IU1DDELBURGSGHG COURANT I*. 13. 134* jaargang. 1911 Maandag 16 Januari. Middelburg 14 Januari. Een openbare leeszaal. Uit Stad en Provincie. i"f.02', t I w I d.k I Te b» 08M courant varechijnt d a g e 1 ij k a, met uitzondering van Zon- en feestdagen. £,£,1 peP kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 3 Afzondorlijko nummers koeten 5 cent. A d v e[r t e n t i n bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan sjjn aan het bureau te bekomes. Advorteotiën voor het eerstvolgende nummer mooten des middags vóór één uur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertenties20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle audere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1,50; elke regel mes: 20 cent. Keoiatnes 40 cent per rogof, Groote letters naar do plaats, dio saj innemen Tot do plaatsing van advertentiëu en reclames, mot afkomstig uit Z e ell a n d, botrdfeadt Handel, Ngverheid en Geldwezen, is geroohtigd hot Algemeen Advertentle-Barenn A. ÖK LA BfAB Au., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Dit nommer bestaat nifc twee bladen. EEBHTE BLAD. De opgaaf van den spoordienst komt voor op de v i e r d e zijde van het tweede klad. Reeds vroeger hebben wij gewezen op het nut van openbare leeszalen. Eerst in ons nommer van 14 October, toen wij de aandacht vestigden op het ver biedend verschijnsel dat dit rechtsche ministerie in dezen het voetspoor drukt van den vrijzinnigen Minister Rink en er op de begrooting van binnenlandsche zaken een post was uitgetrokken voor subsidie aan die zalen. En ten tweede in ons daarop volgend nommer om aan te helen wat drie leden der Vereeniging voor openbare leeszalen in Nederland in dezen adviseerden en als hnnne meening te kennen gaveD. Oprichting van dergelijke zalen door particulieren met steun van Rjjk en Gemeente kwam hun het meest gewenscht voor. Nn er in Middelburg een poging wordt aangewend om te trachten zulk een open bare leeszaal tot stand te brengen, komt het ons gewensoht voor dit onderwerp nog eens te behandelen om daarvoor, naar wij hopen, veler sympathie te wekken. Het ia Minister Heemskerk gelukt den door hem voorgedragen post voor subsidie aan znlko leeszalen te doen aannemen. Een voorstel van de heeren Van Vuuren, Brum- melkamp, Aalberse, Van Idsinga en Van de Velde om de daarvoor uitgetrokken som van f 11.500 te Bchrappen werd met 48 tegen 41 stemmen, met kleine meerderheid dus, verworpen. Vanwege het Rijk zullen alzoo openbare leeszalen worden gesteundbesturen daar van kannen hiervoor aanvrage doen; en wanneer die inrichtingen beantwoorden aan de gestelde eischen, zal hun die steun, voor zoover de middelen dit toelaten, worden verleend. Maar daarvoor dient het particulier initi atief zioh ook krachtig te doen gelden. En nu wensohen wij nog even te wijzen op den aard en het karakter van deze inrichtingen, op het nut ervan en de vraag te beantwoorden wie haar kunnen steunen. Een openbare leeszaal is vooral daarom van zooveel belang omdat zij voor iedereen open staat, om zich de bronnen te ver schaffen waaruit men elk oogenblik putten kan om to weten wat noodig is voor de dagelijkEche praktijk Een bibliotheek is een bewaarplaats van blijvende waaide; in een leeszaal treft men aan de joDgste periodieken, de nieuwste tijdschriften die de bezoekers op de hoogte houden van de geschiedenis van deD dag, van de voortdurende beweging op veler gebied. Daar kan men informeeren naar hetgeen men op een oogenblik weten wil en noodig heeft te weten. Het nut van zulk een leeszaal ligt dus voor de hand. Tal van personen hebben behoefte aan een dergelijke vraagbaak. Hoevelo vragen hebben zij te doen; hoe dikwijls zijn ze verlegen om voorlichtingen inlichtiDgl Al te maal redenen die voor het nut van een openbare leeszaal pleiten en voor voorstanders van volksontwikkeling om de oprichting ervan in tal van gemeenten van eem'gen omvang met ingenomenheid te begroeten. Een dergelijke zaal is weer iets anders dan oen leeszaal