MIDDELRÜRGSGHE COURANT.
TWEEDE BLAD VAN DE
Maandag 6 Juni,
m
*£andbouu)Aromek
FEUILLETON.
De oude Jongejuffrouw.
No 130. 183' Jaargang. 910.
vooral niet voldoende in aanmerking genomen
de hooger reede genoemde riekten die ons
voortdurend bedreigen en, die eenmaal in het
groot optredend, een groot deel van onzen
arbeid, van onze kosten zonder vracht doen
zijn.
Tegen de gewone aardappelziekte, oolrde
aardappelplage genoemd, ia het middel bekend.
Eene volledige besproeiing met Bordeleeache
pap, bouillie bordelaise) kan haar voorkomen.
Wg zeggen voorkomen, wat iets anders is
dan genezen en dat daD ook beteekent, dat de
besproeiing moet geschieden vóór de ziekte
zich vertoont.
Dat wordt te vaak uit het oog verloren.
En wanneer dan tengevolge der te late be
sproeiing de ziekte toch bljjft voortwoekeren,
dan komt men tot de conclusie, dat het
besproeien met Bordeleesche pap tot niets
nut, en dat men het in 't vervolg best laten kan
Deze gevolgtrekking is natuurljjk gebeel
valsoh, want het weinige nat, dat de besproeiing
leverde, ïb geen gevolg van het onvoldoende
van het middel, maar van eene te late toepassing.
De ziekte openbaart zich gewoonlijk in de
laatste dagen van Juni of in 't begin van Juli,
wanneer na regen eenige warme dagen volgen.
Het is daarom zaak de aardappels omstreeks
het midden van Juni te besproeien.
Komen daarna regendagen, die de Borde-
loesche pap afspoelen, dan wordt de besproeiing
nog eens herhaald in de eerste helft van Juli.
De samenstelling van het sproeimiddel is
zeer eenvoudigll/j KG kopervitriool (men
geve de voorkeur aan gemalen) wordt opgelost
in een houten of aarden vat; vooral in geen
zinken emmer of in eenig vat van metaal
evenveel kalk wordt gebluscht en dan aange
lengd tot 10 liters. Bjj deze kalkmelk giet
men het opgeloste kopervitriool, roert alles
goed om en giet er dan in een houten vat,
bjjv. een oud petroleumvat, zooveel water bjj,
dat men ongeveer 100 L heeft.
De besproeiers en de wjjze van besproeien
gaan wjj als bekend voorbjj, doch moeten hier-
bg nog de opmerking maken dat er voorat
moet worden toegezien dat men de Btengels
ook van onder goed raakt en de bladeren
zoowel aan de onder- a's aan de bovenzjjde
besproeid worden. Wij hebben in den aanhef
gesproken van eene volledige besproeing. Zoo'n
beetje blauwen gloed boven op do planton
weert de ziekte niet. De geheele plant moet
bespoten worden.
Ook om deze reden moet de besproeiing
niet te lang worden uitgesteld. Zjjn de planten
wat groot en zjjn zjj wat dicht gepoot, dan
wordt eene behoorljjke, eene volledige en
danrdoor afdoende besproeing zeer beuioeiljjkt
niet alleen, maar vaak belemmerd.
Eene te late besproeiing kan overigens nog
het nadeel leveren, dat de planten bljjven
groeien, wat een doorgroeien van de knollen
tengevolge kan hebben, zoodat er dan van den
oogst ook weinig of niets te recht komt.
Wjj moeten, eer wjj tot de andere ziekten
overgaan, hier nog eene opmerking maken
over vroege aardappels eu mededeelen, hoe
wjj daarmede te werk gaan.
Wjj hebben hierbjj meer in 'fc bjjzonder de
Andijker muisjes op het oog.
