MIDDËLBURGSCHE COURANT. i X J- 69 154« Jaargang. 1911 Woensdag 22 Maart. iiiMeMrg 21 Maart. Sprokkelingen* Bit Staü en Provincie. BUITENLAND» Deeo eourant veracbgut d a gelijke, met "uitzondering vnn Zon-en Feestdagen. Pr|'s per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 eent. Advorteatiën abonnement op vooideclige voorwaarde». Proupöotuaeon diiarvan *{jn bot bureau te bekomen. Advertentië» roor het erstvalgende nummer moeten des middags 6 6 r één uur aan het bureau bezorgd r$a. Advertentiën20 eent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen tan 1—7 regels f 1.80elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiSn en roolames, niet afkomstig uit Z o o 1 a a d, be Handel, Ng verbeid en Geldwesen, is gereohtigd het Algemeen A<lv«rtoMÜe»Brur®»« A. OtASl An., S.SL VowrbnrgW 266, Amsterdam. betreffende DB LI Bjj deze courant behoort een De opgaaf van den cpoordionst komt in dit nummor voor op do d e r d o pagina. Zij, die zich met 1 April a. 8. op onze eourant abonneoren, ontvangen de tot dien datum versebgnendo nummers gratis. ADMINISTRATIE. Van wege de Vrijzinnig-Democratische partjj is met betrekking tot de adresbeweging voor algemeen kiesreoht voor mannen on vrouwen een aanplakbiljet in kleurendruk uitgegeven, dat allerwege zal worden gepubliceerd. De teekenaar ervan, 'de hoer Martin Mon- niokendam, illustreerde de bestaande kiesrecht regeling (de kieswet-Van Houten) door een streng en boosaardig uitzieaden kabouter met narrenkap, die de ketens vasthoudt, waarmede een geknielde, bedroefde vrouwenfiguur geheel is gebonden, terwijl een daarnaast staande mannenfiguur, eon werkmanstypo, ten deele ook door die ketens gebonden is, maar de eene ontketende arm omhoog heft. De kabouter leidt aan do band een. stumperig, misvormd kindje, de aociale wetgeving. De mannen- en vtouwonfiguut zien uit naar het algemeen kiereoht voor mannen en vrouwen en op den achtergrond verschijnt de opgaande non van vrjjhoid, rechtvaardigheid en zelfbe stuur. Uit politiek oogpunt een belangrijke plaat. Onder de teekening, goed gedacht, maar waar van het hoofd der vrouwenfiguur niet gelukkig is uitgevoerd, leOBt men r »Steunt dezo adres beweging en teekent de lijsten die u deserzjjdz zollen aangeboden worden". Do plaat is bestemd om to worden hraoht op aanplakborden en -zuilen, in uit stalkasten, in koffiehuis en kappersalon, in wachtkamer van geneesheer of advocaat, zelfs achter de benedenramen von'nparticulier woon huis, kortom overal waar het de pnblielce aan dacht kan trekken naar de Vrgz.-Democratisohe actie. Ten behoeve daarvan worden deze bil jetten voor de atdeelingen, de comité's en zelfs voor elk particulier dis bona fide toezegt, het ©enigen tjjd aan den openbaren weg goed zichtbaar te zullen aanbrengen, verkrijgbaar gesteld voor den prjjs van slechts 10 cent per stuk, franco per poat in kartonnen rol. Exemplaren, niet bestemd om op de boven bedoelde wjjze in het openbaar dienst to doen, »yn voikrjjgbaar tegen toezendine van f 1 per stuk, franco per post in kartonnen rol. De biljetten kunnen worden aangevraagd bjj het plaatselijk comité alhier of bjj den sooretaris van den Vrgzinnig-Democratisehe Bond adres Theresiastraat 23 Den Haag. Het gevoelen van De Standaard over do StaateloUry wordt niet gedeeld door de redactie van den Limburger Kotritr. Dat blad merkt op dat er geen wetsontwerp tegen de bookmakers en speelholen Ts inge diend omdat daar de uitkomsten van het toeval afhangen. Zulk spel, dat van het toeval afhangt, aoht het op zichzelf niet verkeerd. Wjj achten, zoo achrjjtt het verder, den Staat niet gereohtigd een verbod te leggen op alles wat hg verkeerd aoht. Sleohts dan is de Staat gerechtigd op te treden, indien dit in het algemeen belang wordt geëisebt. 