in b. v. Ons Huis te Middelburg. Die Yereeniging beweegt zioh op ruimer gebied; zij heeft hare cursussen, lessen enz. Maar bovendien de leeszaal daar is veel eenvoudiger en beperkter van inrich ting dan een openbare leeszaal en is slechts toegankelijk voor de leden der inrichting, die uit den aard der zaak bijna uitsluitend tot de arbeidende klasse behoorèn. Het zou ook niet onmogelijk zijn dat na het oprichten van een openbare leeszaal de taak van Ons Huis op dit punt beperkt kon worden. Doch dit is een kwestie van later zorg, Nu is de eerBte taak om te verwezen lijken wat het door ons genoemde comité wil tot stand brengen. Wie kunnen hot daarin steunen Allen die zijn voor volksontwikkeling in den meest uïtgebreiden zin. Want eene openbare leeszaal is allerminst alleen be stemd voor wat men we! in engeren zin het „Volk" noemt. Meer en minder ont wikkelden, zelfs de meeBt ontwikkelden uit alle kringen der samenleving, zullen in een goed ingerichte leeszaal wat van hunne gading kunnen vinden. Er zijn tegenstanders van zulke open. bare leeszalen. Wij wezen op hen reeds vroeger. Zij berinden zich onder anti-revolution- nairen en RoomBch Katholieken. Die tegenstelling gaf De Nederlander karakteristiek aldus weer: „de Roomsche Kerk wil geen vrij onderzoek, tenzij onder leiding van de geestelijkheid, dus geen openbare leeszalen; de Protestant wil vrij onderzoek, zonder zoodanige leiding te aanvaarden, en is dus niet tegen openbare leeszalen. Tegenover den Roomsohen eisch moest die van ons Protestantsch beginsel, zonder uittarting, maar belijnd en scherp worden gesteld, on het is treurig dat vele Prote- stantsoho binden niet meer rond en open voor hun eigen beginsel opkomen of de gevolgen daarvan durven te aanvaarden." Toch is er ook in dezen verschil van meening onder partij- en onder gelools- genooton. Hot verschil van opvatting tusschen mr. Aalberse en De Gelderlander deelden wij reeds mee. En wat de anti-revolutionnairen betreft, de heor De Visser wees in de Tweede Kamer in zijne belangrijke rede zijn mede- lcdcD, aanhangers dier partij, die algemeen zich tegen do voordracht tot subsidie-ver- leeniDg verklaarden, erop dat zij daarbij de anti-revolutionnaire partij in het land niet achter zioh hadden. Hij staafde dit met. bewijzen. „In de eerste plaats, zeide hij, herinner ik dat zoolang de zaak van de openbare leeszalen in deze Kamer is behandeld, nooit van anti-revolutionnaire zijde een woord van oppositie tegen deze zaak werd ver nomen. In de tweede plaats wijs ik er op, dat wij op dit oogenblik in ons land hebben 10 openbare leeszalen, en dat er twee politieke groepen zijn, die in de besturen van al die 10 leeszalen hun manneu zien vertegenwoordigddat zijn de liberalen en de anti-revolutionnairon. Overal toonden dus de mannen dor anti-revolutionnaire partij hiervoor hun sympathie. In de derde plaats en dat is een sprekend feit heeft iemand, wiens naam anti-revolutionnaire kringen werkelijk oen goeden klank heeft, nl. de heer De Wilde, als wethouder van de gemeente Den Haag niet alleen een subsidie voor de openbare leeszaal in Den Haag voorgesteld, maar heeft ook geen enkele anti-revolution- nair tegen dit voorstel gestemd. Bij al het genoemde voeg ik echter nog de opmorking dat in het laatste nummer ran het orgaan De Gemeenteraad, het orgaan van den Bond van anti-revolutionnaire gemeenteraadsledennaar aanleiding van hetgeei in Don Haagschen gemeenteraad was voorgesteld, door een onverdacht partij genoot van den heer Brummelkamp, mr. V. H. Rutgers to Hilversum, voorzitter van de anti-revolutionnaire kiesvereeniging, zoon van don hoogleeraar aan de Vrije Univer siteit, die waarschijnlijk wel met den geest van zijn vader zal zijn gedrenkt, een artikel over deze zaak is geschreven, waarvan het slot luidt Het laat zioh aanzien, dat, mede dank zij de ijverige propaganda van de Yereeni ging voor openbare leei zalen in Nederland, in do naaste toekomst in meerdere plaatsen de eerste stappen zullen worden