BIJVOEGSEL
Middelburg 11 Januari.
FEUILLETON.
J. H. D
KETTEREN KUNST
Benoemingen enz.
1.16V,
Donderdag 12 Jan. 1911, no. 10.
Kiezers voor 1911.
Ofschoon, buitengewone omstandigheden uit
gesloten, dit jaar alleen verkiezingen voor
leden der gemeenteraden moeten plaats heb
ben, is liet toch gewenscht dat ieder die
recht heeft op do kiezerslijst geplaatst te
worden zorgc dal dit geschiedt
Daartoe zijn onderscheiden wegen, want
z\jn verschillende categorieën van kiezers, die
wel alle dezelfde rechten bezitten, maai'toch
niel op dezelfde manier kiezer worden
De kieswet bevat tal van voorschriften,
waaraan men zich moet onderwerpen en daar
om willen wij, als naar gewoonte, de ver-
eischten laten volgen, die de wet aan de kie
zers stelt.
Als men belasting kiezer is dan be
hoeft men geen aangifte te doenen dat is
men wanneer men over het dienstjaar, loo-
pende van i Januari tol 31 December 1910
is aangeslagen naar een of meer der vijf eer
ste grondslagen van de personeele belasting
of in de grondbelasting (in deze laatste vooi
ten minste een bedrag van een gulden aan
hoofdsom) of in het dienstjaar, loopende van
1 Mei 1909 tot 30 April 1910, in de vermo
gens- pf bedrijfsbelasting. Men moet echter,
om op de kiezerslijst te komen, de directe
rijksbelastingen, waarvoor men aangeslagen
is, vóór 1 Februari a.s. hebben voldaan. Zoo
men dit verzuimd heeft, kan. men nog op
de kiezerslijst komen, als men de verschul
digde belastingen vóór of op 1 Maart voldoet
Heeft men in eene of moer andere gemeen
ten een der genoemde belastingen over de
genoemde tijdvakken betaald, dan kan men,
zoo noodig, flURftrvan door overlegging van de
voor voldaan geteekende belastingbiljetten
vóór 15 Februari a.s. ten gomeentehuize doen
blijken.
De aanslag der vrouw in de rijks directe
belastingen geldt voor haren mandie van
minderjarige" kinderen wegens goederen, w
van liun vader het vruchtgenot heeft,
hun vader. Aanslagen in de grondbelasting
wegens onroerende goederen eener onvol
deelde nalatenschap gelden ook voor den
mede-eigenaar, wiens naam niet bij den aan
slag in het kohier is vermeld, mits zijn aan
deel in dien aanslag ten minste fl bedraagt
De rijwielbelasting telt niet mee.
Is men geen belastingkiezer, dan zijn er
nog andere manieren om op de kiezerslijst
te komen, mits men tusscben 1 en 15 Febru
ari aangifte doet ten gemeentehuize.
Men kan woningkiezer zijn, wanneer
men als hoofd van een gezin of als alleen
wonend persoon op 31 Januari 1911 sedert
1 Augustus van het vorig jaar heeft be
woond, krachtens hnur, een huis of een ge-
- deelto van een huis, waarvoor met of zonder
bybehoorenden of in huur gebruikten grond
of lokalen en bijgebouwen, niet ter bewo-
ning bestemd, de wettelijke huurprijs, per
I week berekend, ton minste heeft bedragen
voorVlissingen f 1.75, Middelburg f 1.50,
j Koudekerke ('t Zandt), Oost- en West-Sou
burg 11.25, of voor andere gemeenten in
i onze provincie f 1 f 0.80of wel ach-
tereenvolgens in dezelfde gemeenten, twee
zoodanige huizen of gedeelten van huizen.
Contributie aan een coöperatieve bouwver-
f eoniging wordt als huurprijs gerekend, on
p wanneer in den huurprijs gas- of waterlei-
j ding is begrepen, behoeft het bedrag daar-
j ran niet te worden afgetrokken.
Ook zij, die als hoofden van gezinnen of
f alleen wonende personen op 31 Januari 1910
I sedert 1 Augustus 1909, krachtens eigendom,
vruchtgebruik of huur, eenzelfde vaartuig van
j. ten minste 24. M3. inhoud of 24.000 kilo-
j gram laadvermogen hebben bewoond, bchoo-
ren tot do woonkiozers.
