MIDDGLRURGSCHG COURANT.
w
Maandag
2 Januari.
11%:
BUITENLAND*
i
184* Jsargaig,
1911
n*l eourant verschijnt d g e 1 ij k 6, met uitzondering van Zon- en feestdagen.
4Tf§» par kwartaal, zoowel too? Middelburg als voor alle plaatsen, in Nederland franco pp. f t
Afzonderlijke nummers kosten 6 cent.
Advertentiën b(j abonnememt op voordeclige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zgn aan het bureau te bekomen.
AdvertenfciBn voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór
aan ^het bureau besorgd cgn.
Adverfcentlën20 cent per regel. Bij abonnoment veel lager. Geboorte-, dood- en
allo andero familioberiohton en Dankbetnigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 oent; Boolames 40 oent per regel, Groote lettors naar do plaats, die xfj ion om nu
Tot do plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig oit Z e e 1 a n d,r betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ie gereobtig het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB EJb
HAB As., NI. Voorburgwal 266, Amsterdam-
Dit noramer bestaat uit drie bladen.
EERSTE BLAD.
Middelburg 31 December.
HET JAAR 1910
I.
Gean oorlog; geen oorlogsgevaar door
groats geschillenveel vredesbetuigingen
van minister»veel vorstenbezoekeu over
en weer met bijna aandoenlijke vriend
schap eenige ministerieele Kamer-rede
voeringen over internationale beperking van
de bewapeningeen paar bevredigende
arbitrage-uitspraken in netelige kwesties
oen Caraegiefonds voor bevordering van
den wereldvrede, het zou werkelijk bijna
op een begin van oon paradijsachtig tijd
perk van Wijtenden vrede gaan g
waaneer niet daartegenover een minstons
ovea lang lijstje stond van vermeerdering
van krijgsnitgaven een bijna paniek-achtige
aanbonw van nog meer Dreadnoughts in
Sngelandeen verhooging in Daitscbland
van de vredessterkte in het leger; marine-
reorganisatie en vermeerdering in Frankrijk
dito in Oostenrijk; dito in RuBlanddito
in Turkije; dito in China; klachten van
onvoldoende verdediging in de Vereenigde
Statenkustverdedigingsplannen in Neder
land en Zwedenvlootvermeordering in
Noorwegen ja, eigenlijk is er van ieder
land een voorbeeld op te noemen van
verhooging van de militaire uitgaven. En
toch roept alles vrede t wedeen gaat die
bewapening voort onder het devieswie
vrede wil, moet zich op oorlog wapenen 1
do leer van een duur middel, dat niemand
als afdoende zal erkennen.
We znllen daarom maar hopen dat 1911
•even weinig interessant zal zijn voor de
algemeeno internationale verhoudingen als
1910 het is geweest. Als de couranten zoo
interessant worden dat de meusohen er
haastig naar grijpen, gaat er meestal iets
niet goBd op de wereld.
Behalve die rust heeft de wereldgeschie
denis van 1910 geen algemeenen karakter
trek of hot moest zijn de geldnood in alle
schatkisten. Bijna geen staat, en zeker'geen
groote staat die de twee einden aan elkaar
kan knoopen zonder leening, en bijgevolg
ia men overal aan 't zoeken naar meer
belastingen. Maar het zon onbillijk zijn dat
nu alles op rekening van het militairisme
te schrijven. De sociale wetten vorderen,
en we erkennen dat met voldoening, ook
een groot deel der inkomsten, en trouwens
op allerlei gebied neemt de staatsbemoeiing
jaarlijks zoo toe, dat het steeds hooger
stijgende cjjfer der totaal-uitgaven ook
daarin een verklaring vindt.
