MIDDELRURGSCHE COURANT.
r.
Dinsdag
17 Januari.
Sprokkelingen.
134' jaargang.
1911
Omo floorant Y«r»hijnt dagelijks, met uitzondering ran Zon- en feestdagen.
iifn per kwartaal, zoowel toot Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f f
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
AdYeJrtontiën b§ abonnement op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan z§n aan het bureau te bekomen.
Advertontiën voor hot eerstvolgende nummer moeten des middags vóór n uur
aan het bureau bezorgd sgn.
Adrertentiön20 eent per regel. Bij abonnement voel lager. Geboorte-, dood- eb
alle andere familieberichten on Dankbetuigingen Tan 1—7 regels f 1.60; elke regel meet
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen
Tot de plaatsing van advertontiën en reclames, niet afkomstig uit Zooiland, betreffend*
Handel, Nijverheid en Geldwosen, is gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bturenn A. DB LA
WAK An., Sf.K. Voorburgwal 260, Amsterdam.
Middelburg 16 Jannari.
Br ivj&mmat genoeg, kwestie gerezen over
de inrichting van een goede zaak, good be
doeld ter wille van een deel der Igdonde
menschheid.
De verkoopvan doJoliana bloem
op 90 April, die verleden jaar zulk oen succes
hai en zulk een goede bate alwierp voor de
Centrale 1 eretniging tot bestrijding der Tulereulose,
Tindt thans bezwaar o. a. van de zyde der
D. A. P., maar tock ook van andere kanten.
Hn mogen velen, evenals wjj, hot erg ge
zocht vinden zulk een bezwaar, als van de
sjjdc van Het Volk wordt geopperd, te doen
wegen, en zich te verzetten tegen den naam
van Juliana blom en togen den verkoop daar'
van op den jaardag der Prinses, aan den an
deren kant dient men toch daarmee rekening
te honden. Men kan nu eenmaal niet vergen
dat aan die zjjde waarde wordt gehecht aan
een historisok feit dat voor de socinal-
demetraten die waarde niet heeft.
Er is nu besloten om dit jaar drie dagen
te rerkoopen met het oog op den Zaterdag,
waarop de jaardag valt. De Israëlieten kunnen
dan Zondag ol Maandag van hunne belangstel
ling doen blaken.
Welke andere bezwaren er nog gerezen zyn,
weten wjj niet.
Terder wil men kleur en naam van de
bloem veranderen
Waarom V
Wg vinden dat zeer kleingeestig.
Daartegen is alleen bezwaar gemaakt door
de soeiaal democraten, en doze zullen volgens
Hot Volk een anderen dag nemen, b. v. 1
Juli en dien stempelen als tuberculose dag.
WJj zouden zeggen: laat de commissie, die zich
voor deze goede zaak interesseert, zich houden
aan de eenmaal gemaakte regeling; voor dit
jaar. om de hiervoren genoemde reden, niet
één maar drie dagen den verkoop doen plaats
hebben en den naam behouden.
De socialisten kunnen dan hun eigen weg
gaan.
Zg houden nu eenmaal van scheiding; dit
olgkt meer en meer; en zjj kunnen niet ge
makkelijk over lichte bezwaren heenstappen.
Wg hebben soo'n stil vermoeden, dat beide
groepen, de een op Zaterdag 29 April, Zon
dag 30 April of Maandag 1 Mei, en de aan
hangers der Sooiaal-Demooratisohe partg op 1
Jnli na deze strubbeling nog te meer zich
zullen inspannen ter wille van het goede doel
on dat de Centrale Vereeriiging ter bestrijding
dtr Tuberculose daarbg het best zal varen.
Doah, zal dat zoo zgn, dan zorge het be
stuur daarvan dat er overal groote, meervol-
deande, voorraad is dan verleden jaar.
In Middelburg bv. had men toen ge
brek.
Nanwelgks is or weer hernieuwde actie op
het gebied van het algemeen kiesreoht
of de tegenstanders dnarvan slaan weer op
het oude aambeeld en bezigen weer het ge
liefkoosde argument, dat er onder ons huidig
kiesrecht zoo slecht gestemd wordt, en de
tegenwoordige kiezers dus geen waarde hechten
aan het hun toegekende rosht.