Deze aardappels, door ons uit Holland be
trokken, het kan nu een vjjftal jaren geleden
zjjn, en door ons sedert dien tjjd geregeld
voortgeteold, vertoonen nu reeds bloemknop
pen. Doorgaans zjjn zjj rjjp vóór zich in andere
soorten de ziekte voordoet. Zoodra het loof
sporen van rjjpheid vertoont, doen wg daarvan
zooveel Btruikeh mt, dat wjj daarvan een vol
doende hoeveelheid groote planters voor het
volgend jaar kunnen bekomen. Let op het
woord groote 1 Vervolgens maken wjj een kuil
in den grond, leggen dnarin onze planters en
bedekken ze met een voet aardo. Zjj big ven
daarin koel en frisch, tot aan de maand Oc
tober. Dan halen we ze binnen, bewaren ze
vorstvrg, maar ook niet meer, zooveel moge-
ljjk in het volle licht, slechts dekkend wan-
noer vriezend weder dat noodig maakt. Scheuten
worden niet afgetrokken en in 't iaatBt van
Maart of in de eerste helft van April worden
de aardappels met de scheuten uitgeplant.
Tengevolge van de handelwjjze zjjn de aar-
dappols tot nog toe volkomen ziektevrjj ge
bleven, leveren een zeer voldoenden oogst,
komen vroeg en laten wat smaak betreft niets
te wenschen over. Wg gebruiken, dit nog tot
nadere toelichting, de hooger opgegeven be
mesting alleen wordt de hoeveelheid kali iets
grooter genomen, doorgaanB tegen 40 KG per
gemet.
Wjj willen ons thans bezighouden met de
twee overige genoemde ziekten, die dit met
elkander gemeen hebben, dat men het over
de oorzaak dier ziekten nog niet eens is, dat
men daarom ook nog geen afdoend middel
kent ter bcBtrjjding der ziekte en dat men
dus op andere middelen bedacht moet zjjn om
haar te voorkomen
Hierover in een volgend opstel.
Stnkken voor den
gemeenteraad van Middelburg.
Van de firma Den Bouwmeester, BorsiuB
en Van der Lejjé is een verzoek ingekomen
om een stuk grond aan den Blauwendjjk te
koopen voor f 8 per vierkanten meter.
Burg. en Weth. stellep voor den grond te
verkeopen voor f 10 per W3
De commissie van fabncage heeft daartegen
bezwaar met het oog op de diepte van het
terrein, slechts ongeveer 13'/j meter, dat in
koop gevraagd wordt.
Burg. en Weth. wenschen daarom een bepa
ling in het contract op te nemen dat, wanneer
de perceelen door de firma worden verkocht,
tevens de erfpacht van het achterliggend ter
rein tot een diepte van 24 meter moet ver
kocht worden.
De commissie van financiën vereenigt zich
met de opmerkingen van de commissie van
fabricage
De firma Den Bouwmeester, Borsius en Van
Leyé heeft later te kennen gegeven dat zjj
haar verzoek intrekt.
Door Burg. en Weth. wordt aangeboden een
ontwerp beslnit tot wjjziging der gemeente
begrooting voor 1909, waarhjj het eindcjjfer
met f7502 25 wordt vermeerderd.
De oommiBsie van financiën heeft geene
bedenkingen.
Door den chef van do militaire kustwacht
en door den kolonel-commandant van het re
giment-genietroepen ïb aan Burg. en Weth.
aangevraagd om ten behoeve van de militaire
kustwacht op Walcheren eenige werken te
verrichten in de duinen der gemeente onder
Vrouwepolder.
De chef van de militaire kustwacht wenscht
daar een seinmast te plaatsen en de kolonel
der genie een ijzeren gebouwtje ten behoeve
van de telephoon.
Er bestaat hg Burg. en Weth. tegen inwil
liging der verzoeken geen bezwaar en zjj Btellen
voor met den chef van de militaire kustwacht
en don kolonel-commandant van het regimentj
genietroepen overeenkomsten aan te gaan.
Aangezien dit door beide verzoekers werd
gevraagd, hebben Barg. en Weth., natunrlgk
behoudens goedkeuring vun den raad, hun
bereids vergunning gegeven met de noodige
werkzaamheden aan te vangen.
De commiesiën van fabricage en financiën
vereenigen zich met dit voorstel.
Door Burg. en Wetb. is, nu de rgks-concessie
voor don aanleg en de exploitatie van een tram
van Vlissingen naar Middelburg ie verleend
en de werken voltooid zjjn, getracht met de
directie van die trniu een overeenkomst aan te
gaan, waarbjj zjj zioh aan een aantal voor
waarden onderwerpt, die voor de gemeente
van belang zjjn.
De direetenr beeft zich met het concept
vereenigd.
