MIMELBIJBGSCHE COVBANT.
H.* 484.
4 34' Jaargang.
4911
Maandag
7
Augustus.
Middelburg 5 Augustus.
Uit Stad su Provincie.
FEUILLETON.
DE DIAMANTMAKER.
Leiteren en Knnst.
Onderwijs.
LANDBOUW.
*£and6ouu)Arome&
Deze eourant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prij» per kwartaal, zoowel voor Middelburg ale voor all© plaatsen in Nederland franco pp. f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zijn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bureau bezorgd zijn.
V
Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DE I.A KAB Az., N.Z. "Voorburgwal 266, Amsterdam.
De opgaaf van den spoordienst ko :t in
dit nummer voor op de derde pagina.
BENOEMINGEN, EN&
Bij kon. besluit is benoemd tot lid van
de Algemeene Rekenkamer van Ned.-I. de
luitenant-kolonel-intendant bij de militaire
administratie in Ned.-I. W. J. Ch. van
Bennekora.
De dames C. M. Sanders en J. van den
Ende zijn ter beschikking van den Gouv.
Gen. van Ned.-I. gesteld, ten einde te worden
benoemd tot verpleegster bij het krank
zinnigenwezen daar te lande.
In den schouwburg alhier waren
Vrijdagavond alle rangen goed bezet. Ge'
speeld werd: „De dochter van mijn vrouw.'
Het stuk vond een dankbaar onthaal.
Zondagavond „Jean Darlot", het bekende
drama.
Vrijdagavond was de groote „Schut-
tershoi"zaal alhier weer geheel gevuld
met een dankbaar publiek, wel een bewijs
dat Strengholt's specialiteiten-gezelschap haar
goede naam ook dit jaar weer heeft weten
hoog te houden.
Vielen alle nummers in den smaak, in
het bijzonder deden dit de operette en het
werk van de prestidigitateurs Prof. Melan-
chini en miss Lilly. Wat zij te raden gaven
op het gebied van gedachtenlezen, en de
behendigheid hunner goocheltoeren hebben
het publiek ook nu weer verrast doen staan.
In de Vrijdagmiddag te Koude-
kerke, onder voorzitterschap van den
burgemeester, den heer H. J. E. Gerlaeb,
gehouden raadszitting, waarin alle leden
tegenwoordig waren, werd een verzoek van
bewoners van den Nieuwen Vlissingschen
Weg terzij gelegd, omdat dit niet gezegeld
was.
Het bestuur der Cbr. „Groene Kruis"-v er-
eeniging betuigde zijn dank voor de ver
leende bijdrage in de oprichting van f 125
en de jaarlijksche subsidie van f 50 met
verzoek dit bedrag te willen toekennen van
1 Jan. 11. af en niet van de opening op 1
Juli jl.
Op voorstel van het raadslid A. de Lange
werd met 1 stem tegen, die van P. de
Witte, besloten aan dit verzoek te voldoen.
De rekening der gemeente over 1910, be
dragende in ontvang f 14034.12'/j, in uit
gaaf f 12788.981/,, alzoo een goed slot van
f 1245.14, werd goedgekeurd.
Het totaal der oninbare posten bedraagt
f 47.89.
De bijdrage, door de gemeente in 1912
te verleenen aan de gezondheids-commissie
Veere, bedraagt f 98.95'/j.
Een verzoek van P. Dingemanse 'tZand
en P. de Witte Gz. om vermindering van
hun aanslag in de hoofd, omslag word ge
steld, in handen van burg. en weth.
'i'oor hei Engeltoh
r,an
ARTHUR B. REEVE.
„Ik ben hier gekomen, professor Ken
nedy om lo zien of u ons van dienst kunt
zijn in een zaak, di^ zelfs uw vindingrijk
heid op de proef zal ate'len. Do hemel weet
dat wij er geen raad me» weten."
De bezoeker was een, /ware, stevig ge
bouwde man. Hij zette zift hoed op de tafel,
en zonder zijn handschoenen uit te doen ging
hij in een gemakkelijken stoj-l zitten, die hjj
geheel vulde.