Dit bezigt men dan als argument tegen
uitbreiding.
Alsof dit pleit tegen hen, wien men dit
kicsreeht nog geven wil.
Eerder er voor; zouden wjj zeggen.
Deze uitbreiding zou allicht de tegenwoor
dige kiezers prikkelen han plicht beter te
vervullen dan zg nu doet.
Land en Volk noemt dit argument niet
andere dan schjjn
Er zgn 40 pet. thuisklgversichrjjft dit
klad.
Laten zjj, die dit argument bezigen, eens het
materieel van een geed geleide verkiezing na
gaan. Het zon ons niet verwonderen indien
het percentage tkniiklgveri steeg naarmate
men van arm tot, rgk apklimt.
Zou deze uitkonsBt aanleiding zgn om het
kiesreoht voor ryken te beperken en onder de
armen hot uit te breiden
Trouwens, aan een zoodanig algemeen per
centage van thuisblijvers is niet de minste
waarde toe te kennen. De kwaal van het thuis-
bljjvon heeft allerlei oorzaak. Daar zjjn voor
eerst do verkiezingen, waarvan de uitslag ter
plaatse toch zeker is. Hier tellen de thnisblg-
vers bjj het algemeen percentage mee.
Daartogenovor staan andere verkiezingen
waarbg tot 98 pet. van de kierers opkomen
W{j noemen een district als Enkhuizen. En
hier is men juist het algemeen kiesrecht zeer
dioht genaderd. Terwjjl bjj v. Botterdam, waar
zeer slecht wordt gestemd, van het algemeen
kiesrecht het veret is verwjjderd.
Verder wjjst Land en Volk er nog op dat,
zoolang geon ovenredige vertegenwoordiging
ie ingevoerd, de tot de minderheden behoorende
kiezers van te voren weten, dat zjj vruohteloos
naar de stembus gaan, hetgeen niet er op
rekend is om hnn jjver in hot vervullen van
hun kiozerBplicht te vergrooton. Bjj invoering
van evenredige vertegenwoordiging echter,
waarvoor tegeljjk propaganda wordt gemaakt,
kan ieder kiezer zjjn eigen man stemmen, en
zgn stem is in elk district van waarde. Geen
stem is verloren.
Volgers De Standaard is de motie-Du y-
maer van Twist, die voor Minister Cool
joo noodlottig werd, niet nit de Anti-revolu-
tionnairo clnb, maar nit de commissie van
rapporteurs voortgekomen.
Vandaar dat de heer Van Twist,
tour der eerste sfdeeling, vooraan stond.
Toen nu later de commissie van rapporteurs
de motie losliet, en drie leden der commissie
de heeren Arts, Marchant en Van Twist, ze
opnamen, liet men de volgorde der namen
staan geljjk die was. Hierin school een ver
zuim. Het wareu stellig beter geweest, alsnu
de alphabetisohe orde te volgen. Dooh ook
dit alles ging geheel bniton de Anti-revola-
tionnaire club om, en ook hiermede had dr. E
niets te maken.
Vraagt men, hoe 't dan te vorklaren is, dat
desniettemin, op twee na, alle aanwezige Anti-
revolutionnaire Kamerleden gestemd hebbon
o o r de motie, en zulks niettegenstaande se
wisten, dat dit den val van den Minister na
zich zou Blopen en iu weerwil van de oonoessie
die de Minister gedaan had, dan is het ant
woord niet moeilijk te geven.
De Anti-revolutionnaire club telt drie militaire
leden. Toen nu reeds voor maanden de stand
van zaken bg onze Landsverdediging overwo
gen werd, blekon deze drie militaire leden
eenstemmigvas oordeel, dat we met deze Begroo
ting van Oorlog op den verkeerden weg ge
raakten, Op tal van andere punten, maar met
name ook voor wat aonging do traktements-
verhooging der officieren, en de reorganisatie
der bereden artillerie. Niet, dat men niet
beide hoog noodig keurde, maar er stak ge
vaar in de wgze waarop het werd aangelegd.
