MIDDGLBURGSCHE COURANT,
K\ 247
133* Jaargang.
Donderdag
20 October.
Hiddelbnrg 19 October.
Benoemingen enz.
Dit Stad en Provincie.
Onderwijs.
Terscbillende Bericbten.
1910.
Dese courant Terschgnt d a g e 1 g k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f f.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
A'dv ertenti'ën bjj abonnememt op voordeelige voorwaarden.
ProBpeotussen daarvan zgn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur
aan het bnrean bezorgd zjjn.
Advertention20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meet
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Ngverheid en Geldwezen, ie gerechtig het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB IJl
MAR An., N.Z. Voerbargwal 266, Amsterdam.
Bp deze eourant behoort een bijvoegsel.
Kameroverzicht.
Zitting van Dinsdag.
Bjj de heden gevoerde debatten over de
lotsverbetering der militaire muzikanten kwam
al heel duideljjk uit, hoe zwak de positie is
van den Minister van Oorlog.
De zaak. waar het over ging, was niet
bjjster belangrjjk; een onderwerp, waarover
een lichaam als de Tweede Kamer moeilijk
een bevoegd oordeel ban uitspreken.
Een Kamerlid toch, hoe muzikaal geleerd
ook, kan niet uitmaken of er harmonie-, dan
wel fanfare-corpsen bjj het leger noodigzjjn;
dit is immers een kwestie van zuiver persoon
lijke appreciatie.
Het eenige houvast, dat bjj heeft, is: de
geldkwestie.
Men kan het met den heer Duymaer van
Twist eens zjjn, dat f 39.000 alB hoogere uit
gave voor de militaire muziek een «luxe-
uitgaaf' is, maar men kan hierover evengoed
een andero meening zjjn toegedaan.
Een dergelijk verschil van opinie kan zich
ook voordoen betreffende het inzicht van den
heer Marchant, die van oordeel was, dat de
harmonie-corpsen ten spoedigste in fanfare
corpsen omgezet dienden te worden.
Dit alles is echter van minder belang ver
geleken bij do zwakke houding van den Mi
nister van Oorlog, generaal Cool, die zeker
niet ten onrechte in het leger zich den bij
naam van «Wouter den Wankelmoedige" beeft
verworven.
Eerst verklaarde Z.Ex,, dat de harmonie-
corpsen niet omgezet kunnen worden in fan
fare-corpsen de daarmede genomen prooven
waren mislukt; het aangeprezen «stelsel"
deugde niet.
Toen echter de opposanten, de heeren Mar
chant, Duymaer van Twist en Ter Laan vol
hielden, maakte Z.Ex. opeens volte Jace en
verklaarde de verlangde wjjziging hoewel
in principe er tegen zjjnde te zullen over
wegen.
Dit antwoord bjj de repliek verwekte
natunrljjk groote ontstemming in de Kamer.
Begrijpelijk dienden de heeren Merchant en
Ter Laan ieder een motie in. Laatstgenoemde
om soldjj-verhooging te verkrijgen, eerstge
noemde om de Kamer de wenschelgkheid te
doen nitspreben, dat de militaire muziek uit
fanfare-oorpsen zal bestaan.
Ds motie van den heer Marchant werd met
39 tegen 22 stemmen aangenomendie van
den heer Ter Laan verworpen met 53 tegen
8 stemmen, als notunrljjk gevolg van de aan
neming der motie Marchant.
18 anti-revolutionairen en 4 Katholieken
stemden met de meeBte vrijzinnigen en alle
sociaal-democraten vóór de motie Marchant,
wèl een aanwgzing hoe zeer de ontevredenheid
onder de rechtsche partgen over het oorlogs-
bewind toegenomen is.
Dat het échec van generaal Cool geen
grootere verhouding heeft gekregen is hieraan
te danken dat er over het «wippen" van den
Minister van Oorlog onder de Roomsche
Kamerleden geen eensgezindheid bestond, en
dat de Christelijk-Historischen niet mede
wilden doen.
