MIDDELBURGSCHE COURANT.
S*. 22
Donderdag
26 Januari.
1S4* jaargaii.
1911
De» aourant verschjjnt d a g o 1 ij k s, met nitzondoring van Zon- on feofltdngen.
par kwartaal, zoowel yoor Middelburg ala voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f t
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advo|rtentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten de3 middags] vóór één uur"
aan het bureaa benorgd egn,
Advortentiën20 cent per regel. Bij abonnement voel lager. Geboorte-, dood- en
allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elko regol rnosf
20 cent; Soolames 40 cent por regol. Groote letters naar de plaats, die zij innemen
Tot do plaatsing van advertentiën en reolamea, met afkomstig uit Z e ejl a n d, betreffend*
Hand6l, Ng verheid en Geldweien, is gerechtigd hot Algemeen Advertentle-Bnrewn A. D19 I>A
MAB &i., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam.
Middelburg 25 Januari.
Het incident te Tanger.
Op het Departement van Baitenlaudsche
Zaken sgn ter zake van het inoident to Tanger
ofSeieele modedeolingen ingekomen, die het
gemelde bevestigen.
De heer Hooglandt had het betwiste terrein
gekocht maar sen Franschmas, de heer Gautsch,
betwistte de rechtmatigheid van dien koop en
maakte de zaak aanhangig by den Kadi, die
den Nederlander tot teruggave veroordeelde.
Dexe diende toen een klacht in over cor
ruptie, die hg met bewgzen staafde.
De minister weigerde het vonnis ten uitvoer
te doen leggen, waarop Gautsch zich met
geweld vau het stuk grond meester maakte.
De eerste eigenaar eohtsr stelde zieh den vol
genden dag opnieuw in het bezit van het
betwiBto land. Hg wordt beschermd door do
wacht van de Nederlandrehe legatie.
Het Frsnsehe gezantschap hoeft voorgesteld
beslag op den grond te loggen, totdat de
Nederlandseho on Fransche regeeringen beslist
zullen hebben over de geldigheid van het
gewesen vonnis
Natuurljjk zjjn onzen gexant de noodige
instructies gegeven, maar de qnaestie wordt
op Bnitenlandsche Zaken van beslist weinig
beteekenis geacht.
BENOEMINGEN. ENZ.
Met ingang van 1 Maart 1911 is de ingenieur
■der marine G. 't Hooft, thans bg 's Rijks
werf te Amsterdam, overgeplaatst naar 's Gra-
venhage en toegevoegd aan den directeur van
scheepsbouw.
Dit Stad en Provincie.
Vrijdag a. zal alhier in de sociëteit
De Verg&ioaging de heer dr. H. E. Greve uit
Den Haag, secretaris van de Vereeniging voor
openbare leeszalen in Nederland Als spreker
qptreden. Zgn voordracht zal door lichtbeelden
wprdeo opgehelderd.
Wie voor zulk een leeszaal iets gevoelt of
ingelicht fwil worden om daarover te oor
deels», val goed doen die samenkomst bg te
Wonen.
'Alle bedragen, waarvoor is ingeschreven
voor de uitgifte van f 500.000 4i/a °/o pand
brieven der Zeeuwsche Hypotheekbank te
Middelburg, izjjn ten volle toegewezen.
De 6t. Crt. No. 21 bevat een koninklijk
besluit van den 7den Januari 1911, betrekke-
lgk de hoegrootheid van het in het tgdvak
•ran 3 tot 15 Maart 1911 af te leveren ge
deelte van de ,ter volledige oefening in te
lijven lotelingen van de lichting van 1911 en
van Het daarin door elke Provincie te dragen
aandeel.
Vpor Zeeland bedraagt dat aandeel 278.
De heer J. M. H. Pouleyn alhier
herdacht heden «rijn 25-jarige werkzaamheid
als vertegenwoordiger der levensverzekering
Maatschappij .Utrecht
De heer W. Janssen, chef van het bijkan-
toor .alhier, bood hem, namens de directie
DAS LICHT.
C. AD. LORENZ.
Uit te voeren dooV de zangvereeniging
Tot Oefening en Uitspanning.