Die motie-geschiedenis heelt aan de Kamer-
club negen vergaderingen gevorderd.
Wal do traktementsverhooging botreft, toont
het blad dit nader aan en besluit dan
•Er stak alsoo in zgn voorstel wol wetenlgk
gevaar voor het leger, en hierdoor gevaar voot
het land. En is het nu, dit zoo zjjnde, niet
volkomen verklaarbaar, dat een Anti-revolu-
tionnair Kamerlid, die dit inziet, hier niet toe
wensoht mede te werkendit niet geoorloofd
aohten zich hierdoor bjj het uitbrengen van
zgn stem bepalen laat?
Mocht hg dit niet deen f moest hg dit
niet doen
Ongetwgfeld zal men zeggenmaar er
stond ditmaal tegenover, dat ook de Minis
ter terugtrad, en het spreekt wel vanzelf
dat ook hiormede behoorde gerekend te wor
den. Doeh dan ia er geen sprake van, dat
men ïMinistermoord" bedoelde, maar heel
anders, dat men zich had af te vragen, of
men het behond van den Ministor voor hot
land en voor het Kabinet van zoo overwe
gend gewieht kon oordeelen, dat men
alleen daarom over wat plicht ge
bood, mesht heenstappen.
Die vraag nkos niet in bevestigenden
zin beantwoord worden. Juist tooh door zgn
houding in deze aangelegenheid had de Mi
nister het vertrouwen in zgn berekend-zgn
voor zgn hoogatmoeilgke taak, op gevoelige
wgze geschokt.
Waar dit nu reods zoo was, wat zou het
dan worden bg de Kustverdediging en bg de
Militie-wet? En &I9 de Minister dan een jaar
later toch viel, zou dan het Kabinet, bg het
naderen van 1913, niet in de grootste ongele-
gegenheid komen?
Nu zag men hierin nog geen reden, om met
den Minister te breken. Iotegendeel, het uiterste
is op alle manier beproefd, om met den Mi
nister tot acooord te komen Maar nu dit mis
lukte, eu men alzoo voor de vraag kwam te
staan, of het behoud van den Minister èn voor
het land èu voor het Kabinet van zoo over
wegend belang was, dat men alleen daarom de
landsverdediging aan een zoo emBtig gevaar
mocht bloot stellen, aohtten vele leden deze
vraag niet in bevestigenden zin te mogen
beantwoorden.
Die stem iB naar eed en geweten uitge
bracht, en op een aldus uitgebrachte stem
voegt niemand veroordeelende eritiek. Men
mag beweren, dat deze leden zich vergisten,
maar men mag hun om hun stem geen verwijt
toovoegen. Immers van die stem zjjn ze alleen
aan God en hun geweten verantwoording
schuldig."
•i»
De viermaanders, die Minister Cool in de
Militiewet wilde behouden, zgn bjj het te ver
wachten wijzigingsvoorstel van Minister Coljjn
bestemd teverd jjnen. Voorts zal de voorgenomen
splitsing der derde afdeoliog van bet Depar
tement van Oorlog vermo9deljjk niet door
gaan. De offioier althans die als referendaris
aan het hoofd van de nieuwe afdeeliug zon
komen te staan, z&l in actieven dienst bljj ven.
De opbrengst van 'eRjjks mid
delen bedroeg over December f 16 262.179
tegen f 16.662.352 over dezelfde maand in 1999
Over liet geheelo jaar 1910 wub de opbrengst
f 176 528.728 tegen f 169.114.515 in het daar
aan voorafgaande jaar.
Dezo vermindering in December is tewjjten
aan een aantal der voornaamste middelen.
Benoeminoen m.
Bij kon. besluit:
ie de directeur van het post- en telegraaf
kantoor to Oudgastel, H. R. Jansen, op ver
zoek eervol van het beheer van gemeld kan
toor ontheven en benoemd tot commies der
posterijen en telegraphie 2de kl.
is aan mr. J. W. Ramaer, op verzoek eervol
ontslag verleend als lid van de Staatscom
missie voor de herziening van het Indisch
privaat- en strafrecht, onder dankbetuiging
en
is de officier van gezondheid der 2de kl.
