MIDDELRURGSCHE COURANT. r. 30» 133* Jaargaig. Zaterdag 24 December. Middelburg 23 Becemkr. Kameroverzicht. zZ:. geaoBMingeïi ess. SIS Stad en ProvinKie. Onderwijs. 1919 Dexe courant verschijnt dag olijks, met uitzondering ran Zou- on Feestdagen. tt'ja por kwartaal, «oowel voor Middelburg als voor alle plaathen in Nederland franco pp. f 3 Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Advertentiën bjj abonnemesnt op voo-d6olige voorwaarden. Prospeotussen daarvan zgn aan bot bureau te bekomen. Advertenties voor het eerstvolgende nnrumer co-tot fles middags vóór éón nnr aan het bnre&n bezorgd zgn. Advertentlën2'i oent por regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, doou- on allo andere fam lieberiohtm en Dankbetuigingen van 1—7 regols f 1.50elko regel mee? 20 cent, Beclamos 40 cent por regel* Groote letters naar do plaats, dio zij innemon Tot de p'aatsing van adverteutiën en roolamoB, niet afkomstig Dit Zeeland, 'betreffonds Handel, Njjverheid eu Gcldweiou, is gerechtig het Algemeen Adverlentle-llnreaa A. DE) ï«jf> NAB As., N.Z- Toorbnrgval 28(1, Amsterd>m i| Maandag, Tweeden Ker&fdng, ver- srhtjat de Mtddelburgrche Courant ule(. Over en Weer „De Standaard" en ;.De Nederlander" zijn nog druk aan het kibbelen over de jongste gebeurtenissen in ons parlement. De eerste stelt dr Kuyper nog steeds voor als de vermoorde onnoozelhenl, de laatste be weert dat diens orgaan de feiten verkeerd voorstelt Het blad van jhr De Savornin Lob man zal dit nog nader aantoonen Zoo ook laten de reclitsche bladen bijzon der bel licht vallen op de houding door de linkerzijde i n de Tweede Kamer tegenover den Minister van Marine aangenomen ffu, wij zullen die niet in alle opzichten verdedigen, maar wij willen er tocli even op wijzen dat de tergende houding van Minister Wcntholt daartoe alle aanleiding gaf Hjj toonde hoegenaamd geen zelfvertrou wen, zoo wordt o a door den overzichtschrijver der „Arnh. Crt." opgemerkt „Hij wist zich zeker van den steun der rechterzijde, die ditmaal sterk was opgekomen en op zijn lichaam liet hij eenvoudig alles afstuiten. De Minister had blijkbaar deze tactiek gekozen, die hem wonder wel afging en die voordee- len bracht Immers, ging hjj op de inter rupties in, dan was hjj zeker spoedig een verloren man Hij hield de Kamer op een leuke wijze voor den mal, .maar deze houding van den heer Wentliolt, door vrees ingegeven, was onuitstaanbaar De rechterzijde scheen aan vankelijk benauwd, hoe de Minister het er zou afbrengen, bang voor het debat, vooral na de felle aanvallen van Woensdag. Maar toen de heer Wentholt een merkwaardig dik ten huid bleek te bezitten, kwam er ontspan ning rechts. Men lachte eens en was blijde 'dat de Minister zich zoo angstvallig van re pliek onthield En de afgevaardigde van Goes keurde o. a. ook zeer het gebeurde met ds. Warnars en hef geven van een gezaghebbende stem aan een vereeniging van particulieren af. Een zeeman die zoozeer alle flinkheid over boord worpt als de Minister van Marine, zoo (karakterloos draait, geeft zelf aanleiding tot spot en ergernis. Zitting van Donderdag. Het (opmerkelijkste bij het heden voortge zet pnderwijs-debat was de heftigheid, waar mede Minister Heemskerk zich verzette togen de verlangens, Woensdagavond door de hee- ren Van Wjjnbergen en Van der Molen geuit, om door wetswijziging subsidieering van het bijzonder onderwijs van gemeentewege mogeljjk te maken. Was die ontstemming misschien te wijten aan een vermoeden, dat achter die verlangens) 'de werking van een „stille kracht" te zoeken Was, dezelfde „stille