MIDDELRllRGSCHE COURANT.
ïs.'i* Jaargang.
1910
Maandag
29 Augustus.
Middelburg 27 Augustus.
Sprokkelingen.
Dit Stad en Provincie.
H°. 202
De»e courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prgs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
Advertent i'ë a bp a bon nero em t op voordeelige voorwaarde».
Prospectussen daarvan zjjn aan het bureaa te bekomen.
Advertentiën voor bet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één aar
aan het bureau bezorgd zjjn.
Adrertentiën20 oent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, dia zij innemen
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Njjverheid en Geldwezen, is gerechtig het Algemeen Advertentle-Boremn A. DB LA
MAR Az., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam
Bjj deze courant behoort een bijvoegsel.
Geen blad bjjna of het spreekt een oordeel
ait over het rapport van den eere-
raad in de decoratiezaak.
Alleen De Standaard zwjjgt.
Dit kunnen wjj ons echter zeer goed voor
atellen.
Het is vcor het orgaan van dr Kuyper
moeilijk om zich daarover uit te laten.
Zon de leider zelt zich daarin soms nog
nader verdedigen, met een beroop op die uit
spraak
Men zinspeelt er op.
Het is ons natuurlijk niet mogelijk alle
uitingen te vermeldendie aan de rechter
zijde komen, met uitzondering van sommige
katholieke bladen, vrjjwel overeen in verzeke
ringen dat men voldaan is.
De Beukelaar wjjst er echter met nadruk op
dat de eereraad de zaak heeft behandeld »van
zuiver juridieohe zjjde" en dat daarom »zjjn
onderzoek in geen geval voldoende is geweest."
Het blad besluit zjjne besohouwiug aldus
Wat de zedelijke overtuiging van den eere
raad zelt aanbelangt bljjven wjj in het duister
de feiten, het juridische, doen slechts nieuwe
vragen rjjzen. Dit de uitspraak van den eere
raad bljjkt nu, dat mej. Westmeyer vóór de
decoratie van den heer Lehmann, vóór zjj van
de heeren Lehmann eenig geld voor de partjj-
kas ontving, reeds een ijverige ïnzamelaarster
van gelden voor die partjjkas was. Maar dan
moet toch met stjjgende bevreemding gevr agd,
welke andere mannen of vronwen van rechts
de anti-rev. partjjkas via een Roomsch-Katho-
lieke juffrouw steunden.
Is met dat al dr. Kuyper inderdaad in een
warnet verstrikt, dan is het des te meer te
betreuren, dat juist zpn vrienden de mogelijk
heid afsneden om dit warnet voor het gansche
volk aan te toonen- De eereraad heeft over
dr Kuyper's beweegredenen en heel het bestaan
van een wnrnet, mr De Jong ten spijt, geen
licht doen opgaan."
De Christen-Democraat wil 't doen voorkomen,
>dat het rapport te sober is in demededeeling
van do gronden waarop het oordeel dor com
missie berust en derhalve niet in staat zal
bljjken om de onrust, die zich van velen m
den lande heeft meeBter gemaakt, nadat de
beschuldiging was uitgesproken, weg te nemen."
Van de linkerzijde halen wjj alleen een en
ander aan uit het Liberale I/nie-blnd De Vader
lander, dat aan de zaak een opstel wjjdt onder
het opschrift >Vrpgesproken bjj gebrek aan
bewjjs."
Het blad neemt gaarne aan wat de eere
raad beweert dat de aangehaalde feiten nog
geen grond opleveren om corruptie aan te
nemen, en dat van het innerljjk verband tua-
schon die feiten niet is gebleken, al beweerde
ook jhr. De Geer in de Tweede Kamer dat, naar
zjjne meening, de heer R. Lehmann wel ver
band zag tusschen zjjno bjjdragen aan de
verkiezingskas en de door hem ontvangen
decoratie.
»Dit is echter zoo schrjjft De Vaderlander
eene zaak tusschen dr. Kuyper en zjjne con
sciëntie. Maar wjj vragen ons tooh af, of de
Eereraad, als de hoogstaande mannen, die er
'leden van waren, wat meer vertrouwd waren
met het verkiezingswerk, over deze feiten zoo
licht zou hebben gedacht. Giften aan dr.
