MIDDELBURGSCHE COURAIMT.
Vrijdag
17 Februari.
Sprokkelingen.
r. 4i
184' Jiarpii.
1911
DtM oourmnt wenehfint d ft g e 1 g k s, met uitsondering ran Zon- «n Feestdagen.
- f frmir+f'') loowel Toor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 1
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertentiën bg abonnement op voordeelige voorwaarde*.
Prospectussen daarvan tjjn aan het bureau te bekomen.
Adverte*tifi* voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één
aan het bureau bezorgd rjjn.
St
AdvertentlënSO cent per regel Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere fam 'ie eriehten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50elke regel moe:
20 eentj Reclame? 40 cent per regel. Groota letters naar de plaats, die sg innemen
Tot do plaatsing van advertentlën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend
Handel, Njjverheid en Geldwesen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Barean A. DB LA
HAR Am., RA Voorburgwal 366, Amsterdam.
Middelburg 16 Februari.
Voor ons ligt het eerste vel van de Han-
dtlingtn ran dm Gemeenteraad van Middelburg,
37e jaargang.
Dit verscheen Woensdagavond en bevat het
verslsg van het verhandelde in de eerste sitting
van dit jaar, waarin de heer C. Boudewgnse
als raadslid werd geïnstalleerd.
De woorden, door den Burgemes-
ter destgda gesproken, ronden wjj
daarin aldus weergegeven:
>De Voorzitter wenseht ook namens de leden
van den Raad den heer Boudewjjnse geluk
met het gewichtig ambt, dat hg op zgne
schouders heeit genomen.
Hg zal iemand vervangen, die bg de leden
van den Raad in hoog aanzien stond. Mr. Fruin
toch werd niet alleen om zgne juridische ad
viezen, doch Bvenzeer om zgn juist oordeel in
allerlei zaken hoogelgk gewaardeerd. Spreker
hoopt, dat de heer Boudewgnse in de voet
stappen van zgn voorganger zal treden. Hg
hoopt dat hg een goed Raadslid en ook tot
eigen genoegen werkzaam zal sjjn Hg twgielt
er niet aan of de heer Boudewgnse zal
naar streven om den aangenamen toon, die
steeds zoowel tuasohen den Voorzitter en
leden, als tussohen de leden onderling heerscht,
te helpen bevorderen.
Moge de heer Boudewgnse gedurende vele
jaren als Raadslid in het belang der gemeente
werkzaam zgn."
Wg haasten ons die woorden onder de
oogen van onze lezers, vcoral van die in
Middelburg, te brengen.
Zg toeh klinken zoo geheel andere dan die,
welke destgds in het laadsverslag in ons blad
voorkwamen.
Wie het nu in dezen bg het rechte eind
heeft, weten wg niet, maar de mogelgkheid
bestaat dat bg een spreken voor de vuist,
rcoale dit bg dergelgke gelegenheden meestal
geschiedt, allioht een woord ontsnapt, dat
■zinder gelukkig gekozen is.
Maar in elk geval nemen wg volgaarne aan
dat in het offioieeleverslag de bedoeling
van den burgemeester juist is weergegeven.
Bovendien werd ons van meer dan een zgde
verzekerd door hen, die de toespraak aan
hoorden, dat uit den toon daarvan de meeBte
welwillendheid tegenover den heer Boude
wgnse sprak.
Er blgkt dus dat er geen grond was voor
de opmerking, door ons destgds aan het adres
van den Voorzitter gemaakt, toen wg meenden
dat bg sprak over den goeden toon, tegenover
het dagelgksoh bestuur aan te nemen.
Op grond van een en ander nemen wg daar
om die opmerking terug, verklaren wg gaarne
dat er oen mmverstand heeft plaats gehad en
dat het ons aangenaam is op deze wgze dit
nit den wog te kunnen ruimen.
