MIRDELRIJRGSCHE COURANT.
Dinsdag
6 September.
Sprokkelingen.
H°. 209
133* Jaargang.
1910.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertent i'ën bjj Bbonnememt op voordeelige voorwaarden.
Prospectussen daarvan zgn aan het bureau te bekomen.
Advertentiën voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóér één nar
aan het bnreau bezorgd zpn.
Advertontiën20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elko regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen
Tot do plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Njjverheid en Geldwezen, is gerechtig het Algemeea AdvcrJenUe-Burean A. DEI LA
91AR Az., ÏÏ.25. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Middelburg 5 September.
en.
nstein
roppn,
pages.
t Mid-
ps. -r
VI, u.
ereeni-
kmans-
Sept.
et Volk
Schot-
J2-5.
itentuin
uziekk.
Alg.
Zangv.
loncert-
9 Dec.
srt Ver.
Concert-
Do jongelui van het Gereformeerd Gym
nasium te Amsterdam zullen 20 Sept.
Shakespare Julius Caesar opvoeren in den
stadsschouwburg tegsn een entreeprijs van
f2.50, precies als bjj een voorstelling van
tooneeltpelors.
Die leerlingen studeeren dit in onder leiding
vaneen hunner leeraren en van een heuschen
beroeps-acteur, nl. Eduatd Verkade.
En dat nog wel niettegenstaande de aan
maning van dr Kuyper in De Heraut dat men
niet verder mag gaan dan het onder elkander
houden van samenspraken en diens uiteen
setting dat »van meet af de Calvinisten in
alle landen in de drie ontspanningen van het
tooneel, den dans en het kaartspel de drie
groote en ernstige gevaren hebben aangewezen,
die ons maatschappelijk leven in verkeerd
spoor leiden en ons op de paden der wereld
voeren."
•Tooneel, dans en kaartspel zjjn van de
dagen van Calvjjn en Beza, van Danaeus en
Taffjjn by odb Gereformeerden in den ban.
Dat is Calvinistische levenausantie.
Daaraan herkent ge den Puritein. En wie
ten dezen van de beproefde wegen der vaderen
afwijkt, brengt daardoor zjjn Calvinisme in
ernstige verdenking.
Het was oin die reden vooral dat we geen
vrijheid konden vinden, om over dialogen,
waarin altoos het begin van de komedie
steekt, een gunstig oordeel te vellen.
Hot kan zeker in den aanvang zeer onschul
dig toegaan.
Maar is men eens over de brug, dan bljjit
het er niet bij.
En daaromPrincipiis obsta, d.i. wacht u
voor het insluipen van het eerste beginsel
eener zaak. die verkeerd is."
Op deze groote inconsequentie,
op dit handelen tegen het ver
bod van dr Kuyper wjjat met recht de
schrijver der «Brieven uit de Hoofdstad" in
de Opr. Haariemsche Courant.
Ons verwondert die afwjjking van de zuiver
Calvinistische leer niet zoozeer, al bljjft zjj
toch een zonderling teeken des tjjds.
Men heeft aan die zjjde hoe langer zoo
meer alle beginselen overboord geworpen.
Reeds jaren is men daarmee bezig.
Men richt allerlei vereenigingen op onder
het etiket van christelijkheid, waarin hetzelfde
wordt beoefend en op dezelfde manier wordt
gehandeld als in z.g. wereldsche gezelschappen,
waarvan men, hoeveel goeds en hoeveel heer
lijks deze ook bieden, zich afkeert alleen
omdat men soheiding wil maken ter wille van
een kerkelijk idee. Daardoor verbrokkelt men
krachten die zoo goed konden samenwerken.
En tusschen deze manier van doen en het
geven van tooneelvoorstellingen lagen maar
enkele schreden.
Toch dunkt ons dat menig ernstig en streng
Calvinist wel eens bedenkelijk het hoofd zal
schudden nu men meer en meer op dit, zjjns
inziens slechte, pad voortgaat.
