IHIDDELBIJRGSCHE COURANT.
134' jaargang.
Vrijdag
20 Januari.
MfMgllrarg 19 Januari.
Een adresbeweging.
Uit Stad en Provincie.
I*. 17
1911
Dein oouranl Tereohjjnt <1 a g e 1 ij k s, mot uitzondering ran Zon- en Feeetdagen.
pn kwartaal, «oowol voor Middelburg ah voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f J
Afzonderlijke nummers koeten 5 cent.
Advo'rtentiën bp abonnement op voordeolige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan het boreaa te bekomen.
'Advertentiè'n voor het eerstvolgende spmmcr moeten dos middags] vóór één uur
aan hot bureau bezorgd zjjn.
Adrortentiën20 oont por rogeBij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberiohten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel moei
20 eent, Reolames 40 cent per regel, Groote letten naar de plaats, die xij innemen
Tot de plaatsing van advertentiën en reolameB, niet afkomstig nit Z e ell and, betreffend»
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ie gerechtigd hot Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA
HAB An., NI. Voorburgwal 266, Amsterdam
Be opgaaf van den spoordienst komt in
dfc nummer voor op de gebruikelijke plaats.
De beweging voor algemeen kiosrechji
■neemt gelukkig in kracht toe
SedeTt jaren, nog voor dat de bijna
volmaakte" kieswet van mr. Van Houten
- eoo&Ib hij zelf die noemde in de
wereld kwam, zijn pleidooien geleverd en ie
op andere wijze geijverd voor een kiesre
geling die het reoht om invloed nit te
oefenen op de keuze van onze volksver
tegenwoordigers zoo veel mogelijk onder
ieders bereik brengt, en den naam volks-
vertegenwoordiging niet tot een spotternij
maakt.
En ook daarna is nog herhaaldelijk op
de billijkheid, de rechtvaardigheid van zulk
een kiesrecht gewezendoor graphieohe
voorstellingen of op andere wijze duidelijk
in 't licht gesteld hoe Nederland in dezen
ten achter staat bij andere landen.
In Duitschland, Frankrijk, Zwitserland,
Denemarken, Noorwegen, Zweden, Finland,
Griekenland, ja zelfs in Spanje en Oosten
rijk heeft men algemeen kiesrecht, al bestaat
daar ook verschil in leeftijd, waarop men
dat recht mag uitoefenen.
Engeland heeft een zeer uitgebreid kies
recht en in België mag sedert 1893 elk
25-jarig burger dio één jaar in een ge
meente heeft gewoond, een stem uitbrengen.
De uitsluitingen daar berusten moerendeels
op een veroordeeling door den rechter.
In andere lauden steunen die meestal ook
op onteerende straffen, op bedelarij, op
dronkenschap, op verkiezingsmisdrijven enz.
Ons land staat op kiesreohtgebied op
één lijn met Rusland, Turkije en nog enkele
andoren.
De nieuwe wereld is ons ook op kiesreoht
gebied verre vooruit.
Op dit alles is reeds meer dan eens ge
wezen en telkens en telkens weer heeft men
door betoogingen, door voordraohten en door
geschriften de belangstelling voor dit bran
dend vraagstuk van den dag gaande ge-
ikouden.
Thana is men bezig een petitionnement
in 't leven te roepen, dat aan de Regeering
en de Staten-Generaal een duidelijk bewijs
moet geven van het groot aantal
aanhangers van het Algemeen Kiesrecht in
den lande.
Men wil dit nu op groote sehaal doen met
het oog op eene herziening van de Grondwet,
waartoe op nieuw een door de regeering
benoemde commissio zich aan den arbeid
heeft gezet, om baar van advies te dienen.
Voor zulk een adresbeweging beg veren
zich thans gezamenlijk de Vrijzinnig Demo
cratisch* Bond en het Algemeen Nederlandech
W erkliedenverbond.
De Liberale Unie voert tegelijk een actie
voor algemeen kiesrecht door een meeting,
die deze week te 's-Gravenhage gehouden
is, door sprekers en door vlugsohriften.
