ilIIDDELBLRGSCHE COURANT.
OebderiinhetBosi
TWEEDE BLAD VAN DE
Maandag 21 November.
*£andbcuwkromek.
FEUILLETON.
N° 27-4 133" Jaargang.
1910.
Mtddellmrg 19 November.
I ONZEN TASTEN MEDEWERKER.
Phytophiline en Kanker.
wij ontvingen van eene belangstellende
loEems de volgende vragen
Geachte Heer.
Mag ik U nogmaals lastig vallen met eene
vraag en wel omtrent het gebruik van phy-
tophiline. Zon u mij aanraden de boomen
met genoemd middel te behandelen zoo gauw-
te bladerloos zjjn geworden, of vindt n het
beter te wachten tot het-voorjaar is? Bjjeen
der leibocmen (Jaqnes Lobel) heb ik ver
schijnselen van kanker opgemerkt, hoe zon
dat knnnen ontstaan en wat sou menmooten
aanwendon om dat te bestrjjden? Met de be
antwoording hiervan zult u ten zeerste ver
plichten eene lezeres van de Midd. Courant.
Bï voorbaat dank er voor.
Als antwoord daarop diene, dat eene be
handeling met phytophiline. eoodra de boomen
bladerloos geworden zjjn, alle aanbeveling
verdient en dat men goed doet, ze in hot
▼ooijaar te horhalen, zoodra zich eenig leven
ia da knoppen vertoont.
Op de fruitboomen heeft zich in 't jaar
1910 op verscheidene plaatsen bloedlnis ver
toond, natuurljjk hoofdzakelijk op appelboo
ms», maar o?k op pereboomen hebben wjj
«en aanval van bloedlnis kunnen waa>
Met het vallen der bladeren zjjn een aantal
van die kleine boosdoeners mede gegaan, zjj
liggen nu warm gedekt onder de bladeren,
waar sjj den winter heel genoegeljjk zullen
doorbrengen, om in 't volgend voorjaar op
schrikbarende manier te vermenigvuldigen.
Heeft men bjj zjjne boomen bloadlnis opge
merkt, dan moeten de afgevallen bladeren
thans zorgvuldig worden bjj elkander ge
harkt, vervolgens mot wat petroleum over
goten. oatuurljjk op een plaats, waar noch
petroleum, noch hitte nadeel kunnen veroor
zaken aan de boomen of andere planten, en
dan worden verbrand.
Heeft men groote boomen, die van bloed
lnis weten, dan kan men ze besproeien met
oarbolineum plantarium in de daarvoor voor
geschreven verdunning. Veel succes zal men
daarvan echter niet hebben, omdat eene
bloedluiskolonie voor 't indringen van vocht
bosohermd wordt door de witte wollige was-
massa, waarmode de kolonie omgeven is, terwjjl
v or dar da geheele bladluizenkolonie als
•en vilt bedekt is door de uitwerpselen en
do afgestroopte larvenhuidjes.
Meer snecet zal men o. i. bjj groote boo
men hebben van het procédé, dat men in
Normandië volgt en daar den naam draagt
van Mulinaffe. De eerste toepassing hiervan
heeft men te danken aan den heer Endes
Delonchamps nit Caenhet bestaat daarin,
dat men, aoodra de bladeren van de boomen
verwjjderd zjjn, vlug langs do takken der
aangetaste boomen een brandende fakkel be
weegt, bestaande nit gedraaid stroo en hars-
Natuurljjk moet deze bewerking verricht
worden met een zekere snelheid, opdat
takken on twjjgjes van de hitte geen nadeel
Ijjden, maar dat in 't oog houdende,
non vai&ul van twee idealiatea ea hun
romantisch uitstapje.
Haar het Engelad*
2. van
DORJÏFORD TA TE 6.
■ffcfuurlfk was ee bijzonder mooi. Dat zjjn
tsm altijd.
Maar dik zwart haar Was I03 bijeengenomen
in ets knoop in haar nek, en haar hoofd
was bedekt met een zonnemuts, waarvan de
Haten aan weerszijden Tan haar hals omlaag
Mengelden. Haar pogen waren groot, bruin
en diep, en haar bovenlip was iets te kort
Vaorka had te heel mooi gevormde handjes
da roetjes, en was re gekleed in een goed
aflttanden, maar eenrondigen katoenen japon.
