MIDDELBERGSCHE ('OllifT.
N.° 200.
iS4e Jaargang.
1911.
Vrijdag
25 Augustus.
Middelburg 24 Augustus.
BENOEMINGEN.
Dit Stad en Provincie.
FEUILLETON.
Het Stervende Bayreutb.
LANDBOUW.
Kerknieuws.
Onderwijs.
Letteren en Knnst.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Pryi per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiön bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentil'n voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
Advertentiön 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiön en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DE LA DAB Az., Ji.Z. Voorburgwal 866, Amsterdam.
Rg kon. besluit:
is bij het Depart, van Financiën benoemd
tot adj. commies D. van der Wiel, thans
rijksklerk le klasse ten kantore van den
inspecteur der registratie in de 44e divisie
van inspectie te 's-Gravenhage
zijn mr. Willem Johan Snouck Hurgronje
te 's Gravenhage en Adriaan Willem Jacobus
Snouck Hurgronje te Venlo, met al hunne
wettige zoo mannelijke als vrouwelijke af
stammelingen in den Nederlandschen adel
verheven, met de praedicaten van jonkheer
en jonkvrouw
zijn benoemd bij het reserve-personeel dei-
landmacht, tot reserve-paardenarts 2de kl.
de heeren G. Terpstra, H. Venema, G. M.
van der Plank en M. D. Booy;
is de met verlof in Europa aanwezige
kapitein der inf. van het leger in Ned.-I.,
P. A. G. van Alderwerelt van Rosenburgh,
ter zake van een lichaamsgebrek eervol uit
den militairen dienst ontslagen, met toe
kenning van pensioen
is aan mejuffrouw M. T. C. Wigersma,
klerk bij de directie van de Rijksnostspaar-
bank, op verzoek, als zoodanig eervol ont
slag verleend, en
is benoemd tot lid en voorzitter van den
octrooiraad, de heer mr F. W. J. G. Snijder
van Wissenkerke, teWassenaar, raadadviseur
aan het Dep. van Justitie en directeur van
het Bureau voor den industrieelen eigendom
en tot lid van den octrooiraad de heer G.
H. E. Bergsma, ingenieur bij de Haagsche
tramwegmaatschappij te 's Gravenhage.
Benoemd is tot adjunct-secretaris bij het
Koninklijk Nederlandsch Meteorologisch in
stituut te De Bilt I. E. Kamp te Hilversum.
De Commissaris der Koningin en me
vrouw Dijckmeester zullen ter gelegenheid
van den verjaardag van H. M. de Koningin
op Donderdag 31 Augustus des namiddags
ontvangen, van drie uur af.
Er zal nog wel nooit een zomer zijn
geweest, waarin zooveel mooie concertavon
den als dit jaar in de „Theetuin" alhier
genoten werden door het publiek en door
den kastelein. Ook Woensdag was weer
ieder tafeltje bezet en was het een prachtige
avond.
En het moet ook voor het „Middelburgsch
Muziekkorps" en zijn ijverigen directeur
een voldoening zijn telkens voor een bezetten
tuin te spelen en niet slechts voor leege en
nat-glimmende tafeltjes. Na al de studie,
waarmee dit orkest zich op zijn peil weet
te handhaven, kan het niet anders dan
aangenaam zijn, wanneer een talrijk publiek
door zijn applaus een bewijs van waar
deering geeft, zooals Woensdagavond telkens
geschiedde.
Ook nu weer wamen op het programma
eenige met een gemerkte nummers voor,
een aanduiding dat zij nieuw waren. Het
is zeker een der verdiensten van den direc
Naar het Jhdtsch
van
WILHELM KLEEFELD.
In het jaar 1913 zal het privilege van de
erfgenamen van Wagner afloopen. Dan heeft
de familie niet meer het recht van beschik-
king over de werkendan behooren zij de
menschheid. En Bayreuth verliest het bizon-
dere voorrecht den „Parsifal" op te voeren.
Nu dringt zich de vraag op: Wat zal ervan
Bayrenth worden? Zal het standhouden tegen
over den storm der op te richten concurreeren-
do schouwburgen, zal het zijn superioriteit, zijn
leidende en heerschende positie behouden?