Jcraclit", die den heer Duymaer van Twist „in actie" bracht tegen generaal Cool? Best mogelijk Ook Dinsdag trad immers mr Theo bar kras op tegen den (wenscli van den heer Kuyper om een nieuw departement van |Onderwijs te schep pen, zoodoende den pas afsnijdend aan elke mogelijkheid, |dat prof. Woltjer pis nieuwe departements-chef zou kunnen benoemd wor den Het heet nl., dat dit idee aan dr Kuyper's speech over genoemd |Onderwcrp ten gronde slag jzou gelegen hebben Hoe 't ook zij, mr Theo was heden ver schrikkelijk hoos o pden heer Van Wijnber gen sloeg imet den yuist op de tafel iets, dat hem zelden overkomt terwijl hij tcort en bondig zeidc, dat er van een wijzi ging van art. 3 der Lager-onderwijs-wet niets (kon inkomen. Aan het bjjzonder onderwijs was, volgens Z. Ex,, nog wel niet geheel recht gedaan, maar voorloopig kon men toch tevreden zijn Om de denkbeelden, in het Unie- rapport uitgesproken, tot uitvoering te brengen, zou de grondwet herzien moeten worden. Bjj de behandeling der (artikelen toonde Minister Heemskerk zich in zijne beantwoor ding der sprekers, zeer gematigd. Tusschen de eischen, wenken en verlangens, door de rechter- en linkerzjjde 1e berde ge bracht, bewandelde Z.Ex. den gulden midden- Weg. Belangrijk was 's Ministers verklaring, dat hij binnenkort met een herziening der Leer plichtwet Zal Jcomen. Hierbij zullen vooral de administratieve ge breken onder het pog gezien worden. In den namiddag broeiden er weer „hoog politieke" (onweerswolken aan den Kamer- hemel. „Op 't gerucht af" waren de tribunes reeds volgeloopen Het ging (om het amendement Van Vuuren c.s. pm de f 11.600 subsidie voor openbare leeszalen van de bcgrooting ~tw schrappen Tegen deze subsidie is, zooals men weet, in de reclitsche 'pers met uitzondering van „De Nederlander" heftige oppositie ge voerd. Ilet gold hier een „beginsel-kwestie' Thans zou uitgemaakt worden of een reclit sche Kamer dezen rechtschen Minister al of niet pp een dwaalweg, naar het oordeel der anti-revolulionnairen en Roomsch Katho lieken, izou volgen. In de pouloirs werd gefluisterd, dat de Christelijk Historische partij het in dezen niet eens was met de andere coalitie-groepen, en dat ook hier wederom een „stille kracht" aan het werk was. De uitslag der stemming bewees, hoe goed dit gezien was Met 48 tegen 41 stemmen aan het aantal opgekomen leden was te zien, dat men 't over on weer op haren en snaren had gezet werd het amendement verworpen,Voor stemden alle katholieken en alle antirevo- lutionnairen op den heer Van der Molen na tegen stemden de christelijk historischen, op den heer Van Veen na, en de gehee 1 e linkerzijde Van (e voren had mr Theo verklaard, dat hij dc aanneming van het voorstel Van Vuuren aan de Kamer overliet. De voorsteller verdedigde zijn amendement in een zeer hartstochtelijke redevoering, waar bij hij zich baseerde op de z.i. vaststaande feiten, dat de openbare leeszalen „niet neu traal" zjjn, dat Zij verkeerde lectuur onder niet-volwassenen brengen en dat het niet op den weg van den Staat ligt dergelijke inrich tingen te steunen Ook wijdde hij laug en breed uit over liet kosten-argument. De heer Brummelkamp bestreed dén post op grond, dat het anti-revolutionnair beginsel er zich tegen verzette In een zeer gclioone redevoering, welke grooten indruk op de Kamer maakte, be streed do heer De Visser het amendement Z. i. mocht het exclusive standpunt, door de katholieken hier ingenomen, niet aanvaard wordenhet prolestantsch beginsel brengt po sitief mede, dat ondanks dc excessen, die er soms het gevolg van kunnen