IIIDDELBURGSCHE C0UR41*.
H-, 130
133* Jaargang.
Maandag
<3 Juni.
Middelburg 4 Juni.
Zeeuwsche Omtrekken.
Kameroverzicht.
Uit Stad en Provincie.
Onderwijs.
BUITENLAND*
1010.
Doï3 oouraai vsraikijm da gelijks, mot uitzondering rsn Zoi- en Feeatdusen.
per kwart*»!, zoowel voor Middelburg na voor allo plattsen in Kedariand frame pp. f
Afzonderlijke nummers kosten 6 eonf.
Advertautiën by abonnement op voordeelige voorwaarde»
Prospectussen daarvan ïjjn san het bureau te bekomen.
\a verten tién roor het eerstvolgende nummer moeten de» middags Tóór één u ar
aan het bnrean bosorgd ïjjn
AdvertentiSn i 2(l cent psr regeL Bij si ornement voel Ingor. Geboorte», dood» en
la andtjte familiebsricliten en Binkbetuigingen van 1—7 rege a f 1.50; elke regel most
10 coat, Booluaea 40 oaat per zegel. Groote lettor» nu; de plust», die tij innen on,
Tot de plaatsing van achortortiën cn reclame»
Uudel, Njjvorheid o» Gddweien. ie gerechtigd het Alge
NAB An., R.S Vocibi»rjjw»l 96B, Anigterdwtti
nfkom»tig wit Zor :t.»d, botrrfffcd'
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
In onze jongst© Zeeuwsche Om
trekken men zie ons nommer van
Maandag 16 Mei deden wij een aanha
ling nit hot verslag der Z u i d - B e v e-
landsehe "V oreeniging Het Groene Kruis
waarin gewezen wordt op slechte hygiëni
sche toestanden in verschillende gemeenten
van dat deel van Zeeland.
Dit gaf ons aanleiding tot de vraag of
de betrokken Gezondheidscommissies met
dit alles onbekend zijn en of van haro zijde
niets gedaan wordt om die Bleohte toestan
den te verbeteren.
Wij deden die vraag, niet uit twijfel aan
de werkzaamheid, aan de voortvarendheid
van die commissies, maar om in 't open
baar een officieele bevestiging te verkrijgen
van onze overtuiging dat zjj wel degelijk
van die toestanden op de hoogte zijn,
daaraan hunne aandacht wijden en, zooveel
zij daartoe bij machte zijn, zich beijveren,
om verbetering te verkrijgen.
Die bevestiging iB tot ons gekomen in
den vorm van drie verslagen, uitgebracht
door do Gezondheidscommissie die haar
zetel te Kruiningon heeft.
Zij loopon over de jaren 1907, 1908 en
1909, en daaruit bleek obb dat door die
commissie herhaaldelijk de gemeentebesturen
gewozon werd op zeer veel dat de alge-
nieene gezondheid benadeelt, op slechten
afvoer van huishoudwater uit de woningen,
Op verzamelingen van mest, afval en vuil
in do onmiddellijke nabijheid daarvan, op
onreine slooten, op misstanden in de volks
huisvesting en op zoovele andere toestanden
die dringend verbetering eischen.
Zij kweet zich met ijver van haar taak;
ook waar het gold hot onderzoek van
levens- en genotmiddelen.
Haar optreden had wel hier en daar
belangrijke verbeteringen tengevolge maar
nog voel bleef te wonsohen over.
Dit laatste mag echter allerminst geweten
worden aan haar activiteit; zij toch laat
niet na do gemeentebesturen te wijzen op
de noodzakelijkheid van vele veranderingen.
Het is ons een genoegen dit te kunnen
vermelden en door onze vraag daartoe aan
leiding te hebben gegeven.
a
Een onzer medeworkers heeft iets op
het hart dat hij wilde brengen onder de
oogen der Gezondheidscommissie te Goes
Wat hij ous aohrijft, kan ook wel elders
ter harte worden genomen.
Hij wjjst er op dat tegenwoordig diphthe
ritic in genoemde gemeente veel voorkomt,
ja er schier doorloopend heerscht, offieieuB
of officieel.
In 1908 kwamen niet minder dan 21, in
1909 11 On in 1910 tot en met 24 Mei
reeds 17 gevallen dier ziekte voor.