Wat Bayreuth sedert het begin der Fest-
spiele 1876 heeft tot stand gebracht, kan
slechts diegene begrijpen, die den gang der
gebeurtenissen met de grootste nauwgezetheid
heeft gevolgd. Geen zaakkundige zal betwijfe
len, dat hier niet alleen voor das Haus Wahn-
friod voordeelige resultaten zijn verkregen,
maar boschavingsvragen werden opgelost, die
het geheele rijk der toonkunst ten goede
kwamen. Met welke reuzendaden is do naam
uit de „Pr, O. en Z. Crt.".
teur, dat hij zijn reeds ruim repertoire toch
telkens weet te verfrisschen.
Een groot aantal vreemdelingen wan
delde heden weer door onze straten, of
bestudeerde in verschillende restauraties de
spijskaarten. Ook de foto-toestellen hebben
weer goede diensten verricht en menig
boerinnekopje zal in den vreemde reclame
voor onze provincie maken.
De excursietrein YlissingenMiddelburg
en terug vervoerde 230 reizigers, terwijl
de extra-trein Rotterdam en Den Bosch
met reizigers voor Goes, Middelburg en
Ylissingen in het geheel 641 passagiers
vervoerde.
Door een inspecteur van politie uit
Enschede, die hier ter stede met ver
lof vertoefde, is in opdracht van den com
missaris van politie alhier een inval gedaan
in een verdacht huis aan de Molenberg,
waarbij het hem gelukte een drankwet
overtreding te constateeren.
Ten behoeve van de door haar georga
niseerde verloting van voortbrengselen van
Zeeuwsche kunst en nijverheid heeft de
Vereeniging tot bevordering van het Vreem
delingenverkeer in Walcheren" te Middel
burg een boekje uitgegeven, waarin alle
bijzonderheden, deze verloting betreffende,
uitvoerig worden medegedeeld. Het werkje
dat zich in hoofdzaak bepaald tot een over
zicht van de vele beschikbaar gestelde prijzen,
is versierd met eenige fraaie foto's, die een
beeld geven van de hoofdprijzen die voor
een gering bedrag iederen deelnemer aan
deze verloting ten deel kunnen vallen.
Een kleine jongen was Woensdagavond
omstreeks 7 uur buiten de balustrade van
de Langevielebrug bezig krabbetjes te vangen.
vDe kleine visscher raakte te water, wat
door eenige voorbijgaande kinderen werd
opgemerkt.
Spoedig was de drenkeling reeds twee
maal ondergedoken.
Zijn hulpgeroep werd opgemerkt door
den heer C. Aleweijnse die zonder dralen
uit zijn kantoon liep, over de leuning van
de brug sprong en het jongetje greep. Deze
werd door den moedigen redder boven water
gehouden tot voldoende hulp aanwezig was
en beiden langs den stijlen walkant op het
drogen gebracht konden worden.
Door de keurmeesters van vee en
vleesch alhier zijn Woensdag afgekeurd
twee geslachte koeien, waarvan een lijdende
was aan buikvliesontsteking en een aan al-
geraeene tuberculose. De eerste was eigen
dom van een landbouwer alhier, de tweede
van een slager. Het vleesch is onder po
litietoezicht begraven.
Bij het 2ebataljon 3eregt. inf alhier
zijn bevorderd tot milicien-sergeant, de
milicien-korporaals M. Keulemans, L. Yos,
P. A. J. Bosselaar, J. P. Oranje, J. Baur-
doux, J. J. de Heer en A. Tilroe.
De „St. Crt." no. 198 bevat een wij
ziging in de statuten der Vereeniging Onder
linge Landbouw-Verzekerings -Vereeniging
voor Bedrijfs-Risico „De Zeeuwsche Land-
bouw-Onderlinge" te Middelburg.
Dit Ylissingen.
De metaalbewerkers der werkplaats der
staatsspoor te Vlissingen hebben voor de
Kamer van Arbeid aldaar candidaat gesteld
C. Huizoon, wagenbankwerker en M. Faaze,
koperslager S. S.