Daarin wordt bepaald dat de SociéléAnonyme
verklaart zich bjj het vernieuwen, herstellen
of exploiteeren van den weg te zullen gedra
gen, naar de bepalingen, door Burg. en Weth.
in het belang van het openbaar verkeer te
stellen.
Ten koste van de Socieiê Anonyme komen
a. de veranderingen en vernieuwing aan
bruggen en andere Gemeentewerken, voor zoo
ver die, ter beoordeeling van Berg. en Wetb.
gebeel of gedeelteljjk een gevolg zjjn van den
aanleg of van de exploitatie van de tramljjn.
b. de werkeD, welke Burg, en Weth. voor
de goede afwatering der straten en wegen in
verband mot den aanleg en de vernieuwing
van de tramljjn noodig oordeelen.
c het verleggen, vernieuwen en onderhoud
der besTutingen en verhardingen van dat
gedeelte der straten en wegen, dat door de
Sociélé Anonyme voor den tramweg in gebruik
is genomen tot 71/, d.M. aan de buitenzjjde
der spoorstaven.
De onder a—c genoemde werken worden
van gemeentewege verricht.
De Soeieté Anonyme is verplicht het bedrag
der doarunnr dnor Rji»o on
stellen kosten volledig to vergoeden en binnen
ééae maand na kennisgeving ten kantore van
den gemeente-ontvanger te betalen.
Tot zekerheid van de nakoming van het
bovenstaande stort de Socie'té Amonyme een
waarborgsom van f 2500 in geld of gelds
waardige papieren, ten genoegen van Burg,
en Wethouders.
Uit deze waarborgen worden alle kosten
verhaald, welke van gemeentewege zjjn ge
maakt ton dienste van de Sociélé Anonyme,
voor zoover die niet binnen den hierboven
bedoelden termjjn van ééne maand zjjn be
taald.
De som moet telkens binnen S dagen na
aanachrjjviDg van Burg. en Weth. door de
Sociéte' Anonyme weder tot f 2500 worden aan
gevuld.
Door de Sociélé Anonyme worden betaald de
meerdere kosten van de bediening der
Langeviele-binnenbrug, veroorzaakt door de
verandering aan de brng ten behoeve van de
electmehe tractie, tot een maximum van t 35
per jaar.
Naar aanleiding van het in handen van
Burg. en Weth. gestelde verzoek van de onaer-
wjjzeressen aan school G om verhooging harer
jaarwedden, zeggen Burg. en Wetb. dat zjj be
houdens twee uitzonderingen verhooging der
jaarwedden billjjk achten.
Burg. en Weth. hebben het oog op de
onderwjjzeressen, behalve die voor teekenen
en handwerken en voor gymnastiek
Als aanvangsjaarwedde komt hnn f1200
'voldoende voor, ook voor de onderwijzeres in
het rekenen, de wiskunde en de kennis der
natuur, de natuurljjke geschiedenis daaronder
niet begrepen.
Die aanvangsjaarwedde zonden zjj willen
^aten stjjgen tot i 1500, met 3- 5-jaarljjbsche
^ierhoogmgen van f100.
J Wat betreft de onderwjjzeres in teekenen en
handwerken en die in gymnastiek, bare jaar-
i wedden van f800 en f300 komen Burg. en
^Weth. voldoende voor. Met het oog evenwel
bp don langdurigen diensttjjd van jnffronw
De Haan en juffrouw Bengel, respectievelijk
23 en 20 jaren, zouden Burg. en Weth. zich
er mede kunnen vereemgen aan deze titula
rissen een persoonlijke toolage van f 100 per
jaar te verleenen.
Wordt deze regeling door den raad aange
nomen, dan zal de jaarwedde van bet hoofd
van school G en de maximum jaarwedde der
onderwijzeressen geljjk zjjn. Volgens art. 4
bedraagt toch de jaarwedde van het hoofd van
school G f 1500, al geniet het tegenwoordige
hoofd f2000. Een volgend hoofd zal dat be
drag niet krjjgen, doch slechts f1500. Deze
verhouding achten Burg. en Wetb. niet juist
Zjj zouden daarom de jaarwedden van het hoofd
van school G willen stellen op f1800. Meer
dere koBten brengt deze verhooging niet met
zich, daar juffrouw Van Sleo f2000 krjjgt.
