IHIDDGLBIIR6S€HE COURANT.
i'. to
1S4* Jaargaig.
1911
Donderdag
12 Januari.
Middelburg 11 Januari.
Sprokkelingen.
Uit Stad en Provincie.
D«M «onrant verschijnt d a g e 1 ij k b} met uitsondering van Zon- en Jesstdagen.
per kwartaal, aoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 1
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advejrtentiën b}j abonnement op voordeeligé voorwaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummor moeten des middags vóór één uur
aan hot. bureau beeorgd rijn.
Advertentiën20 oont per regol. Bij abonnement voel lager. GeDQorto-, dood- sn
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50olko rog el men
20 eent. Reclames 40 cent per regel. Groote lettors naar de plaats, die xij innemen
Tot do plaatsing van advertentiën on reolames, niet af aomstig uit Zo eiland, betreffend t
Handel, Ng verheid en Geldwesen, is gerechtigd het Algemeen Advertentle-Burean A. DE 1.A
B2AB As., N.Z. Voorburgwal 200, Amsterdam-
Bp deze conraut behoorl een bijvoeg;
lora
B 150.
nstraat
sa jaf-
Reeds geruimen tijd waren geruchten in
umloop omtrent een plan tot stichting in M i d-
d e 1 b u r g van con openbare le
zaal
Ze waren evenwel nog te vaag om daarvan
niededeeling te doen.
Thans vernemen wij echter dat dit goede
idee een meer vasten vorm heeft gekregen,
en er een commissie is in het leven geroe
pen, die de eerste stappen zal doen om te
trachten een dergelijke nuttige inrichting tot
stand te brengen.
Leden dier commissie zijn de hoeren ds. M.
van Empel, J C. van der Harst J.Jzn., dr. II.
van der Kamp, dr. L. W- A. M. Lasonder
en Herman Snijders.
Moge dit goede plan slagen I
Onder de katholieken heerscht verschil van
meening over het aanvaarden van
S l«,ia te s u b s i di e floor katholieke
leeszalen
Mr. Aalberse wil daarvan niet weten, onder
anderen flp grond hiervan dat de Minister
v;ui Binnonlandsche Zaken, behalve aan neu
trale leeszalen, alleen nog aan openbare ka
tholieke leeszalen subsidie zal geven. De ka
tholieken nu wenschon geenuitzonderingsrecht;
«ij vragen gelijkheid
Ben jander bezwaar van mr. Aalbersq is. dat
niet bekend is, welke voorwaarden aan de
katholieke openbare leeszalen zullen gesteld
weiden
Da „Gelderlander" voelt voor het eerste be
swaar niet veel. Minister Heemskerk heeft,
door eubsidie te verleenen aan de neutrale
leeszalen een .ongelijkheid ten nadeole der
katholieken geschapen. Welnu, die ongelijkheid
w»rdt opgeheven dat is niet het instellen
ran pen uitzonderingsrccht
Eu wat het tweede bezwaar betreft, het
Njjtneegsche frlad begrijpt niet, welke voor-
Waarden de Minister zou kunnen stellen, die
de katholieke leeszalen niet zonder cenige
vrees 'zouden kunnen goedkeuren Openstellen
vopr |Onderen, toezicht 't is het blad alles
om 't even.
Mr. Aalberse heeft nog een derde bezwaar.
Zal, Zoo vraagt hg, wanneer de kans keert en
een vrijzinnig ministerie optreedt, het eenmaal
toegekend, pp geenerlei wettelijke regeling steu
nend eubsidie blijven gehandhaafd? Zal daar
door pen leeszaal, die zich, in 't bezit van dit
subsidie, daarop heeft ingericht, niet gevaar
loepen, later voor een groote financieele moei
lijkheid te komen te staan?
