BIJVOEGSEL
HilÉiirpÉ Coral
Middelburg 15 December.
Kameroverzicht.
FEUILLETON,
Benoemingen enz.
VAN DB
Vrijdag 16 Dec. 1910, no. 296.
lïnn, die mot 1 Januari a. 8. zich nbon-
neeren op de Middelburgsche Courant, wordt
sjj nu roette grwiii toegezonden.
De Administratie.
Zitting van .Woensdag.
Om kwartier vóór éénen 's nachts, „een
vroeg morgenuur," zooals de heer Helsdingen
zich uitdrukte, werd in tegenwoordigheid van
vier Kamerleden de begrooting van Waterstaat
aangenomen. Er waren dus vier leden meer,
aanwezig <lan bij de aanneming der begrooting
van Justitie toen niet één lid op liet appèl
was.
En zulke toestanden beginnen langzamer
hand de laatste jaren normaal te worden in
het Nederlandsche Parlement.
Verwonderen zullen wij er ons dus maar
niet over. Het feit ligt er nu eenmaal toe, en
zoolang de hceren zelf niet schijnen te be
grijpen, dat zij 's lands belang op deze wijzi
niet dienen, is er toch niets aan te doen.
Hoevelo „speeches" hadden er heden b.v.
even goed onuitgesproken kunnen blijven.
Overdag werden de toestanden bij het spoor
weg-personeel besproken, 's avonds en "s nachts
kreeg liet personeel der post- en telegrafie een
groote beurt.
Over deze twee onderwerpen voerden 18
heeren het woord; over liet laatste alleen
11 leden.
En wat bevatten die „speeches" in hoofd
zaak? „Grieven" en nog eens „grieven".
Heele dossiers van grieven kwamen er Ie
voorschijn.
Het ambtelijlf leed, van af den hoogslge-
plaatslen tot den minsten beambte toe, werd
door diverse leden met een breedvoerigheid
behandeld, alsof de Kamer niets anders te
doen heeft, dan te zorgen, dat de een of an
dere categorie van beambten of ambtenaren
„tevreden gesteld" wordt.
Niet minder dan 48.000 ambtenaren hij de
spoorwegen ressorlecren onder het bewind van
den Minister van Waterstaat; circa 12000
dito's kunnen door diens departement be
noemd, bevorderd, overgeplaatst, ontslagen
worden.
Als men dus do „lotsverbeteringen" van
al deze mensclicn gaat beschouwen, lieeft zulk
een debat natuurlijk een oneindig verschiet.
En dan nog; wat beleekenen de meeste dier
„klachten" en „grieven"
De „vakorganisatie" wordt niet door Z. Ex.
erkend.
Dit is de klacht, die van socialistische
zijde tegen den Minister wordt geuit.
In een uitnemend betoog heeft Minister
Regout deze „klacht" even recht gezet.
De „Nederlandsche Vcreeniging van Spoor
wegpersoneel", de organisatie van den socia
list Oudogeest. schreef o. a. in „verzoeken",
welke zij bij den Minister indiende, dat zij
„geen rekening kon houden met de eigen
aardige opvattingen van don Minister."
Is het te verwonderen, dat een minister
onverschillig tot welke „bourgeois-partij"
hij ook behoort geen notitie neemt van der
gelijke „vakvereenigings-verzoeken"
Zeer juist was 's Ministers opmerking, dat
zelfs, wanneer „Minister Troclstra" op zijn
plaats stond, deze niet anders zou kunnen
doen.
Z. Ex. verklaarde zich volstrekt niet afkeerig
van erkenning der vakvereenigingen, maar deze
mochten niet leiden tol een ondermijning der
noodigc discipline en lot een ongepast optre
den, dat niet één werkgever dulden kan.
Aan het eind zijner redevoering verdedigde
de Minister zich tegen het. verwijt, dat hij, als
oud-werkgever, thans niets voor arbeiders
belangen zou voelen. liet gezag moest z. i.
gehandhaafd blijven en daartoe riep bij ook
Naar het Engelsch
3. van
J. MORTON LEWIS.
Kort daarna hoorde ik gerucht in de kamer
naast de mijne en een seconde later Tweedes-
dalo's stem: „Niet dichterbijKom niet dichter
hij 1 Neen, neen 1"
Ik sprong uit bed en rende de gang in.