Indien men hetzelfde perceel of hetzelfde
j- schip is blijvon bewonen, waardoor men het
Uit de Middelburgsche Courant
van vóór honderd jaar.
1.30
1.3»
1.30
Al bobben al die uitgangoijes eigenlijk wei
nig mot do Fransche ovcrheersching tomaken,
ik ,vond zo locli wel vermeldenswaard, ten
I eerste 'curiosilcitshalve, en ten tweede omdat
I zo loop en. dat 'ook in die sombere jaren
j toch jiiel alle plezier verdwenen was.
I Men had echter overigens lieel weinig ge-
I nietingen; vooral jop geestelijk gebied. De
I strenge censuur maakte de letterkunde zoo
I goed als dood, behalve hier en daar binnens-
I huis. In het eerste jaar was het nog zoo erg
I niot. Maar toon in April 1811 de eerste
I leekenen van verbittering over de conscriptie
I zich deden gevoelen, werd de Fransche ccn-
I suurwet den 9den van die maand ook over
I geheel Holland toepasselijk verklaard en
I steeds strenger ,uitgevoerd.
En jdio censuur-wet beteekende nog lieel
vorig jaar op de kiezerslijst word gébracht,
is aangifte thans niel noodig.
Verder kan men loon kiezer zyn, wan
neer men op 31 Januari 1911 sedert 1 Janu
ari 1910 achtereenvolgens by niet meer dan
twee personen, ondernemingen, openbare of
bijzondere instellingen in dienstbetrekking of
als inwonende zoon in hot bedrijf of beroep
der ouders werkzaam is geweest en als zoo
danig over dal jaar een inkomen heeft ge
noten voor: Vlissingen f 450, Middelburg f 400
Koudekerke ('t Zandt) en Oost- en West-Sou
burg f 350 of voor andoro gemeenten in Zee
land van f325 tot f275, met inbegrip van
het in do wet aangegeven bedrag voor vrye
woning of inwoning cn vrij kost en in
woning.
Wie een vast loon geniet en tijdens zickU
of verwonding gedurende ten hoogste 2 maan
den dit niet of niot ton volle kreeg, mag zijn
loon berekenen, alsof liet was doorgegaan
Ongevallenrente geldt ook als loon. Wie in
een onderneming vast werkt, waar do arbeid
uit den aard van het bedrijf gedurende een
deel van het jaar stilstaat, mag dien lijd van
stilstand meetellen, ook al was hij toen tijde
lijk fontslagcn.
Loonkiezcrs, die op de lijst van hCt^vorige
jaar voorkomen, ontvangen, met do noodigc
toelichting, blanco-aangiftebiljetten ter invul
ling voor hun toelating tot de nieuwe lijst..
Ook als pensioen kiezer kan men
reclit hebben om te stemmen.
Onder die categorie behooren zij, die op 1
Februari 1911 in het genot zijn van een door
oene onderneming, openbare of bijzondere in
stelling verleend pensioen of verleende lijf
rente van gelijk bedrag als bij de loonkiezers
is gemeld.
Voor hen, die minder dan het vereischte
bedrag aan pensioen of lijfrente ontvangen en
bovendien een inkomen hebben, verkregen op
de wijze als onder de rubriek „loonkiezers" is
vermeld, mogen pensioen, lijfrente en inkomen
worden samengeteld. Bereikt deze som dan
ten minste het vereischte cijfer, dan kan de
pensioen- of lijfrente- en loontrekkende kiezer
worden.
Pensioenkiezers, die op de lijst van
vorige jaar voorkomen, behoeven zich niet
opnieuw aan te geven..
Intomen, pensioen of lijfrente der vrouw
geldt voor liaren man dat van de inwonen
de minderjarige kinderen voor de lielft voor
hun vader.
Nog een andere weg is er om als kiezer
invloed tc oefenen op den loop der zaken,
namelijk als Grootboek- of S p a a r b a n k
kiezer.
De zoodanigen. zijn zij, die op 1 Februari
1911 sedert een jaar den eigendom met reebt
van vrije beschikking hebben van len minste
f 100 (nominaal), ingeschreven in de Groot
boeken der Nationale Schuld, of van ten min
ste f 50, ingelegd in do Rijkspostspaarbank,
in eene gemeentelijke spaarbank of in een
spaarbank, beheerd door het bestuur van eene
rechtspersoonlijkheid bezittende vereeniging,
van eene naamlooze vennootschap, van eene
coöperatieve vereeniging of van eene stich
ting.*) Hij, die op dezen grond reeds liet
i'orig jaar kiezer was en voor wien die grond
ook. thans nog be9taat, behoeft zich niel
opnieuw aan te geven.