'De Staat heeft weliswaar niet enkel te zorgen voor de stoffeljjke belangen van ,gn burgers- ook de geestelijke gaan hem ter harte. Doch slechts in. zooverre, dat hg die geeitelfike belangen vrge baan geven moet, geljjk wg vroeger hebben uiteenge«5t. Te dezer zake klemt enkel de vraag, af het Staatsbelang vordert eoa bestrijding van het kWÜad, dat dreigt het algemeen belang te schaden. Zulk «en kwaad kan gezien worden in de speel holen. Daar werden duizenden guldens ver gooid en een hoole stendjis in sommige eteden bedorven door het spel.. Liet meujlac door gaan, men liet ongestraft vele jonge levens verwoesten en den weg open voor velerlei bederf. De Staat kan zeggendaar maak ik een eind aan, het ie in mjjn eigen belang; ik mag de volkskracht niet laten uitmergelen. Maar bjj de Staatsloterij is daarvan geen sprake. el het was een kwaad, wat wjj ont kennen dan nog was er van groote afme tingen geen sprake. Kan or geen Staatsbelang met oen verbod gemoeid ign. En al zouden wij hot Staatsloterg-spel kwaad heeten, dan moeBt dit eerst andere gevaren opleveren voor het Nederlandaohe volk, eer wjj gereohtigd zouden achten een ingrjjpen van don Staat. Een noodwondig gevolg van die hoogere productiekosten is dat de binnenlandBohe ar tikelen op de buitenlandsohe markt de con currentie mot andere voortbrengers niet kun nen volhouden. Toch brengt de protectie den binnenlandsehen fabrikant tot grooter produc tie. In het eigen land vindt bg uit denaard dor zaak een beperkt afzetgebied Dit wordt bovendien kleiner naarmate de prgsstgging de koopkracht der verbruikers vermindert. Op de buitenlandsohe markt knn hg niot terecht, en het gevolg is, dat do protectie overproduc tie en dus orississen sterk in de hand werkt. De Vaderlander noemt het en zeer terecht dunkt ons een opmerkelijk verschijnsel dat uit de landen, waar het stelsel van hooge invoerrechten sinds jaren heeft gewerkt, beweging tegen d o p r o t e o t i e juist uit de kringen der beschermde industrieën zeiven meer en meer toeneemt. Sinds 1881 is in Franbrjjk het stelsel van hooge invoerrechten ingevoerd. Bg verschil- le wijzigingen ia het later aan de protec- tionisten gelukt de rechten Bteods meer op te drijven en het hocge tarief uit te breid"»» tot tal van artikelen, die er eerst ni» mreiS - onderworpen. Daarmede werd' 'i «Afge leverd van df> styling ^a-r 'vrgiandülarenI Zoogenaamde >iistigt> petten" wekken on herroepelijk drjDg naar stofcds höogüre. Bescherming vafo den' 'eenen tak der industrie moet noodwendig leiden tot bescherming van steeds meerdere bedrjjven. De Ltgue du Libre Echange, welke onlangs in Frankrijk tot stand is gekomen en welke in korten tjjd baar ledental aanzienlijk heeft zien uitbreiden gaf bjj hare geboorte een manifest uit, waarin de zoogenaamde «heilzame" gevolgen der protectio worden vermeld. Protectie, zoo zegt de protectionist, is een arbeidersbelang. De Duitsehe arbeider, die zgn levensonderhoud ontzottend heeft zien verzwaren en zelfs voor een onnoozel pak lucifers 18 cent botaalt, de Duitsehe huismoeder, die 't loon gansch niet evenredig zag