MIRDELRURGSCHE COURANT. 153* Jaargaue. W oensdag 12 October. V' D' Benoemingen enz. H°. 240. 1910. Deie courant verschijnt d a gel ij ks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. PrÖs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f J- Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. Advertent i'ën bp abonnememt op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn aan het bureau te bekomen. Advertentiën voor bet eerstvolgende nummer moeten deB middags v6.6 r één Juur aan het bureau bezorgd zjjn. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cent. Reolames 40 cent per regel. Groote letters naar do plaats, die zij innemen Tot do plaatsing van advertentiën en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtig het Algemeen Advertentle-Barean A. DB LA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. Middelburg 11 October. 30 30 30 Niet de, maar een Eerste Kamer. Indertijd is ook in dit blad*) besproken de boutade van mr. J. B. Kan over Ons Hoogerhuis, in het Augustus-nummer van De Gids, een artikel, dat men zeer moeilijk als serieus kan beschouwen. De schrijver, secre taris-generaal aan Binnenlandsche Zaken en secretaris der Commissie voor de Grondwets herziening, komt daarin tot de slotsom, van de Eerste Kamer te maken een college uilslui tend samengesteld uit hoogere oud-ambte naren, die door hun aftreden of ontslag rech tens daarin zitting zouden krijgen, na te hebben vooropgesteld dat „de Eerste Kamer, zonder te trachten de politiek van den dag naar hare inzichten te regelen, aan de ken nis, ervaring en positie harer leden een aan zien behoort te ontleenen, dat aan hare be schouwingen en beslissingen in zaken van beteekenis cachet geeft." Het denkbeeld is ongetwijfeld oorspronkelijk een lichaam van louter gewezen hooge ambtenaren, dat als een tak der volksvertegenwoordiging 'tal- gemeen vertrouwen genieten zou 1 Op ernstige bestrijding kan dit fantasietje wel geen aanspraak maken trouwens, aan een verwezenlijking zal niemand, zelfs de schrij ver nauwelijks kunnen gelooven, ook al moge hij misschien meenen met zijn bedenkseltje een goed werk te hebben gedaan. Immers het nut der Eerste Kamer is in zijn oog niets meer dan een geloofsartikel, een „dogma", in stand gehouden „door aangeboren piëteit, ge sterkt door onuitroeibaar conservatisme," en om nu de trouw aan hot „dogma" te behou den, is mr. Kan aan 't zoeken gegaan naar een samenstelling der Eerste Kamer, waar door het nnt waaraan nu toch eenmaal ge loofd wordt, een ieder ook duidelijk in 'toog springen zou. Over het resultaat van dit loffeljjk pogen ia, dunkt ons, nu reeds genoeg gezegd. Is het echter wel waar, zooals mr. Kan beweert, dat de overtuiging omtrent hot nut, niet van de, maar van een Eerste Kamer op geen deugdelijke gronden berusten zondat, met uitzondering van do sociaal-democraten, wier Kamerfractie in haar voorstel tot Grond wetsherziening het twee-kamerstelscl verving door een enkele volks-Kamcr met het volks referendum daarnevens, men ten onzent alge meen een Eerste Kamer wenscht te behouden, alleen omdat wij er nu eenmaal eene hebben? Natuurlijk niet. Had het behoud eener Eer ste Kamer geen andere reden van bestaan, dan dat ze er nu eenmaal is, ze zou overbo dig zijn, en daardoor van schadelijken in vloed in onze staatsinrichtingvan elk radertje in die machinerie moet het doel vaststaan van elke regeling, van elk voor schrift moet aangewezen zijn het nuttig ef fect, dat er mede beoogd en er van verwacht wordt. Te meer moet dit gelden van het twee- Kamerstelsel, omdat men ten onzent aan een Hoogerhuis niet uit oude liefde gehecht is het