MIDDELBURGSCHE COURANT,
153- Jaargaig,
Zaterdag
17 December.
Middelburg 16 December.
Sprokkelingen.
Kameroverzicht.
Benoemingen enz.
Dit Stad en Provincie.
Onderwüs.
M'. 297
1910
Deso courant verahgnt dagelijks, met uitaondering ran Zon- on Foeetdagon.
ftfp per kwartaal, soowel voor Middelburg els voor alle plaatsen in Nederland franeo pf
Afzonderlijke nummer» kosten 5 eent.
A d7 e r t e n t i':C n bg abonnememt op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen dearvan agn aan het burean te bekomen.
Adverfyntiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middaga vóór éóa uor
aan het bnreau beiorgd zgn.
Advertentiën20 «ent per regel. Bg abonnement veel lager. Geboorte-, dooi- on
allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regel» f 1.50; elke regel moe*
20 eent. Roolames 40 cent per regel, Groote letters naar de plaat», die rij innemen
Tot do plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, 'betreffende
Handel, Nijverheid en Geldweien, ia gerechtig het Algemeen Advertcntle-ESarena A. DS LA
MA» As., NI. Voorburgwal 266, Amsterdam.*
Hun, die met 1 Januari a. g. zich abon-
neeren op de Middelburgsche Courantwordt
nij nn reed» gratis toegezonden.
De Administratie.
Eet Vaderland geelt, onder het opesbrift:
Parlementair sluitingsuur, de vol
gende lenke beschrijving van het eind der
Tweede Kamerzitting van Dinidag.
iTt Justitiebegrooting i* aangenomen 1
De heer Limburg, die nog aanvesig in,
neemt de honneurs waar, gaat den Minister
gelnkwevsehen, vermoedelijk mede nnmens
vele afwezigen
Maar er staan nog een paar kleine wetgeB
voor Minister Begoat op het menu.
Kn soo waar gaat de heer Tan Idsinganog
het woord voeren (een paar minuten slechts).
De Minister antwoordt: nóg korter.
Dhn een aantal naturalisaties; maar aange
zien er niemand bezwaar had, dat de heer X.
en sooveel «anderen" tot landgenoot worden
gepromoveerd, verdwgnt selfe het laatst aan-
wesige lid, do heer Tan Wjnbergen.
De Kamer is leegl
Maar de voorzitter blfcft meesterlgk in zgn
rol. Vraagt bg iedere naturalisatie of ook
iemand het woord verlangt er is niemand
en aoo niet, dan slnit hg de «beraadsla
gingen" en wordt het ontwerp goedgekeurd.
Zoe ging het een aantal malen en de Mi
nister van Justitie, die blééf, was een beetje
met ajjn figuur verlegen, liep wat heen en
weer, maar kwam niemand tegen 1
Het was afgeloopen het laatste Justitie-
welje was «sondor beraadslaging" aangenomen.
Do vooraitter drukte den Minister lachend
de handbeiden hadden hnn sin de Minis
ter is hoden «vrjj", de voorsitter kan van
daag ann een andere begrooting beginnen.
Ben regeling van den arbeidsduur, een par-
ticele desnoods, wordt steeds voor de «arbei
ders" op het Binnenhof urgenter.
Zelfs zonder avondsitting is Dinsdag de
aoht-nrendag bereikt. Arme stenografsn, jour
nalisten en losers!
Dit Den Haag werd Woensdag, ook aan ons,
gemeld dat «naar verluidt, de rechtersgde van
de Tweede Kamer bare gedragslijn bg de
oorloge- en de marine-begrooting zon bepaald
hebben in dezen zin, dat het te voorsebgn
roepen van een ministerieele crisis aan die
departementen buitengesloten son z|jn."
Wat dit bericht te beteekenen heeft, is niet
zeor duideljjk, merkt Het Centrum op en schrjjft
verder;:
Hez ljjkt ons minstens voorbarig en over
bodig, en maakt een tendentieuBen indruk,
wat toek wel niot de bedoeliDg sal zgn geweest f
Onaannemelijk is in elk geval, dot de
sReehtorxjjde" reeds nu zou hebben meege
deeld, aan wien dan ook, wat hare houding
zal sjjn bg de oorloge- en marine-brgrooting.
