioneelen plicht.
En dat ter wille van een ongegronde
vrees.
Want niemand zon er aan denken
H. M. een haar van het hoofd te krenken.
Wie het tegendeel meent, kent het
volk niet.
Zonder eenige vergelijking willen wij
even herinneren aon een feit uit de ge
schiedenis van een vrouwelijke leidster
vau het Leger des Heils, die in een der
donkerste wijkeu van Londen haar nut
tige, haar edele en hoogst moeilijke taak
vervult.
Een diepgevallene, een man, die in
dertijd een moord begiug, zag dat een
ander een dreigenden blik op haar wierp,
en oogenblikkelijk Btond hij aan hare
zijde, onder waarschuwing dat men haar
niet het minste leed moest veroorzaken,
want dan kreeg men 't met hem te doen.
Zoo deden er meer.
En de Heilsoldate begeeft zich met
volle gerustheid onder hen, die zij ver
beteren wil.
Wij herbalen: dit is zonder eenige
vergelijking met de deelnemers aan
betooging. Maar dit is zekerals er
ééa iets tegen H. M. had willen doen
wat wij ondenkbaar achten dui
zenden en duizenden hadden haar be
schermd.
Wat gaf ooit aanleidiug tot zulk een
vrees
Er blijven nog steeds in sommige hooge
kringen verkeerde meeningen beerschen,
die verderfelijk zijn, omdat zij onze
Koningin beletten bet hart van het volk
te vinden.
Het zul daarom goed zijn dat er zoo-
Teel mogelijk licht opga over de onhan
digheden, die in deze dagen zijn begaan.
Hedenmorgen is mr. A. Mijnlieff
geïnstalleerd als officier van justitie bij de
arrondissements-rechtbank alhier.
van invloed kannen zijn door pogingen aan
te wenden opdat de ontsiering niet te groot
wordt.
Men schrijft ons uit W e s t k a p e 11 e.
Het heeft onzen burgemeester zeker niet
aan blijken van belangstelling en sympathie
ontbroken bij gelegenheid zijner herbenoe
ming als hoofd dezer gemeente. Het
muziekgezelschap >Oefening Kweekt kunst"
bracht hem Dinsdagavond een serenade. De
voorzitter van het gezelschap wensclite de
heer A Overduin van harte geluk met zijne
herbenoeming en sprak de hoop uit, dat
hem ook in de volgende jaren van zijn
burgemeesterschap de kracht en de gezond
heid gegeven mogen worden in het belang
der gemeente werkzaam te zijn.
De burgemeester dankte voor de genegen
heid hem betoond en noodigde de leden van
het gezelschap ten zijnent.
In de Dinsdag gehouden raadsvergade
ring werd aan Burg. en Weth. machtiging
verleend een politiehond op proef te doen
komen, en bij voldoening, met den eigenaar
daarvan over den prijs van dat dier te
onderhandelen.
Besloten werd een stukje gemeentegrond
van ca. een M5. in de Koestraat voor den
prijs van f 0.50 te verkoopen aan Jan Ka-
land en een paar elecfcrisehe zaklantaarns
aan te koopen om deze in bruikleen af te
staan aan de politie.
Het gewon© politie-diploma werd te Utrecht
behaald door J. van Westenbruggo to Z i e-
rikzee.
VOETBAL.
De op Zondag aanstaande bepaalde com
petitie-wedstrijd »M. V. V, 0."-»ZeeIandia"
door het bondsbestunr tot nader te be
palen datum uitgesteld.
Arrondissements-Reehtbank te Middelburg.
De Rechtbank alhier wees heden von-
is in de aanvaringszaak tusschen den
Nederlandschen Loodsschoener no. 7 en het
s.s, „Astarte" van de Bremer Stoomvaart
maatschappij „Neptun". Zij wees de vordering
van deD Nederlandschen Staat af, op grond
dat het bewijs der schuld vau de „Astarte"
niet geleverd was, en beval de opheffing van
het gelegde conservatoire beslag op het s.s.