zijn, de vrij heid gehandhaafd moet worden. De open bare leeszalen zijn geenszins „verlengstuk ken" der openbare school, want hier wil „openbaar" zeggen v e e 1 z ij d i g in tegen stelling (met „openbaar onderwijs", dat z. i veelal het begrip eenzijdig dekte. Er bestaan tien openbare leeszalen in ons land en in de besturen daarvan zijn alle richtingen vertegenwoordigd. Dit gaf hem een waarborg, dat de „ongewenschte neutraliteit" hier uitgesloten is. Hij zou dan ook met volle pvertuiging tegen het amendement ptemmen. Met luide bravo's juichte de linkerzijde deze redevoering toe. Verder spraken nog tegen het amende ment de heeren Schaper en Bos, die beiden op het praktisch nut der openbare leeszalen wezen. De heer .Schaper verweet nog even den vrijzinnigen, dat zij verleden jaar niet krach tiger voor deze zaak waren opgetreden Ten slotte werd de post verdedigd door den Minister, die in een kort speechje uit- cenziette, (waarom hij niet geaarzeld heeft dezen post pp de begrooting te brengen en zijn vertrouwen uitsprak in dc „Vereeniging van besturen van Openbare leeszalen," die hem van advies gediend heeft. Daar van replieken werd afgezien, werd het debat aanmerkelijk bekort Ook hij de afdeeling „Kunsten en Weten schappen" werden enkele speeches „opgezou ten" zoodat jde [Imgrooting van Binnenland- sche Zaken om half zes, zonder hoofdelijke stemming, ikon worden aangenomen. Daarna passeerden nog vele kleine ont werpen den hamer van den voorzitter. Dit ging in Keer snel tempo, begrijpelijk, waar er nog 40 wetsontwerpen vóór Zaterdag a s. afgehamerd moeten Iworden. Morgen slotzitting. KORTE MEDEDEELINGEN VERGADERINGEN. Te Utrecht werd Donderdag een buitenge wone algemeene vergadering gehouden van de „Vereeniging van archivarissen in Nederland." Daarop werd behandeld het prae-advies in zake eischen voor een academische opleiding tot een wetenschappelijke archiefbetrekking, waarover preadviseurs waren de heeren mrs. S Muller, Th. J. A. Feith en R. Fruin. Na discussie werd het preadvies in zjjn ge heel aangenomen. Tot bestuurslid werd gekozen, in plaats van mr. Fruin, die wegens zijn benoeming tot hoogleeraar moet aftreden, de heer mr. P. G Bos te Den Haag. Daarna werden de heeren mrs. Feith, Bon dam en Bos resp. gekozen tot voorzitter, penningmeester en secretaris. De vergadering werd vervolgens door prof. Fruin met de gebruikelijke plichtplegingen ge sloten. In de vergadering der „Ned. Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst" werd onder meer besproken de afgifte van ziektcbriefjes ten behoeve van fondsen. Een motie Den Haag, luidende„De behan delende geneesheer geeft zioklebriefjes om daarmede de arbeidsongeschiktheid te consta- teeren," werd aangenomen mot 71 tegen 81 stemmen Bjj kon. besluit is R E. Peelen benoemd tol adjunct-tolk aan Harer Majesteits gezantschap te Tokio en is aan den gezantschaps-attaché in al- gemeenen dienst JR. Roosmalc Nepveu, op verzoek, eervol ontslag verleend is tot wederopzegging benoemd tol Rijks- keurmeester in bijzondcren dienst te Leiden S. Douma, adj.