Al do tot nu toe genoemde calegoriën vra
gen een zekeren welstand of zeker bezit,
maar cr is nog oen andere gelegenheid om
kiezer te worden, want do wet noemt <ook
nog Ex nm en-kiezers; dat zijn zij, die
met goed gevolg hebben afgelegd oen examen,
ingesteld door of krachtens de wet of aange
wezen bij algemeenen maatregel van bestuur
en in verband staande met de benoembaar
heid lol eenig ambt, de vervulling van eenige
betrekking of de uitoefening van eenig be
drijf of beroep..
Tot die examens behooren o.a. verschillende
examens bij de Staatsspoor cn do II. S M.
examen voor onderwijzer, muziekonderwijzer,
politie, in verband met den militairen dienst,
don belastingdienst, do koopvaardij, enz.. Om
examenkiezer te worden, behoeft men niet
zijn examen-diploma over to leggen, maar
alleen op het kiesreclitformulior in te vullen
welk examen en waar on op welken dat nu
men het heeft afgelegd-
Hij, dio op dezen grond het vorig jaar reed:
kiezer werd, behoeft niet opnieuw aangifte te
doen.
Do formulieren voor do verschillende aan
giften zijn kosteloos verkrijgbaar aan de se
cretarie der gemeente.
Herinneren we ten slotte, dat In hot alge
meen het kiosrccht aan bovengenoemde cate
gorieën van personen wordt toegekend, wan
neor zy zijn mannelijke ingezetenen des Rijks,
tevens Nederlanders, die den leeftijd van 25
jaren hebben bereikt
Wie dit jaar op 15 Mei zyn 25ste jaar
bereikt en in do termen valt, kan dus kiezer
worden.
Al het bovenstaande geldt voor de kies
bevoegdheid voor de 'J' woede K a m e
Voor de kiesbevoegdheid voor do Pro vin
culo Staten zijn bij de kieswet dezelfde
eischen gesteld, met dien verstande dal men
bovendien ingezetene der provincie moet zijn.
Voor de kiesbevoegdheid voor de Ge
meenteraden golden dezelfde eischen, met
dien verstande, dat men bovendien ingeze
tene der gemeente moet wezen en dat die
categorieën, die niet tot de belastingkiezers
behooren, tevens over 1910 voor ecu zeker
bedrag in de plaatselijke directe belasting
moeten zijn aangeslagen geweest en op i
Maart 1910 dit bedrag voldaan hebben, dal
voor Vlissingen f 1.75, Middelburg f 1.50, Kou
dekerke ('tZand), Oost- en West-Souburg
f 1.25, de overige gemeenten in onze pro
vincie f 1 i f 0.80 moet bedragen.
Ziehier wat de kieswet eisclit en waarvan,
naar wij meenen, de uiteenzetting duidelijk
genoeg is.
Zij die nog voorlichting behoeven zullen die
zeker gaarne door de besturen der kiesver-
eenigingen kunnen erlangen
HOOidU V'f Klc.
te V 1 i 8 6 i n g e u.
Donderdag 12 Jan. c m. 1045
Vrgdag 13 .1143
Zaterdag 14 nro. 12.39
Zondag 15 1.29
Maandag 16 2 21
Onder de byzondere spaarbanken, hier
bedoeld, zijn do banken opgericht na 1 Mei
1900, alloen begrepen voor zoover en voor
zoolang als zij, blijkens opgave aan het be
stuur der gemeente, waar zij gevestigd zijn,
een waarborgfonds van f 25.000 by de Nedcr-
landsche Bank hebben gedeponeerd
iels meer dan alleen dal de bladen onder toe
zicht stonden. Zij beteekende ook dat de
meeste bladen gewoonweg opgeheven werden.
Van do 73 dagbladen die in Parijs verschenen
in .1803, waren er in 181L nog slechts 13
over, en van dozo verdwenen er in dat jaar
nog negen.