„Itier nu vinden wjj, zegt ,,Dc Gelderlan
der", dat mr. Aalberse zijn bezorgdheid wel
yr&i te ver drijft. Als er weer een vrgzinnig
ministerie komt, ja, dan loopt er méér gevaar,
wat we inu rustig genieten. Maar vooreerst
hopen we de «schtschc meerderheid nog wel
op de been te zullen houden en ten andere
zou toch een vrijzinnig ministerie zich nog
wel eens bedenken, alvorens maar aanstonds
eeö streep to halen door eenmaal verkregen
Tochten en zoodoende zijn onvrjjzhmigheid on
middellijk te laten blijken.
En in bet orgsto geval, mocht de subsidie
onverhoopt [worden ingetrokken, welnu, dan
tïeeft men er toch, zoolhng hot verleend werd,
van geprofiteerd en dat is in ieder geval
meer idan niets
In het jongste blaadje van „Het Vrjje Ruil
verkeer" wordt een beschouwing geloverd over
de handelsBtaatkunde, die wo van het Kabinet-
Heemskerk hebben te verwachten. Het orgaan
gaat de geschiedenis na van onze h a n
delspolitiek.
In 1813 lag het in de bedoeling van d
regeering van het weder onafhankelijk gc
worden Noderland het vrijhandelsbeginsel
weder in te voeren. Maar de Noordelijke
provinciën verlangden de politiek van de
vrfheid des handels, in het belang van hun
verkeerde Zuidelijke wenachten protoctio.
De regeermg trachtte beide partijen tevreden
te stellen, on koos in het belang van de
schatkist oen middenweg.
De strekking nu van het tarief van 3 Octo
ber 1816 was in het algemeen protectionis
tisch, zonder de rechten zóó hoog te stollen,
dat zij den uivoer weerden.
En wat waren die resultaten?
De bruto-opbrengst der middelen was
1816 f7 544.000; 1817 f 6.818 000, 1818
f6.404.000, 1820 f 6 773.000, 1821 £6.221.000,
1822 f 6.049.000, 1823 f 5 723.000, 1824
f6110 000, en 1825 f 6.340.000.
Nog in 1840 kwijnden dc handel en de in
dustrie onder het protectionistisch stolsel de
welvaart ging overal achteruit ln 1844 was
de handel geheel in verval.
Om hierin verbetering te brengen werd in
1845 een nieuw tarief ingevoerd. De uitvoer
rechten werden afgeschaft, de doorvoer werd
slechts aan een laag nominaal recht onder
worpen, en de Regeering werd bevoegd ver
klaard om „in het belang van handel en
nijverheid" het invoerrechtentarief (e veran
deren.
Van dal jaar 1845 dateert dan ook een
krachtige beweging voor vrijen handel En
overeenkomstig liet steeds groeiend verlangen
"haar meer vrijheid van handel kwam een nieuw
tarief in 1862 tot stand. Hierbij werd de
grondslag gelegd voor het tegenwoordig nog
bestaande tarief, waarvan het hoofdbeginsel
isop volledige fabrikaten een recht naar
de waarde ad 5 percent; een recht van 2
3 percent op half-fabrikaten (artikelen voor ïn-
dustrieele doeleinden); terwijl grondstoffen en
eerste levensbehoeften vrij kunnen worden in-
Deze maatregelen echter werden beschouwd
als te zijn van voorloopigen aardde tariefs
herziening werd geacht te zijn de eerste stap
die zou leiden tel algohcole afcehaffing van
alle beschermende rechten en tot invoering
van een zuiver fiscaal tarief.
In 1877 werd liet tarief wederom verlaagd
de rechten op graan, zaden en meel en op de
meeste grondstoffen voor landbouw- en. nijver
heidsdoeleinden werden opgegeven. In de me
morie van toelichting tot dit wetsvoorstel
schreef de Regeering in 1875 „dat het leidend
beginsel moest zijn de afschaffing van alle be
lemmeringen voor den buifenlandschen handel
en scheepvaart". Maar de voornaamste tegen
werping van de Tweede Kamer was, dat de
wotsvoordacht niet ver genoeg gingzij
wenschte een zuiver en fiscaal tarief, en
alle besnehorming te zien afgeschaft."
