MIDDELBIJRGSCHE COURANT.
w
N\ 239
1910.
Donderdag
3 November.
Sprokkelingen.
133- Jaargang.
j)ec8 courant Yernchjjnt d a g o 1 ij k s, mot uitzondering van Zon- en l eeatdagon.
ifrga per kwartaal, zoowel voor Middelburg ale voor alle plaatsen in Nederland franco pp. t
Afzonderlijke nummers kosten B cent.
Advertentiën by abonnememt op voordeolige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zjjn aan het bureau te bekomen.
iSiertCTtit» 1001 tot B«.tiolge»do Bram» mooteB dc» oiddog. lódr dé O >jr
aan khet bureau bezorgd zjjn.
Advortentiën20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen
Tot de plaatsing van advcrtentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtig hot Algemeen Advertentle-Barena A. DB LA
MAK Az., N.Z. Voorburgwal 866, Amsterdam
Bij deze courant behoort
De opgaaf van den spoordienst ko .t m
dit nam mor voor op de derde pagina.
Middelburg 2 November.
Een onzer lezers deed ons de vraag
toch de verkiezingen voor leden
der Kamer van Koophandel en Fa
brieken te Middelburg steeds op een
Dinsdag, van tien tot een uur, worden ge
houden.
Juist op dien dag zjjn eenige kiezers daar
door verhinderd aan die stemming deel te
nemen. Zg gaan dan naar de Markt te Goes.
Waar dit voor hen een noodzakelijkheid
is, worden zjj dus steeds per se belet hun
plioht te vervullen.
Wjj meenen good te doen hierop eens de
aandacht van het dagelgksch bestuur onzer
gemeente te vestigen.
Het aantal kiezers voor die Kamer is niet
zoo groot om mot zulk een feit geen reke
ning te houden.
Nu weten wjj wel dat op andere dagen
weer andere kiezers verhinderd kunnen zjjn,
maar hier hebben wjj te maken met een vaste
catagorie van personen die steeds onmogeljjk
ter stembus kunnen komen.
Zjj worden voortdurend uitgesloten van
deelneming aan een verkiezing, waartoe zjj
geroepen worden en waaraan zjj recht hebben
deel te nemen.
Eu dit is heel wat anders dan nu en dan
toevallig verhinderd te zjjn.
Het is niet te verwonderen dat er stemmen
opgaan tegen het jongste besluit, door den
.raad van Middelburg genomen tot ver-
booging der traktementen van den Burge
meester en den Secretaris.
Het is zoo jammer dat, zooals met meerdere,
dergeljjke beslissingen meestal genomen zjjn
zonder dat er gelegenheid was de voorstellen te
bespreken.
Napleiten helpt niet meer, en wjj zouden
er ons dan ook van onthouden hebben wan
neer niet van meer dan een zjjde ons ge
vraagd was of wjj zulk een besluit goedkeuren
En wjj willen daarom nu nog wel verklaren
dat dit niet het geval is en wjj ons aansluiten
bjj hen die daartegen opkwamen o. a. onze
drie raadsleden ErraerinB, Gratama en Sannes.
Dc verdiensten van de beide titularissen
willen wjj onbesproken laten, maar zeer juist
was dé opmerking van den heer Gratama dat
de bnrgemeester hier nog slechts anderhalf
jaar werkzaam is en de wedde van don
secretaris nog niet zoo heel lang geleden is
verhoogd.
Iu dezen hebben wjj echter, evenals de
"Vlissingsche raad deed bjj dezelfde kwestie,
meer het oog op den financieelen toestand
van onze gemeenteen die is alles behalve
rooskleurig.
Onse stad wordt hoe langer hoe minder
kapitaal-krachtig.
Tosn indertjjd sprake was van progressie
bjj den hoofdeijj ken omslag werd er hoog
opgegeten dat bjj invoering daarvan de ge-
fortuneerden de stad zouden verlaten.