„Woonwagenkleeren," Kei re toen ik
u**r haar keek.
„Ah I Ook woonwagenschoetiefv
„Siet precies. Maar gisteren gleed ik
mat da andere van een atapsteen en eea
paar maakte ik gisterenavond doornat,
rtfd.it dit mjjn eenige droge ejju."
„Waren," verbeterde ik.
is de uitwerking zeor bevredigend, en wordt
in Normandië vrjj algemeen toegepast.
Voor kleinere boomen gebruikt men de
phytophiline, die men met een kwastje op
do aangetaste plaatsen aanbrengt. Door hot
kwastje wordt het bedoksel dor diertjes weg
genomen, zjj worden door de wrjjving voor
een deel gedood; wat niet gedood wordt door
het kwastje, sterft tengevolge van de aan
raking met phytophiline. "***-
Hot verdient opmerking, dat de bloedlnis
zich ook vestigt op de wortels van appel-
boomen.
Carbolineum plantarium is een uitstekend
middel om, toegepast zooals wjj zooevon
voorschreven, de bloedlnis op stam en takken
to doodon, maar men moet daarmede voor
zichtig zjjn, opdat de wortols er niet door
geraakt worden, en dat nu is het groote
voordeel van phytophiline, dat men daarmede
don grond om de stammen kan drenken,
waardoor do grooi bevorderd en het onge
dierte gedood wordt.
Pereboomen, die van schurft weten, moeten
nu en in het voorjaar eveneens met phyto
philine worden ingesmeerd. Vooral van groot
belang is het, dat de wonden, die in ds stam
men op eene of andere wjjze zjjn ontstaan,
door brand, vorBt, kanker, snoeien of hoe
dan ook, met phytophiline goed worden in
gesmeerd.
Na deze beantwoording van de eerste vraag,
thans even stil gestaan bjj kanker. Vooraf
dienen we enkele woorden, die daarbjj ge-
brnikt zullen worden, nader te verklaren.
De ware zwammen zjjn draadzwammen. die
gewoonljjk een draderig weefsel vormen,
waaraan men den naam geeft van zwam-
dradennet of mycelium. Eén draad draagt
den naam van hyphe en bestaat nit één cel
of uit verscheidene cellen, die in eikaars ver
lengde zjjn geplaatst. Aan het einde van zoo'n
draad vormen zich sporenzakjes, welke de
sporen bevatten, die de zwam vermenigvul
digen; zjjn een zeker aantal van die sporen-
zakken met elkaar omgoven door een dicht
ineengeweven zwamweefsel, dan noemt men
dat een peritheciumzjjn die sporenzakjes op
een sohjjf naast elkander geplaatst, dan
spreekt men van een apothedum.
De kanker der appel-, pere- en benkebooza
wordt veroorsaakt door een draadzwam, die
den naam draagt van ncctria ditistima Tal.
Gewoonljjk vertoonen zioh do kankerplekjes
als een licht- of donkerbruine, vaak zwarte
vlek, aan den voet van een tak; de plek
wordt gaandeweg grooter, de omliggende bast
scheurt in ronde of ovaalvormige kringen af
en vervolgens ontstaat er tengevolge van den
gestoorden sapomloop onder en boven de
kankerwond eene verdikking, waarop zich
perithesién vormen. BIjjft de kanberpleh onder
deze verdikking verborgen, dan spreekt men
van gesloten kanker, ligt de wond geheel open,
dan heeft men open kanker. Het verschil tns-
schon beide gevallen bestaat alleen in het
voorkomen; de gevolgen dor ziekte zjjn in
beide gevallen dezelfdehet mycelium ver
spreidt zich hoe langer hoe verder.
Breidt het dradennet zich uit om den ge
beden tak, dan moet bet gedeelte, dat zioh
daarboven bevindt, noodzakeljjk afsterven.
