MIDDELBURGSCHE COURANT.
W
W
Woensdag
7 December.
Sprokkelingen.
1
1
ïfl
i
3'
AJ
a
1.:
i
1!
1.!
li
28»
158* Jurgui,
191©
Dese courant vOTsehijnt g e 1 ij k a, met mitacndering v*s Z«- ca Feestdag©*,
f tft* per kwartaal, aoowel Toor Hiddelbnrg als voor alle plaatse* ia Nederland ftreaw pp. f 5-
Afzonderlijke nummers koste* 6 ent.
A d v t ten t i';6* by abonnement op voordeelige voorwaarden.
Pro speet tBsec daarvan zjjn aan het boren* te bekeme*.
Advertentie* veer het eerstvolgende nummer moeten dee middags réér 6 6a ut
aa* het barea* beeorgd'sfn.
AdvortmtiSa^: 2# cent per rege Bij abonnement Teel lager, Geboorte-, dood- en
alle andere fiamüieberiehten ea Dankbetniginge* va* 17 rogels f 1.50elko regel moor
20 cent. Reclames 40 eent per regel. Groote letters aaar de plaats, die zij innomea
Tot de plaatsing va* advertentie* em reclames, niet afkomstig vit Zeeland, betroffende
Handel, Njj verheid en Geldwezen, is gerechtig bot Algemeen AdvertenMr-Bnrenn A. BB I.A
HAH Ax., N.Z. Teerbirgnal 206, AmBtervism.s
Middelburg 6 December.
Naar aanleiding dor broohare va* de* gene
raal Döh Beer Poortcigael, waarvan wjj reed»
ia 't kort melding mankten, merkt E., de
sehrjjver der Brieven uil ie Hejstai in de
Arnh. Cr!het velgeade op
Be heer De* Beer Poortegael teent aan dat
de toegang tot Antwerp», afgezie* van eenig
fort te Yliisiagea, feiteljjk reeds lang afge
slote* is, on het dns niet behoeft ts worde*
Yooroerst toch besta** te Ylissiage* reeds
«enigs versterkte stollingen, e* «iemand zos
het ons in gemoede kwaljjk kannen neme*,
indie* wjj die verbeterde* wat inrichting en
hewapeniag betreften in de tweede plaats
liggen er halfweg tusBohe* de* Scheldemond
en het grondgebied van België de forten va*
Neuzen en Bllewoutidgk, het eerste ep den
Znidelgkoi, het tweede ep de* Noordelijken
oever, o* tezamen i* staat om aa* de door
vaart, zelfs van ee* moderne oorlogsvloot,
groote moeilgkhede* in den wsg te leggen.
Dese Nederlandiob# forten zjjn daar gebonwd
ten tjjde va* den Belgische* opstand, dns
geenszins met vriendolgke bedoelingen ten
opziehte van België. Vorder is het vaarwater
op dit gedeelte der rivier zóó smal, dat reeds
het bevaren op tieheolf, in vredestijd en by
goede betonning, moeiljjk is; hoeveel temeer
dan ia oorlogstijd, voer groote marineschepen,
terwijl het vaarwater door het wegnemen der
betonning onkenbaar is gemaakt, en velerlei
gevaren van alle kanten den indringer be
dreigen do forte* ©p den waJ, mjjnon op de*
bodem der rivier, torpedo-aanvallen by nacht
en i* den mist, onderzeeërs die hem nit de
diepte beloero*.
Leest men dit alles in de goed geschreven
broohare, dan leest men tasiohen de regels
va* het heldere betoeg door nog iets anders,
nl. dat de heer De* Betr Poortugael volstrekt
geen groot voorstander is va* het fort te Yiis-
singen. De gaitehe opzet va* zjjn redenee-
ring maakt het dnidclyk, dat hg, hoewel hg
een groot voorstander va* knstforten is, e* in
dit opzicht zelfs sterk overdrijft, toch weinig
gevoelt voor den bouw va* es* fort aan de*
Scheldemond, ja die* vrjjwel overbodig acht.
Op grond hiervan galoof ik verder te mogen
gaan, nl. door de gevolgtrekking te maken,
dat het advies va* den Baad va* S'ate, bet.
welk in defensie-zake* neerkomt op het advies
Tan generaal Den Beer Poortugael, in dit op-
aieht ongunstig is geweest veor het fort te
Vlizsingaa. Dit komt overeen mot de inlich
tingen, die ik langs anderen weg verkreeg.