wortelt niet in onze historie in de oude Staatsregeling der Zeven Provinciën was er geen plaats voor en, terwijl het in de Grond wet van 1814 niet was opgenomen, maar eerst tengevolge van de samenvoeging met België in ons staatswezen zijn intree deed, was in 1848 de Eerste Kamer nog zoo weinig een liberale traditie geworden, dat Thorbecke ze noemde„een instelling zonder grond en zon der doel." Dat er echter wel ter dege gronden zijn aan te wijzen voor de handhaving in onze dagen van een Eerste Kamer, mits zóó sa mengesteld dat ze een nuttige rol vervult in de staatsinrichting en een gunstig effect van hare medewerking mag worden verwacht, is zoo voortreffelijk uiteengezet in de Memorie van Antwoord betreffende het voorstel tot Grondwetsherziening der vrijzinnig-democra tische Kamerfractie, dat een herinnering daar aan wel wenschelijk geacht mag worden. Dat er voor haar van een onveranderd voortbe staan der Eerste Kamer in hare eenzijdige samenstellingg een sprake kon zijn, ligt voor de handtrouwens, voor zoover er al verde digers van dit standpunt ter linkerzijde te vinden zijn, wenschen dezen toch ook een wijziging, n.l. uitbreiding barer bevoegdheid door toekenning van het recht van amende ment, zoodat dan ook het uitgangspunt onzer partijgenooten in de Kamer wel bij weinigen tegenkanting vinden zal„Bij dit vraagstuk hangt alles af van de plaats, die men aan de Eerste Kamer in onze staatsinrichting toe kent." Die plaats en de taak der Eerste In ons nommer van 10 Angustus 1.1. in sn hoofdartikel onder Let opschrift Het ei w» Columbus. Red. Kamer nu vinden zij aangewezen in Buys' standaardwerk De Grondwet, I blz. 403 „Het is niet alleeh, het is zelfs niet in de eerste plaats om tegenhouden te doenook daar waar zij haar medewer king verleent, en daar vooral, kan zij groote diensten bewyzen. Denk u de Eer ste Kamer weg en verbeeld u de blijvende ergernis wanneer wetsontwerpen, door eene verbitterde minderheid als schandelik onrecht uitgekreten on tot het laatste oogenblik hardnekkig bestreden, dade lijk nadat de kleine meerderheid ze heeft doorgedreven, als wetten van het ko ninkrijk in het Staatsblad worden opge nomen. Zal het brandmerk, dat de oppo sitie op de ontwerpen drukte, niet in het oog van velen als een onuitwisbare smet op de wetten zelve kloven, en zal die waan niet aan de deugdelijke toepassing van die wetten een machtige belemmering in den weg stellen? Laat daarentegen een Eerste Kamer, welke door haar samen stelling eerbied en .ontzag inboezemt en aan welker onafhankdykh eid niemand twijfelt, na nieuw en kalm beraad aan het fel bestreden wetsontwerp haar goedkeu ring hechten, dan zal haar votum aan de wet een zedelijke kracht bijzetten, welke zij anders had moeten missen en toch werkelijk niet ontberen kan." De taak der Eerste Kamer, welke onze Kamerfractie naar Buys' bedoeling meende te kunnen aanduiden door haar te qualificee- ren als een revisie-instituut, kan zij slechts vervullen, als zij beantwoordt aan de in de bovenstaande aanhaling gecursiveerde woorden, n.l. door haar samenstelling eer bied en ontzag in te boezemen, terwijl aan haar onafhankelijkheid geen twijfel rijzen kan. Aan eerstgenoemde voorwaarde nu beant woordt de Eerste Kanier in haar tegenwoor dige samenstelling allerminst. Samengesteld gelyk zjj is, zoo betoogt onze Kamcrolnb in de Memorie van Antwoord. „Samengesteld gelijk zij is, kan zij den schijn niet ontgaan, bij haar beslissingen zich zij het onbewust te laten lei den door plutocratische belangen van het meer gegoede deel des volks. Dit maakt haar voor haar taak als revisie-instituut ongeschikt. Om deze taak te