Te Rotterdam had Woensdag jl., ter gele
genheid van do verjaring der Koningin, even
als eldtrs, in de groote kerk een «godsdien
stige hördenking" plaat», die o.a. door de
autoriteiten werd bijgewoond. Voorganger was
ds Lamers, dio in oen vurig dankgebed Gods
zegen afsmeekte over het Koninklijk gezin
het Vaderland «en bad dat de Koningin steeds
moge omgeven zjjn door oerljjke entrouw
Raadslieden, die geen handel dri
ven in de dingen, die daarvoor
niet bestemd zjjn.1'
Zoo meldt ten minste het Rutterdamsch Nbld,
De bedoeling is duideljjk en de terecht-
wijzing van dezen predikant aan een bekend
persoon niet minder.
Tooh komt het ons minder gepast voor het
openljjk gebed te gebruiken, om dergelijke
tcherpe opmerkingen te maken.
Men zou hieT van misbruiken kunnen ge-
wagen.
Op het te Utrecht vanwege het Groene Kruis
gehouden Congres zjjn eenige zeer behartigens
waardige vraagpunten besproken en daarbjj
goede wenken gegeven.
Zoo beantwoordde o.a. dr G. Ooiterbaan het
vraagpunt«Hoe dient de ontsmet-
tingtenplattelande te worden in
gericht?"
In een kort historisch overzicht zette bjj
duideljjk uiteen, dat de burgemeester de be
voegdheid heeft, krachten» een wet van 1872,
ontsmettingen uit te voeren, maar van de be
voegdheid geen gebruik maakte, omdat een
ontsmettingsdienst ontbrak. De inrichting daar
van is door de plattelandsbesturen trouwens
onmogeljjk. Alleen grootere gemeenten kunnen
een dergeljjken dienst goed inrichten. Het
platteland is daarom aangewezen op particu
lier initiatief, in de eerste plaats van gewes
telijke organisaties ais het Groent Kruis. Aan
laatstgenoemde is trouwens de taak makkelij
ker gemaikt door de onlangs aangenomen
wetswijziging betreffende vergoeding van de
helft der onkosten door het Rjjk. Alleen 1b't
te vreezen, dat sommige gemeenten liever tot
de onteigening zullen overgaan dan be
taalt het Rjjk alle kosten en dat aldus van
't aangenomen amendement van Goeman Bor-
gesins, waarbjj tot de mogelijkheid van ont
eigening door 'tRgk werd besloten, misbruik
zal gemaakt worden.
De heerC. Dekker, arts, ondervoorzitter van
het Groene Kruisbeantwoordde de vraag: «Wat
kan het Groene Kruis doen ter be
treding der tuberculose ten
p 1 a 11 e 1 a n d e
Hg weeB op hetgeen plaatseljjk en
wat meer in 't a 1 g e m e e n kan worden
verricht.
Wat aangaat het eerste valt het onder 't
bereik der afdeelingen, om daar, waar geen
plaatselijke vereeniging tot beBtrjjding der
tuberculose werkzaam is, bet werk derbestrjj'
ding ter band te nemen, op de wjjze, zooals
dit, volgens het programma de Centrale iver
eeniging ter bestrijding van Tuberculose, tegen
woordig op tal van plaatsen wordt verricht.
Behoudens eenige wijzigingen is dit ook
mogeljjk voor de zeer kleine plattelandsge-
ln het algemeen kunnen de afdeelin
gen medewerken aan de tuberculose-bestrjjding,
door toe te treden tot de Centrale vereeniging
en door deel te nemen aan de oprichting van
provinciale vereenigingen tot beetrjjding der
tuberculose, of, waar deze reeds bestaan, zich
daarbjj aan te sluiten.
Van verschillende zjjden kwam men hier
tegen in verzet. Opgemerkt werd, dat door
het optreden van de Centrale vereeniging bjj
't publiek bacillenvrees ontstond, doordien ze
zoozeer aantoont het gevaar voor besmetting.
Dr Dekker vermeldde daarentegen in zjjn
antwoord, dat de bacillenvrees juist daar be
staat, waar de Centrale vereeniging niet werkt.