Hij wil gaarne aannemen dat het vinden
van de besmettingshaarden ontzaglijk moei
lijk is en dat hierin voor een deel de oor
zaak gelegen is van het blijven voortwoe
keren der ziekte.
Blijkbaar moet de wetenschap zich voor-
loopig bepalen tot het toepassen van maat
regelen om de verspreiding der besmetting
uit do gezinnen, waar do ziekte is gecon
stateerd, tegen te gaan.
Daarom is het van het grootste gewicht
dat nauwlettond toegezien wordt op de
uitvoering van do bij de betrekkelijke wet
voorgeschreven maatregelen.
En nu wil het hem voorkomen dat daar
aan niet altijd voldoende de hand wordt
gehoudon of wel dat met die bepalingen
de hand gelicht wordt.
In de eerste plaats dient z. i. het iu art.
20 der wet op do besmettelijke ziekten
bedoelde „briefje", vermeldende den naam
der ziekte, op do meest voor het publiek
zichtbare, in het oog vallende plaats aan
de woning aangeplakt te worden.
Dit laat, o. a. bij neringdoenden, wel
eens te wenschen over, uit vrees voor
geldelijk Badeel in het bedrijf, en bij hen
komt om dezelfde reden zelfs het verhei
melijken en verzwijgen van besmettelijke
ziekten meermalen voor.
Daartegen kan en moet, dunkt hem,
gewaakt worden. Wordt de wet goed toe
gepast, dan zou z. i. de verspreiding der
bovengenoemde ziekte worden beteugeld.
In de wet wordt bepaald dat bewoners
van huizen of vaartuigen, waarin een be
smettelijke ziekte heBrscht, geen scholen
mogen bezoeken dan nadat de ziekte ge
weken is.
Dat is zeker een uitstekonde maatregel,
maar de besmetting kan ook op andore
wijze worden overgebracht.
Huisgenooten van lijders aan besmette
lijke ziekten vervullen veelal op de gewone
wijze hun beroepsbezigheden op kantoor of
iu werkplaats, bezoeken vergaderingen en
komen op verschillende wjjzon in aanraking
met het publiek.
Zou bet vraagt de schrijver niet
op den weg dor gezondheidscommissies
liggen om te trachten deze leemte in de
wet aaDgevnld to krijgen of langs den weg
der waarechuwing hoofden van gezinnen
aan te sporen om, wanneer zich daarin een
besmettelijke ziekte voordoet, den patient
in een ziekenhuis te doen opnemen of,
wanneer daartegen bezwaar liestaal, zich
en de andere leden van het gezin te ont
houden van het verriohten van werkzaam
heden buitenshuis, vooral in woningen, werk
plaatsen en kantoren, en van het bijwonen
van openbare bijeenkomsten.
Naar zijne meouing zou, kon in boven
bedoelden geest gehandeld worden, de
voortwoekering van besmettelijke ziekten
zoo niet geheel dan toch voor een groot
deel worden tegengegaan.
In verband hiermee herinnert onze mede
werker aan de gelegenheid die er voor
winkeliers bestaat om zich door verzekering
tegen .chad© in hun bedrijf, uit derge
lijke ziektegevallen voortvloeiende, te
vrijwarenen oppert hij tevens de vraag
of in deze coöperatie ook voor hen soms
gewenseht kan zijn.
"Wellicht zijn vereenigingon al9 Handels
belang aangewezen om stappen in die rich
ting te doen.
Zitting van Vrydag,
Zooals bekend, bestaat hot voornemen om
het gebouw het Arsenaal, te Amsterdam, aan
de Vereeniging Beurs van den Diamanthandel
te verkoopen.
Deze zaak hoeft nu boden in de Kamer
«gediend."
Het was een echte Amaterdamsohe quaestie,
waarover dus door de Amsterdammers lang
en breed werd gesproken.
De meesten waren er vóór. Do heer Hubrecht
zeurde bjjna een uur lan», daarbjj zoo gewich
tig en geheimzinnig doende als ware het een
staatszaak van bet uiterste belang. Hp was
er vóór, evenals de heeren De Vlugt, Snoeck-
Henckemans en Van Hamel. Tegen waren de
heeren Vlieger en De Stuers.
