MIDDELRDRGSCHE COURANT. 153* Jaargang Dinsdag 2 Augustus. Benoemingen enz. i*. 179 1910. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs Tier kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp. f Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. A d v ertentiën bg abonnememt op voordeelige voorwaarden. Prospectussen daarvan zjjn aan het bureau te bekomen. Advertenties voor het eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur ann het bureau bezorgd zgn. Advortentiën20 ceut per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andore familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel moer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemou Tot ce plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Ngverheid en Geldwezen, is gerechtig hot Algemeen Adverteutie-Bnrenu A. DB LA MAR Az„ N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. De opgaaf van den spoordienst komt in iit nummer voor op de gebruikelijke plaats. MMellrarg 1 Augustus. 3Ir. Van Houten over de Bor- romaens Encycliek. Mr. S. van Houten heelt wederom een staat kundigen Brief in 'tlicht gegeven, die ge heel gewijd is aan de Borromaeus-cucycliek. Dit schrijven van Z. H. den Paus brengt, volgens den oud-minister, de vraag op den voorgrond. ..welke mate van vertrouwen een niet-katholiek in strenggeloovigc katholieken als staatsbestuurders stellen kan." Vroeger, zoo schrijft hij. leidde liet wan trouwen in Papisten in landen met over wegend prptestantsche bevolking tot uitslui ting der katholieken van politiokö rechten. Van de door de Franscho revolutie opgewekte gunstige strooming voor scheiding van Slaat en Kerk is, ook door de katholieken, gebruik gemaakt om aan lallen, zonder onderscheid naar kerkgenootschap, politieke rechten toe te staan, maar het historische wantrouwen had nog het gevolg, dat tot op onze dagen aan katholieken geen of slechts een gering aandeel werd toegekend bij de vorming van een ministerie. Eerst door hel Papo-Kuype- riaansch bondgenootschap is aan de katho lieken een vol aandeel bij de bezetting der ministeriën toegestaan. Deze wijze van handelen onderstelt hij do katholieke titularissen een opvatting van hun beroepsplicht, volkomen onafhankelijk van den invloed van kerkelijke overheden en kerkelijke opvattingen. Anders is zij, van een hoog staatkundig gezichtspunt beschouwd, min stens .onvoorzichtig. Immers als het geloof van eenig mede burger hem verplicht, ongunstig te oord.eelen over de hoofdbeginselen van ons staatsrecht, behooren hem slechts zoodanige onderge schikte stellingen in den Staat toevertrouwd te worden, waarin dit afkeurend oordeel geen invloed van eenige beteekenis op de waarne ming van zijn ambt hebben kan. Dit geldt, voor een ieder, al vindt het in onzen tijd slechts toepassing op socialisten, niet meer op katholieken. Voor ambten, waarin iemand de fundamenten van onzen Staat kan onder mijnen of de hoofdbeginselen van ons volks bestaan tot een doode letter maken, is een bestrijder dier hoofdbeginselen niet. geschikt en behoorde hij zelf zich bona fide niet. ge schikt te rekenen. De schrijver wijst dan in hel: bijzonder op het ambt van Minsiter van Justitie en stelt de vraag of iemand, „die met hart en ziel de katholieke kerkleer is toegedaan, een eer lijk raadgever der kroon kan zijn bij de ver vulling barer bezworen laak lol. bescher ming van de algemeene en bijzondere vrij heid der onderdanen?" De beantwoording van deze vraag Irangt af van het standpunt dat de katholieke kerkelijke overheid inneemt ten aanzien van de hou ding der geloovigen in een gemengden slaat. Paus Leo toonde zich verdraagzaam. Hierna wijst mr. Van Houten, evenals