Dat heeft men af te wachten.
En van den anderen kant sehgnt het ook
minder correct, de voorstelling te wekken,
alsof do positie der twee betrokken ministers
van dien aard zou zgn, dat de Rechterzijde
te hnnnen bate een bepaalde «gedragslijn"
had vast te stellen.
Zoo wordt voornitgeleopon op de verdediging,
welke de heeren Cool en Wentholt van hnn
beleid sullen hebben te leveren en daarom
trent bg voorbaat te kenneu gegeven, dat
hoedanig die verdediging ook zgn moge de
Reohterzgde met haar votum gereed staat
En voor de Ministers, èn voor de Beehter-
zi|de is dit deolineerend."
Dit protest van oen blad der Beehterzgde
maakt het vreemde bericht niet waarschijnlijker.
Tan verschillende afden, soowol van links
bIb rechts maar vooral ook door vrfzinnige
bladen, wordt hulde gobraeht aan de bekwaam
heden van de beido RoomBch Katholieke
Minister B Regout.
Ce eenige uitzondering hierop maakt de"?".*,
katholieke Maasbode,- een blad dut ook op
andere punten een zeer eigenaardig standpunt
inneemt en \oortdnrend om zgno manierenen
zonderling*: uitvallen met zgn collega's, o. n.
De Tjfd, overhoop ligt.
Bet ontving trouwens menigmaal van de
Hooge GeeBleljjbheid vermaningen over zgn
onhebbelijkheid.
Zitting van Donderdag.
Heden werd een aanvang gemaakt mot do
behandeling der oorlogsbegrooting, waarbij het
gaan zal om het miniateriëele leven van Ge
neraal Cool.
Dit zq'n dus voor liefhebbers van de po
litiek j e debatten I
Natuurlijk gaat zulk een extra uitgezochte
voorstelling gepaard met bijzonder grooto op
komst zoowel van het publiok als van de
Kamerleden.
Een 84 HoogEdolgestrenge Heeren hadden
heden morgen hun naam op do presentielijst
gezet, on zijn ook ter vergadering gebleven.
Voorwaar een ongekende belangstelling, zoo
als in de laatste weken nog niet vertoond.
De gereserveerde en publieke tribunes wa
ren stampvol militairen van allo rangen, ter-
wjjl generaal Cool uiterlijk doodkalm achter
de groene tafel zat te luisteren naar de re
denaars, die ten getale van elf een onge-
lukscijferl het „oorlogsbeleid" door een
criüschen lomp bekeken.
Na afloop van dit debat het was over
zessen viel over het eindresultaat nog Wei
nig te ooideelen. Alleen Eijn cr twee moties in
gediend, die den toestand van den „lijder"
achter de groene tafel nog ingewikkelder ma
ken: een van den heer Thomson om het duel
onvoorwaardelijk af te keuren (de baron Van
de Capelle-affaire), en een van den heer Ter
Laan om de voorgestelde verhooging der offi
ciers-traktementen niet te doen doorgaan.
Hoewel misschien niet zoo bedoeld, zijn deze
beide moties valletjes voor den Minister.
Vooral de motie-Ter Laan is een leelijk
ding, want over de zaak, welke daarbij is
betrokken, is achter do schermen reeds heel
wat te doen geweest.
Van de geheele oorlogs-bcgrooting is die
post: „verbooging van officierstraktenienten"
dan ook de belangrijkste. Men wil n.l. weten,
dat de Minister bij die aanvraag de porte
feuillekwestie zal stellen.
Voorloopig zijn de meeningen over deze
nieuwe regeling zeer verdeeld.
De heer Eland wenscht uitstel, omdat de
Minister de officieion van alle wapens over
één kam scheert.
Generaal Van Vlijmen, die weder eens een
onderwetsehe reactionaire speech hield, is ook
niet tevreden. Waarom niet tegelijkertijd ver
andering gebracht in do pensionneering en
bevordering der officieren?