Daar dat advies ook op andere punten niot
zeer gunstig nehijnt to zjjn voor het rogeerings-
ontwerp, is de ingenomenheid daarmede by
sommige leden van het Kabinot belangrijk
gedaald. Het is weliswaar moei'jjk sa te
gaan, wolk# ponten dit zijn, daar bet regee-
ringsvoorstol ons zorgvuldig de détails der
regeling ontbonden heeft (men weet h. niet
hoeveel voor Don Helder, heeveel voor VJis-
singen, hoeveel veor IJmnidsn en hoeveel voor
Hoek van Holland uitgetrokken imj, maar dit
neemt niet weg dat er reeds genoeg uitlekt
om aan te nemen, cat ook in dezen het pad
der rogeeiing niot over rozen gaat.
Intneaohen zo* ik niet gaarse willen, dat de
tegenBtandera hierait afleidde*, dat het niet
noodig is de kamden ineen te Blaam tot een
gezamenlijke actie tegen het rsgeeringsroorstel.
Integendeel, dat is dringend noodig. Men staat
tegenover een rogeering, die veel durft, om
dat zjj er op rekent, in tjjd van nood took
altijd over 59 van de 100 stemme* te knnnen
beschikken. Zjj ze* zich danri* misschien
wel kunnen vergissen, maar daarop mag niet
worden gerekend. De begreotiigsdebatten
wjjzen óók nit dat de regeering, zjj mogo
innerlijk zwak zjjn, zich sterk geveelt in het
besef dat zjj ©ver een meerderheid beoehikt,
groot genoeg om desnoods enkele stemmen te
knnnen missen. Zjj zal dus veel durven, ia-
dien hnar niet dnideljjk bljjkt, dat s|, door
die voorstellen door te drjjven, den volkswil
tsgen zieh zou krjjgen. Het is daarom zéér
noodig, dat do tegenstanders zioh voreenigen
en zioh krachtig organiseeren.
Het is maar de vraag, hie dit te bereiken,
en de geschikte personen te vinden, die er
zieh voorspannen.
In een onderhond met het blad Derniére
Hture moet Hrnest Nys, hoogleernar in het
internationaal recht aan do universiteit te
Brussel, in zake de forten te Vlissingen ver
klaard hebbe*, dai Nederland geen reoht heeft
om een vloot van een met België bevriende
en geallieerde mogendheid te beletten de
Schelde op te varen.
•i*
De Papendreehtsche zaak en vooral
het optreden der Psychiaters wordl nog dage
lijks besproken en daarover de Btaf gebroken.
N* ook door het Weekblad van het Recht, dat
tot deze conclusie komt:
De rechter-eommissatis heeft aan de des
kundigen eene taak opgedragen, die niet lag
op hunnen weg en die zjj in dio uitgebreid
heid hadden moeten weigeren de deskundigen
hebben een rapport saamgeBteld, dat slechts
voor een klein gedeelte zieh beweegt op het
terrein der psychiatrie; de verdediging heeft
terecht bezwaren ontwikkeld tegen het brengen
van dit rapport op de teroehtzittiughet Hof
had dit rapport slechts behooren te aanvaarden,
voorzoover het beschouwingen bevat, welke
behooren tot de taak der deskundigen. Aan
die conclusie voegen wjj de opmerking toe,
dat een rapport, als hier werd gegeven, aan
den reohtmatigen invloed van de psychiatrie
in het strafproces schade kan doen. Wjj hopen,
dat het niet zoo moge wezen. Want wjj zjjn
Overtuigd, dat aan de psychiatrie eeue belang
rijke plaats toekomt bjj de waardooring van
Btrafbare handelingen. Opdat zjj die plaats
behoade, voorzoover zjj die reeds heeft, haar
verovere, voorzoovor haar die nog geweigerd
werd, is het noodig dat de psychiatrio psychi
atrie bJjjve en niet worde omgezet in eene
psychologie.
Heemskerks Pokkonwet wordt
lor de Zulph. Cl. besproken.