In zjjn omgeving werkte bjj juist overeen
komstig het program der Centrale en heeft
hg van de bacillenvrees niets gemerkt.
Zeer belangrgk in onze oogen was ook het
door den heer dr L. A. Tromp van Leeuwar
den ingeleide vraagpunt»Wat kan het
Groene Kruis doen ter bev ordering
van een verbeterde verzorging
van kraamvrouwen en zuigelin
gen?"
Een verbeterde verzorging is dringend noo-
dig, zeido de inleider, want de baker van 1910
staat nog vrjjwel op hetzelfde standpunt als
de baker van vóór 50 jaar. In vele kraam
kamers ontbreken de vereisohte benoodigd-
heden voor verpleging. Al waren ze er, dan
is het nog de vraag, of de baker er gebruik
van zou kunnen maken immers, de meeBto
bakers zjjn weinig ontwikkeld, hebben geen,
of een onvoldoende opleiding genoten en zjjn
bovendien zeer behoudziek. Een betere ver
zorging is mogelgk, zoo men de bakers kiest
uit jonge, ontwikkelde vrouwen en haar een
deskundige opleiding geeft.
Dit «hetere opleiding" beduidt niet het in
stellen van baker-cursussen. 20oala die hier en
daar bestaan. Dergelijke cursussen hadden
geen succes, terwjjl herhalingscursussen en
getuigschriften niet aidoende baten.
Wel aanbevelenswaardig daarentegen is het
instituut van wgk-kraamverzorgsters, zooals dat
te Haarlem en in navolging daarvan ook te
Amsterdam bestaat (systeem arts Van de Velde).
Overigens dient de verbetering der verzor
ging van kraamvrouwen voor alles systema
tisch geregeld te worden. Waar kraamwgk-
varpleging bestaat, richte men Groene-Kruis-
bakerscholen op, wnar onder medische leiding
en met behulp van een kraamwjjkverpleegster
do bakers theoretisch en practisch worden
gevormd. Deze scholen behooren subsidie te
ontvangen van de Nederl. Groene Kruisvereeni-
ging, en een eenmalige ondersteuning van de
aideeling, welke een baker van die inrichting
betrekt.
De meening van dr. Tromp word door ver
schillende debaters uitvoerig bestreden.
Mej. Van Hulst meende dat de bakercursusien
in zooverre gunstig hadden gewerkt, dat ze
aanstaanden jongen moeders beter begrippen
van hygiene hadden bjjgebracht. Dr. Abraham»
verklaarde zich een felle tegenstander van de
kraamwjjkverzorgster, die de gediplomeerde
verpleegster 't brood uit den mond neemt,
zich zelf voor gediplomeerd uitgeeft, een
onvoldoende opleiding genoot en als zoodanig
niet genoeg van hygiëne en de gevaren van
infectie weet. Zoo spoedig mogelgk behooren
de kraam-wjjkverzorgaters weer te verdwijnen
en 't veld te ruimen voor verpleegsters, die
nacht en dag aanwezig big ven.
Ook dr Norel was door de rede van dr
Tromp teleurgesteld, en dat wel, omdat bjj
niets van de verbeterde verzorging van zuige
lingen vernam. En die is buitengewoon noodig,
gelet op de hooge zuigelingensterfte. Aanbe
volen moest b.v. worden borstvoeding.
Dit geschiedt juist door de bakers, die de
hakercursussen van 'fc Groene Kruis bezochten,
betoogde dr Mees. Als te Rotterdam b.v.
moeders hun kinderen zoogen kunnen en niet
zoogen willen, bljjft de Groene Kruwbaker
zelfs weg. Hg gaf dr Abrahams toe, dat
voortdurend een verpleegster in huis te ver
kiezen is boven een wijkverpleegster maar
men- moet het goede niet wegwerpen, omdat
men het beste niet krjjgen dan.