Een pleizierig vooruitzicht, als het 46 mil-
lioen-ontwerp aan de orde komt
Zullen er dan ook onder de rechtsche par
tijen leden zjjn, die hun stille oppositie in
opealjjk tegenstemmen zullen omzetten
De oppositie van den heer Duymaar richtte
zich óók tegen het verplicht medespelen van
muzikanten op Zondag. Tot het indienen van
een motie kwam deze geachte afgevaardigde
echter niet.
Het ontwerp werd, zonder hoofdeljjke stem
ming, goedgekeurd-
Bjj de bespreking van de lotsverbetering
der marechaussóe bleef de Kamer steken, nadat
de heer Pastoors, die als bnrgemeester van
het Ginneken blijkbaar veel met de mare-
ohanssée te doen heeft, veel wetenswaardigs
over deze verdienstelijke rustbewaarders bad
medogedeeld. In den morgen was, na eenige
woordenwisseling tusschen de heeren Duymaer
van Twist en Hugonholtz eenerzjjds en den
Minister van Marine andenjjds. het voedings-
geld voor gehuwde onderofficieren der marine
toegestaan.
De heer Hngenboltz merkte dsarbjj op, dat
de gehnwde korporaals niet van dit voor
deeltje zouden genieten, dooh wjjl het wets
ontwerp althans eenig voordeel bood, zou hg
niet tegenstemmen.
De vergadering kon eerst om 12 uur aan
vangen, daar vóór dien tjjd het vereischte
aantal leden niet aanwezig was. Een mooi
begin 1
Morgen voortzetting.
Bjj kon. besluitis aan den ontvanger der
nvoerrechten en accjjnzen G. J. J. Greidanns,
te Leiden, op verzoek, eervol ontslag uit
,b ijjka dienst verleend.
J. W. F. C. Proper, J. Ph. van Batenburg
D. HoKrerda en M. J. IJzerman zjjn ter beschik
king gesteld van den Gouv.-Gen. van Ned-I.>
om te worden benoemd tot ads.-ing. bjj den
waterstaat en 's landB burgerljjke openbare
werken daar te lande.
De heer mr R. Fruin alhier zal Maan
dag 14 November zjjn hoogleeraarsambt aan
de Hoogeschool te Amsterdam aanvaarden met
het houden van een inaugurale rede.
Het aantal sollicitanten voor de betrek
king van derden klerk ter gemeente-seoretarie
alhier bedraagt 42.
Uit een in dit nommer voorkomende
advertentie bljjkt dat de Geschied- en
Letterkundige Vereenigmg alhier zich voorstelt
in het n.s. winterseizoen weer voordrachten te
doen honden, nu een drietal.
AIb sprekers zullen achtereenvolgens, telkens
op Vrjjdag, optreden en wel 16 December
prof. W. Martin, wiens voordracht betreffende
een onderwerp uit de kunstgeschiedenis met
lichtbeelden zal worden opgehelderd24 Febr.
mej. Johanna Naber over Wolff en Deken als
opvoedstersen 17 Maart de heer dr. A. H.
Kan alhier over een nader te bepalen onder
werp op historisch gebied.
Dinsdagavond had in een der lokalen van
het SchutterhoJ alhier ondor voorzitterschap
van den heer Herman Sngders een vergadering
plaats van contribuanten van het Middelburgsch
Muziekkorps.
De btgrooting voor 1911 werd vastgesteld.
Onder de ontvangsten werden de contributies
der leden op f 1360 geraamd, een bedrag, dat
naar met leedwezen geconstateerd werd, ieder
jaar kleiner wordt.
Het vermoedelijk nadeelig saldo werd ge
raamd op f 412,26*.
Onder de uitgaven noemen we o. a. f 4625
voor salarissen en f 250 bestemd voor den op
leidingscursus.
Het totaal der uitgaven wordt geraamd op
f5865.
Het afgeloopen seizoen gaf geon reden tot
bjjtondere opmerkingen. Het contribuanten
concert mocht, zeker niet het minst ,door het
zeer drukke bezoek uitstekend geslaagd heeten
De heer W. Hioolen, aftredend bestuurslid
werd met algemeene stemmen herkozen.
Over hel algemeen zjjn de finantiën der Ver-
eeniging tot instandhouding van het Middel
burgsch Muziekkorps aiet schitterend en zou
meerdere iinantieele steun, voornameljjk van
de zjjde van hen, die des zomers zoo ruim
schoots van hare uitvoeringen genieten, hot
korps zeer zeker ten goede komen.