Het tweede concert in dit seizoen van boven
genoemde zangvereeniging brengt ons Lorenz'
Bas Licht, een noviteit; zoo mogen we hot
3loehts vier jaar oude werk wel noemeneen
uitvoering ervan zag ik althans ia ons land
nog niet aangekondigd. Do componist is boven
dien, voor zoover ik weet, hier to lande zoo
goed als onbekend.
Ben enkele mededeeling te zyner introductie.
Carl Adolf Lorens werd geboren in 1837, in
Kö9lin, was leerling van Dehn en Kiel in
Berlgn, waar hg tevens philologie studeerde en
in 1851 zjjn doctoraat verwierf.
Eerst dirigent dor Moiiueracha zangvereeni
ging in Berljjn, aanvaardde hy hetzdfde ambt
ia 1864 te Stralsnnd om in 1866 stedeljjk
muziekdirecteur in Stettin te worden als op
volger van Karl Löwe.
Lorenz behoort das niet tot de jongeren.
Een lange lyst van zgn composities zou ik
hier kunnen afschry venmaar wanneer ik er
enkele noem als b.v. zgn Oratoria Win*ried,
Krösus, Jung frau von Orleans, Golgotha, zgn
opera's Harald und Theano, Die EomSdie der
Immgeu, dan reeds ziet men dat Lorenz een
productief componist is geweest, al hebben al
der [Maatschappij, eon zilveren medaille aan
met een couvert. De heer Janssen zelf schonk
hem een barometer. "~*-
De heeren Solser en Ilesse hebben Dins
dagavond alhier een goed bezetten schouw
burg getroffen, (wat bij den goeden naam,
die deze humoristen zich ook in onze ge
meente reeds hebben verworven, niet te ver
wonderen valt. Een programma waarbij voor
drachten, zang en tooneelspel elkaar voort
durend afwisselden, gaf den bezoekers gele
genheid ook nu weer een aangenamen avond
door te brengen.
Bij de (opvoering van De gouden bruiloft
van Jlein en Trui, een pendant voor hun
vroegere Bruiloft vcm neef Janus, gaven beide
heeren origineele typen uil een besjeshuis te
zien en behaalden met deze voordracht niet
minder succes dan met hun daarop volgende
coupletten.
Ook de dames IIes9eSlauderof en Solser
Willemsens hebben hun aandeel in het succes
gehad, de eerste met haar coupletten, heiden
in de tooneelstukjes die over 't algemeen uit
stekend [werden vertolkt.
Een zeer goede kracht bezit het gezelschap
daarbij in den heer G. Pilger, die voorname
lijk in De verlegen hu weigh scandidaa t zeer
goed spel te zien gaf.
De heer L. Solser had het leeuwenaandeel
van hot programma voor zijn rekening
nomen Na de pauze trad hij op in
schets in éón bedrijf Een half uurtje op 't
kantoor van het moderne tooneel waarin hij
zes (verschillende karakterrollen voor zijn reke
ning nam. Onbedaarlijk is er tijdens de op
voering gelachen. Zijn voorstelling van Brode-
huis, den tooneelspeler, en Scheefhals, den
souffleur, Waren zeker wat overdreven, maar
juist daardoor werd het gewenschte effect
volkomen bereikt.
Dit stukje is ons heter bevallen dan het
blijspel Truida, dat te onbelangrijk van ii
houd en daardoor over hel algemeen weinig
boeiend was.
De heer Kühn ^af in Een verlegen ïïuuie-
tjfksca^didaat vnj goed spel te zien. Ook
den heer Louis Kapper komt een woord van
lof tpe voor zijn onderhoudend pianospel
Het publiek toonde zich, vooral na afloop
der voorstelling, alleszins voldaan en uitte
dat door een krachtig en hartelijk applaus.
Uit Tli sein gen.
Reuter seinde Dinsdagnacht uit Londen dat
do Prinses Juliana van de maatschappij Zee
land eerst om, 2 u. 30 's nachts is aangekomen
voor de pier van Queenborough. De mailtrein
had 8 uur gewacht. Het schip was aan den
mond opgehouden door zgn. zwarten mist en
heeft verschillende malen moeten ankeren.