Laatstgenoemde op zyn gewone manier
»Styi-De Stuers."
Wèl geestig, amusant en onderhoudend,
maar dikwyla ook zóó venjjnig on persoonlek,
dat het geheele gehoor er van stond te kg ken.
Ry deed een woedenden aanval op den
ambtenaar, die den Minister van advies had
gediend. Deze ambtenaar had «feiten ver
draaid" en «leugonB verkocht" hg had Z.Ex.
«bedrogen" de Memorio van Toelichting wus
een «aaneenschakeling van onwaarheden." In
dien trant ging dat een kwartier lang door.
Wel is waar bad de hoer De Stuers geljjk.
By toonde hot met do stukken aan maar
toch ging hg wel wat al te ver, door dezen
ambtenaar, die zich niet verdedigen kon, zoo
te pakken te nemen.
Begrijpelijk dan ook het protest èn van den
heer Goouoan Borgesins èn van den Minister
van Oorlog, en de vermaning van don voor
zitter. Ter beoordeeling van de argumenten»
in de Memorie van Toelichting genoemd,
waren die opmerkingen van porBoonlyken aard
totaal overbodig. Zyn strijdlustige natuur was
den heer De Stuers echter den baas af, zooals
meer het geval is, wannoer er iets staat te
gebeuren, dat niet naar zyn zin is.
Het Arsenaal was volgens hem een gebouw,
dat monumentale waarde heeft en behouden
moest blyven.
Dinsdag a. s. komt de Minister aan het
woord en zal in deze zuiver Am»terdamacho
quaestie een beslissing vallen.
Alsdan zal er ook gestemd worden over eon
conclusie op een request van een postambte
naar, die wegens lichaamsgebreken schade
vergoeding vraagt. Do conclusie luidt afwyzond,
maar de heer HeUdingen vond dat. hoewol
do man «niet onbillyk wan behandeld, hjj toch
niet die mate van billijkheid had ondervonden,
waarop by recht had."
Zou de heer Helsdingen maar niet voor
stellen, om alle gepensionneerden, die «billjjk
behandeld zyn," maar niet «die mate van
•billjjkhoid ondervonden hebben, waarop zjj
Tecfat hebben", uit te noodigen bun requesten
by de Kamer in te dienen
En ze dan een douceurtje toe te geven
Minister Regoufc en de heer Van Hamel be
streden natuurlyk dit dwaze standpunt. Dins
dag a. zal over de conclusie gestemd worden.
De Kamer was onvoltallig. Vele heeren waren
dadelyk na het teekenen der presentielijst
weder weggeloopen.
Door de vereeniging Handelsbelang a l
h i o r is voor de aanstaande verkiezing voor een
lid van de kamer van koophandel candidaat
gesteld de heer C. A. Schulte, die deze candi-
datuur heeft aangenomen.
Ter aanvulling van ons verslag betreffende
do Donderdagavond te Middelburg ge
houden vergadering van de Vereeniging tot instand
houding van oude gebouwen, deelt men ons mode
dat besloten is het verslag van den secretaris
omtrent hetgeen de Vereeniging in den kor
ten tyd van haar bestaan heeft verricht te
doen drukken on met et,u Vyst der leden aan
deze rond te zenden 9n den thans voltooiden
inventaris van Middefbnrg's onde gevels met-
tertyd onder bovoegd toezicht uit te gevon,
zooals we reeds meldden, geïllustreerd en in
denzelfdon geest zooals dit te Haarletn en te
Leiden is geschied.
Uit Vlissingen
De reserve-sergeant Zanino van het 4e
bataljon, gedetacheerd by de militaire-school-
compagnie te Amersfoort, is geslaagd voor den
rang van vaandrig.
Van de 107 te Vlissingen ingedeelde milioien-
viermaanders, waren er slechts drie in het
bezit van een getuigschrift van militaire be
kwaamheid.
Do kiesvereeniging De Grondwet, afdeeling
VIiBBingen van den Bond van Irije Liberalen
besloot in de Donderdag door haar gehouden
algemeene vergadering, goen candidaten te
stellen voor de a. b. verkiezing van leden voor
de Provinciale Staten en zich om princi-
pieele redenen te onthouden van eenige
aanbeveling, hoewel de candidaten, van vrij
zinnig democratische zyde gesteld, haar zeer
sympathiek waren. 17. Ct.
