MIDDELBURGSCHE COURANT.
I
bb mm tob.
M". 246
1S3* jaargang.
1910.
Woensdag
19 October.
Benoemmgen enz.
FEUILLETON.
Deie courant Teraotsat dagaljka, net üitiondering Tan Zon- en Feeatdagen.
F,B. per kwartaal, aoowol Toor Middelbnrg ala root alle plaataen inModerland franco pp. f I.
Afzonderlijke nummer» koBten 5 cent.
A'd verten ti'ën bp abonnememt op voordeelige voorwaarden.
PrOBpeotnesen daarvan zjjn bed het bureau te bekomen.
Advertentiën voor bet eerstvolgende nnminer moeten des middags v r één fnnr
aan het bureau bezorgd ajjn.
Advertentiën20 cent per rogel. Bij abonnement voel lager. Geboorte-, dood- en
allo andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regola f 1.50; elke regel mee*
20 cent. Reclames 40 cent peT regel. Groote letters naar dc plaats, die zij innemen
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffond<
Handel, Nijverheid en Geldwezen, ia goreohtig het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA
MAR Az.p N.Z. Voerburgw»! 206, Amsterdam.
Middelbars 18 October.
Bp kon. besluit
zjjn benoemd tot notaris te Dragtcn mr J.
F. de Jong Posthumus, candid.-notaris te
Leeuwarden, en to Amsterdam A. Bonga en
W. F. van Campen, beiden candid.-notaris
aldaar
ia benoemd tot directeur van het post- en
telegraafkantoor te Rjjssen F- Colmjon, thans
in gelijke betrekking te Terschelling.
De gewone audiënties van de Ministers van
Waterstaat en Justitie zullen Yrjjdag en Za
terdag o. b. niet plaats hebben.
De commiasio voor de stuurlieden-examens,
bedoeld in de Schipperswet en de commissie,
bedoeld in art. 2 van het reglement voor de
visscberjj-txamens (Machinist-stokers en Ma
chinisten), allen aanvangende 8 November a.
s., zullen zitting houden te Amsterdam.
De aanvragen om tot die examenB te worden
toegelaten moeten den voorzitters der com
missies vóór 29 October a. s., hebben beroikt.
Voor verdere bijzonderheden zie mon do
St Crt. no 243 en de advertentie, in dit nom-
mer voorkomende.
Uit Stad en Provincie.
Op de algemeene begraafplaats alhier
werd heden ter aarde besteld de heer Henri
Tab.
Daarbp waren togenwoordig leden van be
sturen van verschillende vereenigingen, waarin
ook de overledene zitting had gehad.
Overeenkomstig zjjn wenBch werd bp het
graf niet gesproken.
De heer P. Duraon Tak dankte voor de
betoonde belangstelling.
Heden werd aan den kapitein K. G. A.
Muller van het 3e regiment inianterie te
Middelburg op de gebruikelpe wpze
uitgereikt de gesp met opBohritt Zuid-Celebes
1905—190S.
Op verzoek is eervol ontslagen als lid van
het college van regenten óver het huis van
bewaring teMiddo lburg, onder dankbetui
ging, mr. P. W. 3. Bpnen en benoemd als zoo
danig Jhr. M. van den Brandeler, burgemeester
van Middelburg.
B. uit Middelburg, die eenigen tpd
geleden te Antwerpen word gearresteerd, ver
dacht van vervalschte postalorders ter inwis
seling te hebben aangeboden, is de vorige
week op vrjje voeten gesteld en in zjjn woon
plaats
Hit VlisBingen
schrpft men ons
Maandagavond vergaderde in de bestuurs
kamer van de sociëteit Unitas de afdeeling
Vlissingen van de vereeniging Onze vloot. Een
klein aantal leden was maar tegenwoordig.
Bg onstentenis van den voorzitter presideer
de heer B. C. A. van Renterghem. Deze deed
Naar het Engelsah
1. van
FRANCIS GRIBBLE.
Mijn oude vriend Christiaan Sommermatter
vertelde me de geschiedenis toen we een
van de vermoeiende gedeelten van de Val
du Giètrcxn opliepen, zoo genoemd naar den
gletscher, die op de hoogste gedeelten, over
een korten afstand in haar neerhangt.
