MIDDELBURGSCHË COURANT.
H*. 237.
133' Jaargaig.
1910
Dinsdag
1 November.
Middelburg 31 October.
Sprokkelingen.
Benoemingen enz.
Dit Stad en Provincie.
Deze courant verechijnt dagelijks, met uitzondering ran Zon- en feestdagen.
Frjja per kwartaal, zoowel voor Middelburg als Toor alle plaatsen in Nederland franco pp. f I.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertent i'ën by abonnememt op voordeelige voorwaarden.
Prospeotuasen daarvan zgn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middag» vóór één uur
aan het bureau beiorgd z{jn.
Advertentiën20 oent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.60; elke regel meet
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar do plaatB, die zg innemen
Tot do plaatsing van advertentiën en roclamoB, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend»
Handel, Nfiverheid en Geldwezen, is gerechtig het Algemeen Advertentle-Bnreau A. DB LA
MAR Ar., H.ï. Voorburgwal 266, Amsterdam-f
enz.
Voor de
St. Joria
12 Nor.
- Tuin
aandeelb.
Grand
In verband met de vacature vanoo
miaaari» van politie te Goes ichrgft
men ons van daar:
Door het overlijden van den heer Holiheimer
is deze betrekking thans onvervuld en ik kan
onmiddellijk erop laten volgen, dat de ver
vulling daarvan niet behoort tot de vurige
wenschen van de ingezetenen.
Door de ervaring geleerd, wordt het ambt
van commissaris alhier veeleer ah een over
bodig stedelijk ornament dan wel als een
onontbeerlijke behoefto beschouwd.
Er iB mjj dan ook meermalen door hen, die
het bjj uitstek weten kunnen, verzekerd dat
de werkkring van een commissaris te dezer
stede van dien aard is, dat deze ambtenaar
best kan gemist worden.
De burgemeester treedt toch volgens de
gemeentewet in iedere gemeente als hulp
officier van justitie op, waar geen commissa
riaat van politie gevestigd is.
Doch de beoordeeling over de noodzake
lijkheid van het al of met vestigen of besten
digen van dit politie-instituut is niet aan de
betrokken gemeentebesturen vergund zoover
gnat de autonomie der gemeenten nog niet
Als men in Den Haag goeddunkt ons, Goe-
senaren, bjj vernieuwing een commissaris van
politie toe te bedeelen, al is het ook ten
laste van de gemeentelijke schatkist, schiet
er niets anders over dan hierin ljjdeljjk te
De vraag rgst nuwelke overwegingen zou
den kunnen leiden tot het in leven roepen of
houden van een commissariaat van politie
Wanneer enkel met het aantal inwoners
oener gemeente rekening gehouden wordt,
dan zou dit wel eon uiterst eenvoudige
stai zjjn. Doeh wjj kunnen niet aannemen
dat hier overwegingen van andoren aard geen
invloed kunnen of mogen uitoefenen als: de
geaardheid der bevolking, de al of niet aan
wezigheid van fabrieken- van drak scheep
vaartverkeer en andere bijkomende omstan
digheden.
Wat de geaardheid der Goesohe bevolking
aangaat, deze kenmerkt zich door vreedzaam
heid en ordelievendheidde verbalen, die nit
deze gemeente komen, bestaan, zoo niet uit
sluitend dan toch voor de overgroote meer
derheid in overtredingen van gemeentelijke
verorderingen on van in iedere plaats voor
komende kleine vergrjjpen tegen de wetten
des lands.
Werkeljjk, justitïeele arbeid wordt door de
gemeento Goes weinig opgevorderd.
Vandaar dan ook dat de algemcene opinie
èn van de vroedschap èn van de ingezetenen
is, dat een commisearis van politie alhier best
kan ontbeerd worden; er is geen werk aan
dezen politiowinkel.
