MIDDELBURGSGHE COURANT. y H\ 243 133* Jaargang. 1910. Zaterdag 15 October. Middelburg 14 October. Benoemingen enz. Dit Stad en Provincie. Onderwijs. iETTÉRËN ENKUNST Dete courant verschijnt d a g e 1 g k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. t ijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg alB voor alle plaatsen in Nederland franoo pp. f S. Afzonderlijke nummers koBten 6 cent. A'd v e r t e n t i ën bjj abonnememt op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan z§n aan het bureau te bekomen. Advertentiè'n voor bet eerstvolgende nummer moeten des middags v r 6 c Ju u r aan het bureau bezorgd zjjn. Advertcntiën20 cent per regel. Bg abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en •Ue andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel mee» 20 oent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen Tot de plaatsing van advertentie» en reclame», niet afkomstig uit Zeeland, betreffend» Handel, Njjverheid en Geldwezen, is gerechtig hot Algemeen Advertentie-Bareaa A. DB LA MAR Am., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Subsidie aan openbare leeszalen. In aansluiting aan hetgeen wjj in het eerste gedeelte van ons hoofdartikel, in ono vorig nommer, opmerkten, laten vrjj hier nog volgen wat indertjjd over dit onderwerp o. a. geschre ven is door het lid der Tweede Kamer dr. J. Th. de Visser, den bekenden voorman der Christelijk Historisehen. De Vereeniging voor openbare leeszalen in Nedtr- land besprak in hare jongste vergadering de vraag, hoe in ons land de gemeenten behoor den te staan ten opzichte va» de plaatselijke openbare leeszalen. En zjj noodigde drie harer leden, en wel prof. mr. W.L. P. A. Molengraaff, hoogleeraar te Utrecht, G van Rjjn, bibliothekaris der Gemeentelijke Openbare Bibliotheek en Lees zalen te Rotterdam, en dr J. Th. de Visser, uit over dat onderwerp hunne meening te openbaren. De heeren Moolengraaf en De Visser zin speelden in hunne adviezen ook op den etenn van het Rjjk, waar de gemeenten te kort schieten. Eerstgenoemde gaf verder de gemeentelijke overheid de ernstige waarschuwing »Doe iets goed of doe het niet." De heer Van Ptjjn wees er opdat het beheer over zulke leeszalen moet zgn deskundig, vrijgevig, onpartgdig en onder voortdurend goed toezicht En dr J. Th. de Visser achtte het niet practisoh de zaak der Openbare LeesmuBenmB in de handen der gemeenten te leggen. Daardoor wordt zjj onwillekeurig in haren loop geatremd. De geldelijke toestand van gemeenten toch laat haar niet toe die aan dacht aan het belang ervon te wgden, welke zjj verdient. En hg Bchreef aan het slot van zgn advies het volgende, dat het puut in kweztie raakt »Hierbjj komt nog eene overweging van be- teekenis. Hoewel ook op het gebied van Open bare Leesmuseums zekere verscheidenheid moet bestaan, geljjk die in de natuur der dingen ligt. vrees ik toch, zoo de leiding ervan uitsluitend in de handen van de ge meenten komt, van lieverlede voor eene onge lijkheid, zóó groot, dat wg one vrjjwel binnen de uitersten van oude volksbibliotheken en nieuwe leeszalen zullen bljjven bewegen- Tegenover gemeenteraden, die er op nit zgn, deze inrichtingen op peil te houden, zullen er wezen, die al Bpoedig zeggen: »nu iB hot genoeg", te meer daar men bg hunne samen stelling aan wisselende meerderheden en wis selende sympathieën bloot staat. Bjj particu lieren, die zulk een museum als hunne znak liefhebben, is daarentegen van zelf de geest drift sterker om het aan hun ideaal te doen beantwoorden en de rjjkBstenn is hun doarbjj ongetwijfeld tot prikkel. Een stadsmuseum wordt zoo licht een stadsantiquiteit en een gverige bibliothekaris stoot zoo