Bayreuth, met welk een schat van arbeid,
van levensenergie der kunst, van nieuwe pad-
vindende pogingen en resultaten is niet de
naam der kleine Beijersche provinciestad ver
bonden
Toen Wagner na langdurige keuze Bayreuth
als plaats zijner Festspiele had aangewezen
na eindeloos lange voorbereiding eindelijk
den 22sten Juli 1876 den eersten Festspiel-
Cyklus, de opvoering van den Rmg der Ni-
belungen kon openen, was do meening van
de meerderheid tegen de nieuwe richting.
Zelfs of juist de musici stonden als een
strijdmacht tegen de tendenzen van Wagner
en zjjn kunst* En de niet-musici werden
groolendeols in hetzelfde kamp gedrongen. De
eerste Tetralogie-opvoering werd door de pers
bijna eenparig Ier dood veroordeeld. Dienten
gevolge iwas het bezoek bij do beide her
halingen van den Cyclus uiterst gering ge
weest, de entree gelden verre beneden de uit
gaven gebleven. En mochten enkele groote
geesten het wonderbaar nieuwe van de groot-
sche idee waardeeren, de uitwendige mis
lukking drong ook hen tot ironische, vernieti
gende oordeelen. Hierbij komt, dat de kleine
Wagner-gemeente, de Wagnerianen, des te
luider, des te luidruchtiger, maar volstrekt
niet logisch nauwgezet en coirect elk klein
ste onderdeel van de Bayreuthkunst ten voor
beeld stelde. Uit deze strijdstemming laten
zich uitingen verklaren als bijvoorbeeld een
Op de Fransche loodsstoomboot „Duin-
kerken no 5", welke Maandag voor de haven
de hoogaars „Arm. 27" heeft aangevaren,
tengevolge waarvan dit vaartuig zonk is,
namens aen schipper-eigenaar van de hoog
aars, beslag gelegd.
De vrouw van den landbouwer L.
Dekker op 't Zand kwam Woensdagmid
dag met baar kleeren in aanraking met een
dorscbmachine. De kleeren wei'den haar van
het lichaam gescheurd en de vrouw bekwam
zulke belangrijke kneuzingen dat genees
kundige hulp moest worden ingeroepen.
- Dinsdagavond had M. Tolhoek te
Wilhelminadorp het ongeluk door
het schrikken van zijn paard met paard,
rijtuig en passagiers in de haven terecht
te komen. Boven verwachting liep alles
goed af.
Ten einde in het groote gebrek aan
water te kunnen voorzien, is door den
Raad van St. Ann aland, in eene bui
tengewone vergadering op Dinsdagavond 22
Aug. met algemeene stemmen besloten op
een of twee plaatsen een Nortonpomp te
doen slaan.
De jonge man, uit Den Haag, die te
Neuzen Zaterdagavond bij aankomst der
prov. boot werd gearresteerd, op grond dat
hij Donderdags te voren aan eene 24jarige
vrouw vergift (sublimaat) zou hebben toe
gediend, tengevolge waarvan zij Zaterdag in
het ziekenhuis moest worden opgenomen
om eene ernstige operatie te ondergaan, is
voorioopig weer in vrijheid gesteld.
In den nacht van Dinsdag opWoens-
tg omstreeks 11 uur brak te Hulst
brand uit in de keuken, van het huis be
woond door den beer J. F. de Moor aldaar.
Door de groote droogte van den laatsten
tijd, dreigde de brand eerst een gevaarlijken
omvang te krijgen, doch dank zij het kracht
dadig optreden van de brandweer kon men
den brand tot dit gebouw alleen beperken
en was men deze reeds te 121/, uur meester.
Oorzaak onbekend. De schade wordt door
verzekering gedekt.
Bij het dorsclien van erwten op 't
veld van den landbouwer PI. te R e t r a n-
c h e m e n t gebeurde hedenmorgen bijna
een zeer ernstig ongeluk, waarbij het ver
wondering baren moet, dat geen mensehen-
levens zijn te betreuren.