Nu door den op 28 Juni a. s. voorgenomen
automobieltocht van Woenadrecht naar Mid
delburg over den Scheldedam bet bewjjs zal
worden geleverd dat er over dien dam gereden
kan worden, heeft de Kamer van Koophandel
en Fabrieken te Bergen-op-Zoom besloten
zich in verbinding te stellen met de Vereeni
ging Vlissingen vooruit, teneinde gezamenlijk
or by den Minister van Waterstaat op aan te
dringen dat door hem maatregelen worden ge
nomen opdat door de Staataspoorwegmnat*
ahappy niet langer een weg voor het algemeen
verkeor gesloten worde gehouden, die voor dat
verkeer onmisbaar wordt beschouwd.
Mot ingang van 16 Juni is benoemd tot
oommieB der directe belastingen te Rucphon
(N. B.) de heer J. de Witte Pz. to K o u d o fe!e r k e
De nieuwe burgemeester van Z i e r k-
zee, mr. D. van dor Vliet, zal Woensdag in
eene buitengewone gemeenteraadszitting geïn
stalleerd worden.
Door de liberale kiesvereeniging te N e u
z o n is met algemeeDo stommen aangenomen
het reeds medegedeelde voorstel van het
centraal bestuur om voor de a s. verkiezing
voor de Prov. Staten op 7 Juni twee candidaten
te stellen. Als zoodanig werden gekozen de
heeren Ph. J. van Dixboorn, te Axel en P. J.
Wortman, te Zaamslag, die de candidatuur
aanvaardden.
Tot lid van den raad te G r o e d e is by
herstemming gekozen de heer J. de Vlieger
met 202 stemmen.
Op den beer J. B. Becu waren er 154 uit
gebracht.
Vier briefjes waren van onwaarde
Van de 397 kiezers brachten er 360 hun
stem nit.
Bij kon. besluit is voor het tjjdvak van
1 September 1910 tot en met 31 Augustus
1911 benoemd tot leeruur in de wiskunde uun
de R. H. B. S. te M i d d e 1 b u r g dr G van
Hasselt te Utrecht.
Vrydag is door den raad van Bier
vliet tegen 1 Juli eervol ontslag verleend
aan mej. W. A. de VxieB als onderwjjzeres aan
de Drieweegsche school, wegens haar benoeming
te Hooge Zwaluwe, en werd tot onderwyzer
aan die school benoemd de heer J.J. Vogelaar
te BiQrvliet, de eonige sollicitant.
Te Purmerend iB tut onder wyzer met
acte Fransch benoemd de heer A. Beerens, die
reodB 15 jaar in geljjko betrekking aan school
A te SluiB werkzaam is.
RECHTSZAKEN.
Door J. F. K, commissaris van den Prov.
stoombootdienst te Neuzen, is hooger beroep
aangoteekend tegen het vonnis der rechtbank
alhier van 27 Mei 11., waarby hy wegens
wederspannigbeid, etnig lichamelyk letsel
tengevolge hebbende, is veroordeeld tot 14
dagen gevangenisstraf.
Kantongerecht te Middelburg.
Heden (Zaterdag) zyn veroordeeld wegens
het een trolcdier los en onbeheerd laten staan
A, C., Middelburg, tot t 0.50 b. s. ld. h.
het zoeken naar eieren van waterwild W. d
V., Vtouwepolder, tot f 2 b. i, 2 d. L; het
spelen met kaartenH. R. van R.. A. L. van
R., beiden Vlissingen, ieder tot f 1 b. b. 1
w. t.J d N., VliBsingen, tot f 1.50 b. s. 1
d. b.C. M Vlissingen, tot f 1 b. s. 1 w t.
overtreding der vogelwetS. v. d. E.. Sou
burg, tot f2 b. s. 14 d. t.het noodelnoB
schreeuwen op straatA. F. 9. J., Middel
burg, tot f 1 b. s. 1 d. h. j overtreding motor
en rywielwet: W. W., Souburg, tot f 2 b. s.
