MIDDELBURGSCHE COURANT. w W 153* Jaargang. Woensdag 17 Augustus. Sprokkelingen. Benoemingen enz. N°. 192 1910 -S&, Deze courant Terscbiinfc d a ge lij ka, met uitzondering -ran Zon- en Feeetdagen. Prjjo per kwartaal, zoowel *oor Middelburg ala voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. AdTertentiën bjj abonnememt op vooideelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn aan het bureau te bekomen. Advertenties voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één aan het bureau bezorgd zjjn. Adrertenlien20 cent per regel. Bij abonnement veel UgeT. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen Tot ce plaatsing van advertenties en reclames, met afkomstig uit Zeeland, betreffandï Handel, Njjverheid en Geldwezen, is gerechtig het Algeuieeu Advertentie-Bnreua A. DB I.A MAR Ar.., K.Z. Voerbnrgwal 260, AniHterdaui MffleUrarg 16 Augustus. In bfcfc jong9te nommer van het Sociaal Weekblad geeft mr E. M. Megers een tweede opstel or er Gezond en ongetondNe- d er land, waarin hg o. a., na eerst over de Zaanstreek geschreven te hebben, Zeeland bespreekt. Hg meldt daarover het volgende: Eeu tweede gebied met lage sterftecgfers is in die provincie te vinden. Aaneengesloten gemeenten met lage sterftecgfers vindt men hier voornamelijk op Schouwen en Duiveland en het Oostelgk deel van Zuid-Beveland. Op Schouwen en Duiv jland vindt men elf aan el kander grenzende gemeenten fEllemeet, Duiven- dgke. Brouwershaven, Zonnemttire, Kerkwerve Noordgouwe, Dreiachor, Nieuwerkerk, Brai- nisse, Oosterland en Ouwerkerk) met te zamen een gemiddeld sterftecgfer van 12.2. De oorzaken der lage sterfte zjjn hier ge deeltelik anders dan in de Zmnatreek. In het bgzonder is hier de zuigelingensterfte van geen invloed. Deze is in bjjna alle Zeeuwsche ge meenten eer ongunstig dan gunstig te noemen. In de genoemde gemeenten van Schouwen en Duiveland bedroeg deze in de periode 1904 1908 gemiddeld 12.73 per jaar tegen 12.63 voor het gansehe Rjjk. De meeste geneeah«eren uit Zeeland zjjn dienovereenkomstig ook slechts matig over de zuigelingenzorg te spreken. Borstvoeding komt in vele gemeenten slechts bjj uitzonde ring voorin andere duurt zjj veel te kort. Met beschnitpapjes en dergeljjke middelen v den de kinderen groot gebracht. Men moet zich das eigenlgk ook verbazen, dat de kin dersterfte in vele gemeenten niet hooger is. Een andere invloed, die dikwjjls van belang is voor een laag aterftecgter, de woningtoe stand, is eveneens hier veelal slecht. >In de woningen zgn bedsteden, waarin man en vrouw en meestal een paar kinderen in een krib alapen. De vertrekken zjjn laag van verdie ping", aldus wordt oub met weinig variatie uit de meeste gemeenten betreffende de arbei derswoningen vermeld. De nieuwere woningen worden wel veel beter, maar zjjn tevens ook duurder. Dat desniettemin de sterfte bier laag is, komt voornameljjk door de goede economische toestanden; sommige der ZeeuwBche gemeen ten behooren tot de meest welvarende van ons land es al zgn in andere de verdiensten van de boerenarbeiders niet ruim, zjj schgnen neg altjjd veel beter te zgn dan die der arbeiders in de zandstreekeigenlgke armoede vindt uien bjjk&ns niet. Da&rbg wordt vrgwel algemeen door de geneeeheeren de nadruk gelegd op de matige en gezonde levenswjjze der eilandenbewonersj misbruik van sterken drank komt zeer weinig voor; het aantal herbergen is niterBt gering; eenige medici wjjzen nog op het niet v komen van syphilis, hetwelk mede de consti tutie van het ras