Wg hopen dat in deze, onze verklaring de
Burgemeester vergoeding moge vinden voor
het onaangename, dat in het door ons, in ons
lommer van 27 Januari op dit punt geschre
vene voor hem misschien gelegen was.
Minister Talma heeft ook eenige minder
aangename oogenblikken doorleefd maar niet
zonder eigen sohuld,
In het >Correspondentie-blad" tan de Ver-
emiging van Ambtenaren big de Rijksverzekeringi-
bank van 28 Januari jl. was een politieke
teekening afgedrukt. Op deze plaat stond
genoemds Minister in slagerscoBtuum te draaien
aan een hakmacbiae, waaibovenin de rede
voeringen op schrift van de Tweede-Kamer
leden Marohant, Duya en De Vlugt werden
gestopt, terwgl er uitkwam»Nihil". De be
doeling was natuurlgk dat wat ook afgevaar
digden van versohillende richting betoogden
bg de behandeling der begrooting, er tot heden
niets werd gedaan tot verbetering van het
lot der lager gesalatieerde Bankambtenaren,
Het bestuur der Bank zag in die plaat een
engepaste critiek op den hoogsten chef van
het personeel, nl. den Minister, en heeft ge
meend het bestuur van genoemde vereeniging
ter verantwoording te moeteh roepen.
De Minister zelf zond een schrgven aan het
bestuur der Rgksverzekeringsbank, waarin
Z.Ex. naar aanleiding van die z.i. hoogst onge
paste teekening verzocht, nan het bestuur der
vereeniging mede te deelen, dat hg het .Cor
respondentieblad" der vereeniging voortaan
niet meor aan zgn departement wensobt te
ontvangen.
Een en ander gaf nog aanleiding tot
tohrgven van de redactie van genoemd week
blad, die verklaarde zich te hebben geplaatst
op een zeer ruim standpunt ten opziehte der
caricatuur. Zg verdedigde haar standpunt
door er op te wgzen, dat staatslieden even
eens ten opzichte der caricatuur een ruim
standpunt innemen, getuige de voorrede van
dr A. Kuyper bg het werkje Dr A. Kugper
de Caricatuur. J
Zg verklaart voorts er door het bestaur der
R. V, B. opmerkzaam op gemaakt te zgn >dat
ambtenaren zioh niet gelgk mogen stellen met
andere publicisten, aangezien zg ook buiten
diensttgd in den Minister hun superieur heb
ben te zien en dus te alle tgde ambtenaar
blgven," erkennende, dit bg het opnemen der
plaat niet allereerst te hebben overwogen.
Dit laatste nu komt ons te ver gedreven
voor.
De ondeugendheid, door hen begaan, geeft
onzeB inziens geen aanleiding tot zulk een
verklaring, tot zulk een excuus.
Waarom moeten zg iets inboeten van hun
zelfstandigheid, en zouden zg hunne wensehen
niet mogen kenbaar maken door middel van
>n sch&lksche teekening.
Moest de Minister zioh daarover zoo gebelgd
gevoelen
Beter zou het geweest zgn dat bg van zgn
gevoeligheid niet had doen blgken.
Was het niet Frederik de Groote, die ver
langde dat men alle spotschriften, welke men
op hem schreef, of caricaturen, die men van
hem maakte, zon laten zien om zoo achter de
waarheid te bomen
Men moet, in hooge positie geplaatst, ook
weten hoog te staan
Tot de anti-revolutionnaire bladen die partg
kozen voor de openbare leenzalen,
niettegenstaande de leden der partg in de
Tweede Kamer op één uitzondering na tegen
de subsidieering van die zalen stemden, be
hoort de Rotterdammerdie onder redactie
staat van twee anti-revolutionnaire hoog
leeraren.
Dezer dagen zette de redactie van dit blad
zgn standpunt in dezen nog eens uiteen.