Terwijl ik dat. deed kwam do knecht ook de
trap jafloopen.
Toen wo de deur trachtten te openen be
merkten we dal die gesloten was.
,)Vlug Robinson," zei ik. „We moeten
haar |opeii hebben
Terwijl ik mijn schouders tegen dc deur
zette, kon ik Twcedesdale daarbinnen lioorcn
heen en weer hooren loopen, en in lievige
opgewondenheid roepen.
„Het is nog nooit zoo erg geweest als
nu," (zei do knecht, al ziju krachten in
spannend.
Ik bad nauwelijks gesproken of binnen klon
ken ^revolver scholen.
„Je bent weg I - hoor de ik Twcedesdale
de liulp in der „achtbare mannen" der lin
kerzijde, die daarop prijs stellen.
Even kwam daarbij de politiek om de deur
gluren, toen hij, dit woord lot de linkerzijde
richtend, opmerkte, dal de invloed der socia
listen da,Ir zoo groot ia.
De lieer Roodliuijzen repliceerde hierop met
de bewering, dal de katholieken verantwoor
delijk zijn voor de verkiezing van den heer
Duys en de anli-revolutionnairen in 1890 voor
die van den hoer Doinela Nieuwenhuis
Aanval en verweer deden denken aan de
„kiezersvergaderingen met debat göwenscht."
Hel was jammer, dal de overigens zoo uit
nemende rede van don Minister, die hij de
Kamer zeer insloeg, hierdoor ontsierd werd
Een motie der socialisten lot een nader
onderzoek naar de oorzaken van het ontslag
van drie conducteurs te Barneveld een
oude koe werd met G2 legen G stemmen
verworpen.
's Avonds bij de behandeling der post en
telegrafie werd een reuzeuhooveelbeid klach
tenmateriaal geëtaleerd.
Deze elf heeren kregen van den Minister
hetzelfde antwoord te hooren als hunne vobt;.
gangers.
Ook wat dc toestanden hij dit personeel
betreft verklaarde de Minister zich niet uf-
keerig lot het onderzoeken van klachten, door
de „vakvereenigingen" geuit, zoo deze grie
ven maar geen persoonlijk karakter dragen
Zeer vermakelijk was 's Ministers opmerking,
dat het „hooren" van die vakvereenigingen"
vrijwel overbodig is, daar de 22 bonden en
136 afdeelingen daarvan een groot aantal „or
ganen" uitgeven, waarin de Minister alles
kan vinden, wat hij tot zijn „voorlichting"
noodig heeft.
Niet minder vermakelijk en ad rem was zijn
opmerking over de heeren Kamerleden, die
door „politieke concurrentie" gedreven worden
om als „speurhonden" naar klachten op te
treden, die „klachten" nu moeten voordragen
onder „contröle" der klagers.
Inderdaad zaten ter gereserveerde tribune
vele post- en telegrafie-ambtenaren, die druk
opteekeuden wat do b.h. Kamerleden in het
midden brachten. Wij lelden er minstens vier,
die met bedoelde „coutröle" blijkbaar heiast
waren.
Dit is zeker oentoestand, die te denken
geeft, vooral ook, als men tut den mond van
den Minister vernam, wat de meeste grieven
dier „verongelijkten" eigenlijk te beleekenen
hebben en welke uitgaven voor de schatkist
het mede zou brengen, indien aan die
„eischen" werd voldaan.
Daar het een onbegonnen werk is de di
verse klachten gedetailleerd of zelfs maar
globaal hier weer lo geven, verwijzen wij
belangstellenden daarvoor naar de „Hande
lingen".
Morgen hoofdstuk V (Binnenlandsche Zaken
Bij kon. besluit.
zijn benoemd tot substituut-griffier bij hel
kantongerecht to Amsterdam de advocaten en
procureurs jlir mr. B. R C. M. de Roy van
Zuidewijn te 's Hertügeribosch, mr. J. C W
Evenblij en mr. IV J. H. Dons, beiden te
Amsterdam, en mr. J. II. Scholtcu tc Arnhem,
en bij bet kantongerecht te Rotterdam mr.
Th. Maassen en mr. L. W. M. Overes, aldaar;
is benoemd tot griffier bij liel kantongerecht
te Rotterdam nu-. C. Uiterwijk, subst.-griffiei
te Arnhem;
is aan den ingenieur bij de Staatsmijnen in
Limburg L. Davidson, op verzoek, eervol ont
slag verleend uit zijn betrekking.