ten goede is gekomen. Door het veel arbeiden in de buitenlucht wordt ook voor de arbeiders het bezwaar van een slechte behuizing grootendeels opgeheven. Dan nog wordt op de gezonde en frissche lucht gewe zen en wat mij ook uit andere streken van ons land als oen invloed ten goede gemeld is op het uit elkaar gebouwd zgn der hui zen, zoodat de frissche lucht vrgen toegang tot de woningen beeft; geljjk een medicus mg schrgtt, kan, wat de ligging betreft, des noods in ieder huis een sanatorium ingericht worden. Dat deze invloeden ongetwijfeld werkzaam zjjn, daarvoor behoeft men slechts het sterfte cgfer der stad Zierikzee (17.1) met die der omliggende plattelandsgemeenten (121) te ver gelijken. Toch blgft het nog een open vraag, of hier ook niet speciale rasinvloeden zich doen gelden. Als men er op let, dat Zeeland verreweg de geringste sterfte aan tuberculose heeft; dat wanneer de zuigelingsleeftjjd voor- bjj is, de kindersterfte plots aanzienlijk daalt en lager is dan die der overige provincies van Nederland, dan vraagt men zich af, of men hier niet met een bevolking met een bij zondere kraohtige constitutie te doen heeft Een der geneesheeren nit een gemeente mot een laag sterftecijfer, waar nochtans alle overige factoren het tegendeol doen ver wachten, meent dat dit groote weerstands vermogen geen raseigenschap is, maar »dnt de kraohtige bevolking, die over het algemeen hier wordt aangetroffen, de nakomelingschap 19 van the fittest van vroeger jaren. Er is hier vroeger veel armoede en ellende geleden. ongunstige levensomstandigheden, de slechte fgineeskandige hulp, die hier op het eiland v<5ot 50100 jaren bestond, zullen on getwijfeld de zwakken op jongen leeltjjd heb ben doen sneuvelen. Wat overbleef was sterk. Ik weet wel, dat professor Saltet en anderen deze theorie verwerpen, maar er pleit toch altgd nog véél voor". Men zieteen goede bodem voor veronder stellingen en nadere onderzoekingen. In de maand Juli bedroeg de opbrengst der Rjjkamiddolen f 15.487 990 tegen f 14 513.333 fiver dezelfde maand in het vorig jaar. Deze meerdere opbrengst van f 974.657 in Juli jl. is bjjna uitsluitend te danken aan vier van de meest belangrjjke onzer Middelen Personeel, Suiker, Gedistilleerd en Successie rechten. De opbrengst over de eerste zeven maanden van 1910 bedroeg f 98.065.686.tegen f 92.770.638.— over de eerste zeven maanden van 1909. Zooals bekend is, worden de hoofden der Inlandsche gemeenten op Java door de inge zetenen daarvan gekozen. Kiesgerechtigden zgn o.m. de heeredienst- plichtige ingezetenen. Tot de heeredienstplichtigen bohooren ook grondbezittende weduwen met werkbaren zoon en deze nu zjjn kiesgerechtigden. »Wel is waar is het een groote uitzonde ring. dergelijke vrouwen bjj de verziezings- bjjeenkom8t aan te treffen," zegt de Regee ring, >doch melden zjj zich aan, dan bestaat er geen reden oui haar het stemrecht te ont zeggen." Aldus meldt 't Vrtjzit.nig Weekblad. Wg merken even op dat ook bjj sommige polders in onze provincie vrouwen stemgerech tigd zgn. Gemeentesecretaris. Aan het mondeling examen ter verkrijging van een akte van bekwaamheid als aspirant- gemeentesecretaris, uitgereikt vanwege de Ne- derlauAsche Vereeniging voor Gemeentebelan gennamen 257 candidaten deel, waarvan er 122 werden afgewezen. Onder de afgewezenen waren er 94 die voor de eerste maal examen deden, 32 voor de tweede, 2 voor de derde en 1 voor de vierde maal. Aan het schriftelijk examen namen 221 candidaten deel, waar van aan 93 de akte van