MIDDELRURGSCHE COURANT 153* Jaargang. 1910. Vrijdag 4 November. Middelburg 3 November. Benoemingen enz. Dit Stad en Provincie. Onderwijs. N'. 260 Dose courant verschijnt d a g e 1 ij k b, met uitzondering van Zon- en Feestdagen, frjja per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Advertentiën b{j abonnememt op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn aan bet bureau te bekomen. Advertentie» voor bet eerstvolgende nummer moeten des middage vóór één uur aan het bureau bezorgd zjjn. Adrertontien20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel mees 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen Tot de planting van advortentiër en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betroffondt Handel, NJjverheid on Geldwezen, is gerechtig hot Algemeen Advertentle-Bnrean A. DB UI NAR Az., N.Z. Voorburgwal 206, Amsterdam a De opgaaf van den spoordienst komt in dit nummer voor op de gebruikelijke plaats. Een weg naar een betere partijgroepeering. In een dor kleinere vrijzinnige persorganen, in Hou on Trouw, vrijzinnig weekblad voor de districten Ridderkerk en Sliedrocht, werd onlange een vraagstuk aan de ordo gesteld, dat meer aandacht verdient dan waarop het, door ide plaats waar het werd behandeld, kon rekenen. Wjj wenschen het onze te doen, om de gedachtenwisseling over dit onderwerp bree der te maken. In het bedoelde artikel, getiteld Parlemen- tairo minderheid, werd nl. de vraag gesteld of de parlementaire oppositie steeds zal heb ben te voldoen aan dezen plicht eener min derheid, dat zij aan wetsontwerpen, met den inhoud waarvan zij zich kan verccnigcn en wier tot standkoming zij in 's lands belang acht, haar stemmen geeft. In abstracto kan het antwoord op deze vraag niet twijfelachtig zijn. De parlementaire oppositie is er niet om de tol standkoming van wetsontwerpen te verhinderenzij is er om kritiek te oefenen op wetsontwerpen of gedeelten daarvan, waartegen zij bezwaren heeft. Zjj mag en moet stemmen tegen ont werpen, die in strijd zijn met hare begin selen, maar zij behoort gaarne mede te wer ken aan hot nemen van maatregelen, waar tegen bij haar geen bezwaren bestaan. Werkelijk nationale wetten kunnen op die wijze worden aangenomen met groote meer derheden wetten, slechts door dc meerder heid gewild, gaan er zoodoende door met de stemmen der oppositie tegen. Dit is nu in de practijk ook de meest ge- wenschto toestand. Bij normale verhoudingen kan het der oppositie slechts aangenaam zijn als zjj hare stem kan geven aan regeerings- voorstellen. Maar, wij weten liet, in ons land zijn de partij-verhoudingen abnormaal. Het is in ons land 'vdör onafzienbaren tijd onmogelijk, dat één politieke partij alleen de meerderheid heeft en dat een ministerie, op een partij steunend, aan do regeering komt. Vandaar dat nog tiental len- jarenen misschien wordt het zelfs nooit meer anders do noodzakelijkheid voor po litieke partijen zal bestaan, een accoord aan te gaan, berustend op den wensch naar tot standkoming van die wettelijke maatregelen, die op de programma's dier partijen voor komen. Zoo is het mogelijk, dat een partij-combi- natie de meerderheid der zetels in het parle ment verovert, dat er een ministerie optreedt tot verwezenlijking van dc programpunten der in de meerderheid vertegenwoordigde partijen. Op die wijze is voldaan aan een eisch, die een parlementair stelsel noodzakelijk stelt Een, ten opzichte van de belangrijkste vraag punten, die aan de orde komen, ééns ^villende meerderheid en een combinatie van minder heden ials oppositie, die zulke