stggen met de verhoogde prjjzen der levensmiddelen, zullen het hem niet nazeggen, meent genoemd blad. Wat heeft de Fransehe arbeider van de protectie genoten? Door het invoerrecht op graan van 7 francs de 100 K.G., maakt het tarief een brood van 2 KG. 14 centimos duurderdoor het invoer recht van 35 francs per 100 K.G. rundvleesch en schapenvleesch is het vleesch 35 centimes per kilo duurder geworden, samen 49 centimes Tengevolge van de pioteotïü moet een arbei der, die een halve franc per uur verdient, dus in ronde cjjfers voor elke 2 KG. brood en 1 KG. vleesch een uur langer werken. Het proteotionisme heeft daarnevens den prjjs van kleeding en schoeisel, van vuur en licht en van bgna alle noodzakelijke levens behoeften verhoogd. Daarom doet het mani fest van de goede zaak van den vrjjhandol een beroep op alle huiimoeder», die verplicht om de tering te «etton naar de nering, de uitgaven voor man en kinderen en siohzelve moeten beperken. Dooh op haar niet alleen! Ook van de industrieelen vraagt het mani fest steun voor den vrjjhandel. De proteotio- nisten kannen sommige takken van ngverbeid slechts besehermen ten koste van andere. De kledingindustrie bg v. geeft werk aan 1.550.000 personen, en sjj koopt de noodige grondstof van de besckermde textielnijverheid, die 914.000 personen teltde geprotegeerde leer industrie gebruikt 30.000 personen in de zeemleerbereiding en de leerlooierijen, die de grondstof verschaffen aan 304.000 personen; in de fiier- en staalindustrie, die ook proteetie geniet, leveren 50.500 personen de grondstof aan 698.000 porsonen, die haar werken. De industrieën, die de grondstof moeten verwerken, betalen eenvou dig een schatting aan de takken van nijver heid, die de grondstof leveren. Dese verhoo ging van de productiekosten belemmert haar ontwikkeling. Zooala nit een in dit nommer voorkomende advertentie bljjkt zal door de firma Gebr. Polak uit VlisBingen hier ter stede, op de Groote Markt, gevestigd worden een eloctro- technisch installatie bureau. Aan dat bureau zullen verbonden worden een oleotro-tecbnieus, monteurs, teekeuaars en verder personeel, terwyl er steeds gelegenheid zal bestaan om met de nieuwste vindingen op electriach gebied kennis te maken. Verder znllen in hetzelfde perceel monster kamers worden ingericht, waar verschillende artikelon ter bezichtiging zullen zgn en be stellingen op al de door de firma in den han del gebrachte zaken kunnen worden gedaan- Het ontslag, door jhr. Tja. W. F,:v»n Riemsdjjk rIs algemeen rijksarchivaris ge Vindt, zeg» -jser. ^jjn OOi*flgfc ÓSir. jret lseschil roet het,departement van binnenland- sohe zaken. <A'-~ Naar men ons meldt, staat dat in verband met de benoeming van den arohivaris ze provincie. De klerk der posterijen en telegrafie kl. L. van Gelder ia van Bergen op Zoom naar Middelburg verplaatst. lagetrokken is de verplaatsing van klerk der postergen en telegrafie lste klasse Bosschaart, van Neuzen naar Hengelo. Op vezock is eervol ontslag verleend aan directeur van het telegaaafkantoot te Middelburg C. W. Laeyendebker. Benoemd tot burgemeester vanBreskena D. H. van Znyen; tot burgemeester van smslag 3. de Fry ter; en herbenoem tot burgemeester van Waterlandkerkj A. A. E. Hendrikse. Aan J. S. J. Arrachart, weduwe van J. Timmermans, onderwyzer aan de open- are lagere school te Middelburg is een pensioen verleend van f 281 's jaars. De 9f. (It. No. 63 bevat een koninklijk be- slnit van den 13 Maart 1911, tot vernietiging van het beslait van Burg en W. der gemeente Middelburg van 30 September 1910, No. 30, waarbg aan H. W. Verniel te Mid- delhnrg toestemming is verleend tot het aan leggen en houden eener loterjj van kunst voorwerpen. Hierby is overwogen dat Burg. 