MIDDELBIRGSCHE COURANT. Vrijdag 25 November. Kameroverzicht. i\ 278 1S3- Jaargaig. 1910 Deie courant verschgnt d a g e I ij k s, met uitzondering ran Zon- en Feestdagen. ttfya per kwartaal, zoowel voor Middelburg ale voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f S Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Advertentiën bjj abonneinenit op voordeelige voorwaarden. Prospeotussen daarvan zjjc aan bet bureau to bekomen. Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeien des middags vóór één uur aan .het bureau bezorgd; zjjc. Advertentiën'; 20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meat 20 oent. Reclames 40 cent per regel. Groote lottere naar de plaats, die zij innome* To' do plaatsing van advertentiën en reclames, met afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Njjvorheid en Geldwezen, is gerechtig het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA MAR A*., NI. Voorburgwal 266, Amsterdam.! f idfielburg 24 November. Zitting van Woensdag. De personen, die heden f 1 entréo betaald hebben om dr Kuyper te hooren spreken er was een levendige handel in plaatsen op de publieke tribune zjjn van een koude kermis thuisgekomen. Kerst tegen vier uur kon dr Kuyper tot voortsetting zjjner rede van gisteren aan het woord komen, dooh, gezien dit late tjjdstip, maakte hg gaarne gebruik van het voorstel van den president om dit tot morgen uit te stellen. Voor de vele belangstellenden was het na tuurlijk een tegenvallerblgkbaar ook eenigs- zins voor dr Knyper zelf. Deie beklaagde zioh al., dat hem dien morgen niet het woord vras verleend. Onder daverend gelach der Kamer, antwoordde de voorsitter hierop, dat sells al had het in Ejjn voornemen gelegen dr Kuyper heden morgen te laten spreken, dit niet had kunnen plaats vinden, omdat dr Kuyper bjj den aanvang der zitting niet aanwezig was. Dr Kuyper af. Den geheelen dag werd besteed aan de be handeling van eenige kleine wetsontwerpen van nrgentea aard. Onder deze lokte een memorie-post op een suppletoire begrooting van Binnenlandsche Zaken voor subsidie ten bate eener drinkwa terleiding op Zuid-Boveland zoer breede dis- enssiei uit. Niet minder dan tien sprekers namen er aan deel. Zooals i ons lieve land gebruikelijk is, soodra het iets nieuw» geldt, warea de bezwa ren Ugio. De heeren Van Lijnden van Sandenbnrg, Vaa Vaarea ea Van Dedem deponeerden, ieder voor zieb, een uitgebreide collectie »beswa-, tea.'' Waar ging 'tnaar toe, als gemeenten deel namen in Naamloose Vennootschappen? Waar big ft dan de contróle van Gedepu teerde Staten? Wordt de autonomie der gemeente niet :aangetass, als het Rjjk zich bemoeit nset de drinkwatervoorziening Mag er wel grondwater aan don bodem onttrokken worden? Het vreemdste argument voerde do heer Van Vuuren aan n.l. de klaobt, dat deze zoo belaagrjjke zaak bjj suppletoire begrooting aan de orde was gesteld. Alsof deze aange legenheid qua zaak er door veranderen sou, indien ijj bjj de begrooting hadden geparais- teerd De heeren Bos, Treub, Sohaper enWjjoker- slooth gevoelden weinig voor al de aange voerde betwaren en beteogden, dat de vorm van stennverleening hier zeer gelukkig ge kozen was, zjjnde het Rjjk took stellig be voegd sich met de drinkwatervoorziening in te laten. Goed drinkwater tooh is van groot algemeen belang; niet alleen voor de VolkshygiAne, maar ook voor den landbouw. Ds heer Trenb betoogde, dat in dit geval het openen van eonenrrentie voor de Neder- landsehe industrie met de firma Francken die het initiatief nam voor iets watdeNeder- laadsehe ingenieurs nalieten, een grove on billijkheid zon zjju. Minister Heemskerk