Na een herinnering aan de pegingen, door
de Ministers Lohman en Euyper eertijds aan
gewend om aan de bezwaren der tegenstanders
vaa de huidige wet tegemoet te komen
pogingen die gelukkig aiet zjjn geslaagd
uit genoemd blad da hoop dat ook dit ont
werp zal worden bjjgazet in hot parlemen
taire graf waarin die voorstelfen van zjjn
voorgangers rusten.
Art. 17 der wet, houdende voorzieningen
tegen besmetteljjko ziekten, bepaalt dat >onder-
wjjzers, onderwijzeressen of leerlingen, die
niet, blgkens verklaring van een geneeskun
dige, met goed gevolg of meer dan eens do in
enting der koepokken hebben ondergaan of
aan do natuurljjke kinderpokken (variolae)
hebben geleden, in de scholen mot worden
toegelaten1'.
Het eonige wat Minister Heemskerk voor
stelt, laat zioh aldus samenvatten handhaving
het algemten verbod van art. 17 met
deze verzwakking dat die oaderwjjzors, onder
wijzeressen en leerlingen gedurende eon jaar
wel tet do school worden toegelaten wanneer
zjj eene geneeskundige verklaring overleggen
dat zjj zonder goed gevolg eenmaal zjjn in
geënt; voor drie jaar worde* sjj toegelaten,
waaneer twee geneeskundige* verklaren >dat
va* de inenting tegen de pokken voor de
gezondheid va* den persoon te wiene behoeve
do verklaring wordt afgelegd bgzondor gevaar
ta duohten ie". Alleen worden dezulken van
de school verwijderd wanneer do pokken ter
plaatse epidemisch hoerjiben.
Dit voorstel zal zjja naaste partgj,snoeten
niet bevredigen omdat het niet ver genoeg
gaat o* evenmin de Roomioh katholieke bond'
genooten, omdet eon gevolg ervan zjja zal dat
do mensohe* met gemoedsbezwaren do vrjjheid
salie* krjjgen, besmettingshaarden voor pok
ken te kweeken in de school en alzoo govt ar
•p te leveren veor hun omgeving, deor hun
kinderen, als 'tmaar even kan, niet te laten
inenten. Daarbjj badeake men wel dat deze
zoo beseheido* Ijkende stap alras geTolgdzal
worden door verder strekkende maatregelen;
gens is de keus voor raadsleden ten platte
lande reeds zoo moeilijk, dat men haar door
een verbodsbepaling als de bedoelde niet nog
meer mocht beperken.
deze Minister ie *u eenmaal in zjjn wetsont
werpen niterljjk niot zoo geweldig prineipieel;
hjj he*dt er van znlke zaken trapsgewijze tot
stand te brengen. En gaat dit ontwerp er
zonder verzet deor, dan ie do tweede etap
spoedig gezet welke leidt tot opheffing van
den zjjdelingaohen vaocinedweng, lomer
gemoedsbezwaren.
E* dan, zeo iohj|ft het Zutph. blad, dreigt
nog een gevaar het voorgestelde middel kan
en zal aanleinag geven tot ket afleggen va*
verklaringen die niet geheel overeenkomstig do
waarhoid sjn. Dat vorkondigon we an niet ep
eigen gezagdat leiden we af uit eea ver-
slagje in De Standaard vaa een ledenverga
dering coaer nntire», kiesvereeniging, waar de
vaeoinedwang werd besproken. Be spreker, die
het debat inleidde, vond dat ket nu inge
diend* wetje beter achterwege had kaanen
bljjvea. Daarna merkte dr. Broekhuizen op,
>dat er nu golegsnheid te over zal komen m
aan de vaeoinatie te ontsnappen, daar er altjjd
wel een paar doktoren te vinden zullen zjjn,
die bereid zjjn, een dergtljjke verklaring
te leggen. Bet kind kotft maar een beetje
bleek te zien ei wat mager te zjjn ea
het bawjjs ia spoedig ingevuld."
Ziedaar een bedokte aanmaning tot het
afgeven ran eon rnleebo getuigenis, een op
wekking om met behulp van gedienstigheden
der praktjjk deer de mazen van de wet te
slaipe», met bjjstnnd van plicht vergeten dok
tor». Of dut anti-revolufionnair zon wezen F
Do Christen-democraat zegt tereeht»alleibe-
halvedat behoort van a. rev. standpnnt althana
gewraakt."