Een afdoend middel togen kanker is, voor
zoover ons hekend, nog niet gevonden. Zoodra
men aan een boom iets bemerkt, dat daarop
sohjjnt te wjjzen, zouden wjj aanraden de
aangetaste plaats met een scherp mes zuiver
uit te snjjden, de uitgesneden plasts goed in
smeren met phytophiline en als deze inge
droogd is, de wonde afsluiten met entwas,
„Zullen egn," zei ze.
„Maar waarom zet u een schoen, die al
nat is, in het midden van een nat graspad,
om don in een moeras er naar te gaan
liggen kqken?"
„Het was geen moeras waarin ik lag."
„Het was in ieder geval nat genoeg.
Maar wat bedoelde n er eigenlijk mee?"
„Wel, ik had in het bosch gewandeld,
en ik merkte dat mjjn schoenen eh
vochtig werden."
„Vochtig, juist."
„Bijgevolg trok ik er een uit, en zette
dien in de zon te drogen. De zon scheen
er pp toen ik den schoen neerzette, maar
is daarna verplaatst."
- „De schoen
- „Neen, de zon, domoor."
- „Maar de Bcbpen is toch ook ver-
plnatst."
„Ja, oataurljjk, maar ik bedoelde de
exm."
„01"
„Ik wist niet wat ik moest doen terwjjl
hjj droogde
„De «choen
„Reen, de ton och ja, de schoen
natuurljjk. En ik kon niet rondloopen met
slechts een Bchoenbjjgevolg hinkt* ik van
Ijet pad fd
„Het moeras in.**
„Dn Kon scheen daOr k»é«. Ba ik begon
nog beter met zoogenaamde kankerwas. Kan
men beide in do plaats zjjnor inwoning niet
bekomen, dan kan men een goed zalfje maken
door gewone hars, dio bjj do meeste schilders
voorhanden is, te smelton on gesmolten to
vermengen met van bet gewicht aan
gezouten reuzel.
Verder verdient het aanbeveling stam
tak in de omgeving van do kankerwond hor-
haaldoljjk met phytophtline in te smeren. De
ondervinding heeft ons geleerd, dat verschil
lende zwammen, die ziekten in onze vrucbt-
boomen veroorzaken, daartegen niet bestand
zijn.
Zjjn de boomen te ver verkankerd, dan kan
men ze uitdoen en verbranden. Van genezen
is dan geene sprake moer.
Alle soorten zjjn niet oven vatbaar voor
kanker, de witte calville weet daarvan onder de
appels wel het meest; zelden zagen wjj van
die soort oen boom, die daardoor niet ge
teisterd werdonder de peren zjjn de foppen
peer en de doyenné d'hiver ook zeer vatbaar
voor kanker, maar over 't algemeen zjjn alle
soorten aan die ziekte blootgesteld, vooral bjj
al te rjjke stikstofbemestingen en vochtige
standplaats.
Het intreden van kanker bjj appel- en
pereboomen en van de gomziekto bjj de
perziken, welke laatste ziekte ook in verband
staat met een zwam, is meermalen het gevolg
van te rjjke stikstofbemestingen, gepaard aan
te geringe bemesting met phosphorzuur, kalk
en kali.
Is de boom, die door kanker wordt aange
tast, nog jong genoeg, dan kan eene verplan
ting in oen vruchtbaren kalkhoudenden, goed
drooggelegden grond, verdere uitbreiding
voorkomen, want wel is het uitgemaakt, dat
de neclria ditissima steeds gepaard gaat met
kanker, dat men zelfs besmetting met sporen
van die zwam in 't leven kan roepen, maar
't kan evenzeer waar zjjn, dat de zwam zich
daar vestigt, waar op eene of andere wjjze
eene wonde in den stam of den tak ontstaan
is, zoo dat het nog niet altjjd uitgemaakt is
öf de wonde öf de zwam do eerste oorzaak
van deze ziekte is.
Wjj hebben de tot ons gerichte vragen
eenigezin8 uitvoerig beantwoord, omdat het
nu de tjjd is de vruchtboomen nauwkeurig na
te gaan en de maatregelen te nemen, die
vermenigvuldiging van ongedierten en ziekten
kannen voorkomen of beperken.
Aan het gebruik van phytophiline daarbjj
hechten wjj, tengevolge van opgedane onder
vinding, groote waarde.
Provinciale Staten Tan Zeeland.