Het is een van die lange, donkere, nauwe,
slingerende zij-dalen, die de gletscherbeken
hebben uitgeslepen in de Pennijnen-Alpen op
hun weg naar de Rhöne. Misschien is hot 't
donkerste, nauwste en somberste dal van
allen. Op enkele plaatsen verbreedt de bodem
van het dal zich, ruimte latend voor een
vlakke wei, bedekt met lente-bloemenmaar
zulke plaatsen zijn er heel keldzaam. De
bergwanden, van duizend voet en hooger, zijn
zoo steil, dat men ze slechts hier en daar
kan beklimmen. De hellingen zijn door hun
steilte Vaak (ontbloot van gras, en er
juist ruimte voor een ezel-pad tusschen
wanden en den donderenden stroom. Op het
allereerst eenige mededeolingen over het af-
geloopen jaar.
)09 heelt zich niet doen kennen door over-
groote belangstelling van de zjj^e der leden
de lezingeu werden Biecht bezocht Een bios
coop-voorstelling kon wegens gebrek aaniond-
sen niet gegeven worden.
In verband met het eenigen tpd geleden tot
het gemeentebestuur alhier gericht verzoek
het daarheen te willen leiden dat Vlissingen
een zwemschool kreeg, is aan de afdeeling om
nadere gegevens gevraagd.
Daarop is nit het beBtuur een commissie
gevormd, die de plannen nader zal uitwerken.
Staande de vergadering werden alsnog de
hoeren J. G. van Niftrik en mr J. Smit aan
gezocht in die commissie zitting te nemen.
Beide beeren verklaarden zich bereid.
Deze commissie zal haar ideeën overgeven
aan het aldeelingsbestunr, dat daarop een meer
uitvoerig adres aan den raad zal richten.
Verder werd medegedeeld, dat do afdeeling
niet langer ontheffing krjjgt van de verplich
ting te voldoen aan een der artikelen van het
reglement, dat zegt, dat 3/3 der ontvangen
contributie aan de algemeone kas moet wor
den afgedragen.
Pakjes ver zending naar O. en W.-Iudië had
geregeld plaats.
Van de gelegenheid daartoe wordt steeds
een veelvuldig en dankbaar gebruik gemaakt,
't Lodental der afdeeling vermindert hard.
Sinds de oprichting der afdeeling is 't gedaald
van 120 tot 72.
't Saldo in kas bedraagt f 84.19. De ver
antwoording over het afgeloopen jaar W6rd
nagezien en in orde bevonden.
De drie aftredende bestuursleden, de heeren
Jos. van Raolte, C. A. Dominions en F, G.
Wjjsveld, werden bjj acclamatie herkozen.
Wat de zwemschool aangaat, is het de be
doeling een gedeelte van de kleine kern van
den Spuiboezein daarvoor in toriohten. Dwars
door die kom is het plan een muur te met
selen, die den zpwand zal vormen van een
gemetseld bassin. De drie andere wanden wor
den gevormd door de dpken van de kom,
waartegen vanzelf ook muren worden opge
trokken. Een vpftigtal badhokjes zullen op
do dpken komen te staan.
Het is de bedoeling het baBBin ongeveer
2'/i M. diep te maken, en zoodanig in te
richten, dat het minstens eenmaal per dag kan
leegloopen en zoo noodig kan worden schoon
gemaakt- De vulling moet dan geschieden
door middel van een hevel, die over den zee-
dpk zal worden gelegd en zoo mot het zee-
wator in verbinding staat.
In geen geval wordt dus gobnad in polder
water, dat de leiding aanvoert.
In de R. K. kerk ia Zondagmorgen van den
kansel bekend gemaakt, dat in de tweede helft
van de volgende maand een begin zal worden
gemaakt met het hei- en grondwerk voor het
nieuwe kerkgebouw, dat op het opgespoten
teriein achter do Paul Krugerstraat zal ver-
rjjsen. Het gebouw zal een kruiskerk worden
en den naam dragen van Lieve Vrouwekerk.
Deze kerk wordt de hoofdkerk, doch ook in
de reeds bestaande blijft dienst gedaan worden.
Voorloopig blfift do uitoefening van den
dienst aan de aanwezige priesters opgedragen.