Maar het slot van het lied is toch: be
talen 1 Bn opmerkelijk is het dat in twee
der voornaamste landen van Europa de
geschiedenis van 1910 beheersoht wordt
door den strijd wie er zal betalen, wat
vanzelf geleid heeft tot een strijd tusschen
de rijken en de minder bedeelden, tnsschen
de oude laudanstocratie en den nienweren
handel en industrie, tn»«chen de partijen
van behoud en van vooruitgang.
We bedoelen natuurlijk Duitschland en
Bngeland.
In beide landen dateert do strijd reeds
uit het vorige jaar, maar bij heeft ook in
1910 in den politieken toestand doorgewerkt
als gist.
Want als in D u i t a o h 1 a n d de conser
vatieve partij nu met schrik ziet, hoe bij
de tnsschentijdsche verkiezingen in vroegpr
hechte conservatieve bolwerken hun candi-
daten door tegenstanders van links verslagen
worden, dan is een der oorzaken daarvan
de algomeene ontevredenheid over do
brutaal-egoïstische manier waarop de con
servatieven, zij 't ook met behnlp van het
eentrnm, de nieuwe lasten heeft verdeeld.
In ook is in diezelfde ontevredenheid de
reden te zoeken van de krachtiger geworden
propaganda der sooiaal-democraten, die zioh
op indrukwekkende wijze uitte in de kiea-
rechtbetoogingen. in Pruisen, en op minder
lofwaardige wijze misschien ook in onlusten
als die van Moabit. EiuJiot is al weer
dezelfde algemeeno toestand, welke de
vrijzinnigen bewoog tot nauwere aaneen
sluiting tot dén party, die de plaats zal
innemen van de drie of vier groepen welke
men tot nu toe onder hen aantrof. De
nieuwe Rijksdag-verkiezingen naderen. Ze
zullen in 191? plaats hebben, en als alle
groote gebeurtenissen werpen ze hun
Hckadnw voornit.
Maar voorloopig viert het conservatisme
in Duitschland nog hoogtij, en al heeft de
kanselier nog onlangs zich verweerd tegen
het meesterachtige geven van voorschriften
dat zij zich jegens hem aanmatigden, hij
vaart tooh in dezelfde richting als de con
servatieven, zij het ook niet in hun schuifje.
De door hen gevraagde sooialisten-wet
bijvoorbeeld wil bij niet. Maar zijn bestrijding
van het socialisme is niet minder fel dan
de hnnne.
Geen duidelijker voorbeeld van dat in een
zelfde richting gaan bestaat or dan in de
hardnekkigheid waarmee de regeering in
zake den vleeschnood, in weerwil van alle
klachten uit de steden en de industrie-
kringen, vasthoudt aau het agrarische
protectie-stelsel, waarbij alle invoer, die ten
van de landjonkers kan zijn, wordt
voorkomen.
Maar zelfs al doet de regeeriog niet naar
den zin der conservatieven, dan nog krijgen
zij hun zin. De kiesrechthervorming in
Pruisen, door de regeering voorgesteld om
een eind te maken aan het belachelijke
stekel dat daar nog gold, ia door toedoen
van de conservatieven, geholpen weer door
hun centrum-vrienden, zco verfomfaaid dat
de regeering haar ten slotte introk en den
ouden toestand voorloopig Het blijven be
staan. En in Mecklenburg ging het nog
veel erger. Daar werden de plannen der
beide hertogen om hun state a een grond
wet te geven, tot nn toe eenvoudig belet
door den hardnekkigon tegenstand der
j on kers.
In Zuid Duitschland waait eeu frisschere
wind. En het ib te verwachten dat die zaj
doordringen in menig Pruisisch district,
waar tot nu toe het feodalisme, al was het
ook duf, tooh nog altijd sterk block.
In Engeland is iets dergelijks aan de
orde, zij 't ook in anderen vorm. Het is
daar in 1910 ongewoon toegegaan. In het
begin van het jaar een verkiezing, en in
bet eind weer een, beiden met vrijwel
donzelfden uitslag, oogenechijnlijk over ver
schillende, maar in den grond over gelijke
onderwerpen.