De besmetverklaring wegens Aziatische cho
lera van al de Russische havens gelegen aan
de Zwarte Zee of de Zee van Azoff, daar
onder begrepen de havens gelegen aan de
rivieren die in een dier zeeën uitmonden
voor zoover die besmetverklaring nog niet is
ingetrokken, wordt opgeheven.
De gewone audiënties van de Ministers van
Binnenlandsche Zaken en Justitie zullen deze
week niet plaats hebben.
TWEEDE KA9IER.
S t a a I s l _o t e r ij.
Van den Minister van financiën kan een
voorstel tot afschaffing der Staatsloterij niet
worden verwacht, jnaar evenmin een voorstel
tot uitbreding van liet aantal loten. Zoo deelt
hij aan do Tweede Kamer mede.
Wel is in de laatste jaren, althans in de
groote steden, de vraag naar dc loten grooter
dan liet aantal dat beschikbaar is, maar hel
roepen. En loon„Neen, jo bent er nog I
Je bent er nog, duivel I"
„Vlug," zei ik, „of hij zal zichzelf
doodschieten 1"
Wij verdubhelden onze krachten. De deur
was gemaakt van stevig cikonhout, en hel slot
was -sterk.
„Het zal ons niet Jukken, mijnheer,
hijgde dc oude knecht. Het zweet liep hem,
la^igs teijn gezicht.
„We móeten er in," zei ik, en wierp
mij opnieuw legen dc deur, iedere spier in
spannend. Ik voelde dat 'zij iets mee gaf.
Ergens kraakte hout.
„Nog eens,"- riep ik. We deden een
laatste krachtige poging. Do deur boog
nog wat meer door, toen klonk er een scherp
geschcur van liout, en met oen slag vloog
de deur jopen.
Ik rende de kamer binnen. Twcedesdale
stond voor bet raam. Toen hij ons zag streek
hij zijn hand (duizelig ,over zijn voorhoofd.
„Het is weg," zei hy met een flauwe
slem. daarna wankelde hij en viel.
We legden liern op liet bed en stuurden da
delijk een van de palfreniers om een dokter
die vier uniji daar van daan woonde. Tot
zijn komst lag Twcedesdale te ijlen, aller
lei dingen uitkramend.
En toen hoorde ik ook van de dwaasheid
die hij vroeger scheen begaan te hebben,
een daad van onbezonnenheid in den hnrts-
tekort aan loten moet niet worden overschat.
„Zoowel door beperking van liet aantal lo
ten, welke de collecteurs in reserve mogen
houden, tot 5 pc!., als door andere maatre
gelen in dit jaar genomen, is liet aantal loten,
welke bij de opening der collectie voor het
spelend publiek hier Ie lande verkrijgbaar zijn.
belangrijk vermeerderd. Op dien weg zal wor
den voortgegaan, terwijl tevens zooveel mo
gelijk zal worden bevorderd, dat het aantal
ia de verschillende gemeenten beschikbare lo
ten, geëvenredigd is aan de vraag daar Ier
plaatse.
Indien dit noodig mocht blyken, zal pader
worden overwogen, welke maal regelen be-
hooven te worden genomen om een einde te
maken aan handelingen welke van nadeeligen
invloed kunnen zijn op het debiet van loten
der Staatsloterij"
Oost-Indië.
Volgens een inededeelilig uit Medan aan
de „Opr. llaarl. Crtzijn Pi.snisse en Blok
zijl 1G November van daar naar China en
Japan vertrokken.
Aan hel station Medan, van waar zij inct
den trein naar de havenplaats Belawan ver
trokken, was groole belangstelling,
De zware verwonding van den kapitein
paardenarts J. Scheepens in Atjeh, waarvan
wij melding maakten, moet niet in verband
slaan met militaire krijgsverrichtingen, de ver
wonde schijnt hel slachtoffer tc zijn gewor
den van een individueelen aanval
De lieer Scheepens was sedert eenigen tijd
niet ineer militair paardenurts, maar burger
veearts in Al je11.
Het wetsontwerp Heemskerk
en de actie daartegen gevoerd.