kunnen vervullen moet zij het vertrouwen hebben van het volk in al zijn geledingen, niet minder dan de Tweede Kamer. Vandaar dat on- dergeteekenden in hun voorstel de Eerste Kamer willen doen samenstellen door de zelfde kiezers als de Tweede. Dat hier door de Eerste Kamer een kopie van de Tweede zou worden, kunnen onderge- teekenden niet toegeven. Op de samen stelling van een college zal steeds in ruime mate invloed hebben de taak, die voor dat college is weggelegd. In een vergadering, die slechts, als het hof van revisie, over de wetsontwerpen in_ hun geheel met ja of neen heeft te beslissen en die daarom alleen van tijd tot tijd bij eenkomt, zullen personen zitting nemen, die den overigen tijd verkeeren in hun eigen mileu van niet-politieken aard in hunne zaken, ambten of betrekkingen personen, die den loop der staatszaken aandachtig volgen, maar die niet in ge lijke mate als de leden der Tweede Kamer in den politieken strijd zijn betrokken. Bovendien worde niet uit hel oog verlo ren, dat, al moge het kiesrecht indi vidueel worden toegekend, het alleen collectief kan worden uitgeoefend. Welnu, als de kiesrechtregeling v«or de Eerste Kanier zóó wordt gemaakt, dat bij de verkiezing voor dit lichaam in andere groepeering moet worden opgetreden, een andere collectieve actie moet worden gevoerd dan bij de verkiezing voor de Tweede Kamer, dan waarborgt dit af doende, dat het resultaat ook een ander zal zjjn." Door dezen gedachlongang geleid, deed onze Kamerfractie in 1903 het tweeledig voorstel, om lo. voor de verkiezing der Eerste-Kamer- leden, in aansluiting aan het bestaande, groepeering der kiezers naar het stelsel van provinciale indeeling voor te schrijvenen 2o. als voorwaarden van verkiesbaarheid te stellen, behalve de vereischten voor het lid maatschap der Tweede Kamer, öf voor be paalden tjjd lid geweest te zijn van een electief openbaar college, of, naar bij de wet te bepalen kenmerken, een aanzienlijke plaats in te nomen of ingenomen te hebben in eenigen tak van volksnijverheid, op het ge bied van eeredienst, kunst of wetenschap, of in hot openbare vereenigingsleven, óf een of meer bij de wet aan te wijzen openbare be trekkingen te bekleeden of bekleed to hebben. Om de uilwerking der vooropgestelde ge dachten is 'tons echter voor "toogenblik niet te doen. Slechts wilden wij in 't licht stellen, hoe Wel degelijk een Eerste Kamer ook in de toekomst een nuttige rol in onze staatsinrichting vervullen kan en met de ont wikkeling van het staatswezen in democra tische richting overeen te brengen is, indien slechts bij haar samenstelling en bij de rege ling harer bevoegdheden de haar aangewezen taak scherp in 'toog gehouden wordt. B|j kon. besluit: is op verzoek eervol ontslag verleend aan jhr. mr. A. J. J. van Sasse vanTsselt, rechter in de arrond.-rechtbank te Breda, onder dank betuiging, aan den hoofdcommies der poste rgen J. Besseling, aan den directeur van het post- en telegraafkantoor te Bussnm A. Mejjer en aan J. H. van RiemBdjjk. schrgver in al- gemeenen dienst der Rijksverzekeringsbank. De gewone audiënties van de Ministers van Waterstaat en Koloniën zullen deze woek niet plaats hebben. TWEEDE HAMER. Wgziging der jachtwet. Door de regeering is een wetsontwerp in gediend, strekkende om het jagen op spoor- sneeuw niet steeds ongeoorloofd te doen zjjn en het houden van drijfjachten, in geval er sneeuw mocht liggen, niet onmogelijk te maken en voorts om het Departement, belast met de jachtaangelegenheden te veroorloven, landbou wers ook dkn als er sneeuw ligt, in de gele genheid te stellen zich zooveel mogelgk te knnnen ontdoen van een schadelgke