In zjjn antwoord bestreed dr Tromp de
stelling der heeren Abrahams en Norel, dat
men half opgeleide verzorgsters op 't publiek
loslaat. Hjj ziet geen gevaar in 't toelaten
der kraamwjjkverpleegsters mits men, gelgk
behoort, op haar optreden contróle bljjve
uitoefenen.
Bezoldiging gemeenteveld
wachters.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heelt
den Commissarissen der Koningin verzocht de
burgemeesters uit te noodigen hun meening
te willen mededeeléft over de volgende vragen
le. Is de bezoldiging van de veldwachters
uwer gemeente, met inbegrip van emolumen
ten en belooningen verkregen uit nevenbe
trekkingen (zoowel uit gemeentelijke als uit
die van waterschappen, particulieren enz.),
voldoende te achten?
2e. Zou die bezoldiging ook voldoende zjjn
te achten, indien slechts bijverdiensten ver
kregen werden nit gemeentelijke [nevenbe
trekkingen
Tevens wenscht de Minister te vernemen,
indien de bezoldiging zoóals zij door de bur
gemeesters is opgegeven op een door de
burgemeesters ingevulden staat, door lien
onvoldoende wordt geacht, wat de roden is
dat dio bezoldiging beneden hot door ben
genoemde bedrag blijft gehandhaafd.
Belastinggebied der gemeenten.
Naar men meldt, zal in de tweede helft
van deze maand oen vorgadering plaats heb
ben van do commissie van voorbereiding ir
zake het ontwerp van wet ter verruiming van
het belastinggebied der gemeenten met do
ministers van Binnenlandsche Zaken en van
Financiën. De voorbereiding beeft reeds de
zekerheid gebracht, dat met bet ingediende
wetsontwerp de materie der gemeentefinanciën
niet naar den eisch te regelen valt. Het voor
nemen ten departemente, om het bekende
ontwerp in te trekken en door een ander
wetsontwerp le vervangen, is hiervan een
gevolg.
Benoemingen enz.
Bij kon. besluit
is de heer II. L. Bekker erkend en toege
laten als consul van Japan, te Amsterdam;
benoemd tot griflier bij het kantonge
recht te Bergen op Zoom mr. H. J. Kist Jr.,
afdeelingschef ter gemeente-secretarie Ie
Baarn, en tot griffier bij het kantongerecht
to Bcrgum mr. J. W, Suringar, advocaat en
procureur te Rotterdam
is benoemd tot broeder in de orde van
den Ned. Leeuw, K. de Vrieze, oud-leeraar
aan de Rijkslandbouwwinterschool te Gro
ningen.
Door de arr.-rechtbonk te 's-Hertogenbosch
is ter vervulling der vacature van. griffier
van dat college opgemaakt de navolgende al-
phabetische ljjst van aanbevelingmr. dr.
H. J. A. M. Lübbers, commies-redacteur ter
secretarie der gemeente Nijmegen, mr. G.
M. H. Sassen, griffier bij het kantongerecht te
Eindhoven, en jhr. mr. Th. E. Serraris, grif
fier bij het kantongerecht te Oïrschot.
De gewone audiëntie van den Minister van
Landbouw enz. zal Woensdag ek. niet plaats
hebben.
Uit Stad en Provincie.
Wjj herhalen ons verzoek aan onze corres
pondenten om odb morgen (Dinsdag a.)
geen herbenoemingen van wethouders te meiden-
Alleen wanneer er verandering in de colleges
van Burg en Weth. mocht komen, houden
wjj ons voor mededeeling aanbevolen.
"Wjj herinneren dat er morgen (DinBÜag)
avond op het Molenwater door het Middel-
burgsch Muziekkorps eene uitvoering wordt ge
geven. Aanvnng hajf acht uur*
- De matinee en het concert, die Zondag
in het SchutlerslioJ alhier zouden gegeven
worden, ter gelegenheid van het 15jarïg be
staan der Z. A. concerten zjjn, in verband met
het minder gunstig weer, uitgesteld tot aan-
taanden Zondag.
De Commissaris der Koningin in Zee
land heeft met verlof voor vier weken de
stad verlaten.