2 d. h.het fietsen zonder lichtP. P., Gryps-
kerke, 1 B., Nieuw en St. Joosland, P. J. van
PH. F. M., beiden Middelburg, ieder tot
f 3 b. 8. 2 d, h.; J. C. van S., Souburg, 3. F.,
Middelburg, ieder tot f 1 b. s. 1 w. t.het fietsen
over een klinkerpad P. L., Koudekerke, A. W.,
Veere, ieder tot f 1 b. s. 1 d. b.. het een paard
ter bewaking toevertrouwen aan een persoon
benoden 16 jaar: A. A„ Middelburg, tot f 1
b. s. 1 d. h.j Let fietsen over een wandelweg
jkvrouw R. J. C. B., hvr. van jkheer C. J. van
A. B., C. O., jkheer A E. B. allen Middelburg,
ieder tot i' 1 b s. 1 d. h.; het vervoeren van
bloedende ingewanden anders dan in gesloten
bakken: J. R, Vlissingen tot f 2 b, s. 1 d.h.;
het loopen over verboden grondM. J. S
Vlissingen, W. L. P. 3., M. J. A., beiden Sou
burg, ieder tot f 2 b. s. 2 d. b.j A. TVrou
wepolder, tot f 1 b. s. 1 d. hhet plaats
nemen op een hondenkar: D. L. Ritthem A
B., Souburg, ieder tot i 2 b. 9 2d. b,; C. M.,
St. Lanrens, tot f 1 b. s. 1 d. hhet een waak
hond los op straat laten loopenJ.PJ. C.v.d.W
beiden Vlissingen, ieder tot f 1 b. b 1. d. h.;
overtreding der cuelkverordening van Vlissin
gen P. A. L., Vlissingen, tot t 2 b. a. 1. d h.;
het op een verboden plaats harder dan Btap-
voots rjjdenJ van W., Middelburg, tot f 1
b. s 1 d. h.; J. K., Sl. Lanrens, tot f 0.50 b.
s. 1 d. b.; het wateren buiten de bakkaen
M. v. HMiddelburg, tot f 1 b. s. 1 d h.;
W. van O., Middelburg, tot f 0 50 b. s. 1 d. h
DachtruoioerJ J. W.. Middelburg, tot f 2 b
s. 2 d. b.; en dronkenschap P. van V., 1. F.,
L. P. E. v. U., allen Vlissingen, C. M. G.,
Middelburg, ieder tot f 2 b. s. 2 d. hD. R.,
VliBsingen, tot i 3 b. s. 2 d. hJ. F. E V.,
Vlissingen, tot f 5 b. a. '3 b.
De knechting van Finland
Vrijdag is in de Doema het debat geopend
van de nu al beruchte Finsche wet, die,
zooals men weet, ten doel beeft de verhou
ding van bet rrjk en het grootvorstendom
op wetgevend gebied opnieuw te regelen en
in werkelijkheid hierop neerkomt dat de zelf
standige positie van Finland meer en meer
zal verdwijnen.
De opgewondenheid Vrydag onder de Doema-
leden bewees ten overvloede welk een hooge
belangen hier bp het spel staan. Ook de
publieke tribunes waren propvol. Een groot
aantal senatoren en staatsraden, en ook de
gouverneur-generaal van Finland woonden de
vergadering bij
Na voorlezing van het commissie-rapport,
word het voorstel gedaan de behandeling der
wet dringend te verklaren.
De kadcl Miljoekof bestreed die urgoiit-
verklaring, die een gebrek aan staalkundig
rechtsbewustzijn by do meerderheid verried lig
zwoer het IIuis om bij de beslissing over bet
lot van het Finsche volk niet ook nog hui
chelarij bij het geweld te voegen. En hij be
sloot niet de woorden „Richt u ten gronde
als ge wiltde kadettenparty doet niet mee."
Zyn protest hielp echter niet
Met 186 tegen 120 stemmen werd de
urgentie goedgekeurd, en loen begon hel
debat
De socialist Gegclsjkory betoogde dat er
een historische misdaad wordt overwogen,
en verweet aan de derde Doema dat zij do
oorlogsvlag geliesclicn heeft legen de Polen,
de Mohatncdanon, do Finnon en alle andere
vreemde elementen, ten einde de aandacht
af te loiden van. de de politieke en socïalo
noodon van bot Russische volk.