sloot zioh in hoofdzaak bjj deie verdediging aan, er voornamelijk op wgsende, dat, mocht de Kamer duzen post verwerpen, daardoor nitgemaakt ion worden dat van Rjjkswege geen steun aan waterlei dingen mag worden verleend. Dit durfde de oppositie blgkbaar niot aan. De heer Van Vuuren verklaarde selfs zijn vorm-beswaren te sullen laten varen. Ten slotte beloofde de Minister er voor te sullen zorgen, dat de Dnitscha fi-ma, die met de uitvoering der werken belast is, zooveel mogeljjk Nederlanders daarvoor in dienst zal □omen; dit naar aanleiding der opmerkingen van verschillende sprekers, dat de Neder- landsehe ingenieurs en de Nederlandsohe njj- v7arbeid waren gepasseerd. Zonder hoofdelijke stemming werd deze post daarna aangenomen, evenals een wjjzi- gingswetjo op artikel 8 der Drankwet (ver gunninghouders mogen geen openbaar ambt bekleeden len zeer zwaar juridisch debat werd bjj dit laatste gevoerd over de vraagwat onder een »openbaar ambt" moet worden vrrstaan? Minister Heemskerk veegde met innemend armgezwaai alle »theoriëa" wege* daarmee was bet nitl Morgen voortsetting van het algemeen debat." PARTIJDIGE BENOEMINGEN. Een belangstellend lezer doet on# mede- deeling van eenige notarisbenoemingen van Justitie, die de aandacht trokken in de krin gen van het notariaat. Het zijn de volgende: Barneveld. Benoemd D. C van Nimwegen, notaris te Middelburg, anti-revolutionnair. Sol licitanten: candidaten van 1889 en van 1891. Middelburg. Benoemd A. do Neeling, candi- daat van 1897, anti-revolutionnair. Sollicitant onder meer een candidaat van 1895. Kampei^, Benoemd, naar men zegt, buiten de voordracht om, T. Plantenga, notaris te IJselmonde, anti-revolutionnair. Sollicitanten candidaten van 1894 en 1895. Andijk. Benoemd J. Wagemaker, candidaat van 1901, anti-revolutionnair. Sollicitant een candidaat van 1898. Klundert. Benoemd M. Meppelink, candidaat van 1902, anti-revolutionnair. Sollicitanten: candidaten van 1897 en 1898. De gepasseerde sollicitanten waren in vak kringen bekend als goed. Wanneer dr. Kuyper en zijn vrienden blij ven klagen, weet men, dat het alleen is om de eigen papieren op te drijven. „Land en Volk." TWEEDE KAMER. Geldleening van 40 millioen. Er is een wetsontwerp ingediend, waarbij wordt voorgesteld den Minister van Financien te machtigen tot het te gelde maken van schuldbekentenissen aan toonder ter verkrij ging van een som van ten hoogste veertig millioen gulden. Voorts luidt het voorstel den genoemden Minister te machtigen aan de Rijkspostspaar bank te verkoopen een in een Grootboek van 3Va pCt- rentegevend Nationale Schuld op de rekening dier inrichting in te schrijven ka pitaal, vertegenwoordigende een roëele waarde van tien millioen gulden. De renten der schuldbekentenissen, k 3i/s pCt. in het jaar, zullen betaalbaar zijn op 1 Juni en 1 December. Benoemingen enz. Bjj kan. bcslnit; is de heer J. R. Paobatf^ erkend sn tdëge- laten als cunsul-generaal vaü Venezuela te Amsterdam zjjn benoemd tot ingonienr-verificatear fan hat kadasterter standplaats Roermond, P. W. H. Panlnssen, thans landmeter te Maastricht en ter standplaats 's Hertogenbosch G. B. H. de Balbian, thans landmeter te 's Graveuhage- is benoemd tot directeur van het post- en telegraafkantoor te Heeronveen S. Reynders, thans in geljjke betrekking te Doesburg. Door de rechtbank te Breda is ter vervul ling der vacature van griffier van haar col lege opgemaakt de navolgende alphabetische ljjet van aanbeveliig Z. Tb. N. de Jongh van Arkel. anbst.-gnffier bjj de rechtbank te Arn hem J. A. van der Mersch, subst.-griffier bjj de rechtbank te Breda en G. M H. Sassen, griffier bg het kantongereoht te Eindhoven. 