Deze drie organisaties bewegen zich in
een en dezelfde lijn.
Daarnaast treedt de Sociaal Democratische
Arbeiders Partij op, met wie nog is beproefd
samenwerking te verkrijgen.
Dit is evenwel mislukt.
Deze politieke groep wil op haar petiti
onnement het cachet drukken van hare
partjjbeginsclen terwijl de drie genoemde
veroenigingen zich wars daarvan toonden
en terecht het vraagstuk van het Algemeen
kiesrecht vrij willen houden van alle speciale
partij-politiek.
Voor de aanhangers van algemeen kies
recht staan thans twee wegen open.
Wie dat kiesrecht wil vragen omdat hij
het acht in het belang van een rechtvaar
dige inrichting van ons ataatsboituur en
dus uitgaat van een algemeen democratisch
standpunt, hij steune de adresbewe
ging van do beide genoemde fioiden.
Maar wie, ziek stellende op het standpunt
van don klassenstrijd, in 't algemeen kies
recht zien wil het mid dol om do politieke
macht te doon veroveren door de arbeiders en
tovons beoogt voor de Soeiaal Democratische
beginselen propaganda te makon, hij steune
hot volkspetitionnement van de S. D. A. P.
En wat nu het vrouwenkiesrecht betreft,
het spreekt van zelf dat onder de beweging
ook dit recht is begrepen en de herziening
van de Grondwet, zooals men die vraagt,
tot invoering van dit reoht ook alle gele
genheid zal moeten geven. In wolkenvorm
men dit verlangt en daarop ook verder zal
aansturen, bewijst do verklaring, op de
onlangs te Utrecht gehouden vergadering
afgelegd door den heer Herman Snijders,
voorzitter van den Vrijzinnig Democratischen
Bond, „dat hij niet anders kon denken dan
dat onzerzijds en in de propaganda en in
de Kamer, mannen- en vronwenkiesrecht
als ten volle gelijkwaardig zullen worden
behandelddat wij dit vrouwenkiesrecht
niet zullen laten aohternitzetten of ter zijde
Behniven, evenals trouwens in ons voorstel
op de agenda van algemeen kiesrecht voor
mannen en vrouwen gesproken wordt ii
gelijken zin."
Op die verzekering volgde door luide
toejuiohingen de instemming der aanwezigen.
En genoemde voorzitter heeft dit nog
eens uitdrukkelijk herhaald in een opstel,
door hem gesohreven in Land en Volk van
Vrijdag 6 Jan. 11.
Hij moest dit wel doen om zioh en
Bond te verdedigen tegenover do hondiDg
van sommige socialisten, die door misleidende
voorstellingen de bedoelingen van de Vrij
zinnig-Democraten in een valsch lioht
plaatsten.
Het is toch een zonderlinge hooding, die
van sommige socialisten. Zij streven thans,
met andere partijen, naar hetzelfde doel:
de bevordering van Algemeen Kiesrecht.
Dat zij daarbij van een ander standpnnt,
.n andere beginselen uitgaan, dat i* hun
zaak, maar zij zouden dit toch kannen doen
zonder onware voorstellingen van het stand
punt van anderen te geven. Al houden zij
nog zooveel van afscheiding, zooals wjj dezer
dagen schreven, een taktiek als door sommige
pereonen en organen dier partij is gevolgd
tegenover medestanders voor een en hetzelfde
beginsel, dunkt ons, uit het oogpunt van
wellevendheid en practischen zin, niet te
Daardoor wij honden ons vast over
tuigd - benadeelen zij de beweging die
men gemeenschappelijk op hot oog heeft.
Maar des to meer reden roor ons om bij
alle vrijzinnige voorstanders van algemeen
kiesrecht aan te dringen zich niet bij hen
aan te sluiten, maar wel bij de beweging
die uitgaat van den Vrijzinnig Demoaati-
schen Bond en het Algemeen Nederlandech
Werklieden Verbond.