„Minerva" derzelfde maatschappij, met ver
oordeeling van den Staat der Nederlanden
tot vergoeding der schade, door dat beslag
veroorzaakt, en in de kosten van het proces.
Vooraf gal de Rechtbank bij dit vonnis
eene uitvoerige beslissing omtrent de door
„Neptun" opgeworpen exceptie van niet-
ontvankelijkheid der vordering tot van
waarde-verkluring van het conservatoir be
slag, door het Neierl. loodswezen gelegd
op het s.s. „Minerva" van de maatschappij
„Neptun" tot verzekering barer vordering
tot schadevergoeding, welk beslag indertijd
in de Belgische pers zoo druk besproken
en door een deel dier pers werd beschouwd
als te zijn in strijd met de bepaling van
art. 582 van ons Wetb. van B. Rv., een
verbod inhoudende van het in beslagnemen
van een zeilree schip, en tevens in strijd
met de internationale tractaten, regelende
de vrije vaart op d" Schelde.
De rechtbank ontzegde die exceptie van
niet ontvankelijkheid, in de eerste plaats
op grond dat de bepaling van voormeld
artikel 582 W. v. B. Rv slechts geldt voor
executoriale niet voor conservatoire be
slagen, gelijk hier een gelegd wasen in
de tweede plaats omdat de bewuste trac
taten de vrijheid van tolheffing op de
Schelde beoogden en in elk geval niet de
bedoeling hadden inbreuk te maken, noch
maakten, op de vrije uitoefening van het
burgerlijke en strafrecht, dat geldig is op
het gebied van eenigen staat die door de
Schelde wordt bevloeid.
Met ingang van 20 dezer zijn m do ge- werking en beloofde te trachten een ern-
meenten Oostburg, Nieuwvlief, O roede, Schoon-stige en loyale samenwerking tot stand te
dijke, Waterlandkcrkje, Middelburg, Arnemui-brengen, indien de ethische kiesvereeniging
en Nieuw- en St. Joosland met betrekking
tot het mond- en klauwzeer bij de herkau
wende dieren en varkens buiten toepassing ge
steld de verwijdering en de afzondering, het
onderzoek, het plaatsen der kenteekenen, het
merken, de afsluiting van hoeven enz en het
verbod van vervoer uit en naar afgesloten
kringen, de ontsmetting en het verbod van
vervoer naar besmette plaatsen.
Het examen ter verkrijging van de akte
van bekwaamheid voor huis- en schoolonder
wijs in do vrij© en orde-oefeningen der gym
nastiek zal aanvangen op 13 October e.k.
Zij die zich aan dit examen wenschen te
onderwerpen, gelieren zich vóór 1 October a s.
aan te melden bij den voorzitter der com
missie, voor welke zij verlangen te verschijnen.
Voorzitters zijn: te Breda B Dmgemans,
schoolopziener in het district Neuzente Venlo
dr. J. L. A. Steijns, idem in het district
Roermond, te Amsterdam D. Boswijk, idem
bij de herstemming beslist voor haar be
ginsel uit kwam.
Met vriendelijke dank voor de plaatsing.
Het Bestuur van
„Schrift en Belijdenis".
Middelburg, 20 Sept. 1911.
Herbouw St. Jacobskerk
te Vlissïngeii.
Geachte Redactie,
Mag ik in uw veel gelezen dagblad eens
een woordje in het midden brengen over
den herbouw van bovengenoemde kerk
Ik wensch dit te doen naar aanleiding
van een bericht, dat het voornemen bestaat
om die kerk op de oude grondslagen weder
op te bouwen.