De heer Thomson daarentegen brengt Z. Ex.
hulde voor de „uniforme regeling"; infanterie,
cavalerie, artillerie en genie krijgen nu alle
evenveel; hij zal dan ook het amendement
van generaal Eland niet steunen, en hoopt,
dat de Minister pal op zgn stuk zal bljjven
staan.
De heer Ter Laan is echter van deze
nieuwe regeling in het geheel niet gediend.
Als de finantiën niet toelaten de tractemen-
ten der burgerlijke ambtenaren te verhoogen,
bestaat er z. i. geen aanleiding dit wèl te
doen voor do militairen.
Van daar zijn motie.
De heer Duymacr van Twist, die bg do
oorlogsbegrooting gewoonlijk als provoost-
geweldiger optreedt, deed zich over deze zaak
heden nog niet hooron; hg kon zijn redevoe
ring nog niet ten einde brengen, zoodat wij
morgen do rest er van krijgen.
De andere heeren van rechts roerden dit
zoo teero punt niet aan.
De heer V. d. Borch van Verwoldo deed
heel vriendelijk tegen den Minister, al keurde
hij het „schieten op Zondag" sterk af.
De heer Van Nispen (Rheden) sprak alleen
over een wijziging der pensioen-wet.
Slechts de heer Artz oefendo een scherpe
critiek uit op het beleid van den Minister.
Deze z.g. „militaire specialiteit" uit het Zui
den is zóódanig ontevreden over den Minis
ter, dat hij nu reeds aankondigde tegen de
voorgestelde 46 millioen te zullen stemmen.
Uit deze speech kon de heer Cool afleiden,
wat hg zoo ongeveer van dezen hoek der
katholieke fractie te wachten heeft.
Ook van links luidde de critiek alles be
halve malsch. Zoowel de heoron Marchant,
Ter Laan en Thomson als de heer Tydoman
klaagden over den jammerlijken toestand,
waarin 's lands defensio geraakt is, en waarbjj
telkens de klacht gehoord werd, dat Z. Ex.
veel te veel toegeeft aan den drang, door zgn
bureau-ambtenaren op hem uitgeoefend.
To oordeelen naar deze redevoeringen mag
men wel vragen, wat deugt er nog bij „Oor
log"?
Het twee ploegen-stelsel is gewogen en te
licht bevonden. Hoe eer hoe liever moet Z. Ex.
dit afschaffen.
Het viermaanders-stelsel blijkt een totaal
mislukt instituut te zijn.
De afschaffing van den fouriers-rang noem
de de heer Tydeman een „heilloozen maat
regel."
Het goede kader, dat heenging, is niet aan
gevuld, klaagde de heer Marchant.
Met de marsch-vaardigheid van ons leger is
het uiterst treurig gesteld. Hierover waren
nagenoeg alle sprekers het roerend eens.
En zoo ging het maar door
Arme Minister Cooll Wat moet hg op dit
alles antwoorden?
Zijn Memorie vaii Antwoord, tellende 121
bladzjjden, zal hem in dezen weinig helpen.
Hulde werd echter den Minister gebracht
voor de instelling der Staatscommissie. Ook
was men zoo billijk om voor al die oorlogs-
narigheid niet uitsluitend generaal Cool aan-:
sprakelijk te stellen.
Een verstandig woord sprak in dit opzicht
de heer Tydeman, die herinnerde aan de vier
ministers van Oorlog, die wij in vgf jaren
tijds versleten.
Gebrek aan continuïteit, ziedaar een dei-
hoofdoorzaken van dezen jammer.
Morgen voortzetting.
Bij kon. besluit
is aan de assistenten bij de directie vair
do Rijkspostspaarbank, 1 G Colijn en J. B
R. Fajupel, op verzoek, eervol ontslag ver
leend.
Te Home zal in dc maanden Mei en Juni
van 1911, ter gelegenheid van de feesten tot
herdenking van den dag waarop vóór 50 jaar
Italië een Koninkrijk werd, de 6de algemeeno
schietwedstrijd worden gehouden, welke, voor
zooveel het internationale gedeelte betreft, zal
zrjn opengesteld voor de schutters van alle
landen
Voor bijzonderheden zie men de St. Crt. No.
294.