Er zon m. i. dan ook allo reden zjjn een
adres te zouden aan de Koningin, inhoudende
het verzoek om ontheffing van het commissa
riaat en al» dan een precedent, zooals hier,
kan bjjgebraoht worden, b.v. in de memorie
van toelichting op dit adres, dat een andere
gemeente in Zeeland met talrjjker bevolking
dan Goes en met drnkke internationale scheep-
vaartbeweging iB vrjjgeBteld van znlk een
commissariaat, dan zou er wellicht kans bestaan
op een gunstig vorhoor.
Als Neuzen de door mjj hier bovenbe
doelde gemeente toch indertjjd met succes
zich gewend heeft tot de Koningin om niet
in aanmerking te komen voor de benoeming
van een commissaris van politie aldaar, dan
zou Goes m. i. eveneens in de termen kannen
vallen voor deze vrijstelling,
Ik neem de vrijmoedigheid hot door mg
geopperde denkbeeld tot het richten van een
adres ais bovengenoemd in ovor weging te
geven aan mjjn mede-Goesenaren.
Het bestaan van het antecedent dat Goes
steeds een oommissaria van politie had, kan
toch geen bezwaar zjjn voor een gunstige
beschikking
Een andere vraag, die hier van nog meer
beslissenden aard mag geacht worden, is wel
dezeIs de noodzakelijkheid van het besten
digen der betrekking van commissaris van
politie gebleken
En hierop kan, volgens de algemeene opinie,
geen bevestigend antwoord gegeven worden.
Voor de t/nie-liberale kiesvereeniging Thor-
becke te Leiden trad Vrjjdagavond in oene
openbare vergadering als spreker op de heer
L. W. J. K. Thomson, lid der Tweede Kamer.
Hjj behandelde daarin het wetsontwerp
op de kustverdediging, dat hjj zeer
fel bestreed.
Hg achtte de forten niet noodig, althans
niet in den aangegeven zin.
Een fort te Vlissingen kan alleen zjjn
't belang van Dnitschlnnd -, het kan dan ook
slechts verlangd worden door een Duitschen
Generalen Staf; en wellicht ook door dien
staf in ons land maar dan is het onlogisch.
Onlogisch omdat het nooit kan worden goed
gepraat voor zgn. neutralitoits-overwegingen
hooger eischen te stellen dan voor de lands
verdediging. Voor landsverdediging behoeven
geen versterkt punt op Walcheren. Ons
landleger is zelfs in de onvolkomenheid van
sterk genoeg om elke gelande macht
gevaarloos te maken voor onze zelfstandigheid.
De heer Thomson Btaafde vervolgens, aan
de hand der traktaten en, eich o. a. beroepende
op den Belgischen Staatsman Guill&ume, nader
dat voor ons geen de minste verplichting be
staat voor versterking van Vlissingen ge-
ljjfe bjj voorts betoogt dat behoud van de
stelling Neuzen in onze Vestingwet gekomm
is op aandrjjven van enkele leden, die van een
militair verbond met België droomden. Toen
intussohen was het bezit dor Schelde een
vriendBchnpsdaad tegenover Engeland, dat
Antwerpen tegen uithongering moest komen
beletten.
In elk geval, als men dan logisch zou wil
len spelen in de kaart van Duitschland, dan
nog was één fort te Vlissingen zonder nut
had men, geljjk vroeger reeds door Minister
Renther beweerd ie, minstens nog een fort te
BreskenB noodig en ook een midden in het
vaarwater. De, vior de regeering onwelwil
lende eritiek van Generaal Scherer, is in dit
opzicht volkomen jnist.
oo hoog noodige groei van ons leger,
waaraan nog zoo veel ontbreekt, wordt door
die millioenen voor forten belet.
Getuige bjjv. de meening van Minister Cool
zeiven, op onderscheiden tgdstippen verkon
digd, gelijk spreker door citaten aantoonde.
Nu reeds zonder de kannonen 53 millioen
sedert 1874 voor de vestigen, thans weer 46.
Waar is het eind? En om de taak der landsver
dediging wordt nog altjjd geloot.