wij deden, op de verdraagzaamheid van Paus Leo en op hel feit dat thans op het Vaticaan niet de geest van den Paus hcerscht. Integendeel gaat van Pius X. en Zijn om geving een geest van onverdraagzaamheid uit als in den tijd der hevigste geloofsgeschillen. Onder de Pauselijke uitingen heeft de ver heerlijking van C'arolus Borromaeus, volstrekt, overigens niets ongewoons, do protcstantscho wereld bijzonder getroffen, Rome handhaaft tegenwoordig binnen de grenzen harer macht in 20e oeuwsche vorm de vervloeking van alle ketters, welke de bisschoppen Op het con cilie van Trente, aan het slot hunner zit tingen, zoo krachtig uitstootten, dat de Dom er van weergalmde, en daar Borromaeus van dat concilie en den daardoor ingeleidcn geloofsstrijd een der hoofdpersonen was. treft juist diens verheerlijking den protestant- schen geest. Bij de tegenwoordig te Rome bovendrijvende richting mag inderdaad wel aan katholieke machthebbers, allereerst aan een katholieken Minister van Justitie, de vraag gedaan worden, of hij bij de beoordeeling van heigeen in ons land in de XXe eeuw door het algemeen welzijn gevorderd wordt, a! dan niet aan den tegenwoordig van Rome uit- gaanden geest onderworpen is. Zoo ja, dan kan hij niet bona fiile raadgever van de Nederlandsehe Kroon zijn.. Zoo neen, mag dan niet van hem gcëischt worden, eens open lijk de grenzen aan te wijzen, tot welke macht en invloed van Pius X over en op hem gaan? De grootste schaduwzijde van het bond genootschap der groepen Kuyper en Lobman met de katholieken is de overmatige invloed tan het katholicisme op de burgerlijke en s ra wetgeving ten gevolge van de bijna voort durende bezetting van het Departement v: Justitie door een katholiek, zonder dat deze katholiek door bekende zelfstandige houding tegenover het kerkelijk gezag bij de vervulling van zijn taak waarborgen geeft, de -(Kroon ten aanzien van wetgevende verbeteringen volgens haren beëedigden plicht van bcscfiei ming van algemeene en bijzondere vrijheid der onderdanen te raden en niet iii den, reeds tegen de hier erkende vrijheid en na tuurlijk dubbel tegen verruiming daarvan ful- mineerenden, geest van Pius X. De Minister Nelissen, die blijkens zijn wets ontwerpen alles door katholieken bril is gelukkig ..van het staatstoncel afgetreden en wij staan ten aanzien van zijn opvolger nog voor een onbekende, in zoover als hij nog een voorbeeld kan blijken te zijn van een bewindsman, die met en door zijn hoogcre plichten wasdom ondergaat en de zaken van iiooger standpunt gaaL bezien. Hij kan als zijn beroepsplicht beschouwen steeds de vraag te stellen, aan welke eischen onze wetten vol doen moeten volgens onze historische en grondwettige traditien als een van eiken be paalden godsdienstvorm onafhankelijker! Staat met gemengde bevolking, op welke vraag het antwoord natuurlijk geheel anders uitvalt, dan op die, welke zijn voorganger zich blijk baar slechts stelde, hoe uit text en toepassing onzer wetten en uit ons volksleven verwij derd kan worden, wat de katholieken hindert. Vervolgens wijst mr. Van Houten op het verkeerde dat de Paus nog steeds een v< tegenwoordiger te 's-Gravenhage heeft en merkt daaromtrent o.a. op Het ministerie Heemskerk nam bij de inter pellatie Van Doorn in beginsel een juist stand punt in, al was de minister Van Swinderen aanvankelijk in den vorm ongelukkig. Wat de Paus gelieft te zeggen of hier in de katho lieke kerken laat zeggen, raakt inderdaad de Nederlandsehe Regeering niet, zoolang bij de handelingen op ons gebied de strafwet niet wordt overtreden. Maar om dit standpunt con sequent te kunnen innemen moet de Ilcgee- ring jhëm hier ook niet uit courtoisie