CONTANTE BETALING.
Do Staatscommissie voor den Middenstand
heeft, naar dezer dagen bericht kon worden,
het wetsontwerp tot bevordering der contante
betaling vastgesteld en besloten het ontwerp
met (memorie van toelichting bij H. M. de
Koningin in to dienen.
Omtrent de strekking van dit voor den
Middenstand zoo belangrijke wetsontwerp, ver
nemen wij thans het volgendeOp het oogen-
blik kan men krachtens de bepalingen van
onze wet niet na de inlevering van rekeningen
rente berekenen voor schulden, ontstaan door
levering van goederen uit den kleinhandel
en werkzaamheden door klein-industrieelen
verricht.
Het ontwerp van wet van de Staats
commissie strekt tot het doen opnemen van
een (bepaling in do wet, waarbij moratoir®
interessen (berekend kunnen worden van
schuldvorderingen, door leveringen en 'werk
zaamheden ,als bovenbedoeld ontstaan.
De moeilijkheid zat vooral in de bepaling
van bet juiste tijdstip, waarop de rente
berekening zal kunnen ingaan. Vele koopers
zijn gewend op een bepaald tijdstip na het
doen van hun inkoopen, de rekeningen te
ontvangen. De betaling dezer rekeningen volgt
dikwerf zeer lang daarna, zoodat het niet tot
de zeldzaamheden behoort, dat een midden
stander bij zijn klant „voorschot- vragen gaat
op zrjn eigen vordering.
Wordt het ontwerp wet, dan zal van den
dag der aanbieding van do rekening tot den
dag der betaling 5 pCt. rente over de schuld
vordering berekend kunnen worden. Teneinde
de aanbieding der rekening te kunnen bewjj-
wordt voorgesteld een regeling met de
posterijen te treffen. Volgens deze regeling
zal de crediteur een rekening in duplo bij de
posterijen aanbieden. De rekening wordt dan
van een officieel datumslempol voorzien en
wordt iaan den debiteur doorgezonden. Het
duplicaat ontvangt de crediteur terug als be
wijs van verzending zijner nota en het tijdstip
waarop.
De Staatscommissie voor don middenstand,
zal indien dit ontwerp tot wet zal verheven
zijn, zeker met voldoening op haar arbeid
in het belang van den middenstand kunnen
terugzien. De oplossing van het credietvraag-
stuk bcteckent een grooten stap vooruit.
(ïïbld.)
EERSTE KAMER.
Drankwet.
Het wetsonLwerp tot wijziging van art
le lid 16 o van de Drankwet gaf bij het
afdeelingsonderzoek sommigen leden aanlei
ding "t te betreuren, dat door dit wetsont
werp (bestendigd wordt, dat gemeenteraads
leden vergunninghouders kunnen worden. Zjj
vreesden daarvan schadelijken invloed op de
scherpe naleving der wet door gemeentelijke
politie ten platte lande. Hiertegen werd op
gemerkt, dat de bestaande toestand nooit
tot moeilijkheden aanleiding heeft gegeven.
Trouwens ook de rijkspolitie oefent toezicht
uit op de handhaving van de wet. En overi-llid van 't Algemeen Armbostnnr benoemd,
Uit Statf in Provincie.
Ook de Zetuusehe Dorcas ontving namens
«ijlen nsej. P. S. van den Thoer* een legaat
van f 200.
In het droge dok alhier is gozet het
guBtranspoxtschip Vlissingen.
Heden nacht te es* nar werden op den
Molenberg e* in den Peaniagboek alhier
door een viertal beldadigcn bjj eenige bewo
ners de rniton ingeslagen.
Een ervan C. M. G. werd aangehouden en
bekende op het politiebureau do daad te heb-
bon gepleegd.
Maandag zjjn naar het huis van bewa
ring (alhier overgebracht J, H. 8., 51 jaar
Th. G. v. d. H., 23 jaar, en C. A. E., 38 jaar
werklieden, eoader vast®-woonplaats, verdacht
ven diefstal van een rjjwiel en landlooperjj.