De toepassing dor wel in ons land had ten
gevolge dat in ieder departement slechts één
blad werd toegelaten, cn in het departement
der Monden van de Schelde was dat do „Mid
delburgsche Courant" maar onder een anderen
Ze had toen al eenige verandering on
dergaan. Hot eerste jaar was ze nog onver
anderd gelaten. Den 26 Februari 1811 ver
scheen ze tweetalig, en dat is ze lot licteind
gebleven. Maar ze heette eerst nog altijd „Mid
delburgsche Courant en voerde hot Middel
burgsche wapen in haar „kop". Don 2den
Juli 1811 verdween echter dat wapen en werd
do naam „Journal du Departement des Dou
ches fle l'Escaul".
Maar Napoleon hield ook nog niet van de
bladen in dien vorm. Ze moesten in alles
officieel zijn. Bij kcizerlyk decreet van 12
September 1811 werd bopaald dat het „Jour
nal" alleen mocht zijn samengesteld uit staats
nieuws, artikelen over letterkunde, wetenschap
pen, kunsten enz. Dat decreet werd eind De
cember van dat jaar uitgevoerd. Het formaat
werd veel kleiner, en de naam werd veran
derd in „Journal politique du departement"
Niot ieder hoeft gelegenheid verre reizen
te maken de beste wijze om zich algemeene
kennis te verschaffen,
En bovendien dit is ook niel ieders roe
ping.
Bovendien wie eens betrekkelijk ver var
huis ging, wil de herinnering aan al hel ge
ziene wel eens .verlevendigen.
Daarom reizen op een stoel is ook aardig,
prettig en leerzaam
Vooral wanneer men daarbij een onder
houdenden, vertrouwbaren, gczolligen gid:
heeft.
Welnu, dien kunnen wij onzen lezers aan
de hand doen
Men abonneere zich op De Aarde en haar
volken, dal men elke week of elke maand,
al naar eigen believen, in zyn huis kan ont
vangen.
Hel is een keurig uitgevoerd, zeer fraai
gedrukt tijdschrift, met zeer schoone afbeel
dingen. Het houdt u op onderhoudende wijze
op do hoogte van zeer iuterressanle reizen;
door mannen van naam gemaakt.
In de jongsle .aflevering geeft nir, IT. A
Lorontz een beschrijving van zijn tocht naar
fde eeuwige sneeuw in Nieuw Guinea geïllus
treerd met pen reeks prachtige fotografieën,
alle ter plaatse door loden der expeditie
genomen.
Dan zal de nieuwe jaargang nog meet be
langwekkende verhalen ons «oven. o.a. Vlneh-
(if/e indrukken dooi Eqifple door den beken
den schrijver Maunts Wagevoorl
En wat verder den nieuwen iuteekenareri
op Aardei tin ham Volken wordt geboden
leze (men zelf in een prospectus, dat op
aanvrage gaarne door 'le uitgevers, firma
II. I). Tjeenk Willink en Zoon te Haarlem
wordt toegezonden.
De abonnementsprijs is slechts f 5.20 per
jaar.
De Aarde en haai Volken is een nuttig
tijdschrift, dal ons steeds boeit door zij»
degelykeu, lecrzanieii on belaiigwekkendcn in
houd.
Het moest in geen enkol gezin ontbreken,
tot Jeoring en tevens tol aangename ver-
poozing van oud en jong.
enz en in plaats van drie maal verscheen
hel tweemaal por week. Maar de uitgever
kreeg van den prefect verlof lol liet doen
verschijnen, ook tweemaal in de week, op
andere dagen, van een blad van advertenties,
aankondigingen, enz. 'Ook dat bijblad was twee
talig.
Maar ook dat was nog niot het eind. In
Maart 1814, toon de rest van Zeeland reeds
vrij was, cn Walcheren als 't ware een ge
blokkeerde zeevesting was, werd de uitgave
beperkt tot een tweetalig „Weekblad van
Middelburg", totdat eind April, nog vóór de
Frauschen uit Vlissingen weg waren de „Mid
delburgsche Courant" weer als van ouds ver
scheen in liet oude formaat, met het wapen
en drie maal in de week.
De lezer zal hegiypeii dal een blad waar
mee zoo gesold werd, heel weinig journalis
tieke Waarde had. Streng werd op alles wat
er in kwam toegezien. Alleen de officioele le
zing van berichten mocht er in worden af
gedrukt, en men vindt er bovendien telkens de
meest sluitende vleierij in van den keizer, en
allerlei lofzangen op diens overwinningen, ook
nog toen in 1812 de uitslag van den tocht van
Rusland door particuliere berichten onder het
het .publiek reeds bekend was en toon in 1813
Napoleon door de verbonden mogendheden in
Duitschland verslagen werd en naar Frankrijk
werd .teruggedreven.
