MIDDEIJIIRGSCHE COURANT. W oensdag 23 Maart. 8'. 69 163* Jaargang. 1910 Ueu) courant vorsohijnt da^olyks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. .f r%* per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plantam in Nederland franco pp. f S. Afzonderlijke nummers kosten 5 oent. Advortentiën bjj abonnement op voordeeligo voorwaarden Prospectussen daarvan zjjn aan het bureau te bekomen. Advertentie» voor.tbet eerstvolgende nummer moeten des middags vóór één uur aan bet bureau bezorgd zjjn Advortentiën i 10 oent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andera familieberichten en Dankbetuigingen van 1 7 regels f 1.50; elke regel me 50 oent, Seolame» 40 cent par regel. Groote lettera naai de plaats, dio lij innemen. Tot de plaatsing van advertcntiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffend1 Handel, Nflrerbeid on Gddweien, ic gerechtigd het Algemeen Ad»eptentle-Bnre»n A. DB li* StAB At., Si.S. Tasrbnrgnal 364, Amsterdam. Middelburg 22 Maart. Be Engelsclie verkiezingen. Ren los voor ons l in d In-no. 63 onzer geschriften (NederLtnd— V«ïib-ivenkozeir wij bij voorbaat in ge- xal te cenigcn tijde ook Engeland aan de bescheAmende handelspolitiek boven die van den vrijhandel de voorkeur schenken mocht voor ons land des te krachtiger partij ▼oor het onbelemmerde ruilverkeer Intusschen, zoo ver is het met Engeland nog niet gekomen Nóg houdt dit land aan don vrijen handel vast, Zijn Lagerhuis (dat daar ten naaste bi) de rol van onze Tweede Kamer speelt! beslaat na de jongste ver- kieringeu uit. 274 liberalen. 41 leden dor arbeiderspartij, 82 Iereu en 273 unionisten of conservatieven Het is waar, de vrjjhandolsgezinde meer derheid in do Engelsche volkskamer is niet onaanzienlijk geslonken. Maar do protectio nistische conservatieven pochten vóór de ver kiezingen op een waarschijnlijk door hen te behalen winst van 170 tot. 220 zetels terwijl «urn winst beperkt bleef tol 105, Een ver- ocbil van betëékenis I •En een vorechil van te meer beteekenis, zoo men den uitslag van dezen stembusstrijd wat meer van naderbij beziet Welke was dc inzet van den strijd'? IVe proleclionisten hebben het met den Dmtschen boeman geprobeerd. Invoerrechten ïieetten het eonig middel om te komen aan liét noodige geld voor hot. bouwen van slag schepen. Met naïeve openhartigheid werd dit demagogisch argument door een Van zijn luuiteerders, den bekenden admiraal Beres- iford, tot zjjn ware afmetingen, die van een voorwendsel, teruggebracht, toen hij (volgens verslag van zijn eigen partjj-orgaande '■Time.s. van 27 Januari 1910) den 26sten Januari zich in een rede te Parkslonc uit liet in dezen zin, dat hi) de marine niet tot een partijzaak wonschte te maken, maar dat men toch op een of andere manier in het Parlement moest trachten te komen 1 Om den bouw van meer of minder oorlogs schepen ging het evenwel niet in de eerste plaats. Hoofdzaak bij deze verkiezingen was de tweeledige vraag, welke plaats voorlaan in het Engelsche staatsbestel door het Ilooger- Siuis (liet Huis der Lords) zou moeten wor den ingenomen en welke belastingpolitiek in de komende jaren door liet Vereenigd Ko ninklijk zou dienen te worden gevolgd. Niet twee vragen, maai' óóne tweeledige, De liberale regeering immers, die den vrij handel wilde handhaven, wenschte o. m. uit verhooging van inkomsten-belasting en van successierechten benevens uil nieuwe grond rechten het door haar benoodigde geld te vinden: zjj wilde m. a. w haar nieuwe belas tingen dóar heffen waar zij den minsten druk zouden veroorzakenen zij had in haar begrooting die belastingpolitiek belichaamd. Het Hoogerhuis even wol, waarin het groot grondbezit (dat mede den druk der nieuwe belastingen zou voelen) een eerste viool speelt, weigerde over deze begrooting te stemmen alvorens het kiezerscorps zich opnieuw zon hebben uitgesproken. Gevolg van deze weige ring waren do ontbinding van liet; Lagerhuis en de nieuwe verkiezingen Zoo ziet men, hoe de vraag naar de staats rechtelijke macht van het Hoogerhuis (dat in twee eeuwen niet geweigerd had een begroo ting aan. to nemen en dus thans met zijn ■weigering niet veel minder dan een revolu tionaire daad had verricht) en de vraag naar de in Engeland te volgen belasting- en handelspolitiek samenhingen op het aller nauwst. Welnu, wat loeren de Engelsche verkiezin gen omtrent de meening die in Engeland beslaat aangaande het vraagstuk der bescher ming? Men wete hierbij, dat het den protectio- oisten om nijverheidsbescherming te doen is, om den invoer te kceren van de voort brengselen der uitheemschc, vooral der Duit- sche nijverheid. En men zou dus verwachten, dat met name de nijverheidsdistrieten, wel ker belangèn door de proleclionisten beter dan door wie ook lieeten te worden behar tigd. Such zouden hebben gehaast met het afvaardigen van beschermingsgezinde candi- datcn