gemakkelijk het hootd tegen een onverschilligheid bg ge meenteraadsleden, die niet moedwillig maar als vanzelf ontstond, tengevolge van telkens de nieuwe, hunne aandacht eischende vraag stukken. Dit gevaar nu bedreigt een kring van personen, die zich speciaal aan dit belang wgden, niet, althans in veel mindere mate Ook om die reden zetten wjj het partikulier initiatief, gesterkt door rjjkssteun, voorop. Nog ééne vraag wacht hare beantwoording- Welke houding past het Rjjk tegenover die leesmuseums, die, zooals versobillende roomsch- katholieke, een door een bepaalden godsdienst geëisohte keur toapasseu 1 Het komt ons voor dat ook deze door het Rjjk kannen worden gesabsidieerd, indien zjj voldoen aan de alge- meene regelen, die het stelt Zgn zjj voor ieder toegankelgk; hebben zjj de vereischte ruimte-, passen zg de aangegeven bepalingen op opening en Bluiting toe, dan komen ook zg voor het verkrggen van subsidie ongetwjjfeld in aanmerking. Alleen dient het Rjjk eerst werkeljjk daartoe over te gaan, als bljjkt dat zulk een Le88museum inderdaad op een he- hoorljjk peil staat, al is het dan in hoofdzaak met betrekking tot de veelzijdigheid der roomsoh katholieke literatuur. Omtrent dit punt zou het Rjjk ook het advies kunnen inwinnen van de f ereeniging van Openbare Leeszalen in Nederland, welker roomtch-katbolieke bestuur ders inzonderheid voor deze konttöle zonden kunnen worden aangewezen. Want voor het Rfik geldt bjj het verleenen van zgn steun slechts deze vraag, of eene bepaalde inrichting den waarborg biedt dat zg een sohakel is in den keten der volksontwikkeling. Welke kleur *}j draagt is voor hem onversohiliig. Hare waarde doet hier alle» af. Harteljjk hopen wjj, dat de ontwikkeling van de Openbare LeesmuBenms zich langs deze ljjnen zal bewegen. Eene krachtige organisatie van particulieren, nit verschillende groepen der burgerjj samengesteld, gerugsteund door het Rjjk en bjj uitzondering op gang gebracht door de gemeente ziet daar ons ideaal. Het ljjdt voor ons geen twjjiel of de zaak der Openbare Leesmuseums zal, indien deze weg wordt bewandeld, in ons vaderland binnen niet langen tjjd een eind voider worden ge bracht. Want op tal van plaatsen begeert men zulk eene inrichting. Men tuurt slechts op de mogelijkheid van uitvoering en die uitvoering zal geschieden, wanneer ook hier de kracht der burgerjj door het Rjjk wordt gesterkt. Laat ons dan in deze richting ons bewegen en intU8schen onze Vereeniging kraohtig steunen, waaraan in het door ona aangegeven stelBel een achoone roeping, maar ook een ernstige verantwoordelijkheid is opgelegd." Het zon ons niet'verwonderen of het voorstel van den Minister Heemskerk is mede een uit vloeisel va» de preadviezen der drie genoemde heeren en van het streven der Vereeniging voor openbare leeszalen in Nederland. Bg de oppositie, ook voor een deel van katholieke zjjde, zal het hem echter stellig moeite kosten om de voorgestelde f 10.000 in veilige haven te brengen. Daarom dient men hem van links in deze» krachtig te steunen. Indertijd is het Minister Rink ook met moeite gelakt zjjd subsidie-aanvrage voor zulk een doel er door te krjjgen. Nu wjj hierover toch schrjjven, kunnen wjj tegelgk meedeelen dat binnenkort ook te Middelburg de eerste pogingen zullen worden gedaan om tot oprichting van een openbare leeszaal te geraken. Bg kop. besluit is benoemd tot kantonrech ter te 's-Hertogenbosoh mr. J. A. E. Bink, thanB te Helmond en tot notaris binnen het arrond. Groningen, ter standplaats de gemeente Delfzjjl, D. Kolk, candidaat-notaris te 's Gra- vealoot, gemeente Kamerik. Donderdagavond hield, onder voorzitter schap van den heer P. Veen, de afdeeling Middelburg