MIDDELBURGSCHE COURANT. 1910. W oensdag 6 ApriJ. Middelburg 5 April. EEN NAWOORD. Benoemingen enz. Dit Stad en Provlnoie. m X', 80. 133- Jaargang. Dcro jcoui&n'- verschijnt d&g olijks, root uitzondering v»n Zon- en Feestdagen, por kwartaal, toowol voor Middelburg t\i voor alle platteen in Nederland iraaco pp. f 8. Afzonderlijke nummers kosten 5 oent. A dvertentiën b§ abonnement op voordeelige vocrwearden Prospaotnsseu daarvan sjjn aan bet bureau te bekomen. Advertentiën voor.'jhet serstvolgendo nummer moeten deB middaga vóór óén our aan hot bureau boxorgd sgn. Advortentiëo t 10 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-» dood- cn alle ander.' fimiliebericbton en Dankbetuigingen van 1-7 regol» f 1.10elke regal n«r 30 cect» Reclame» 40 coat por regel. Grooio lettor» naar do plaats, die sjj innemen» Tot de plaatiing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffend- Hand el, Njjve-heid en Gcldwosec, is gerechtigd het Algemeen Adv®rt«neie-Baw«n A. DB LA MAK Ar., K.S. Y«r>rbur*w«»I 2rt48, Amsterdam. Wij zijn nog oenig antwoord schuldig aan Het Centrum. De redaotie van dit Itoomsch Katholieke blad had hare aandacht geschonken aan ons hoofdartikelEen god Vlugschrift, in ons nommer van Maandag '28 Maart, ge wijd aan het verdienstelijk werkje van den heer F. J. van Paasschen te 's Gravenhago over de Vrijmetselarij. Zjj had daarin aangehaald wat wij schreven over de ver houding dier orde tot het Roomsohe g e- 1 o o f en de Roomsche kerk en tevens ons beweren hoe ODjnist de meening was dat do Vrijmetselarij uitsluitend togen beide zon gekant zijn. Genoemde redactie nu laat op deze onze opmerking dit volgen >Dit allen klinkt heel mooi, maar hoe is pr&esjjk Géén andere dan deze, dat de Vrijmetsela rij in het eerste gelid te vinden is, waar hot den strjjd togen da Katholieke Kerk betreft. 1« Italië, in Frankrjjk, in België slechts deze landen te noemen heelt men daarvan de droeve ervaring opgedaan, al is misschien ook wel eens te uitsluitend op haar rekening geschreven wat meer ten laste kwam van het anti-clericalisme in ijjn geheel. D*t echter de maconnerie aan de anti-cleri- cale beweging steeds een ijverig aandeel nam, stut wel vast. En in ons eigen land, waar de vrijmetselarij doorgaans minder macht ontwikkelt en min der op den voorgrond treedt dan elders, gaf xij toch ook bljjk van eenzelfde gezindheid. Een onkele herinnering slechtsToen nu hgna een kwart eeuw geleden de Grondwets herziening dreigde af te stuiten op cfe onder- wge-quaestie en do Rechterzgde in naam der billgkhcid een betore redaotie vroeg van het befaamde artikel 194, vaardigde de Loge een »Teekonplank" uit, waarin de broeders werden aangemaand >pal" te staan. Wat dat »pal" stann in die dagen botee- kende, weet iedereen. Aan de bizoudero school rnoeBt de weg naar rechtsgelijkheid zooveel mogeljjk worden versperd. En nu vragen wjj aan de Middelb. Courant, of uit zulk een daad dan de verdraagzaamheid spreekt, welke de VrjjmetBelarjj voor het ge loof en de overtuiging van anderen heet in prsktjjk te brengen Het valt ons niet moeilijk aan tetoonen dat de redactie van Het Centrum bier op «en verkeerd spoor is geraakt. Zij toch verliest geheel uit het oog de thaiB door ons geapatieerdo woorden ge loof au k e r f en het standpunt, waarom het hier gaat. Daarin juist schuilt het groote verschil in