Dit berust op haar meening dat de gevaren
van opsluiting in eigen kring in dezen groo-
ter sohgnen dan die aan de invoering van de
leeszalen zgn verbonden. De gednohtengang,
waartegen we partg kozen, leidt, zoo sohrgft
zg, tot een stelsel van levenslange onmon
digheid van de mannen der gewone volks
ontwikkeling. Tgdelgk moge «ulfc een ge-
dragslgn zekeren conserveerenden invloed
uitoefenen en zeker krachtsbetoon in de hand
werken, in het tweede en derde geslacht loopt
het op formalisme en versteening nit.
De Limburger Kotrier is alleB behalve te
spreken over het debietreehl op tabak:
ons door Minister Kolkman in 't verschiet
gesteld.
Maar wie zou dat ook zgn?
Genoemd Roomsch Katholiek blad schrgit
Het tekort op den dienst 1911 was oorspron-
kelgk door den heer De Meester op 18,800.000
geraamd.
Minister Kolkman heeft in de Tweede Kamer
betoogd dat die raming va* zgn voorganger
te hoog liep, omdat de eerste termgn voor
kosten der kustverdediging er zender redenen
bg geteld washg kwam slechts tot een
geraamd tekort van 7.2 millioe*.
Gaat het in 1911 als in 1910, zoo heeft mr.
Kolkman thans verklaard, dan zal de opbrengst
der middelen 5millioen meer zgn en het
tekort zooveel te minder.
Dus een tekort van sleohts 1.7 millioen
Welnude successie- en inkomstenbelas
ting zouden opleveren 3'/» millioen. Tan het
tarief zou overblgven één millioen. Samen
4Schaft hg de verhoogde opcenten op
bedrgfa- en vermogensbelasting, die 2'/, mil
lioen opbrengen, nog af, dan blgft er nóg 3
ton over.
Reden genoeg om het land met dat onwel
kome debietrecht van tabak van den hals te
blgve*.
Na" al hetgeen m den laatstcn tgd is voor
gevallen, vindt Het Centrum het nu maar het
best over te gaan tot zuivering van de
C hr i s t e 1 g k Hi s to r i s c h e partg.
Die partg telt aldus het Roomsch-Katho-
lieke blad bekwame leiderB, bezield met
een verdraogzamen geest en toegerust met
politieken zin.
De meerderheid der leden is, naar mag wor
den aangenomen, van eenzelfde gesteltenis.
Maar het valt op, dat de anti-papiBtische
leus in den boezem dier partg steeds luider
klinkt t e g e n het advies van de aanvoerders in.
En de mannen, die deze leuze aanheffen,
verkondigen het van de daken, dat ze velen,
dat zg duizenden achter zioh hebben
Wg weten niet wat daarvan aan is.
Maar het gevaar, dat daarin Bteken zou,
bedreigt, dunkt ons, vooral de christelgk-
historische partg.
Zal zg riet onder den druk en drang van
het anti-papisme worden teruggedreven op
den ongelukkigen weg, waarvan zg na twaalf
jaren geleden met reden is teruggekeerd
zou het om deze ongelukkige kans
te ontgaan, niet wensohelgk zgn, dat zg op
nieuw een zuivering hield in hare gelederen
Kerkelgk drgven en liberaal conservatisme
zgn de beide klippen, welke de C. H. Unie
heeft te ontzeilen.
De rijksmiddelen brachten in Januari
f 12.530.419 op tegen f 11.597.013 in dezelfde
maand van het vorig jaar.
BENOEMINGEN, ENZ.
Bg kon. beBluit:
is benoemd tot lid van het algemeen college,
van toezicht, bijstand en .advies voor het
Rijks-tucht- en opvoedingswezen, A. J. Clargs,
rector der St. Hubertuskapel, to Amsterdam;
is aan B. Kiewit, op verzoek, eervol ontslag
verleend uit zgn betrekking van adj.-commics
bg de Algemeene Rekenkamer en is hem do
persoonlijke titel verleend van commies
zgn benoemd bg het personeel van den
geneeskundigen dienst der landmacht, tot of
ficier van gezondheid der lsto kl., do offi
cieren van gezondheid der 2de kl., C. Boeser
en H. J. Overbeek, beiden van dat personeel,
eerstgenoemde gedetacheerd bg de landmacht
in ,West-Indië.