Op een gegeven oogenblik toen de heer
H. uit Aardenburg op het terrein kwam om
den eigenaar van den benzinemotor, den
heer De Smidt van Cadzand te spreken,
sprong de motor uit elkaar. De heer H.
kreeg een stuk in het gelaat en sloeg achter
over met eene lichte kwetsuur aan den
neus en hevig daaruit bloedende kwam hij
er af terwijl de heer De S. een diepe niet
gevaarlijke wonde aan een zijner armen
bekwam.
- In de week van 16 tot en met 22
Augustus kwamen in Zeeland drie gevallen
van besmettelijke ziekte voor nml. twee ge
vallen van diphtheritis, een te Clinge en
een te Vlissingen en een geval van rood
vonk te Yerseke.
Sainl-Saëns, die in den grond van zijn hart
een diep vereerder van Wagner is en was,
tegen de Wagnerianen zich veroorlooft.
Wagner kan schrijven zooals hij wil, hg
zal steeds als onaanvechtbaar gelden. Hij kan
tot vervelens toe trompet-fanfares laten bla
zen, zooals in „Tannliauser" en „Lohengrin",
of ze, zooals in de volgende werken, geheel
,Wat doet het ertoe? Hij heeft zijn redenen.
,Hij kan 60 maten lang in langzaam tempo
op een en hetzelfde accoord nestelen of met
iedere noot verder moduleeren: Wat. doet het
er toe? Hij heeft zijn redenen.
„Hij kan in de weelderigste polyphonieën
zwelgen of duo's en koren in unisono schrij
ven: Wat doet het er toe? Hij heeft zijn
rédenen.
„Hij kan effectvolle tooneelen samenstellen,
zooals de zwanengeschiedenis in „Lohengrin",
het „Spinnerchor" in de „Fliegende Holliin
der" of alle waarschijnlijkheid trotseerend, zijn
personen heele tooneelen, heele bedrijven door,
onbeweeglijk laten staan als wassen poppen.
Wat doet het er toe? Hij heeft zijn redenen.
„En ik stem in met den kreet der Wagnen
anen en roep: Wat doet het er toe? Hij heeft
zjjn redenenwant ik ben zeer voor de vrij
heid der kunst en der kunstenaars.
„Maar jk verlang ook, ik voor mij, dat
men mijn vrijheid respecteere, de vrijheid,
te bewonderen, wat mij bevalt, en overigens
Woensdag is mond en klauwzeer uitge
broken in de weide van C. Comclissc, Se-
geersweg alhier.
Ook te W e s t k a p e 11 e is thans mond
en klauwzeer geconstateerd bij den landbou
wer J. Verstraate.
Te Heinkcnszand zijn Woensdag weer
2 nieuwe gevallen geconstateerd en wel op
de hofsteden van de landbouwster wed. J.
Vermue en bij den landbouwer J. op 't Hof.
Examen hoefbeslag.
In de stalhouderij der „Vijf Ringen" van
den heer Sanders alhier werd Dinsdag,
Woensdag en Donderdag het examen afge
nomen van de leerlingen aan de tweejarige
cursussen in hoefbeslag gehouden door de
Zeeuwsche Landbouwmaatschappij in de
afdeelingen Hulst, Middelburg en Oostburg.
De commissie van examen bestond uit de
heeren Van Rijssel te Dordrecht, De
Vrees, plaatsvervangend districts-veearts te
Zaltbommel, Van Horsen, leeraar in 't
hoefbeslag aan de Veeartsenijschool te Ut
recht en Larméni, gepensionneerd opper
wachtmeester-hoefsmid te 's-Gravenhage. De
secretaris der Maatschappij was de commissie
als secretaris toegevoegd.
Opgeroepen waren 43 leerlingen, opge
komen zijn er 42 van wie er 18 of 43 pet.
slaagden, n.l. de smidsgezellen S. Hillebrand
van St. Laurens, L. Steketee van Oost- en
West Souburg, P. van Sichem van West-
kapelle, Iz. Luteijn Johz. van Retranchement,
I. J. Provoost van Oo6tburg, A. Risseeuw
van Sclioondijke, J. J. van de SaDde, P. J.
du Puy en J. Bliek, alle drie van Biervliet,
Th. F. Kindt van Lamswaarde, D. Ch.