De voorbereidende bouw zal ééa ton kosten.
punt waar de gletscher er in neerdaalt is de
doorgang nauwelijks meer dan con kloof, hoe
wel zij verderop weor breeder wordt.
Een bijzonderheid, die mjj trof als iets'
heel eigenaardigs, was de ontzettende hoe
veelheid rotsblokken en gruis, die verspreid
lagen over de oppervlakte van 'de enkele
stukjes vlak weiland welke wjj overgingen.
„Die werden hier achter gelaten door de
groote overstrooming," was Cliristiaan's toe
lichting, toen ik hem er naar vroegmaar
hij sprak uit zichzelf er niet verder over,
en wjj liepen voort tot we aan het hotel
kwamen waar we ons twaalf-uurtje zouden
gebruiken. f
De bouw van liet dal op dit punt was
heel eigenaardig. Het was nauw, maar werd
in tweeën gedeeld door een heuvel een
zonderling rotsgevaarte, ongeveer twee of drie
honderd meter hoog, dat als een citadel den
doorgang bewaakte. Het hotel het was slechts
een berg-pension was gebouwd op een vlak
gedeelte bjj den top van den heuvel, met
een dun groepje pijnboomen er achter, die
zich uitstrekten tot den top. De hoogste
boom van allen was ingericht als uitzicht
toren. IJzeren, stangen Jvaren iu den stam.
gedreven, zoodat men er in kon klimmen,
naar een platform van waar men het dal op
en af kon zien. Aan de eene zijde van den
heuvel donderde de stroom dopr een kloof,
en het jezel-pad liep er over heen aan deD
anderen kant.
Reeds schonk iemand een aanzienlijk be
drag, terwjjl ieder nitgonoodigd wordt aan-
deelen ad 4 o/0 te nemen.
Het volgende jaar zal de hoofdbouw worden
voltooid.
De dagboot Nederland der maatschappij
Zeeland vertrok heden, binnendoor gesleept,
naar Hendrik-ldo-Ambacht om gesloopt te
worden
Te Biggekeike had Maandagavond
de vergadering plaats tot oprichting eener
vereeniging voor ziekenverpleging in do ge-
meenton Koudelrerke, Biggekerke, Meliskerke
en Zoutelande.
Jammer dat de opkomst zoo gering was.
De heer L. Hermans uit Koudekerke opende
namens het voorloopig oomité de vergadering
en zette hot doel uiteen.
De bedoeling was, zooals bekend, om, be
halve het aansohaffon van allerlei dingen,
noodig voor ziekenverpleging, ook een ver
pleegster aan to stollen en de gemeente Kou
dekerke, als centraalpunt der vier gemeenten,
ala plaats van vestiging aan te wpze».
Ten slotte verklaarden alle aanwezigen bp
hoofdeljjke stemming zich bereid tot het doel
mede to werken. De vereeniging is dus ge
vormd.
Nadat de statuten en een huishoudelijk re
glement van de Vereeniging waren vastgesteld,
worden de volgende heeren-riot bestuursleden
gekozen, en wel uitKoudekerke, H. J. B.
Gorlacb van N. en St. Joosland, L. Hp mans,
L. van Loon, J. J. van der Harst en J- Boone
BiggekerKe L. Si mouse, K. Bouterman en 3,
H. Schuurmano StekhovenMeliskerke A. J.
Egkman, Mackenzie en P. de Zeeuw Zoutelan
de W. v. Sigheui D. J. Lazonder en C. Lejjnae.
Bjj monde van den heer K. Wielemaker
werd het voorloopig comité dank gebracht
voor zjjne bemoeiingen en de hoop uitgesproken
dat op het werk tot verlichting der ljjdende
mcnschheid Gods zegon moge rusten.
De vergadering werd door den hoer Hep mans
met gebed gesloten.
richtte het woedende dier zich op baar, die
omgeworpen en mot de horens bewerkt werd.
Gelukkig dat op het angstgesohrei een aantal
personen kwamen toesnollen, waardoor iets
heol ernstigs werd voorkomen. Do urine meid
was erg gekwetst en haai klooien waren zeer
gehavend.