A. van der Ham is ter beschikking gesteld
in den Gouv.-Gen. van Ned. Indié. om te
worden benoemd tot ingenieur bg den dienst
van het mgnwezen in Ned. Indië.
De St. Qrt. No. 40 bevat een opgaaf van do
commissie, belast met het instellen van een
onderzoek naar de bedrevenheid van Rgks-
klerken der 3d© kl. bg do administratie der
directe belastingen, invoerrechten en accijn
zen.
OOST-1 ND IE.
Er hebben tal van goruchlen geloopen
ovor de wgze, waarop de gepensionneerde
kapitein Christoffel zich verder in Indië zou
bezighouden.
Het praatje omtrent de toevoeging van
den heer Christoffel aan het befaamde
Iandsyndicaat van den heer Coign c.s. is
dezer dagen fweer besproken. De N. Soer.
Ct. kan thans iets melden, waaruit duido-
Igk blgkt, dat de heer Christoffel, althans
toen het bericht uit Somarang aan het blad
Werd gezonden, geen vaste positie in uit
zicht had.
Het Semarangscho emigratiekan toer der
firma Soesman wil de koeliezaken in West-
Java uitbreide en beter organiseeren, waar
toe zij in West-Java een inspecteur wilde
pans tellen. Naar deze betrekking heeft de
heer Ch. gesolliciteerd, zonder succes echter,
't Was, uit een finantieel oogpunt, anders
een schitterend© positief 700 salaris
'smaands en f 1 of f 0.50 „per kop", zooals
men dat onder broeders noemt, is niet on
aardig.
Oit Stad en Provincie.
- De Vereeniging „Voor de Kunst" alhier
zal van 26 Febr. tot en met 5 Maart a. s. een
tentoonstelling houden van kopergravures, et
sen en houtsneden uit do 16e en 17e eeuw,
daartoe afgestaan uit do particuliere verzame
ling van een stadgenoote.
Het voorloopig comité voor do open
bare leeszaal to Middelburg heeft zich
aangevuld met do hoerenA. de Haas, mr. G
W. Sannes, Z. W. Snolier en jhr. mr. dr.
W. A. J. Snouck Hurgronje.
Op een binnenkort door do desbetreffende
Vereeniging te houden vergadering zal bel
ontwerp statuten en reglement worden vast
gesteld.
Daarbij wordt voorgesteld de minimum con
tributie te stellen op f 0.25 en de leeftijds
grens op 18 jaar, oen leeftijd waarop do
meeste jongo menschen reeds eenige zelfstan
digheid krijgen en het gewenscht is, dat ze
bij do keus hunner lectuur verstandige leiding
hebben, want dit is een belangrijke factor
van do werking der openbare leeszaal. Een
der ontworpen artikelen van het huishoudolijk
reglement toch luidt: „Het bestuur is bevoegd
het uitkenen van bepaalde werken of aan
bepaald© personen (o weigeren zonder opgaaf
van redenen."
Men zal toch do jonge menschen liovor
naar dezo openbar© leeszaal zien gaan dan
naar do verschillende leesbibliotheken, waar
zo geheel vrij zijn in hunno keuzo.
Het bestuur wordt gekozen door de alge
meen© vergadering on deze beslist ook over
do aanschaffing van periodieken. De beslissing
over de niet-periodieken wordt gegeven aan
oen commissie van vijf personen van ver
schillende richting, door hel bostuur te be
noemen. Is dezo niet eenstemmig in baar
mcening omtrent aanschaffen of niet vaneenig
werk, dan beslist het bestuur.
Dit is een belangrijk voorstel; het wil uit
drukken, dat het bostuur behoort to staan
boven do partijen, teneinde daardoor hot \ollo
vertrouwen van allo richtingen waardig te zijn.