„Mjjn naam is Andrews, vice-president
van de Great Eastern Levensverzekering-Maat
schappij. Ik ben het nominale hoofd van de
particuliere detectieve-afdeeling det maatschap
pij, en hoewel ik eenige tamelijk hViige man
nen in mijn dienst heb, zijn we nu niet eeni
zaak bezig, di© geen van ons heeft kunnen
onthullen. Ik zou u daar graag over raad
plegen".
Uit de serie „Craig Kennedy, de *f«e,
schappelijke detectieve".
De landbouwer R. Versluis verzoekt van
wege de gemeente een voetpad aan te leg
gen van af zijn hofstede naar het -dj&rp en
naar 'tZand.
Op voorstel van Burg. en Weth., die een
onderzoek hebben ingesteld, besloot de raad
het adres voorloopig terzijde te leggen.
De nieuwe instructie voor den doodgra
ver op de algemeene begraafplaats werd
met algemeene stemmen vastgesteld.
De gewijzigde begrooting van den Vlis
singschen rijweg voor 1911 is met al
gemeene stemmen goedgekeurd.
Tot toelating der herkozen raadsleden
werd besloten.
Burg. en Weth. legden bestek en teeke-
ning over van de nieuw te bouwen onder
wijzerswoning op de plaats waar de oude
is afgebroken en vroegen machtiging om
tot aanbesteding te mogen overgaan en
wanneer de inschrijvingen niet boven de
begrooting mochten zijn, tot de gunning.
De raad verleent deze machtiging.
Burg. en Weth. hebben een arrestanten-
verblijf laten bouwen en noodigen de leden
uit dit eens op te nemen. Zij vragen tevens
machtiging om in den tuin van bet gemeen
tehuis door den timmerman der gemeente
volgens de daarvoor gemaakte begrooting
een brandspuithuis te mogen laten bouwen.
Hiertegen bestaat bij den raad geen be
zwaar.
De brandbluschmiddelen op 't Zand zijn
met het oog op da uitbreiding der bebouwing
aldaar bepaald onvoldoende. Burg. en Weth.
hebben, in verband hiermede, informatiën
ingewonnen omtrent brandspuiten en zullen
met deskundigen nader in overleg treden.
In beginsel besluit de raad aan het dage-
lijkseh bestuur een erediet van f 1000 te
verleenen voor een brandspuit op 't Zand.
Bij de rondvraag geeft bet raadslid L. Vos
overweging aan den veldwachter J.
Plansoeu een vergoeding te geven voor het
gebruik van zijn rijwiel.
De bespreking van dit punt wordt aan
gehouden tot bij de behandeling der begroo
ting.
- In de komende weken zullen te Dom
burg door dames-kapellen in plaats van
één, twee avondconcerten worden gegeven.
Bovendien geeft het Domburgsche muziek
gezelschap Vrijdag a. s. een concert in de
tent voor het paviljoen.
Op de schilderijen-tentoonstelling te
Domburg zijn sedert de laatste opgaaf
verkochtvan G. Bergsma 1 schilderij, van
mevr. JLloutDrabbe 4 poTtret-reproductieS,
van. F. Hart Nibbrig een schilderij, van Ja
cobs van Heemskerck een schilderij en twee
Hlhögraphieen, vaa Jan Heijse drie schil
derijen, van Jan Toorop een schilderij, 1 ets
en twee reproducties, van Ch. Toorop een
schilderij, van M. Zwart twee schilderijen,
van W. J. Schütz twee schilderijen en
P. Mondriaan tweo schilderijen.
- Vanwege de Maatschappij tot „Nut
van 't Algemeen" is uitgegeven „Onze inle
ving bij Frankrijk" (Juli 1810November
1813, door Johanna W. A. Naber.
Kennedy gaf zijn bereidwilligheid te ken
nen, en na de gewone formaliteiten ging do
heer Andrews voort:
„Ik veronderstel' dat u weet dat de
verzekeringsmaatschappijen tamelijk uitge
breide speurdersdiensten er op na houden,
en zeer nauwkeurig die gevallen van polis
houders volgen, welke er verdacht uitzien.