officieelen ^vertegenwoordiger laten, evenmin als izij er zelf een bij hem onderhoudt A'WEËDË KAÏYIEFS* Ingediend is een wetsontwerp tot instelling van een fonds ter verbetering der kustverde diging, tevens lot. wijziging der militiewet. De aanvulling en verbetering wordt ge raamd op f 38.370.000, waarvan f 25.080 000 voor de kustversterkingen en f 13.290.000 voor het 'marinemateriëel. Met het oog op tegenvallers is liet raad zaam geacht hel in do wet vast te leggen maximum-bedrag van het fonds te stellen op f40.000.000. Bij het advies van de eerste afdceling van den raad van defensie zijn twee nota's ge voegd, waarin van het advies afwijkende mee- ningen Zijn nedergelegd. Ren daarvan is van de heeren A. Kool en W. C. J Smit, die zich niet kunnen verec- nigen met .het advies om behalve het fort op Walcheren nog een tweede fort op den Zuidelijken oever van do Wester-Schelde te bouwen. Zij achten het fort op Walcheren volkomen voldoende voor het doel. De uitsluiting te Enschede. De fabrikantenvereniging heeft hot volgend antwoord gezonden aan de gecombineerde be sturen der (werkliedenverenigingen Wij ontvingen uwe letteren 28 dezer en namen nota van de aan het slot daarvan ge dane voorstellen. Met genoegen wordt door ons geconstateerd, dat het aan ons verstrek ken van inlichtingen door werklieden der, firma Menko over hunne grieven thans niet verder door u onmogelijk wordt gemaakt. Ware u drie maanden geleden tot dit besluit gekomen, zoo zoude waarschijnlijk veel leed en schade aan de bevolking onzer stad zijn bespaard gebleven, In verband met dit laatste verklaren wij ons in dit geval, na voldoende door de ar beiders omtrent hunne grieven te zijn inge licht. tot cene bespreking met u bereid. Overigens geeft de inhoud van uw schrijven ons geen aanleiding ons standpunt aange geven in onzen brief van 25 dezer te wijzigen. Onürenl het ontvangen van inlichtingen uwerzijds geven wij u in overweging u tot de firma Menko te wenden. Bij kon. besluit is G. J. de .Tongh, directeur der gemeente werken te Rotterdam, benoemd lot comman deur in de orde van Oranje-Nassan is voor den tijd van één jaar benoemd tot agent der Rijksverzekeringsbank II. J. Ilon- drikse, opzichter 1ste kl. voor liet stoom wezen, te Amsterdam, en is benoemd tot opzichter 2de kl. voor het stoomwezen A. C. Braggaar te Amsterdam. De audiëntie van den Minister van Justitie zal Zaterdag 6 Aug. en 13 Aug. a s. niet plaats hebben. De gewone audiëntie van den Minister Oorlog zal op Donderdag 4 Aug. niet plaats hebben. Uit Stad en Provincie. Ter gelegenheid van den verjaardag van de Koningin-Moeder zal Dinsdag door het garnizoen te Middelburg om 12 uur 'b middags eene groote parade worden gehou den op het Molenwater. De parade wordt gecommandeerd door don kapitein A. B. de Vos en geinBpecteerd door den garnizoens-commandant, de majoor W. H. van Wieringhen Eorski. Het vreemdelingenbezoek alhier was Zondag niet druk. Een boot uit Zierikzec bracht vrjj wat ple- zierreizigers naar onze gemeenteen Vlissingen. Zg kwamen te half tien aan en vertiokken weer om zes uren. Het Zondagavondconcort, dat gisteren in het Schuttershof alhier gegeven werd, was goed bezocht, doch de kermis deed zgn invloed gelden. Het was niet zoo druk als anders. Bet Middelburgscli Muziekkorps had weer voel succes en de twee nieuwe nommers, die werden gegeven, vielen ook zeer in den smaak. De bioscoop-voorstellingen van Alberts frères big ven een druk bezoek trekken en ver dienen dat ook. Het nieuwe programma, Zondag gegeven, was weer zeer mooi. Liefhebbers van sport hebben zeker genoten van de kranige ruiterstukjes der Belgische cavallerie, die op het doek