Waarom de regeering hot plan eigenljjk
heeft opgovat, begreep de afgevaardigde van
Leeuwarden niet. Hg vreest dat het is go-
woest om de rol van zredder des vaderlands"
te spelen.
Ten slotte besprak bjj de kansen van het
ontwerp. Kr valt nog weinig van te zeggen.
Do roomsche bladen beginnen zich to weren
Rome geeft tegenwoordig de lakens nit.
Als zjj nu maar invloed hebben op de verte
genwoordigers.
Er zgn teekenen, dat rechts inziet, zich ver
gist te hebben. Het optreden van Minister
Heemskerk, Woensdag, was niet dat van een
kraehtbewust leider.
Het zon den heer Thomson niet verwonde
ren, indien rechts zou pogen uit de impasse
te raken door een der militairo ministers nog
vooraf ten val te brengen. Wie het zal moe
ten zgn, Wentholt of Cool, zullen we dan
moeten afwachten. De eerste, die hoe langer
hoe meer in de rechtsche ljjnen loopt, zal 't
vermoedelgk wel ontgaan.
In elk gevalde wet staat nog niet in het
Staatsblad en het ia onze plicht dat zoo mo-
geljjk te verhinderen.
Onder het opschrift In eengestort wjjdt
De Vaderlander, het Liberale C/nie-blad, een
opstel aan hot fiasco, in de sportwereld zou
men zeggen het reuzen fiasco, dat Minister
Tal ma's Bakkersraden hebben gemaakt.
Door dat fiasco is de heer Schapet
geljjk gestold, die beweerde dat daardoor
aan hot bakkersbedrijf oono publiekrechtelijke
organisatie werd gegeven, waarvan niemand
wilde weten dan de heer Passtoors, die on
eene verdediging daarvan te vinden, heele.
maal terug moest naar het jaar 1477.
Na dit fiasoo uitvoerig te hebben besproken,
geeft het blad als zjjne meening te kennen
dat het gebeurde verheugen moet. Het zal
helderder licht werpen op de onomstooteljjke
waarheid, dat er ma»., ééu gezonde, uit hot
bedrjjt zelf omkomende organisatie is, en dat
is de Dakorganisatie.
Het fiasco van deze Bakkorsraden kan vér
strekkende en heilzame gevolgen hebben zoo
schrglt het verder. Het ban Minister Talma
redden nit het Radennet, waarin hg ver
strikt is, en waaraan hjj zoo zjjne liefde heeft
verpand, dat het allernoodigste der sociale
hervorming, de voorziening van don ondon
dag, daardoor liggen bljjft. Zeide de Minister
toch met bjj het debat over de sociale verze
kering, dat daarom de ziekteverzekering aan de
ouderdoms- en invaliditoits-verzekering moet
voorafgaan, omdat de werkgevers en werklieden
ziekteverzekeringsraden de werking van
de verzekering zullen kunnen naspeuren en
zoodoende geschikte menschen zullen worden
om te oordoelen over eenvoudige gevallen
ouderdoms- en invaliditeits-raden.
Zon de Minister in don onverholen afkeer,
dien de Kamer voor dat Radensysteem in het
algemeen, en voor de bakkorsraden in het
bjjzonder, bjj deze gelegenheid heeft betoond
geene aanleiding kunnen vinden zgn systeem
van sociale hervorming nog eens te herzien
Het gold totnogtoe voor wjjs, bjj kennisname
dat men op den verkeerden weg is, halver
wege te keeren.
De goschiedenis met den marine
predikant wordt er niet boter op.
De .Standaard geeft over de positie van dezen
nieuwen marine-gezaghebber de volgende be-
sohouwing ten beste:
»Natuurljjk heeft de Minister van Marine
niets met dezen predikant te doen. De Minis
ter onderhandelde uitsluitend met de Vereeniging
van Christelijke officieren en het is met deze
Vereeniging, dat de Minister van Marine de
zaak nader zal hebben te regelen. Ds. Warners
staat hier buiten. Dnar bjj aangesteld is door
bedoelde Vereeniging, heeft alleen die Ver
eeniging te onderzoeken, of bjj getrouw is
gebleven aan de hem gegeven instracties. Was
dit zoo dau is er niets op hem aan te merken.