De gewjjzigde verordening wensohen Burg.
en Weth. in werking te doen treden den 1
Januari 1911.
Indien de verhooging door den raad wordt
aangenomen, zal de vermeerdering f 800 be
dragen.
De commissie van financiën kan zich in
hoofdzaak met dit voorstel vereemgen.
Zjj wjjst er echter op dat mej. Beugel als
onderwjjzeres in de gymnastiek aan andere
scholen reeds f 200 meer gemet dan het
traktement voor die betrekking bedraagt, en
dat meerdere bet karakter van wachtgeld heeft.
Het bomt der commissie billjjk voor dat dat extra
trilt lAmont wordt ma* dorolfdo
som, waarmede bare bezoldiging als onderwjj
zeres aan school G wordt vermeerderd.
Met vermindering van het extra traktement
van juffrouw Beugel kunnon Burg. en Weth.
zich niet vereenigen.
Als een gevolg van bet steedB toenemend
gasverbruik is Burg. en Weth. sedert eenigen
tjjd gebleken, dat de capaciteit van bet bui
zennet der gasleiding nog slechts nauwelijks
voldoende is cm behoorlijke gastoevoer te
doen plaats hebben in verschillende stadsge
deelten.
Het zal noodig zjjn tjjdig maatregelen 4e
nemen om daarin verbetering te brengen.
Dat kan geeohieden door verraiming van
het buizennet, door het opruimen der meest
nauwe buizen, het daarvoor in de plaats bren
gen van wjjdere die liu op andere plaatsen
liggen en het brengen op die plaatsen van
nieuwe zeer wjjde buizen.
Deze verruiming Burg. en Weth. wen
schen daarop den nadruk te leggen houdt
geen verband met de groote uitbreiding van
de gasfabriek of met de oprichting eener elec-
trischo centrale met het oog op vermeerdering
van het gasverbruik, maar is gebiedend nood
zakelijk om, zelfs al bleef van nu aan het
gasverbruik hetzelide, wat niet het geval
ie, want het vermeerdert steeds voldoenden
toevoer te kunnen bljjven geven.
De kosten ervan worden geraamd op f17,100.
Barg. en Weth. Btellen voor daarvoor een
geldleening aan te gaan van f18 000 tegen een
Middelburg 4 Jnni.
VAN ONZEN VASTEN MEDEWERKER.
De Aardappelen
Ondanks het minder aangename en ook min
der gnnstigo weder, dat in de dagon heerschte,
toen do aardappels gepo.t werden, staan deze,
voor zoover wg daarover kunnen oordeelen,
goed. De vrees, die wg hier en daar hoorden
uitspreken, dat vele poters tengevolge van
den kond-natten grond niet zonden ontkiemen
is gelukkig niet bewaarheidakkers met in
het oogloopende open plaatsen hebben wjj
nergens gezien, en klachten over den tegen-
woordigen stand zjjn ons niet ter oore gekomen.
Laat nn intnsschen die goede stand van dit
hoofd voedsel van den Nederlandzcben burger
en werkman niet tot zorgeloosheid voeren, maar
houden wjj steeds in het oog dat deze tegen
woordig geheel onmisbare vrucht bedreigd
wordt door tal van ziekten, die in weinige da
gen de hoop van den planter kunnen .teleur
stellen en den oogst, waarvan wjj nu, bjj het
zien der frissche groene plant, de beBte ver
wachtingen hebben, kannen doen m Blukken.
Wg willen thans een drietal van die ziekten
bespreken nl. de geioone aardappelziekte, de krul-
ziekte, wel waarschgnlgk dezelfde als de blad'
rolziekte, en de kringerigheid.
Vooraf willen wjj opmerken, dat de aard-
appelcultnur in Zeeland over 't algemeen ge
dreven wordt op eene wjjze, die weinig of
gene verbetering behoeft, wat de keuze en
bewerking van don grond, het planten en de
bewerking van de plsnt betreft, tot aan het
tgdstip, waarop de algemeen bekende en ge
vreesde ziekte zich vertoont.