'en Wetb. eener gemeente alléén de bevoegdheid hebben toestemming tot het aanleggen en houden eener loterjj te verleenen, indien o. a. de loterjj uitsluitend strekt tot een liefdadig doel of ter bevordering van wetenschap, kunst of een ander algemeen belang, terwjjl in dit geval de aanlegger der loterjj H. W. Verniel daarmede beoogde zien zelf persoonlijk voor deel te verwerven. stoof met vuur was oorzaak van het ongeluk. Naar men ons uit Wemeldingo meldt, hoeft men na nauwkeurige peilingen besloten het gezonken schip Le jeune Bduard lichten Bjj gunstig weer zullen deze week d^ werkasmheden daaraan beginnen Te Yerseke is men thans bezig met het leggen der gasbuizen. De gasprgs is bepaald op 8 en 9 etde meterhuur op 20 ct. voor een 3 lichts, 30 ct. een 5-, 45 ot. voor een 10-, 60 ct. voor 2080 ct. voor eon 30-, f 1 voor een 50-, f 1,20 voor een 60» en f 1.80 voor een 100- lichts brander; grootor bjj overeenkomst. heer mr B. J. H. van filarioum is Maandag als kantonrechter te Hulst gem- stalleeid, e Hengstdjjk werd Zondagavond circa half elf de vrouw van C. van B., wier man niot thuis was, gewekt door loven aan het winkelraam. Toen zjj den winkel binnentrad zag ze juist eene hand terugtrekken dbor de rait, waaruit een stuk was gesneden Eeoige winkelwaren, voor het raam uitgestald, waren verdwenen. Met esn politiehond is eeu ondersoek inge steld naar den brutalen dief, doch nog zonder gevolg. De woning ligt aan den hoofdweg van het dorp. Uit Broskpns meldt men ons De niouw^n^öe^mrgerneoflter, de beer D. H. van ZuSe'n, is e-o» ouuBressiaueT.wolk© langen'tijd te Brusntjl een graanhandel drjjft "jgMjjjjgCtcQn delienooming hier bekend werd, wapperde van vele woningen de driekleur. Den ochtend van dien dag zag men de deur openstaan van de woning eener weduwe, die zich tjjdeljjk bg haar dochter te Vlissingen bevond. Bjj onderzoek bleek dat de straatdeur vermoedelijk met een valsohen sleutel was geopend en de kamerdeur opengebroken. Er b'eok niets vermist te zjju. Vermoedelijk had den de dieven gerekend geld te vinden, doch het was er niet. Uit y.lisaitigeQ. Het porsoneel van net zeepostkantoor wordt niet overgeplaatst naar Rotterdam, zooals eerst gesegd werd. Integendeel wordt het aantal oommiozen en postcondnoteurs met een vermeerderd, daar hot postvervoer met ongeveer 400 zakken zal toenemen. Met het oog op de a.s. zomerdiensten wordt het bureau porsoneel van de 8. S. te Vlissingen. nitgsbreid, een ambtenaar nit Roosendaal wordt overgeplaatst als Adsistent Chef. De voormalige dagboot Engeland der Mg. Zeeland vertrok hedenmorgen binnendoor gesleept naar Hendrik-Ido-Ambacht om ge sloopt te worden. Zondagmiddag is to Driewegen (Znid BeYeland) de 75-jarige weduwe H. v. D., tv wgl hare dochter ter kerk was, in brand ge raakt. Zy vine %r buiten, waar haar kleeron weldra in aaie stonden. Terstond toegesnelde buren - on de vlammen spoedig te blusschen, maar de vrouw was zoo hevig gebrand dat zg eonige uren later aan de bekomen br- n dwonden overleed. EEN HOOGST ERNSTIG BERICHT. In do tweede morgen-uitgave van de„Kö!n. Ztg." meldt een Pelersburgsch bericht dat volgens een particulier