Als straks overal, en ook in onze naaste
omgeving, do adresbeweging daarvoor is
georganiseerd, geve men gehoor aan de
roepstem van die zijde, en getuigen een
zoor groot aantal handteekeningen op het
adreB van belangstelling en van den aan
drang die er beBtaat om de vervulling te
vragen voor een reeds lang kenbaar ge-
maaktcn wensch om te kunnen voldoen aan
den drang naar algemeen kiesreobt.
HET 40-MILLJOEN-PLAN.
De oud-minister van Marine W. J. Gohen
Stuart heeft in een bijeenkomst van de kies-
vereoniging „Dordrecht" dit plan besproken.
Voor de verdediging achtte hij geen uitgaaf
van millioenen noodig. De mogelijkheid, dat
Duitschland of Engeland bij een oorlog tus-
schen die landen onze havens zullen bezetten,
acht hjj niet groot. Duitschland zal aan die
havens niets hebben, daar de Duitsche sche
pen ze niet kunnen hereiken zonder de En-
gelsche te ontmoeten en Engeland zal de
voorkeur geven aan een strijd in open zee,
waarbij het zijn eigen havens achter zich heeft.
Voor de verdediging der havéns achtte de
oud-minister licht snelvuurgeschut en zoek
lichten voldoende, en voor die van ons land
en het bewaren onzer onpartijdigheid in de
eeïste plaats noodig een goed veldleger.
BEZUINIGING.
Do nieuwe Minister van oorlog beeft ineen
aanschrijving aan autoriteiten, korpscomman-
danten enz. aangedrongen op hot streven naar
een zeer zuinig beheeren levens den wensch
te kennén gegeven dat met zorg worde na
gegaan, op welke wijze bepaalde bezuinigin
gen van eenigszins omvangrijken aard zouden
kunnen worden aangebracht
Daartoe moetoil de commandanten van
korpsen en chefs van inrichtingen deze vraag
met hunne onderhoorigc officieren in den
breede bespreken
Ieder officier, die zulks wonscht, moot niet
slechts in de gelegenheid worden gesteld, om
zjjne meoning onpmwonden uit te spreken,
doch heeft ook de bevoegdheid zijn denk
beelden in een [behoorlijk gemotiveerd rap
port, schriftelijk ter kennis van den Minister
van Oorlog te brengen
Wanneer iemand neiging gevoelt zich daar-
hjj niet te beperken tol zijn eigen meer
engen kring, doch tot de logerorganisalie in
het algemeen, behoort dit veeleer te worden
aangemoedigd dan tegengegaan
Dat is heel iets nieuws
Tot nog toe was het geen gewoonte dat
lagere officieren in zulke gevallen bevoegd
werden verklaard, zelfstandige rapporten in
te dienen Dit wordt nu door Minister Colijn
zelfs krachtig aangemoedigd Dat zal er zeker
wel toe bijdragen, de meening van hel gan-
sche officierscorps aan den Minister te doen
kennen en de opgewektheid tot hot verza
melen van bouwstoffen voor bezuinigings
maatregelen verhoogen.
EEN VERKLARING.
De heer jhr mr AF. do Savornin Lobman
wijst in „De Standaard", na eene uiteenzetting
van feiten, erop dat zijne mededeelingen, be
trekking hebbende alleen op de portefeuille-
quaestie, welke in geene der door hem bij
gewoonde conferenties ter sprake is ge
bracht, gecnerlei schending van eenig geheim
bevatten, zooals dr Kuyper beweerde, noch
ongeoorloofde mededeelingen uil besloten ver
gaderingen, dochenkel betreffen wat tus-
schen den Minister van oorlog en hem,
heel voor zijn eigen verantwoording, zonder
eenig partijverband of partijoverleg, is be
handeld, en dat niemand dus hot recht heeft
hem daarover terecht te wijzen, behalve de
gewezen Minister van oorlog, die zulks fecht-
ler niet gedaan heeft, en ook wel niet doen
zal.
BENOEMINGEN, ENZ.
Bij kon. besluit:
is E. W. A. Snoek, waarnemend adj.-in
specteur der dir. belastingen, invoerrechten
en accijnzen te Arnhem, benoemd tot adj.-
inspecteur dier middelen aldaar.