Aan den sergeant-majoor-administrateur
J. Bjjlo, van het 2e bataljon te Middel
burg. thans, zooals gemeld, in een andere
betrekking te Alkmaar, 1b met ingang van 1
September, een voortdurend pensioen van
f 391 per jaar toegekend.
Zaterdagmiddag werd alhier onder lei
ding van den ree. 2e luit. J. J. Nujjten een schiet
wedstrijd gehouden voor de deelnemers aan de
schietoefeningen tot verhooging van 's Lands
"Weerkracht, allen leerlingen van middelbaar
onderwijs.
Er waren verschillende prgzen uitgeloofd.
De eerBte prjje, een werk over den Fransch-
Duitsohen oorlog viel ton deel aan den adsp.-
vaandiig H. F. Beenhakker, de 2e en 3e prjjs
een kompas en een veldfieach aan de adspi-
ranten-vaandrig P. Contant en H. de Munok.
- Zondagmiddag had, ondanks het ongun
stige weder, een voetbalwedstrijd plaats op
het terrein aan den Nadorstweg alhier tuB-
schen de Militaire roetbalvereeniging uit
Bergen op Zoom en Zeelandia l en 11 uit
Middelburg. Vóór de pauze was de stand 22.
Na de pauze 5 -. 3 in 't voordeel van de club
uit Bergen op Zoom.
Heden morgen werden door het Btafmu-
ziekkorps van het Leger des Heits op verschil
lende punten van onze gemeente uitvoe
ringen gegeven. Een en ander trok natuurljjk
zeer de aandacht.
Vanmiddag vertrekken de muzikanten naar
Den Bosch.
s*
De commissaris van politie te M i d d e 1-
burg deelt mede dat in den avond van 31
Augustus jl. op de Markt alhier een gouden
boerenspeld is gevonden en verzoekt den
verliezer zich ten spoedigste aan het politie
bureau te vervoegen.
Ten nadeole van een kantoorbediende is
Zaterdagavond diens rjjwiel, dat hjj ongeveer
oen uur onbeheerd aan het Molenwater tegen
een perceel liet staan, ontvreemd.
De politie stelt een onderzoek in.
Zaterdagavond vervoegde zich met een
bebloed hoofd aan 't politiebureau alhier
zekere G.,alhier woonachtig, die bjj een familie
twist door zijne twee zwagers verwond was.
Een geneeskundige verbond den gekwetste,
wiens wond niet gevaarljjk bleek te zjjn.
Uit Vlissingen
Een der twee torpedobootjagers op De
Schelde aldaar in aanbouw voor rekening van
het dopartement van marine zal Zaterdag 17
dezer 's namiddags tusschen 2 en 3 uur, te
water worden gelaten.
De Antwerpsohe sleepboot Thames, uit zee
komende, heeft j.l. Zaterdagnamiddag aldaar
op de haven gesleept het Eng. zeiljacht
Thalassa, dat ter hoogte van het liohtschip
West Hinder met gebroken mast en verlies van
zeilen, gevolg van slecht weer, was aange
troffen.
Het Duitscho stoomschip Astarte, van Ant
werpen naar Stavanger bestemd, is heden
nacht tor hoogte van de Westerhaven in aan
varing gekomen mot den Nederlandschen af-
hoalkottsx No. 7. Do loodsboot beliop ernstige
averjj en verkeerde in zinkendsn staat.
Nadat noodsignalen van den kotter waren
opgemerkt is de motorloodsboot van het Bel
gisch loodswezen uitgevaren, heeft den kotter
op sleeptouw genomen en naar de Nieuwe
Haven van Vlissingen gebracht. De stoomboot
bekwam geen averjj maar is wegens storm
ten anker gekomen op de reede.