Eene versche bemesting met stalmest wordt
nagenoeg nooit, in ieder geval hoogst zelden
gebruikt; eene bemesting met zoogenaamde
aardappelguano (zwavelzure ammoniak, super -
phosphaat en kali) wordt in sommige deelen
onzer provincie wel toegepast, en ofschoon
men die voordeeligor zon kunnen vervangen,
door zich de drie bestanddeelen elk afzonder
lijk aan te koopen en ze dan te vermengen
of na elkander uit te strooien100 KG
zwavelznren ammoniak, 200 KG snperphosphaat
14o/o en 25 KG patentkali van'26 0/0 per gemet,
kan ook hot gebruik van die zoogenaamde
guano niet anders dan voordeelig op de ont
wikkeling en den smaak van den aardappel
werken.
Oveial worden de knollen geplant in rjjen,
't zjj met de spa of met den ploegzoodra de
aardappelplant zich vertoont, wordt het land
gekapt, geschoffeld, of met een handploegje
opengemaakt, om de warmte beter in den
grond te laten dringen en bet onkruid te ver
nietigen naderhand worden ze aangeaard
eene bewerking, die aanbeveling verdient om
de hoog groeiende knollen te beschermen tegen
groen worden, den grond weder los en toe
gankelijk te maken voor de lucht en tevens
het weder bovengekomen onkruid te dooden,
terwjjl zjj daarbjj de gelegenheid geeft om waar
men zulks verlangt, eene navruchc tusschen
de aardappelrjjen te plantenten elotte worden
de planten nog een paar maal gewied.
Dat alles mag goed, zelfs zeer goed genoemd
worden, maarhet is nog niet voldoende
Waar het Fransch
van ""r' ^/r
JEAN JtTÊEIEN
De hoogere officieren kwamen geregeld eten
in het Hotel de France, bij Brocheta/ifs, een
uitstekenden kok, zonder twijfel de beste in
de stad. Maar de nieuw aangekomene, ma
joor Murveil, gaf heel weinig om de keurig
heid der gerechten, .daar een maagziekte hem
tot een vrij streng dieet dwong. liet huis
scheen trouwens niet veel te verschillen van
de andere restaurants waarvan hij de dage-
lijksche vergiftiging had ondergaan in zijn
talrijke garnizoens. Hij verafschuwde ze allen.
En de verplichting om zijn maaltijden in een
restaurant te gebruiken, was hem zoo on
dragelijk geworden, dat hij, om die reden
alleen, betreurde niet getrouwd te zijn.
Altijd dezelfde vestibule waar men zich
stoot aan koffers en valiezen, of aanbotst te-1
gen Jiaastige handelsreizigers, altijd dezelfde
spotvogels met schijnheilige en gladde gezich
ten, altijd hot zelfde witte, met goud afgezette
salon, gereserveerd voor de hoeren officieren,
en altijd in het kantoortje een kassierster.
Maar deze hier, van het Hotel de France
maakte toch misbruik van het reclit dier da
mes van vertrouwen om oen norsch uiterlijk
te hebben, en slechts de overblijfselen van
een betwijfelbare schoonheid te bezitten. Mur
veil maakte in zichzelf de opmerking dat zij
zonder vrees of hoop gedurende tal van jaren
met hem op een onbewoond eiland kon wonen.
De hotelier, met een glimlach op do lip
pen, kwam zijn nieuwen gast begroeten.' Hij
verzekerde hem van zijn diepe genegenheid
voor het legerhij liad bij de zouaven ge
diend, een campagne meegemaakt, en
„Goed I goed 1" viel de majoor hem in
de rede.
En, toen op een toon, die striemde en geen
tegenspraak veroorloofde
„Omdat u gediend hebt, kunt u mij nu
het diner opdienen. Het is tjjd. Geen uien,
geen knoflook, on vooral geen sjalottes."
De tafel schoen hem .tamelijk zindelijk ge
dekt, met helder linnen, de borden op een rij.
Ongelukkig ,was oen vlieg, die ongetwijfeld
gestikt (ivas in de warmte, op zijn servet
gevallen. Murveil kon een plotselinge bewe
ging van afschuw niet onderdrukken, maar
hij gebruikte geen van die krachttermen,
waartoe zoo vaak militairen gebracht worden
door him verontwaardiging. Zeer koel, zeer
kalm riep hij den kellner, wees hem op het
lijk van het diertje, dat de kellner zich haastte
tusschen twee vingers weg te nemen.