8orvië is toegetreden tot het internationale verdrag van 14 October 1890 betreffende het goederenvervoer per spoorweg. Met ingang van 24 November is het verbod van in- en doorvoer van lompen, gebrnikte kleedingstnkken en ongewasichen Jjjf- en beddegoed uit Novarossisk en het gouverne ment TauriS ingetrokken. Dit Stad en Provincie. Het adres aan de Tweede Kamer inzake het bekende ontwerp betreffende de veertig millioen is heden, voorzien van 2100 hand- teekeningen, uit verschillende deelen van Zee land, uit Middelburg naar Den Haag ver zonden. De Anti-Revolutionnaire en Roomsch Ka tholieke kiesvereenigingen alhier zullen zich bij do verkiezing voor een lid van den raad in het tweede district onthouden van het stellen van een candidaat. Ditzelfde zal ook, zegt men, de S. D.A.P. doen. Woensdagavond hield de Ntjverheidsvcr- eeniging te Middelburg een vergadering. Daarin werden de balans en de winst- en verliesrekening over het boekjaar 1909/10 goedgekeurd. Overeenkomstig het voorstel Van hot be stuur en commissarissen werd besloten de winst geheel te bestemmen voor afschrijving op de verschillende bezittingen. Herkozen werden ,als bestuurder de hoer J. J. A. Sprenger, als commissaris de heeren mr. J. A. Heijse en H. P. van de Ree^ ter wijl in de vacature van den heer P J. van Puffelen, naar elders vertrokken, lot commis saris werd benoemd de heer P. Minderhout. Op de laatst gehouden bestuursverga dering van den Nederlandschen Voetbalbond is besloten om den kampioenen der Zuidelijke 11e (klasse, promotiekans te geven bij de Westelijke Tste klassedeze laatste is de hoogste klasse hier te lande. Deze promotic-wedstrijden zullen in dit seizoen echter alleen gespeeld worden wan neer do daarop betrekking hebbende com- petitie's tijdig afgeloopen zullen zijn. Verder is de onlangs gespeelde wedstrijd M. V. V. O II en E. M M II voor de Zecuw- sche Competitie op verzoek van M. V. V O. II ongeldig verklaard; dit met het oog op het medespelen van niet gerechtigde spelers Dit yiissingen Bij de Woensdag gehouden verkiezing voor leden der Kamer van Koophandel en Fabrie ken zijn de aftredende leden allen herkozen en wel de heeren P. F. Auer mot 38, H. C. Beyerman met 35, C. Dommisse CMzn. met 39, J. G. de Jonge met 33 en A J. J Klïjberg met 38 van de 42 uitgebrachte stemmen t Op verschillende personen werd een stem uitgebracht. In de as. buitengewone algemeene ver gadering van aandeelhouders der Stoomvaart maatschappij Zeeland zal, naar het Edbl. meldt, o. a. aan de orde komen een voorstel tot het uitgeven van een millioen nieuwe aan- dcelen, die door de Mij. tot Expl. van Staats- spoorivegen k pari zullen worden overgeno men. Voorts zal de Staatsspoor nog een lee ning fian. de Zeeland verschaffen, een en ander in verband met do uitbreiding in het be- drjjf dier Maatschappij. Verder ligt het in de bedoeling de preferente aandeelen om te zetten in gewone, waarbij een compensatie in contanten zal worden verleend voor het op heffen van het préferenlierecht Men schrijft ons uit Goes: Zooals indertijd gemeld is, heeft de Raad afwijzend beschikt op een subsidie-aanvraag voor de* tramplannen in Zeeland van den heer Huygebaart. ire grooto ïneerderheid 'der raadsleden, 10 Vatf 13 Ier vergadering aanwezige, stemde destijds tegen subsidie omdat de tram route geheel buiten ad ««bouwde kom zou komen to liggenn I. van bet spoorweg station door de Poel naar het »®e Oranjeboom" aan den 's Heer Ilendrikskjnde- rendijk. Het was wel te wachten, dat de heer Huy gebaart nog een poging zou wagen ter ver krijging van pubsidie van gemeentewege en dat hrj, om