Het ging in het begin van het jaar om
i vraag of men naar de plannen vau don
vrtjmoedig-welsprekenden minister Lloyd
George de rijken zon treffen in do niet door
eigen toedoen verfciegen waardevermeer
dering van hun grondbezit, dan wel of men
door invoering van beschermende rechten
aan de belastingen „een broederen grond
slag" zon geven, zooals de tariefhervormers
het uitdrukken. En aan het eind van het
jaar ging het om de vraag of het Huis der
Lords zijn veto-recht zal behouden, dan wel
op den duur zal moeten wijken voor de
meening van het door het geheele volk
gekozen Lagerhuis.
1 toch was het in den grond dezelfde
kwestie. Want het waren de Lords die de,
hen het sterkst treffende, voorstellen van
Lloyd George hadden verworpen, en die
daardoor zelf den strijd hadden uitgelokt
over hun voortbestaan in hun tegenwoor
dige positie. Die strijd heeft een halfjaar
lang een stagnatie ondergaan, doordat na
den dood van koning Eduard d<
eigenaardige proefneming werd genomen, om
e>n oplossing van de bestaande geschillen
te krijgen, niet door een beslissing van het
parlement of door de kiezers, maar door
een vergadering van de partij-leiders: de
veelbesproken veto-conferentie. De proef ia,
na een half jaar van telkens vergaderen,
mislukt verklaard, en bijna dadelijk daarop
is toen opnieuw een beroep gedaan op de
kiezers, die aan de rogeering dezelfde
meerderheid gaven als in Januari.
Wat er nu zal gebeuren, op welke wijze
de regoering haar voorstellen tot afschaffing
van het recht van veto der lords zal'doór-
drijven, en in hoever zij rekening zal bonden
met de eigen hervormingsplannen der lords,
zal tot de gesohiedenis van 1911 behooren.
Maar dén ding is zeker meer nog
nu zal dan op den voorgrond treden de
man, die ook reeds in het afgeloopen jaar
altijd achter de regeering stond, voortdu
rend dreigend met zijn macht om den
levensdraad van de liberale regeeriug af te
snijden, als zij tegen zijn zin handelde,
nl. Redmond, de leider der Ieren, die et
wel voor zorgen zal, dat na do afschaffing
van het veto der lords de Iersche kweitie
als eerste punt op de agenda staat.
Yóór we van deze beide landen afstappen
zij nog een gemeenschappelijk feit in her
innering gebracht, n.l. de strijd tusschen
de groote organisaties van werkgevers
werknemers. In Duitschland zag men de
reusachtige uitsluiting in de bouwvakken,
welke maanden lang een volslagen stil
stand in die vakkon over het haele land ver
oorzaakte, met eeu overwinning der werk
gevers tot slot. Een zelfde resultaat had de
omvangrijke uitsluiting op de scheepswerven,
en ook de, door werkgevers-solidairiteit
daaruit voortvloeiende uitsluiting in de
metaalindustrie.
Hetzelfde verschijnsel van patroonskracht
men in Engeland op de werven, in de
op enkele spoorwegen,
nige mijndistricten. En daar in
was vooral opmerkelijk het toe
gebrek aan tucht in de trade-
unions, door de weigering der aangeslotenen
om zich neer te leggen bij do besluiten van
do verenigingsbesturen, een factor die de
positie -der vakv-*reenigiugan niet weinig
verzwakte.
Heel anders van karakter is do sociale
strijd in Frankrijk, die daar denheelon
politieken toestand beheerscht Hij is daar
veel moer van revolutionnairen aard, door
dat hij, onder leiding van de Confederation
générale du travail, de beruchte C. G. T.,
zich richt, niet vaksgewijze tegen de werk
gevers, maar in het algemeen tegen de
staatsmacht. Het ie niet toevallig dat de
sociale actio zich in Frankrijk vooral geuit
heeft onder het personeel van den staat of
van veel omvattende ondernemingen onder
wijzers, post en telegrafie, spoorwegen,
eleotriciens, en ook van de koopvaardij,
(n.l. de insertts manhtnes) en de dokwerkers.