maatregelen, als de meerderheid verlangt, niet in 's lands belang achten. Aan dozen eisch nu wordt door de tegen woordige partijgroepeering in on3 land niet voldaan. De meerderheid der Kamerzetels wordt niet, ingenomen door mannen van par tijen, die hot onderling over de belangrijkste punten van regeeringsbeleid, welke om voor ziening vragen, ééns zijn de oppositie bevindt zich evenmin in normale omstandigheden, want 2jj staat niet aanééngesloten tegenover de verlangens der meerderheid. Wat nog al natuurlijk is, want die gemeenschappelijke verlangens der meerderheid beslaan, ten op zichte -Vdn de voornaamste programpunten der regeering, niet. Normaal zou de toestand op dit oogonblik zijn, ,a!s de parlementaire meerderheid was gekozen op een gemeenschappelijk program en indien het kabinet, op die meerderheid steunende, dit program tot uilvoering wilde brengen. Maar dit is geenszins het geval. De meer derheid is gekozen op grond van op dit oogenblik niet nader te qualificeeren leuzen, die dit zal wel worden toegegeven in geen enkel lopzicht verband houden met de voornaamste wetsontwerpen welke aan de orde zjjn. Nóch omtrent de grondwetsherzie ning en de wijziging van de kiesrechtartike len, waarom die herziening in de eerste plaats noodig is, nóch omtrent de wijziging van het tarief van invoerrechtenevenmin omtrent andere belastingplannen, als omtrent de wijze, waarop aan de sociale nooden van' het volk zon worden tegemoet gekomen, bestond er bijde pirtgen, die nu de meerderheid vor sten,' ovejreen9len«hing. De wrange vruchten van liet meerderheid- spelen zonder wel gefundeerde toekomstplan nen bleven niet uit. Nu pas, bij de algemeene beschouwingen over Talma's eerstp^ poging tot sociale wetgeving, bij de bakkerswet, bleek het, dat de partijen, die op één wortel stoe len, zóó ver uitéén zijn gegroeid, dat van samenwerking bij dit soort ontwerpen, waar- er nu meerdere te wachten zjjn, is uitge sloten. Tenzij dan Minister -Talma bereid is zoo-, veel water in zijn democratischen wijn te doen, dat de verdunde groc, die ontstaat, ook voor de conservatieven rechts aannemelijk zal zijn. Geschiedt dit en zijn de partijen rechts daarmee tevreden, dan zal de toestand in zooverre normaal zijn geworden, dat de rechtschc coalitie als conservatief bloc inder daad praktisch in staat is tot gemeenschap pelijke wetgeving. Dén is in zooverre ook do toestand nor maal, dat de meeste der linksche partijen in de oppositie moeten blijven, omdat zij een stel sociale maatregelen wenschen, die het conservatieve bloc niet kan geven. Normaal is het dan, als zij tegen die groc-voorstellen stemmen. Maar waarschijnlijk loopt het anders. Al zal de heer Talma allicht iets toegeven aan de conservatieve coalitiebroederen, hij zal 1> van de bakkerswet wel zooveel handhaven, dat de heeren Idsinga c. s. meteen non possumus aankomen en tegen stemmen. Iets dergelijks dreigt bij de sociale verzekerings wetten. Wat is ift dit geval de taak der demo craten links? Zullen wij, Vrijzinnig-Demo craten, omdat we met die voorstellen inge nomen kunnen zijn, moeten vóór stemmen Reeds zooevcn hebben wc het opgemerkt in normale omstandigheden ja Maar, zooals is aangetoond, de omstandig heden zijn abnormaal. Door vóór te stemmen en de ontwerpen te doen aannemen, be stendigen wij den bestaanden toestand. Wij laten een kabinet aan de regeering, dat voor zijn belangrijkste (ontwerpen geen meerder heid vindt in de regeeringspartijen en dat voor' maatregelen, die wij niet willen zien genomen, misschien wel den noodigen steun vindt. i het