Dat er in een dergelijk blad ook in geen en-
De W o g u n m m e r s
Daar stonden ze weer voor ons, als ro
uge jaren, de zangers en zangeressen ui:
Wógnum de dames met hun bekoorlijk rein
gewaad van crémc-kleurigen tint en hun gou
den hoofdsieraad, half verscholen achter dt
coquette kanton mutsen, de hoeren steminif
in het ^warl.
Wognum voor eenige jaren nog een dorp
welks ligging stellig niet ieder nauwkeurig
kon bepalen, waarvan vélen wellicht nooit ge
hoord hadden zelfs, en nualom bekend
door de talrijke uitvoeringen van de zang
vereeniging Jacob Kwant, die, geleid en bo
zield wordt door Willem Saai
Hem wil ik allereerst een onkel woord wij
den. Wc. leven in een tijd, waarin de kunst
van dirigecren jzich zeer heeft ontwikkeld,
eigenlijk een geheel aparte kunst geworden is.
F.r zijn tegenwoordig een groot aantal dirigen
ten, evenzeer virtuoos met bun maatstok',
als andere kunstenaars het zijn op hun instru
ment. Maar dat soort virluozendom leidt wel
eens tot excessen. Niel aldus hij Willem Saai
llij was de eenvoud in persoon en is dat gv
bleven. Gelukkig
Noch het materieele, noch het overige suc
ces cn het is waarlijk niet gering go
weest I hebben hem veranderd. Eenvoud
kenmerkt jzijn gebeelc optreden. En daarin
ligt voor een deel ook het geheim van wi
het koortje presteert.
Eenvoud, ongekunsteldheid, frissche naluui
Iyk|heidEen co'iulilio sine qua non wo
het. natuurlijk, dat cr kunde en takt bij den
leider, dat or een groolc mate van ambitie
en toewijding was bij do koorleden zolven
Zoo moest van zelf iets goeds ontstaan.
Na hun allereerste uitvoering zullen dc
zangers wel niet gedroomd hebben, dat zi.
eenmaal buiteulandsclie reizen zouden ondei
nemen. Toch is het zoover gekomen
Misschien en hel zou zeker im-t oninte
ressant zijn zal Willem Saai. als hij er in-1
te bescheiden voor is en zich later Int zyn
mémoires neerzet over bet ontstaan, de wei
ding, den groei en bloei van zijn koortje,
ons ^allerlei bijzonderheden meedeelen.
Dat kan leerzaam zijn voor anderen
Na deze uitwijding over den leider lu-rn
toch komt de eer toe zijn zangerscliaar lot
zulk een lioogte te hebben opgevoerd kom
ik tol de uitvoering van Dinsdagavond, bygo-
woond door een zeer talrijk publiek. De groolt
zaal was geheel bezetde kleine zaal 'half
zelfs op het podium had een aantal loc
hoorders plaats genomen. En toch was hel
reeds de derde keer, dat de Wognunimors
hierheen kwamen.
De belangstelling blijft dus onverminderd,
is 'zelfs stijgende.
Mijn oordeel over bet gehoorde wijkt niet af
van betgeen ik over de beide vorige
certen schreef. Enkele nummers hoorden wi
lder lal vroeger, docli er waren ook ver
scheidene nieuwe, zoo o.a. eenige Kerstlie
deren, lOud-Nedcrl.mdsclie melodieënverdei
Ecce Panis van Saint-Sacns, een zeer stem
mingsvol Duitsch koor van Kittan, een mij
niet zeer boeiend lied van Roger en lic.t
bekende Twee Kcreloil van Benoit, dat voor
al. ik vermoed door den tekst, zeer insloeg
Na de pauze een wat gerekt, zoetelijk
Rozenlied van Gounod, een wel dankbaar,
maar wat den tekst belieft voor onze modi
ooven wat .oudcvwctach behandeld lied Ou-
licht in den nacht van Abt, waarin ik cc
niel. onvermeld mag laten den zuiveren zang
van do sopraan, dezelfde dame, die ook
rigc malen «als soliste optrad. Apropos
die tekstbehandelingmen vergelijke eens
Aht's lied met dat van Den Hertog Em
'nieuw lied ran con meisje en een schippi
frisch en zeer juist de woorden kavaklei
scorend gecomponeerd,
In Franrk's Panis An;/elicus had <le sopraan
solo iets ingetogener kuiiuen zyn, al wat
de uitvoering verdienstelijk. Waar de hoofd
melodie als canon terugkeert, trad co» tweede
sopraan op een mooi echo-effect ine
zeer zuivere welluidende stem.