Waa dit niet het geval, dan behoort de Ver
eeniging hem tjt de orde te roepen. Maar in
geen geval hoeft een vlootvoogd met dezen
predikant in conflict te treden. Nadat eonmaal
een Minister van Marine zgn aanstelling heelt
goedgekourd en er subsidie voor heeft ver
leend, moet de Marine zich hiernaar schikken."
Zoo wordt de Vereeniging van Christelijke offi.
eieren bekleed met overheidsgezag in do marine
merkt Land en Volk op. Zjj heeft het toezicht
over de handelingen van een predikant, die
aan boord rond loopt. De commandant heeft
daarover niets te zeggen. Hg moet, wanneer
dominéé hem m don weg loopt, naar de
Vereeniging gaan. om te vragen, of het bestuur I
ook vindt, dat de dominéé hem in den weg)
loopt; zoo ja, of het hem dan wil terecht
wjjzen.
En dat schrjjft een blad, dat zich verbeeldt
beter dan anderen op te komen voor do hand
having van het gezag en to waken tegen aan
matiging van vereenigingen in het leger
Nergens meer dan aan boord van oorlogs
schepen is voorbeeldige krjjgBtnoht een onmis
bare voorwnarde. De commandant behoort
uitsluitend met het gezag te zgn bekleed.
Wie daarvan een stuk afneemt om het aan
een ander toe te kennen, maakt handhaving
van de ktjjgatucht onmogeljjk. En des te ern
stiger is deze ondermijning van de k-jjgstuoht,
waar men een deel van dat gezag gaat op
dragen aan een vereeniging van zeoofficieren,
al achten zjj zich zelf dan bjjzonder Christeljjk.
Dat wjj het met deze bosohouwing in Land
en Volk eens zgn, is bjjna overbodig to zeggen
ln donzellden geest schreven wjj juist heden
vóór acht dagen.
Vico-admiraal Van den Bosch gaat niet
heen in eon wrevelige bnihg offert zgn
funotio op omdat hg als man van eer niet
wilde blgvon op een post waar men hem wil
dwingen te handelen in strgd met zgn over-
overtuiging De admiraal wordt opgeofferd en
in hem net belang van de marine, omdat hg
niet voldoende kneedbaar is gebleken. Daar
door hevige ontstemming gewekt. Nu kan
dB Warners zeggen dat hg nooit een conflict
met deu admiraal heeft gehad, maar zgn in
menging, al of niet op last vananderen,
n den inwendigen dienst der marine
is de aanleiding geweest voor een scherpe
correspondentie tusschen admiraal en minister.
Hieromtrent is juist wat de verslaggever
het Handelsblad te Den Helder zeide: de
miraal moest een >hands off" laten hooren."
Aldus de Haagsohe correspondent van ge
noemd blad.
£Bg kon. beslnit
zgn benoemd tot surnumerair der directe
belastingen enz. J. van Houten, A. lobe, H. W.
Beintema, J. H. Hellema, W. H. Hooft, G J.
R. Slotboom en H. W. J. Scheepstra.
De St. Crt no. 254 bevat den tekst van de
wet van den 23sten Mei 1910, tot wgziging
van de wet van 21 Jnli 1890 tot regeling van
het militair onderwgs bg de landmacht, voor
zoover da&rbg de opleiding voor den officiers
rang en de hoogere vorming van den officier
zgn betrokken
De gewone audiëntie van den Minister van
Oorlog zal Donderdag niet plaats hebben.
Naar wg vernemen, wenschen ook do hee-
ren J. P. Fokker en H. P. den Bouwmeester,
beiden aan de beurt van aftreding als lid der
Kamer van koophandel en fabrieken alhier,
niet voor een herbenoeming in aanmerking te
komon.