De tweede onderzeeboot welke op do
Kon. [Maatsch. De Schelde gebouwd wordt,
zal Maandag te water gelaten worden.
I)e St. Crt. No. 21 bevat de statuten van
de N. V. Vlissingsche Brood- en Banketbak
kerij de Zoete Inval, te VI i s s i n g e n
Zij heeft ten doel de exploitatie van een
brood- en banketbakkerij en van aanverwante
takken van nijverheid in den ruimsten zin
genomen.
- Door Gedeputeerde Staten is tot lid
werkman in de plaatselijke commissie (art.
de geuoemdo werken zich nog geen wereld
vermaardheid verworven Maar in 1907 deed
ijj een gelukkigen worp. Toen voltooide hy
het koorwerk met welks instudeering onze
zangvereeniging zich do laatste maanden bezig
heeft gehouden.
Men zou een vergelijking kunnen maken
tuBsohen Haydn en Lorenz in zoover, dat
beide op hoogen leeftyd een koorwerk schiepen,
dat, uitmuntend door friBchheid, de aandaoht
trekt en tot oen succes leidde, al gaat de
vergelijking in andere opziohton natuurlijk
mank.
Een beknopte beschouwing kan allioht bij
dragen tot juister begrip. Laat ik daarom bo-
ginuen met onvertaald over te nemen een
verkorte uiteenzetting der verschillende deelen
welke als psychische grondslag van het werk,
in het tekstboek is afgedrukt, als extract van
een meer uitgewerkt voorwoord, dat de com
ponist in het klavier uittreksel geeft.
1 Nacht. Urieit die Menschheit
noch ganz im Banne anerkannter Naturmtlchte,
die in ihr erst ein dunkles Sohnen nach
Befreiung erregtn mochten-A n f tt n g
der Uj t hos
I.Dammerung primitive Kul-
t rwie sie das Urgerm anentum
reprasentiert erwachendes S e 1 b s t g e-
f G h 1 der Natur gegenüber und Gestal-
t u n g bestimmter Lebensformen
kiinttlerisch zu individualisierendem InhalL
86 Ongevallenwet) zetel Goes, benoemd G.
v. d. Linde aldaar, In plaats van D. Fouw.
die overleden is.
Dinsdag vierde te Heinkenszand
hel echtpaar Luikenaar zijn gouden bruiloft.
Door eenige ingezetenen was de woning der
oude luidjes in den vroegen morgen ver
sierd. In hun buurt wapperde van verscheide
ne woningen de driekleur. Des avonds bracht
het (muziekgezelschap Euterpe het echtpaar
In de Dinsdag te Axel gehouden raads
zitting werd de vaststelling der instructie
voor de gemeente-geneesheeren, tengevolge
van de verwerping van één der artikels,
gehouden tot een volgende vergadering. De
benoeming van een tweeden geneesheer werd
dientengevolge pok tot een volgende zitting
uitgesteld.
Besloten word tot het aankoopen van den
grond in het Buitenwegje tot stichting van
een gasfabriek.
Tot technisch adviseur werd benoemd de
heer 3. G. van Niftrik, directeur der gas
fabriek te Vlissingen.
Een verzoek van hot bestuur der bijzondere
school om het gedeelte der Nieuwstraat vóór
die school te bestraten met scoriabrik, Werd
verworpenbepaald werd, dat voorbij die
school slechts stapvoéts zal mogen gereden
worden.
LANDBOUW.
In de Dinsdag te Goes gehouden
gadering der onderafdeeling Zuid Beveland der
V. P. N., waaromtrent wy in ons vorig n
mer reeds het een en ander mededeelden, werd
nog tot afgevaardigde naar de vergadering der
afd. Zeeland, welke op 8 Febr. a.s. te Goes
zal gehonden worden, benoemd de heer A.
Geelhoed, te 's Gravenpolder.
Aangaande het aanschaffen van manneljjk
fokmateriaal werd he loten dit jaar daarvoor
te bestemmen Leghorns, Minorca's Braekels,
Orpingtons en Wyandothes.
Bg de voorkomende zaken werd ie aandacht
van het bestuur gevestigd op de coöperatieven
aankoop van Ochtendvoer, waarover in
volgende vergadering eventueele voorstellen
zullen worden ter tafel gebracht.