Over dit onderwerp hield mevronw Rutgers
uit Don Haag Woensdagavond voor de Vera-
niging voor Vrouwenkiesrecht een voordraoht in
de goed t ezette zaal van de sociëteit Sf. Joris
alhier.
Na een woord van welkom en inleiding van
mevrouw Van der Hainme, kreeg mevrouw
Rutgers het woord, en gaf allereerst een
overzicht van het bekende ontwerp, om daarna
de verschillende onderdeden daarvan aan een
nauwkeurig ooderzoek te onderwerpen. Daarbjj
bleek het dat dit wetsontwerp den toets der
critiek niet bon weerstaan. Meisjes, die een
dikwgls kostbare oploiding hebben genoten,
worden er door gedwongen ongetrouwd te
bljjven, of anders tot den 45jarigen leeftijd
te wachten, wanneer natuurlijk de mooiste
'yd van het leven voorbij i®. De memorie van
toelichting op dit wetsontwerp laat aan dui
delijkheid zeer veel to wenschon over, en cr
wordt o.a. in verwezen naar de woorden, door
den tfgenwoordigen minister dno jaren ge
leden in de Tweede Kamer gesproken. Hot
wetsontwerp Heemskerk hoeft dus een voor
geschiedenis, en doze begon reeds onder het
ministerie Kuyper. Toon trachtte men roods
do gehuwde vrouw uit allo takken van staats
dienst te verwjjdoren, werdon ambtenaressen
van de post en en telographie bjj huweljjk
ontslagen en goedgekeurd dat in Voendam
een onderwijzeres onder dozolide omstandigheid
werd afgezet. Onmiddellijk werd .toon oon
protestvergadering belegd, en sloten verschil
lende vereenigingen zich tot gemoonschappe-
ljjke actie aaneen. Na don val van het mini
sterie Kuyper werd den toenmaligon minister
van watorstaat Kraus een onquoto aange
boden, waarin o.a. uiteengezet was hoe Neder
land hier geheel alleen stond en gewezon werd
op de gunstige resultaten, m andere landen
waargenomen. Daarop volgde intrekking der
gowraakte besluite», wat onmiddellijk iu de
Tweede Kamer een liovigo storm van veront
waardiging wekte.
Nu is 29 April van dit jaar het wetsontwerp
Heemskerk ingediend. Onmiddellijk werd weer
een krachtige actie gevoerd, die leiddo tbt
het tot stand komen van een comité, onder
welks voorzitter, mr. Fokker, verscheidene
vrouwen on mannon van beleekeniB zich aan
sloten.
Hoewel do tjjd vooreen volkspetitionnement
te kort was, word aanstonds een werkplan
ontworpen en vastgeatold. Gegevens in het
buitenland worden verzameld en zooveel moge
lijk materiaal bijeengebracht om onze afge
vaardigden te bunnen inlichton. Nu is een
adres aangeboden en zoodra de memorie van
Antwoord zal verschenen zjjn zal tev Amster
dam een proteatvergadenng worden gehouden
In couranten on brochures is het wetsontwerp
tocht van het joogenblik, maar waardoor hij
nu blijkbaar weid achtervolgd.
„Wel," zei do dokter, „bet zal hersen
koorts worden, als Wij niet oppassen. Hij
moet dadelijk in bed."
„Niet in deze kamer," zei ik, „cn ik
verleide hem, alles wal ik wist.
Dr. Brailsford was een jonge man van
ongeveer (mijn leeftijd.
„Allermerkwaardigst," zei hij, toen ik
uitgesproken lind. „Hij mag dan zeker niet
in deze fcamer blijven.
Wo namen Twcedesdale op, cn droegen hem
naar een logeerkamer, en daarna ging ik
met den dokier naar dc bibliotheek.
„Ik zal morgenochtend naar Londen om
een paar verpleegsters seinen," zei hij.
„Is het ernstig?"
„Dat kan ik niet zoggen vóór, na een
naar dagen, de crisis voorhij is. Ik vrees dat
hy een zwaren aanval van hersenkoorts zal
krygen."
„Wat denkt n dat het is wat hij ziet?"
De dokter haalde zijn schouders op.
„Denkt u dat er (werkelijk iels is?"
Vroeg ik verder
„Neen. Zyn verbeelding zal hem parten
spelen. Ik heb opgemerkt dat hij er sedert
een week of zes heel slecht uit ziet Zyn
zenuwen zijn volkomen in de war."