Dit zou mij spijten, omdat ik meen, dat
eene kerk in den vorm van een kruis, zoo
als de verbrande was, niet doelmatig i-
voor den Protestantschen eeredienst, waars
van het voornaamste deel in prediken be
staat. Derhalve moet het hoofddoel, waar-
i, r. j naar men zich richt bij den bouw van zulk
ht fcltat Goixte; te Rottodum P le Graito, Mne kerfc zijo
"*"u' Bit nn is niet het geval bij eene kerk
m het drslnct Winschoten. in kruisvorm. Een groot deel der hoorders
Tot bd in de commissie te Rotlerdnm ,s d
a. benoemd me, A S. Bengel, gymnastiek- J
onderwijzeres te Middelburg. verstaaD
Benoemd tot leeraren aan de vaktecken- J
j T, wMen begrijpt, gemakkelijk, hoe men ge-
school te Axel de heeren J. Fey te Neuzen F i i
voor leekenen, D. van Maris te Axel voor kom6n bf 'en kruisvorm
rekenen, en M van Vliet te Axel voor Ned. I aa™ een ,er .6®'omT*
p Evenwel vindt men toch ook veel monu-
Taal. Eerstgenoemde is tevens directeur Horvor_
Voor het tijdvak van t October 1911 tot 80bouwd. die een anderen vorm,
en niet 31 Augustus is benoemd tot leeraar Pa?"'ilJk dle° ,an ee" i'WM vierkant
aan do R H B S. le Venlo de heer J- T.
Mumnck, thans tijdelijk leeraar aan die school.
hebben.
Deze laatste vorm
rerdient, mijns
Mot in gang van 1 October 1911 moet ™or den Protestantschen Eeredienst verre
worden vervuld de vacature van leeraar in
het teekenen aan de Rrjksrietvlechtschool te
Noordwolde, aan welke betrekking een jaar
wedde verbonden is van f 1250.
Men zie voor bijzonderheden de „St. Crt"
no. 220.
Bepaald is dat hot examen ter verkrij
ging van de akte van bekwaamheid voor huis-
en schoolonderwijs in de vrije en ordeoefenin
gen der gymnastiek voor het jaar 1911 zal
aanvangen op 13 October e.k., en dal de
commission, met het afnemen van dit examen
belast, zitting zullen houden te Breda, Venlo,
Amsterdam, Rotterdam, Zwolle en Groningen.
de voorkeur boven den kruisvorm.
Met verschuldigde achting.
Uw d.w.
H. C. VAN RIET,
Em. Predikant.
Aardenburg, 20 Sept. 1911.
- Vrijdagmiddag te twee uur houdt de
gemeenteraad van Souburg een open
bare vergadering.
Zooals wij reeds vroeger meldden is
de buitenplaats „Overduin" met de gelijk
namige hofstede onder Oostlcapelle in
nndete handen overgegaan. Naar wij ver
nemen, is het plan vun den nieuwen eige
naar een deel der bosschen te rooien, ten
einde meer grond beschikbaar te hebben
voor eene tweede hofstede.
Het zou jammer zijn, als de prachtige
omgeving iets van haar natuurschoon zou
moeten missen.
Wellicht zal het bestuur van,, Nehalenia''
Te Sas van Gent zijn Maandag
j.l. de controleurs, wegers en tarreerders
der „UnioD Sucrière" bijeen geweest, waar
hunne respectievelijke standplaatsen zijn
aangewezen.
Dit personeel is dit jaar uitgebreid tot
circa 270 man.
Aanstaanden Maandag kan de levering
der suikerbieten reeds beginnen, maar men
verwacht, dat er nog zeer weinig gebruik
van zal gemaakt worden.
In Zeeuwsch-Vlaande
tegenwoordig nog al vraag naar lijnzaad.
Het zaai-lijDzaad loopt van f 25 tot f 29,
het zoogenaamde stampzaad, bestemd voor
olieslagerijen, wordt verkocht tegen f 18 tot
f 21, alle a per H L.
DE MAROKKO-ONDERHANDELINGEN.
Kiderlen en Cambon zullen de verdere
schriftelijke wisseling van voorstellen een
©ogenblik afbreken door een mondelinge be
spreking.