bekwaamheid kon worden uitgereikt. De aanteekening „met lof' kon echter pp geene akte worden gesteld Van de 221 waren er 38 die in 1908 het mondeling gedeelte met voldoenden uitslag hadden afgelegd, hiervan slaagden 7 (5 niet) die voor de tweede maal en 13 (12 niet) die voor de derde maal schriftelijk examen deden. Van de in 1909 bij het mondeling gedeelte! geslaagden deden er thans 11 voor het eerst schriftelijk examen, waarvan 7 slaagden (4 niet) en 61 voor de tweede maal, waarvan slaagden (36 niet). Van de in 1910 bij het mondeling gedeelte geslaagden legden 111 het schriftelijk af, waarvan 41 slaagden (70 niet). KORTE MBDBDBELISIGEN VERGADERINGEN. Zondag is te Amsterdam onder groote belangstelling aangevangen de R. Katholieke Sociale week. Het onderwerp werd behan deld: «Sociale actie." De openingsrede werd gehouden door jhr mr Ch. Ruya de Beeienbrouck, als voorzitter van de Rath. Sociale Actie. Vervolgens werd het woord gevoerd door pater F. Hendrichs s. j., die sprak over: >De kerk en de sociale kwestie." De heer A. H. J. Engels nit Leiden sprak over «Volksontwikkeling" en rector A. J. Claris over «Opvoeding van de jeugd, lager onderwjjs en patronaten. steld, ten einde daar le lande geplaatst te worden bij den bureaudienst, daaronder be grepen de dienst ter griffie van het Hoog Gerechtshof en van F.uropocsche of inland sche rechtbanken. Zij zullen ook benoembaar zijn tot de be trekkingen genoemd in art. 2 van hof be sluit op de Indische Bestuursopleiding (St.bl. 1907 no. 71, hid. St.bl. 1907 no. 230). Voor nadere inlichtingen zie men de St. C'rt. no. 190. De ministers van Buitenlandsclie Zaken, Financiën, Marine en van Oorlog verleenen deze week geen audiëntie. Uit Stad en Provineie. Bjj de algemeene repetitie van den Trompetinen Marsch Maandag avond alhier ïb deze driemaal doorgenomen en de derde maal grensde naar men ons meldt de overeenstemming tnsschen de jeugdige trom pettisten en de begeleiding van het Middel- burgsch Muziekkorps aan het volkomene. De studie van den Trompetinen-Marsch heeft die van Klepper-en Trom melmarsch uog over troffen. Waren voor den Kleppermarsch en Trommelmarsch indertgd respectievelijk 115 en 183 oefeningen noodig, de gisteren avond gehouden repetitie was reeds de 240ste. Begin April zjjn de oefeningen, in clobjes van 5, begonnen. Het aantal medewerkenden is precies 100. Ongetwijfeld zal de uitvoering op 31 Augustus een aantrekkelijkheid zgn van het feest, dat de vereeniging Uit het Volk Voor het Volk alsdan weder organiseert. Uit V11 s s i n g e n. Maandagavond vergaderde n het Concert gebouw de Coöperatieve vereeniging Eigen Hulp alhier. Door een enquête-commissie werd verslag gedaan van haar onderzoek in zake de exploitatie der atdeeling schoenmakerij. Met 39 tegen 6 stemmen en 6 blanco werd aangenomen een voorstel van eenige leden om het aantal bestuursleden te brengen van 9 op 5 De te Zoutelande aangespoelde boot is af komstig van een Belgisch jacht te Zeebrugge. De officier van gezondheid dr Zeegeler neemt van 16 tot 27 AnguBtus deel aan de oefenin gen in de nieuwe Hollandsche waterlinie. Bij kon. besluit is benoemd tot kapiteiu de le luit. H. J. Meijboom, van liet wapen der kon. mare chaussee zijn W. C. Schimmel en J. J. Wester, respectievelijk directeur en leeraar aan 's Rijks Veeartsenijschool te Utrecht, benoemd tot vertegenwoordigers der Nederlandsche Re geering bi) de inwijding der nieuwe Rjjks- veearlsenijschool in België in de maand Augustus 1910. Doctoren in de rechts- of in de staats wetenschap kunnen ter beschikking van den Gouverneur-Generaal van N.