-directeur van het gemeentelijk slachthuis aldaar is aan dén (Officier-machinist der 1ste kl bij den jnarinestoomvaartdienst, J. W. Kap- leyn, op verzoek, wegens langdurigen dienst, eervol ontslag uit den zeedienst verleend, onder toekenning van pensioen, -en is bij den (marine-stoomvaartdienst bevorderd tot officier-machinist der lste kl., de officier machinist der 2de kl. J. C. van der Ben Het „Centraal bureau voor de statistiek" wenschte in het bezit te komen van collec tieve arbeidscontracten In verband daarmee zou dc Kamer van Koopliandcl te Middelburg gaarne van bestuurders van inrichtingen waar zulke con tracten (bestaan, een exemplaar Willen ont vangen aan het adres van den secretaris der Kamer, stadhuis bus Helm Bij het tweede bataljon 3e regl. inf. te Middelburg zijn in bet jaar 1910, 282 miliciens ingedeeld die aan een proef in lezen en schrijven werden onderworpen Drie konden noch liet een noch het andere. *Tot ontvanger der registratie en domei nen te Amersfoort is benoemd J. van 'tSant, thans ontvanger der registratie voor de bur gerlijke acten en der successierechten te Middelburg Uit Vlissingen Hedenmorgen is op het stoomschip „Prins Hendrik", in reparatie liggende op de werf der kon. Mij. „De Schelde" een werkman, ze kere B. uil Middelburg in het voorruim van dat schip gevallen, waardoor hij ernstig aan het hoofd verwond werd Per brancard werd de man naar de R. K Weesscliool vervoerd. De heer M. Reijngoudt te Yerseke,die een reddingboot voor onderzeesche oorlogs schepen heeft uitgevonden, heeft bericht ont vangen, dat zijn uitvinding door een commis sie van onderzoek, die benoemd werd door het Fransche ministerie van oorlog, is goed gekeurd. Dezelfde commissie onderzoekt thans nog eenige andere systemen. Het systeem, welk het best wordt bevonden, zal worden aange kocht. Een onbekende beeft voor dien aan koop fr. 100.000 beschikbaar gesteld. Dit eigenaardige bericht komt in een paar bladen voor. Het heeft veel van een reclame. Met ingang van 1 Januari 1911 is benoemd tot 2den lichtwachter aan boord van 's Rijks lichtschip Schouwmbmlc, de 3de lichtwachter aan boord van 's Rijks lichtschip Noord-Einder, C. Berwald De gemeenteraad van St. Philips- 1 a n d benoemde Donderdag tol tijdelijk wet houder den lieer J Dorst. Deze benoeming was noodig geworden door de langdurige on gesteldheid van den wethouder J Mol. Verder besloot de Raad het tractement van den onderwijzer met hoofdakte in de kom der gemeente met f50 te vorhoogen Te BoschkapeUe had deze week een jufvrouw een buiten!.-insje Ze vond in de kippenloop een gouden ring terug, dien zij circa anderhalf jaar geleden was kwijt geraakt. In de Donderdag le Neuzen gehouden raadszitting werd medegedeeld |dat van het Rijk de noodige vergunning is verkregen voor geheele demping van de gemeentehaven en werd een daartoe met het rijk te sluiten con-, tract goedgekeurd. Voorts werd besloten tot algcheele demping der gemeentehaven en het maken van een rioleering iu het omliggende deel der gemeente over te gaan, waarvoor een crediet van i 20.000 werd beschikbaar gesteld. De uitvoering van dit werk zal hel gevaar voor joverslrooming bij hooge water vloeden «lo-en verdwijnen Aan de vroedvrouw 1e Sluiskil, mej'. Van de Putto, werd wegens ziekte een verlof van drie maanden toegestaan, niet behoud van salaris. In beginsel werd goedgekeurd dat ook an dere gemeenteambtenaren in geval van ziekte, evenals aan de onderwijzers, wordt toegekend gedurende 0 (maanden vol en daarna half salaris, 'waarna izij wegens ziekte in ver lof zijn, doch in verband daarmede werd aan genomen een voorstel dat de benoemden zich aan een (onderzoek van de gemeentegenees- heeren moeten (onderwerpen en hunne be noeming vervalt. Wanneer blijkt dat ze niet gezond zijn Tot vroedvrouw in de kom werd benoemd mej W. G. L. C. van Dijk te Schoonhoven De afdceliug Axel van den „Bond voor Staatspensionneering" telt thans 146 leden. De rekening over het afgcloopcn jaar bedraagt in ontvang f 85 30 en in uitgaaf f 54,GO5. Er is aldus een batig slot van f30.69V:> Aan den secretaris-penningmeester (werd voor dit jaar een gratificatie verleend van vijf gulden voor zijn werkzaamheden Door de landbouwafdeeling aldaar is mot algemeene stemmen het voorstel van het hoofdbestuur tot contributieverhooging aan genomen. KERKNIEUWS De afdeeling Middelburg van de „Ver eeniging tot Christelijke Verzorging vau Krank zinnigen in Zeeland" heeft het voornemen op Donderdag 19 Januari in do Nieuwe kerk te Middelburg een godsdienstige samen komst te houden, waarin als sprekers zullen optreden de heeren J. II. Donncr, voorzitter der Vereeniging, en II Jonker,voorzitter dier afdeeling. Bij die gelegenheid zal ten bate der Ver eeniging een collecte worden gehouden Het aanvangsuur is bepaald op half acht Te 's Gravenhage behaalde de heer R. de Theyc van Koewacht, onderwijzer te Westervoort, de akte Wiskunde M OK1 Tot directrice van het Instituut der Am hemschc Kweekschool voor Onderwijzeressen en tot leerares in de Fransche taal aan die inrichting is benoemd mejuffrouw J M Klerk te .Amsterdam RESHTSZAKEN, Arrondissements-Rrehlbanlc te Middelburg 't Was een opeenvolging van bedclargzaak- jes hedenmorgen voor onze rechtbank. Allereerst nam de 42-jarige kleermaker C. S., alhier gedetineerd, op het beklaagdenbankje plaats. Den 28en November had hg zich, volgens het proces-verbaat, in bedelende houding met uitgestoken hand langs de huizen van Sas van Gent bewogen Beklaagde ontkende alle schuld. Hij ver kocht postpapier en moest om dit aan te bieden natuurlijk zijn hand uitsteken. Hoe licht kon dit niet voor bedelarij aangezien worden. Vergissen is immers menschelijk. Na voorlezing van het proces-verbaal, waar in beklaagde bekend heeft, eisclile hel O M. 12 dagen hechtenis De rechtbank, onmiddellijk uitspraak doen de.' veroordeelde beklaagde conform den eisch. De 60-jarige landlooper A G II. C van O cn zijn 51 jarige collega W. U. waren oude bekenden. Met de gemakkelijkheid van hier thuis te zijn haastten ze zich naar de voor hen be stemde plaatsen. 't Was natuurlijk weer do oude geschiedenis, bedelen langs de huizen te Vlissingen en betrapt worden juist op het oogenblikdat een medelijdende vrouw hen in iedere hand een cent stopte. Eisch 12 dagen hechtenis Vonnis: eveneens 12 dagen hechtenis. De volgende beklaagde, de 43-jarige werk man H van L thans gedetineerd, had zich in dezelfde plaats aan hetzelfde misdrijf schul dig gemaakt. Hij kau werken Eisch 2 dagen hechtenis en 4 maanden op zonding naar een rijkswerkinrichting. Beklaagde had er niets tegen Vonnis: conform den eisch. De 21-jarige sjouwerman J. van E. uit Nieuw- en St. Joosland was dronken geweest. Daardoor wist hij zich niet meer te herinneren dat hij op 17 November den agent van politio A. T. de Loof uit Middelburg, die hem wilde arresteercu, vastgegrepen had on met rukken en trekken tegen zijn arresta tie had geprotesteerd. Daar dc agent hot zich echter wel herin nerde had beklaagde zich hedenmorgen le verantwoorden. Eisch 1 maand en vonnis 1 weck gevan genisstraf. De 32-jarige landbouwer J E de C uit Sl Jansteen stond terecht wegens mis handeling, zwaar lichamelijk letsel ten gevolge hebbende 't Was kermis in Absdalc goweost en de beklaagde liep met een paar makkers 's nachts naar huis. Volgens getuige G. Olieslagers kwam deze met (een paar vrienden oen eindje achter aan. De gemoederen waren een beetje verhit, en uls gevolg daarvan werd er met stecnen gegooid en hoorde beklaagde achter zich koe pen dat hg een „bete-hocrenzoon" was Toen beklaagde met zijn makkere bij zjjn erf gekomen waren, regende bet stecnen, waar om do makkers het veiliger