Smyrna is hesmet verklaard wegens Azia
tische cholera en het verbod van in- en door
voer van lbompen, gebruikte kleedingslukken
en (ongewassen lijf- en beddegoed uit alle
plaatsen gelegen in een der Russische gou
vernementen, provincies of gebieden, gelegen
aan de Zwarte Zee of de Zee van Azoffy
wordt ingetrokken.
Blgkens mededeeling van het Nobel-Comité
door de Noorsche Storting gekozen om de
prijzen uit to deelen aan dengenen die het
meest zal hebben bijgedragen tot de verbroe
dering der volken, de opheffing of verminde
ring der staande legers, zoowel als voor het
bijeenroepen* en propageeren van vredescon
gressen, dient het voorstellen van eventueele
candidaten voor den vredesprijs der Nobel-
stichting te geschieden vóór 1 Februari 1911.
Men zie voor bijzonderheden de St. Crt.
No. 294.
Van heden avond af tot Maandag toe
worden in het „Schuttershof" alhier voor
stellingen gegeven met Aliens electro-bioscope.
Uit de annonce in ons vorig nommer heb
ben onze lezers kunnen zien wat geboden
worden zal.
De ondernemer gaf ons do verzekering dat
èn zijn toestellen ën zijn films allereerste
kwaliteit zijn.
Wegens lichaamsgebreken is eervol
ontslagen J. van Rijssel, lichtwachter op de
Wester -Schelde, te Zoutelande.
Donderdagavond Vergaderde te Goes
de gemeenteraad, onder voorzitterschap van
den burgemeester. De heer Van der Leeuw
was afwezig.
Een ingekomen adres van de firma Van Duren
betreffende Waterleidïngsplannen voor Zuid-
Beveland wenschte de heer Hollmann in be
sloten fitting behandeld te zien.
Behandeld werd de gewijzigde verordening
tot heffing van een recht van staanplaatsen
op markten en andere openbare plaatsen.
De heer Lonner betreurde bet dat men door
do kermis nooit in de gelegenheid is den
verjaardag van Hare Majesteit de Koningin te
vieren en had een voorstel van Burg. en
Woth. verwacht, om de kermis te verschuiven
of af te schaffen.
Wat de toondagen in NoVember betreft,
constateerde spreker .met genoegen, dat die
van vier op twee zijn teruggebracht.
De heer Dekker maakte bezwaar, dat Burg.
en Wolh. de macht bezitten om boven en
behalve het gewone staangeld, circussen e.d.
toe te laten op tijden buiten de kerjmis, en
zag gaarne dat de raad hierover beslissen kon.
Dc voorzitter zeide dat een bespreking over
verplaatsing der kermis bij liet college van
Burg. en Weth. aanhangig is, en dat de beslis
sing inzake aanvragen om staanplaatsen op
buitengewone tijden zoo spoedig mogelijk moet
gedaan 'worden.
De heer Dekker maakte er een voorstel
van deze beslissing en ook over verpachtingen
van staanplaatsen over te dragen aan den
Raad, welk voorstel werd verworpen met
7 tegen 3 stemmen, die van de heeren Dekker,
Van do Ven en Donner.
Do heer Van den Bout wilde de toelating
van danstenten zien beperkt uitsluitend tot
de kermis. Do heeren Donner en Tempelman
ondersteunden dit idee, dat als voorstel met
algemeeno stemmen werd aangenomen.
Na een drukke discussie over het voor
gestelde tarief, waarvan de prijzen zijn ver
hoogd om den post staangelden meer te doen
opbrengen, vestigde de heer Franssen van de
Putte do^aandacht op de heffing der staan
gelden, en vroeg of het niet wenschel!ijk5
is in do verordening vast to leggen een be-'
paling dat do staangelden bij vooruitbetaling
moeten Worden Voldaan.
Do heeren Donner en Dekker wilden de
helft vooraf zien betaald, welke meening door
den heer Van den Bout werd bestreden-
Een voorstel van den heer Donner dien
aangaande werd met 7 tegen 8 stemmen ver
worpen, waarna de gewijzigde verordening
met algemeene stemmen werd goedgekeurd.