van de Vereeniging Volksbond legen Drankmisbruik een openbare vergadering in de bovenzaal der melksalon op de Markt alhier. Door den heer Veen, den afgevaardigde naar de te Scheveningen gehouden algemeene ver gadering, werd op duideljjke en onderhoudende wjj zo van zgn tocht verslag uitgebracht. De huiBvljjttentoonstelling aldaar bespre kende, deelde hjj o. a. mede dat het hem was opgevallen dat het dooi Nederland ingezondene hoewel natuurlijk *ïn hoeveelheid het buiten- landsche verre overtreffende over het algemeen in hoedanigheid daarbjj moest achterstaan. Zeeland had geen slecht figuur gemaakt en verschillende inzendingen nit deze provincie verdienden allen lof. Daarna werd de begrooting voor 1911 vast gesteld. Er is nu f 258 in kaB. De inkomsten in 1911 zullen f 240 en de gewone uitgaven f 165 bedragen. Dat geeft dus een rest van f 75, waarmede velschillende uitgaven bestreden moeten wor den. Door dit geringe saldo moet het plan tot oprichting van een SljödcursuB voor mili tairen vervallen. De voorgenomen houtanjj- cursas zou alleen dan kunnen doorgaan wan neer daarvoor gratis een lokaal wordt be schikbaar gestold. Hiermede heeft het bestuur het oog op een zaaltje in de sohool van den heer P. G. de Jager in den Langen Delft. Dit zaaltje is reeds gratis m gebrnik ge nomen door een Sljödvereeniging hier ter stede. Pogingen, nu door het bestuur bg het gemeentebestuur aangewend om voor hare Vereeniging eveneens het kosteloos gebruik daarvan te verkrggen, zjjn op onwil en tegen werking afgestuit zoodat het bestuur de over tuiging heeft gekregen hierin opzettoljjk te worden tegengewerkt. Namens het bestuur liet de voorzitter tegen deze handelingen dan ook een krachtig woord van protest hooren. Wanneer de Vereeniging er niet in slaagt een gratis lokaal to verkrggen, tal zg den houtsngonrsus moeten opgeven en kan alleen den kookcursus op haar programma big ven staan. Over een mededeeling van het bestnur dat de finantiën niet toestaan voort te gaan met het plaatsen van stoelen op het Molenwater tgdens de muziekuitvoeringen werd door een der aanwezigen zgn spgt uitgedrukt, daar hg het plaatsen der stoelen beschouwde als een der voornaamste redenen van de tegenwoordige rust rond de tent tgdens die nitvoeringen. Lg zou er prga op etoLlen dat het bestuur zich met dat van andere vereenigiDgen b.v. die van Uil bel VolkVoor bet Volk in verbinding stelde, teneinde de stoelen op het Molenwater te kunden behouden. De voorzitter deelde mede dat m dien geest reeds gehandeld is. Hjj was er van overtuigd dat door de belanghebben alles zou worden gedaan die stoelen daar te behouden. Door den heer J. Vreeken werd hulde gebraoht aan de Middelburgsohe politie, aan wier kraohtig optreden in de allereerste plaats de meerdere rast bg de muziekuitvoeringen te danken is. De heer A. A. Noske wees op het doel der Vereeniging. Dit is niet het bewaren van orde maar het tegengaan van drankmisbruik. Wat haar het minste nut kan vemhaffen moet daarom het eerst van de Igst geschrapt wor den en daar de finantiën niet langer het plaatsen der stoelen toestaao, zal de Vereeni ging dit dus moeten nalaten. Algemeen werd betreurd dat de finantiën der Vereeniging zeer gering zgn. Wanneer meerdere leden tot haar toetraden of de con tributies over het algemeen werden verhoogd wanneer zjj meerderen steun van buiten mocht ondervinden en geholpen werd aan werktuigen en instrumenten, dan zou de Vereeniging zeer zeker haar programma belangrgk kunnen uit breiden en daardoor nog beter kunnen beant woorden aan het goede doel dat zg voorstaat, de bestrgding van drankmisbruik door dege- Ijjken en nuttigen huisarbeid. De Si. Crt. No. 240 bevat