Door de MiddelburgBche recherche
is Zondag aangehouden zekere W. K. M., die
nog een oude Bchald met de juBtitie te ver
effenen had. Na betaling van een geldboete i9
de man op vrge voeten gelaten.
Den avond van donzelfden dag was het
bgzonder woelig in onze stad.
Op do Groote Markt ontstond twist. Een
onbekend gebleven persoon bedreigde de om
standers met een mes, dat in beslag genomen
werd. Zekere D. S., die een volksoploop ver
oorzaakte, werd van de Markt verwgderd. Tegen
tien uur werd hg wegens dronkenschap ge
arresteerd doch verzetto zich hevig en moest,
daar hg beslist weigerde te loopen, naar de
wachtpost gesleept worden.
Te half acht werd door de politie een dron
ken zwerver, zekere A. M., aangehonden,
met oen stok op de deur van den heer dr
Bolle benkte. Naar het bnrean gebracht bleek
nog een onde schuld met de justitie te
vereffenen hebben, waarom hg heden morgen
naar het huis van bewaring overgebracht is.
b 19jarige J. W. leerde Zondagmiddag
alhier fietsrgden. Zonder eenig waarsehu-
wingsBignaal te laten hooren, reed hg in de
Noordstraat op dne dames in, met bot onge
lukkige gevolg dat daardoor van een harer
do bovenrok totaal werd afgesoheurd. Hoewel
de dame onmiddelgk een klacht bg de politie
indiende, is deze op haar verzoek des avonds
weer ingetrokken.
Bg beschikking van de rechtbank te
Middelburg ie naar de Openbare terechtzitting
verwezen met bevel tot gevangenhouding van
den beklaagde de zaak tegen den gedeti
neerden P P. v. G. 23 jaar, werkman, wonende
te N e n z e n, beklaagd van diefstal.
Zatnrdagmiddag vergaderde de raad van
Serooakozke in eeae voltallige zitting.
Medegedeeld werd dat tot setterB waren her
benoemd P. Melis en J. Christinanse en ver
der dnt de vernienwdo brandspuit a&n de
eischen voldoet.
Zooals reeds vroeger gemeld ie, wordt er
een geheel nieuw uurwerk in den kerktoren
geplaatst. Daar de twee wgzurborden, die van
hout zgn, slecht waren, inllen er na drie
nieuwe wgzerborden aangebracht worden en
wel van Btaol. De tgd zal door uur- en minuut-
wgzers aangewezen worden.
Verder werd eene wgziging gebracht in de
verordening tot inning van het schoolgeld,
keurloon en legesgeld en eene wgziging in de
gemeontobegrooting voor 1911.
Te Gapingeis Zaterdagavond van J.
Verslugs, toen deze zich met een geit naar
het dorp begat en bg het dier enkele oogen-
blikken op hot erf van den bokhouder liet
staan, die geit gestolen.
Maandag voormiddag is het dier verdronken
teruggevonden in oen vrg diepe sloot op
tamelgk grooten afstand van de plaats waar
het was weggehaald.
Een derde vervolgcatalogus is vorsohenen
van de boekorg van den Volksbond te Dom
burg. Dank zg den bibliothecaris, den heer
P. C. Labrgn, is het aantal deelen gestegen tot
1400.
Do meeste verscheidenheid van lectuur vindt
men daarin en zelfs uit aangrenzende gemeen
ten komen lezers opdagon.
Tot ambtenaar ter secretarie te B o r a-
s e 1 e n is benoemd de keer J. L. van Burg,
thans volontair ter secretarie te Arnemuiden.