Zitting van Vrijdagmiddag to half twee
uren.
(Slot).
Voorzitter de Commissaris der Koningin.
Tegenwoordig 41 leden en do griffier.
Afwezig de heer Giljam, met kennisgeving.
?5 toom b o o t d i e n s t Schouwen
Beveland en Walcheren
De algemeene beraadslagingen over het
voorstel van Ged. Staten worden geopend
door den heer Van Voorthuijsen.
Deze (kan met het voorstel niet meegaan
wat betreft het aanstellen van afzonderlijke
directeuren voor de diensten pp Ooster- en
Westerschelde.
Hij zou de directie in één hand wenschen,
wat der provincie goedkooper zou uitko
men.
De heer Sprenger bespreekt den bouw
der booten.
te probeeren of ik de denneappels, die
gezocht had, ook in den schoen kon gooien.
Ik had er eindelijk een in, toen ik n zag
aankomen. Ik wou toen wel eens zien, wat
u zoudt doen, als u daar den schoen op z'n
eentje vond, en Ibjjgevolg bleef ik liggen
kijken."
„En heb ik naar uw zin gehandeld?"
„Zeker niet. U hadt den schoen met
rust moeten laten."
Ik Bloeg mijn oogen naar den hemel pp.
„Scherper dan een elangentand is een
ondankbare
Ik keek haar aan.
„Ga voort als u dnrft," zei ze.
„Kind," besloot ik mijn zin.
„U bent zelf nog een jongen."
„Verleden week Donderdag elf jaar ge
worden," spotte ik. „Zullen wo wat samen
spelen
„Geef me dan eerst mijn schoenen."
Ze stak haar hand nit. Ik nam die aan,
en gaf er een afkeurend tikje op vóór zjj
haar weer kon terug trekken.
„Er waren eens twee kinderen in het
bosch," zei ik. „Een kleine jongen en een
klein meisje. En de jongen moest zorg dra
gen voor het meisje omdat
„U bent afschnwljjk 1" zei ze.
„Maar waarom bent u zoo alleen rroeg
ik. „Waar zjjn al nw vrienden en kennissen?
Hebt n daa niemand die van a houdt? Ik
Hij meent dal daarvoor in de eerste plaats
in aanmerking komen werven in Zeeland.
De vorige maal was er reden voor .de
tweede boot te gunnen aan hem die de
de eerste bouwde.
Spreker wijst er op dat er in de provin
cie een gunstig bekende werf bestaat
hij zou wenschen dat bij aanbesteding de
concurrentie Izoo ruim mogelijk werd ge
steld.
De beer Van Vliet bespreekt de vraag of
bet tnict "wenschljjk zou zijn in plaats van
twee nieuwe schroofbootcn te bouwen te
trachten Voor een prijsje de spoorboot no.
2 over te nemen.
Hij zal, waar Ged. Staten hun voorstel
handhaven, nu geen amendement indienen,
ïnaar pfwaebten wat van hunne zijde te
genover zijn idee wordt in het midden ge
bracht.
Dezelfde Spreker bespreekt verder de ha
ven van Zierikzee en de zwaaiplants.
Het komt hem wensclielijk voor dat de ge
meente een vaargeul van behoorlijke bodem-
breedte onaakt, maar hij zou wenschen dat
de provincie de kosten drago van de zwaai
plaats.
Hij stelt een amendement voor in dien
geest. In onderdeel 3 zou geschrapt dienen
te worden „en de Ewaaiplaats" en „voor
de haven en van 45 M. voor de zwaaiplaats"
Dan zou er aan dienen toegevoegd „met een
bodembreedte van 2.5 M. boven laag water
en 46 M. bodembreedte".
De heer Fokker kan zich met het voorstel
van Ged. Staten wel vereenigen omdat uit
de ^toelichting blijkt dat de regeling slechts
voorloopig is.
Maar waar nu slechts een provisioneel be
sluit genomen wordt, mag niet geprejudici-
eerd worden op hetgeen later kan gebeuren.
Daarom acht spreker het onraadzaam nu
een directeur te benoemen en beter de di
rectie ^voorloopig op te dragen aan den
directeur van den dienst op de Wester Schel
de, (desnoods met toevoeging van een ad
junct.