Kuyper voor de verkiezingskas waren giften,
die mee moesten werken om zjjn Minister
schap te bestendigen, en hot zal wel geen
botoog behoeven, dat, als dr. Kuyper voor de
keus was gesteld of bjj Minister wilde bljjven
"of zelf een groote som gelds verwerven, hjj'
zoo verzot op gezag, het eerste sou hebben
gekozen. Giften om hem Minister te doen
bljjven, d. w. z. giften aan de partjjkas, waren
dus wel het meest gewensohte wat men hem
kon aanbieden.
Verder moet niet vergeten worden, de heer
Diucker heeft reeds in de Tweede Kamer
daarop gewezen, dat dergeljjke ongewoon
groote gitten aan eene partjjkas onder onze
tegenwoordige mammonistische kieswet, zeer
veel macht geven.
Wjj noemen de uitspraak van den Eereraad
vernietigend. Ook nu weer is niet het woord
gehoord, wat ook vele tegenstanders van
dr Kuyper zoo gaarne zouden hebben ver
nomen dr Kuyper is onvoorzichtig geweest,
zeer onvoorzichtig, maar het is ons gebleken,
dat hjj alles te goeder trouw gedaan heeft,
dat bjj wezenlgk de »naieve" is zooals mr.
Loeff hem ons wilde doen kennen. Integen
deel, de Eereraad geeft vrjjwel alles toe
waarvan dr Kuyper beschuldigd ia, aan ieder
de volkomen vrjjheid latende voor zich het
ergste aan to nemen van zjjne handelingen.
En dit is van te meer gewicht, waar een
Eereraad niet is eene Rechtbank, die enkel
mag geven wat bewezen is, maar een college,
dat zjjn algemeenen indrus als eerljjke man
nen mag meedeelen. Welnu, de verklaring,
dat de Eereraad voor zich van de onschuld
van dr Kuyper is overtuigd, heeft hjj blik
baar niet aangedurfd. Wjj dachten dat de
debatten over de parlementaire enquête het
ergste waren voor den ohristenstaatsman,
deze uitspraak van den Eereraad is veel erger.
En tooh dunkt het ons, na al wat wjj in
deze zaak beleefd hebben, niet onwaarscbjjn-
ljjk, dat ons christenvolk zal wjjs gemaakt
worden, dat de uitspraak van den Eere
raad eene schitterende rehabilitatie is reeds
hooren wjj de vreugdekreten, dat den soc.-
democratischen en liberalen »laster" nu de
kop is ingedrukt. Zelfs komt het ons nu niet
onmogoljjk meer voor, dat dr, Kuyper in
September weer m de Kamer terugkomt als
loider der nnti-revolutionnaire party. Het
is toch wel oen aardig régime, waaronder wjj
leven in deze twintigste eeuw. Doux pays
•l*
Naar aanleiding van de annexatie van
Korea door Japan, bevat de EngelBche Mor
ning Post een artikel, getiteld »De Daitaohe
kroonprins en de annexatie," waarin gezegd
wordtdat de Duitache kroonprins naar Japan
gaat, om zich te verzekeren van de welwil
lende houding van Japan bp de aanstaande
annexatie van de Nederlandsche Oost-Indisoho
koloniën door Duitschland, en te informeeren
ol Japan wellicht zelf plan heelt Sumatra en
Java te annexeeren. Zoo die laatste vraag ont
kennend wordt beantwoord, zal Duitschland,
zoodra de gelegenheid gunstig is, de annexatie
van de Nederlandsche kolonies afkondigen.
De schrjjver van dezen onzin in een Engelsch
blad draagt een Duitschen naam en heet dr
Emil Reich.
De heer A. R. de Mupnok op de Haring
plaats alhier heeft den voorgevel van zpn
winkel doen veranderen, waardoor hetgeen
door hem geëtaleerd wordt, meer dan vroeger
in het oog valt.
Ook in den winkel zelf zjjn verbeteringen
aangebracht.