den Raad gunstig te stemmen voor de inwilliging van zijn verzoek, van een tegemoetkomende houding blijk zou geven. Zoo moet naar wjj vernemen een nieuwe subsidieaanvrage uit de pen geko men zijn, waarbij de tramroute langs do west zijde der bebouwdo kom der gemeente zou gelegd worden. De tram zou nu van het spoorwegstation rijden langs den stationsweg, door de L. P. v. d. Spiegelstraat, verder door het plant- Boen aan den Westwal tot ongeveer ter hoogte van do villa „Novum" aldaar, om over een te leggen brug over de Westvest den Westsin gel te bereiken van waar, zooveel mogelijk in rechte lijn, de richting naar het genoemde café zal worden genomen. AIzoo is er brj den consessionaris een neiging te bespeuren om de tramlijn in do meer onmiddellijke nabuurschap der stad te brengen, doch tegelijk is de eerste subsidie aanvrage met ruim 85 verhoogd. Of het nu soms te doen is om langs dezen commercieelen weg den Raad er toe te brengen om op de afwijzende beschikking terug te komen wegens het groote financiecle voor deel dat hierin (zou gelegen zijn, ongeveer 10 X f 600 f 6000 totaal, kunnen Wij niet beoordeelen. Wel doet het vreemd aan, dat deze wijziging van de tramroute, ruw geschat naar de ver hoogde subsidie en verkapitaliseerd tegen 4 o/o rente pp li/a ton is berekend, wat nu niet als een peulschilletje kan aangemerkt worden. Intusschen gaan over de geraamde tijdruim te, (waar binnen van de tram gebruik zou kunnen gemaakt worden, geruchten, die nu niet precies een hoogen dunk geven van bet maken van bekwamen spoed met de ex ploitatie Een termijn van niet korter dan 10 jaar is genoemd om de tramplannen verwezenlijkt te zien. Dus, dan zou den Zuid-Bevelanders pa9 in 1921 voor het eerst de stoomfluit van de locomotief in de poron klinken. Deze perspectief in de plannen verhoogt zeer zeker niet de sympathie voor het aan bangig gemaakte tramnet, waarvan werkelijk in Zuid-Beveland met den dag de behoefte in toenemende mate gevoeld wordt Tot voorzitter van het provinciaal be stuur der afdeeling Zeeland van de Neder- landsche Federatie van Barmonie- en Fan- faregezelschappen is benoemd de lieer II C. Raarens, te Kruiningon. Verplaatst de heer P. Babijn, rijksamb tenaar (commies), van Oud Beijerland naar Sluis. In Zeeland kwamen in de week van 16 tot en met 22 November 1910 elf gevallen van besmettelijke ziekten voor, n.ml 6 ge vallen van typhus en febris typboidea, een te Clinge, een te Ileinkenszand, een te Krui- ningen, een te O. en W. Souburg, een te Poortvliet en een te Scboondijke en vijf ge vallen van diphthentis, nml. een te Honte- nisse, een te Tholen en drie te Zierikzee NEDERLANDERS VERDEDIGT UWE HEILIGE VRIJHEID. Over dit onderwerp hield Woensdagavond voor de afdeeling Middelburg van den „Nederlandschen Protestantenbond" de heer Jos. van Veen, gewezen R K. priester, in het goed bezette kerkgebouw der vrijzinnig- hervormden een lezing. Na ingeleid te zijn door ds Bruimng, die er op wees, hoe samenwerking voor het chris telijk vrijzinnig godsdienstig leven noodzake lijk is, en hoe de Protestantenbond tegenover haar bestrijders steeds de groote kracht van het geloofsleven op den voorgrond moot bren gen, verkreeg de heer Jos van Veen, wiens bereidwilligheid, deze eerste lezing te houden de inleider oen voorrecht voor de afdeeling Middelburg van den bond noemde, het woord. Een oud-Latijnschc dichter heeft gezegd: „weersta in liet begin; te laat wordt de art senij bereid, wanneer de kwaal reeds is in gegroeid." Evenmin, zeido de heer Van Veen, als vele menschen tijdig de hulp van een geneesheer inroepen, zal een groep van menschen tjjdig weerstand bieden