De gepensionneerde kapitein der infanterie
van het Ned.-Ind. leger H. R. Th. A de
Graaf is ter beschikking van den Gouverneur-
Generaal van Ned.-Indië gesteld, ten einde te
worden geplaatst als civiel gezaghebber
Do Minister van Binnenlandsclie Zaken ver
klaart dat de naamlooze vennootschap Neder-
landache Maatschappij van Zekerheidstelling
voor ambtenaren en beambten, gevestigd te
Amsterdam, overeenkomstig do voorschriften
der Gemeente-borgtochtenwet, wordt toegela
ten tot het aangaan van borgtochten voor
het beheer van gemeente-ambtenaren.
Ter vervulling van zes vacatures zal op
4 April 1911 en volgende dagen te 'sGraven-
hage een vergelijkend examen worden ge
houden voor de betrekking van teekenaar van
het kadaster.
Voor bijzonderheden zie men de „SI. Crt"
no. 16.
ij het departement van Landbouw, nijver
heid en handel, afdeeling Nijverheid, is voor
belanghebbenden verkrijgbaar een thans in
overweging zijnd ontwerp van wet tot wij
ziging van de Schepenwet" en een (hans
in overweging zijnd ontwerp van wet tot wij
ziging van de „Schipperswet".
Met opmerkingen, welke vóór of op 11
Februari 1911 schriftelijk ter kennis van den
secretaris-generaal Versteeg zijn gebracht, zal
bij vaststelling van hot ontwerp rekening kun
nen worden gehouden,
De afdeeling Middelburg vau de Ver-
esniging tot steun van Verwaarloosden en. geval
lenen hield Woensdagavond in de sooieteit De
Vergenoeging onder leiding van den heer F.
H. Veen, haar ledenvergadering.
Bljjkens het jaarverslag der secretaresse word
nan de afdeeling over 7 kinderen de voogdjj
opgedragen, waarvan 4 uit Vliseingen en 3
uit Middelburg.
Aanvankeljjk worde» de 3 oudsten in de
doorgangshuizen der Vereeniging geplaatst
op dik oogenblik «jjn allen in verschillende
gezinnen opgenomen. Da berichten aangaande
deze voogdijkinderen luiden gunstig.
In het afgeloopen jaar traden vier nieuwe
leden en 5 begunstigers toe, zoodat het leden
tal op 1 Jan. 1911 60 bedroeg, dat dor begun
stigers 59.
De rekening van den penningmeester sluit
in oDtvang en uitgaaf met een bedrag van
f 1063.15 waaronder een batig saldo van f 26,42
Daar de rijkssubsidie voor de 4 kinderen uit
Vlissingen nog niet is ontvangen, verkreeg de
afdeeling van het hoofdbestuur, tot tegemoet
koming inde verplegingskosten, een renteloos
voorschot ton bedrage van f 175.
Bet bestuur betreurt het vertrek v&n de
penningmeesteroB, mevr. FruinNiemejjer. In
hare plaats word gekozen de heer dr. A. H.
Kan, torwjjl in de vacature van vjjfde bestuurs
lid werd voorzien door het benoemen van den
heer J. M. Goester als zoodanig. Mej. A. M.
de Man, aan de beurt van aftreding zjjnde,
werd opnieuw gekozen. Zjj stelde zich tevens
beschikbaar de afdeeling te vertegenwoordigen
op de eerstvolgende algemeene ledenvergade
ring, in Mei a.s. te Apeldoorn te houden.
ln een Woensdagavond alhier gehou
den vergadering van de Blagerpatroonavereem-
ging werden do hoeron A. Beugelink en C,
Boone, bjj acclnmatie, respectievelijk als voor
zitter en secretaris horkozen.
Als 2e secretaris werd gekozen de hoer L. J.
Cohen, als penningmeester de heer J de Hamer
en als commissaris de heer S. van den Bout.
Het bestuur der slachtveeverzekering werd
bjj acclamatie herkozen en besloten word de
bestaande premieB dezer verzekering dit jaar
te behouden.