opvatting tusschen ons beiden. Wij hadden uitsluitend het oog op de sthisshe zijde van hot vraagstuk. De Vrijmetselarij heeft, even goed als de Roomsoh-Katholieke kerk, een beginsel waarnaar tzij streeft. Eerstgenoemde heeft een goed en verheven doeldo veelzijdige, harmonische ontwikkeling der menschheid, de bevordering van het humaniteïtsbeginsel. Zij past hot toe op alle mensehen, hetzij zij al of niet tot een kerk behooren. De Roomsch-Katholieke kerk heeft voor zeker ook een goed doel, evenzeer als andere kerkgenootschappen, elk naar zijn eigen leer. Maar waar al die genootschappen, ieder op zich zelf, de menechen van elkaar scheiden, de aanhangers ervan elkaar vaak verketteren, de z g. ongeloovigen bovendien op zij zetten en togenover hen dikwijls zeer oubillijk zijn in hurt oordeel, wij zeggen dit in 't algemeen, niet met het oog op een bepaalde kerkelijke instelling, daar streeft de Vrijmetselarij naar verzoening, naar onderlinge waardeering, naar het be vorderen van hot besef, dat elk menseh het recht heeft om zich den weg naar de zalig heid zelf te kiezen, ©n daarbij heeft zjj ook, en niet het mirst, op hot oog do bekende nitepraak van De Genestet: O te richting is mij wel mits zij naar [i'ovenstreeft. Eti, schoon de mijne niet, mij wat te [denken geeft'' Geen exclusivisme dus wil die Orde ruimte van blik tracht zij in do hand te werken. Daarom is in die Vereeniging plaats voor oen ieder, die het met de dingen dezer woreld en met het streven naar hooger ernstig meent. Nu brengt echter onze collega van Het Centrum de kwestie op een geheel ander terrein, op dat van de politiek. In de laatste jaren is steeds meer en meer verwarring gesticht door het kerk geloof op dit gebied invloed te doen uit oefenen. En dat werkt demoraüsoerend. Dat men groepen van Roomsoh Katho lieken heeft die één van godachto zijn over vraagstukken van maatschappelijk bolang en zioh daarom aaneensluiten, ligt voor de hand. Van datzelfde reoht maken ook gebruik de Vrijmetselaars, niet als zoodanig, maar als burgers. Het Centrum wijBl op hetgeen in andere landen is gebeurdmaar wat daar voorvalt is niet gericht tegen het geloof en de kerk, al tracht zekere partij dit wel zoo voor tt stellen, maar tegen handelingen op staat kundig gebied door machthebbend en in die kerk. Meermalen zijn het in Italië, Frankrijk en België zelfs katholieken die zich ver zetten en de kraohtigste strijders zijn voor het recht van vrijheid, wanneer daaraan te kort wordt gedaan, en tegen clerioalisme. Over dit feit en over de beteekenis van dit woord hebben wij al zoo dikwijls ge schreven, ook om onze meening te stellen tegenover die van bladen als Ret Centrum, dat wij dit nu wel kunnen laten rusten. Wij worden hot daarover toch nooit eens. Als burger, overeenkomstig zijne meening, op te komen voor de belangen van den Staat of van onderdooien daarvan, daartoe heeft ieder het recht, hetzij hij Vrijmetse laar is, Roomsoh-Katboliek of Protestant. Maar in do laatste jaren is de strijd juist zooveel scherper, zooveel harder, zooveel onbehaaglijker geworden, omdat, men daarin het element van het kerkgeloof heeft ge mengd. En daarom wordt ook door velen even zeer afgekeurd wanneer de Orde der Vrij metselaren of een harer onderdooien zich als ooilege in den strijd mengt. Dit doet allicht schade aan hot hoofdbeginsel dat zij