aan de vreemde invloeden, die zich aan hen opdringen. Nu is er niet meer, zooals vroeger de koningen, één per soon die de macht heeft zijn wil als wet aan do natie voor te schrijven, maar berust deze macht bij een groep van personen die zich aaneen sloot, steunende op godsdienstige beginselen. De internationale macht van Rome heeft hoe langer hoe meer invloed op natie en volk gekregen. Zij beschouwt ons volk als een begeerigen buit en wil de vruchten pak ken die door fcel werk onzer natie zijn vei- kregen. Jlet gevaar dat ons volk van R K. zijde dreigt js zeer groot, en wanneer de ortho doxen in de coalitie dezen bondgenoot steu nen, helpen zjj dat gevaar zeer zeker belang rijk verhoogen. Vroeger jaren werd de R. K. kerk in ver schillende provinciën van ons land door bis schoppen bestuurd, maar nu na 1870 de on feilbaarheid van den Paus is uitgeroepen ver wacht men dat van hem alleen alle heil kan en moet uitgaan. Daardoor werden de bis schoppen achteruitgezet en ondergeschikte ambtenaren van Rome. Van bet daar geves tigde centrale bestuur krijgen zij nu hunne bevelen. Ren andere wijziging in de R. K kerk, die eerst van do laatste dagen dateert, is dat de pastoors door hun eigen bisschop afzetbaar zijn, en ook dat jongelui, die op de seminaria worden opgeleid, geen andere we tenschappen meer mogen beoefenen, dan die welke voor hunne bestemming in den R. K. godsdienst noodzakelijk zijn. Zoo worden aan knapen van 1224 jaar niet alleen alle cou ranten en tijdschriften onthouden, maar wordt het hun ook onmogelijk gemaakt door beoefe ning yan wetenschappen hun maatschappe- lrjken blik te verruimen. Waren wij na den Spaanschen invloed een vrij volk, ook op godsdienstig gebied, nu dreigt ons, niet het minst door de coalitie, weer het groote gevaar een vasalstaat van Rome te worden. De R. K kerk doet nooit iets voor nietsook de coalitiebroeders zullen den ver kregen steun duur moeten betalen. Wij Nederlanders, die het stelsel van vrije godsdienstige overtuiging met hart en ziel voorstaan, moeten zonder twijfel eerbied heb ben voor die Roomsch-Katholieken, die oprecht in hun godsdienst gelooven, maar wij moeten ons wapenen tegen den Roomschen politicus, wiens geloofsovertuiging het schild is dat zijn politieke bedoelingen verbergt. De R. K. godsienst leert dat Kerk en Staat goddelijke instellingen zijn, maar de kerk staat bovenaan en moet den staat leiden op zedelijk en Ipiaatschappelijk gebied. Boven Nederland en Koningin zal een goed katholiek eerst kerk en Paus gehoorzamen. De R. K. kerk, die alleen in vredestijd ver overingen kan maken, wekt de slapenden niet, doch om één hinderpaal uit den weg te rui men offert zij haar vaderlandsliefde op. Drie jaar geleden was ons land nog een zendings- of missieland, nu wordt het reeds onder het algemeen kerkelijk recht als een veroverde provincie medegerekend. Werden vroeger de gemengde huwelijken wel zondig geacht, doch niet verboden, nu worden ze als piet meer geldig beschouwd. Dit alles wijst op de zeer groote veroveringen die Rome de laatste jaren in ons land heeft gemaakt. De studenten op de seminaria worden stel selmatig dom gehouden en niemand in do Tweede Kamer heeft den moed voor deze in richtingen hot staatstoezicht to vragen. Hun zucht naar isolement bewijzen do R. K. zelfs in de oprichting van een R. K. geitenfokkerij, en vooral ook in de stelselmatige bestrijding van h i ongeschikte lectuur, Kloosterlingen, die door zich niet aan de staatswetten te onderwerpen vrijwillig hun land verlieten en ook zij, die door andere staten daaruit werden verbannen, komen voor het grootste gedeelte terecht in