Het geval dat ik in uw handen wil stellen,
dat van den hoer Solomon Morowitsj,
rijken juwelier in Hatton Garden. Ik
vermoed dat u in de bladen iets gelezen
hebt van (zijn plotselingen dood en van de
vreemde besteling van zijn brandkast."
„Heel weinig," antwoordde
,,Er was niet veel over te lezen.
Natuurlijk niet, natuurlijk niet", zei
de lieer Andrews met een gezicht vanvol-
ïing. „Ik vlei mij zelf do zaken zoo te
hebben geregeld dat het geval zooveel moge
lijk uit de bladen bleef. Wij willen de vink
niet verschrikken vóór het net is gesteld-
De kwestie is echter te vinden, waar de vink
zit. Het is raadselachtig." r
- „Ik ben tot uw dienst", onderbrak
Kennedy heel kalm, maar u zult mij de fei
ten hebben mee te doelen. Daarvan weet ik
niet meer dan de nieuwsbladen".
„O zeker, zeker. Dat wil zeggen dat
er niets van weet, en de 'zaak zondeil
vooTOOTdeel kunt onderzoeken."
Hij hield op, en toon, blijkbaar iets in
Kennedy's manieren bemerkend,
*Te 's-Gravonhage slaagden voor lager
acte Fransch J. Oom te Yersoke, en me
juffrouw A. C. M. van Hooijdonk te V1 i s -
singen,
Mej. F. C. Doroinicus van 's-Gravenhage be
haalde akte Engelsch 1. o.
De heer J. J. Hontelez van Oostburg
onderwijzer te Princenhage, slaagde te Breda
voor de hoofdacte,
Voor het studiejaar 1911/12 is de heer J.
P. Wibaut benoemd tot adsistentvanden hoog
leeraar dr A. F. Holleman bij diens onderwijs
aan de organisch-chemisc-he afdeeling van het
scheikundig laboratorium aan de universiteit
te Amsterdam.
Bij kon. besluit i6 benoemd tot leeraar
aan de Rijksveeartsenijschool te Utrecht dr. H.
Jakob te Münchon.
In een bericht in het „Hand. v. Antw.
over mond- en klauwzeer of muil- en poot-
plaag zooals men over onze Zuidgrens zegt,
lezen We o. a. hot volgende:
In West-Vlaanderen woedt de ziekte met
hevigheid zonder weerga. Honderden dieren zijn
reeds gestorven. De groote uitbreiding der
ziekte is daaraan toe to schrijven dat in
Veurne-Ambaclit de rundbeesten in de weiden
liggen. De eenen worden door de anderen
besmet, en de landbouwers kunnen moeilijk
de noodige zorgen aan de dieren besteden, daar
deze dikwijls zeer ver van de hofstede ver
wijderd zijn, naar welke zij des avonds niet
lerugkeeren. Het is ook daardoor dat de ziekte
daar zoo erg is.
Van West-Vlaanderen heeft de ziekte zich
uitgebreid naai Oost-Vlaandeien. In verschei
dene gemeenten op de grens van West-Vlaan
deren gelegen zijn reeds vel© stallen besmet;
het is te vreezen. dat geen of zeer weinigen
zullen 'ontsnappen.
In bijna alle straten ziet men plankjes aan
de boomen vastgemaakt met de melding: Muil
en pootplaag, verboden doorgang voor vee.
In een ander blad lezen we de volgende
opgave
Van 1 tot 15 Juli-werden in 620 Belgische
gemeenten 69 512 gevallen van muil- en poot
plaag vastgesteld op 4097 hofsteden.
Onder de aangetaste dieren waren 43.777
runderen, 3152 schapen, 288 geiten en 22.295
varkens.
De meestgeteisterde provinciën zijn West-
Vlaanderen en Luik.
Voor den dienst in Ned. Indië is de uit
zending jioodig van vier personen uit den
landbouwenden stand in Nederland voortge
komen theoretisch voldoend ontwikkelde en
practisch ervarene landbouwkundigen, die te
vens voldoende technisch onderlegd ziju om
d© vraagstukken, welke zich bij de detailver-
deeling van bet irrigatiewjiter voordoen, naar
behooren pp te lossen.