Niettegenstaande de door velen en ook door
ons gewenschte wjjziging niet tot stand kwam,
laten die meergegoeden zioh toch niet weer
houden heen te gaan.
Eigenaardig toevallig kregen wjj dezer dagen
in handen een nommor van Zaterdag 4 Juni
1870, waarin een rapport voorkomt betreffende
een destgds aanhangige concept-verordening
oener plaatselijke directe belasting op de
inkomsten.
Ook toen werd allereerst de kwestie
eener progressie in den aanslag behandeld.
De voorstellers wensohten dostjjds die niet
alB «een beginsel" beschouwd te zien maar
als »eea noodiakeljjk uitvloeisel van de voor
gestelde wgie van heffing."
In dei breeds werd toei reeds zilk soa
progressie, die van andere zjjde als een schrik
beeld beschouwd werd, verdedigd als een
middel ter rechtvaardige verdeeling der lasten.
De hoofdelijke omslag is voor' 1911 met
f 5000 verhoogd.
Tal van nuttige en noodige zaken vragen
steun, maar die kan niet verleend worden met
het oog op de gemeentekas.
Met dit alleB had men wel rekening mogen
houden bjj vorengenoemde beslissing, welke aan
die kss weer een eisoh van f 1000 stelt.
Konden wjj uit eon ruime beurs putten,
dan zouden wjj nog vrede kunnen hebben mot
zulk een besluit, maar thans ware voorzichtig
heid gewenscht geweest en in het uiterste
geval een mindere verhooging meer in over-
o enstemming met den toestand van de mid
delen der gemeente.
Een goed beheerder houdt daarmee vooral
rekening.
s#s
In het Novembernummer van De Gids komt
een artikel voor van den heer J. H. Deibei,
onzen geachten medewerker, over de Hand
having onzer nou tra li tai t op d e
Westersohelde. De sohrjjver stelt voorop
dat hg zich niet aan do militaire zjjde van
het vraagstuk waagt. Hjj bepaalt zicb tot
twee Btaatsrechleljjbe kwesties: le onze
verhouding tot België op grond van de gesloten
verdragen; 2e de beteekenis van onze havens
zeegaten, en in het bjjzonder van de
Wester-Schelde, tengevolge van de positie
die ons land, als neutrale staat en als land
van doorvoer, kan hebben in een oorlog wsarbjj
ook Duitsohland betrokken is.
Voorts geeft de schrjjver een historisch
overzicht van de sperwerken aan de Wester-
Schelde in de laatste halve eeuw, maar zon
der andere conclusie daaruit te trekken, dan
dat de verdeeldheid van meening der militaire
deskundigen het voor een leek onmogeljjk
maakt daarover een eigen oordeel te vormen.
Ten opzichte van de twee bovengenoemde
kwesties komt hjj tot de conclusies: dat wjj
geen door tractaten ons opgelegden verdedi-
gingsplicht hebben tegenover België; dat wjj
niet gebonden zjjn te waken voor de aan
België gewaarborgde neutraliteitdat wjj
eohter moeten waken, geen oorlogvoerende
vloot de Schelde te laten opvaren. Voorts:
dat de Haageche convonties voor zee- en land
oorlog onB volle vrjjheid geven als neutrale
staat don doorvoer door ons land naar een
oorlogvoerend Duitschland toe te latendat
een blokkade ter beletting van dien doorvoer
niet waarschjjnljjk is, door de Londensche
conventie van zoevaartrecht van 1909, evenmin
alB een bezetting onzer havens met dat doel
maar dat, mocht een mogendheid dat laatste
tooh willen doen, de Seheldemond aanlokke
lijker is dan onze andere zeegaten, omdat hjj
onb8sohermd is, en het bezit ervan ook den
toevoer op Antwerpen zou afsluiten.
Reden voor de groote bezorgdheid, waaraan
men thans zoo vaak uiting ziet geren, is er
dus in deze kwesties slechts heel weinig.