To Broskens is Maandagmiddag ge
vangen genomen de 75jarige J. P.. verdacht
van onzedeljjke handelingen met een minder
jarig meisje. Hp iB hedon morgen naaï Mid
delburg overgebracht.
LETTEREN EN KUNST.
In de Maandag te St. Maartensdijk
gehouden raadsvergadering werd ter kennis
vau de ledou gebracht een echrpven van den
Raad van State, betrekking hebbende op het
verzoek van den heer Roskes aan de Koningin
om vernietiging van het besluit van God. Sta
ten, waarbij goedkeuring tot zjjne niet toela
ting toelating als Raadslid was verleend de
gemeenteraad werd bjj dat Bohrjjven in de ge
legenheid gesteld tot indiening vau nadere
stukken, op doze zaak betrekking hebbende.
In behandeling werd genomen een adres
vau schippers van kleine vaartuigen Iu dat
adres werd verzocht geen groote schepen in
de haven toe te laten tot het vervoeren van
landbouwproducten. Dit adres werd niot afge
handeld, daar de voorzitter twjjtelde of tg
eventueele gunstige beschikking de hooge re-
georing wol goedkeuring op een dergeljjk be-
Bluit zou verleeDen, Bjj de in het adres ge
noemde gemeenten, waar zulk een besluit
genomen werd, zal door den voorzitter geïn
formeerd worden.
Nabjj Ond-Vossemeer werd Zondag
in een weiland een kind aangevallen dooreen
koe Een dienstbodo, die daarbp tegenwoordig
was, trachtte de kleine te ontzetten maar nu
We klommen langs een ruw pad naar
het hotel, en lieten ons middagmaal opdi.enen
op het terras. Toen begon Christiaan weor
te praten.
„Hier op deze plaats bevond mijn vader
zich in den nacht van de groote overstroo-
ming," zei hij.
„Een geschikte plaats voor zoo iets,"
antwoordde ik onverschillig. „Een soort van
Zwitserschen berg Ararat voor een Zwitser-
schen Arke-Noach."
Maar Christiaan vatte het letterlijk op.
„Ik geloof niet dat het dezelfde soort
overstrooming was," antwoordde hjj eenvou
dig. „Maar het leek er in zeker opzicht op,"
voegde liij er naar een poosje aan toe. „Al
de menschen waren gewaarschuwd dat zij
zou komen. Het was mijn vader, die hen
waarschuwde."
„Hoe wist hij het?" vroeg ik.
„Ten eerste uit sommige verschijnselen
en dan omdat hjj ging kijken," was het raad
selachtige antwoord. En daarna begon Chris
tiaan van zijn vader te vertellen.
„Hij was geen berggids zooals iker
waren in die dagen weinig berggidsen. Hjj
was een gemsjager en. zocht kristallen. En
hij hield ook een herbergje, dat stond waar
nu het hotel is. Het was een klein herbergje,
voornamelijk voor de boeren, en ik denk
ook voor smokkelaars, (maar poms kwamen
er toch enkele toeristen, hoewel niet veel.
Het was voor hen dat vader die uitkijk-plaats
De voordracht van Coriolamis w
Albert Vogel Maandagavond in de Kleine Con
certzaal alhier optrad, gaf een zéór frag
mentarisch, .overzicht van Shakespeare's stuk.
De noodzakelijkheid daarvan werd hem onge
twijfeld opgelegd, ten eerste door den be
perkten tijd waaraan een voordracht is ge
bonden, en ten tweedo door de onmogelijk
heid om do wilde yechttooueelen e. d. vol
doende voor te stellen. Maar een gevolg van
die besnoeiing was ook dat de motiveering
van dc gebeurtenissen in het drama zeer vaak
erg vaag was, en voor hen, die het stuk niet
vooraf lazen, vaak geheel zoek moet zijn
geweest. Zoo was, om. een voorbeeld te noe-
i, de verbanning van Coriolanm uit Rome
als volksverrader, zonder zijn handtastelijke
botsing met het volk die er in Shakespeare's
stuk aan vooraf gaat, een daad die door haar
zwakke beweegreden erg ongeloofbaar werd.
Eenige koite ingelaschto toelichtingen wa
ren hier .werkelijk niet overbodig geweest.
En zoo was er meer.