Uit Xlissingen
Vrijdagmiddag te twee nren houdt de ge
meenteraad oen openbare zitting. Daarin zul
len stukken overgelegd worden, terwjjl zullen
behandeld worden de volgende voorstellen
van Burg. en Wetb.tot verhooging der sub
sidie aan de Zeevaartschool over 1910; tot her-
ziening der verordening regelende het getal
scholen en den omvang van het o. lager on-
derwjjs; wjjziging der verordening op do
heffing van hoofdelgken omslag; tot toeken
ning van subsidie aan Hulp in Nood overeen
komstig art. 35 der Leerplichtwettot hot
vorleenen van subsidies aan instellingen van
weldadigheid tot goedkeuring der begrootin
gen voor 1911 van het algemeen armbestuur,
het gasthuis en hot burger weeshuistot
vaitstelling dor gemeonte-begrooting voor 1911
mot beschikking op daarbjj behoorende adres
sen tot vaststelling van het 3e suppl. kohier
hootdeljjken omslag en tot beschikking op
reclames straatbelasting.
Het Duitsche stoomschip Scandia, komende
van Antwerpen en bestemd voor Hamburg, is
heden morgen vroeg door het breken van den
stuurketting in het Oostgat tegenover de
Zeevaartschool aan den grond gevaren.
Hedenmorgen te elf uur gelukte h«t de
sleepboot Ludtoig het stoomschip vlot te bren
gen. Het ankerde in de reede.
Dinsdagavond tusschen licht en donker
kantelde een vnilnis wagen, waarvoor een paard,
op den Singel om en kwam in een sloot terecht.
Het paard lag op den rug. Na gernimen tjjd
werken en nadat oen gedoelte van den sloot
wal was uitgegraven gelokte het met vereonde
krachten het dier uit zfin moeiljjken positie
te verlossen.
Door den Walcherschen Turnbond zal bjj
gunstige weersgeBtoldheid op Zaterdag 29 Oc
tober a. s. een propaganda-uitvoering worden
geheven op het Marnixplein teWeBt-Sou-
b n r g daartoe door het Gemeentebestuur
welwillend afgestaan,
in de plaats van den heer Vink is tot
tjjdeljjk directeur van het poBt- telegraaf
kantoor te Wemelingo aangewezen de heer
D. Bos van Rotterdam.
Te Coljjnsplaat brachten Dinsdagavond
de muziekgezelschappen Wilhelmina en Soli
Deo Qloria ieder eens serenade aan de eohte-
lieden Mattbjjs Kramer en Pieternella Gonloose,
die hnn gouden bruiloft vierden. Beide oudjes
zjjn nog zeer krasde man is 78 en de vrouw
77 jaren Hg verricht nog geregeld zjjn veld
arbeid, oi rjjöt met den boerenwagen en klimt
nog flink in de boomen, wanneer zg gekande
laard moeten worden, terwjjl de vrouw den
huiselgken arbeid verricht.
In de Dinsdag te Sint Annsland
gehouden raadszitting werd de gemeentebe-
grooting voor 1911 vastgesteld in ontvang en
uitgaaf op f 18.805.61' met een bedrag voor
onvoorzien van f 151.79.
Tevens werd vastgesteld het suppletoir
kohier van den Hoofdelgken Omslag over 1910
op een bedrag van f 620 63 en dat van de be
lasting op de bondon op f 6.
Ann den heer S. M. van der Bel werd op
verzoek met algemeene stemmen tegen 1 Jan.
eervol ontslag verloend ah onderwjjzer aan de
O. L school.
E'eneens werd met ingang van dienzelfden
datum het Technisch bureau Zeeland te Zie-
rikzee op verzoek, met algemeene stemmen,
eervol ontheven van het honden van toezicht
op de naleving der bouwverordening in de
gemeente.
Vastgesteld werd vervolgens eene verorde
ning ingevolge art. lHbis der gemeentewet.
Als onderwjjzers, belast met het geven von
herhalingsonderwjjs aan jongens, werden aan
gewezen do heeren L. J. Soeters, A. Beskhejj
en P. van der Klooster.