Natnnrljjk mag daaruit niet de gevolgtrek
king worden gemaakt, dat wjj nu werkloos
kunnen afwachten wat er gebeuren zal, steu
nend op verdragen en conventies Immers neu-
trahteitsreohten krjjgen eerst kraoht als men
zelf zorgt ze te kunnen handhaven.
Men moet, vooral in een oorlogstjjd,
niet rekenen op een gezag, dat, boven de sta
ten staande, voor de toepassing van dat recht
zorg draagt, zooals in een staat de boven de
inwoners zetelende staatsmacht doet.
Trouwensal bestond er zulk een maeht, dan
zou men tooh niet de eigen voorzorgmaatre
gelen mogen nalaten, evenmin als men zjjn
naohtslot afschaft, omdat er politie is.
Maar op het gebied van internationaal
recht is er in het geheel geen politie.
De internationale samenwerking der staten
ia nog veel te zwak voor de taak om in een
oorlog de stipte nakoming van dat reoht ook
tegenover de kleinen af te dwingen. En
daarom moeten die kleinen toonen stevig ge
noeg op hun beenen te staan om niet dadeljjk
onderste boven te worden geloopen. Zoo lang
ze zioh overeind houden, hebben ze ook zelf
recht van spreken. Cu dfcn zjjn ook de con
venties een krachtig weermiddel om «w een
te veel willende mogendheid te worden voor
gehouden met do verwgzmgditt mag, en
d&t mag niet!
De Stichtsche Courant ia, evenals andere linksche
bladen, niets gesticht over den gang van
zaken in de Tweede Kamer.
Het voorgevallene met de bakkerswetten
heett haar ontstemd en boos gemaakt op de
coalitie-meerderheid.
Zjj geeft daarvan uiting in deze woorden
Wjj achten deze voorloopige uitkomst wei
nig moedgevend voor de totstandkoming in
deze 4 jaren van de regelingen, die op 't
program van het kabinet staan. Als het tot-
standbrengen van dit betrekkelgk eenvoudige
ontwerp reeds zooveel moeite kost, dat na
alles wat daarover jaren lang geschreven is,
nu nóg geen beslissing kon vallen, hoe lang
zal dan de totstandkoming van de gansche
sooiale wetgeving wel op zich laten wachten?
O. i. ligt het kwaad niet bjj den Minister,
maar bjj de Kamer.
De Minister toonde in zjjn rede, dat hjj
weet wat hjj wil en dat bjj zich de zaak in
haar ganschen omvang goed had ingedacht.
Maar de Kamer weet niet wat ze wil en
miste tevens den moed om de ontwerpen te
verwerpen.
'f'
Het is nog niet zoo heel lang geleden dat
wjj een en ander opmerkten over titula
tuur.
Over dat onderwerp nu en wat daarmee
nauw in verband staat maakte dezer dagen
de Haagtche courant eenige zeer juiste opmer
kingen, waard zs eens in anderen kring te
verbreiden.
Na er op gewezen te hebben dat in de
laatste jaren in ons land bjj velen een neiging
valt waar te nemen naar den gemakkeljjken
verstandigen eenvoud der Fransohen, wat
de betiteling betreft, schrgtt het blad
Haar nog altjjd hebben slechtB enkelen den
moed, het geregeld toe te passen en aan ieder,
wie of wat hjj ook zjj, een brief te sohrjjven
met op 't adroB simpel: >Den heer...."
Wie daartoe de oourage heett, schrjjft
meestal althans 't >heer" nog met een hoofd
letter H en niet zelden verzaoht hjj zjjn
onbeleefdheid(?) althans nog door aan 't »Heer"
zaohtvloeionde slot-e toe
Uit Stad en Provincie.
De heer mr. R. Fruin hoeft, in verband
mot zjjn aanstaand vertrek naar elders, zjjn
ontslag genomen als lid van den raad van
Middelburg.