Deze iwol van 6 April 1877 (Staatsblad
no. 71) mag niettemin een hoogst belangrijke
stap genoemd worden in de richting van vrij
ruilverkeer en het kan in deze dagen nuttig
zijn in herinnering te brengen, dat de wet
haar ontstaan te danken heeft aan liet ini
tiatief van deu minister Van der Ueim, lid
van het toenmalige kabinet Heemskerk.
En dat dc 6 percentsrechten zijn blijven be
staan, is dan ook slechts op rekening van de be
hoeften der schatkist te schrijven. Dit blijkt dui
delijk uit de verklaring van de regeering in haar
memorie van toelichting: „Moest men zich niet
beperken imet het [oog op de eischen der schat
kist, dan zou er inderdaad geen reden kunnen
zjjn om niet veel verder te gaan, en om niet
het normaal recht van 5 pCt, op de vol
ledige fabrikaten, hetzij geleidelijk te vermin
deren, of zelfs geheel af te schaffen, en al-i
leen de belastingen op accijnsartikelen te be
houden
Niettegenstaande de 5 percent nog bestaan,
en het Nederlandsclie tarief van inkomende
rechten dus geen zuiver vrijhandelstarief kan
worden genoemd, is de bewering van sommige
protoctionislen, „dat hetgeen zij wenschon geen
wijziging in de feeldende beginselen onzer han
delspolitiek zou brengen, daar toch deze rechten
ad 5 pCl. ook reeds beschermend zijn," niet
juist; zij is in strijd met de lessen van onze
historiede ervaring met het protectionisme
en do slechte resultaten daarvan zijn do reden
geweest voor Regeering en Parlement om
het vrijhandelsbeginsel meer en meer te maken
tot grondslag voor de fiscale politiek in ons
landalléén de behoeften der schatkist wi
tot dusver een belemmering om dien weg tot
het einde le volgen."
Naar aanleiding hiervan nu geeft het „Week
blad voor de Adm. dor Dir. Bel., Inv. en
Acc." don ambtenaren in overweging aan den
voet van elk procos-verbaal van benadering
een verklaring to doen plaatsen en ondertee
kenen door denbenaderde, gelijk op som
mige posten reeds geschiedt, van deze woor
den-
„Ondergeteokeude verklaart, dat do verkoo
pers van het in dit proces-verbaal bedoelde
stuk vee, tot geen vrijwaring hoegenaamd
zullen gehouden zijn
Een dergelijke vei klaring, voegt het Wad er
bij, waarborgt zoöwcl de benaderaars als het
Rijk voor schade, indien, zooals te Zwolle
elders, voor Rijksrekening wordt benaderd
Minister Talma heeft m een nota aan de
Tweede Kamer hot voornemen le kennen
geven om de ongevallen, die binnen drie
maanden genezen, door de ziekenkassen te
laten betalen.
Wij achten dit zeor onbillijk
Ook de „Limbufger Koerier" is die meenmg
toegedaan en schrijft
Voor 'toogenblik echter wijzen wij slechts
hierop
De Ongevallenwet kent gevarenklassen, om
dat het eene becjrijf gevaarlijker is dan het
andere, meer ongevallen veroorzaakt
Het is billijk, dat do onderneming, waar
minder gevaarlijk werk wordt verricht, niet
Letale voor de vele ongevallen in 't gevaar
lijke bedrijf.
Niet waar, dat is heel billijk?
Nu stelt echter de Minister voor, dat de
ziekenkassen, die worden gevuld door de
premiën van werkgevers cn arbeiders, do
kleinere ongevallen zullen betalen.
Maar het ontwerp-Ziektewet kent geen ge
varenklassen.
De Arbeidsraad kan in sommige voor de
gezondheid gevaarlijke bedrijven de premiën
verhoogen, maar de Memorie van Toelichting
zegt uitdrukkelijk, dat de ongezondheid niet
een gevolg moet zijn van het bedrijf, maar
in de inrichting.
De meest gevaarlijke bedrijven, goed inge
richt, betalen dus dezelfde premiën als de
minst gevaarlijke
De kleermaker, die nooit een ongeval heeft,
zal moeten betalen voor al do ongevallen van
v een ijzergieterij, van bootwerkers e. d.