Leden stichters zijn zjj, die minstens f60
ineens schenken. Ook vereenigingen kunnen
lid zijn tegen een contributie van minstens f5.
Moge de belangstelling groot en algemeen
blijken uit een toetreding van vele leden van
allerlei stand en godsdienstige of staatkundige
richting.
- Door den heer J. A. C. Nonhebol uit
Hilversum werd Woensdagavond voor do goed
bezette grooto zaal van het Schuttershof
alhier een lichtboeldenavond gegeven. Op
het doek werden gebracht opnamen van schil
derijen van Rubens, Rembrandt van Rijn en
andero beroemde meesters allen betrekking
hebbend ,op de Bijbelse he geschiedenis.
Daarna vertoonde de heer Nonhebei eenige
photo's uit het dorpje Oberammergau in ver
band met do tienjaarlijksclie passiespelen en
lichtte deze met do door hem in Oberammer
gau opgedane ervaring toe.
Na fafloop daarvan werden eenigo mooio
stadsgedeelten van München vertoond, ter
wijl de beer Nanhebcl ten slotte eenige zeer
mooie gekleurde panorama's uit Zwitserland
liet zien.
Do vertooning voldeed zeer goed en aan
het eind werd do spreker met applaus be
dankt.
Ook in Grocde en Aardenburg trad do heer
Nonhebol deze week als spreker op.
+Woensdag slaagde in Den Haag voor
do acte nuttige handwerken, mej. M. J. van
der Heil van Middelburg.
Door de politie werd Woensdagavond
op de Hoogstraat alhier aangehouden ze
ker© K. L. S. een Belg, die nog acht dagen
hechtenis wegens dronkenschap moest onder
gaan.
Uit VI i s s i n g e n.
Voor plaatsing op de kiezerslijst 1911
1912 gaven zich aldaar 349 personen op.
Op de kiezerslijsten voor de kamers van
Arbeid komen voor 't jaar 1911—1912 voor
de metaalbewerking 947 en voor de bouwbe
drijven 267 kiezers voor.
De pfficier-machinist der 2de kl. J.
IJpelaar is met 16 dezer geplaatst te
Vlissingen.
Woensdagavond gaf te Oostkapello
de Christelijke zangvereemging Halleluja, in
do Gereformeerde kerk hare eerste openbare
uitvoering. Na opening met psalmgezang der
aanwezigen en gebed van den voorzitter, den
heer S. Laansma, Werd het rijk voorziene pro
gramma zeer goed uitgevoèrd. In do pauze
gaf de organist, de heer B. Melis, een muziek
nummer ap het kerkorgel ten beste, waarna
de directeur, de heer J. Schout, een voor
dracht hield over het christelijk lied. Daar
•de yereeniging een treurig verlies .geleden
had door den dood van een zeer gewaardeerd
lid, was verzocht niet to applaudiseoren
Na do gebruikelijke gclukwenschen van de
afgevaardigden van zustervereenigingen, dank
te «ie Voorzitter allen die medegewerkt hadden,
op welko wijzo dan ook, om deze uitvoering
zoo goed te doen slagen. NadaJ do heer K.
Melis ook namens de kerkeraad gesproken
had eindigde de voorzitter met dankzegging
en zong men Psalm 10311
De directeur ontving van. de loden 'dex
Vereeniging een prachtig inktstel als bewijs
van waardeering van zijn onvermoeide werk
zaamheden.
Bakens het verslag over 1910 van de
gezondheidscommissie te Goes liet de ge
zondheidstoestand in de onder do commissie
ressorteerendo gemeenten over het algemeen
niets te wensehen over. met uitzondering
van Ovezando. waai op een bevolking van
1001 zielen 18 sterfgevallen en 1 levenlooze
geboorte voorkwamen
Volgens het verslag kwamen m 1910 de
volgende besmettelijk© ziekten voor
Diphteritis1 geval te Borssele, 42 te
Goes, 2 to 's-Heer Arendskerko, 1 te 's-Hee-
renhoek en 1 te Heinkenszand. Roodvonk
kwam, voor te Goes, Heinkenszand, Ovezaad
en Wolphaartsdijk. Febris typhoidea te 's-Heer
Arendskcrke, 's-Heerenhoek en Ovezand.