Dat men in de jaren bestaande zaak uitste
kend terecht kan voor solidie artikelen op
verschillend, ook optisch, gebied, is bekend
Minder echter, en daarom wpzen wjj er op,
dat in het atelier van den heer De Mujjnck,
op voorschrift der doctoren, zeer doelmatige
kunstledenmaten worden vervaardigd, die de
vergeljjking met de nit Holland betrokkene,
zeer goed kunnen doorstaan.
Wjj ontvingen het programma van de
feestviering op Koninginnedag alhier, uit
gaande van de Yereeniging Uit hel Volk
Voor het Volk,
De verschillende onderdooien ervan hebben
wp reeds gemeld, doch vullen die nu nog
eenigszins aan.
Do koraalmuziek, die te half negen 's mor
gens door het Middelburgsch Muziekkorps op de
Markt zal worden uitgevoerd, bestaat, behalve
uit de volksliederen, uit een koraalouverture
van Jan Morks, gezangen 3 en 163, psalm 118
en inleiding van Kirchliche Festouverturc van
Nicolaï.
Bp de kerkeljjke viering door de Ned. Herv.
gemeente in de Nieuwe Kerk zat de heer ff.
Jonker een toespraak houden, terwjjl het
zangkoor Hosanna eenige liederen zingen zal.
Zondag te voren zal in de R. K. kerk na
afloop der godsdienstoefening de lofzang Te
Deum worden gezongen.
Dat er parade zal gehouden worden en de
plaatsen en uren waarop da 2 rompetintnmarsch
wordt uitgevoerd meldden wp reeds Te half
drie iB er concert op de Markt van het Mid
delburgsch Muziekkorps, dat op dezelfde plaats,
die dan geïllumineerd wordt, 's avonds om
acht uur weer concerteert.
Na afloop van het concert wordt een fak
keloptocht gehouden naar het Molenwater,
waar een vuurwerk wordt afgestoken, vervaar
digd door de Nederlandsche pyrotechnische
fabriek voorheen G. J. Rupsch te Utrecht,
Na afloop van het vuurwerk terugtocht naar
de Markt, waar de stoet wordt ontbonden.
Heden middag om twaalf uur kwam het
tweede bataljon van het 3e regiment infanterie,
maroheerende van 's-Heer-Arendskerke, in het
garnizoen alhier terug
Het garnizoen uit Vliesinge», doordebatal-
jonsmuziek afgehaald, marcheerde door.
Omtrent het verblpf in het kamp meldt men
ons nog:
Liet de weersgesteldheid gedurende het ver
blpf van de bataljons uit Zeeland, te Bergen
op Zoom zoo nu on dan te wenschen over,
Vrpdngavond omstreeks 6 uur kregen we tot
slot een korte maar zeer hevige donderbui,
waarbp hot water met stroomen neerviel.
Weinig tenten waren daartegen bestand en
hot gevolg was dan ook dat de meesten door
regenden, wat voor de bewoners natuurlpk zeer
onaangenaam was.
De bliksem sloeg bjj bet kemp nog in een
burgertentje, waar eet- en drinkwaren worden
verkocht, vernielde eenige flesschen, wierp een
en ander omver, doch trof gelukkig niemand.
Heden morgen werden bp den afmarsch van
Kpk in den Pot de bataljons door de stafmuziek
vergezeld en vertrok om 7 uur de extratrein
onder het spelen, (kor genoemde muziek, van
het Wien Neerlandsch bloed naar 's Heer Aronds-
korke
Volgens een gerucht zullen het volgend
jaar de groote manoeuvres op Walcheren
gehouden worden.
Uit V1 i s s i n g e n
Tot loodsleerling bp het Belgisch loodswe
zen zpn aldaar benoemd P. Deroy, F. Van-
houtte, E. Carre, E. Becu, L. Vollemaere, J.
Delanghe, G. Vaminok, komende van OoBtende;
C. Decrop, komende van Nieuwpoort; G. Asaert
A. Nierynck, A. Gonsaiis en F. Lecluyae, thans
sloeproeier bp den dienst te Ylissingen.