hoeveel heid wild. Eedskwestie. Het wetsontwerp, dezer dagen, zooals ge meld, ingediend om te voorzien in de behoefte aan vaststelling van een eedsformule en van de gevallen, waarin de eed van getnigen in burgerlijke en strafgedingen kan worden ver vangen door eene belofte, wordt gemotiveerd door de dringende noodzakelijkheid, gebleken, door het bekende arrest van den Hoogen Raad, om zonder verwjji te regelen, op welke wjjze do eed moet worden afgelegd door hem, die niet tot een kerk of kerkgenootschap behoort of wiens kerk of kerkgenootschap geen be paalden vorm voor de eedsaflegging voorschrijft. Daarbjj wordt bepaald dat de eed van ge tuigen in burgerljjke en strafgedingen kan worden vervangen door eene belofte wanneer de tot de eedsaflegging geroepene a. behoort tot een kerk of kerkgenootschap, hetwelk het afleggen van don eed verbiedt, of b. niet behoort tot een kerk of kerkgenoot schap en redeljjfce gronden opgeeft, waarom hjj tegen het afleggen van den eed bezwaar heeft. Dit Stad en Provincie. Het Natuurkundig gezelschap heeft aan het verlangen van velen voldaan door op Woens dag 19 Oct., '8 avonds van 6 tot 7 uur, eene lezing van den heer Thjjssen te doen honden voor kinderen van 9 tot 15 jaar. Deze Bpreker, bekend door zjjne geschriften over vogels en planten en niet minder door zgne aantrekke lijke lezingen op dat gebied, zal door ieder, die hem kent, bizonder geschikt gevonden worden om bjj kinderen belangstelling voor de natuur op te wekken en hen op aange name, leerrjjke wjjze een uurtje bezig te honden. Voor het overige verwjjzen w£ naar een advertentie in het volgend nummer. De heer mr. J. J. Hejjse heeft bedankt voor zgne benoeming tot bestuurslid der Vrijzinnig-Democratische Kiesvereeniging alhier. Alhier is in voorloopige hechtenis gesteld do 43 jarige gehuwde G. d. K., wonende aan den Nieuwen Vlissingschen weg onder Koude kerks, verdacht van aanranding en vrjj- heidsberooving van een 40 jarige boerenvrouw uit Souburg. Het is een oude bekende aer justitie. Maandagmorgen vervoegde zioh bjj de politie alhier C. v. H., die mededeelde Zondagavond omstreeks 9 uur in de Geere door een 22-jarig meisje mishandeld te zgn. Proces verbaal is tegen de laatste opgemaakt. In den avond van denzelfden dag werd door de inspecteurs van politie een verzame ling jongens nit elkander gedreven, die een bekend huis op den Molenberg met graszoden en steenen aan het bombardeeren waren. Prov. blad no 198 bevat een circnlaire van den Commissaris der Koningin naar aan leiding van een vraag deor het bestnar eener gemeente, of er bezwaar zou bestaan tegen het brengen van vereenvoudiging in de ge meente-administratie, o. m. door het afschaffen van geleidebrieven bjj een aantal besluiten en stukken. De Commissaris verklaart zioh gaarne be reid zgn medowerking te verleenen en heeft geen bezwaar aan het verzoek tegemoet te komen. In bedoeld prov. blad zgn nu aangegeven de rapporten, opgaven en andero stukken waarvoor geleidebrieven onnoodig zgn, Dit yiisaingen Tot rondreizend huisbezoekster-deskundige voor bet bestrjjdingawerk der tuberculose in Zeeland wordt te Rotterdam opgeleid zus ter C. F. de Wit, verpleegster te Vliasingen. In de Maandagavond gehouden algemeene vergadering der Coöperatieve Winkelvereeni- ging Bigen Hulp werd tot secretary gekozen de heer J, Stroosnjjder en tot tweedon com missaris de heer L. v. d. Velde. De heer Pb. J. Woltering heeft zgn benoe ming tot voorzitter aangenomen. Tot voor korten tjjd waren verschillende leden van de werklieden-vereeniging De Schel de in een z.g. kwartjesbond. Telkens wanneer een lid stierf, betaalden de overige