voorstaat. Hot feit, waarop Het Centrum doelt, was in ons land eohter een zeer hooge uitzon- doring. Dat dit optreden elders meer geschiedt, valt niet te ontkennen, maar wij zeiven wezen in ons hoofdartikel er op, dat dit plaats heeft „bier op gelukkige, elders op min gelukkige wijze. „Alles hangt hierbij af van de wijze van opvatting der leden, van hun volks aard, die zich hierbij ook niet verloochent, van de toestanden in het land, waarin ondordeelen der Orde zijn gevestigd. Er zijn ook onder haar verschillende op vattingen, al is het hoofdbeginsel hetzelfde". Dit alles heeft de redaotie van Het Cen trum te veel over het hoofd gezien. En nu komende tot de laatste vraag, die het blad tot ons richt, dit Stel al dat de Orde of een Loge destijds opwekte om „pal" te staan voor de open bare school, dan sloot dit nog niet in zich dat zij aan het bijzonder onderwijs geen vrijheid van bestaan gunde. Alleen zou daaruit de conolusie getrokken mogen worden dat zjj zooveel zj kon opkwam voor hetgeen zij h e t fa e s t acht en hot liefst heeft. Onverdraagzaam zou het zijn wanneer zij aan dat onderwijs recht van bestaan had willen ontzeggen. Wij komen ten slotte tot deze conclusie Door haar opmerking heeft do redactie van het R. K. orgaan ons betoog volstrekt niet verzwakt en allerminst aangetoond dat de Vrjjmetselaarsorde bij haar streven naar algemeene verdraagzaamheid, uitsluitend strijdt tegen het Roomsch Katholieke geloof en de Roomsche kerk. Die orde laat beide geheel iu hun waarde, evenzeer als andere opvattingen en stich tingen op godsdienUig gebied. Bij kon besluit - is benoemd tot directeur van het post kantoor te Leiden M. C. Hennequin, thans directeur van het post- en telegraafkantoor te Gouda, en is, met ingang van 1 Juni a. aan den hoofdcommies der telegraphic D. P. Rinders, óp zijn verzoek, als zoodanig eervol ontslag verleend is benoemd tol ingenieur der eerste kl. voor het stoomwezen de ingenieur tweede klasse F. II. C. M. Hoeken is bij het personeel van den geneeskun digen dienst van het leger in Nedcrlandsch- Indië benoemd en aangesteld tot officier van gezondheid der 2de klasse de arts F. D. Jansen. Bij resolutie van den Minister van Koloniën zijn mrs. F. If J. J. Suys, C. Bakker, M. Mantz, A. M. Fak Brouwer en G. A. IJssel de Schepper ter beschikking gesteld van den Gouv Gen. van Ned.-Indié teneinde worden geplaatst bij den bureaudienst daar te lande, waaronder begrepen de dienst ter griffie van het Hooggerechtshof en van Europeesche of Inlandsche rechtbanken. De gewone audiëntie van den Minister Koloniën zal op Vrijdag 8 dezer niet, plaats hebben. EERSTE KAMER- In de Maandagavond gehouden zitting dier Kamer werden voor kennisgeving aangeno men een brief van don heor J. E. Scholten. houdende bericht dat hij ontslag neemt als lid der Kamer, en een brief van den heer Heeckercn, ter begeleiding van zijn be kende nota. Woensdagmiddag wordt een openbare ver gadering gehouden ter afdoening van de ont werpen, die alsdan daarvoor vatbaar zullen Zijn. Bljjkens bet jaarverslag over 1909 van de naamlooze vennootschap Verpleeghuis alhier wos het aantal verpleegden in huis dit jaar ongeveer golgk aan hot vorige. 