telegram uit Peking de Russische gezant door Jong Chineezen vermoord is. Wanneer dit feit waax mocht zijn, zou hot er ernstige gevolgen kunnen hebben, temeer daar de verhouding van Rusland en China toch al zoo gespannen is. Onwillekeurig denkt men terug aan de dagen van den bokseropstand, toen de moord op den Duitsclien gezant als 't ware het sein werd tot het uitbarsten van de vreeslijke gebeurtenissen. Ook nu zijn in den laatsten tijd herhaaldelijk geruchten overgeseind van ernstige anli-Europeesche gisting onder de Chineezen. Het is te hopen dat de moord van den Russischen gezant niet tol? iets der gelijks leidt. In ieder geval zou zoo'n feit de Russisch-Chineesche betrekkingen in een hoogst bedenkelijk stadium brengen. Volgens de telegrammen der laatste da gen was China tot toegeven geneigd. Maan dag vernam do „Times" uit Peking, dat het verzoeningsgezinde antwoord van China op do jongste Russische nota Zaterdag is over handigd. De Chineezen gelooven, zegt de cor respondent dat het antwoord een alleszins bevredigenden indruk zal maken op de Rus sische regeering. In China begrijpt men den oorlogszuchtigen loon van de pers niet, nu China zulk een verzoeningsgezinden geest den dag legt en terwijl de Russische regeering in een mededeeling aan do pers heeft verklaard dat de mobilisatie van troe pen in Toerkeston niet tegen China gericht is. DE BAGDAD-SPOORWEG. Er was een tijd, in de Middeleeuwen, toen het tegenover Constantinopel gelegen Klein Azië bloeide, als het laatste traject der kara vanen, die van uit het Oosten de Indische koopwaren voor Europa aanvoerden, de landrente van den Indischen handel, die even als de toenmalige zeeroute door de Roode zee en over do landengte van Suez, verviel, toen de vrije zeeweg om de Kaap de Goede IIoop in gebruik kwam. Maar ziede oude toestand wordt hersteld. De Kaapsche rondreis heeft zijn beteekenis verloren door het doorgraven van de landengte Van Snez en het heeft er allen schjjn van of ook de oude landroute, althans ten deele her steld zal worden door den aanleg van de Bagdadbaan. Het verschil is alleen dat in- plaats van de bezadigd stappende kameelen van vroeger, na de locomotieven dampend en stampend door het land zullen snorren. Om de beteekenis van den Bagdad-spoorweg te begrijpen, zal do lezer, die het nog niet ge daan heeft, goed doen eens op de kaart le kijken. Van uit Broessa, tegenover Constantinopel, trekke men een lijn eerst door Klem Azië naar het lange dal van de Euphraal en de Tigris, en dan daardoor heen over Bagdad naar liet Noordelijk uiteinde van de Perzische golf. En dan lette men eens op den korten afstand, bijv. naar Bombay, en dan zal men ook begrijpen waarom de aanleg van dien spoorweg zooveel internationale belangstelling wekt ten opzichte van do reis naar Indië. Het denkbeeld is niet van vandaag of gis teren. In 1892 werd reeds de Anatolische spoor weg geopend, vau Ilaidar Pasja tegenover Constantinopel, tot «aan Angora, d i. niet zoo heel ver Klein Azië in. In 1896 werd een zjj- tak geopend naar Konia, welke bestemd zou zijn voor de verbinding naar het Euphraat-dal. Over die verlenging is veel te doen ge weest. In 1904 werd de door een DuitscU-; Fransche maatschappij aangelegde lijn Konia-. Boegoerloe geopend. Maar nog bleven cr 600 K M over om naar Bagdad te komen, en het zijn de Duitschers' alleen geweest die deze onderneming,op touw zetten. Dat is een eerste ergernis voor