Eenigo weken gelede* kwam vrenw
san de politiepost ep de markt alhier ten
einde een bewjjs te vragen dat ze reizende het
beroep van koepvrouw uitoefende. Zjj gaf op
te zjjn vrouw C. B. nit Helmond. Eenige oog-
enblikkem later geverbaliseerd wegene ket
venten zonder vergunning, gaf zjj eveneen* op
te zjjn C. B. hnuvrouw van A. v, B. uitPrin-
tenhage.
informatie aldaar, bleek het dat de vrouw
onbekend was. Eenige dagen later werd zjj
door de Middelburgsche politie te Goe» aan
gehouden en deelde ze mee geboren te zjjn
te Etten en Leur en te wonen in Helmond.
informatie te Helmond bleek ze ook daar
onbekend to zjjn. Toen, in het algemesn
politieblad gesignaleerd, werd ze Zaterdag jl.
Breda aangehouden en naar Middelburg
overgebraobt. Ze bekende een vnlsohen naam
te hebben opgegeven.
Haar ware naam was C. v. N. uit Breda. Het
bleek dat de vrouw behalve een paar kleine
straffen nog een maand gevangenisstraf te
goed had, wegens beloediging en wederspan-
nigheid. Proces verbaal werd opgemaakt en
do vronw naar het hnis van bewaring te Mid
delburg evergebraeht.
Naar baar man die eveneens een valieheu
naam opgaf, mvar sedert verdwenen is, wordt
nu gesooht.
Dit Vliasingen
De heer A. C. Peterse, machinist bjj de
stoomvaart-maatschappij Zee/and, zal I Januari
dezen dienst wegens gevorderden leeftjjd
verlaten. Hem zal een maandeljjksohe gratifi
catie van f 60 worden uitgekeerd.
Het vrachtschip, dat eerstdaags voor rekening
van de Rotterdamsche Lloyd op de werf De
Schelde op stapel zal worden gezet, zal genoemd
worden Palembang. Dat door de firma Bonn
en Mees te Rotterdam geljjktgdig te bouwen,
zal Msrauke heeten.
Door do directie der Maateobappjj De Schelde
is aangesteld tot onderbaai in do afdeeling
scheepsbouw de heer P. A. Krjjgsman.
Do torpedobootjager Wolf is naar de bin
nenhaven verhaald om kolen te laden. Morgen
(Woensdag) heeft de fabrieksproeftooht plaats-
Maandag werden in verschillende ge
meenten raadszittingen gehouden.
Te Westkapelle werd op voorstel van
Bargem. Weth, met algemeeno stemmen
afwjjzend beschikt op eon verzoek, ingediend
door do vrjjzinnig Hervoimden aldaar om te
gen eenige vergoeding een schoollokaal in ge
bruik te mogen nemen tot het henden van
Chriiteljjke bijeenkomsten, lezingen en verga
deringen.
Ingekomen was ook een verzoek van do
fcremiging tot bevordering van het vreemdelingen
verkeer d-ior Walcheren om subsidie. Op dit
verzeek zal eerst in een volgendo vergadering
beslist worden.
Te Sluie werd medegedeeld, dat God. Staten
het beroep der leeraren a*n 't pensiomaaat
tegen ban aanslag in den hoofdeljjken omslag
•«gegrond verklaard hidden.
De reclamanten hadden geen bezwaar tegen
de klasse ep bet kohier, waarin ze geplaatst
maar z verlangden in 't geheel niet
aangeslagen te worden.
Verder werd medegedeeld dat ook het be
roep van P. Albregts ongegrond verklaard was
ea dat er een kantwerkschool epgerioht zal
worden.
Als regenten van de Godihnizen worden de
heeren J. F. Hennequin en P- Noest herbenoemd.
In plaats van den heer L. van Maldegem
die bedankt had, werd de heer A. Bujjck als
De begreotingon van 't gasthuis met f4727.74
en die va* 't weeshuis met t 2161.50 als eind-
ejjfer, werden geedgekenrd.
Het voorstel tet wjjzigmg der gemeentebe-
grooting ever 1910 werd, na langdurige dis-
ousiie, met 6 stommen tegen 1 stem aange
nomen.
De raad van IJ z e n d {j k benoemde den
heer A, van Delden tot geneeskundige voor
do armenpraetjjn gedurende 1911.
Aan den heer Bevin werd een gratificatie
van f 25 verleend als wsarnsmend gemeente
secretaris van 1 tot 15 October. Op de be
grooting voor 1911 werd een post geplaatst
van f 200 voor het aanbrengen van een
gieren hek aan de begraafplaats.