dus in het algemeen volstrekt niet de taak van de minderheid een voor dat haar bevalt, af te stemmen, het komt ons voor, dat de abnormale politieke omstandigheden ons dit als plicht opleggen. Heeft een min of meer democratisch voorstel geen meerderheid rechts, dan achten wjj het gowenscht, dat do onzen tegen stemmen en op die wijze do aanneming van het voorstel onmogelijk maken. Wil dan het ministerie geheel of gedeeltelijk heengaan en plaatsma ken voor, of zich vervormen tot, een ka binet, dat steunt op een meerderheid die er is I van de democratische elemen ten rechts en links, dan zullen we in liet parlement hebben bereikt, wat we bij de itembus niet kunnen bereiken, zoolang men daar met leuzen komt in plaats van mot programma's, de verandering van de bestaan de (partijgroepeering. Dan zal de politieke toestand gezond zijn geworden. Om dat te bereiken is geen op offering te groot. De opoffering, dat we tegen een voorstel moeten stemmen, ofschoon we het gaarne tot wet zouden zien verhe ven, Imoge groot zijn, we zijn verplicht dit offer te brengen. Wij deelen dus do meening, door het ge noemde weekblad geuit. Wij dringen er bij de partijgenooten in de Tweede Kamer op aan om langs dezen weg een einde te maken aan de politieke antithese, die de wotgevende machine reeds te lang remt. V. D. EERSTE KAMER, In de Woensdagavond .gehouden zitting werden de heeren Van der Does de Willebois, herkozen, en De Marez Oyens, gekozen lid der Kamer, bcéedigd en geïnstalleerd. Ingekomen was een schrijven van den heer Godin de Beaufort, meldende dat hij, wegens voortdurende ongesteldheid, welke hem reeds geruimen tijd belet de vergaderingen bij te wonen, ontslag neemt als lid der Kamer. De voorzitter verklaarde met leedwezen kennis te nemen van dit besluit, dat ter ken nis van den Minister van Binnenlandsch© Zaken zal worden gebracht. Jhr. mr. K. A. Godin de Beaufort te Maars- bergen is sedert 1893 lid der Kamer en had zitting voor Zeeland. In overeenstemming met het verlangen der centrale sectie werd besloten, hedenochtend om 11 uur in de afdeelingen te gaan en om 2 uur in het openbaar te vergaderen ter behandeling van de in staat van wijzen zjjnde wetsontwerpen, (namelijk die nopens do Oc- trooiwet, de Burgerlijke Pensioenwet, do be grooting van Suriname en Curasao, do par ticuliere landerijen .op Java en de banken van leening. Vrijzinnig-Democratische Bond Zondag 27 November zal in do kleine con certzaal Van het gebouw voor kunsten en wetenschappen te Utrecht een buitengowono algemeeno vergadering, worden gehouden van den Vrijzinnig Democratischen Bond in sa menwerking met het Algemeen N cdcrlandsch. Werkliedenverbond. Daarop zal, zooals rcods vroeger werd ge meld behandeld worden het onderwerp „Het grondgebruik door Landarbeiders, als middel tot verbetering van hun economischen toe stand". Inleiders zullen zijn de heeren A. Rauwer- da, voorzilter van het Algem Ncd Werkt.- Verbond, te Leeuwarden, Jac. Welleman, landbouwer, lid van hot hoofdbestuur van den Vrijzinnig Democratischen Bond, te K ra fa- ben dijk e en mr. J. Wolterbeek Muller, advocaat te 's-Gravenhage Verder komt in behandeling een voorstel van faet hoofdbestuur van den Vrjjz. -Dem. Bond, tot het in het leven roepen in samenwerking met het Algemeen Ned. Werk lieden Verbond en andere op dit punt ge lijkgezinden van een adresbeweging aan de regeering voor Algemeen Kiesrecht, waarbij wordt verzochtdat het beginsel van recht- streeksch en enkelvoudig, door geen zooge naamde correctieven verzwakt, Algemeen Kies recht voor mannen en vrouwen, in