De Vereeniging Werkverschaffing aan Zeeuwsche
blinden ontving voor die instelling van wjjlen
mejuffrouw Van den Thoorn een legaat van
500.-.
Door de Zeeuwsche Hypotheekbank te Mid
delburg wordt, van heden tot 21 Januari a.s.,
de inschrijving opengesteld op f 500 000 4'/»
pandbrieven, in stukken van f1000 en f500.
De koers van uitgifte bedraagt 100»/4 O/,.
Indien de inschrijvingen het beschikbare bedrag
overtreffen, zal do toewijzing pondspondsgewijze
geschieden.
Dit Vlissingen.
De heer A. W. Smits, explci teert sedert
eenigen tjjd in het gebouw Cosmopolitain eon
Bioscoop waarbjj uitsluitend films van de be
kende firma Pathó Frères op het doek ver
schijnen. Hierbjj is de ook in grootere steden
toegepaste methode gevolgd, van af vjjf uur
'e middags tot elf uur 's avonds een doorloopend
programma te geven, waarbij dus de bezoekers
ten alle tjjde toegang hebben en de zaal weer
verlaten, wanneer het film, dat zg bg het
binnenkomen zagen, opnieuw op het doek
verschijnt. Iedere voorstelling duurt ongeveer
anderhalf nnr. ln dozen tgd geeft de hoer
Smits, die elke drie dagen een nieuw program
ma biedt, een zeer aantrekkelijke voorstelling.
Van het soms zoo lastige trillen der beel
den is hier niets te bespeuren en de projec
ties »{jn door een zeer sterke belichting seh rp
en duidelijk, terwjjl humor en ernst, natuur-
tafreelen en kunstopnamen elkaar aiwisselen.
Het drukke bezoek, zoowol op de avond-
als op de kindervoorstellingen, bewjjst wel dat
deze bioscoop in den smaak van het publiek
valt.
Het ligt in het voornemen van den onder
nemer zjjn cinema in het gebouw Cosmopolitain
lor onbepnalden tgd te blgven exploiteeren.
Voor de zeer billijke entreeprijzen verwgzeu
wjj naar achterstaande advertentie,
Woensdagavond brandde in de kom der
gemeente Krniningen een boerenschuur
af, toebeboorende aan den landbouwer en
rijtuigverhuurder P. van I. De in de schuur
gestalde runderen en paarden heeft men kun
nen redden; alleen een jong paard, dat ziek
was, is in de vlammen omgekomen.
Doordat er weinig wind was, gelukte het
de brandweer de in de nabgheid staa
gebouwen te behouden, hoewel do dichte
vuurregen het ergste deed vreezen. De oorzaak
van den brand ia onbekend.
Gedurende het vorig jaar zjjn door do
sluizen te Hnnsweert geschut: 60.182
schepe* metende 13.783.588 M\
Over 1909 bedroegen die cfiferB54.052 sohepoi
metende 11.704.360 M'.
ln de Woensdagavond te Coigns-
plaat door hot Autódepartement gehouden
vergndering hield de heer A. T. C. Swenne
uit Wissekerko een voordracht over reizen in
de Aziatischs steppen en in Tibet naar de
beschrijving van den Noor Svea Hedin. Zjj
werd opgehelderd door een dertigtal beelden.
Voor het vele schoono' en onbekendo, dat
spreker op onderhoudende wjjzo liet hooren
en zien, betuigde de voorzitter den dank der
helaasniet talrjjke aanwezigen.
In de Dinsdagavond'ig^houden vergade
ring van het muziekgezelschap te S c h o o n-
d jj k e werd rekening en verantwoording 'ge
daan over 1910. De ontvangsten en uitgaven
bedroegen t 238.79 met oen goed slot van f 0.96
Het aftredend bestuurslid, lz. van Male, te
vens voorzitter, werd herkozen en in de vaca
ture wijlen A. de Hnllu gekozen J. M. Risseouw.
Voorts besloot de vergadering om rechts
persoonlijkheid aan te vragen.
la Zeeland kwamen in de week van
11 tot on met 17 Januari voor 10 gevallen
van besmettolgke ziekte, n.m.l. 2 gevallen van
roodvonk, een te Tholen en een te Vlissingen,
en 8 gevallen van diphtheritis, n.m.l. 5 te
St. Jansteen, 1 te Stoppeldijk en 2 te Zierikzee.