getooverd werden. Zg die gaarne met vreemde landen en de zeden en gewoonten hunner bowonora kennii maken, vonden bevrediging in de toonoelen uit Birma Anderen, die zin voor humor hebben, kregen heel aardige kluchten te aanschouwen. Verder werd te zien gegeven een prachtige filmEen kunstdroom, en een eveneens mooi gekleurde smokkelaarshistorie enz. enz. Een der meeat interessante opnamen v wel die van de overstroomingen in Pargs, de eerste maand van dit jaar. Zeer duidelgk werd een beeld gegeven van den toestand van die dagen in la ville lumière. ZooalB werd aangekondigd zal hedon avond en morgen Dinsdag, te zes uur, een afbeelding worden vertoond van de Passiespelen te Oberam- mergau, opname 1900. In den nacht van Zaterdag op Zondag zgn bg den landbouwer R. op den Seisweg alhier een 20-tal kuikens ontvreemd. De dader zekere H., voerman alhier, een oude bekende der politie, is gearresteerd. De kuikens zgn te zgnen huize in beslag genomen. Uit Vlissingen. De luit, ter zee ie kl. A. J. Breda Kleynen- burg wordt met Augustus te Vlissingen ge plaatst bg den aanbouw van torpedojagers. Bg onderhandsche aanbesteding door het Departement van Marine is aan de Konink- Igke Maatschappg De Schelde de bouw opge dragen van 2 torpedobootjagers van hetzelfde type als Hr Ms Wol] en Fret, die thans bg dezelfde Maatschappg op stapel staan. In den toestand en de ligging van den gestranden Russischen driemastschoener Capella is nog geen verandering gekomen. De berging-maatschappy Gerhng ib steeds bezig schip en lading te bergen. Men schrgft ons uit Domburg: ln tegenstelling met den vorigen koer was Zaterdagavond het bal op het paviljoen druk bezocht. Reeds in den vooravond heerBchte groote opgewektheid onder de dansende kin deren, terwgl ook later door volwassenen vBn de gelegenheid een druk gebruik werd gemaakt. Alles wgst er hier thans op, dat men in het volle seizoen is. De jaardag van H. M. de Koningin-Moeder zat hier ook door de badgasten worden gevierd. In de afgeloopen maand Juli werden op het hulppost- en telegraafkantoor verkocht voor f 792.23 frankeerzegels. Er kwamen aan 9659 brieven en briefkaarten. Behandeld werden 556 telegrammen en 380 telephoongesprekken. Wel een overtuigend bewys voor groote drukte. De schietvereeniging Prins Hendrik te Gap in ge hield van 27—30 Juli een schiet- weóstrgd, uitsluitend voor deelnemers uit Walcheren. De wodstryd werd begunstigd door goed weder en de deelname was druk. Byna alle vereenigingen uit Walcheren kwamen op, slechts drie ontbraken. Ruim 1600 kaarten werden verkocht. ln den korpswedstrgd Marga geweer werden de prgzen gewonnen door Prins Hendrik Veero met 278 p., Prins Hendrik Gapmgo met 258 p., Voor Vaderland en Koningin Vlissingen met 251 p., Soranus Oostkapelle met 249 p. en WiWe/wiinn Koudekerke met 240 p Alleu 25 treffers. In den korpswedstrgd buks waren winners Medioburgum Middelburg met 449 p.. Domburg Domburg met 432 p.. Prins Hendrik Gapingo met 421 p., Souburg Oost- on West-Souburg met 418 p. en Generaal De Wet Middelburg met 415 p. Het eerste korps had 25, de andere hadden 24 treiters. ln den korpswedstrgd cylinder werden de prgzen behaald doorPrins Hendrik Veere met 263 p., Nut en Genoegen Biggekerke met 253 p., Medioburgum Middelburg met 262 pKon. Scherpachuttersvereemging te Vlissiügen met 255 p. en Wilhelmina Koudekerke met 253 p. De twee eerBte vereenigingen hadden 25, de overigen 24 treffers. Verder waren eerBte pryswmuersop de peraoneele baan geweer Marga J. van Malde- gem, Gapinge, 59 pop de vrjje baan Marga J. Wattel, Oostkapelle met 72 p. 2 X 36op de vrge baan buks M. Kleinepier, Biggekerke met 195 p. en op de vrge baan cylinder