In het langdurige onderhoud, dat zij Maan
dagavond gehad hebben konden zij enkele zeer
- Het bericht, dat dr Bredius den on-belangrijke en nog onbeslechte punten nog
laDgs ontdekten Christuskop van Rembrandt nagaan. Daarom heeft Von Kiderlen, naar
zou aangekocht hebben, blijkt, aldus „Het 00 Temps" meedeelt, den wensch uitgespro-
Hbld.", voorbarig geweest te zijn. I ken> dat het onderhoud zou worden voortgezet,
De koop is nog niet gesloten. vóórdat een nieuwe wisseling van stukken
zal plaats hebben. Hij heeft daaraan toege-
Te Londen is de eerste steen gelegd voor voeSd> dat hij een voorafgaand onderbond met
een Yiddish-theater. Sir Francis Montefiore den rijkskanselier zou hebben. Dit onderhoud
betoogde in een rede, dat de Joodsche kolonie tusschen Von Bethmann-Hollweg en Von Ki-
aldaar talrijk genoeg is om eon eigen der'en zul waarschijnlijk heden, Woensdag,
schouwburg te onderhouden, plaats vinden. Men kan zeggen dat het vol-
Vertoond zullen worden in het Yiddish ver- S"3"1® onderhoud tusschen Von Kiderlen en
taalde stukken en meer ia 't bijzonder die Cambon op Donderdag zal worden vastgesteld,
welke op de geschiedenis van Israël betrek- H®' 8aat langzaam maar gestadig, en deze
king hebben.
INGEZONDEN STUKKEN.
zooden stut
Een toelichting.
Mijnheer de Redacteur.
Vergun ons naar aanleiding van het be
richt, voorkomende in uw geacht blad van
20 Sept. 11. onder „Kerknieuws", de vol
gende toelichting te geven.
De kiesvereeniging „Sobrift en Belijdenis"
vergaderde Muandagavond jl. op verzoek,
ten einde te beraadslagen over eenvooistel
waarborg voor don goeden wil aan weers
zijden, is een geruststelling die men werkelijk
niet missen kan. Want vooral m Frankrijk
neemt de zenuwachtigheid door den langen
duur der onderhandelingen toe. Men heeft
bewonderenswaardig lang de rust bewaard.
Maar nu roept men toch om het einde
En daar komt bij dat er meer en meer
stemmen opgaan tegen het afstaan van den
Congo.
misschien ©ok wel door do
HET OPROER IN SPANJE.
Makkeljjfc is het niet om precies don toe
stand in Spanje te leeren kennen, wanneer
men eenerzijds leest, dat de grondwettelijke
ieii einae te oeraaasiagen over eenvooistel i i o -
der Kiesrereemg.»?, „De Naam des Heeren „inièter-presideot vanéén ^ïolaué
i en s er e oren en ecn spreekt, terwijl anderzijds de
e Avonds 10 u. verscheen een deputatie oyer do b|ij.
met het voorstel om voor de toekomst saam door hol Torbretcn T„ de w
te werken op voet van volkomen gelijkheid
tegenover het modernisme en op een vast-
gescbroven accoord.
De vergadering achtte het voorstel te in
grijpend om daarover terstond met een be
slissend ja of neen te antwoorden, al was
het voorstel in beginsel haar zeer sympathiek.
Zij meende tevens, dat het tusschen de
stemming en de herstemming niet de tijd
wa« een dergelijk accoord aan te gaan.
Het gaat tusschen de belijdenis en de
verloochening van Christus als Zaligmaker.
By de ben-temming heeft ieder te han
delen naar zijn beginsel alleen.
verbinding,
censuur.
De beweging is in het eind der vorige week
begonnen met do groote stakingen te Bilbao.
Toen kwam Zondag dc mededeeling dat de
spaansche rogeering eenige dagen te voren
bericht kreeg betreffende een revolutionnaire
samenzwering in Barcelona, waarvan de uit
voering was toevertrouwd aan een comité van
Spaansche regeering eenige dagen te voren
syndicalisten in samenwerking met andere
politieke groepen
Daarop volgde Maandag ook werkelijk een
a, aantal algemeene werkstakingen die als stroo-
De vergadering besloot deswege sympathie vurcn jn verschillende steden tegelijk op-
te betuigen met het beginsel van samen- rlamden, ea die veel ernstiger zjjn geweest