„In ieder geval' zei ik. ,oen ik van
plan on; morgennacht in die kamer door te
inmiddels soherp bacritiseord, en ook in de
ambtenaarswereld ondervond het groote logen-
ictnting. De regeeriug meent dut de man hot
hoofd en de vzrrorger van het geJin moet
zjju, cn dat de vrouw, waar ?.jj bjj huvifclyk
huar betrekking behoudt, óf doze 1 buur gezin
zal verwaarloozen, uiaar volgens opn-ekat r
bewjjzen do tegenwoordige omstandigheden
juist het tegcnovorgoateldo, cn heelt de ro-
geering niet het recht door eca wet inbreuk
te maken op de persoonlykc vrjjheid der bur
gers. Veel meisjes, die zich bet huishouden
als een idiale toestand denken, zien zich nu
voor altjjd vim dit vooruitzicht beroofd. Waar
ook de mannen hier by huweljjk met een
onderwijzeres op groote fioantieele bezwaren
zullen stuiten, «loten vole vakverenigingen
zich bg de actie aan.
Waar staat en gemeente slech's dan onge
vraagd ontslag kunnen geven als het belang
van den dienst dat vordert, wordt in do me.
morie van toelichting met geen enkel woerd
over die dienstbelangen gesproken, cn zeer'
waarschijnlijk achtte Bpreeketer hot, dat de
vrees dat de vrouw als concurrent van den man
zal optreden een der motieven voor het ont
werp ie geweest. Wordt dit ontwerp aange
nomen dan loopt ieder ambtenaar voor hot
minste vergrjjp de kans ontslagen te worden.
By oen gehouden onderzoek bleek dat bjj
gehuwde onderwijzeressen slechts 16 moedors
wa-sn en dat de hoofden der scholen waaraan
deze onderwyzeressen werkzaam waren, geen
enkele reden tot klagen baddon.
Van de 400Ü gepolste schoolhoofden ver
klaarde zich de meerderheid voor ontslag bjj
huweljjk, doch biervan hadden 3600 niet geant
woord, en bg do meerderheid van do reBt was
geen gehuwde oiiderwyzeres werkzaam. To Am
sterdam bleek dat een gehuwde ondermyzeres
gemiddeld minder veilot bad dan een onge
huwde. Ie allo andero landen wordt hot werk
der gehuwde onderwyzeressen zeer gewaar
deerd, wat spreekster met verschillendo voor
beelden toelichtte. Ook zal de gehuwde vrouw
een dieperen blik in het loven hebben en baat
arbeid ten behoeve van het kind meer inten
siever zyn. Wat betreft de kunstmatige beper
king van het kindertal, zag sprekster juist
bezwaar in hot ontwerp, dat immers by
hnwelyk man en vrouw een belangrjjke bron
van inkomsten ontneemt en hnn het o nat-
schappolyk loven zwaarder maakt, cn boven
dien wolk gevaar schuilt hier niet, waar een
huweljjk dikwyls onmogeljjk wordt gemaakt
Een diploma, do vrucht van ingespannen studie,
is door het ontwerp waardeloos gemaakt, en
oen betrekking wordt wederrcchtolyk ontno
men- Do groote gevaren zyn tooname van b«.t
celibaat, verschuiving van hot hnwelyk en
gevaar voor ontduiking daarvan door het aan
gaan van geheime verbmtenisson. Laten wo,
zoidc spreekster, dan alles in het werk Btellen
dat ontwerp te b. etryden op iedere wjjte die
in ons vermogen is, on nis hot dan wordt
afgestemd, dan zal een kraohtig gonite volks
wil weerklank govondon hebben in do verga
dering onzer afgevaardigden in do Tweede
Kamer dor Staten-Generaal.
De heer J. W. Happée, in debat komende,
verdodigde hot oponbaar ondcrwys en achtte
do belangen daarvan ornatig geschaad, wan
neer door huweiyic der onderwijzeressen
vervanging tolkenB woest plaats v.ndcn.