K. Ypey, van het personeel van den genees
kundigen dienst der landmacht, ter zake van
tijdelijke ingesteldheid, op non-activiteit ge
steld.
Bjj de directie van de rijkspostspaarbank is
do betrekking van ambtenaar, o. m. belast met
h%t onderzoek naar de soliditeit van fondsen
te vervullen.
Voor bijzonderheden zie men de St. Gt.
13
De gewone audiëntie van don Minister van
Landbouw enz. zal Woensdag e k niet plaats
hebben.
KORTE MEDEDEELINGEN
VERGADERINGEN.
In de te '0 Gravcnhage gehouden algemeene
vergadering van de Vereeniging „Het Vrjje
Ruilverkeer" werd o. a hel jaarverslag vastge
steld, dat binnenkort zal worden gepubliceerd.
De bestuursleden A. Plate, voorzitter, U. G.
Schilthuis en A. Heringa, secretaris, werden
herkozen. Het aantal leden der vereeniging
ging vooruit en bedraagt thans 725.
Uit Stad en Provincie.
Voor de voorstelling van „Haar Groote
Dag" morgen (Dinsdag) in den schouwburg te
Middelburg zijn op den eersten rang nog
slechts een viertal en op de andere rangen
eenige meerdere, doch ook maar weinige, plaat
sen open.
Het bestuur der „Vrijzinnig Democra
tische Kiesverecniging" alhier zal op Za
terdag 4, Woensdag 8 en Zaterdag 11 Fe
bruari a. s. van 's avonds half acht tot half
tien uur zitting houden in de Kegelbaan van
de sociëteit op de Markt, tot het geven van in
lichtingen pm op de kiezerslijst geplaatst te
worden.
Uit Y1 is ain g n
Zaterdagavond is bij zwaren mist een der
penningbooten, die hict een twintigtal pas
sagiers, om half zes van de sluizen vertrok1,
midden in 't kanaal in aanvaring geweest
met het tweede bootje. Aan boord ontstond
een paniek. De passagiers, onder wie een tien-
lal dames, sprongen in der haast over, zelfs
waagden enkelen den sprong toen de bootjes
reod3 een meter van elkaar lagen. Toen bleek
dat geen lek geslooten was, keerde men aan
boord terug. Wonder boven wonder is dit on
geval goed afgeloopen.
De scheepvaartbeweging door de schut
sluizen te V c e r e was in 1910 als volgt
Ingeschut werden 5680 schepen met een
tonnenmaat van 879.910 kul), meter Uitge
schut 5660 schepen met een tonnenmaat van
988.664 M3. Samen 11 340 schepen met een
tonnenmaat van 1.868.67-1 M3.
Door de gladheid van den wog had
vrouw V. te S i 111 L a u r e n s Zaterdag het
ongeluk te vallen, met het gevolg dat zij een
been brak
Voor de trekdieren was het ook een moei
lijken dag. Een paard had door hel vallen
ernstige wonden bekomen. Een plas bloed
lag op den weg
Uit Borssolen schrijft men ons-
Zaterdag voormiddag vertrok de sleepboot
„President Ludwig", bij helder weder, van
Vlissingen «iet een Russischen driemaster
(bark) pp sleeptouw, naar Antwerpen. Spoe
dig kwam echter zware mist opzetten en daar
het tij tevens verloopen was, besloot men te
ankeren Op hetzelfde oogenblik echter voer
do sleepboot vast.
Dc kapitein daarvan l iet onmiddellijk den
sleeptros losgooien eu de niet geladen bark
voer toen, lusschcn de boot en den dijk door,
nog tot in dieper water, waar zij ten anker is
gekomen
Aan boord der bark was een loods. De ge-
gestrande boot is bij laag water gemakkelijk
to bereiken Zij ligt dwars op- één van drie, in
de Schelde vooruitstekende steenen dammen
en holt nogal naar óóne zijde over. Van de
schroef is één der bladen stuk geslagen. Er is
getelegrafeerd «aar- 't Belgische loodswezen
te Vlissingen en naar „Remorquage Anvers"
te Antwerpen. Dc kapitein ontving bericht
terug dal de sleepbooten „Vulcan" cn „Leeuw"
zoo spoedig mogelijk zouden komen om hulp
te verleenen.