Polderbestuur vau Walcheren.
Zitting van heden, Donderdag, morgen
te half elf.
Voorzitter de heer H. P. den Bouwmeester.
Tegenwoordig 4 raden en 16 commissarissen.
Afwezig de heeren Snouok Hurgronje en
Callenfels, zonder kennisgeving.
lu deze spoedeisohende vergadering is aan
de orde een voorstel van het dag. bestuur
naar aanleiding van een verzoek van het ge
meentebestuur van VlisBingen om vaa den
polder te mogen koopen eenige zgkanten van
wegen.
Zg zjjn golegen als volgt; langs de westzjjdo
van den Koudekorkschen straatweg vanaf het
Badhuis tot den Vlissingsohen zandweg langs
de westzjjde van don Koudekerksohen straat
weg van af deu Vlissingschen zandweg tot
nabjj het voormalige tolhuis; langs de zuid-
egde van den Vtgdomsweg ran af bet voor
malig tolhuis tot do spoor!gs Viiaaijjggjf
Domburg; langs de noordzgde van den Vrjj-
domsweg en langs do Noordzgde van don
Koudekerksohen straatweg van af do spoorrails
van de stoomtram Walcheren tot de nieuwe
begraafplaatslangs de noordzgde aan den
Hoogen weg en de oostzjjde van den Koude-
kerkschen straatweg van af den Fortweg bg do
brug over den watergang tot recht tegenover de
niouwe begraafplaats en langs do zuidzjjde van
den Qoogen weg een gedeelte.
Tegen inwilliging van het verzoek bestaat
bg het dag. bestuur geen bezwaar; echter
meent het, met het oog op de ligging der
perceelea, de koopprgs niet lager te moeten
stellen dan f 1 per M5. De geheele opper
vlakte bedraagt 3801 M3.
Het dag. bestuur stelt daarom voor op het
verzoek van het gemeentebestuur van Vlissin
gen gunBtig te besohikken.
De beraadslaging geopend ejjnde, zegt com
missaris D. Kodde dat hg de koopsom wel
wat weinig vindt. In Vlissingen is de grond
zoo duur dat voor kleine hoekjeB f 20 A f 30
per meter gevraagd wordt.
De grond, die Vlissingen wenscht te koopen,
ligt aan den weg en heeft voor die gemeente
groote waarde. Spreker meent dat, al werd
f 2 gevraagd, Vlissingen daarin wel treden zou.
De voorzitter merkt op dat het hier geldt
n halve sloot en zgkant wog, die nooit voor
bouwgrond te benuttigen is. Hg noht f 1 vrjj
goed betaald. Oorspronkelijk werd minder
geboden en met moeite is het hem gelakt
Burg. en Weth. over te halen aan den raad
den koopprgs van f 1 voor te stellen.
Voor den polder is de grond waardeloos en
daarom wordt voorgesteld dien voor f 1 te
verkoopen.
De heer Kodde markt op dat Vlissingen een
weeldostad is en dat men voor een weelde
artikel wel iets meer mag betalen dan de
waarde.
Hg stelt voor f 2 per M' te vragen.
Dit voorstel wordt niet ondersteund en kan
dus geen onderwerp van beraadslaging uit
maken.
Daarna wordt het voorstel van het dag bestuur
in stemming gebraoht en aangenomen met al
gemeene stemmen, behalve die van den heer
D. Kodde.
Hierna is de vergadering gesloten.
RË€HTSZAREI&
Raad Van Beroep (Ongevallenverzekering)
Middelburg.
In de heden (Donderdag) door dien raad ge
houden oponbare terechtzitting had de uit
spraak plaats inzake A. H. P. handelende
onder de fa Gebr. P. Vlissingen, waarbg de
beslissing van de Rgksverzekeringsbank word
bevestigd en aan klager zjjn vordering ont-
zogd.
Eveneens werden de beslissingen bevestigd