Kantoor on school konden volgens den debater
niet vergeleken worden, en rvnar hot aantal
moedor» onder de gehuwde ondkiwjjzoresscn
bjj ontslag spoedig steeg, concludeerde de heer
Happéo dat ook door gehuwde ondorwjjzorossn
wel dogeljjk voorbehoedmiddelen werden toegc-
pait. Iedere bevalling zou bezwarend vcor het
ouderwijs «jjn, en een gehuwde vrouw, die
thuis haar oigsn kinderen, had zou in vele
gevallen onwillekeurig baar gedachten meer
aan hon dan aan haar klasse geven. Een
uitkomst zou het zyn, wanneer de salarissen
zoo hoog worden opgevoerd dat de vrouw,
zonder bezwaren, vrjjwillig van de school kon
wegblyveD.
'Nadat mevrouw Rutgers, repliceerende, vooral
nog deed uitkomen dat een onderwyzeres aan
oen openbare school niet achter zon staan by die
aan het byzonder ondcrwys en de verschillende
bezwaren van den debater in het kort weer
legd had, sloot mevrouw Yan der Hamme,
mot een woord van dank aan spreekster en
toehoorders en een opwekking tot krachtige
samenwerking, de byeenkomst.
brengen, ,om lo zion of er iels gebeurt Ik
kan me niet verbeelden, dat het alleen zyn
zenuwen zijn. Hy behoort niet tot dat soort
menschep."
De dokter keek me aan.
,',Ik zal morgenavond tamelijk laat hier
zijn. Als u.liet goed vindt, zal ik met n op
blijven het is een onaangename taak om
dat alleen to doen."
„Dank u zeer. Ik zou heel blij zijn als
u dat izoudt willen doen antwoordde ik.
Den volgenden dag "was Twcedesdale iets
beier, tmaar niet veel. In don ochtend reed
de dokter tweemaal aan, en 's middags kwa
men de verpleegsters de zorg voor den zie-
ko fop zich nemen.
Het was elf uur vóór do dokter van zyn
laatste visite kwam. Ik ontmoette lieni i" in
de gang. Hij trok zijn overjas uit en tikte op
zijn jaszak.
„Ik ben op alles voorbereid," zei bij
lachend.
Na byna een kwartier te hebben doorge
bracht bjj Twcedesdale, kwam liij in do bi
bliotheek, waar ik op hem wachtte.
„Hij is veel beter dan toen ik liern van
morgen zag. Hij ijlt niet meer, en ik denk dat
ik liern er in veertien dagen weer boven op
krijg. Maar ik heb nog nooit iemand gezien
die. zoo overspannen was".
Hy ging zitten cn stak ceu sigaretto pp.
Xatnnrkundig gezelschap
MaAudi.gv»toid In old op de bovenzaal dor
sociëteit De Vergen teging alhier pref. Frauco
uit Delft eens lezing.
Spreker behandelde vóór do pauze de
g-isobiedenis van de locomotief Asn
d.; hand >au lantaarnplaatjes werd een beeld
gegeven der ontwikkeling van dit th»ns zoo
machtig middel van vervoor van af de primi
tieve stoomwagens, waaraan nog houtsn rade
ren voorkwnmeu en de beweging dikwyls'door
tindraderen word overgebracht, tot de reuzen
uit den tegenwoordig' n tyd, waarvan een der
zwaarste een Amerikaansche is van 300 000
KG. en waarby soms 8, vier aan vier gekop
pelde dryfassen voorkomen. Bysouderen indruk
ui.iakte het HoDgaarsche type met zyn vier
cilinders.
Ook werd herinnerd aan den tegenstand, die
de invoering der spoorwegen ondervond, o. a.
door onwillige landeigenaren en de nog onvol
doende regeling dor onteigening.
De invoering van elec'rijche trekkracht,
waarby de loeomotief eene electriscbe centrale
meevoert, dm gedreven wordt door de stoom
machine, blykt niet economisch, wegens het
groote verlies aan energie bjj de omzej-ting
van den oenen vorm in den anderen. AUeen
de automotricen, waarby verbrandings
motoren den dynamo drjjvcn, sjjn aan te
bevolen, maar worden vooralsnog slecht* in
hot kleine verkeer gebruikt (stoomtram .Arn
hem ZeistDriebergen
Stoomturbines hadden aanvankelyk het
boznaar dut men dc snelheid en hei omkeeren
der boweging moeielyk regelen kon. Spreker
toondo eehter hoe op vernuftige wyze ook
deze bewaren bjj de nieuwste machines waren
opgeheven.