de Grond wet wordt geschreven. Ter toelichting van dit voorstel wordt ge legd Het H. B, is vast overtuigd, dat op alle voorstanders van algemeen kiesrecht de plicht rust, des te krachtiger propaganda te voeren voor het verkrijgen van dat recht, naarmate de invoering daarvan langer wordt verscho ven. Het meent een adresbeweging of peti tionnement ann de regeering het middel kan zijn om, op andere wijze dan tot dusver, duidelijk en krachtig uiting te geven aan den in het volk levenden wensch, naar toe passing van het beginsel van rechtvaardig heid inzake het eerste staatsburgerlijke recht. Nu de S. D. A. P. heeft gemeend niet te moeten ingaan op het, door het II. B. van den V D Bmtd geopperde, denkbeeld tot samenwerking in zake het door haar georga niseerde Volkspetitionnement voor Algemeen Kiesrecht, zal dit onvermijdelijk een uitslui tend sociaal democratisch karakter verkrijgen, tot een speciaal sociaal-democratische actie worden gemaakt. Maar dan rust op allen, die overtuigd zijn dat de strijd voor algemeen kiesrecht niet met louter sociaal-democra tische argumenten moet en mag worden ge streden, (de plicht een zelfstandige actie daarnevens te stellen, die uitgaat van de algemeene (democratische beginselen. In die actie behooren de vrijzinnig-democraten voor aan te staan Zij zijn dit verplicht krachtens het hoofdbeginsel van hun program, krachtens hun oorsprong en hun bestaan als zelfstandige partij. Maar zij mogen verwachten, dat allen zich bij die actie zullen aansluiten die tot welke partij of staatkundige richting ook be- hoorende meenen dat de ontwikkeling van Staatswezen in democratischen zin be hoort te worden bevorderd en dat algemeen kiesrecht daartoe het onmisbare vereischte is. Het H. B. vertrouwt dat de Algemeene Ver gadering bovenstaand voorstel met instemming zal begroeten en, evenals het Alg. Ned. Werlcl. Verbond .reeds deed, zich Vóór bedoelde adres beweging zal uitspreken. Bij kon. besluit zijn benoemd tot commies der posterijen en telegraphie van de 4c kl. H. Henseler, A. H. van de Vijver, L. A P. Beudt, allen thans surnumerair der posterijen en telegra phie is benoemd tot Rijkskeurmeester in al- gemeenen dienst 1ste kl. de keurmeester in algemeenen dienst 2de kl., D. Hubertus, te Oss is tijdelijk benoemd tot directeur van de tuchtschool te Ginneken, W M. C. Langlois van den Bergh, kapitein bij het reg. grena diers en jagers te 's-Gravenhage, en is voor den tijd van 5 jaren benoemd bij het personeel van den geneeskundigen dienst der landmacht tot reserve-officier van ge zondheid der 2de kl. de heer A. A. F. Bap tist, arts. Tot oonservator bij 's Rijks Elhnographisch Museum te Leiden is benoemd de lieer J. P. B. Josselin de Jong aldaar. De gewone audiëntie van den Minister van Marine zal Vrijdag a.s. niet plaats hebben. KORTE) MBDEI>KBLINflEII VBR6ADBRINei)l« In de aula der Amsterdamsche Universiteit is Woensdag de jaarlijkscho algemeene ver gadering gehouden van het Genootschap ter bevordering Oan Natuilr-, Genees- en Heel kunde. In zijn openingswoord herdacht de voor zitter, prof. di'. P. K. Pel, het overlijden in het afgcloopen jaar van 13 leden en huldigde in het kort hunno nagedachtenis, o. a. die van dr. C. J. Snijders. Prof. dr. Max Wcber hield een voordracht over de systematische zoölogie op nieuwe banen, waarna prof. dr. F. A. F. C. Went do Swammerdam-medaille, aan prof. Hugo de Vries toegekend, aan dezen uitreikte met een toespraak, waarin werd gestipuleerd, dat de medaille vóór dezen driemaal aan buiten landers Von Siebolt, Haeckel en Gegenbaur, is