To Wolfaartsdpk werd in de Vrpdag
gehouden raadzitting aangeboden de gemeente-
begrooting voor den dienst 1911, in ontvang
en uitgaaf geraamd op f 18.310.74 met een
post voor onvoorzien van f328,03'.
Voorloopig werd vastgesteld de gemeente
rekening over 1909 in ontvang op een bedrag
van f 18.365,06 en in uitgaaf op f 17.407,02'.
alzoo met een goed slot van f958.04.
Do rekening over 1909 en de begrootiog
voor 1911 van het Burg. Armbestuur werden
goedgekeurd.
De eerste in ontvang op f4008.04' en uit
gaaf op f 2636 35' met een goed slot van
f 1371.69 en de laatste in ontvang en uitgaaf
op f3982 42 met een onvoorzien van f 489.42.
De raad van Waarde bepaalde Vrpdag
dat het herhalingonderwjjs in November zal
gegeven worden van ha'f zeven tot acht uur
gedurende de overige maanden van half zes
tot zeven uur. De aangeboden gemeentebe-
grooting bedraagt in ontvangst en uitgaaf
f 8976 13, met een post voor onvoorziene uit
gaven van f 174.13.
Mede werd besloten, dat de veldwachter zal
trachten een hond aan te koopen, om die af
te richten voor politiehond.
.V.
Bjj kon. besluit zpn benoemd tot djjk-
graaf: van den ./aco&polder C. M. van Nieu-
wenhu jjzen J Wzn. te 's H e e r A r en d s k e r k e,
van den Am/c/tnapolder A. de Milliano te
Philippine, van den Pauh'nepolder A.
Bliek te Biervliet, van den Van Haaftcn-
polder A. A. van Nieuweuhapzen te Oud-
Vosmeer, van den Cafapoider L. Bareman
te Kats en van den Scftenpepolder W. Kake.
beeke te Goes.
Verder tot plaatsvervangend dpkgraafvan
don Wittelminapolder (Walcheren) L. Puype
te Arnemuiden, van den Oranjepoldor
(Walcheren), F. P. Polderdpk, te Nieuw-
n St. Jo >1 and, van den Spieringpolder
A M. van Nieuweuhnyzen te Wissekerkeï
en van den Ser-Lippenspolder J. Hupssen
JacBz. te Neuzen.
VoortB tot lid van het bestuur der water-
keering van don calamiteuzen Oud-KempenshoJ-
sledepolder C. L. Dorst Jz, te S t a v e n i s s e
tot lid van het bestuur der waterkeering van
den calamiteuzen Wwfepolder Th. P. de Kam
te W i s s e k e r k etot Lid van hot bestuur
der waterkeering van den calamiteuzen Anna
Frwopolder W. de Loofl Tnz. te Wisse-
kerke; tot voorzitter van het bestuur van
het waterschap der Muis aan de Wielingen J.
C. Stern te S 1 n i s tot lid van het bestuur
der waterkeering van den calamiteuzen Anna-
polder J. de Regt te Cortgene; tot gezworene
van den Koninginnenpoldor P. de Dobbelaere
te Biervliet.
TeRenesseis tot ambtenaar van den
Burgerlgken stand benoemd de heer L H.
Dormaar en niet tot tgdelpk ambtenaar, zooals
sommige bladen meldden.
- - De in 1894 te Noordgouwe ge
bouwde kapitale meestoof Willem lil zal in
October a.s. voor afbraak worden verkocht.
Dat de geografische kennis der Belgen
over het algemeen niet bpzonder groot is, mag
als bekend verondersteld worden. Een aardig
staaltje daarvan levert een te Antwerpen aan
geplakt biljet, houdende aankondiging van een
pleizierreis naar Zierikzee en Duivels
eiland (F ile du Duvel).
Uit StavenisBe schrjjft men ons
Vrpdagmiddug was het de laatste schooltijd
voor don hoer W. C. Crucq alhier. Ruim 34
jaar is hg alhier als hoofd der school werk
zaam geweest en steeds heeft bjj getoond de
rechte man op de rechte plaats te zpn ge
weest. Zpn pver, zpn onverdeelde toewpding
aan alles, wat de school en de jeugd betrof,
mogen velen tot een voorbeeld strekken.