Aan don algemeenen schietwedstrjjdl,
door !de Bchietvereeniging „Pro Patria" te
N i s s e uitgeschreven, werd, gelet op het on
gunstige weer, goed deelgenomen. De drie laat
ste dagen der afgcloopc-n week schoot men
in dc Wandelkerk.
Op de pcrsoneele baan werden prijzen be
haald door de heerc-n G. Rottier te 's Heer
Ablskcrko met 118 punten, A de Blacq met
113 punten, P. Drjjgers te 's Heer Abtskerke
met 113 p., P. de Jonge te 's Heer Abtskerke
tnet 112 p 0. van Sluijs te 's Heecenhoekt
met 110 p., M Drijgers te 's Heer Abtskerke
met 110 p., J Kloosterman met 109 p., N
Moerman met 108 p., M Jansen met 108 p
C. flraam tc 's Heer Abtskerke met 106 p.;
en Jobs Moerman met 106 p
Op de vrije baan verkregen prijzen dc hee
ren A. de Blacq met 70 punten, A Jansen
met 70 p., I Jansen met 70 p., K Janse te
Nieuwdorp met 70 p., J. Slabbekoom met 70
p., P. de Jonge te 's lieer Abtskerke met 70
p., C. J. Bos te Heinkcnszand mot 70 p., N.
Moerman met 70 p., J Jansen met 70 p en
J Kloosterman mot 69 p.
De prgs winners, bij wier namen geen woon
plaats vermeld is, wonen tc Nisse.
Het knallen der geweerschoten in een vre
delievend gebouw als do Wandelkerk, maakte
dezen zomer een zonderlingen indruk op don
bekenden heer dr. A. W. Bronsveld, die toon
in Zuid-Beveland gelogeerd was. Het her
innerde hem aan de strijdende kerk. Hier
aan denken de jongelui zeker niet bij hun
sport.
Voor klerk bij posl, telegrafie en tele
fonie in Nederlandsch Indië is geslaagd de
heer .1Polderman te Yerseke
Men meldt uit het eiland T h o 1 e n
Waar vóór eenige jaren in de wintermaan
den een groot deel van het eiland als in een
bare zee was herschapen, is in de laatste
jaren eon zeer groote verbetering gekomen
niet minder dan drie stoomgemalen zijn opge
richt, die het zuidelijk deel van het overtollige
hemelwater in een minimum van tijd verlos
sen; bjj de intensieve methode van landbe-
bouwing is dat natuurlijk van zeer merkbare
gevolgen. Hel gomaal te Poortvliet, slechts
eenige maanden nog in werking, houdt de zoo
genaamde wcihoeken vrij en het is werkelijk
zonderling voor hen die de oude toostaudeu
daar kennen, wat een verbetering er is ge
komen. Bovendien is in een groot doel van
het eiland door de waterschapsbesturen op
loffelijke wijze begonnen met de verharding
ook van de landwegen, die vroeger in najaar-
en wintermaanden onberijd- en onbegaanbaar
waren. Een on ander heeft tot gevolg, dat de
communicatie tusschen de dorpen onderling
thans zoo is, dat de toestand nu langzamer
hand zeer goed is geworden. Groote on goede
verbeteringen mogen dus ook hier geconsta
teerd worden.
Naar men ons uit 11 o n t e n 1 s s o
meldt heeft men de twee landloopers, die in
de schuur van de afgebrande hofstede vandeu
heer Van do Voorde onder Walsooaden
nachtverblijf hadden in den nacht van den
brand, tc Lillo (België) aangehouden.
Hot zijn twee ontvluchten uit de inrichting
te Hoogstratenhet Belgische Veenhuizcn.
Er ruston op hen ernstige vermoedens den
brand te hebben veroorzaakt.