toegekend. Aan prof. J. Boeke uit Leiden werd ver volgens de Tilanus-medaillo overhandigd, het geen plaats had door prof. C. A. Pekelharing uit Utrecht. Uit Vlissingen. VolgenB telegrafisch bericht ia de Engelscho schoener Devonalion, komende van Charlestown en bestemd naar Gent, Woensdag morgen met verloren tmg in Dninkerke bmnongevlocbt. Aan boord bevindt zich de Vlissingsche zseloods G. K. de Waard. Dinsdagavond werd een 16-jarige jongen, die over de groote sluis huiswaarts ging, door een rnkwind te water geworpen. Een voorbjj' gaDger waarschuwde het personeel van de slms, dat den drenkeling op het droge bracht. Onder de bjj het hoofdbestuur der poste rijen en telegraphie, Bareel der Rebaten, in de Parkstraat no 21, te 'a Gravenhnge, voor de rechthebbenden te verferjjgen, in wacht kamers van poBt- en telegraafkantoren gevon den voorwerpen komen o. a. voor: 2 wandel stokkon, 1 portemonnaie en 2 vulpenhouders, gevonden in de wachtkamer van het kantoor te Vlissingen. De St Crt, no 257 bevat o. a. de statuten van den Nederlondschen Bond van Petroleum- handelaars,'te Goes. Hg is gevestigd te Goes en aangegaan voor den tjjd van 29 jaren, 7 maanden en 6 dagen, aanvangende den dag der opriohting, 25 Mei 1910. Het vereenigingejaar loopt van 25 Mei tot 31 December, wat betreft het eerste jaar en verder van 1 Januari tot 31 December. Het doel der vereeniging is bot bevorderen van de zedeljjke en stoffelijke belangen harer leden. Te Oud-Vo s se m eer werd in de Woensdag gehouden raadsvergadering op een verzoek van den gemeente-veldwachter besloten om hem een bjjdrage von f 25 per jaar te verleenen in de premie van eene door hem te sluiten pensioen-verzekering. Een verzoek door een aantal ingezetenen in gezonden om voortaan geen schepen grooter dan 200 ton in de haven toe te laten in de maanden SeptemberDecember, werd voor- loopig niet afgehandeld; in een volgende raadszitting zal daaromtrent een definitief besluit genomen worden. De wjjziging der diensturen van het hulptelegraaf- en hulptelephoonkantoor te St. J a n s t e e n is tot nader bericht uitgesteld^ In aansluiting met het Woensdag door on li bstreffsaie de Btranding van het beurtschip uit Breakens meldt men onB nog bet volgende. Het redden van den knecht ging met groote moeilijkheden gepaard. Door middel van een hem door schipper Van Buren toegeworpen ljjn slaagde men or in hom van het wrak af te halen. De schipper, wien door Yan Buren een lgn om het lichaam gebonden was, maakte deze zelf weer los en daar het meer dan tgd was het wrak te verlaten moest op dat oogen- blik van verdere pogingen tot redding afge zien worden. Het wrak verkeerde toen reeds in ontredderden toestand, de zeilen waren ge scheurd, een roeiboot en de zwaarden waren verloren. Zooals we meldden is de schipper later door Van den Heuvel meer dood dan levend van boord gehaald. Het schip werd door de sleepboot President Ludwxg, kapitein De Pauw, opgepikt en naar Breakens gesleept. Later is het te Neuzen binnengebracht. In Zeeland kwamen in de week van 26 October tot en met 1 November 18 geval len van besmettelijke ziekten voor, nml. 9 ge vallen van roodvonk, 3 te Tholen, 5 te Vlis- singon, en 1 te Ond-Yoimeer en 9 gevallen van diphtheritis nml. 6 te Axel on 1 te St. Janssteen, 1 te Vlissingen en 1 te Zierikzee. LETTEREN EN KUNST. Bjj den uitgever JE, E. Kluwer te Deventer is verschenen: De Hoojdbegrippen over Electriciteit door A. ten Bosch N.Js., oleotro- tecbniseh ingenieur. Het is eigenlijk de tweede drnk van een werkje, dat reeds in 1903 het lioht zag, doch nu