Wemaes en J. A. M. Wemnes, beiden van
Hulst, J. B. Kint van Boschkapelle, L. E.
Wemaes van Kloosterzande, C. Rookus van
Sasput, J. A. de Ligny te Oostknpelle,
Petrus Neve te Boschkapelle, J. J. v. d.
Velde te Hontenisse.
- Door de Synode der Ned. Hervormde
kerk is een voorstel van ds. Hijmans, en van
do classis Middelburg, om de kiescol
leges te doen verdwijnen, en de benoeming
van den kerkeraad aan de stemgerechtigden
de beroeping van de predikanten aan den
kerkeraad op te dragen, verworpen.
De meerderheid der commissie acht de be
roeping van 'n predikant vooral een zaak der ge
meente, waarvan een kiescollege de breedere
vertegenwoordiging is.
De gemeenten moeten de vrijheid behouden
om zelve te kiezen wat zij willen. Met 14
tegen 5 stemmen vercemgde men zich met de
commissie.
In ccn harer zittingen heeft de meerderheid
der Synode zich voor het verkenen van het
kiesrecht aan de vrouwelijke lidmaten ver-
klaaxd.
Deze uitspraak der Synode is slechts een
voorloopige beslissing. Zij moet nu aan het
oordeel der lagere kerkbesturen worden onder
worpen eerst een volgend jaar neemt de
Svnode een definitief besluit.
De aanbeveling voor do benoeming van
i leeraar in de Fransche taal aan het Gym
nasium alhier bestaat uit de heeren W.
'femperman te 's-Gravenhage en J. S. Wij Ier
te Lochem.
Woensdag slaagde voor de akte Hoog-
duilsch 1. o. de hoer L. B. A. Rolff Jz. te
Weesp, vroeger te Axel.
Tot tijdelpe onderwijzeres aan de open
bare lagere school te Borsele is door
Burg. en Wetli. benoemd mejuffrouw J. J. Bar-
lels te iZionkzco.
De heer D. Istlia te Oud-Vossemeer
is benoemd tol onderwijzer aan de O. L.
school te Oosterland.
*Geslaagd voor Fransch, akte A middelbaar
L. J. Memlire te Sluis; voor Fransch, lager,
H. A. Croin te Sluis en mej. M. C. Lcn-
selink 'te Middelburg.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat,
met 1 October 1911, aan de R. H. B. S te
Heerenveen zullen komen te vaceeren de be
trekkingen van directeur, leeraar in de wis-
kunde en leeraar in het boekhouden.
Het getal wekelijks te geven lesuren be
draagt voor de wiskunde pl. m. 10, voor het
boekhouden vermoedelijk 2.
Men zie voor bijzonderheden de „St. Crt".
no. 198
Prof. dr. T. Place, oud-hoogleeraar aan
de universiteit te Amsterdam, wiens overlij
den we in ons vorig nommer nog kouden ver
melden, is, hoewel reeds lang ziekelijk, vrij
onverwachts gestorven.
Hij werd te Zeist geboren in 1842 en pro
moveerde in 1867 aan de hoogeschool te
Utrecht op een proefschrift over„De con-
tractiegolf dor -willekeurige spieren." In 1871
werd hij aan liet atheneum te Amsterdam be
noemd tot hoogleeraar in de physiologie en
de histiologie.
De groot© wetenschappelijke verdiensten van
Place werden erkend door zijn benoeming tot
lid der Kon. Akademie van Wetenschappen,
en tot lid der Hollandsche Maatschappij van
Wetenschappen.
Daarnaast speelde hij een belangrijke rol als
voorzitter van de Gasthuiscommissie (1883—
1910), lid van de commissie van toezicht op
het M. O en hoofdbestuurslid van het Ned.
Bijbelgenootschap. De regeering waardeerde
(zijn verdiensten door z'n benoeming tot ridder
jn de orde van den Nederlandschen Leeuw
De teraardebestelling zal plaats hebben
Vrijdagmorgen te Diemerbrug.
Men schrijft ons uit Vlissingen:
Een aangename afwisseling in het dagelijk-
sche muzikale menu van het „Grand Hotel"
werd Woensdagavond gebracht door twee so
listen, die in de rij hunner kunstbroeders en
-Zusters met eere een plaats innemen.