Ofschoon met electrische locomotieven eene
snelheid van meer dan 200 K M. per uur is
verkregen, torwyl die van stoomlocomotieven
tot nog toe hoogstens 150 KM. bedraagt, zjjn
toch met het oog op gevaar en het onderhoud
van don weg snolhodcn boven 120 K.M. af te
keuren.
Na de pauze kwam de spreker tot zyn
oigenljjk ouderworpd e monorail.
De tol of gyroscoop bezit een stabilisee-
rings-vermogen, hetwelk hierin lje»t*»t dat
de we king van een koppel, welks as lood
recht op de as van wenteling staat, eene
boweging van den gyroscoop te voorscbjjn
roept, dio mnn zou kunnon beschouwen als
to woeg gebroebt door een koppel welks as
loodrecht op do beide vorige assen staat,
Dezo boweging beet de prsccessie en
dozo oefent op hare beurt eene werking uit,
dio hot eerste koppel, dat de oorzaak was
van hot ontstaan der praeoessie^ tegenwerkt.
Nu is dat eerste koppel het gevolg van de
zwaartekracht die den eenr.ailigen wagon
(monorail) wil doen hellen, do daardoor ver
oorzaakte praecessio zul nu deze holling, weer
opheffen. Daarbjj heeft men na vernuftige
inrichtingen bedacht, waardoor die pwepssie
versterkt (of versneld) wordt en das ook de
oprichtende kracht. Eén dezer inrichtingen is
gevonden door een Delitsoh student en ge-
sshiedt door de werking van een electrischon
stroom.
Aan eon kloin model wagojitjo werd de wcr-
king aangetoond. De tol, die erin word, ge
plaatst, wentelde om een verticale as, dio in
oen ring was geplaatst, welke op zyn beurt
om eon horizontale a* draaibaar was. Het
zwaartepunt van don tol was boven de hnri-
zontalo as, zoodat de praecessio door de zwaar
tekracht voisteikt word; bot wagentje bleef
om zyn evenwichtstand schommelen-
Door er echter een tol ia te plaatsen, welk»
zwaartepunt boneéen de horizontale as was
zoodat de zwaartekracht do praecesBie tegen
werkte, viel de wagen vry spoedig om.
Dit principe is ieeds lang gebruikt bjj tor
pedo's en voor het gericht houden van ka
nonnen op oorlogschepen. Otto Sohlick heeft
het toegepast om de schommelingen van zee
schepen te verminderen-
De monorail van Brennan had Msvankeljjk
veel snccos, maar er sjjn prnctische bezwaren,
die waarschynlyk de invoering voor hetgreote
verkeer zullen verhinderen, zood&t de fanta
sies van Scberl, waarmede de hoorders ten
slotto nog kennis maakten, en waar de mono
rail als verkeersmiddel van de toekomst wordt
beschouwd, wel fantasicn zullen big ven.
„ÏIoc iaat moeien wij naar die kamer?"
„Ongeveer halfeen wo liehben den tijd
om voorbereidingen te hiakon." Ik belde.
„Vooraf kunnen we wel een glas whisky
and soda drinken.''
Do dokter glimlachte. „Hebt u niets er
ger*?" Maar toch deed hij met me moe, toen
de whisky werd gebracht.
„Ik heli vroeger ,al een dergelijk geval
gehad. Als iemand 'zoo overspannen is als
Twecdesdale, kan hij zich van alles verbeel
den. Maar ik zou wel eens willen weten wat
liern in dien toestand gebracht heeft."
,,l it hetgeen ik ervan gehoord heb,
i» het dc verschijning die hij iederen avond
ziet."
De doktor maakte ecu boweging van twijfel
Juist op dat oogenblik sloeg do klok twaalf,
en Jiot volgende half uur spraken we ,ovcr
verschillende onderwerpen, lot we naar Twce-
desdale's kamer gingen
Terwijl dr. Brailsford liet gas aan slak oii-
d'T/.oclil lii.i de lampen nauwkeurig. Een kost
bare installatie,' fnerkte Inj op terwijl bij
de hangers >en kranen bekeek.
Togen; kwart voor een kwam de oude knecht
vragen of wij zijn diensten nog noodig had
den.
..Ik geloof hol met." zei ik. „En auders
kunnen we 'je ge-makkelijk roepen."
Wc draaiden daarna het licht uit.
„U zegt, dat Jiij dat verschijnsel dooj'