194 patiënten werden verpleegd, waarvan 9 lste klaBBe inet 40 verpleegdagen, 40 2do klasse met 354 pleegdagen en 145 3de klasse met 2069 ver pleegdagen, terwjjl 14 patiënten op den dag van aankomBt weer konden vertrekken. De diensten, bjj particulieren verricht, waren de volgende i 71'/, weekdiensten, 64 etmalen, "O1/» dagdiensten, 27 nachtdiensten en 185 tusschendiensten. Al deze hadden plaats te Middelburg, Yliasingen, Domburg, Goes en Neuzen. De wijkverpleegster mej. Van Schagen— Langejan verleendo hulp aan 135 gezinnen, waarvoor zg 5695 bezoeken bracht. De exploitatierekening bedraagt f 12 628.97 ontvang en uitgaaf. Aan giften werd f 1685 ontvangen en aan jaarljjksche contributie f 808.50. Het reservefonds bedraBgt thans f 14.489.971 en het pensioenfonds f 6084.98. Tot direoteur van de te vormen naam looze vennootschap Grand Hotel Verseput al- h i e r is benoemd de heer F. Kluivingh, tot dusver oberkellner in dat hotel. - In de Maandag gehouden ledenverga dering van de coöperatieve verbruiksvereeni- ging de Vooruit is tot concierge van het volksgebouw benoemd J. Merison -van Goes Voor deze betrekking hadden zich 21 solli citanten aangemeld. Dit jaar houdt de Nederlandsche Bond van gemeenteambtenaren zjjn algemeene vergadering te Middelburg, vermoedoljjk in Juli of Augustus. Uit Vlissingen. Naar men ons van daar als »heuglgk nieuws" voor die badplaats meldt, hebben de groote bouwplannen tot uitbreiding daarvan voor rekening van een Engelsche maatschappij heden hun beslissing gekregen. Dit jaar nog zal het badhotel eene belang- rgke vergrooting ondergaan, terwjjl het vol gend jaar een Casino met villa's zullen ver- tjjzcn. In Manrt zjjn met de mailbooten der Maatschappij Zeeland vervoerd 9839 passagiers, tegen 7494 in dezelfde maand in 1909. Maandag 11 .a. s. bezoekt de Commis saris der Koningin de gemeenten in Walche ren St. Laurens, Serooskerko, Voere,Vrouwen polder, Oostkapelle en Grjjpskerbo In den omtrek van St Jansteen zjjn Zaterdagnacht oen paar honderd kippen ge stolenook onder Axel zjjn onkele diefstnllen gepleegd. Do politie is de daders, deljjk Belgen, op het spoor. Door den raad van Oostburg werd met eenparige stemmen besloten adhaesio te verleenen aan het plan tot aanleg van eene tramljjn Eecloo—St.-Laurejjns—Oostburg. Voorta werd besloten tot het verleenen eener subsidie van 1 30 voor verbetering van den St. Bavogang, mits de bewoneis de overige kosten betalen en het werk voor hunne reke ning nemen. Tot plaatsvervanger vnn den secretaris, bjj ziekte of verlof van dezen ambtenaar, en tot ambtenaar van don burgerleken stand, werd benoemd de hoerJ, J. Hojjssen, ambtenaar ter secretarie. Zondag ïBte Biervliet door Jacob van Lennep een tooneeluitvoermg gegeven, die door een vrij talrjjk publiek werd bijgewoond. Het verloren Document oj de twee Visschers- kinderen, een tooneelspel in vier bedrjjven, had matig succes. Do drie eerste bedrjjven werden goed ver tolkt. De Harmonie, welke dezen avond goed op dreef was, kon slechts haar programma voor de helft uitvoeren het tooneelstuk was zoo lang, dat de opvoering eerst na middernacht was afgeloopon. Rediling van schipbreukelingen Wjj ontvingen het versing over 1909 van do Zuid-U ollandschc Maatschappij tot red ding vaiti schipbreukelingen, te Rotterdam. Omtrent strandingen, reddingen en Ver leende hulp \rinden Wij daarin, wat Zeeland betreft, het volgende vermeld. Op bericht dat op den buitenkant van de Rassen ter hoogte van den ijzeren toren ■an Westkapelle een