Het waren mej. Johanna van Niouwenho-
vcn, sopraanzangcres en de heer Henri van
Nieuwenhoven, pianist, beiden uit Breda.
De artistieke inventaris van mej. van
Nieuwenhoven voldoet aan verschillende
eischon. In haar voordracht wist zij voldoen
de schakeenng te brengen, en velerlei senti
ment in den klank duidelijk te doen uitkomen,
waardoor Zij de schoonheidssensaties tot tel
kens opnieuw of anders prikkelende emoties
wist te verdiepen.
Uit haar blijkbaar goed gevulde mars had
zij voor dezen avond een aantal dankbare
nummers gekozen, die om beurten de volle
aandacht van het belangstellend luisterend;
naar hartelust te kritiseerenlang le vinden,
wat lang iB, dissoncerend wat dissonccrend,
absurd, *wat absurd is."
En de hoorders van 1876 vonden al heel veel
absurd. Kortom, de eerste Festspiele eindigden
met een reusachtig fiasco.
Aan een verderen opbouw der Bayreuth-idee,
aan stijlvorming, verrijking der Festspiele was
dientengevolge niet te denken. Ook de einde
1877 gestichte tweede vereeniging van begun
stigers, ook de milde giften, zooals die van
Bülow, die met groote vrijgevigheid 20.000
mark aan de Wagnerzaak toevertrouwde, stel
den de voortzetting van de Bayreutb-opvoerin-
gen slechts in ver verschiet. Zes jaren moes
ten verloopen, jaren van onvermoeid worstelen
en werken in Wahnfried. Eindelijk, in 1882,
kon de tweede groote gedachte, „Parsifal",
verwezenlijkt worden en daarmede was voor
Bayreuth de redding gevonden.
De Ring was in enkele gedeelten intusschen
reeds op veel tooneelen uitgevoerd; waarom
zou een kunstvriend, zelfs als hij overtuigd
aanhanger van de Wagnerzaak was, zich de
moeite en kosten opleggen, om in Bayreuth
een misschien over het geheel hooger staand,
maar in bizonderheden zeker niet geacheveer-
der spiegelbeeld van hel reeds genotene te
aanschouwen? Maar „Parsifal" dat was
iets anders. Parsifal", bepaald voor Bay
reuth jgedieht, voor het Festspieltooneel ge
dacht en uitgevoerd, der Wagnerstad voorioopig
als uitsluitend bezit toegezegd dat was iets
bizonders, dat was iets nieuws, iets geheim
zinnigs, dat reeds do nieuwsgierigheid prikkel
de en buitengewone aantrekking op echte en
onechte kunstgemoederen uitoefende.
Het was een geluk voor de onderneming, dat
men het oorspronkelijke plan, slechts voor ge-
noodigd publiek te spelen, opgaf.
Men liet in 1882 op de twee gratis opvoerin
gen voor de begunstigers nog veertien voor
het betalende publiek volgen en gaf zoo de
I vrienden gelegenheid hun werkzame bclang-
stelling te betuigen. Het Bayreuth-fonds werd
j nieuw gesterkt en daarmede aan de zaak van
.het Festspiel een blijvenden steun verschaft.
Weliswaar zou een verpletterende schok vol
gend. In Februari 1883 stierf do groote mees-
j ter. Do gigantische, boven alles uitstekende
persoonlijkheid, do leider, het genie, was aan
het werk ontnomen. Een oogenblik hield men
alles voor verloren. Toen ging van het graf van
den groolem man een straal der verlichting uit,
als een plotselinge openbaring zijner titanen
kunst kwam het over kunstenaars en kunst
vrienden en dwong hen als met onzichtbaar
geweld tot den dienst van Bayreuth.
j Toen bleek het, wat de adem van Bayreuth
vermocht, welke scheppingskracht hier in den
plantbodem van „Parsifal" wortel heeft gesla
gen. Men vereenigde zich met bewonderens- ja
verbazenswaardige energie tot het behouden
van de Festspielgedachte, men wilde toonen,