Doordat op één eind een der drgvende
palen, welke het remmingwerk van de spoor
wegbrug te Vlake beveiligen, was losge
raakt, voer Zaterdagavond het gesleept wor
dende Hollandsche lichterschip Wilhelmina, ge-
ladon met cement on gzer, met bestemming
naar Antwerpen, tusschen dien drgfpaal en een
vaBtBtaanden paal in, met het gevolg dat de
drgfpaal schuin omhoog word geheven, an
daarna op het voordek van het Bchip neer
plofte. Dit bekwam hierdoor bolangrjjke averg
en -werd lek, terwgl de vaststaande paal afbrak.
Naar raming bedraagt de schade aan het
schip alleen circa zeshonderd gulden.
Te S t. A n n a 1 a n d had Zaterdagmid
dag wedor een zeer ernstig ongeluk plaats.
Een jongen van circa 14 jaar, die kwam aan-
rgden met een wagen geladen mot bieten,
gleed van de voorbank, viel voorover op den
grond vlak voor het voorwiel van don wagen,
dat hom over den rug ging. De toestand van
den ongelukkige, die inwendig schgnt ge
kwetst te zgn, is niet gunstig.
Met don jongen, die onlangs aldaar door
eon wagen met pulp werd overreden, gaat het
bevredigend.
Ingaande 2 November 1910 worden de
uren van openstelling op werkdagen van het
hulptelegraaf- en hulptelephoonkantoor te St
ansteen vastgesteld op 8—1, 2—3.30,
-7.30
Uit Neuzen
meldt men ons
Zondagmorgen hadden de volgende ongeval
len plaats:
Bn het rangeeren met kolenwagens op den
Oosteljjken kanaaldjjk werd door oen der
wagens een aan den kanaalboord opgeslagon
nieuwe sluisdeur voor de Oostsluis van tgne
steunpunten geduwd, waarna de deur in het
kanaal vieldoor den schok was de waggon
beschadigd. Een aohadepost voor don aanne-
die de deur weer boven water moet ba-
n bovendien vermoedelgk ook de schade
aan den waggon zal moeten vergoeden.
Door de naar Gent opstoomende Eng. stoom -
boot Algol ie een van de, voor de fabriek van
Wittouok met suikerbieten geladen liggende
waa'schepen zoodanig aangevaren dat die op
korten tgd zonk, nadat de opvarenden waren
gered. Een tweede Waal werd zwaar bescha
digd. doch kon drgvende worden gehouden.
Nog andere beliepen mindere schade.
Door het Eng. ss. Warkworth is, by het ver
trekken van Gent, aangevzren het Eng. ss.
Heriot, dat daardoor aan stuurboordzijde werd
ingedeukt, waardoor een deel van het dek
opbarette. De schade belette echter niet dat
ook do Heriot Zondag afvoer met bestemming
jaar Leith.
In de afgeloopene week. 23—29 Oct.,
•tin te Philippine 2850 balen mosselen
aan de kade gelost. Ofschoon do verzending
naar Gent heel wat minder is dan do vorige
weken, is die naar Frankrgk eerder toe- dan
afgenomen. Naar de mynen in België en
Frankrgk gingen 650 balen a fr. 3 lr. 3.5
naar geregelde afnemers in België maar vooral
in Frankrgk 1570 balen tegen fr. 4-fr. 5.5,
terwgl Belgische en Hollandsche venters 945
ton a fr. 3-fr. 3.5 opkoohten.
Verder werd Belgisch mosselzaad vooral van
hoofden van Blankenberg aangevoerd, onge
veer 800 ton tegen den prgs van fr. 3.
De verzending van garnalen noemt Bteed»
toe. Deze week werden door onze vissoher»
inden 5. 22'/, K.G. aan den wal gebracht,
garnalen worden alle verzonden naar
Paras tegen den prys van fr 0.40 per K.G.
Zaterdagavond sprak in de zaal van den
heer Van Rosevelt te Slhoondgke, voor
de aldaar bestaande afdeeling van den Bond
staatspensioneering, jhr De Muralt van
Zierikzee over dit onderwerp.
Hg deed dat ep do bekende wyzo.
Met een opwekkond woord om den Bond te