Voelt men de onbillijkheid hiervan?
De premiën, door dc werkgevers op te
brengen voor ongevallen, die een ziekte van
meer dan drie maanden na zich sloepen,
schillen naar de male der gevaarlijkheid van
het bedrijf.
De premiën voor arbeiders en werkgevers,
te betalen voor alle ongevallen van minder
dan drie maanden, zjjn voor alle bedrijven
slijk.
Dat is oen onbillijkheid, waarlegen het ver
zot niet gering zal zija,
,De Beukelaar" verheugt zich over het op
treden van den heer Colijn als Minister van
Jilog.
Dat een man van beslist Christelijke belij
denis thans aan het hoofd van het departement
van Oorlog komt te staan, is voorzeker op
zichzelf een heugelijk feit, zoo schrijft zijn re
dactie. Maar het valt te betreuren, dat op den
achtergrond van dit feil de krijgsraden cn
krijgslisten van dr Kuyper staan.
Naast de zweep van Troelslra zal men nu
ter rechterzijde van de Kuyper-zweep kun
nen spreken. De heer Cool werd er uiige-
zweept, of de heer Colijn et moest inge-
zweept worden, valt nog te betwijfelen. Mis
schien ook wel, dit hoort tol de Kuyperiaan-
sche krijgsgeheimen. Maar dit staat wel vast,
bij den heer Colijn zelf was niet in het minst
eenige politieke overweging, voor hem beduidt
het aanvaarden dezer ministerieele portefeuille
veeleer een opoffering ter wille van 's lands
belang, die naar waarde moet geschat."
Wat de kusldefensio plannen betreft, kan
het Christelijk Sociaal Weekblad haast niet
veronderstellen dat de heer Colijn zich zou
hebben verbonden tot het overnemen daarvan.
„Dan echter, zoo gaat het blad voort, zou
do ministerraad de verdere plannen in zake
kustverdediging geheel afhankelijk hebben
moeten stellen van het na grondig onderzoek
te vellen oordeel van den heer Colijn. Maar
nu valt het ook moeiljjk aan te nemen, dat
een ministerraad bij een zoo dreigend tekort
aan geldmiddelen een dorgeljjk kostbaar plan
toch voorstelt en dus van den meest drin
genden aard acht, om het aanstonds bjj wis
seling van den minister van oorlog wellicht
gedeeltelijk, misschien zelfs geheel terug te
nemen, al naar het oordeel van den nieuwen
minister van oorlog na zijn onderzoek uitvalt.
Zoo kan men schier niet aan deze tweeheid
ontkomen: of minister Colijn heeft zich ietwat
roekeloos gebonden of de ministerraad heeft
de verbetering der kustverdediging niet van
zoo dringenden aard geacht, als moest worden
verondersteld, wil hot kabinet niet aan fi
nantiecle roekeloosheid schuldig staan."
„Een zeer eigenaardig geval heeft zich be
gin Augustus in Zwolle voorgedaan, hetgeen
ik wel do moeite waard acht ter keunis van
deu Nederlandschcn slager te brengen."
Zoo schreef onlangs de heer H. S. Poppc
in „De Slagerscourant," en hij vervolgde aldus
„Door een lid onzer Vereenigmg werd een
koe aangegeven op een waarde van f 172.
Do koe werd benaderd en door den slager
teruggekocht voor f 188, doch bleek na slach-
ling tuberculeus te zijn Toen de commissa
rissen van ons fonds bij dien slager kwamen
om volgens gebruik te infonneeren naar den
koopprijs en de herkomst van het rund, kwa
men zij tol de wetenschap, dat hij de koe
teruggekocht had van de ambtenaren, dat deze
ambtenaren geen tuberculeusepremie hadden
gestort cn ook was niet de risico der verhor
gen gebreken vooruit bedongen, zoodat wij het
Rijk aansprakelijk stelden voor de schade.