stoomschip was ge strand, vertrok op 31 Maart de xnotorreddings- boot Prinses WHMmiiut van Burghsluis der waarts doch trof op de aangegeven plaats geen gestrand stoomschip aan en vernam van den Belgischen Loodskotter No. 17 dat het gerapporteerde stoomschip kort te vo ren met eigen kracht vlotgekomen en naar Vlissingen opgestoomd was. Dezelfde reddingsboot ondernam op 3 April een tocht op het bericht dat terzelfder plaat so een stoomschip was gestrand, doch ook dit bleek met eigen, kracht vlotgekomen en opgevaren te zijn. Den 26 Mei werd van den vuurtoren van West Schouwen bericht dat op den Banjaard brj het wrak van de Lolt.e een tweemast stoomschip was gestrand, waarop de boot' van Burghsluis, alsmede de Prins Hendrik van Brouwershaven derwaarts vertrokken. Bevon den werd dat liet schip was vlotgekomen en door een loodskotter werd voorgczeild. Aan het station Sluis aan de Wielingen (Cadzand) werd oji 9 Juli waargenomen dat het Belgische klipperschip Niamor, dat we gens defect aan het roer niet door de bran ding kon komen, door de hoogloopende zee op liet strand werd geworpen. De reddings vlot ging daarheen en assisteerde door liet uitbrengen van «ankers tot het afbrengen van het schip, hetgeen gelukte. Dezelfde boot is op 28 Juli uitgegaan op een sein om hulp, gegeven door den hoog- aarts C.Z. I, welke, met stijven N. W. wind uit zee terugkecrende, de haven van Cadzand wilde binnenkropen, toen het lijk van het groot zeil brak en het zeil scheurde. Het.anker, dat men toen liet vallen, liicld niet en het vaartuig dreigde op het paalhoofd te slaan. Met behulp van dc bemanning der vlet is hel vaartuig, welks schipper tengevolge van eenen val op het hoofd buiten staat was iets te verrichten, in de haven gebracht. Op 2 October werd zoowel te Hoek van Holland als te Burghsluis van do kustwacht bericht dal op den Hinder een stoomschip was gestrand. De President van Heel en de Prinses Wilhelmina vertrokken derwaarts en ontmoetten elkander zonder iets ontwaard te hebben daar het stoomschip, zijnde do Westland, inmiddels met assistentie van een toevallig passeerende sleepboot was vlotge komen. liet schip Christina, geladen met suiker bieten naar Selzactc, verliet des namiddags van 30 October Cadzand en was circa 20 minuten van de liavcn verwijderd, toen de schipper een noodsein heesch. De reddings- vlet ging dadelijk naar het schip, dal bleek het roer zoomede boeganker met ketting ver loren to hebben De schipper wilde zjjn schip niet verlaten, doch gaf zijn drie kinde ren over aan de vlet, welke hen eerst landde en toen weder uitging- Daar in zee oc«i sleepboot met een lichter werden gezien, bljjk- baai- bestemd naar Vlissingen, werd daarheen geroeid en de sleepboot gepraaid, welke daar op de Christina op sleeptouw heeft genomen en Ie Vlissingen binnengebracht. Door de kustwacht te West Schouwen werd des middags van 11 November gerapporteerd dat tusschen N'oordland en de Hompels een barge m nood verkeerde en dreigde te stran den. De boot van Burghsluis ging d«idelijk uit cn ter plaatse gekomen, zag de beman ning dat de barge, die op het Noordland zat, over de plaat Iieca werd geworpen oa aldus weder in vlot water geraakte, waarna zij over do punt van dc Neeltje Jansplaat liep en ui de Roompot kwam Van daar be reikte zij de ree.de van Zierikzee. De red dingsboot volgde hel vaartuig