vonden een plaatsje achter de schuur op te zoeken Be klaagde bleef nog even om het hek te sluiten. Juist was hij daarmee bezig, toen getuige Olieslagers op hem afstapte en informeerde wat of hij van dien jongen van Do Rijke moest hebben Toen beklaagde daarop antwoordde, dat hij zich niet herinnerde dat hij van dien jongen nog iets moest hebben, had getuige Olieslagers zijn armen over hot hek geslage* en beklaagde vastgegrepen Daarop ontving hij een slag, waarmee wist bij niet, maar de gevolgen waren van dien aard dat hij nu zijn arm nog niet kon ge bruiken Beklaagde gaf een andere lezing van bet gebeurde Toen hij het hek sloot kreeg hg een steen tegen het hoofd en terwijl Olie slagers tegen het hek schopte vluchtte be klaagde achter de schuur. Hoe de verwon ding ontslaan was kon hij niet verklaren. Waarschijnlijk was Olieslagers zelf tegen hel hek geloopon Getuige L. Rietjes, die de geheele geschie denis meegemaakt had, wist noch van steen tjes, noch van een scheldpartij. Hij had ge zien dat beklaagde een mes in de band had en ook dat Olieslagers, een eind verder bij de haag, een slag met een stuk hout in ontvangst nam. Toen kwam deze weer bij hem, hg zeide niets en de vrienden gingen kalm naar huis Dokter Fruijtier uit Hulst, als deskundige gehoord, verklaarde Olieslagers acht dagen daarna behandeld te hebben Deze had een wond in den hals en kon den bovenarm met meer heiregen. Pezen en zenuwen van den arm (waren doorgesneden, terwijl de eigen lijke verwonding diep was doorgedrongen Een stok kon onmogelijk een dergelijke verwonding hebben toegebracht. Deze moest z i door een krachtigen houw mét een ijzeren voor werp zijn aangekomen Verschillende getuigen k décharge legden de zaak daarna verder uit Zij waren op dien avond bij beklaagde en kropen achter de schuur toen de stecnen om hun ooren vlogen Van de geschiedenis bij het hek wist me mand iets af. Beklaagde kwam even later bij hen achter de schuur en was door een grooten kei bloedend aan het hoofd verwond. De ambtenaar van bot O. M, in aanmer king nemende dat slechts één der getuigen het toebrengen van een slag had gezien, en dat deze beweerde, dat dit met een stok *was geschied, terwijl uil hel verhoor van den desfcundigo bleek dat de verwonding daar door onmogelijk kon zijn ontstaan, vroeg vrg- spraak voor don beklaagde De verdediger mr. P Dielcman trok onmid dellijk profijt van een paar tot de rechtszaal doorgedrongen zonnestralen, door mee te doelen dat er ook in de verklaring van den officier veel zonnigs was. Z.i. sprak getuige Rietjes onwaarheid Pleiter wees er op dat beklaagde zich met zijn familie van arbeider tot kleinen landbouwer heeft opgewekt, en hoe daardoor natuurlijk naijver en jalouzie was ontstaan. Waar de mishandelde bovendien door den zijkant van den weg minstens 1 M. van de haag verwijderd was, was het toebrengen van een ,slag zeer onwaarschijnlijk Beklaagde staat als een vlijtige, oppassende man hekend, en waar in de plaats zelf nie mand aan deze beschuldiging geloof hecht, vroeg pleiter vrijspraak van zijn client De rechtbank, onmiddellijk uitspraak doende, sprak beklaagde vrij en veroordeelde den Staat in de kosten van het geding. Met gesloten deuren werden nog behandeld de zaken tegen A. de W 47 jaar, werkman te Neuzen, beklaagd van overtreding van art. 249 W. v Str. Boklaagde werd conform den eisch tot 1 jaar gevangenisstraf veroor deeld. Verder werden nog, eveneens met gesloten deuren, behandeld de zaken tegen: J. C. V-, 15 j., Vlissingen. Eisch wegens

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1