Besloten werd aan de leden broedeieren van
zuivere raskippen op aanvraag bg den secre
taris te verstrekken tegen don prys van 5 ct.
per stuk tot een totaal aantal van 1000 stuks.
Nog werden in een commissie voor controle
van de eiermarkten in andere gemeenten be
noemd de heeren P. A. de Graag, van 's Heer-
Abtikerke, J. M. Mol, van Wolfertsdyk en
Jud. Verhagen, van Kminmgen.
In onB vorig nommer werd gemeld dat de
voorzitter als bestuurslid werd herkozen. Diens
naam is J. L. Bom.
De St. Crt. No. 21 bevat het tarief van
de vergoeding, welke zal worden gegeven voor
door het Rgk ter slachting overgenomen tu
berculeuze runderen.
De Minister van Landbouw enz. zal met
1 Juli intrekken de besohikkingen voor zoo-
zooveel daarby zgn vastgesteld bepalingen,
onder welke de Rgfealandbouwproefutations
zich belasten met het onderzoeken in open
bare contróle van voederstoffen en bepalingen,
onder welke de Rgkslandbouwproefstations
III. M o r g o n Klar umrissene Kulturbilder
im Lichte bewuszt kilo stierisclien FUhlens
Herrschaft der Ilee des Sobönen und
Gestaltung der Kultur nach seinen Idealen
Griechentum.
IV. Der lichte Tag ErfilUt sein von
den Aufgaben einer von den Idealen einer
sittlichon, auf Gemeinschaft aller
einer BrUdergemeinde abzielenden Kultur
OhriBtentum wahre und strahlendc
Weltbeglückung un d-E r 1 e u c h-
tung.
Dat iB oen fundament, waarop iets gebouwd
kan worden. De «tof geeft den tekstdichter
gelegenheid niet slochtB in groote trekken het
wassende licht, als symbool van de beacha-
vingacnltuur der menschheid, muzikaal te
schilderen, maar allerlei details als neven-
scènes, nauw verband houdend met den mach
tigen invloed dei zon, er tevens bg op te
nemen.
De tekstdichter is H. Plötz, naar ik meen
een stadgenoot van Lorenz, dus eveneens
wonend to Stettin.
De inleiding is in drieën te verdeelen
o eon apostrophe tot de zon, als de bron
van alle licht, als overwinnares in den strjjd
met de machten der duisternis, alvorens de
mensoh, het edelste der schepping, de aarde
betreden kon.
b de mensoh beweegt zich voor bet eerst te
midden dier schepping, waarvan zulk een
zieh belasten met het onderzoeken in open
bare contiöle van kunst- en bandelameststoffén
en van praeparaten ter beBtrjjding van aard
appel- en andore plantenziekten en hunne
grondstoffen en alleen handhaven de bepalin
gen, onder welke het Rykaproefatation voor
Zaadcontröle te Wageningen zieh belast mot
onderzoeken in openbare controle van z
zaden.
Onderwijs.
Te Gr o ede ïb Woensdagmorgen de
openbare school in de kom der gemeente
wegens aiekte van het onderwgzend personeel
gesloten.
De staking der studenten aan het Tand
heelkundig instituut te Utrecht, blgkt niet
algemeen meer te zjjn. Dinsdag toch zgn er
weder zoovelen teruggekomen op het instituut,
dat de Jyst word afgesloten met 48 studenten.
De colleges zgn thans alle hervat. Men ver
wacht nu algemeen een spoedige beëindiging
van het conflict.
Letteren en Kunst.
Do Koninblgke Vereeniging »Het Neder-
landech Tooneei" heeft in studie genomen een
door mejnffrouw Pabst uit Sarah Burgerhart
getrokken tooneelspel.
RECHTSZAKEN.