-I. worden ge Te Domburg heelt zich, daartoe aan gezocht door het Hoofdbestuur, een subcomité gevormd van de Vereeniging Ter wille van het Kind. Het bestaat uit de dames Elout, Vilimey, Sprenger, Van Voorthuysen, Kolf, Van Lutter- vold, Gerlings, Des Tombe en M. Boddaert. Zjj badden een fancy fair geregeld, die Maan dag werd gehouden. De kuil van Duinvliet wbb geheel met lampions verlicht. Er waren etalages in aan gebracht voor den verkoop, er gingen ook dames rond, er werden verrassingen aangeboden, men kon zich laten waarzeggen enz. 's Avonds trok een lange stoet met lampions door de bosschen naar den kuil. Die Lichi- stoet bood een mooi gezicht aan. In den kuil was ook een dansvloer aangebraeht en onder de tonen van een piano had een bal-champêlre plaats. Tal van consumptie-artikelen waren ten geschenke gegeven en leverden bjj verkoop louter winst. Nog werden verloot een ets van J. Toorop en een potlood-teekemng van mevrouw M. EloutDrabbe. Er zal, denkt men, wel aardig wat voor het goede doel bijeengebracht zjjn. Maandag heeft de voerman, wien op 27 Juni het bekeode ongeluk aan den djjk te W estkapelle oveikwam, het gasthuis te Middelburg, verlaten en is hg bjj zjjne familie teruggekeerd. In eerstgenoemde gemeente had Zaterdag middag een djjkwerker het ongeluk van de stoomkraan te vallen, waarbjj hg zoodanig een hefboom terecht kwam, dat hg een rib brak en verder een inwendige kneuzing be kwam. Het internationaal wielrjjderBfeest, zooals in ons vorig nommer werd medegedeeld, Maan dag te Neuzen gehouden, is in alle opzich ten uitnemend geslaagd. Het weer was zeer gunstig, en het vreemdelingenbezoek groot. Er waren 26 clubs, meest alle nit België', aan wezig en de stoet omvatte 564 wielrgders. Op de markt hadden, ten aanschonwe van een ontelbare menigte, in den namiddag de verschillende wedstrjjden plaats, waarvan vooral de gezamenljjke oefeningen, maar nog meer de fanfares op de fiets de belangstelling gaande maakten. De drie gezelschappen, die daarvoor meedongen, mochten er zjjn, vooral die van Hoboken, een gezelschap van een 50 uitvoerders. Voir d«n unifoimwedatrjjd werden de piemiën toegekend ala volgtl'Aigle Gent, Veloclub Hoboken, De Zwaluw Gent. Voor het schoonste vaandelVeloclub Hobo- ken, Les Injatigables Gentbrugge en l'Aigle Gent. Wedstrjjd voor trompetters: Vriendenclub Ledeberg, De Noordstar Gent en Wit hadde dat gepeisd Moen bjj Kortrjjk. Gezamenljjke oefeningenl tloclvb Hoboken, Wielrijdershond Ledeberg, Wielrijdersclub St.- Amandaberg en Dames Touristennlub Vlissingen. FanfarenwedstrjjdVeloclub Hoboken, l'Aigle Gent en De Zwaluw Gent. Voor grootste club (zonder muzikanten): Nooit Genoeg Hoek, De Adelaar Koewacht, De Zwaluw Boschkapelle en Wielrijdersclub Lede berg. Voor veraten afstandde clubs van Moen, Audenaerde en Hoboken. Op het stadhuis werden tjjdens den Btoet de afgevaardigden van de deeldemende clubs gerecipieerd. De wielrjjdersclub Ter Neuzen, die met mede werking der afdeeling Oost-Vlaanderen van den Belgischen Wtéirijdersbond dit feest - het eerste van dien aard in Nederland organi seerde, mag met tevredenheid op dit feest terugzien. Bjj den internationalen voetbalwedstrijd aldaar tusschen Exceisior van Gent en Hercules van Neuzen won eerstgenoemde club met 3—0. KERKNIEUWS. Van dc woningen onzer katholieke mede- ingezetenon, en in de buurl waar de jubi laris woont ook van andersdenkenden, woei heden de driekleur ter eere van het zilveren priesterfeest van den heer J. Brugemann, pastoor der Roomscb-Katholieke gemeente alhier. Heden ochtend werd in de zeer keurig niet groen en bloemen versierde kerk een plech tige hoogmis opgedragen, terwijl door den heer Th. van Noord, kapelaan te 's Graven- hage, een oud-Middelburger, de feestrede werd uitgesproken naar aanleiding van de woorden uit Matth. 