C. Verhage Gapinge, met 116 p. De eerepryzen van marga geweer violen ten deel aanHeuker, Middelburg, met 58 p., J W. Marcnase, Veere, met 55 p. on J. Wattel' Oostkapelle, met 55 p. Winners van de eereprgzen op buks waren M. Kleinepier, Biggekerke, met 96 p., Elout, Domburg, met 96 p. en W. K. Hering, Mid delburg met 93 p. Het verguld zilveren eerekruis voor den schutter, die het hoogst aantal punten had op drie banen te zamen viel ten deel aan J. W. Marcusse, Veere, met 186 p. De heer C. Koert, burgemeester van Wolphaartsdgk, legde heden het ambt van secretaris, dat hg 17 jaar vervuld heeft, neer. NamenB de burgerg werd hem &1b herinne ring aangeboden een fraaie pendu'e met coupes. Bg dit geschenk was gevoegd een album, bevattende de namen der gevers Dit album, vervaardigd op het atelier van den heer C. W. Dhuy alhier, ia gebonden in zeemkleurig kalfsleder met smaakvol georna- menteerden uit de hand vergulden rand. De hoeken van dezen rand zgn ingelegd met zeegroen ecrasséleder, waarop in goud zgn aangebracht de initialen van den heer Koert. ln 't midden van den band zgn de wapenB van Zeeland en Wolphaartsdgk aangobracht gehouden door een coquetten strik, waarop de datum van overhandiging. Van binnen is het album versierd met ver gulde ornamenten en schutbladen van lichte havannakleurige moiree zgde. De opdracht luidtAan Cornelis Koert, bur gemeester en secretaris der gemeente Wolphaartsdijk, wordt dit huldeblijk uit erkentelijkheid en hooge waardeering door een dankbare burgerij bij het nederleggen van hel secretariaat aangeboden. In die gemeente had Zaterdagmorgen een ernstig ongeluk plsats. De zoon van de wed Vette, landbouwster, geraakte bg het karwgdorschen meteenzgner boenen bekneld tusschen de stang van do ros- en dorechmachine, waardoor dit lichaamsdeel verbryzeld werd. Door het hevige bloedverlies overleed hg tgdens zgn overbrenging naar Middelburg. Door de benoeming van dan heer A Remgnse te Camperland totdykgraat'van den polder Soeiekerke ontstond een vacature in 't college van gezworenen. Ter voorziening daarin is de volgende voor dracht opgemaaktCornelis Maris Mz., Pieter Dieleman en Dingenis Verburg, allen aldnar. De kleinste gemeente, wat zielental be treft, is in onze provincie Serooskerke (S.) met 303 inwoners. De heer D. van Doeaelaar, brievenbesteller te Axel, is met 1 September in gelyke be trekking benoemd te 'b Gravenhage. In de afgeloopen week 24—30 Jnli werden 4982 balen mosselen a 90 Kg. aan de kade te Philippine gelost. Hiervan werden tengevolge van do achaarsohte van het fruit, ook in Belgie, 3842 balen aan geregelde afnemers in Belgie en Frankrgk verzonden tegen fr. 4fr. 6.5 per baal, want tegenwoordig zgn de mosselen puik in kwali teit. Aan Belgische en Hollandscho venters gingen 1575 ton a 60 Kg. tegen f 3—fr. 4 vlug van de hand Hollandsch- en Belgisch mosselzaad werd verhandeld ongeveer 500 ton A fr. 3 Zuiderzee zaad voornamelgk half was ongeveer 1200 ton van 100 Kg. tegen f 0.50 f 0.60. Begunstigd door heerlyk zomerweder werd Zondagmiddag te Aardonburg een festival gegeven, waaraan door 16 muziekge zelschappen uit zeventien Nederlandsehe en Belgische gemeenten werd deelgenomen. Dit festival werd gegeven ter herdenking van het 40-jarig bestaan van het Aardenburg- sche muziekgezelschap en tevens tot inwgding van do nieuwe muziektent. Aan de verschillende gezelschappen werd een zilveren gedenkpenning uitgeroikt, terwgl nog f 102.50 aan prgzen onder de opgekomen gezelschappen werd verloot Een gezelschap uit Maldeghem trok f 2J, die uit Moerkerks en St. Kruis ieder f 17.50, dat vun Seboon- dgke f 12.50, die van Breskens en van Steen- brugge ieder f 