tot dien Bond toegetreden leden een kwartje. Door de vermindering van het ledental dier onderafdeeling, bedroeg in den laatsten tjjd de uitkeering bjj overigden ongeveer 26 gnl- den. Die kwartjesbond nu ia ontbonden en er is gesticht een Eoncents fonds waartoe alle leden verplicht zgn bjj te dragen. De verhooging van de wekeljjksche contributie met 1 cent maakt het mogelgk in eventueele gevallen on geveer t 50 nit te keeren. Dit besluit is met overgroote meerderheid van stemmen genomen. Het voorstel van het bestuur van het zieken fonds De Schelde om voor gemeenschappelijke rekening een bezoldigd controleur aan te stel len, die de zieken trekkers nit onderscheiden ziekenfondsen dageljjks één of meer malen zon bezoeken, is niet aangenomen door de ver gadering van besturen dier fondsen. Deze vereoniging staat niet in verband met bovengenoemde werklieden-vereeniging De üchelde. Maandagavond bracht het fanfarecorps Oefening kweekt Kunst, te Westkapelle een echtpaar, dat dien dag zgn 55 jarige echt- vereeniging mocht herdenken, eene serenade. Beide oudjes werden door den directeur har telg k toegesproken en eene kleine gift aan geboden. Hoewel beide goed in de tachtig, mogen zjj zioh verheugen in eene uitstekende gezond heid, en verricht de man nog steeds voor zjjne jaren flink zgn werk op den akker en den djjk. Tot zetter voor 's Rgks directe belastin gen in de gemeente Ovezande voor het tjjdvak van heden tot 31 December 1912, is door den Commissaris der Koningin benoemd de heer A. de Jonge, ter vervanging van den heer P Priem, die overleden is. Te Coljjnsplaat bracht Maandagavond het christelijk fanfaregezelschap een sere nade aan mej. Breas, tevens om het nieuwe vaandel, geschenk van haar en den heer Noordjjke, in ontvangst te nemen. Dit vaan del. met een ondergrond bordeaux kleur be werkt, draagt in gouden letters het opschrift: Chr. fanfaregezelschap Soli Deo Gloria. Co- lijnsplaat. Opgericht 15 Juni 1909. Aan do zjjden is het voorzien van gouden koorden en kwasten. Het geheel is fraai bewerkt. Omtrent het ongeluk dat, zooals in ons vorig nommer onder Laatste Berichten gemeld is, Zaterdagavond op den straatweg bjj Z jj p e voor viel, valt nader nog het volgende te berichten Op den genoemden weg waren eenige meisjes bezig om te leeren fietsrjjden, toen juist een peeëatram passeerde. Eon der meisjes, de 16- jarige D v. d. T., viel, met het noodlottig ge volg, dat de fiets door den tram werd mede- gesleept en zjj met haar haar in de spaken van bet wiel vastraakte en medegealeurd werd- Iemand, daar voorbijkomend, pakte haar ge lukkig beet, anders was zjj onder den achter sten wagen geraakt. Nadat zjj bjj dicht daarbjj wonenden was binnengebracht werd hnlp ver leend. Het bleek dat een sleutelbeen gebroken en de borstkast beschadigd was ook had zjj twee gaten in het hoofd. Nadat een voorloopig verband gelegd was werd zjj per rjjtnig thuisgebracht. Haar toe stand is redeljjk. Een harer vriendinnetjes, die bjj haar was, werd zoodan.g door den schrik bevangen, dat zjj bjjna krankzinnig werd, zoodat ook voor haar geneeskundige hnlp noodig was. Later op den avond trachtte zjj zich in de spnikom te verdrinken, in welk voor nemen zjj verhinderd werd door twee personen, die haar bjj haar tante te Bruinisse, gelogeerd is, thuisbrachten. Dit Aardenburg sehrjjft men ons De hier bestaande vereeniging Het Volkshuis te Aardenburg heeft zioh genoodzaakt gezien het gebonw der Vereeniging to verkoopen. In eene circulaire van dat bestnur, geteekend door de heeren Jacob Koekebakker, B. van Ewjjk en M. Koekebakker—Lens, beet zulke gebeurd te zgn wegens gebrek aan voldoende