Zij zullen de verdeeling van het water ook
naar de behoeften uit een landbouwkundig
oogpunt hebben, te regelen en bovendien na
do poodige voorbereiding ook in andere op
zichten do inlandsche bevolking met raad
daad bij haar landbouwbedrijf moeten steu
nen.
Men. zie voor bijzonderheden de „St. Crt
No. 182.
haastig aan toe:
„Ik zal volkomen openhartig tegenover u
zijn. De polis in kwestie is ten bedrage van
twintig duizend pond, en onbetwistbaar Het
gaat naar zijn vrouw. De maatschappij
is volkomen bereid te betalen maar wij willen
eerst Jseker zijn dat alles in orde is. Er
zijn sommige verdachte omstandigheden, di©
wij billijkerwijze wenschen eerst opgehelderd
te zien. Dat is de heele zaak, geloof me.
Wij probeeren niet een verplichting te ont
duiken."
„Wat zijn die verdachte omstandig
heden?" vroeg Kennedy, blijkbaar voldaan door
die toelichting.
,Dit is in strikt vertrouwen, heeren,"
j begon den heer Andrews. „Do heer Moro
witsj keerde, volgens het ons gedane verhaal,
op zekeren p(vond in de vorige week laat
blijkbaar van zijn kantoor naar huis terug
in een zwakken, half bewusteloozen toestand.
Zijn huisdokter, Thornton, werd geroepen, niet
dadelijk maar kort daarna. Hij verklaarde dat
de Ihecr Morowitsj leed aan een congested
der longen, die veel leek op een plotselingen
aanval van longontsteking. De heer Morowitsj
was dadelijk naar bed gegaan; hij lag ten
minste in bed toen de dokter kwam, maar zijn
I toestand werd zoo snel erger, dat de dokter
haastig zijn toevlucht nam tot zuurstof, onder
j welk© behandeling hij scheen te helleven.
I D© dokter was juist heen gegaan om naar
een anderen patient te zien, toen een drin-
VAM OXZB* VA3TB8 MBDBWXBKIR.
Viooltjes.
(Slot).
Alvorens van de viooltjes af te stappen
moeten wij nog even stilstaan bij een paar
variëteiten, die overblijvend zijn, nl. het ge
hoornde viooltje en het welrieken
de (viola corniUa en v. odorata).
Het gehoornde viooltje, kenbaar aan do
lange spoor aan het onderste blad, wordt
op gelijke wijze behandeld bij bet zaaien en
uitplanten als het reuZenbloemige. Men heeft
ze in verschillende kleurenwit, donker
blauw, donker 'wijnrood, lila en zwavelgeel.
Zij worden vaak tusscben rozen geplant om
den grond te bedekken en kunnen een paar
jaar jop dezelfde plaats blijven staan. Zjj
bloeien van het vroege voorjaar tot laat in
den zomer. Zoodra zij uitgebloeid zijn, moet
men de planten wat inkorten.
Ook van het welriekend viooltje, dat gewoon
lijk door scheuren wordt vermenigvuldigd,
heeft men verschillende kleuren, witte, blauwe
en purperrood©. Zij wórden ook door zaad
voortge beeld, maar dienen zeer vroeg in het
voorjaar gezaaid te worden. Het zaad ont
kiemt zeer langzaam. Een der beste verschei
denheden is de prinses van Wales,
blauwpaars, langgesteeld en mild bloeiend.
Wanneer in het voorjaar de viooltjes be
ginnen te groeien, zijn zij zeer dankbaar voor
eene bemesting tmet Chili-salpeter, die men
in water oplost en waarmede men den grond
tusschen de planten begiet, daarbij zooveel
mogelijk vermijdende do planten te raken,
wat zeer gemakkelijk verricht kan worden
wanneer men de boes vervangt door een buis
met een opening van een cM. middellijn. Men
gebruikt daarbij ongeveer 2 lood (dekagram)
Chili-salpeter per vierkanten meter en her
haalt zoo'n begieting om do 8 of 10 dagen.