In de Dinsdag gehouden zitting van het
Hoog Militair Gerechtshof werd gepleit m
de zaak in hooger beroep voor dit college
aanhangig tegen den milicien-soldaat D. bij het
3e regiment infanterie, oud 20 jaren, geboren
te Zaamslag, die in eersten aanleg voor den
krijgsraad te 's Gravenhage had terecht ge
staan ter zake dat bjj te Middelbu
m den nacht van 31 Aug. op.I September
1910, met het oogmerk om Jan van Wallen
burg zwaar lichamelijk letsel toe to brengen,
althans om hem te mishandelen, dien man
met zyn bajonet heeft gestoken in do derde
tusschenribsruimle ter hoogte van het hart-
zakje, welke steek den dood van genoemden
Van Wallenburg heeft tengevolge gehad. Bekl
was te dier zake veroordeeld tot vijf jaren
gevangenisstraf met vervallenverklaring van
den militairen stand,
De ambtshalve toegevoegde verdediger mr.
J. Winkel Jr. achtte hot feit in verband met
beklaagdo's ontkentenis niet bewezen en con
cludeerde derhalve tot vrijspraak, subsidiair
tot het opleggen eener lichte straaf
De advocaat-fiskaal voor Hr. Ms. zee
landmacht, jhr. mr. C. A. J. van Sasse
Ysselt, verklaarde beklaagde's schuld voldoen
de bewezen in verband met bckl.'s uitlatingen
dat hij gestoken had, doch niet wist of bet
or door was, omdat die boerenjongens altyd
zooveel goed aanhebben, maar dat de boer tocb
ineengekrompen was, hü gezegd en gekucht
had. Hij vroeg daarom schuldigverklaring
zware mishandeling, hebbende liet feit den
dood tengevolge gehad, gepleegd door een
ambtenaar, tot de gewapende macht behoo-
rend persoon, die bjj het begaan van het
strafbare feit gebruik heeft gemaakt van een
middel hem door zijn ambt geschonken,
veroordeeling van den beklaagde deswege tot
zeven jaar gevangenisstraf, met vervallenver
klaring van den militairen stand en met be-
machtige indruk hom bevangt, dat hg aan zjjn
gevoelen uiting wil geven door een loflieden
c de lofzang zelve alB juichend, verheerlij
kend Sonnenchoral.
Dan volgt die Nacht, orchestraal ingeleid
door een langzaam duister fragment, waarop
dadelyk een altsolo de woorden zingt '.Am
Bergrand schwere Wolken, im Grimd ein Schatten
meer, so zieht, von tausend Stimmen umwirrt,
die Nacht cinher.
Daarna volgt oen onweertaferoel. Hier,
waar de mensch nog geheel machteloos staat
te middon van de duisternis, onder het wild
geruiech, het razen dor natuurelementen, wordt
door het orkest in steeds sneller tempo een
realistische schildering geboden. Maar dit
woeden der natuurkrachten brengt den mensch
heil. Want uit de bliksemstralen ontstaat het
eerste vuur, ontstaan de vlammen, der Sonne
leichic Gesckwister, zooals de tekstdichter ze
noemt. Eu dan ontwaakt in don tot nu met
angst toezienden mensch de g idsdienitige
stemminghjj komt tot nadenken, met inner
lijke bewustheid gevoelt hg zich geroepen tot
gemeensohappelyk samenleven. Wat dan de
baryton in een zeer stemmingsvolle solo, in
Des, alleen laat hooren, zingt daarna de alt
samen met hemDank, ihr Hohen, Unsicht-
baren, Dank fur cure Gabel
Nadat de alt, voorafgegaan door een korte
inleiding, waarin het nachtmotief op den voor
grond treedt, ons voorzingt, dat dg rust in de
paling dat de tijd, na beklaagde's arrestatie
op 13 September 1910, in voorloopige ver
zekerde bewaring doorgebracht, in mindering
zal strekken van de opgelegde gevangenis
straf.
Het Hof zal op een nader te bepalen dag
uitspraak doen in deze zaak.
De Amsterdamsche rechtbank wees Dins
dag vonnis in do strafvervolging tegen den
gepensionneerden lste-1 ui tenant van het regi
ment grenadiers en jagers, jhr. M. W. B. D.,
te Den Haag, en den kantoorbediende C. II. B
.te Amsterdam, tegen wie elk 15 dagen hechte
nis gevorderd was wegens het weigeren als
getuigen van verklaringen aan den rechter
in een zaak van koppelarij, waarvan een be
woner der Saenredamstraat verdacht werd.