Spreker kan zich ten doze geheel ver
eenigen met den heer Van Voorthuijsen.
De heer Van Rompu bestrijdt het denkbeeld
van de heeren Van Voorthuijsen en Fokker,
wat betreft de directie.
Ged. Staten hebben gemeend do diensten
afzonderljjfc te moeten exploitceren. Zjj heb
ben daarvoor afdoende redenen.
Wat door den heer Sprenger is gezegd
omtrent don bouw der booten beaamt spreker.
Aan verschillende maatschappijen zullen be
stek en tcekeningen worden overgelegd en de
gelegenheid geopend te concurreeren.
Wat betreft de haven en zwaaiplaats te
Zierikzee meenen Ged. Staten dat de door
hen genoemde afmetingen voldoende zijn en
ook de financieele bepalingen billijk.
Do heer Van der Vliet wil de zwaaiplaats
»or rekening van de provincie doen on
derhouden.
Was de haven te Zierikzee alleen voor den
provincialen dienst jioodïg, dan ware daar
iets voor te zeggen, maai- waar daarvan
verschillende ondernemingen gebruik maken,
zou het niet billijk wezen de provincie de
kosten van onderhoud te doen dragen.
Hij beveelt ongewijzigde aanneming van het
voorstel van Ged. Staten aan
Wat aangaat het voorloopig karakter van
den dienst, dit moet men niet verkeerd uit
leggen. Dat betreft alleen om later verbete
ringen te kunnen aanbrengen.
De heer Fokker wijst er op dat de afge
vaardigden voor Schouwen hier in een bij
zonder geval zijn. Zjj hebben hier op te
treden voor een verbeterde communicatie van
Schouwen.
bedoel: hadt u?"
„O, ja, ik ben met een gezelschap hier,
maar vandaag ben ik alleen. De anderen
zjjn
„Naar een bloemententoonstelling," zei ik.
„Hoe ter wereld weet n dat?"
„Wel ze moeten toch ergens heen gaan
Waarom niet naar een bloemententoonstel
ling?"
„Maar hoe weet u dat er een bloemen
tentoonstelling is?"
Ik legde het nit.
„Dan zitten we in hetzelfde schuitje,"
zei ze, toen ik uitgesproken had.
„Het is een véél mooier bootje dan ik
gedacht had. En zij is gemaakt voor twee
personen."
„Ik voor mjj vind dat het nog al nauw
zit."
„Luister eens meisje, als je op die ma
nier door gaat, znl je me beleedigen
- „Het spijt me jongetje; dat bedoelde ik
niet," zei ze glimlachend.
„Dank je, meisje, dat was lief van je."
„En zijn nu mijn schoenen droog, als
'tn belieft?"
Maar ze wist zelf wel beter, want ze stak
niet eens baar hand uit..
„Nog niet heelemaal droog. Bovendien
»b ik nagedacht. Wjj waren blijkbaar roor-
bescbikt om den dag samen door te brengen."
Ik ke*k haar aan.
Zij zijn niet vceleischcnd cn wat zjj vragen
is meer bescheiden dan wat de afgevaardig
den van Zceuwscli Vlaanderen steeds vragen.
Door den hoer Van Rompu is beweerd dat
Ged. Staten, blijkens den dienst op de Wes-
tcrsclielde, zorgen voor een goede inrichting
van dien dienst, maar spreker wijst er op,
dat vóór die dienst goed in orde was, zij heel
wat slagen op hun rug hebben ontvangen
Wat betreft het amendement van den heer
Van der Vliet verklaart de heer Fokker daar
mede geheel in te stemmen
liet verplichten der gemeente om een
zwaaiplaats te onderhouden zou, vreest spre
ker, Ibij den raad dier gemeente ernsligen
tegenstand ontmoeten
De hoer Van der Vliet tracht aan te to*-
nen dat de zwaaiplaats geheel en al te*
behoeve van den provincialen dienst is. Die
booten, die kort vertoeven, moeten bjj laag
water kunnen zwaaien, wat voor de andere
booten, welke meer tijd hebben, niet noodig is.