J1 Zaterdag kwam de ininistericele be
schikking, welke aan adressant te kennen gaf,
dat de minister bereid is dë gevraagde scha
deloosstelling tc verleenen en dat de ontvan
ger der directe belastingen, invoerrechten en
accjjhzen te Zwolle gemachtigd wordt aan
adressant die som uit te betalen
Door Burg. en Weill, van Middel
burg is met ingang van 15 Januari a.s aan
den heer D. de Vries Jr. eervol ontslag ver
leend als brandmeester, en is tot brandmees
ter benoemd de heer A. L J Goethals, thans
onderb rand me es ter
Ook te G o o s hadden Dinsdagmiddag dc
Wognummers een overvolle zaal Trouwens
die vinden ze overal.
Te Baarland werd Maandag het 25-
jarig ambtsjubilé van den burgemeester, den
heer A. Bruggeman, gevierd
De gemeente was in feestdos, overal wap
perde ide Vlag «n hier en daar waren icercpoor
ten (Opgericht.
Door de jongste twee raadsleden van zijn
woning afgehaald, werd de jubilaris in het
gemeentehuis ontvangen door den oudsten wet
houder Verschillende vereenigingen en per
sonen brachten hem daar hunne beste wen-
schen.
Namens den gemeenteraad, de gemeente
ambtenaren en de burgerij werden bem
geschenken ,aangeboden, terwijl de afdeeling
van Volksweerbaarheid hem hel eerekruis
overhandigde.
Het zanggezelschap van Baarland en de
fanfare yan 's Heer Arendskerke luisterden
het feest pp.
Tot Dinsdag was er een opgewekte feest-
■reugde, die door geen wanklank werd ge
stoord.
De volgende week wordt dooi den burge
meester een kinderfeest gegeven
- Dinsdag jl werd te VVissenkerke
ter aarde besteld de heer 3 J Verhulst, in
leven onderwijzer mm de openbare school in
de kom, wolke betrekking hjj sinds Mei 1895
met toewijding vervulde, tot een ernstige
ziekte hem vóór eenige maanden dwong, den
arbeid neer te leggen De onderwijzers bij
het openbaar en hel bijzonder onderwijs in
die gemeente hadden zich bjj don begrafenis
stoet aangesloten.
Aan het graf werd het woord gevoerd door
den predikant, den heer H. Smelt, en door het
hoofd der school, waaraan de overledene
werkzaam was, lerwjjl de leerlingen en oud
leerlingen liun ontslapen onderwijzer een„Rust
in vrede I" toezongen
Namens de familie bedankte de heer J C.
Schippers voor de betoonde belangstelling
Maandagavond omstreeks half elf is
door onbekende oorzaak, brand ontstaan in
de schuur van den landbouwer J. v. d. Voor
den le Walzoorden. De schuur is lot
den grond toe afgebrand. Een groote partij
granen, erwten, hooi en stroo werd mede een
prooi der vlammen 9 paarden cn 22 stuks
hoornvee vonden den dood in het vuur.
Verzekering dekt de schade.
Men vermoedt dat twee marskramers, die
met toestemming van don eigenaar in do
schuur hebben pvemacht, eveneens bij den
brand het leven hebben ingeschoten. Zekerheid
daaromtrent bestaat nog niet.
LOOP DER BEVOLKING.
De bevolking van jV 1 i s s i n g on. bestond
op 1 Januari 1910 uit 10469 mannen en
10894 vrouwen, dus 21363 personen.
Zjj vermeerderde door de geboorte van
287 jongens en 283 meisjes en door de
vestiging van 646 mannen en 608 vrouwen
met 1824 personen.
Zij verminderde door liet overlijden van
101 manËen en 109 vrouwen en liet vertrek
van 688 mannen en 699 vrouwen met 1597
personen.
Zij bedroeg aizoo op 1 Januari 1911
21590 personen, 10618 ïnannen en 10972 vt.
Er werden 138 huwelijken gesloten.
De bevolking van Aruemuiden bestond
op 1 Januari 1910 uit 1052 mannen en 1076
vrouwen, dus 2128 personen.
Zjj vermeerderde door de geboorte van
38 jongens en 46 meisjes cn door de vestiging
van 31 mannen en 36 vrouwen met 151 pers.