de Engel- sc.hen. Wat hebben de D ui lachers te maken daar in Azië, waar tol nu toe alleen de En- gélsclien en Russen de Aziatische volkeren ringeloorden En de tweede ergernis is dat zoo'n gewich tige Dijn, die de snelste route naar Indië zou vormen, niot in Engelsche handen komt. Duilscliland heeft eerst getracht, in over leg met Turkije, om aan die bezwaren te gemoet te komen, door voorstellen ter ver deeling van het kapitaal der spoorwegmaat schappij onder vier mogendheden, n.l. En geland, frankrijk, Duitschland en Turkije, maar de Duitsehe eisch dat de meerderheid van laandeelen en directeuren Duitscb en Turksch zou zijn, maakte die voorstellen tot toe voor Engeland onaanneembaar Enge land wil niet eea tweede viool spelen, en verkiest geen rekening te houden, met het billijkheidsmotiof, dat Duitsehe zakenmcnschen dan toch bet plan op touw hebben gezet. Bovendien wensclit het een waarborg te gen een be voorred) I'm g door de spoorweg tarieven van de Duitsehe goederen boven de Engelsche. E' o nog een andere ergernis bijgekomen. Sedert Engeland de nederzettingen dor Hol- landsch Oost-Indische Compagnie uit Voor Indië verjoeg, was bet ook heer en meester van de Perzische golf. Het bracht do zee- rooverstaatjos op de Arabische kust tot kalmte, ten iwaakte door zijn oorlogschepen onophoudelijk mu nog tegen smokke larij van wapens naar Bcloelsjistan en het daar achter gelegen Afghanistan. Het Turksche rijk, hoewel het zich van het Westen tot aan de Perzische golf uitstrekte, liet zich vroeger niets gelegen liggen aan dat verafgelegen gebied Totdat in 1870 de be kende Midhat Pasja, als vali van Bagdad wat meer aandacht aan die streken ging vrijden, zo beter organiseerde, de sjeiks door geschonken aan Constantinopel verbond, enz. Dat werk is voortgezet, maar overal waar Turkije [raakte aan een punt van gewicht, stuitte ze op tegenmaatregelen van Engeland, dat bijv. de voor het vaste land gelegen Bachro-eilanden „onder zijn bescherming" nam. En Wellicht herinnert zich do lezer nog wel het geschil van Koweït, een havenplaats, aan Üo Perzische golf. De sjeik van die plaats, die zelf door moord de macht aan zich getrok ken had, erkende eerst een tijdlang de sou- verciniteit van den sultan, maar beriep zich op Engeland, zoodra Turkije neiging toonde zich krachtiger te doen gelden. En Engeland toonde zich een zeer hulpvaardig beschermer. Tien jaar geleden heeft een Engelsch oor logsschip met geweld verhinderd dat Turkye troepen in Koweït aan land zette. Engeland beweerde dat de sjeik een verdrag met de Britsche regeering had aangegaan, en hoewel Turkije tot nu toe steeds de geldigheid van dat verdrag bestreed, daar die sjeik als Turksch onderdaan geen verdragen met anderen kan aangaan, doet Engeland nog alsof Tur- kóje's [motieven geen reden van bestaan hebben. De oorzaak van die houding van Engeland ligt in het belang van Koweït als waarschijn lijk eindpunt van de RagdadlSjn. De andere havens van Mesopotamia zijn allen zeer ondiep door den sib-aanvoer van de rivieren. Maar Koweït ligt op eenigen afstand van den mond der £5jat el Arab, en geniet van een diep vaar water tot in de haven. De andere havens kun nen niet door groote schepen bereikt worden Koweït Wel. Wie Koweït bezit, heeft dus alle kans den Bagdad-spoorweg te behoerschen, en dionten- volge kan men zich voorbereiden op eea em-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1911 | | pagina 1