Maar er moest nu eenmaal een keuzo ge
daan worden om het stuk voor een voor
dracht passend te maken. En de keuzo die
de heer Vogel heelt gedaan, heeft althans deze
verdienste, dat zij het karakter van den hoofd
persoon in het volle licht stolt.
Coriolamis is de belichaming van aristo
cratische en militaire hooghartigheid, een
man die in zijn verachting van het volk zich
niet vernederen wil om daarvan iets te vra
gen, en die in zijn gekwetsten hoogmoed zelfs
als wreker tegen zijn eigen stad optrekt.
Geen (sympathieke figuur, maar toch een
persoonlijkheid I
Van dit karakter heeft de heer Vogel een
prachtige uitbeelding gegeven, zoowel plas
tisch door de juiste en fraaie standen
van zijn mooi gebouwd lichaam, als dictisch
door de zeer kenschetsende zegging en toon-
schakeering, aldoor in éénzelfclen geest van
hoogmoedige zelfbewustheid blijvend, diep
treffend door de ontroering als hij de tribunen
antwoordt op het verbanningsvonnis, indruk
wekkend bjj de met ontzettend geluid gespro
ken en toch niet geschreeuwde afmaking van
Aufidius.
Do stem van den hoer Vogel is trouwens
buitengewoon, èn om den mooien klank, èn
om de tallooze veranderingen, die hjj er in
weet te brengen, alsof hij oven zooveel regis
ters uittrekt.
Tusschen die teekemng van Coriolamis door
gaf hjj met verbazingwekkende virtuositeit de
overige personen weer, die de achtergrond
vormen, waartegen de Coriolanus-hgunr uit
kwam- Vooral de tooncolcn tusschen Corio
lanm en het volk met zijn verscheidenheid
van figuren, ieder met hun eigen type en
in dien pijnboom maakte, om ze het uitzicht
te laten bewonderen.
Hij en mijn moeder hielden do herberg
samen, zonder meid of knecht. Zo was heele-
rnaal niet bang alleen achter te blijVen,
wanneer hij in de bergen was, en hij was
niet hang haar alleen te laten. Wij hoeren
zijn gewend alleen te zijnwij vertrouwen
op God en helpen elkaar."
Hij vervolgde zijn verhaal mol een nog al
uitvoerige beschrijving van zijn vader
beeld van een openhartigen, eenvoudigen
man, even eenvoudig als hjj zelf, maar een
die, zooals Christiaan in 't fajjzonder liet
uitkomen, „de hergen en de verschijnselen
kende." Christiaan haalde tal van voorbeel
den van zijn kennis aan, maar slechts één
daarvan is van belang in dit verhaal
Toen op zekeren dag Caspas Sommermat
ter van een expeditie was teruggekeerd, die
langer geduurd had dan gewoonlijk, en die
hem twee of drie dagen van huis had ge
houden, bemerkte hij een vreemd verschijnsel.
Sedert eenigen tijd woei de warme Föhn
de sneeuw op de bergen smolt, de regen was
bjj stroomen in het dal gevallen, en toch was
het geruisch van den bergstroom, die aan den
voet van de rots schuimde, opgehouden, een
ongewone en onaardsche stilte veroorzakend.
Er vloeide bijna geen wateï meer door
slechts een zwak stroompje van modderwater
sjjpelde midden door de rotsige bedding.
De vrouw van Caspar had het ook bemerkt.
stem, was een merkwaardig slaaltj'o van vol
maakte voordragers-techniek.
Van de in Shakespeare's stuk voorkomende
voorname hij-figuren kwam ten gevolge ook
weer van het fragmentarische der voor
dracht, alleen die van Menenius Agrippa tot
zijn recht, en niet eens tot zijn volle recht,
want in hot drama zelf komt, behalve het in
leidend gesprok over den strijd tusschen de
lichaamsdeolen, nog menig tooneeltje voor dat
het karakter van dezen vroolijken, geesligen
ouden man in nog helderder licht stelt. Van
de vrouwefiguren kan hetzelfde gezegd wor
den. De heer Vogel liet hen alleen optreden
als ze Corio Janna komen bewegen af te zien
van zijn aanval op Rome. In ieder geval gaf
hij ze toen met bijzondere weekheid van stem
weer.