Het koor onderscheidde zich wederom door
groote zuiverheid, vastheid en mooie nuan-
ceering.
Een enkele inzet in Hiller's Gebed
was wat onzeker overigens slechts lof voor
wat (opnieuw pns werd geboden.
Met Bet KweZclken, een sLol-vuurwerknum-
mertje, dat, al mist liet de frisclibeid van
het nieuwe, altijd aardig blijft, werd bet pro
gram besloten
Mijn gunstige meeuing van vroeger is dus
opnieuw bevestigd. Van aesthetisch standpunt
beschouwd, acht ik het beslaan van dit koor
een zeer verblijdend feit. Zijn optreden komt
kol opzicht uiting werd gegeven aan de
groeiende ontevredenheid, is duidelijk. Maar
de igeschriftjes die na hel vertrek der Frau
schen verschenen, zijn daarvan een maar al
te (Overtuigend bewijs
Ik noemde al eenige staaltjes op van dingen
die ergernis Wekten, maar er waren er nog
veel meer. Dat de rente der nationale schuld
getierccerd bleef, bedierf weer alle voldoe
ning die misschien gewekt was door de uitbe
taling ook slechts voor oen derde der
achterstallige renten Van 1808 en 1809.
Van de belastingen wekten dc zg. Verccnigdc
Rechten accijnzen e. d. veel ontstemming,
misschien wel het meest door den willekeur
waarmee de Fransche beambten haar invor
derden.
De labaksrcgie werd hier reeds' in begin
van 1811 ingevoerd, in tegenstelling met
do Ilolla-ndsche departementen, waar ze eerst
later |den uitgebreiden tabakshandel den ge
nadeslag toebracht. Ons land was vóór dien
tijd in heel Europa bekend om zyn goede ta
baksfabrieken, tabakssorteerdersenz., en toen
het recht lot koopen, bewerken en verkoopen
van tabak uitsluitend gegeven word aan hel
bestuur der Vereenigde Rechten, was dal een
ruïne voor een nijver deel van de bevolking.
En voor ons gewest had die regie oen nood-
lottigen invloed pp den tabaksteelt. De re
geering bepaalde ieder jaar hoeveel hectaren
grond in ieder departement met tabak be-1
de kunstbeoefening, de verheffing en verede
ling van den volkszang zeer ten goede.
Onnoodig te zeggen, dat de hijvalsthermo-
meter soms ongekend hoog steeg, zoodat Wil
ni Saai meermalen naar voren moest treden.
Mogen we zeggen tot liet volgend jaar,
zangers uit Wognum 'l
A. A. NOSKE.
Bij kot», besluit
is benoemd tot directeur van het post- cn
telegraafkantoor te Oud-Bcijerland D. J. Huijer,
llinns in gelijke betrekking te Monnikendam
is aan M Groenwoudl, weduwe van J
Pijper, op verzoek, eervol ontslag verleend
als adjunct-directrice in hot Hykskrankzinni-
geugesticht te Medemblik
De besturen van de vereenigingen die zich
de bestrijding van tuberculose ten doel stel
Ion en over 1911 in aanmerking wenschen
te komen voor toekenning van een Rijks
subsidie, worden uitgenoodigd hun daartoe
strekkend, op gezegeld papier geschreven, ver
zoek zoo spoedig mogclyk, doch in elk geval
vóór 1 Mei a.s., tot de Koningin te richten.
De besturen van de vereenigingen dio niot
reeds over 1910 een Rijkssubsidie hebben ge
noten, zullen in hun adres, onder bijvoeging
van een exemplaar van de statuten, belmoren
te vermelden of de vereeniging hare werk
zaamheden reeds heeft aangevangen
De verkiezing voor een lid van dc
Tweede Kamer in liet kiesdistrict Sncek. noo
dig geworden door het optreden van den heer
Colijn als Minister van Oorlog, zul plaats
hebben op Woensdag "1 Februari, d<- stem
ming, zoo noodig, op Maandag 13 Februari,
de herstemming, zoo noodig op Donderdag
23 Februari.
Blijkens een telegram van den Gouv-
Gen. van Ned.-IndiS wordt de Gouvernement»-
koffieoogst op Java voor dit jaar thans ge
raamd op 34.000 pikols.