Nog eens groene bemesting.
Als aanvulling van hetgeen wij omtrent
groene bemesting 'in het vorig nummer hebben
medegedeeld, dien© nog het volgende:
Alvorens tot een bemesting over te gaan,
dient men zich rekenschap te geven waarom
men deze bemesting aanbrengt.
De bemesting toch kan moeten dienen om
het ontbrekende, voor den toekomstigen oogst
noodige voedsel in den grond te brengen;
de bemesting kan uitsluitend aangewend
worden <öt grondverbetering: verrijking met
humus om lichtere gronden samenhangendeT,
om kleigronden iets losser te maken
de bemesting kan gebruikt worden om het
noodige voedsel in den grond te brengen
en tevens tot grondverbetering.
Alvorens deze drie punten nader in overwe
ging te nemen, moeten wij even stilstaan bij
het gebruik van kalk.
Kalk i3, zooals men weet, een bestanddeel
van alle planten; wil een plant, welke ook,
behoorlijk ontwikkelen, dan moet zij kalk in
den grond vinden; maar de meeste gronden,
lichtere zandgronden uitgezonderd, bezitten een
voldoenden voorraad van kalk, zoodat een
bijzondere toevoer van deze stof, met het
oog op de voeding der plant, zelden noodig
zal zijn.
Het groote nut der kalkbeniesting bestaat
dan ook daarin, dat zij onder den invloed va»
de zuurstof der lucht, van de warmte en van
het water den humus, die den planten niet tot
voedsel strekt, omzetten in koolzuur, ammo
niak, enz.
Het koolzuur verbindt zich met de kalk tot
koolzure of dubbelkoolzuro kalk; is de kalk
voldoende met koolzuur verzadigd, dan dient
het overige koolzuur als oplossingsmiddel van
ander plantenvoedsel en ook als bron van
koolslof.
Kalk dient verder om de stikstofverbindin
gen in stalmest en humus om te zotten in
salpeterzuur, de hoofd-, zoo niet do eenigfl
verbinding, waarin de (meeste plantensoorten do
stikstof tot zich nemen.
Nog zij gewezen op de vrije zuren, die
zich bij sommige grondsoorten in den bodem
bevinden en waarvan een te groote hoeveel
heid madeelig werkt op onze cultuurplanten;
men denke hier, om slechts een enkel voor
beeld aan te halen, aan zure weiden.
Een kalkbemesting nu is het beste middel
om deze zuren onschadelijk te maken.
Een voldoende kalkbemesting verdient alle
aanbeveling tot verbetering van de zware,
taaie, leeraige kleigronden, die bij aanhoudend
droog weer in het najaar nauwelijks bewerkt
kunnen worden en in het voorjaar zoo be
lemmerend kunnen optreden tegen do ontkie
ming van het zaad.
De kalk, in ruime hoeveelheid in do houwvoor
gebracht, verbindt zich daar, gelijk wij reeda
zeiden, met koolzuur lot dubbelkoolzuro kalk, die
in water oplosbaar is, langzamerhand met lipt
regenwater den geheelen grond doordringt, zich
met de zich daarin bevindende organische en
anorganische stoffen verbindt en de ontbin
ding daarvan aanzienlijk bevordert, waardoor
de klei bare vast- en taaiheid in zekere mate
.verliest en door meerdere losheid aan lucht
en warmte de gelegenheid geeft dieper in den
grond door te dringen
Kalk op zware, koude, vaste gronden heeft
dus een dubbele uitwerking:
a. zij maakt den vasten bodem losser en
warmer
b. zjj bevordert de ontleding van de aan
wezige voedingsstoffen.
Op lichtere gronden moet de kalk met
eenige voorzichtigheid gebruikt worden. Ook
daar bevordert zij de ontleding svan de aan
wezige voedingsstoffen en als zoodanig is zij
ook daar aanbevelenswaardig, maar men zorge
tevens een te groote losmaking en uitdro
ging van de bouwaarde niet in de hand te
werken.