Achtereenvolgens waB hg werkzaam te Mid
delburg, Cffpnsplaat, Brouwershaven, Utrecht
en sinds 1876 alhier. Velen hebben aan hem
in hoofdzaak hun positie in de maatschappp
to danken.
In den namiddag verscheen het Dag. Be
stuur in de school en sprak de burgemeester,
de heer Van Doormnck, den scheidenden amb
tenaar hartelpk toe. Hp dankte hem voor
alles, wat hp in zpn werkkring gedaan had
De oudste der leerlingen, Jao. Tazelaar,
dankte daarop namens alle leerlingen en bood
den heer Crucq, namens hen en het personeel
der school, het reeds vermelde geschenk aan.
Daarna zongen de leerlingen een dank- en
arsoheidBlied.
Achtereenvolgens voerden nog het woord
de heer J. W. H, F. Bujjze namens het perso
neel en de heer A. F. Hanssens als oud-leer
ling
Da heer Crucq dankte allen voor al hot
gebodene en nam geroerd afscheid.
Door een comité uit de ingezetenen waren
deB avonds de heer Crucq en zjjn familie ge-
noodigd op de bovenzaal van het Hotel De
Gouden Leeuw. Ook vele belangstellenden wareD
bp deze gelegenheid tegenwoordig,
Het fanfarekorps Eendracht bracht den heer
Crucq daar een serenade.
Ds heer Bupze trad op als tolk namens de
burgerp en dankte het afgetreden hoold der
school voor alles, wat hp in en buiten de
school in do 34 jaar van zpn verblpf alhier
ten algemeenen nutte had verricht. Niet min
der dankte hp hem ook namens zich zeiven
voor wat hjj in do 30 jaar van zpn verblpf
voor hem was geweest.
Namens de burgerp werd daarop het buffet
aangeboden met den wensch, dat het de familie
Crucq steeds goed moge gaan en hjj zelf nog
velo jaren van de welverdiende rust moge
gomoten
Nog meerdere wenschen voor de toekomst
worden uitgesproken en alle hartelpk door den
heer Crucq en zpn familie beantwoord.
Door don raad van T h o I e n is vastge
steld do gemeenterekening over 1909 in ont
vang f 88.157.30'/» m uitgaaf f 87.661.56; goed
slot alzoo f495.751/,; die van het alg. armbe
stuur in ontvang op 1 1821.42, in uitgaaf
f 1818.81, goed slot f 2 61 en die van de wee-
zenarmen in ontvang f 423.50, uitgaaf f 415.80'/»,
goed slot f 7 69
De begrooting der gemeente voor 1911 be
draagt aan inkomsten en uitgaaf f39.004 03,
die van het alg. armbestuur f1552 61; en die
van het weezenarmbestuur f 407.69'/,.
De tuinbouwtentoonstelling aldaar onder
vindt voldoende deelaeming om haar te doen
doorgaan.
TePoortvliat klom een meisje van
tien jaar al spelende in een lantaarnpaal en
gleed uit, met het noodlottig gevolg dat zjj
erecht kwam op een der pzera van een hek,
dat om een tuin staat.
Ernstig gewond werd zp uit haar deernis-
wefckenden toestand verlost, en naar hot
ziekenhuis te Bergen op Zoom vervoerd om
aldaar geopereerd te worden.
Ter buitengewone civiela openbare
terechtzitting van het kantongerecht te Hulst,
zgn Donderdag rara. M. D. K. S. van Lier en G.
Leignea Bakhoven geïnstalleerd, respoctieveljjk
als ambtenaar van het openbaar ministorie, en
als griffier.
Donderdag voormiddag is aldaar door de
rpkeambtenaren aangehouden zekere R van
Chnge (België). De man kwam met eon hon
denkar, beladen met stroo, aanrpdon, welks
lading, bjj onderzoek bleek te bedekken frau
duleus uit Belgie ingevoerde suiker, die in
beslag werd genomen. De man, dien men had
medegenomen naar het kantoor op het station,
maakte van de gelegenheid gebruik, door oen
niet op slot zpnde deur naar buiten te gaan,
en koos hot hazonpad.