De verbouwing van de seoretarie hield de
raad aan tot de volgende vergadering. De
raming daarvoor bedraagt f 1000.
Yoor hoofd van school A meldden zieh 9
sollicitanten aan.
Deor de welwillendheid van eigenaar en
gebruiker eener welpnt, de heeren Th. de
de Jaeger en l'lasscbuert, krjjgt de gemeente
daarover de vrjje beschikking, wat van belang
is voer de bewoners der wjjk >Strojpnit".
Namens een oonsortium van Nederland-
eche belanghebbenden op Waterleidinggebied
beeft de beer A. van Dnren aan de gemeen-
toraden in Zuid Beveland een adres
gericht, waarin bjj opkomt tegen de slo'som
ran hot rapport der Staatscommissie dat de
door het consortium gedane aanbieding, zooa is
die is gedaan, in vele opzichten zoo weinig
bepaald is dat zy niet in de plaats kan treden
van de nauwkeurig aangegeven werken m het
plan-Erancke on, voor zooveel het mogsljjk is
het ontwerp te booordeelen, de begrootiig6-
som bjj langs na niet voldoende is om het
werk nit te voeren
Het consortium herhaalt, wat het in een
vrooger ingediend adres zeide, dat het flnan-
oieel en technisoh in staat is het plan nit te
voeren niet alleen voor de aangeboden som,
maar eok voldoendo aan de hoogste eisohen
die daaraan kunnen wordon gesteld.
1
Bg de herstemming voor een lid van den
raad van Winekerkc, M&andesgjl.gchon-
don, verkreeg de candidaat derantirevolntion-
nairen, de heer P. Dieleman, 208 stemmen
tegen 190 op den candidaat der vrjjzinnigon,
den heer A. M. van Damme Az.
De kerkeljjke party te Wissekerke heeft m
60 stemmen op den heer Rieleman den door
slag gegeven.
De campagne dor meestoof De Eendracht
i Sir Jsnslsnd is weer begonnen.
Op Duiveland zjjn nog twee raeekrapfahrie -
ken, die eenige meekrap verwerken.
Door den hoer M. K. do Ronde aldaar is ont
slag genome* als voorzitter van de Sohietver.
esniging volksweerbaarheid Graaf Lodtwyk wan
Nassau,
I* zjjne plaats is gekozen de heer P. Bal-
Janz.
Hoewel wjj onmogolyk van alle Sint
Nicolaasfeeste* melding kunnen maken, ver
dient zeker wel bjj uitzondering vermelding
hit volgende, dat onb nit Groede wordt
gemeld
Dertig jaar geleden werd bier op initia
tief van den heer Don Hamer, O. I onderwjj-
zer met verlof, op 5 December een feestavond
georganiseerd voor do kinderen van do be
waarschool, beitaande in een tombola voor
alle kleinen, van mooi speelgoed en verloting
kleedingstnkkon voor de kinderen van
minvermogende ouders daaraan wetd verbon
den een optocht van St, Nioelaas en zjjn
knechtje, beiden.te paard, met het fanfarencorps
door de straten van het dorp. Eene commissie
van jonge meisjes collecteerde het noodige
geld byeen bjj de ingezetenen Het bestuur
der bewaarschool heeft al de daaropvolgende
jaren dit feest gevierd op dezelfde wjjze en
ook nn werd Maandagavond het St Nieolaas-
feest tot een vrengde avond gemaakt voor vele
gezinnen.
Fraai weder begunstigde den rondgang
door de gemeente en een groote menigte
menschen ook nit omliggende gemeenten
woonde het feest bjj.
Te B i o r v 1 i i e t zal den 15 December
eene buitengewone vergadering van ingelan
den van den Benkebpolder gehouden worden
ter bespreking van de bestuursvooritollen in
zake de verharding va* vjjf wegen,
Zoowel de kosten van verharding met grint
als die met keien zjjn medegedeeld.
Bljjkens den tegenwoordigen stand van het
water in de achterliggende polders kan opge
merkt worden, dat de hoogte 20 a 30 centi
meters minder is dan in hot vorige regensei
zoen. De betere rioleering, hoewel niet af-
uoende, helpt tocb, al zjjn er nog landerjjen
ondergeloopen.