de statuten van de Slogerspattoonsvereeniging Luctor ei Etturgo, te Middelburg. Ze is eene vereeniging van vleeschhouwers en spekslagers en stelt zich ten doel de vak belangen harer leden te bevorderen. Zg tracht dit doel te bereiken langB wettigen weg, en wel door het houden van vergade ringen en door het samengaan met andere vereenigingen. Donderdagmiddag werd zeicere H. M., een marskramer uit Goes, op de Markt alhier door een bloedspuwing overvallen. Na in den politiepost aldaar te zgn gebracht achtte de inmiddels geroepen geneesheer dr L. Wegl den toestand niet gevaarljjk zoodat de man den zelfden middag weer naar zgn woonplaats ver trekken kon. Te Oostkapelle wilde Woensdag avond het zevenjarig dochtertje van een land bouwer door een raampje kruipen om zoodoende buiten te komen. Het kind kwam echter loodanig te vallen, dat het haar arm brak. Geneeskundige hulp werd dadelgk ingeroe pen, dooh de breuk was van zoo'n ernstigen aard, dat overbrenging naar Middelburg raad zaam was. TeHeinkenszandis een K.K.Zang- :eeniging opgericht. Zg telt 9 leden. Het bestuur bestaat uit de heeren J. Tenle, eere voorzitter, A. Simonse, voorzitter, mej. A. M. Keizer, secretaris en J. Vermeulen Jz., penning meester. Directeur is de heer L. Boonman. Heinkenszand telt nn vier zangverenigingen, waarvan een neutraal, twee op Gereformeerden grondslag en een R.-Katholieke. Tot bnlpbriovenbesteller te N i s s e ïb benoemd Johs. Slabbekoorn Jz. in plaats van L. van der Hiele, die een betrekking heeft gekregen bg de WeBtlandsche stoomtrammaat- schappg. Door het bestuur der rederijkerskamer Tol Nut en Genoegen te 'Koewacht is dezer dagen met algemeene stemmen tot ontbinding besloten. De vereeniging, die 22 jaar bestond, leed sinds jaren aan verval van krachten. Het ontbrak aan belangstelling van de zgde van het publiek. Het materiaal der vereeniging vb aan de aldaar bestaande fanfare Mg. De Eendracht ten geschenke aangeboden. In de Donderdag te Neuzen gehouden raadszitting was ingekomen een adres van het hoofdbestuur der Nederlandscbe Vroedvrou- wenvereeniging verzoekende om in de aldaar bestaande vaoatare van vroedvrouw te voorzien door de benoeming eener vróedvrouw, daar andere hulp voor het grootste dsel der bevol king minder geschikt is. Bg do benoeming zal dit adres overwogen worden. Voorts werden behandeld een groot aantal reclames tegen den hoofdelgken omslag. Naar aanleiding van in het oog springende te lage aanslagen die aan 't licht kwamen, deed de heer Kerkhoven, alvorens die behandeling in besloten zitting plaats vond, een beroep op de medewerking der ingezetenen om den raads leden inlichtingen te verschaffen voor de zoo hoogst monielgke vaststelling der aanslagen. In de Donderdag te Sas van Gent gehouden raadszitting werd de gemoentebe- grooting voor 1911 vastgesteld op een eind- egfer van f 22.130,19 en een post voor on voorziene uitgaven van f 1259,50. Aangenomen werd een voorstel van de commissie, die de begrooting had onderzocht om, evenals vroeger, den hoofdelgken omslag op f 2000 uit te trekken. Burg. en Wetb. hadden voorgesteld die met f 1000 te vermeerderen. Mede werd aangenomen een voorstel dier commissie om de heffing van aohoolgeld af te schaffen. De opbrengst van f 390.50 wordt onbeteekenend geacht en drukt bjjna geheel op den middenstand. In verband met de stijging der bevolking zal aan Gedep. Staten worden geadviseerd het salaris van den burgemeester en den secretaris te verhoogen met f 100 en te brengen op f 750, het minimum voor de 5e klasse, zooals dat door Ged. Staten is vastgesteld. Op ingekomen verzoeken van onderwijzers om salarisverhooging werd afwjjzenó besobikt, na verwerping van