Vervolgens kwam in behandeling de rege
ling van de exploitatie der gemeentegasfabriek
in verband met het bepaalde bij art. 114 bis
der gemeentewet.
Dit betreft de wgziging van de instructie
van den jlirecteur-boekhouder en het tijd
stip Van indiening der begrooting van do
fabriek.
De heer Dekker wilde de begrooting in-
plaats Van 1 Maart, op 1 Januari zien in
gediend.
De heer Van den Bout antwoordde als
vocjrzitter der gascommissie, dat zulks te
lastig is met het oog op de kolen prijzen e. d.
Het voorstel van den heer Dekker, om do
bogrooting op 1 Januari in te dienen, werd
met 9 tegen 3 stemmen vei worpen, die van
do hoeren Dekker, Donner en Van de Ven.
Het voorstel van Burg. en Wetli. werd
daa,rop Ssonder hoofdelijke stemming aange
nomen.
Alvoirons de openbare vergadering werd ge
schorst, vroeg de heer Pilaar den voor
zitter eenige inlichtingen omtrent het ver
nieuwde torenuurwerk en carillon. Volgons
spreker's meening is alles nog niet in orde
Do voorzitter antwoordde dat door deskun
digen JHokkespel en uurwerk is onderzocht
en alles in orde is bevonden, behoudens een
klok, die afgekeurd is.
Op een vraag van den heer mr. De Wilt
Hamer zeide de voorzitter dat reeds een
bedrag Van f 1200 aan den aannemer is
uitbetaald.
Een nieuwe klok zal binnen een maand ge
leverd worden en alsdan nogmaals het ge
heele restauratiewerk door deskundig© com
mission worden gekeurd.
Bg den raad van Borsselen was
in do jongste zitting nog ingekomen een
verzoek van do weduwe H. A. Mol om het
jachtrecht op hare gronden in den polder
Borssele af te koopen. De raad besloot haar
dit recht to verkoopen voor den prijs van
veertig gulden per H A,
In een Donderdag te Hoedekens-
kerke gehouden vergadering der Vereeniging
„Het Groene Kruis", die door een 25-tal van
de 100 leden werd bijgewoond, werd de reke
ning over 1910 goedgekeurd, met een batig
slot van f 4.93.
Het aftredend bestuurslid, de heer A. v. d.
Durpel, werd herkozen.
Van den adviseur dr. H. van Ingen Schou
ten was bericht ingekomen dat alle soorten
van materieel in het magazijn aanwezig waren
zoodat hij niet zou kunnen aangeven welke
verplegingsmiddelen nog zouden aan te schaf
fen zijn.
Wjjl er nog f70 kon worden besteed voor
aankoop van materieel zal een onderzoek in
gesteld Jwordcn waarmede het kan worden
uitgebreid.
De raad van Ellewoutsdijk besloot
met algemeene steromen tot bet begrinten
in 1911 van eenige aardewegen van de derde
klasse, op de door ingelanden gestelde voor
waarden.
Tot vertegenwoordigers op de vergadering
van de „Zuid-Bevelandsche Waterleiding" wer
den Burg. en Weth. aangewezen.
Met betrekking tot een verzoek van de com
missie, benoemd door den raad van Don Hel
der, ten einde te trachten een herziening
tot stand te brengen van dc „Wet op de
verboden kringen" om voor Ellewoutsdijk een
commissie te benoemen, besloot de raad aan
Burg. en Weth. over te laten te heoordeele*
wat te dezer zake in het belang der ge
meente kan worden gedaan.
Aan den gewezen postbode M. Geense
te Ellewoutsdijk is een pensioen van
f 531 toegekend.
Na een voordracht van den heer C. Zwa
german is te Ni sse een geilenfok vereoniging
opgericht, met verscheidene leden Een voor
loopig bestuur is benoemd, bestaande uit de
heeren A. Gcill, Jacs. Kloosterman, G. F. H.
Luwema, II. Moerman en L. Huijssoon te
Nisse en P. Verburg en P. Remjjnse te 's Heer
Abtskerke
In de Donderdag te Sas van Gent
gehouden raadsvergadering werd vastgostetd
een instructie voor den keurmeester van vee,
vleesch of visch.