Donderdagavond is de bliksem geslagen
in de schuur van den landbouwer De Waal-
Yseb&ert onder Ossenisse. Ia weinig ijjds
brandde zp af.
In de Vrijdagavond te Axel gehouden
vergadering van de liberale kiesvereeniging
Aigemeen Belang werd candidaat gestold voor
lid van den gemeenteraad de beer H. de
Fep ter Iz.
Vrpdag avond ontlastte zich ook boven
BreBkens een zware onweersbui vergezeld
van hevige regens.
Een gepensioneerd Oost ladiscb militair,
die met zjjn vrouw uit het veld kwam, liep
met haar samen onder een parapluis. Dicht
bg zpn woning in de zoogenaamde Lente
werd de man door don bliksem getroffon en
bloef op de plaats dood. Zjjn vrouw werd
van den wog geslingerd ea viel bewusteloos
neer. Later is zp weer bpgekoinen en haar
toestand baart geen zorg.
De overledene, A v. Poorten, was een braaf
arbeider en had geen kinderen.
In de Vrijdagnamiddag te Sluis ga-
houden raadsvergaderingwaarin de heer
Brand afwezig was, word met 3 tegen 1 stem
vastgesteld do rekening over 1909 in ontvang
op f 23.490 98 en in uitgaaf op 1' 21 962.37',
alzoo met een goed slot van f 1528 60'.
Daar altjjd een specifieke staat van de ont
vangen Marktgelden, begrafenisrechten, opslag-
gelden, belasting op tooneelvoorstellingen
ontbreekt, meende één der leden tegen to
moeten stemme». Hjj is van meeniug, dat de
leden vnn den rnad ook den oorsprong der
ontvangsten weten mogen.
Eveneens werd goedgekeurd de rekening
van 't algemeen armbestuur te Sluis. Ontvan
gen werd f 1033 23 en uitgegeven t 954.58,
alzoo f 78 65 goed slot.
De begrooting dienstjaar 1910 werd gewjj-
zigd, waardoor de leden vernamen dat het
nieuwe drinkwater, dat aan weinige ingeze
tenen bevalt, f 844.23 gekost heeft.
De wpkverlichting te Heide en te St Anna
ter Muiden werd resp. aan P. Hamers en J. W
Kommers opgedragen
De begrooting 1911 werd aangeboden met
f 22.658 06' in ontvangst en uitgaal De hoof
delijke omslag is geraamd op f 4000
RE6HTS2AKEN
De heer H. A van Dalsum heeft appèl
aangeteekend van het jongste vonnis der Mid-
delburgsche rechtbank, waarbp bp tot t 100
boete is veroordeeld wegens eenvoudige be-
leediging van pastoor Schets.
KERKNIEUWS.
Door den Minister van Justitie is aan
den heer I. J. Bertel, op verzoek, tegen 1
October a.s. eervol ontslag verleend als Pro-
testantseh godsdienstonderwpzer bp hst Huis
van bewaring alhier en tegen denzolfdea
datum uls godsdienBtonderwpzer in genoemd
huis benoemd de heer N. M. de Ligt, predikant
bp de Herv. gemeente
Ziekentransport in Zeeland.
Met enkele woorden maakten wjj reeds mel
ding van het rapport der commissie, door
het hoofdbestuur der Provinciale Zceuwsche
Vereeniging Het Groene Kruis benoemd tot
onderzoek naar maatregelen ter Verbetering
van dit transport.
Die commissie bestond, zooals vroeger ge
meld, uit de heeren J. II. Gehlen, dr. D.
Schoute en A. Staverman.
Zij beveelt den rijwielbrancard aan als het
meest geschikte middel om patiënten naar het
naastbijzynd ppoor- of tramstation te ver
voeren. Hot berijden daarvan vcroischt geen
bijzondere techniek, zoodat vrjjwel ieder
fietsrijder hier van dienst kan zijn. Toch ver
dient het aanbeveling dat één vast aange
wezen persoon in hoofdzaak zich met de zorg
voor het instrument belast.
De commissie stolt voor te beginnen met
het aanschaffen van één rijwielbrancard.