Wat betreft het onderhouden van haven en
zwaaiplaats op de voorgestelde diepte door
de gemeente koestert spreker de vrees dat dit
veel last en moeite zal veroorzaken.
Hij meent dan ook dat de raad daarop
niet zal ingaan.
De heer De Veer is ook een der leden die
den dienst op de Ooster- en Westerscheid*
onder een directie wenschen
Spreker meent dat dit wel mogelijk is, en
waar het lid van Ged. Staten zoo sober is
in zijn toelichting waarom dit niet kan,
wenscht hij nadere inlichting, desnoods in
geheime zitting.
Zoolang die niet gegeven is, kan hjj zqi
slem niet aan dit onderdeel van het voorstel
geven
De heer Van Rompu wijst den heer De
Veer op hetgeen ten opzichte van de directie
in het algemeen verslag der afdeelingen van
de zijde van Ged. Staten is gezegd.
Onderdeel 1 en 2 van het voorstel worden
daarop zonder hoofdeijjke stemming goed
gekeurd.
Bij onderdeel 3 komt in stemming het amen
dement van den heer Van der Vliet.
Het wordt verworpen met 25 tegen 15
stemmen.
Voor stemmen de heeren Van Oyen, Maar-
leveld, Hammacher, Merckens, Van der Vliet,
Boll, Hocke Hoogenboom, Vogelaar, Erasmus,
Neeteson, Van Oeveren, Heijse, Van Dam,
Dieleman en Fokker
De heer Hombach is bjj die stemming af
wezig.
Onderdeel 4 wordt a a n g e n om e n met
21 tegen 19 stemmen.
Tegen stemmen de heeren Van Oyem,
Lucasse, Sprenger, Maarleveld, Hammacher,
Tichelman, Wondergem, Mulder, Noordijke,
Vogelaar, Van de Putte, Dekker, Van Voort
huijsen, Neeteson, Van Dalsum, Houtermam,
Van Oeveren, Hejjse en Fokker
Het geheele voorstel A wordt zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Bij voorstel B wordt door den heer Fokker
een amendement voorgesteld om een commis
sie te benoemen door Gedeputeerde Staten,
waarin 1 of 2 vertegenwoordigers van de ge
meenten in Noord Beveland zitting hebben
zouden, welke commissie rapport nit zon
brengen of wellicht niet een betere verbin
ding alsnog zou zijn te ontwerpen.
De heer" Dekker zou willen dat aan het
ontwerp-besluit B dé clausule werd toege
voegd, dat het verzoek in overweging zal
worden genomen wanneer voldoende ervaring
omtrent dezen dienst zal zijn opgedaan.
Hjj spreekt er zjjn leedwezen over uit dj*
het verzoek der afdeeling Noord Beveland
van de Maatschappij van Landbouw meteen
non possumus van de zijde der Ged. State*
„Ga voort," zei ze met strak gezicht.
„Dat zal ik. Om zulk een bedoeling
niet na te komen, zou even schandeljjk cjjn
als het dwaasheid zou lijken voor mij."
„En wanneer komt mjjn oordeel in aan
merking
„Met die gratie en lieve redelijkheid
die altijd kleine meisjes kenmerkt, tul j*
spoedig het denkbeeld waardeeren. Want voor
één keer in ons leven zullen we weer kin
deren zijn een jongen cn een meisje,
speelkameraadjes voor een heelcn dag „d*
wereld vergelend, en door de wereld verge
ten," maar heel beslist slechts voor één dag.
De oorspronkelijke kinderen in het Bosch."
Ik hield op. Haar oogen schitterden, haar
wangen bloosden, en haar adem ging snel.
- „Het is verschrikkelijk verkeerd," zei
ze langzaam, „maar
Ik knielde neer en deed haar schoenen aan.
In dien zonnigen morgen brachten wij zoo
veel kinderlijk geluk bijeen, dat, zelfs al
ik, ik geen geregeld verslag zou kunnen
geven van alles wat we deden.
Het meeste plezier haalden we, geloof ft,
nit de beek.
We vonden die, voortsnellend aan denhoek
ran een grasveld, kabbelend orer do kiezel -
steenen, en daar vlak achter dieper wordend,-
Bill Toortstroomeud,