Tot keurmeester werd benoemd de heer
P. Vermoet, en tot waarnemend keurmeester
de heer Aug. Vereccken.
Een verzoekschrift van een dertigtal inge
zetenen pm met het oog op den gunstigen
toestand der gcmeentefinanciën het erfpachts-
recht voor gemeentegronden, 10 cent porMa
bedragende, te verminderen, werd afgewezen.
Ingekomen was een verzoekschrift van ver
schillende industriéelen en andere ingezete
nen van Sas van Gent, om hun pogin
gen te steunen ter verkrijging van slui
ting, als vroeger, der thans steeds open
staande sluisdeuren aldaar, waarvan verzou
ting van het kanaalwater het gevolg is, tot
groot nadeel der induslriëele ondernemingen,
die van het kanaalwater gebruik moeten ma
ken, en die reeds bestonden van vóór de
verandering van het kanaal. Besloten werd
een adres te richten tot do betroikken auto
riteiten, een afschrift daarvan te zenden aan
de Kamerleden, don Commissaris der Koningin
en Ged. Staten; verder een commissie te be
noemen, om bjj verschillende autoriteiten ter
audiëntie te gaan en een crcdict van f 100
toegestaan voor bestrijding der kosten. Die
commissie zal bestaan uit de heeren P. Wau>
ters, burgemeester, Cli. Pauwels, wethouder,
en P. Malotaux, lid van den Raad.
Te Sluis stortte Donderdagnamiddag
in do Oudo Kerkstraat do helft van den
voorgevel en een deel van den zijgevel van
een in aanbouw zijnd winkelhuis in. Het
houtwerk van do winkelpui heeft door de
massa steen .zijn standplaats verloren. Daar
do metselaars hoofdzakelijk aan de binnen
muren werkzaam waren en de knecht, die
in gevaar was, de behendigheid had om op
den (zolder van een nevenstaand huis te
springen, zjjn er gelukkig geen persoonljjke
onheilen te (betreuren.
Volgens deskundigen is do ramp niet aan
revolutie-bouw te wijten doch aan 't on
gunstige weer, waardoor de mortel niet dro
gen kon.
't Is voor den aannemer een schadepost in
tweeërlei opzicht ,daar a.s. Dinsdag het ge
heel onder dak (moet zjjn.
Te Biervliet werd Woensdagavond
in de vergadering der afdeelmg van den „Bond
tot Staatspensioneenng" een lezing gehouden
door den heer J. Roda, naar aanleiding van
ds. Bruins' „Eer aan de grijsheid".
Met bijna algemeene stemmen werd de heer
Roda tot voorzitter gekozen, daar de heer
Maarleveld, burgemeester, aftrad en niet her
kiesbaar was.
In plaats van J. de Lijser, die naar Amerika
verhuisde, koos men tot bestuurslid den heer
H. van Haneghem. Van do 65 leden waren 51
aanwezig.
Tot onderwijzeres te Kamperland,
gemeente Wissekerke, is benoemd mej. Lan
sen te Neuzen.
Aan do universiteit te Leiden is het
eindexamen voor den Ned. administratieve»
dienst afgelegd door den heer F. Dormaar.
Te Utrecht i3 geslaagd voor het candi-
daats-examen in do wis- cn natuurkunde do
heer A M. P. Rocholl.
Te 's Gravenhage slaagden voor de
groote atoomvaart als eersten stuurman de heer
H. K. de Jonge Mulock Houwer en als tweeden
stuuTman do heer \V. J. de Munck.
Tot onderwijzer bij de Rijkskweekschool
voor onderwijzers te Deventer is benoemd H.
R. Hoogenraad, te 's Gravenhage.
Behoudens onvoorziene omstandigheden
zal het mondeling gedeelte van de examens
middelbaar onderwijs in de Engelsche taal
on letterkunde akte B, voor zooveel die in
het ppenbaar worden gehouden, worden af
genomen te Groningen in het Academiege
bouw.
KERKNIEUWS.
Bjj gelegenheid van de inwjjding van het
nieuwe kerkgebouw dor Chr. Ger. Gemeente
te V 11 s s i n g e n was Donderdagavond geen