In de Zaterdagmiddag te Serooskerke
gehouden raadszitting werden eenige wijzi
gingen gebracht in de begrooting van 1911 en
deze daarna vastgesteld in ontvang en uitgaaf
op f 9263.82, waarbjj een post van f 97.14s
voor onvoorziene uitgaven. Op verzoek werd
aan den heer P. van Hekken eervol ontslag
verleend als hoofd en onderwijzer van het
herbalingsonderwgs ca in zjjn plaats benoemd
de heer B. J. de Mejj. Tot onderwjjzeres aan
dat onderwjja werd benoemd mej. J. Verton.
Op een verzoek van de vereeniging Zeeland
om subsidie werd afwjjzend beschikt.
Bjj Kon. besluit is aan den eervol ont-
Blagen lichtwachter bjj de verlichting op de
WeBter-Seholdo te Biezolingscho Ham
J. Thomson, wegens meer dan 65-jatigen.
ouderdom, een penBioon verleend ten bedrage
van t 183 's jaars.
—TeHeinkenszand hordaoht Zaterdag
de heer W. Romjjn zjjn 95en geboortendag.
Hg is de oudBte ingezetene dier gemeente en
op hem volgen nog drie personen, respectie
velijk 94, 93 en 91 jaar oud.
Met ingang van 1 October is benoemd
tot ambtsnaar ter secretarie te Amsterdam de
heer T. Heier, thans als zoodanig werkzaam
ter secretarie te 'sHeer Arendskerke.
In den tuin van den societeithouder, den
heer Verwer te Zierikzee werd Zondag
en heden door tToralia een tentoonstelling van
bloemen, planten en vrachten gehouden. In
weerwil van het ongunstig weder had zjj
reede Zondag een druk, verdiend bezoek.
Ook veel was ter opluistering ingezonden.
De uitreiking dor prgzen geschiedde, met
een toespraak, door don heer J. van Schelven
Zaterdagmiddag ontstond aldaar brand in
een drietal strooklampen en een hooischelf, die
slechts op een 25 meters afstand van den
grooten gashouder der gasfabriek stonden.
Men was den brand spoedig meeBter, waartoe
de geheele brandweer op de been kwam.
De heer G. P. Ittmann, arts te Axel,
heeft als zoodanig eervol ontslag aangevraagd
wegenB zjjne benoeming tot arts aan de coöpe
ratieve vereeniging De Volharding te 'a-Gra-
vénhage.
In de afgeloopene week, van 28 Aug.8
September, werden aan de kade to Ph i lip-
pi n e 4980 balen mosselen gelost. Hiervan
werden 3856 balen a 90 E.G. aan geregelde
afnemers in België en Frankrjjk gezonden h
fr. 4 tot fr. 5. Belgisohe en Hollandsche ven
ters kochten 1584 ton 60 K.G. tegen fr 8—frS.5.
Hollandsch en Belgisch mosselzaad werd
zeer druk aangevoerd ongeveer 1482 ton 100
K.G. tegen f 0.65— f 0.80.
Zuiderzeezaad kwam heden niet voor. Ook
was de garnalenvangst wegens het onstuimig
weder zeer gering.
In de maand Augustus zjjn van Philippine
19820 balen a 90 K.G. verzonden. Niettegen
staande de groote siloveringen in den laatsten
tjjd, is de concurrentie zoozeer verscherpt,
tusschen de mosselhandelaars onderling, dat
duizenden balen zonder eenige winst nl. tegen
fr. 3 5--fr. 4 wordon afgeleverd, wat zeer te
betreuren is, want sommige handelaars weten
zieh moeilgk daardoor Btaando te houden.
Vanaf Januari—Juni zjjn er ongeveer 4000
balen minder geloBt dan het vorige jaar in
hetzelfde tjjdvok. De laatste drie maanden
als gevolg dat ook do Bouchantsche visschera
hunne waren losten werden er 9000 balen
meer gelost dan het vorigs jaar in dat tjjd-
perk zoodat men daaruit kan beslniten dat de
verzending van mosselen in onze gemeente
toeneemt.
Bjj den brand te Broskens, waarom
trent in ons vorig Dommer een bericht werd
opgenomen, zgn niet drie maar zes paarden
in de vlammen omgekomen.