„En nu," zei de majoor, „ga je handen
wasschen, en breng me een andere servet."
De onthutste kellner, die door de heeren
officieren familiair Eugène werd genoemd, en
tegenover wien zij zich wel eens veroorloof
den een grapje te maken, keek hem aan, maar
bemerkte snel, dat die lange soldaat, dun en
recht als zijn sabel, heelemaal geen plan had
om te lachen.
Het tanige gelaat mei uitspringende been
deren (droeg in zijn forscho trekken een
onwrikbare energie, wat nog versterkt werd
door twee zwarte, zeer levendige oogon en
een snor niet opwaarts gedraaide punten.
Eugène ging zijn handen wasschen, en
kwam vervolgens aan de cai-sse om een nieuwe
servet te vragen, cn de historie van de vlieg
te vertellen.
„Nou, juffrouw," besloot hij, „denkt u
ook niet dat die magere lat een kwaie zal
zijn?"
Door een' zeer onaangenamen samenloop van
omstandigheden kwamen de andere majoors,
die in het hotel aten, dien eersten dag niet
ze dineerden bij families. Murveil zag daarin
een ernstig gemis aan goede kameraadschap,
een soort van betooging, opzettelijk of niet,
om hem te (loon voelen dat hij de ouderdoms-
grens naderde, nooit een galon meer zou
krijgen, en dat men zich niet veel aan hem
gelegen liet liggen. Bij de ontstemming over
dat oud-worden voegde zich de bitterheid
zonder roem, een loopbaan to zien eindigen
die hij zich zoo roemrijk had gedroomd. Hij
redeneerde zich zelf wel voor, dat hij zijn
plicht had gedaan, stiptelijk zijn vollen plicht
maar die ijdele gewetensvoldoening belette
hem niet om buiten den dienst, alle wraak
zucht te laten uitbreken van een verbitterd
karakter.
Maar daar hij behoorde tot de categorie
van officieren die meenen, dat hel gezag
geen behoefte heeft aan schreeuwen of boos
worden, en dat het voldoende is om te be
velen, en juist te weten wat men wil, en dat
dan op een nauwkeurige, gebiedende manier
te zeggen, formuleerde hij zijn oischcn kalm,
met een stipte correctheid.
Eugène werd er zoo wanhopig door dat hij
weigerde langer dien „onliebbelijken soldaat"
te bedienen I Te vergeefs zei de kassierster
hem dat de majoor nog niet gewend was
aan de gewoonten van het huis ,- dat, als de
andere officieren er waren geweest, hij hem
zeker geen standjes zou hebben gegevendat
hjj in ieder geval geduld moest hebben en
niet boos moest worden op den majoor we
gens een voorbijgaande booze luim
maar Eugène wilde nergens van hooren. Mile.
Honorine, zoo heette de caissière, kwam uit
haar kantoortje, en ging naar hot officieren
salon om de zaken op orde te brengen. Had
de nieuwe gast zich te beklagen over hel
menu of over de bediening?
„Neen madame," antwoordde Murveil
ontwijkend, er niet van houdend een gesprek
te beginnen.
„Mademoiselle," verbeterde de caissière.
.Ik vraag u pardon, mademoiselle, ik
kon niet veronderstellen toen ik u zag, dat
men u die hulde onthouden heeft. Neen, ma
demoiselle, ik klaag niet over het menu, dat
hetzelfde is als aan alle officierentafels/
cn dc bediening is precies dezelfde als elders.
Ik hecht er echter aan om het personeel van
den eersten dag op de hoogte van mijn ge
woonten te stellen, want ik wensch mij niet
naar do hunne te schikken."
De laatste woorden werden op een scher
pen, bijtendon toon uitgesprokenmademoi
selle Honorine antwoordde eenigszins zuur
„Wij hebben collega's van u tevreden
gesteld, die zenuwlijders of maaglijders wa
ren, of eon of andere manie hadden, of aan
andere buitensporigheden leden. We zullen
dus er ook wel in slagen u tevreden te stel
len, die aan niets van dat alles lijdt."
„Hoe weet u dat, mademoiselle?"
„Dat heb ik dadelijk verondersteld toen
ik u zag."
Slot volgt).