Zjj verminderde door bet overlijden van
31 mannen en 25 vrouwen en liet vertrok van
55 mannen en 55 vrouwen met 166 personeji.
Zij bedroeg alzoo op 1 Januan 1911
2113 personen, 1035 mannen en 1078 vr.
Er werden 20 liuweljjken voltrokken.
Als levenloos werden 5 kinderen anngegc
Door het postkantooi tc Goes werden in
1910 verzonden 21193 pakketten en ontvau
gen 20.366.
Op 45.308 postwissels werd een bedrag ge
stort van f 650.828.59 en op 30.566 uitbe
taald f461.634.36
20.398 binnenlandscbc kwitanties werden
ingevorderd tol een bedrag van f 203.802.12s,
2865 werden onbetaald teruggezonden tot oen
bedrag van f50.865.40.
In do rijkspostspaarbank werd met inbe
grip van de hulppostkantoren in 4647 posten
ingelegd f459157.32s en in 1711 terugbe
taald f430 735.105, 777 nieuwe boekjes wei
den uitgegeven.
9381 aangeleekeude stukken werden ver
zonden en 16.314 ontvangen.
Voor de rijksverzekeringsbank werd in 1090
posten gestort f8738.54, terwijl in 879 posten
f 4433 69s werd uitgekeerd
De bevolking van Zaamslag bestond op
1 Januari <1910 uit 1710 mannen cn 1724
-rouwen, dus 3431 personen
Zij vermeerderde door de geboorte van
52 jongens en 44 meisjes en door de vesti
ging van 56 mannen en 46 vrouwen met 208
personen.
Zij verminderde door hel overlijden van
22 mannen en 22 vrouwen en het vertrek van
Q'i mannen cn 76 vrouwen met 216 personen.
Zij bedroeg aizoo op 1 Januari 1911
1710 mannen cn 1716 vrouwen of 3426 pers.
Er Werden 22 huwelijken gesloten
LETTEREN EN KUNST.
Bjj de 31 dezer door de zangvereeniging
Tol oefening en Uitspanning alhier te ge
ven uitvoering van Das Licht, oratorium van
Loreuz naar mij meenen de eerste uitvoe
ring in ons land zullen als solisten op
treden moj. Tibo, sopraan, mevr. Lasius,
mezzo-sopraan, en de heer Otto Sösse, bari
ton.
Vlissing's Mannenkoor.
Men schrijft ons uit Vlissingen:
Voor een klem publiek gaf Dinsdagavond
genoemd Mannenkoor, directeur de heer André
3 Goijsen, in het lokaal Buning een concert,
waaraan dc heeren 1. F. en Hub Pennings
uit Goes als tenor- en haritonzangec welwil
lend hun medewerking verleenden
ln tegenstelling met andere concerten, door
dit koor gegeven, bestond hel programma nu
uit een twaalftal kleine nummers, waaronder
een paar voor viool en piano.
De verschillende liederen werden over 'tal-
gemeen vrij zuiver gezongen en met juiste
voordracht naar den eisch weergegeven „Weihe
des Gesanges" van Mozart vormde een flink
begin ln „Leb'wohl mein Vaterland" van F.
Abt moest het koor een paar veeren laten.
Vooral in het derde en vierde couplet had
de zang door detonatie te lijden.
„Het Lied", van J. I'. Heye, alsmede
„Krijgslied", van R. Hol voldeden beter.
Met genoegen hebben wij geluisterd naar wat
de heeren Pennings ons te hooien gaven. In
aanmerking nemende, dat zij geen beroeps-
zangers zijn, mogen wjj over hun optreden
tevreden zijn. Beiden hebben hun beste
beentje voorgezet cn uit 't luid applaus, dat
na hun liederen weerklonk, mogen zjj gerust
de gevolgtrekking maken, dat wat zjj ten beste
gaven, in den smaak viel cu de wjjze 'waarop
zij" het deden de goedkeuring der aanwezigen
wegdroeg In 'tbjjzonder noemen wij „Schei
den", van R- Gerretsen; „In de lenfe" van.