Men heeft die revolutionnairo beweging
zien opkomen onder bet ministerie-Oombes;
zien aangroeien oader dat van Clemencean,
die beiden weigerden er met kracht tegen
op te tredenen haar toppunt zien berei
ken onder het eerste ministerie vsd Briand,
die, al is hij oud-sooialist, zich genoopt
zag de volle staatsmacht to gebruiken
tegen de spoorwegstaking, welke hij weigerde
te erkennen als sociale beweging en geheel
behandelde *1b poging tot revolutie. Hij
heeft schitterend overwonnen, èn door zijn
doeltreffende maatregelen, èn door het zede
lijk overwicht van zijn prachtige, kalme
vastberadenheid in het bekende Kamerdebat,
toen met zelfs in Frankrijk onbekende hef
tigheid de golven van het hartstochtelijk
geschreeuw over hem heensloegen. In 1911
zal un moeten blijken of de Kamer meegaat
met zijn arbitrage-plannen ter voorkoming
van spoorwegstakingen.
MËFDAU1UHE1D.
Het Genootschap der moederlijke Welda
digheid alhier ontving van mej. P. S
van den Thoorn een legaat van f 200.
De Vereeniging tot het bezoeken der armen
alhier ontving, onder letter E, f 100.—
Door de Commissie voor spijsuitdeeling al
hier is ontvangen, onder letter E, f 100.
HOOGWATER.
te Vlissingen.
Zondag 1 Jan. nu
Maandag 2
Dinsdag
"Woenxdag.
Donderdag
150
237
314
853
4 32
514
6.04
DE BEROERING IN PORTUGAL.
Het is niet gemakkelijk te weten te komen
wat er in Portugal gebeurt.
Stellig wordt verzekerd dat het bericht over
de ontdekking van een groot royalistisch com
plot niet bevestigd wordt, en dat het in Por
tugal kalm is Maar toch wordt erkend dat
de zaken in Portugal van kwaad tot erger
wórden, en in een bedenkelijk stadium komen.
Een heer die pas uil Portugal te Londen
terugkwam, beeft in een onderhoud met een
Reutervertegenwoordiger opgemerkt, dat de
poging om in de haast in Portugal een re
geering te vormen niet met succes be
kroond is.
„Er bestaat desorganisatie in alle publieke
diensten," zei deze zegsman „De discipline in
het leger is verre vau bevredigend. De man
schappen bijvoorbeeld salueeien herhaaldelijk
hun officieren niet, en doen over het algemeen
hun taak op een flauwe maniet Overal zijn
de conventie en de tucht losser geraakt; dit
is merkbaar aau het gedrag van het publiek
in schouwburgen en andere openbare plaat
sen van vermaak, waar een voorstelling vaak
wordt afgebroken doordat do toehoorders re-
volutionnaire of smerige liedjes zingen. Sedert
de revolutie zijn er ook geschillen in bijna
iederen tak van nijverheid."
Die laatste opmerking over arbeidsgeschil
len wordt bevestigd door hetgeen de „Temps"
reeds Donderdagavond meldde.
Er werd echter door een firma van Portu-
geesche bankiers te Londen op gewezen, dat
de verontrustende invloeden nog niet ernstig
den handel hebben aangetast. Slechts in enkele
fabrieken is de arbeid beperkt door geschil
len met do werklieden, maar de groole uit
voerhandel naar Brazilië gaat gewoon zijn
gang, en de financiëele zaken hebben niet
geleden.