Door den Commissaris der Koningiu
is benoemd tot lid der gezondheidscommissie
zetel Neuzen, dc heer J C Bom, arts te
Axel.
Door een politiehond gered
Zaterdagavond om vijf uren gingen twee kin
deren,' een van acht en een van twaalf jaren
van Phi li pp in o door den Braakman naar
den Hoek. Door den dikken mist geraakten zij
verdwaald. Door den politiehond van don in
spectcur van politie Klaassen zijn zrj ophot
rechte spoor gekomen en te elf uur te Hoek
gearriveerd.
In de afgeloopen week 914 Januari
zijn aldaar aan de kade 1935 balen A 90
K.G. mosselen gelost
Hiervan werden 512 balen naar de mijnen
in België en Frankrijk verzonden Aan gore
gelde afnemers in België en Frankrijk wer
den 774 balen h fr. 4fr 5 van do hand
gedaan, terwijl 972 I011 a 60 K.G. door Bel
gische en Hollandsche ventors werden opge
kocht tegen fr 3fr. 3.5.
Mosselzaad werd niet aangevoerd-
Door twee mosselliandelaars en drie vis
sellers zijn in do afgeloopen week de pieren
van IJmuiden gepacht voor de som van
f 1280 voor den tijd van een half jaar
Te Oostburg overleed Zondagmorgen
na een korte ongesteldheid op den leeftjjd
van bijna 73 jaren de lieer D. Cappon, eoderl
1881 secretaris-ontvanger van het Burgerlijk
Armbestuur aldaar de overledene was tot het
jaar 1894 h 1895 bjjna 40 jaren werkzaam
ter gemeente-secretarie in particulieren dienst
van den secretaris.
Met den heer Cappon is heengegaan een
wonder van accuratesse en van trouwe plichts
betrachting, die ook het geringste onderdeel
van zijn werkzaamheden ernstig opvatte.
De eenvoudige, weinig eischende Cappon was
in zijn nederige positie een voorbeeld voor
velensteeds tevreden en opgeruimd en tevens
wegens zgn bijzonder geheugen, vooral waar
het data betrof van geboorten, overlijden, ho
welijken enz., een algemeene vraagbaak. Ook
bij zal door velen noode gemist worden
ALGEMEEN KIESRECHT.
Wij hebben in ons vorig nommer, onder
„Laatste boriebten", in 't kort melding ge
maakt van de vergadering, Zaterdagnamiddag
in do „Prins van Oranje" te Goes gehouden
van het Zeeuwsch Comité voor grondwets
herziening en algemeen kiesrecht.
Van de kiesvereenigingen of werklieden
ereenigingen te Zierikzce, Hoodekenskerke,
Yerseke en Veere was bericht van instem
ming ingekomen met de adresbeweging.
De heer Herm. Snijders van Middelburg,
die de vergadering presideerde, spTak een in
leidend woord.
Daarin werd in herinnering gebracht hoe
lang reeds gewacht wordt naar een oplossing
van liet kiesrechtvraagstuk, waardoor nog
steeds duizenden zijn buitengesloten van bet
kiesrecht, zoo mannen als vrouwen.
Door het vorige vrijzinnig ministerie werd
reeds een voorstel lot herziening van de
Grondwet Ier tafel gebracht. Ware dit aan
genomen, dan zou het bij gewone wet mo
gelijk zijn geweest tot algemeen kiesrecht le
komen, den stempel van gegoedheid en wel
stand op de kiezers niet langer te behouden,
cn een eind te maken aan de afschuwelijke
kiezersteelt die onder de vigeerende kieswet
wordt uitgeoefend.
Het brengen van algemeen kiesrecht, zeid©
spreker, is een plicht van de vrijzinnige partjjen
en van alle democraten uit alle politieke par
tijen.
De door den „Vrrjzinnig-Democratischen
Bond" met het „Algemeen Nederl. Werklieden
verbond" op touw gezette adresbeweging voor
algemeen kiesrecht is geen partijzaak.
Na uitvoerige verdediging van hel algemeen
kiesrecht voor dc vrouwen en na medege
deeld te hebben dat de sociaal-democratisch©