een voorstel van een der leden om alleen den hoofden van scholen 150 verhocging te verleenen. De commissie deed ook het voorstel een gemeenteopzichter aan te Btellen, zulks met het doel om te voorkomen, dat de gemeente secretaris met het toezicht op werk aan de wegen belast zal worden, waardoor bg aan zgn dienst op de secretarie wordt onttrokken De voorzitter achtte aanstelling van een vasten opzichter onnoodig en gaf te kennen dat de secretaris niet meer met toezicht op werken zal belast worden. Tot lantaarnopsteker werd benoemd Ade Vos op een jaarwedde van f 150. Na eenige gedachtenwisseling werd ook goedgekeurd de begrooting van het Burgerlijk Armbestuur, op eon eindcijfer van f 1654.06. Ook voor den garnalenhandel is de spoor wegstaking in Frankrijk nadeelig. Al de naar Fargs gezonden garnalen zgn aan de grens geweigerd 6D aan do verzenders teruggestuurd. Zoolang de staking duurt zullen waarscbjjnljjk wel geen garnalen derwaarts verzonden worden. Aldus meldt men ons nit B r e s k e n s. In den laten avond van Woensdag is te G r o e d e een poging tot diefstal gepleegd ten huize van den heer R., effectenhandelaar en manufactnrier aldaar. De daders hadden zich toegang veraohaft door den tuin en zoo getraoht in de woning te komen. De bewoners bemerkten hen, waarop :jj de vlucht namen. De heer des huizes was niet aanwezig wjjl bjj te Amsterdam in een ziekeninrichting ver pleegd wordt. Voor het tjjdvak van 1 Januari 1911 tot en met 31 December 1914 ia door den Com missaris der Koningin benoemd tot zetter voor de rgksdirecte belastingen te Aardenburg de heer M. Beun, ter vervanging van P. Omon, die overleden is. Tuberculosebestrijding in Zeeland. In 'tkort maakten wij in ons vorig nom mer melding van een ontvangen rapportover de bestrijding der tuberculose in Zeeland. Wjj komen daarom thans nader terug. Zooals men zich herinneren zal werd door de provinciale Zeeuwsche vereeniging Het Groene Kruis in de algemeene vergadering van den 16en October 1909 besloten aan het Hoofdbestuur pp te dragen een Commissie te benoemen, die een rapport zou hebben uit te brengen „over de beste en degelijkste wijze, waarop dc bestrijding der tuberculose in Zeeland zal kunnen worden ter hand ge nomen." De krachtens dit besluit benoemde Com missie heeft zich van haar taak gekweten. Bij de beantwoording der gestelde vraag heeft zjj zich eerst afgevraagdWat tuberculose is, hoe in het algemeen de tuberculose kan worden bestreden, en hoe in ons land deze strijd wordt gevoerd, om dan ten slotte aan te geven op welke wijze dit het beste Zeeland zal kunnen geschieden. Na de drie eerste vragen te hebben be antwoord, geeft de Commissie een overzicht van hetgeen op dit gebied in andere provin ciën is gedaan en van de wijze waarop daar door provinciale organisatiën het werk van de Centïale Vereeniging wordt gesteund en gedecentraliseerd. Dan geeft zij een overzicht van het aantal sterfgevallen aan ^Jle vormen van tubercu lose op 10.000 inwoners, waaruit blijkt dat over do jaren 19041908 het gemiddelde wasOverijsel 19.4, Limburg 18.6, Noord Holland 18.2, Friesland 17.6, Drente 17.4, Gelderland 17.0, Zuid Holland 16.8, Gronin gen 16.2, Noord Brabant 156, Utrecht 14.6 en Zeeland 13.2. Onze provincie neemt dus wat de tuber- culosesterfte betreft een gunstige plaats in, Het totaal aantal aan longluberculose over ledenen in Zeeland bedroeg in 1904 246, in 1905 224, in 1906211, in 1907 215, in 1908: 202. Voor alle vormen van tuberculose zjjn dio cijfers348, 296, 316, 310 en 288. Deze cijfers zijn betrekkelijk niet hoog. Maar dit rnag er natuurlijk niet toe leiden, de bestrijding minder krachtig te doen zijn. Zeeland is door zijn