De verklaring daarvan is dat het voorname
handelselement van bel land zich bijna geheel
onthoudt van actieve deelneming aau de poli
tiek. Dat is zelfs zoo sterk dat wanneer in
Portugal een handelaar lid van het parle
ment wordt, zoo'n verkiezing eerder verla
gend dan verhoogen'd werkt voor het pres
tige van zijn firma.
Van veel ernstiger aard dan de arbeidsge
schillen is hel gebrek aan discipline bij
leger en vloot. Men zal zich herinneren dat
de maatregelen, door de regeering van koning
Manuel genomen tegen de oorlogsschepen,
bemanning niet meer to vertrouwen was,
aanleiding werd tot de dadelijke deelneming
der vloot aan de revolutie. Nu zou iets der
gelijks evengoed mogelijk zijn.
In het licht van al do hier vermelde bij
zonderheden komt nu ook helderheid in het
in ons vorig nommer vermeld decreet, slrafbe-
dreigend tegen hen die de regeering beleedigen,
en tegen hen die valsche geruchten verspreiden.
En tegelijkertijd blijkt toen ook te zijn ver
schenen een decreet, bepalend straffen voor
vergrijpen tegen de krijgstucht.
PRINS MAX VAN SAKSEN.
Een telegram, uit Dresden aan de Kóln.
Ztg. zegt dat de evangelische bevolking van
Saksen diep ontroerd is door de berichten
uit Rome over de gebeurtenissen bjj de au
diëntie Van prins Max by den Paus. Men
hoopt dat de voorstelling der feiten onjuist is.
Het Saksische volk, zegt de correspondent,
ziet in den prins minder den Roomschen
priester, dan hoven alles het lid van een
Duitsch vorstenhuis, dat over een zuiver
evangelisch land regeert. 2
Voorts heersebt ook ontstemming over de
gebeurtenissen met dé bekende verklaring op
officieele plaats in het Ihesdener Journal
opgenojmen, waarin de onderwerping van
prins Max werd geprezen, De landsbisschop
Scbafcr, die de verklaring opstelde, heeft wel
vóór het afdrukken, telephonisch erover ge
sproken, met den koninklijken huisministcr.
Maar deze was ziek en verzocht den bisschop
de verklaring aan de staatsministers voor
te leggen, wat niet geschied is.
Het verlangen van den Paus om noch het
katholieke koningshuis van Saksen, noch de
protc8lantsche bevolking te kwetsen, zou ech
ter juist do oorzaak zijn geweest dal de
Paus afzag van een openlijke verdoeming van
het artikel van den prins, en dal hij het in
cident a's beëindig beschouwt na diens on
derwerping
Beknopte Mededeelingen.
Het ging Vrijdag in den Belgischen
Senaat nóg rustiger toe dan in onze Eerste
Kamer. Toen men de bespreking van de be
grooting hervatte, vroeg de voorzitter Van-
denpeereboom dat de sprekers van. het woord
zouden (afzien of zeer kort zyn. Daar de
linkerzij staakte werd immers de bespreking
nutteloos. De Senaat, om in voldoend getai
to zijn, had een beroep moeten doen op ver
scheidene zijner leden, wier gezondheid niet
goed is. Laat ons, zoi de voorzitter, uit
eerbied Voor hen niet nutteloos de zitting;
verlongen
De sprekers, die zich hadden doen inschrij
ven, zagen toen af van het woord ca mea
ging dadelijk over tot de stemming.
De tradities van koning Leopold voort
zettend, aanvaardt koning Albert hot petor-
schap over eiken zevenden zoon, die er in
België geboren wordt.
Maar nu gebeurde bet dat in een werk
manshuisgezin een zevende en tevens een acht
ste zoon werd geboren, of liever twee zevende
zonen, want zij zagen samen het levenslicht
Wat moest men nu doen? Geneesheeren of
juristen raadplegen, wie" eigenlijk do zevondo
zoon was
De koning hakte den knoop door en kon
digde aan dat hij het peterschap over het
óéne kind aanvaarde, terwijl prins Leopold
peter van liet andere zou zijn, volgens de keus
der ouders.