Op verzoek is eervol ontslagen als rijksar
chivaris van Zeeland onder dankbetuiging voor
de bewezen diensten mr R. Fruin Tb. A. Zn.
Benoemd tot notaris te 's Hertogenbosch
H. Worst, candidaat-notaris te Middelburg.
Belegd door een negental leden van het
Algemeen Nederlandsch Verbond had Dinsdag
avond alhier in de bovenzaal der Booieteit
De Vergenoeging onder leiding van dr A. H.
Kan een vergadering plaats van leden van dat
Verbond uit Middelburg en Vlissingen, met
het doel een afdeeling Walcheren te stichten.
Er werd daartoe overgegaan, en tevenB werd
besloten in December een propaganda avond
te beleggen waarvoor een spreker van elders
zal worden uitgenoodigd, en waaraan vermoe
delijk tevens oen mnsioale attractie zal wor
den verbonden.
Voorts werd een bestuur van zeven leden
gekozen, dat zich na afloop der algemeene
vergadering als volgt constitueerde J. H.
Deibei, voorzitter, A G. van Hamel, secretarie,
dr L. A. J. Burgersdjjk Jr., penningmeester,
mej. J. P. van der Feen, en dr A. H. Kan,
allen nit Middelburg, en de heeren A. H.
Polak en C. J. L. Sitsen, beiden uit Vlissingen.
Nog zg gemeld dat de oproeping tot deze
vergadering mede was onderteekend door do
heeren mr G. F. brn Thoe Schwartzenberg en
Hohenlansberg en mr A. A. de Veer, uit Mid
delburg, en dr C. A. Duyvis uit Vlissingen,
die verklaard hadden niet voor bestuurslid in
aanmerking te willen komen.
TJit .Vlissingen.
Met de booten der S. M- Zeeland zjjn ge
durende de maand October vervoerd 11428
tegen 10892 in dezelfde maand van
Zóó staat 't dan, naar 't schjjnt, tenminste
nog wat.
Maar tien, honderd tegen één dat niettemin
de geadresseerde Weledele of Woledelgeborene,
Edel- of Hoogedelgestrenge, Zeergeleerde of
Weleerwaarde Zeergeleerde Heer maar matig
met zoo'n adres ingenomen is of zelfs den
schrjjver beschouwt als iemand, die »zjjn wereld
niet kent", niet weet hoe 't onder besohaafde
menschen behoort."
Bjjna iedereen, meent het blad, zal het er
over eens zjjn, >dat we eens doortastend
moesten breken met dat elkaar voor don gek
houden door iedereen op de een of andere
manier >Edol" te noemen even dwaas, veelal,
als de manier, waarop wjj onze brieven nog
steeds plegen te eindigen met de verklaring,
dat wjj iemand al hebben we hem eerst
soms flink uitgeveterd «hoogachten," »met
de meeste aohting" de eer hebben, ons zjjn
«dienstwillige dienaar" te noemen, en derge-
1 jj kon onzin meer.
Wg zjjn in 't algemeen volstrekt niet.de
«dienaar" van iemand, wien we een brief
sohrjjven. HoogBtens, maar ook dat nog niet
eens altjjd, «dienstvaardig" of «dienstwillig"
tegenover hem en ook dit soms zelfs aller
minst. En we kunnen onmogeljjk aohting of
hoogachting hebben voor vaak vrjjwel onbe
kende personen, aan wie we een brief heb
ben te richten.
Laten we das ook dien verouderden vorm
van hoofsohe beleefdheidsbetuigingen, die be
hoorde bjj de krulpruiken uit de 18e eeuw,
eindelijk eens gaan vervangen door eenvoud,
door wat De Ganestet «natuur en waarheid"
noemde.
Wjj beiparen ons dan niet alleen leugens,
die ons als we bjj 't neersohrjjven van die
gemeenplaatsen denken sleohts met moeite
uit de pea komen."