tot Zierikzee doch behoefde geen hulp te verleenen Met liet oog op de ongunstige wcersgestcld - beid, zijnde harde Noordenwind met hagel buien, was ook de stoomreddingsboot Prins tier Nederlanden uitgegaan Toen deze ter plaatse kwam, was de barge reeds naar bin nen gezeild, hetgeen te Burghsluis aan dö bemanning werd medegedeeld Op bericht dat op den Banjaard een drio- maptschip was gestrand, is de hooi van Burghsluis op 29 November uitgegaan. Hel schip, zjjnde het ftaliaansche fregatschip Maria, bleek reeds door de bemanning ver laten te zijn Bij hel naderen van het ge strande schip sloeg het anker achterover, waardoor ecnige avnj aan de voorluchtkast ontstond. De boot van Brouwershaven en stoonired- diugshoot, President van Heel. die mede waren uitgegaan, hadden dezelfde bevinding en keer den respectievelijk op 30 cn 29 November in hunne stations terug In don vroegen morgen van den" 3 De cember, bij zwaar stormweder uit het Westen, rapporteerde de kustwacht te Westkapelle dal in de richting van het gestrande schip Doris noodseinen worden waargenomen. Do reddingsboot van Vlissingen ging dadelijk uit, gevolgd door twee sleepbooten om haar zoo noodig te assisteeren. Het vaartuig, zijnde het stoomschip Hotten, op reis van Shields r Antwerpen, bleek echter in vlot water ten anker te liggen on had noodseinen ge geven omdat het zonder loods was en eerst later een ankerplaats1 vond. De ontvangsten en uitgaven over 1909 In droegen f 15.967 39 Uit het zesde fonds Robin genieten de weduwen van schipper J. van der Klooster te Burghsluis en van den voormaligon 2en schipper N Zeeman Jzn te Terheyde, ieder f 2.per week Dc uitkecring van f 10 uit liet zevende fonds Ilohin bij de geboorte van een wettig kind van een der manschappen in dienst dor Maatschappij werd in 1909 twaalfmaal ge daan Uil het fonds van wijlen Mejuffrouw Ida Maria de Raath werd aan verschillende we duwen en betrekkingen van verongelukte zee lieden f 567. uitgekeerd. RECHTSZAKEN. Bij bevelschrift der arr.-rechtbank to Middelburg is rechtsingang verleend met bevel tot gevangenhouding van den be klaagde, iu de zaak tegen M. C. P 23 jaar, landbouwers knecht, geboren en wonende te Corlgene, thans gedetineerd te Middelburg, beklaagd van zware mishandeling, den dood ton gevolge hebbende, geploegd te Cortgene op 29 Maart j.l. Verder is bij bevelschrift van dezelfde rechtbank naar de openbare terechtzitting ver wezen, met bevel tot gevangenneming van den beklaagde, de zaak tegen J. d. V., 29 jaar, veldarbeider, wonende te Axel, gede tineerd te Middelburg, beklaagd van dief stal van granen aldaar. De Amsterdamsche rechtbank heeft, iu hooger beroep, het vonnis van den kanton rechter, waarbij de heer Bijleveld van de Koninklijke Fransche Opera vrijgesproken werd van overtreding der Arbeidswet, n.t. hel laten optreden van een zesjarig kind in Madame Butterfly, en veroordeelde licm tol f 25 boete subs. 5 dagen hechtenis, wegens overtreding van art. 1 van die wet. LANDBOUW. —Maandag werd te G<rcs de eerste ver gadering gehouden van de Vereeniging tot be vordering van do GeiienfoKkerij in Zeeland. Medegedeeld werd dat het aantal geitenfok- vercenigingen in Zeoland van 7 tot 15 geste gen is. Hierbjj' zijn aangestoten ruim 650 geitenhouders met pi. m. 900 melkgeiten. De

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1