door den eamenstellor geheel is omgewerkt, om den inhoud te doen aanpassen aan de te genwoordige maatschappelijke beteekenis der eleotrioiteit. Het boekje is geschreven voor den loek en voorziet daardoor allicht in eene behoefte, want steeds meer wordt ook ujj den leek eonige kennis van de grcndbegmsolon der electriciteit verwacht. Wjj vermeenen, dat de schrijver er in ge slaagd is, in beknopten vorm en op duidelijke, aangename wjjzo te beantwoorden do vragen Wat is electriciteit? Welke zjjn bare voor naamste toepassingen Wat is by die toepassingen voor den leek van belang om te weten Het boekje verdient, door velen te worden gelezen. Bg deze korte beoordeeling voegen wjj nog eene mededeeling. Zooals bekend is, zal de heer Ten Bosoh op Woensdag 16 dezer eene voordracht houden over het onderwerp »Electrische centrale" en kan ieder belangstellende vooraf vragen stellen, welke op dit onderwerp botrekking hebben. Do heer Ten Bosch verklaart zich na ook be reid, om dan die vragen te beantwoorden, die bg het lozen van zjjn boekje bg sommigen zjjn opgekomen. Wjj herinneren er aan, dat de vragen schrif telijk moeten worden ingediend bg don heer H. C Ghjjaen, Rouaansche Kade, G 154 a 1 h i a r. De heer J. Pb. Kelly herdach' Woens dagavond in den schouwburg Frascati te Am sterdam zjjn 40jarige tooneelloopbaan De belangstelling was buitengewoon en ver schillende huldeblijken worden den bekenden komiek aangeboden Ieder die wel eens de Illustrated London News onder oogen heeft gehad en er zal wel geen besohaafd menscb zjjn die dat tijd schrift nooit gezien heett moet ook wel de teekeningen bennen van Melton Prior, dia allen het karakter droegen op de plaats zelf gemaakt te zjjn, en naar de oorspronkelijke schets te zjjn gereproduceerd. Deze hoogst actieve journalist-teekenaar is Woensdag te Londen gestorven, na een werkzaam leven, waarin bg, te beginnen met den Asjanti-oorlog in 1873 met minder dan oorlogen en veldtochten mee maakte. Ea bovendien was hg aanwezig bg alle groote plechtigheden, kroningen, voretelgke begrafe nissen, belangrjjke conferenties e. d. over de geheele wereld. Bjjna alle gewichtige histori sche wereldgebeurtenissen van de laatste kwarteeuw zjjn door hem als ooggetuige in beeld gebracht. Een roetig haiseljjk leven heeft hg dan ook nooit gehad. Zjjn koffers stonden altjjd klaar voor een onmiddellijk ver trek. RECHTSZAKEN. Bjj de voortgezette behandeling van du moordzaak op 4de NicolaaB Witsenkade voor rechtbank to Amsterdam werden Woensdag verschillende getuigen gehoord Eenervan verklaarde dat jaffronw Winia, toen beklaagde R. het perceel verliet, op hem wjjzende, riep >Daar heb je 'm. Dat is 'm. Dat is 'm 1" Een politieagent, die R. arresteerde, ver klaarde dat deze op dat oogenblik zeide »laat mg maar los, die meid heeft het gedaan". De zitting word geschorst tot Vrjjdag. Te Coljjnsplaat met Kats bracht de col lectie voor de soholen met den bjjbel f 195.90 te Kruiningen met Hansweert eu Sohore f 97 op. Met ingang van 15 November is tot tg- deljjk onderwjjzer in de wiskunde aan de openbare lagere school te Aardenbnrg benoemd de beer P. Barentsen, oud hoofd der school te Oostburg. Voor akte vrjje- en ordeoefeniDgen der gymnastiek zgn te Rotterdam geslaagd, de dames J. L. Anschutr, P. J. Gabriëlse en C. J. Poortman, allen te M i d d e 1 b u r gen S. M. Roosendaal te Biggekerke. De nestor der Nederlandsohe scheikun digen, dr J. M. van Betnmelon, oud-hoogleeraar aan de Leidsohe Universiteit, herdacht heden zgn 80en verjaardag.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1