Voor alle grondsoorten, zoowel zware al»
lichte, vaste en lossere, en dit mag nooit
uit het oog verloren worden, is de kalk geea'
rechtstreeksche aanvoer van voedingsstoffen,
maar een middel om de aanwezige voedings
stoffen voor de planten genietbaar te maken.
De noodige hoeveelheden stikstof, phosphor-
zuur, kali, enz. moeten dus in den grond aan
wezig zijn, wil de kalk gunstig kunnen wer
ken; 'tzij die hoeveelheden zich reeds daarin
bevinden in do gedaante van een massa gruis
van de delfstof, waaruit de grond is samen
gesteld, 'tzij die daarin gebracht worden als
kunstmest, stalmest of als groene bemesting.
Er is een bekend spreekwoord, luidende:
„Kalk maakt rijke ouders en arme kinderen."
Wij willen daarbij nog even stilstaan.
Evenals alle andere spreekwoorden bevat
ook dit slechts een halve waarheid.
gende boodschap meldde, dat de heer Moro
witsj Snel achteruitging. Hij stierf vóór de
dokter kon komen. Er werd door den heer
Morowitsj geen verklaring gegeven van de
oorzaak van zijn plotselinge ongesteldheid
en. de overlijdingsverklaring, waarvan ik een
afschrift lieb, geeft longontsteking als do
doodsoorzaak. Een van onze mannen heeft dr
Thornton opgezocht, maar heeft niets uit hem
kunnen krijgen. Mevrouw Morowitsj was de
eenige persoon die toen bij haar man was."
Er was iets in zijn toon, dat mij in 't bij
zonder op dit laatste feit deed letten, voor
al toen hij daarna een oogenhlik ophield.
- „Nu zou er niets verrassends in de zaak
!zijn, tenminste niet tot zoover, wanneer niet
den volgenden dag zijn jongere compagnon,
de heer Kahan, toen hij den winkel opende,
of liever toen hij daar kwam, want de zaak
bleef natuurlijk gesloten, bemerkte hij, dat
iemand daar dien nacht geweest was. Het
slot van de groote brandkast, die voor ver
scheidene duizenden ponden waarde aan dia
manten bevatte, was ongeschonden, maar in
de bovenzijde van den brandkast was een
groot gat een onregelmatig, rond gat,
groot genoeg om een voet door te steken.
Stel n voor, professor Kennedy, een groot
gat in een brandkast van chroom-staal, een
brandkast die, na een kluis, het sterkste ding
ter aarde behoort te zijn.
Wel, dat staal zou zeker de sterkste dia-
majitboor stomp maken en doen splinteren,
vóór het er een indruk op kon maken. .Alleen
het ijait- eni nzetten van de boten in de|
machine zou reeds een tijdroovend proces zijn.
Achttien tot twintig uur is volgens proelheming
de tijd, noodig om zulk een gat door de hardei
platen He boren, gesteld dat men middelen'
bad voor het uitoefenen van kunstmatige^
druk. druk. Wat do politie betreft, dio heeft
nog geen theorie."
- „En de diamanten?"
- „Alles weg alles van eenige waarde
verdwenen. Zelfs de brieven-liassen wa
ren geplunderd. Het schrijfbureau was open
gebroken, en er waren verschillend© papieren,
meegenomen. Om 1e zeggen dat de diefstal
volledig was, is zwak uitgedrukt. Is dat niet
genoeg om argwaan te wekken?"
„Ik zou die brandkast wel eens willen
zien," was bet eenige wat Kennedy zei.
„Dat zult u ook, dat zult u ook," zei
de heer Andrews. „We kunnen dus op uw
diensten rekenen? Mijn auto wacht buiten. We
kunnen idadelijk gaan, als u wilt."
„U kunt op mij rekenen op één voor
waarde," ;zei Kennedy," zonder zich te ver
roeren. „Ik moet vrij zijn om tot de waar
heid door te dringen, onverschillig of dat in
het voor- of nadeel van de maatschappij is,
do zaak dient geheel in mijn handen te
blijven."
Wordt vervoltjd).