Bij het fort Burgoyne te Dover zag
men Donderdag een vreemdeling, vermoedelijk
een Duitsclier, die door een looncelkijkor keek,
en )die (aanteekeningen maakte
Een spion Het kon niet anders. En het
gerucht Vloog door de lucht naar Dover*
waar hel veel beweging verwekte in de mili
taire kringen, en toen naai- Londen waar
het in de couranten verscheen, en de men-
schcu zenuwachtig maakte.
Totdat rustiger maar overtuigend de tegen
spraak achter aan kwam. De bewakers van
het fort waren naar den man tocgcgaunj,
die hun zyn aanteekeningen liet zien Ze
bleken heel onschuldig te zijn. De man was
bezig .vogels te bestudceien.
Mevrouw Mary Clarke, een van de voor
vechtsters van de beweging voor vrouwea-
slemrecht en een zuster van de bekende
mevrouw Pankhurst, is overleden. Zij was
vorledeil week Vrijdag uit de gevangenis ont
slagen, (Waar zij een maand gezeton had,
liever dan een boete van 5 pd. st te^/o talen.'
die haar wegens het inslaan van ruiten was
opgelegd- Te barer eere hadden de stemrecht
vrouwen Vrijdag een noenmaal aangericht.
Den volgenden dag werd zij ziek en* kort
daarop stierf zij.
Door de Fransche clericale Univers wordt
luide geklaagd over gebrek aan offervaardig--
beid bij de Fransche katholieken. Da kerk
na de scheiding vair den Staat, thaiis -g«
heel op zich zelf aangewezen. Maar de op
brengst der geloofspenning neemt eer af dan
toe. Er zijn geestelijken, die zicli mot een
inkomst van |150 tot 200 gulden tevreden,
moeten stellen en dus wel genoodzaakt zijn
er een of ander handwerk by to doen.
Alhoewel er zes jaar verloopen zijn,
sinds den bloednacbt van Belgrado, toen, in
den Konak, de laatste der Obrenowitsj's ver
moord werd was de nalatenschap van den on-
gelukkigen koning nog altijd niet vereffend.
Daags na den akeligen nacht had men in
de laden van het bureau van generaal Lazare
Petrowitch, eersten adjudant des konings, een
som van 250000 Ir. gevonden.
Petrowitch was een der eersten onder do
slagen der koningsmoorders gevallen, on nie
mand kon bewijzen hoe dit geld zich in de
lade van zijn bureau bevond. De erfgenamen
van den generaal eisebten de som op. Een
proces werd -^ingespannen.
De rechters Vhjj Belgrado hebben nu be
slist dat koningin Nathalie hlgeuieerc.
name is, en dat de 250 000 Ir. haar ook toe
komen. I
De beruchte Boelgaarschc agitatOT, ge
neraal Zontsjef. oud-voorzitter van het Cen
traal Macedonisch comité, inrichter der vroe
gere Boélgaarscho expedities in Macedonië;,-
is overleden.
Na levendige discussies heeft de Rus
sische Rijksdoema het voorstel tot urgentver-
klaring van de interpellatie over de studen-
tcnonlusten te Odessa verworpen. Zij giug
daarna uiteen tot 30 Januari.
In Barcelona staat weer eens het haven
bedrijf stil. Het begon met de kolenlossere,
maar Vrijdag hebben de havenarbeiders uit
solidariteit allen het werk neergelegd even
als de karrevoerders
Duitsche en Amenkaansche firma's te Bar
celona hebben de regeering verzocht, troepen
te zenden, om hen in staat te stellen on
gehinderd hun goederen uit de haven te kun
nen wegbrengen.
Uit Teheran wordt aan de Temps ge
seind, dat de regeering ontslag heeft genomen*_
nadat hare pogingen om de nota van de
Britsche regcering iugetrókken te krygen,
mislukt waren