Eén ding hoeft, ons ditmaal meer getroffen,
en ook gehinderd dan bij vorige voordrachten
die we van den heer Vogel hoorden, n.l. het
s te sterke pathos waarmee hij sprak.
Misschien is de bloemrijke en ontegenzeggelijk
vaak gezwollen rethonca van Shakespeare's
stijl er niet onschuldig aan, maar dan zou het
een reden te meer wezen om er tegen te
waken. Vooral het met lialfbedwongen sterken
ademstoot spreken soms blijkbaar opzet-
telg'k om nuance van timbre voor de ver
schillende figuren te krijgen deed afbreuk
aan het natuurlijke.
De omgeving kwam aan de voordracht niot
ten goede. Zonder voetlicht en zijschermen,
met een deur en een witten muur als achter
grond, en slechts op een kleine verhooging
staand, bevond de voordrager zich te veel in
het publiek, en door zijn Romeinsch kostuum
deed dat vreemd aan.
Het publiek, dat de zaal vrijwel geheel
ulde, betoonde zijn erkentelijkheid door een
warm applaus.
KERKNIEUWS.
Zondag iB teBansweert de nieuw
gebouwde Ned. Herv. kerk ingewjjd. Het
gebouw was stampvol. Het woord werd ge
voerd door de hoeren ds. J. Willemee van Krui-
niDgen, P. C. Tjjssen en ds. R. Bokma van
Krabbend jjke. Afgevaardigden van verschil
lende colleges waren aanwezig.
HedeD, Dinsdag, had de installatie plaats
van den heer A. van Gastel, pastoor te
oofdplaat. De sierljjke tempel was
rjjkelijk met groen en bloemen getooid.
Naast de berkeljjke plechtigheid, die door
een zeer talrijk publiek werd bjjgowoond,
toonden de parochianen hun belangstelling
door de uitgestoken driekleur.
Het fanfarfcugezelsehap Oefening baart Kunst
gaf een muziekuitvoering.
Op do algemeone begraafplaats te IJ-
BelBtoin is Maandagmiddag begraven ds S. H.
Baitendjjk, in loven emeritus-predikant bfl de
Ned. Herv. gemeente aldaar, die op 90-jarigen
leeftjjd overleden is. Vooraf had ten sterf-
huize een Ijjkdienst plaats, waarbjj ds Van
Arkel, van Elleoom, voorging, en dr Gerritsen,
de Hofprediker nit "s-Gravenbage, hot dank
gebed uitsp-ak.
Op verzoek van den overledene werd aan
de groeve niet gesproken.
Een talrjjk publiek woonde de begrafenis bjj.
Het plotseling ophouden van het geluid had
haar midden in den nacht doen ontwaken.
Niet jn staat weer den slaap te vatten,
had ge zich aangekleed, en was met een
lantaarn den heuvel af gaan kijken. En hoe
wel ze het niet begreep, was ze bang. Het
leek haar toe, dat er een wonder was gebeurd,
een wonder dat boven haar begrip ging,
maar dat haar zeker geen goeds voorspelde.
„Wat is dat Caspar? Wat beteekent
dat? Zou het de ondergang der wereld zijn?"
vroeg ze haar man met bijgeloovigen schrik.
Maar Caspar, die do bergen en hun ver
schijnselen kende, was in staat haar te ver
tellen wat er gebeurd was
„Wanneer er geen water vloeit terwjjl
de sneeuw smelt," zei hij, „dan kan daar
slechts één reden voor zijn. De beek moet
ergens afgedamd zijn. Zoodra die dam door
breekt, zal het water weer gaan stroomen."
Die gedachte verontrustte hem niet. Hjj
ging naar bed, en sliep vast, zooals hi| alle
recht had te doen, want hjj was koud, door
nat eu vermoeid. Hij dacht niet anders pf
een jdcine aardverschuiving had ergens den
stroom versperd. Met al dien regen zou de
beek er zich spoedig een weg door henen,
en dan zou zij weer vloeien als gewoonlijk.
Er zou een kleine overstrooming zijn, maar
moor niot.
De morgen brak aan, maar er was nog
geen water. De plasregen duurde voort, en de
Föhn suisde nog door de boojnenmaar er