Voor den burgerlijken veeartsonydieiist
in Ned. Indrë worden gevraagd veeartsen, die
aan de Rijksveeartsenijschool hel diploma van
veearts hebben verkregen.
Oost-Indlë.
De gemeenteraad van Batavia kondigt een
goldlooning aan, groot f 700.000, voor liet doen
uitvoeren van verschillende werken
De „Javabode" noemt het besluit daartoe
een gewichtig feit, en op den dag, loon het
hel werd genomen, schreef het blad een hoofd
artikel, waarin dit voorkwam-
,Voor Batavia en, als gevolg daarvan, voor
de Indische gonieeuten in het algemeen, is
liet vandaag een zeer gewichtige dag geweest,
de gewichtigste misschien in de geschiedenis
der decentralisatie.
Wij hebben onze eerste groole gelilloening,
■1. w. z eerste gemeentelijke obligatie leaning,
gesloten alleen de goedkeuring der ro-
goering onlbroekt nog, maar zal stellig vol
gen er is crediet geschapen vnnr de
Indische gemeenten. Wel zijn vroeger door
andore gemeenten kleine leeningen gesloten,
meestal hypothecaire, en wel werd in som
mige gemeenteraden tot leenen besloten; Ba
tavia is echter de eerste die oen leaning
...nu de markt" brengt.
Niet het feit als zoodanig, dat Batavia bin
nenkort de beschikking zal hebben over
f 700.000, hoe aangenaam dat feil ook stemt,
is van zoo groot belang Maar wel hot feit,
■Jat dc Indische gemeenten voortaan weten,
hoe, wanneer het rijkssubsidie niet vol
doende kan worden geacht voor liet uitvoeren
van werken, voor het verwezenlijken van desi
derata, zij de benoodigdc golden zullen kun
nen verkrijgen.
De eerste stap op den weg naar financicele
mvaüv.mkclijkheid een lange weg en een
moeilijke is gezel door de gemeente zelve,
zonder dat het gouvernement daartoe do noo
digc voorbereidingen had getroffen, en dal
hei Indie's hoofdstad is geweest, die dit mooie
voorbeeld gaf, doet ons, gelijk wij reeds zei
den, genoegen."
De weeskamer te Batavia moet zich heb
ben vergaloppéerd door goodcren uit. den
boedel van een Chinees le doen overschrijven
op den minderjarigen erfgenaam, terwijl later
bleek dat het passief het actief van den
boedel overtrof, en het faillissement er van
door oen crediteur werd aangevraagd
Donzclfden dag, waarop de moordaanslag
plant konden worden, ïiaar mate hel bestuur
noodig had, en ieder particulier, die tabak
wilde gouwen, was gehouden dal aan den
maire op te geven vóór 1 Maart van ieder
jaar. Do prefect gaf dan permissie, met aan
wijzing hoeveel tabak men mocht planten
Er scliynt nog wel eens tegen deze be
palingen gezondigd tc zijn. Den 7den Aug.
1813 vaardigde de prefect een proclamatie
uil, waarin hij er op wees dat verscheidene
particulieren, voornamelijk in do gemeenten
Zierikzee, Nieuwcrkerke, St. Jansland en Drci-
schor zich veroorloofd badden tabak Ie plan
ten, en dat xlc overtreders mot alle streng
heid der wet vervolgd zouden worden. En dio
strengheid was groot want er stond 1000
c boete op, cn verbeurdverklaring del
ta bak.
Veel ergernis gaf het alom in het laiul Hat
douaniers, soldaten, officieren, cn al wal maar
eenig militair gezag had, niet onder het bur
gerlijk gezag stond, wat ook aan de prefec
ten veel aanleiding tot klachten gaf. Wie van
de klachten over het optreden der ambte
naren meer wil weten leze het boekje van
De Kanter waarin een heele verzameling voor
komt.
De aanleg van vestingwerken leidde tol voel
verbittering door de onteigening op groote
haal, en door het omhouwen van buomen.
alles zonder schadevergoeding naar De Kan
tor beweert, die verzekert dal cr in VJif)-