6 „Laat toekomen uw rijk." Des middags hield de pastoor receptie ten zijnen huize. Die receptie werd zeer druk be zocht en in een omgeving van heerlijk groen en welriekende, fraai geschikte bloemen wa ren de geschenken tentoongesteld, den beer Brugemann lieden aangeboden. Wij noemen daarvan een prachtige zilver vergulde ciborie, een cadeau der parochianen, vervaardigd door de firma J. van Roosmalen te Utrecht. Heden avond wordt in de versierde zaal van het Vincentiushuis in de Bogardslraal het feest voortgezet. Woensdag morgen is het in het St. Jo zefgesticht op den Burg feest voor de kin deren der bewaarschool en Woensdag middag in het Vincentiushuis voor de leerlingen der R K. school. Onderwijs. De heer C. J. Timmermans, onderwijzer alhier, verwierf diploma voor stenografie Na herhaalde oproeping hebben zich thans voor de betrekking van hoofd voor de school van meer uitgebreid lager onder wijs te Aarden burg nog drie sollicitanten aangemeld, zoodat er nu vijf zijn. RECHTSZAKEN. Arrondisaements-Rechtbank te Middelburg. Een persdelict. lieden had zich voor bovengenoemde rcchl- bank te verantwoorden II. v. D., oud 42 jaar, notaris, geboren te Haarlem en wonende te Hulst. Hem werd ten laste gelegd dat hij op of omstreeks 11 Juni 1910 le Hulst in nom mer 37 van bel in Hulst en omstreken al gemeen verspreide en gelezen weekblad De Volkswil een stuk heeft doen opnemen en drukken, getiteld De aardsche en dc eeuwige rechter en onderteekend „II A van Dalsum." in 'welk stuk bij, beklaagde, doelende op een vroeger tegen hem voor de rechtbank te Middelburg behandelde strafzaak, waarin W. F. Schets, pastoor te St. Jansteen. getuige was geweest, genoemden pastoor Schets opzet telijk heeft bclcedigd met de navolgende woor den „Op het oogenblik dat we dit schrijven weten we niet, hoe de uitspraak zal zijn in onze Strafprocessen voor de Rechtbank van Middelburg. Hoe die uitspraak zal zijn, weieg gen er ons bij neer, omdat, bij veroordeeling ons en bij de uitspraak de Rechtbank zich zelve eert. Maar schande zal altijd zjjn het deel van den klagenden getuige pastoor Schets als een maal de Eeuwige Rechter hem zal vragen Hoe hebt gij bet durven vermeteu om bij hel overvloeiende vat van uwe boosheden nog to voegen het roepen van Mijnen Naam bij het doen eener vabclie getuigenis? God wil den dood des zondaars niet, maar dat hij ziek bekeere en leve." In deze zuak waren twee getuigen gedag vaard, n.l. W F. Schots, pastoor te St. Jansteen, en C. J. Cuijle, drukker te Hulst. Na voorlezing van verschillende stukken werd beklaagde gehoord Ilij bleef bij zijn bekentenis, voor den rech- ter-conimissaris afgelegd. Hij zcide liet bewuste stuk aan den drukker ter plaatsing gegeven Ie hebben. De eerste getuige, pastoor Schets, ver klaarde het stuk in De Volkswil gelezen te hebben, omdat hij gehoord had dat er iets legen hom in stond Door den inhoud verklaarde hij zich belee- digd, eerstens omdat hij genoemd wordl „een val overvloeiende van boosheid" en tweedens omdat hij van valsche getuigenis onder eedc wordt beticht Daarom heeft hij een klacht ingediend bij den officier van