10 en die uit St. Margriete en Waterlandkerkje ieder f 7.50. Na afioop van het festival gal het Aarden- burgsch gezelschap nog een concert op de markt, terwgl het feest besloten werd met oen aardig vuurwerk. Het bezoek der gemeente door vreemdelingen was zeer aanzienlgk. Thans meldt men ons dat het paard van den landbouwer L. B. te Aardenburg niet was gestolen, zooals eerst vermoed werd, want bg nader onderzoek is het dier dood in eene sloot gevonden. Zaterdagmiddag ontstond te Sluis doo r het spelen met lucifers door oen zesjarig knaapje brand bg den landbouwer P. Beun Beerens. Een schuurtje brandde totaal afook enkele hooihoopen die daarbg stonden Visscher^j. IV. Wat den handel in en de kwaliteit der mos selen betreft meldt het verslag omtrent den toeBtand der visschergen op de S c h e 1 d o en Zeouwsche Btroomen over 1909 o. a. Door de vorst van einde Deoomber 1908 had de visseherg eenige weken atil gelegen, zoodat de voorraad op de verwaterplaatsen van Bruinis8G geheet was uitgeput. Zoodra de weersgesteldheid dit toeliet ging men om nieuwen voorraaddaarna begon de handel op België, Engeland en Frankrgk. Ook enkele scheepsladingen werden naar Holland gezonden. De prgzen waren echter zeer verschillend, van f 0.80 tot f 2 25 per ton. De kwaliteit van hot Zeeuwsch product was in Januari en Februari nog vry goed. De Zuiderzeesche mosselen waren erg achteruit gegaan, waarvoor dan ook een lagere prgs bedongen kon worden. Ge durende Maart nam de handel geleidelgk af. De kwaliteit ging steeds achteruit; te Ant werpen werd veel zeevisch aangevoerd het gevolg daarvan was dan ook, dat de prgzen steeds daalden, ze liepen in die maand van f 0.60 tot f 1.20enkelen wilden voor dien prgs niet meer leveren, en hielden hun restant leverbare mosselen tot de najaarscampagne. Algemeen genomen was do handel in 't voor jaar 1909 niet bgzonder voordeelig, toch bleef deze sleepende tot einde April, om daarna tot geheelen stilstand te komen. Sommige handelaren hadden toch nog al hun leverbare mosselen verhandeld. De mosselen, die over gebleven waren, verkeerden in zulk een staat, dat ze oneetbaar waren, wgl ze toen melkten. Door de gevallen van cholera in September in Nederland voorkomend, werd de handel zeer benadeeld, vooral was dat het geval met België, wgl dat rgk^de grootste afnemer is weken achtereen kwamen, tengevolge van het onoordeelkundig optreden der Belgische regee ring. geheele ladingen van uit België onver kocht terug, ln de week van 12—18 Sept. kwamen 9 volle en 19 gedeeltelgke ladingen terug, in October toen die groote vrees bg de bevolking wat getemperd was, werd de handel weer wat beter; toch bleef de invloed nog steeds merkbaar. De prgs variëeerde toen van fl tot f2 per ton. November, die zich steeds kenmerkt door een matige verzending, gaf wederom dit jaar hetzelfde verschgnsel. In December was de Handel wat beter, en werd er tamolgk goed verzonden, doch de prgs was iets lager zg variëeerde toen van f 1, tot f 1.50, hoogstens f 1.75. Een geheel overzicht over den handel doet eohter toch zien, dat deze niet met dat batig saldo sluit, als dit gewoonlgk het geval iB. Yerzonden werden van de stations: Bergen op Zoom 1.596.348 Eg., Krnbbondgke 1124, KruiningenYerseke 71.500, Roosendaal 15.527 en Vlake 17.84-1 Kg. Samen 1.702.343 Kg. De stoomvaartmaatschappij Zeeland verzond 112.496 Kg. De Rotterdamsche tramwegmaatschappg ver voerde in de richting Rotterdam 22.735 Kg. en in de richting Steenbergen 11.773 Kg. Wat de oeetervisscherg aangaat wordt ge meld dat het door de instelling van contro leurs mogelgk was in dit jaarverslag voor het

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1