Nederland, dal de grenzen voor hen openstelt en waar ze door lessen te geven de strijd om het be staan van vele Nederlanders verzwaren. Zoo is Nederland het stofhoekje van Euro pa geworden en ieder die iets kwijt wil fcgn veegt het daar naar toe. De R- K. kerk wint vele aanhangers, om dat zij veel belooft, zelfs de eeuwige zalig heid. Zij i9 zeer geschikt do menigte voor zich te winnen, niet het minst doordat zjj, door haren ceredionst, diep op verbeelding en gevoelsleven inwerkt. Zoo jong mogelijk wor den de kinderen reeds onder haren invloed ge bracht, en de kerk zorgt er wel voor dat zjj tot ware en trouwe geloovigen opgroeien. Zij steunt verschillende partijen, maar helpt steeds de eene om de andere to kunnen ver zwakken. Nu eens steunt zij, zooals in Beie ren gebeurde, de sociaal democraten, dan weer Bloot (zij zich bij do orthodoxen aan. De „Unica catholica" het pauselijk blad, noemt de samenwerking met protestanten schadelijk, maar acht ze tijdelijk en in sommige geval len gewenscht. De R. K. geestelijken kweeken spaarbankkiezers in hun eigen belang. Dat gaat jeven goed als bollen kweeken en is bovendien ongevaarlijk, daar een goed R. K. zich niet zal bezondigen van de op zijn naam geplaatste f 50 iets ten eigen bate te gebrui ken Wjj jnoeten sympathie hebben voor den R K. godsdienst omdat wij het geloof van andersdenkenden moeten waardeeren, maar wg moeten krachtig den strijd aanbinden tegen de .uitbreiding van haar macht noodlottig voor ons volk zou kunnen worden. De katholieken zijn vóór alles internatio Ttalislo^ zich door een Lui'reniandsche^ macht laten besturen ea verdienen daarom den politieken boycot. Wij moeten flink zgn en het kwaad bestrijden voor het te laat is. Eén nationaal bloc moet er komen met onze Koningin aan het hoofd als teeken van één heid, dan zal de tijd gekomen zijn, dat wij kunnen zeggen „hier majesteit is uw land weer, gezond en wol, wij deden wat vroeger de Koning deed en hebben den buitenland- schen vjjand bestreden." De aanwezigen toonden door een luid ap plaus hunne erkentelijkheid voor deze, met aandacht gevolgde, voordracht. Van de gelegenheid tot debat maakte niemand gebruik. Ds. Bruining bracht den heer Van Veen den dank der vergadering en wekte alle aanwezigen op de ontvangen waarschuwing ter harte te nemen en den strijd tegen Rome's macht en, als gevolg daarvan, tegen de coa litie met krachtige hand en onvorflauwdeo ijver te voeren. Onderwijs. Tot directeur der ambachtschool alhier is benoemd de beer C. Doets, direstenr der ambachtsschool te Hoogeveen. Te 'e Gravenhage zjjn geslaagd voor de groote stoomvaart als eerste stuurman E. F. A. Roseerger, als derde stuurman J. A. Stof- koper, B. C. Visser, J. F. Gugelot. Naar men meldt is het zoo goed als zeker dat prof. Hugo de Vries voor ons land be houden bljjft. De gemeenteraad van Amsterdam heeft in geheime zitting besloten de noodige credieten beschikbaar te stellen, waaruit de kosten voor den bouw van een nieaw laboratorium voor prot. De Vries zullen kunnen worden bestre den en men verwacht dat onze beroemde landgenoot voor het eervolle en winstgevende aasbod uit Amerika zal bedanken KERKNIEUWS. Ia hot voorjaar werd te Nieuwvliet door den kerkeraad der Ned. Herv. gemeente geweigerd twee nieuwe lidmaten te doen be vestigen omdat zjj geen kwartje wilden beta len voor de Generale kas. Nadat een lid dier gemeente daarover een aanklacht ingediend bad, ie, naar men ons meldt, doar het olassikaal bestuur in zjjn laatst gehouden vergadering, dien kerkeraad aangeschreven, die twee lidmaten alsnog te doen bevestigen.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1