gedaan om een oponbaro leeszaal en bibliotheek te stichten. Moge dan ook al wordt mis schien het initiatief genomen door een af- deeling van den Bond van Nederlandtche Onderwijzers niet alleen van den aan vang af door particulieren van onze zijde steun geboden worden aan en invloed ge oefend worden op de ondernoming, maar ook in den raad door anti-revolutionnaire leden hot welslagen ervan bevorderd worden." Op grond tan dit alle» mag ik nu toch wel de conclusie trekken, dat tal van anti- revolutionnairen niet tegen het verleenen van steun van Overheidswege aan open bare leeszalen zich verklaren, integendeel, dat zij vóór het verleenen van den steun van Overheidswege krachtig hebben gepleit." Er is dus allo reden om wanneer straks in Middelburg gevraagd wordt om steun voor een openbare leeszaal, en wanneer dit voorbeeld elders wordt gevolgd, b. r. te YliBsingon waar zulk een nuttige instelling ook van practieoh en groot belang zou zijn een beroep te doen op aller medewerking. Dat aan zulk een beroep algemeen zal worden voldaan, is niet te verwachten, maar des te meer roden voor alien die voor hot plan veel ge>oelon of daarmee eenigszins sympathisoeron, ora van hunne meening op dit punt te doen blijken. hartigheid, die do verplegers en verpleegsters in genoemd geslicht beoefenen; zij wijden daaraan hun leven. Met een opwekking om in het beoefenen der barmhartigheid te volharden, ook tegenover die stichting, eindigde spreker zijn rede. Te Domburg gaf Vrijdagavond de zangvereeniging Volharding leidt tot het Boel, Mijno heeren I Behoudens eeno kleine uit zondering heeft ook gedurende mjjn voorzitter schap in deze vergaderzaal een welwillende en aangename toon geheerscht. Heeren Raads leden en Secretaris, ik breng u hier mgnen hartelijken dank voor den steun en medewer king, die ik van u allen heb mogen onder vinden. Het is mjj in het bijzonder eeno 1 Bij ons aanbevelend woord voor de voor stelling alhier van „Haar Groote Dag", in ons vorig nommer, verzuimden wij te herinne ren dat Maandag a.s. de bespreking plaats heeft en de voorstelling Dinsdag te acht uren aanvangt. Wij vestigen de aandacht van belangheb benden op de in dit nommer voorkomende aankondiging van hot polderbestuur van Wal cheren, betreffende het, met ingang van 1 Februari as heffen van tol van automo bielen. *Bij Koninklijk besluit is benoemd tot rechter in de arrondissements-rechtbank te Middelburg mr. J. W. Zijlstra, thans griffier bij het kantongerecht te Groningen Uit Vlissingen Het lichtschip „Noord Hinder" is gelegd bij bet wrak van de „Baltique", die eersten Kerstnacht op de reodo zonk. De groene lichtboei is ingehaald. Do sleepboot „Edison", die met een hei machine van Neuzen kwam, benevens een lastdrager, bestemd voor de havenwerken te Vlissingen, heeft bij de Schoone Waardin een schroef op do steenen stuk geslagen. Hedenmorgen werd een werkman, bezig brj den bouw aan do R. K. kerk, door een balk in de zijde getroffen. Hij werd naar de R. K. Wecsschool gebracht. haar ijaarlijksche uitvoering in 't café Wil- cen oogenblik stil to staan om mijn diep halmina. Do zang- en ook do comcdio-stukken orkentelijken dank te brengen aan do beide vielen zeer in den smaak. Van do laatste wethouders, zoowel aanvankelijk de heeren noemen we De laatste stuiver, dat zeer boeide. Weijkman en Risseouw als later ook do heor j Do Hulster voor hot vertrouwen en do vriend- H. M. to K1 e v e r s k e r k e, wien hetsctaP die ziJ z0° rÜkelijk hebben geschon- in ons vorig nommer gemold ongeluk over-1 kwam, i3 vermoedelijk bij het bukken go- U. besluit mijn zijn hier met do bede grepen door .oen pen van een der koppelin- ■'God l>eschermo en zegeno Breskens." gen van den rosmolen. Do ouders van den I De hoev De Hu'stcr als eemg aanwe-zig overledene hebben door het ongeluk hun eoni-wethouder dankte ook den voorzitter voor gen zoon verloren. hetgeen deze in het belang der gemeente bad gedaan, dat natuurlijk wegens zijn kortstondig Te Kioii. en SI. Joosland be"uur °ie' >ooïs<'1 lon Vrijdagavond do jaarljjksche vergadering ge houden van de kolonverecniging Uit Voorzorg,-Te Aarde nburg kwam Vrijdagmiddag welko vergadering door 28 leden was bezocht. e,;n landbouwer met een jong puurd do ge- Uit de mededeelingen van den voorzitter, den mc<!nte binnen. Hij zelf liad bet bij den teugel heer Jan Polderdijk, bleek dat waren aange- do Mecht zat er op. Door de gladheid kocht 228 ton kachelkolen, welke 2631 H.L. bo8oa bet dier to steigeren, waardoor paard uitlosten. I en ru'^er terecht kwamen in do ruiten van Met dé onkosten zjjn do kosten dit jaar1 ecn bierhuis, waardoor raam en ruilen totaal berekend op 0.80 ct. per II.L. vrij thuis. ve»>rijzeld werden. Do knecht, dio twee trap- Uit de rekening bleek dat was ontvangen Pen van bet dier kreeg, bekwam een hoofd - f 2060.48 en uitgegeven f 2038.73 en er al- WOöd<>. ea bet paard door het vallen in het zoo een batig saldo was van f 21.75. 6la3 een groote snede in den neus n herkozen J Ver- Als kantoren waar de Nedorlandscho pas munt, mits voor niet minder dan vijftig gulden Do vereeniging bestaat nu 20 jaar. Dit gafvoor de zilveren en tien gulden voor do nik- eeu der leden aanleiding het bestuur, waar- kelen en bronzen, kan worden ingewisseld van enkele leden tot do oprichters behooren', rijksdaalders, guldens en halve guldens, hulde en dank te betuigen voor hetgeen het züa aangewezen do navolgende kantoren dor "Voor dö vereeniging gedaan lieeft, Hiermede directe belastingen, invoerrechten en accijn- s temden pilo aanwezigen in door applaus. zeain do provincie Zeeland: Axel, Goes, I Hans weert, lleinkeaszand, Hontenisse, Hulst, De St. Crt. no, 12 bevat de statuten derSas van Gent, Vlissingen, (directe belastingen coöperatieve aan- en verkoopsvereeniging en accijnzen), Vlissingen (invoerrechten en „Helpt Elkander" te Womeldinge. Accjjhzen), IJzcndrjkeen te Oostburg ia Het doeL der vereeniging is do bevordering het kantoor der reg. en domeinen. dor stoffelijke belangen barer leden, door gemeenschappelijke aan- en verkoop van ver-j VOETBALWEDSTRIJDEN, bruiksarfikelen, in het huishoudelijk regie-1 Zondag a.s. voetbalwedstrijd lusschen ment te bepalen. j „N.O.A.D." uit Breda, en „M. V. V. O." van Te Ovozand is de lieer L. Goense hier, resp. no. 1 en 2 van den competitie- Als bestuursleden werden herkozen J Ver- schiero en P. de Klerk. Het ledental bedraagt 143. benoemd tot wethouder Burgerlijk Armbestuur. tot lid van het stand, op het terrein achter do Meelfabriek, Aanvang 2 uur. Vrijdag ontstond te Serooskerke bij de Wed. d. K. een binnenbrand, die zich zeer ernstig deed aanzien. Behalve een deel van den inboedel en cenige kleedingstukken, begon ook de zolder vlam to vatten. Rappo handen bluschten den brand met emmers water. Vrouw De K. bekwam nog eenigo brandwonden. De brand was ontslaan doordat do vlam Sloeg in cen pan met vet. Verzekering dokt de schade. Des avonds van dien dag hiold in de Ned. Herv. kerk aldaar de heer G. Doekes, Geref. predikant te Nieuwdorp (gem. 'sHeer Arendskerke)) voor cen zeer talrijk publiek rede in 't belang dar „Vereeniging tot christelijke verzorging van krankzinnigen" in 't gesticht „Vrederust" te Bergen op Zoom. Hij sprak naar aanleiding van Lukas 636, en wees er op dat de barmhartigheid een liscli en een kenmerk van den naam Chris ten is en stelde do moeilijkheid in hel licht om barmhartigheid op de juiste wijze te be oefenen. Hoe menigmaal wordt de barmhar tigheid in onzen tijd verdrongen door het strenge recht. Ook zijn niet altijd do resul taten er van te bespeuren. Do Christen zij echter barmhartig door 't ge loof in zijn Vader, die ook barmhartig is. Verder wees do redenaar op do groote barm- Door den heer N. van Steenbergen, no-1 Uns t« Th o 1 e n. i. rood™i6 ortdag j VfiTSGI]j116RtlBerlChteü. gevraagd. Dat die standplaats door velen begeerd] Dinsdag morgen verscheen in de gemeente wordt, bleek wel bij een vorige vacature, Lpermoea, district Rentte (Oostenrijk) oen goed toen er ruim zeventig