Zonder toestemming van den Finschen
Landdag kunnen do Finsche grondwetten niet
herzien worden.
De Octobrisl Anzep zei dat de West Euro-
pcesche geleerden, zonder nut, uit een staat
kundige taaie van de Russische regeering een
juridische aanklacht afleidden (bijval in het
centrum en rechts). De wet is een staatkun
dige noodzakelijkheid De liefdoenerij tegen
de grenslanden moet ophouden. Aan den ad
deren kant moet men de Russificeering 'riitë
laten, en het nationale streven beschermen,
zoolang dal niet in tegenspraak komt met bet
rijksbelang.
Van de uilerste rechterzijde (ontwikkelde
Samyslofski diezelfde denkbeelden Sn nog
sterker bewoordingen Hij betoogde dal Fin
land de veiligheid van bel Rijk bedreigt.
Daartegen moet worden gewaakt door de
wetgeving en zoo noodig door kracht van
wapens.
Vandaag voortzetting van hel debat,
De encycliek van den Pans.
De meeste Duilscho bladen zyn nog niet
bekomen van hun verontwaardiging over de
manier waarop de Paus zich lieeft uitgelaten
over de Hervorming, en de Tagliche Rund
schau vraagt of de koning van Pruisen, wiens
voorouders pp zoo'n kwelscnde manier zijn
beleedigd, >iog langer door een gevolmach
tigde zijn hulde zal laten brengen aan den
Paus.
En andere bladen vragen hoe lang nu nog
op politiek gebied door protestanten zal wor
den (samengewerkt inet de aanhangers van
iemand die zich zoo kras over hen uitlaai.
De meeste bladen zijn echter tevens zoo
nuchter gestemd dat ze niet rekenen op een
verandering En cigcnlyk is door hun be
schouwingen heen de meening melkbaar, dat
men de woorden van den Paus niet te ernstig
moet opvatten
De katholieke Duitsche pers bepaalt zich
er feitelijk toe de vertaling van liet pauselyk
stuk te verbeteren in sommige van de meest
krasse termen. Maar ook in de door haar
gegeven lezing blijft er nog genoog over om
veel ergernis te wekken, als men zich ei'
aan wil orgeron.
De Kölnische Zeil.uiig beschouwt dc zaak
zeel' typisch, on spoort de Proteslantsche
bladen aan. hun, overigens rechtmatigcn, toorn
over de onwaardige taal van de laatste ency
cliek van den paus te bedwingen. Ten eerst©
hecht men er tegenwoordig in de polemiek
niet meer aan, elkaar met sterke woorden te
overtroeven, en ten an cl pre is het zaak, de
pers van liet centrum geen voorwendsel te
verschaffen, bel katholieke volk diets te ma
ken, dat er een anli-rooinschc politiek gaande
is. Dat zou koren op den Centrumsmolen we
zen. Bij oen verkiezing kon het katholieke
volk weer onder de leuze, dat de kerk in
gevaar is. verzameld worden.
Behalve over dc Hervorming hoeft de Paus
liet ook over de moderne beweging en het
zijn vooral die beschouwingen welke in Frank
rijk hot meest de aandacht trokken. En waar
schijnlijk ook in veel Duitsche katholiek»
kringen.
De Paus verzet zich even krachtig als
vroeger tegen de illusie dat de Kerk zich
ooit vriendschappelijk zou kunnen veroenigen
met de leerstellingen van deze eeuw.
„Het is noodig," schrijft de Paus, „oin de
heilige doctrines te stellen tegenover den gist
van de kotterscho verdorvenheid, die, als ze
niet onderdrukt wordt, de hecle massa be
derft |Oin zich bygevolg te verzetten tegen
alle verdorven meoningen, die doorfilteren
onder leugonachtigen schijn, cn die te zamen
vcreenigd, worden geleeraard als liet moder
nisme."
En eindelijk nog een aanhaling betreffende
den schoolstrijd speciaal in Frankrijk
„Wij spreken van deze school die zich op
de beleedigcndste wijze onzijdig of lecken-
scbool noemt, maar die niets anders is, dan
de almachtige tyrannic van een secto der
duisternis. Dat nieuwe juk van schijnheilige
vrijheid hebt gij met luider stomme en onver»