Aan de scherpscbutters-vereeniging Prinses
Juliana werd vergunning verleend om do haar
verstrekte patronen te bergen in het brand-
s puithuis.
Naar men uit Poortvliet schrjjft
is het scheepje, waarvan onlangs werd gemeld
dat het in de bunrt van Strjjenham door storm
weer gezonken was, gelicht. Het was met
steen geladen. De duikers gebrs. Sperling,
hebben eerst de lading naar boven gebracht
en daarna heeft men het vaartuig, dat onge
veer veertien dagen onderwater gezeten heeft,
naar boven gehaald. Met eenige herstellingen
kan de eigenaar J. de Raad uit Sliedrecht er
weer gebruik van maten.
Door den Commissaris der Koningin zjjn
benoemd n de gezondheidscommissie, zetel
H n 1 b t, tot leden de heeren C. A. Cammaert,
arts te HonteniBse, en mr. G. Leignes Bakho
ven, griffier bjj het kantongerecht te Huist.
Maandag bemerkte de inspecteur van
politie te Neuzen aan den zeedjjk twee
personen die gelgkvormig gekleed waren. Bjj
hield ze aan en daarna bleek dat het 2 luidjes
waren ontsnapt nit bet krankzinnigengesticht
te Selzaete. De eene heeft verschillende mis
drijven gepleegd en was aldaar in observa'ie,
Hjj had met veel geduld van een achtergehou
den been uit de soep een sleutel weten te
maken om nit te breken.
Door drie verplegers uit het gesticht zjjn
de vluchtelingen teruggehaald.
- In de Dinsdag te A x e 1 gehouden raads
zitting werd het nienwgekozen raadslid, de
heer M. J. Oggel, beëadigd.
Ingekomen was een schrjjven van den heer
D. J. Oggel, dat hjj er in toestemde om in de
te maken onkosten voor de rioleering f30
voor zjjn rekening te nemen, terwjjl de be-
noodigde strook grond in eigendom aan de
gemeente wordt afgestaan.
Nog was ingekomen een schrjjven van den
gemeenteveldwachter, waarin deze zjjn dank
betuigt voor de hem toegekende verhooging
van f 25 voor woninghuur doch zjjn leedwezen
uitspreekt over de wjjze waarop door enke'e
raadsleden over zjjnen arbeid werd gesproken.
Verder werden ingewilligd eea verzoek van
den heer F. J. Dieleman tot het leggen van
een stoep voor zjjn woning en een van J.
Wieland tot het vernieuwen van zjjn stoepen
het plaatsen daarop van arduinen palen be
nevens een verzoek van P. Koole tot het aan
leggen van een straat.
Eon verzoekschrift van C. van den Broeke
en anderen om verbetering van het voetpad,
loopende van af het gebouw der Rjjks Nor
maalschool tot aan de woning van J. Bekker,
werd verwezen naar het bestuur van den
Noordpolder.
De premiën voor de aanstaande jaarmarkt
werden vastgesteld op hetseltde bedrag &1b het
vorige jaar, terwijl tot keurmeesters werden
benoemd de heeren J. de Putter Jz., A. van
Hoeve en B. C. Ysebaert.
Daar, zooalB gemeld, alle leden van het
algemeen burg. armbestuur ontslag hadden
gevraagd werden &1b zoodanig benoemd de
heeren F. Dekker Fz., J. de Fejjter La., P. de
Brujjne, 3. J. de Fejjter en C. Th. van der Bilt.
De spoorwegonderneming Mechelen
Ter Neuzen ontving over de maand Mei 1910
f 75.491.85 tegen f 81.698.31 over de maand
Mei 1909. De ontvangsten van ai 1 Jan. tot
en met ultimo Mei 1910 bedroegen f375.116.15
tegen f 382.375.75 over hetzelfde tjjdvuk van
1909. Do ontvangsten per dagkilometer ge
rekend over datzelfde tgdvak, bedroegen voor
1910, f 36.53 en voor 1909 f 37.24.