Ter gelegenheid van het 35-jarig
van de MautBcbappjj De Schilde te Vlissin
gen werden Dinsdagmiddag de drie oudste
werklieden J. van den Bos, D. van Hoepon
en H Barting op het bureau ontboden en
ontvingen een gratificatie.
De oefeningen in den wapenhandel te
Arnemuiden zjjn, wegens verminderde
deelneming, opgeheven.
Dinsdag sloeg te Westkapelle de
bliksem ineen onbewoond huis zonder evenwel
brand te veroorzaken. De aangerichte schade,
is gering, een sterke zwavellucht werd in de
woning opgemerkt.
Het tjalkschip, dat, zooals in ons vorig
nommor geroeid werd, in den nacht van Maandag
op Dinsdag, te Borsselen tegen den djjk
is geslagen en volgeloopen was, was De Zwerver
van den heer C. van Eek- Het was geladen
met zand voor Borsselen.
Men is begonnen het schip te lossen.
Te Kortgene sloeg denzelfden middag
de bliksem in den molen. Behalve eenigo stuk
ken Bteen uit den muur, veroorzaakte hjj geen
schade.
Ia deu nacht van Maandag op Dinsdag
is het jjzeren aaksohip Trio van Oud-Beierland,
schipper Van Balen, aan den zeedjjk van den
Boosnpolder bjj het zoogenaamde Paradjja lig
gende geladen met suikerbieten voor de fa
briek te. Sas van Gent, tengevolge van het
stormweer vervuld geraakt en in hot diepe
vaarwater van den Braakman gezonken. Ook
ijj laagwater is slechts een deel van den mast
te zien. De opvarenden hebben zich tjjdig
Dinsdagavond gaf Het Volkshuis te Goes
een aoirée in de schouwburgzaal der zooieteit
V. O. V.
Aan de wanden der zaal waren zoo
schrjjft men ons teekeningen opgehangen,
die door de deelnemers aan den oursus in
handteokenen waren vervaardigd, welke teeke
ningen bljjk gaven van de gunstige resultaten
van het teekenonderwjjs.
({Ma een kort openingswoord van den heer
dr Jonker werden een Berie lichtbeelden, voor-
stollende bloemen en inseoten, vertoond,
waarbjj de samenstelling der bloemen en de
diensten, die de insecton bjj de bevruchting
verrichten, werden verklaard door den heer
A. W. Kloos.
Na deze vertooning werden door een meisjes
koor, leerlingen van den oursus in zang,
iederen ten gehoore gebracht onder leiding
van dei hear D. J. Remjjn.
Na de pauze werd een steenkolenmijn in
Engeland en een serie kiekjes op het doek
geprojecteerd, die door genoemden heer Kloos
nader werden verklaard.
Ten slotte zong het meisjeskoor nog enkele
liederen.
De talrjjke opkomst getuigde van de belang
stelling in deze soiréo de zaal was zoo goed
als geheel bezet,
Aangaande Het Volkshuis zjj hier nog mede
gedeeld dat behalve cursussen iD teekenen
sang ook die in handwerken en gymnas
tiek worden gehouden.
Deze Vereeniging heeft werkeljjk voldoening
van naar werk om do jongens en meisjes uit
volksklasse nuttig en aangonaam bozig te
houden en verdient als zoodanig den steun
m nog meerdero mate dan haar wordt vor-
leond.
In de Maandag te St. Manrtonsdjjk
gehouden raadszitting werd door den voor
zitter medegedeeld, dat kennisgeving was ont
vangen dat heden, Woensdag, door don Raad
State verslag wordt uitgebracht in do
zaak niet-toelating van den heer Roskes als
raadslid
Besloten werd dat bet gebouw der gemeente,
waarschjjnljjk nog tot 1 December as. in gebruik.
het Rjjk als post- en telegraafkantoor, zal
verkocht worden.