sollicitanten waren. I gekleed heer met een advocatentascb onderdes Do scliardijnvisscherij gaat in de Laatste I arm en zich uitgevende voor Dr. Wollfert w.lro ror slecht. Maandag vroiro de vin-.eohter-cipert.doorde rechttrok ran torokruok schets van Tholcn uit, doch Woensdag-beB0B„a de kudutrategosolnll™».tsilro middag waren z.j tcods thus, terwijl de mees- b ,ich ktt „„„„„tshui. tenmot en do overigen neer weinig gevangen kj bjj bMob,kking I hield van de partgen. Eenigo eigenaars ver- De stoomtram Hulst—Walsoorden ont-1 schenen. Hg hoorde hen aan, maakte zunteo- ving over de maand Augustus 1910, £2.527.25 i koningen en zag kans een hunner tot 50 kronen en totaal van af 1 Januari tot en met ultimo i boete te veroordeelen, aanstonds te betalen. Augustus 1910 f 16.877.505. Van Leermoes begaf hjj zioh naar Ehrwald em De ontvangsten per dag-kiLometer over Aug. I deed daar hetzelfde. Men begon evenwel to 1910 en het tijdvak van 1 Januari tot en twgfelen. De gendarmen ondervroegen den met ultimo Aug. van dat jaar bedroegen rechter, die spoedig in de klem zat. Te lmis- f 6.04 en f 5.15 tegen f 6.19 en f 6.19 in bruck, waar men hem heenbracht, gelooft het het vorige jaarparbe£ eerder met een geval van krankzinnig- Voor do iloombroi Watchern, waren den» heid m,t ,ltI„ggel,tij ,e doen ,e bebb,0. langdurige gevangenschap oen jonge boer en -tod. Donderdag gohoudc. silting van den b»"f» ,d""n"i««» gemeenteraad van Urestens deed do bui haii, d,e gemeesler, lie heer P. II. li. «rotenberg. 'e'le'a bad' 'S" ™'le,d» "rmoord. mededeling van zijn benoeming lot burgc-D° 2uja"go boo™, die tegeli)kortBd do ge.ro- meester van Boskoop en aijn eervol ontslag verliet, had ham (choenmoedor, die haar uit dio betrekking te Breskens. j ta streng bewaakte, om het leven gebracht. Daarbij zeide hij, volgons de Broslc. CrtTusschen dit paar ontstonden nu tot ontzet- hot volgende. ting der bewoners van Senerehia, liefdesbotrek- „Waar ik den Raad dezer gemeente heb kingen. Vooral de onde moeder der boerin Ié eren kennen ats een college dat waarheid I toonde zioh hevig beangst. Toen zg begreep dat en oprechtheid hoven beleefdheid stelt, wil haar smeeken vruchteloos zou blgvon, maakte, zg terwgi het jonge paar voor het altaar kuielde van de gelegenheid gebruik, om bruid en brai- te doodou. Allen vluchten, doch ik u onomwonden verklaren, dat, toen ik bijna 2 jaren geleden door onzen geachlen oudsten wethouder werd geïnstalleerd, hot, voor zoover cen menscli over zijn eigen toe-l^ m00rdenarea gaf zich gewillig ter beschik- komst kan beslissen, geenszins in mijne be- biDg der aanwez,ge politie-dienaren. 1™"" 'l gjgfr Turkjje heeft aan de Duitsche regeering verzocht om nog dertien instructie-offioiers te willen zenden. - De universiteit van CaliforniS to Berke ley heeft voor de afdeeling anthropologie on- langB een der bekendste en bekwaamste medi cijn mannen van do Indianen in het Zuid- Westen der Unie, Aohora Hungara van den stam der Majavo's, cn den lndiunentolk Jaok Jones, als leeraars verbonden. Hongara geniet een groote beroemdheid om zgn kennis van de goschiedonis, de gebrui ken en de overleveringen van zg'n ras. De door Hungara to Berkeley to geven les sen zullen worden vereeuwigd. Dat wil zeggen doeling lag, hier mijn geheele loven te blijven. Toch had ik gaarne bijvoorbeeld een lustrum van jaren in uw midden verwijld om in deze gemeente, waar zooveel nuttige arbeid valt te verrichten, werkzaam te zijn. Toen het <m>j betrekkelijk kort na mijne vestiging bleek, dat bij het handhaven van een bestaande verordening, een deel der go- meentenaren hierop zoo beslist vijandelijk rea geerde, toen mij het verblijf in de gemeente zeer moeilijk werd gemaakt, toen ik merkto dat het mij onmogelijk was van de overzijde der Schelde eene leiding to geven, zooals ik dio wenschte, toen achtte ik hot én in het belang van Breskens, én in het mjjne om hier plaats to maken voor een Afldcr.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1911 | | pagina 1