geografische gesteld heid een moeilijk te bewerken terrein. De communicatie tusschen de verschil lende eilanden is nog gebrekkig, de maat schappelijke toestanden zijn zeer verschil lend, de aard en de godsdienst van de bevol king eveneens. Het samenbrengen van al die verschillende gedeelten in één vereeniging is buitengewoon moeilijk, zoo niet onmogelijk. Daarom adviseert de Commissie de tubercu losebestrijding in Zeeland te doen organi- secren door de provinciale vereeniging liet Groene Kruis, waarvoor het Hoofdbestuur een Commissie benoemen kan, bestaande uit leden van die vereeniging en personen, staande huiten Hel Groene Kruis Verder komt de Commissie tot de volgende conclusies le. Het Hoofdbestuur van de provinciale Groene AVitis-vereeniging drmge er bij de af- dcelingen op aan, haai' Statuten te wijzigen zooals in een brochure van dr. Vos is gefor muleerd. 2e. Het Hoofdbestuur benoeme een Com missie tol het organiseeren van den strijd tegen de tuberculose, volgens de in het rap port genoemde methoden, voor welke Com missie worden aangewezen vertegenwoordigers van liet Gr ome Kruis en personen, buiten Bet Groene Kruis staande, zooveel mogelijk uit alle deelen der provincie. 3e. Deze Tuberculose-Commissie zoeke in de verschillende gemeenten der provincie aan- knoopingspunlen met reeds bestaande veree nigingen (Groene Kruis'&Ideolingenenz.) of comiló's, of met ingezetenen, die de voorbe reiding eener plaatselijke organisatie tot be strijding der tuberculose ter hand kunnen nemen. 4e. Zij trachte door het organiseeren van lezingen, het verspreiden van vlugschriften enz. juiste begrippen aan te kweeken over het ontstaan en <le verspreiding en over de bestrijding der tuberculose. 5e. Zij geve leiding in het organiseeren van een huisbezoekdienst, door het aanstellen van een rondreizende huisbezoekster-deskun dige, die in de afdechngen daarvoor geschikt© personen instrueert en haar werk controleert. 6e. Zij neme de werking der consultatie bureau^ in verschillende gemeenten van ons land in studie en brenge daarover binnen met te langen tijd rapport uit. 7e. Zij bevordere zooveel mogelyk het spu- tumonderzoek, dat gratis in liet Centraal Laboratorium ten behoeve van het Staatstoe zicht op de Volksgezondheid te Utrecht kan geschieden. De Commissie bestond uit de heerenC. E. Plugge, Souburg, voorzitter, A J. Hoorweg, Heinkenszand, secretaris, W. J. v,an Gorkom, Den Haag, F. S. Wilteveen, Vlissingen, P. Dikkenberg, Zuidzande, 3. Doycr, Aarden burg, C. A. Duijvis, Vlissingen, J, C. van der Harst, Middelburg, N. M. de Ligt. Middelburg, M. Noordjjk, Colijnsplaat, H. Polvlict, Zierik- zee, T. IJ Siemelink, Goes, W II. Snouck Hurgronje, Middelburg, B. Vaandrager, Dom burg. De vier eerstgenoemde heeren waren rap porteurs. rechtszaken drrondissemenls-Bechibank te Middelburg. Bij beschikking dier rechtbank zyn naar de openbare terechtzitting verwezen J. de R., 33 jaar, pakhuisknecht, en J. M, A., 42 jaar, winkelierster, en C H„ 46 jaar, win kelier, allen wonende, en gedetineerd te Middelburg, dc eerste beklaagd van diefstal, de heide laatsten beklaagd van heling. Door dezelfde rechtbank is rechtsingang verleend, met bevel tot gevangenhouding en instructie tegen den te Middelburg gedeti neerden C. d. K., 43 jaar, koopman te Koude- kerke, beklaagd van het misdrijf in art. 242 van liet Wetboek van Strafrecht omschreven. Mej. M. Lambert te Boschkapelle is benoemd lot onderwijzeres aan de O. L. school te Nistelrode (Noord-Brabant). De Vereeniging Voor de Kunst alhier zal van 23 tot en met 30 dezer op do boven zaal van SI. Joris een tentoonstelling honden

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1