Het herhalingsonderwjjs voor jongens werd
uitgebreid met een derden cursus en, in ver
band daarmede, het geheele personeel der
school met dat onderwjjs belast.
Op advies der gezondheidscommissie werden
15 woningen, staande in de Kleine Kaai en
op de Keethil, onbewoonbaar verklaard.
Volgens bericht uit Poortvliet sloeg
Dinsdagnacht het vaartuig van schipper Van
Houdt lek op de steengtooing bjj het nieuwe
stoomgemaal aldaar. Het was met steenkool
geladen en nog slechts gedooltelgk gelost. Bjj
hoagwater staat het onder, bjj laag water is
het vrjj, Verzekering dekt de schade.
Te Oud-V ossemeer zou men mor
gen (Donderdag) den dag kunnen herdenken
waarop vóór 500 jaren do aanwassen benoorden
Tholen werden uitgegeven door graaf Willem
VI aan PhilipB van Dorp c. s.; wanneer de
bedjjking geschiedde is niet bekend, maar het
vermoeden bestaat dat reeds kort daarna een
en ander plaats had. Dit zou misschien den
dorpspoldor betreffan, daar sommigen vermelden,
dat de bedjjking reeds vroeger plaats had,
waarvoor zouden pleiten de djjken, wolkeden
polder van Oud-Vossomeer insluiten en welker
aanlog getuigt van weinig ervaring en kennis.
Bjjzondere feeBteljjkheden in verband met dat
500 jarig bestaan hebben niet plaatsdus van
herdenking, zooals de Wereldkroniek schreef, is
geen Bprake.
Door den inspecteur van politie te
N e u s e n werd Dinsdag, terwjjl bjj onderzoek
deed naar oen diefstal van touwwork, waarvan
Maandag aangifte was gedaan, bjj een op-
kooper een party touwwerk in beslaggenomen,
die, hoewel niet overeenkomende met de op
gaven omtrent het vermiste, bljjkbaar van dief
stal afkomstig was. Dit bleek later juist.
Het touw was door den drie-en-twintig
jarigen werkman B. v. K. ontvreemd uit de
peilboot aan den Aieuw-Aeuzeupolder. De man
bleek later ook de koperen oliehouders uit de
lantaarns van de aanlegponton der Provinciale
boot, die sedert Zaterdagmorgen werden vermiBt»
terzelfdor plaatse te hebben verkocht.
V. K. werd gearresteerd en hg zal ter be
schikking van den Officier van Justitie te
Middelburg worden gesteld.
Zondagavond is te Hoek zekere Dierickx
van Sluiskil door een onbekenden wielrjjder
zoodanig aangereden dat een zjjner beenen
brak. De wielrjjder en zjjn makker namen
Slings de vlucht. Door voorbjjgangers werd D.
in een café gebracht en later per rjjtuig
huiswaarts gevoerd.
Met iDgang van 9 November 1910 wordt
Zuiddorpe opgenomen in het Nederlandsch -
Belgisch telephoonverkeer.
Dcot stembevoegde ingelanden van den
Zuiddorpe-Noorddtelpolder, gelegen onder Zuid
dorpe, is besloten tot het bekeien over 925
M. lengte van den weg langs den Oudepolder-
schen djjk, van af de keibaan in- en nabg de
buurt Oudepolder tot die in den Konjjnendjjk.
Deze wegsverbetering zal van groot gemak
zjjn voor de gebruikers van landen in ge
noemden- en in den Canwvltopoldor.
De stoomtram Hulst-Walsoorden ontving
over de maand Mei 1910 f 2 583.09 en totaal
vanaf 1 Januari tot en met ultimo Mei 1910
f 10.598,18. De ontvangsten per dagkilometer
bedroegen over Mei 1910 f 6.05 tegen f 6.88
over Moi 1909.
Vanaf 1 Januari tot en met ultimo Hei be
droegen de ontvangsten per dagkilometer over
1110 f 5,20 tegen f 5,48» over 1909.