Gedurende de maand September werden
nit Zeeland verzonden doorBergen op
Zoom 279 570 Kg. mosselen; Krabbendjjke
1012 Kg. oesters; Kruimngen-Yersske 147.376
Kg. oesters, 42.760 Kg. moaaelen en 27.008
Kg. alikruikenVlake 26.629 Kg. oesters, en
BruinisBe 30.635 Kg. oesters en 1,705 440 Kg.
mosselen.
Te Philippine werden aangevoerd 1.555.400
Kg. mosselen.
KERKNIEUWS,
Dr. Ii. H. Wagenaar -j-
Heden morgen overleed alhier na een
langdurig lijden de heer dr. L. H. Wagenaar,
predikant bg de Gereformeerde Kerk C hier
ter stede
De overledene werd 15 Maart 1855 te
Ilcerenveen geboren en was eerst hervormd
predikant te Wons. In zijn tweede stand
plaats Heeg sloot hij zich bjj de doleantie
aan en stond achtereenvolgens te Leeuwarden.
Arnhem en sinds 1898 te Middelburg.
Mij was onderscheidene malen lid van de
Generale Synode, en nam steeds een werk
zaam aandeel aan alles wat het kerkelijke
leven betrof.
Ook op letterkundig en historisch gebied
was do overledene een bekend man. Van zjjn
hand verschenen o. a. Lodevfjjk van Nassau,
stadhouder van Friesland. (Us Heil), Geschie
denis van do Dordsclhe Synode in 1618 en
1619. Eet teven van Ds. Ploos van Amstcl,
benevens eenige kleinere werken, waaronder
ook enkele gedichten.
Dr. Wagenaar was lid van het Zeeuuisch
Genootschap der Wetenschappen, en van hem
verscheen als zoodanig Bladzijden mt de
Zeeuwsche Geschiedenis
Voor de Friesche Vereeniging hier ter
slede hield dr. Wagenaar eenige jaren gele
den in een druk bezochte vergadering een
lezing over de werken van den bekenden
Frieschen dichter Gjjsbert Japiks.
Bjj de onthulling van het standbeeld van
Graaf Lodewgk van Nassau (Us lle.it) op 17
Sept. 1906 in tegenwoordigheid van de konin
gin, de koningin-moeder en prins Hendrik heeft
dr. Wagenaar te Leeuwarden de feestrede
gehouden, bij welke gelegenheid hrj uit han
den der Koningin het officierskruis der
Oranje-Nassauorde ontving.
Ook op sociaal gebied bewoog de over
ledene zich, in bet bijzonder tijdens lig in
Friesland woonde. Algemeen bekend zijn in de
Friesche litteratuur de brochures Fij Lut-
zen en Hark ris Pieter, die mr. P. J. Troel
stra en dr. Wagenaar ter gelegenheid van
een Sneeksche verkiezing tegen elkaar in het
licht gaven.
Algemeen weiden zijn verdiensten eikend,
niet alleen als een uitmuntend redenaar, maar
ook als historicus en als kenner der geschie
denis van het Huis van Oranje.
Ter aanvulling van het gemelde omtrent
de installatie en feestviering van den heer
A. van Gastel als pastoor to Hoofdplaat
wordt nog gemeld, dat van wege zijn Eer
waarde aan de arme gezinnen groote krente-
brooden werden uitgereikt en dat hjj aan het
muziekgezelschap, hetwelk door hem gul ont
haald werd, zjjn stoffeljjken steun toezegde.
Behalve zgn ambtgenooten uit de omgeving,
waren nog vele geestelijken van elders tegen
woordig.
Prof. M. N o o r d t z ij.
Heden, 19 October, viert prof. M. Noordtzij
te Kampen zjjn 70sten verjaardag.
Naar de Standaard herinnert, volgde de
heer Noordtzg in 1891 jhr. mr. T. A. J. van
Asch van Wgck op als secretaris van het
Centraal Comité van Antirevolulionnaire Kies-
vereeniging en. Een korte periode was de heer
Noordtzg lid der Tweede Kamer.
Geboren te Rotterdam, voelde hij zich in
zijn latere woonplaats aangetrokken tot den
scheepsbouw, doch onder dc prediking van
wijlen ds. W. H. Gispen, die toen juist te
Vlissingen stond, ontwaakte in hem de be
geerte lot het predikambt. Hjj ging daarvoor
naar Kampen en werd in '67 bevorderd lot
candidaat in de theologie.