De drinkwatervoorziening liet op vela
plaatsen te wensehen over, in welk euvel
evenwel zooveel doenlijk word voorzien.
Ten slotte maakt het. verslag molding vaa
een voornemen der commissie om eert melk-
verordenmg tot stand te brengen.
Te Heinkenszand gaf Woensdag
avond de zangverceniging Exelsior, in een
lokaal der openbare school haar tweede wic-
terconcert. Behalve verschillende zangstukke»
worden eon looneelstuk en eenige voordrachten
ten beste gegeven. Dat alles zeer m de®
smaak van het publiek viel bowecs hot aan
houdend applaus Dank zij ook de zeer lage
entrée was d© opkomst, zeer groot.
In de Woensdagavond to C o l jjn s -
plaat door de afdooling Noord Boveland
der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen ge
houden vergadering werd door den heer C. N.
van der Heijde te Wissekerke hot verslag
uitgebracht over de landbouwverhuring or
der die gemeente, betrekking hebbende op
de landen in eigendom van hot departement
Of in pacht van het kroondomein. In jalle
opzichten mag men zeer tevreden zrjn over
die verhuring. Jammer dat hot Nut nog niet
r gronden onder zijn beheer kan krijgen,
waardoor meerdere kleine luiden, tegen matige
huur, een perceeltje grond zouden kunnen,
bekomen.
Daarna werd door den heer A. T. C. Swen-
ne van Wissekerke verslag uitgebracht als
afgevaardigde naar de Zaterdag te Middel
burg gehouden vergadering ter bespreking
van onderwijstoestanden in Zeeland.
Onder Clinge is een voddenkoopman
uit België dood aan den weg gevonden. Hg
was vermoedelijk onder den invloed van ster
ken drank in een ondiepe sloot, geraak^
waar hij echter nog uit kon komen. Hij is
toen echter door de koude bevangen en dood
gevroren.
In Zeeland kwamen in do week
van 8 tot en met. 14 Februari 10 gevallen
van besmettelijke ziekten voor, n.ml. 3 ge
vallen van Roodvonk, een te Hoofdplaat,
een te Kruimngen, en een te Vlissingen en
7 gevallen van diphtheritis, n.ml. een te
Clinge, een te Goes, twee te Middelburg,
twee te Westkapello en een te Zierikzee.
De Auto-tol op Walcheren.
Woensdagavond had in een der zalen van
het Grand-Hotel alhier een samenkomst
plaats van belangstellenden in het automobi
lisme en in het vreemdelingenverkeer dezer
streek, ter bespreking van do met 1 Februari
j.l. ingevoerde tolheffing van automobielen
op wegen van den polder Walcheren.
Een veertigtal heeren uit verschillende
plaatsen onzer provincie had aan die uit-
noodiging gevolg geven.
Mr. J. Adriaanse, als een der nemers van
het initiatief voor deze vergadering, begon
met er op te wijzen dat hij, evenals andere
automobilisten, hij het bekend worden van het
vergunning vragen door het polderbestuur aan
H. M. de Koningin om tol te mogen heffen,
zeer verontwaardigd wps geweest. Op eigen
initiatief is toen door spreker aan
H. M. de Koningin een request gericht, met
het verzoek deze onbillijke belasting niet toe
te staan. Daarin werd gewozen op de geringe
schade, die door automobielen aan de wegen
werd toegebracht, en op de belemmering van
het verkeer op Walcheren, waaraan het be
zoek toch al niet zoo bijster groot is. Spreken
frees er de vergadering op dat, waar belas-