flnancieele en persoonlijke medewerking. Ver geten wordt echter daarbjj mede te deelen, dat deze Vereeniging steun en medewerking grootendeele verloor, toen zjj, in plaats van volmaakt onzjjdig te big ven, zooals zjj zich oorspronkeljjk had aangediend, zich met den heer Koekebakker aansloot bjj de S. D, A. P. Gebouw en inventaris zgn verkocht voor f 1216.70. De bibliotheek, die 200 boekwerken be vat, is overgegaan aan de Doopsgezinde ge meente, die de boeken gratis voor ieder ver- krggbaar stelt. Maandag kwam te IJ z e n d g k e de raad in voltallige zitting bgeen. Aan P. van der Wegden werd grond in erfpacht gegeven tot het bonwen van huizen in de Nieuwstraat a 2 cent per M!. Daarmee zal die Btraat volgebouwd zgn. Er is echter nog terrein te bekomen in den Westelgken boulevard a 10 cent per M', Van Ged. Staten was bericht gekomen dat zg geen genoegen konden nemen met de door den raad vastgestelde jaarwedde voor hoofd van school I f 1000. Zg stelden f 1100 voor. De raad evenwel meende dat f 1000 vol doende was, gezien een gemeente alsSohoon- dgke met 225 leerlingen, dat hetzelfde mini mum geeft. De jaarwedde word dus nogmaals bepaald op f 1000 met verpliohte akteFransch en f50 voor de onverplichte landbouwakte. De gemeentebegrooting 1911 werd vastge steld op f 21.135.86' in ontvang en uitgaaf. De raad bracht den hoofdelgken omslag van f 4400 op f 4800 wegens te verwachten groote uitgaven, o.a. voor schoolbonw, bestrating, herstelling gemeentehuis, begraafplaats. Vrjjdag komt de raad weer bgeen ter in stallatie van den nienwbenoemdon secretaris. RECHTSZAKEN. Arrondisiementi-Bechlbank to Middelburg. Zonder middel van bestaan hadden D. L. en zgn vriend P. W. N. te Neuzen rondge zworven en zonden na tereoht staan wegens laodlooperg. Daar de rechtbank het echter noodig vond in deze zaak nog een nieuwe getuige te hooren werd ze tot den 21en October verdaagd. Daarna werd een groote reeks mishande lingen onderzocht. De eerste zaak was die van een tramconduc teur P. J. de K., die in een café te Hulst een bezoeker, die kalm zat rond te kjjken, zonder eenige aanleiding in den nek gepakt, gestompt en geslagen had. Beklaagde beweerde uit wraak gehandeld te hebben, daar getuige zgn zuster bedorven had. Eisch f 10 of 10 dagen hechtenis. De tweede mishandeling speelde zieh af op de achterplaats van een oafé te Yerseke. Op 1 September, den lotingsdag had de schippers knecht J. L. daar baldadigheden gepleegd en had, na door de politie te zgn gewaarsohnwd, aan deze de noodige stompen en slagen uit- Bij zjjn arrestatie had hg zich hevig verzet en werd daarbjj geholpen door den mede-be klaagde M. D., die niet verschenen was Beklaagde zei dronken te zgn geweest. Hg beweerde dat het de gewoonte van den veldwachter was den arrestanten die opspeelden de vingers in den tnond te steken. Toen dit nn hem overkwam heeft hg in die vingers gebe ten. Ook was 't lotingsdag en dan mocht er wel eens wat meer gebeuren dan anders. Eisoh tegen beiden 1 maand gevangenisstraf. In het café Schoonzicht te S o h o r e had da 23 jarige G. P. in den nacht van den 3en op den 4en September hevige kwestie gekregen met een ander jongmensch. Er was een meisje in 't spel, dat ze beiden wilden hebben en omdat er maar een was, wie dit gelnk te benrt kon vallen, had beklaagde besloten er om te vechten.en daarop aan getuige onverwachts verschillende klappen uitgedeeld. Tot zjjn teleurstelling was de kwestie na nog niet opgelost, daar getnige hem hoegenaamd niet terug had geslagen. Eiseh f 15 ol 15 dagen heohtems. De volgende zaak kwam vrjjwel op het-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1