justitie. Hij verklaarde verder geen vulschon eed te hebben afgelegd wijl hij nimmer geweien had dat hem de bijnaam van „den blikken werd gegeven. De tweede getuige, de drukker Cuijlo, ver klaarde dal hel stuk hem door beklaagde ter plaatsing is gezonden en m De Volkswil geplaatst is, die algemeen verspreid is De beklaagde verklaarde niet het opzet te hebben gehad tc beleedigen en ook niet bclcedigd te hebben Hij heeft den getuige beschuldigd van meineed, na eerst een klacht bij den officier van justitie te liebbeu ingediend, die niet vervolgd is. Zijn bedoeling is geweest den pastoor, die weldra de eeuwigheid zal ingaan. Ie waar schuwen en hem er toe le brengen zich te bekeeren. Hij verklaarde tot liet schrijven van het artikel gekomen te zijn omdat hij daartoe door de daden van pastoor Schets was ge provoceerd De ambtenaar van bel openbaai ministerie zeide dat het hem wenschelijk voorkomt dat aan het geschrijf van den beklaagde een einde komt en dat hij daarom een strenge straf zou eischeu. Hij vroeg schuldigverklaring van den be klaagde en zijn veroordeeling lot een maand gevangenisstraf. De beklaagde wees er op dat de tegenwoor dige strafzaak verband houdt niel de beide vonnissen van 10 Juui j.l. Wegens deze beide heef! hij zich bij twee verzoekschriften van 29 Juli gewend tot de Koningin e» tot de Tweede Kamer En 'beide vonnissen zijn vernietigd door het Godsgericht dat in het district Hulst is uitgesproken op 28 Juni en door de stem der bevolking, die de boeten heeft belaald waartoe bij was veroordeeld In die beide vonnissen is van invloed geweest een ambtsrapport van burgemeester Van Waesberghe te Hulst, volgens hetwelk beklaagde kou zrjn en volksopruier en be slist te kwader trouw. Doch de houding der bevolking beeft dat ambtsrapporl te niet ge daan. Verder ontkende beklaagde pastoor Schets opzettelijk te hebben bclcedigd. Als iemand op het punt staat in oen water te verdrinken en hem wordt een zwemgordel toegeworpen niet een zeer luide stem, kan dan aan den toewerper van bol redmiddel ten kwade worden geduid, dal hij met zulk een luide stem beeft geroepen? Immers neen. Welnu ook pastoor Schets staat, wegens zijne handelingen met betrekking tot het leven der ziel, op liet punt van verdrinken en nu draagt bet toeroepen van de waarschuwing voor liet woord des eeuwigen Rechters het zelfde karakter als liet luide woord van den toewerper ,van den zwemgordel aan hem die op 't punt staat in de diepte te zinken Dit toonde beklaagde nog nader aan, ook op grond van de slotwoorden van zijn artikel Ik sta hier als beschuldigd van opzettelijke beleediging, zei beklaagde. Door den klagen den getuige is dus erkend dat hij de vorige maal onder eede niet de waarheid heeft gesproken, ,want anders zou liij hebben moeten klagen wegens laster Maar hij wist zeer goed. dal legen beschuldiging van laster bewijs is toegelaten en dal dit bewijs zeer gemak kelijk kan worden geleverd, maar dat voor be leediging niet is toegelaten dc waarheid te bewijzen. Deze houding doet echter vragen waarom de officier niet heeft voldaan aan liet ver zoek pin te onderzoeken wat hem bij brief van 2 Juli door beklaagde is gevraagd Had de officier het gevraagde onderzoek ingesteld, dan zou beklaagde getuige en pastoor Schets beschuldigde zijn. Waarom dat onderzoek niet is ingesteld, weet beklaagde niet, maar wel weet hij dat een rechtsingang tegen pastoor Schels, waar door hij ingevolge ark 165 W v S. geen

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1