Na in verschillende gemeenten te hebben
gearbeid, werd hij in 1875 door de Synodo
van 's-Hertogenboscb benoemd tol hoogleer
aar aan de Theologische school, welk ambt
hij den 16en Sept. 1875 aanvaardde met
een redeDe beoefening der Exegetische
Theologie, inzonderheid van de schriftcritiek,
de geschiedenis des Bijbels en de exegese.
Zijn borst is gesierd met het ridderkruis
van den N ederlandschen Leeuw.
LETTEREN EN KUNST
Onze vroegere stadgenoot, de heer Dick
Ljjsen, is tegen 1 Nov. as benoemd als
cellist aan het Philhaimoniscli Oikest to
Coblenz, directeur W. Kes
Puccini's nieuwe opera La fianciulla
del West zal 6 December voor het eerst wor
den opgevoerd, en wel door de Metropolitan-
Oper te New-York Dc Europeesche première
gaat in C'oventgarden le Londen.
RECHTSZAKEN
De le Brcskens gearresteerde en naar
Middelburg overgebrachte P. is na ver
hoor door den rechter-commissaris op vrije
voeten gesteld.
In de Dinsdag te Utrecht gehouden
openbare vergadering van den centralen raad
van beroep, ongevallenverzekering, werd uit
spraak gedaan in het hooger beroep van
A. F. L. H. te Goes, tegen een beschikking
van don Raad van Beroep te Middelburg,
waarbg ongegrond werd verklaard zijn be
roep legen een beslissing van de Rijksver
zekeringsbank, houdende vaststelling van het
door hem te betalen premiebedrag. Dc Cen
trale Raad, van oordeel dat tegen die be
schikking bij dezen Raad niet in hooger
beroep kan worden gekomen, verklaarde
eiscber niet-ontvankelijk in zijn hooger beroep.
LANDBOUW.
In den Groot //iwssewpolder onder
Z a a m s 1 a g zgn, dank zg het buitengewoon
gunstige weder, de suikerbieten reeds groo-
tendoels gerooid en vervoerd.
Was dezen zomer de verwachting omtrent
de opbrengst niet groot, nu blijkt het, dat
deze zeer meevalt, en men over 't algemeen
in dezen grooten polder zelfs van een goed
beetenjaar mag spreken.
Er wordt van 16000 tot 21000 K G per
gemet gestoken, dat is van 36000 tot ruim
47000 K.G. per H A.
De beeten laten bg het rooien gemakkcljjk
los, en behoeven bijna niet te worden schoon-
geschrapt, zoodat het werk vlug van de hand
gaat, en de rooiers een boog loon kunnen
verdienen.
Zoo gingen er verleden week Zaterdagmid
dag twee naar huis, die in 51/2 dag samen
f 38 verdiend haddende beide mannen had
den gestoken tegen f 18 per gemet, dat is
tegen f 40.50 per 1I A.
Dit waren twee vlugge, sterke werklieden,
want begrijperlrjke wijze is de gemiddelde
verdienste bjj het bectenrooien niet zoo hoog
maar oen gewoon werkman kan toch zonder
buitengewone moeite f 2.50 per dag halen.
*Te Breda slaagden heden voor het
examen vrge- en orde-oefeningen der gym
nastiek T. W. H van den Abeele, J. Akker-
djjk en K. Brcen, allen van Middelburg.
Aan mejuffrouw S. B. Velge is ver
gunning verleend tot liet geven van lager
onderwgs, mits zg overigens aan de daar
toe bjj de wet gevorderde vereischten voldoet.
Aan de universiteit te Leiden zijn tot
heden voor de eerste maal ingeschreven 238
niouwo studenten, en welrechten 91, rechten
en letteren 36, geneeskunde 51, wis- en na
tuurkunde 24, letteren en wijsbegeerte 26
en godgeleerdheid 10 studenten.
Het eind wan een Wellmam-
tocht.
Degenen die Wellman's poging om den
Atlantischen Ooceaan over le vliegen met
een bestuurbaren ballon, een dolzinnige po-