De rechtbank veroordeelde beiden conform
den eisch.
Bedoelde bewoner van de Saenredamstraat
werd wegens koppelarij tot een half jaar ge
vangenisstraf veroordeeld.
Verschillende Berichten.
Bij de Staatsspoor bestaat het plan om
de rijwielkaartea ook verkrjjgbaar te stellen
in sigarenwinkels, boekwinkels enz. Men zal
dan niet meer aan de stations behoeven te
wachten om een njwielkaart te koopen, doch
ïnen kan zich er onderweg reeds van voorzien,
op zijn gemak de kaart invullen en aan 't
station alleen de fiets afgeven.
Vooral in het drukke reisseizoen zal dat
veel tjjd besparen.
In druk verschenen is het rapport dei-
commissie van de vereeniging voor vrouwen
kiesrecht inzake Grondwetsherziening.
Volgens mededeeling uit het hoofdkwar
tier van het Leger des Heils te Amsterdam
is kolonel Lamb, hoofd van het Internationaal
Emigratiedepartemont van genoemd Leger-,
juist teruggekeerd van een zeer lange reis
door Canada, en zijn, volgens zijn rapport, do
kansen in Canada beter dan ooit.
Gedurende de laatste jaren emigreerden door
bemiddeling van het Leger des Heils 60.000
personen naar Canada en over het geheel
genomen maken deze het goed
Men wende zich dus om inlichtingen tot
genoemd Hoofdkwartier
De gebruikelijke rijtoeren en wandelingen
van Prinses Juliana konden gedurende eenige
dagen Jiiet plaats hebben door een lichte
verkoudheid, waarvan zij thans weder geheel
hersteld is. De Prinses moet zich in al
le opzichten flink ontwikkelen.
Te 's Gravenhage miste een winkelier
sedert eenigen tijd des morgens geregeld vry
aanzienlijke bedragen uit zijn kasregister. De
politie werd in den arm genomen en be
trapte den derden nacht dat zij waakte deu
18-jarigen zoon van een buurman, een wel
gesteld winkelier, op heeterdaad.
Dit jongmensch klom des nachts door mid
del van een ladder over den tuinmuur en had
op die manier al heel wat keeren den win
kelier bestolenhjj werd nu onmiddellijk in.
verzekerde bewaring gesteld.
- Te Amsterdam is een gewezen kellner
gearresteerd, by wien een groote partij goe
deren werden in beslag genomen, die van
verschillende diefstallen, in den laatsten tjjd
in die stad gepleegd, afkomstig zijn. Een
medeplichtige is ook aangehouden.
natuur is teruggekeerd en der Glanz des Mon-
des uber die schlummercnde Erde bunteste Bilder
ausgiesst, volgt een reeks bladzijden, vol fijne
tafereolon bat kliny-klang triangel en harp
bedoelt hot optreden der dwergenhet
ilde jachtleven, de kamp tussohen reuzen en
helden, vervolgens het dansen der elfen in den
inaneschjjn en ten slotte het in alle majesteit
sluimerend woudleven. Vooral deze sconen
zgn vol afwisseling van kleur en rbytmiek.
Zg bewyzen welk een zin de componist had
tot wat men noemt Klemmalerei, oèk, hoe han
dig de tekstdichter van zgn verheven onder
werp tot verschillende details wist af te dalen
ter illustratie van het geheel.
De mensch, eenmaal de weldaad van hot
licht ziend, verlangt naar meer. Hg reept de
zon aan. Wat de solo-tenor zingt: Baldur,
Bringer der Frühltngstoonneioachse, wandrel wordt
door het koor herhaald.
Niet ton onrechte heeft men opgemerkt,
dat het Siegende Sonne wat vroeg komt. Het
is nog nacht, de schemering moet nog aan
breken de dichter liep das hier zgn stof
vooruit.
De gelegenheid om de Ddmmerung instru
mentaal weer te geven met gedempte
violen liet Lorenz niet ongebruikt. Twee
motieven trekken hier onze aandacht, nl. het
korte motief van twee maten in het begin
en het octoaf-motiel, waarmede de componist
het stijgen der lichtstralen bedoelde. Dan