naar het Lagerhuis. En dat het land bouwende en veetelendc platteland, dat van nijverhoidsbescherming, die zijn werktuigen duurder (of slechter) zal maken, bloot nadeel kan ondervinden, zou hebben gekozen voor den vrijen handel. Vrijwel het omgekeerde evenwel greep plaats. Wanneer men Ierland ter zijde laat, waar bij de verkiezingen de eiscli van het lersche zelfbestuur (home rulealle andere politieke vragen naar achter dringt, laat zich vast stellen dat Schotland en Wales met overwel digende meerderheden, den vrijhandel zijn trouw gebleven en dal in hot eigenlijke En geland in het voornamelijk landbouwende en veefokkevvdc Zuiden en Midden de (protec tionistische) unionisten, in het industrieel© Noorden in groote meerderheid de vrijhan- delsgeZinde liberalen on leden der arbeiders partij triumfen konden vieren. Een inderdaad teokenend verschijnsel Het Noorden van Engeland dat, naar hel voorgeven der unionisten, in de eerste plaats voordeel zou trekken van hun beschermende politiek, heeft die bescherming met beslist-1 heid afgewezen, zooals door den minister van financiën Lloyd George tegen den afloop der verkiezingen met vreugde kon worden vast gespijkerd. Eji wat antwoordde op dezen mi- nisteriëelen overwinningskreet het hoofdorgaan der unionisten, do Times? Zij gaf in haar nummer van don 24sten Januari de bescher ming prijs met deze woorden - „Volkomen terecht heeft de heer Lloyd George uitgeweid over de voor de regeering gunstige resultaten van de verkiezingen in de meeste gxoote industrieel© centra van bet Noorden. Wèl is hun uitspraak in geenen deele izoo eenstemmig als Jrrj voorgeeft en vallen onkele belangrijke uitzonderingen op. maar over het. algemeen heeft hg gelijk en dient erkend dat het doorzetten der tariefs herziening tegenover die kiesdistricten een onmogelijkheid is." Die „enkele belangrijke uitzonderingen," waarvan de Tinies spreekt, zijn kennelijk Bir mingham on omstreken, waar de metaal industrie zetelt, hot koninkrijk van Cham berlain, dat van den Duilschen invoer den meesten last heeft. Maar indien deze uitzon dering, hoe „belangrijk" ook, belangrijk ge noeg ware geweest om er een. volksoordeel ten gunsto der bescherming uil af te leiden, do slotsom van de Times zou -wol anders hebben geluid dan zij deeddat tlians ta riefsherziening in protectiortislischen zin on doenlijk is. Eu aan hot wel niet uitsluitend, maar toch in hoofdzaak afwijkend oordeel van de platte landsdistricten is in deze uiteraard geen waarde toe te kennen. Daar geeft de be paling van liet Engelsche kiesrecht, die stem verleent overal waar men onroerend goed bezit, een kunstmaligcn voorsprong aan de landeigenaren. Daar heerscht ook in ander opzicht hot grootgrondbezit, zijii de Lords oppermachtigdaar is het veelal onmogelijk een huis, een hut te huren buiten toestem ming van den landheer daar drukt op pach ters en arbeiders Zwaar de hand van den grondeigenaar en talrijk genoog zijn de ge vallen, die bekend worden, van pressie tot het stemmen op unionistische candidaten, tot stemmen m.a. w. tegen eigen en geheel rechtmatige belangen rechtstreeks in, om aan den uitslag van de verkiezingen in die dis tricten de beteekenis eener volksstemming ten gunste der bescherming te mogen ont- zeggen. Om kort te gaan Dc Engelsche proleclionisten wenschten be scherming ten bate der industrie, om den „nationalen ,arbcid" te bevorderen, om de werkloosheid uit te bannen. Tot oordeel daarover waren het spreekt vanzelf de industricele kiesdistricten liet best in staat. En in die industriëele districten hebben fabrikanten en arbeiders tegader van die bescherming in groote meerderheid niet wil-' len weten. Ziehier de les, die Nederland ,(waar óók ten voordeele der vaderlandsclie nijverheid, ter bescherming van den nationalen arbeid, bescherming wordt aangeprezen) uit de jong ste Engelsche verkiezingen trekken kan. Vereeniging Hel Vrije Ruilverkeer Benoemingen enz. By kon. beslnit: is op verzoek eervol ontslag verleend aan mr E. Star Busmann als raadsheer m het gerechtshof te Amsterdam, onder dankbetui ging, en aan H. A. G. E. Kempors als notaris te Amsterdam. De gewone audiënties van de Ministers van Buitenlandscbo Zaken en Koloniën zullen deze week niet plaats hebben. Oost-lndië. *Blijkens een uit Ned.:Indië ontvangen tele gram hebben zich in liet Meulabohsche (west kust van Atjeh en onderhoorigheden) 5 voor name bendehoofden, vele panglimas en 115 volgelingen gemeld. Dit Stad en ProviuGie. Zooals uit een in dit nommer voorko mende advertentie bljjkt zal Maandag, twee den Paaschdag, alhier, op het terrein aan den Soisweg een internationale voetbalwed strijd gehouden worden. Dan zal The Old Burghlegans van Londen in het krgt treden togen de M, V. V. Olympia van hier. Aan do heden gehouden stemming ter verkiezing van oen lid der kamer van koophandel en fabrieken alhier, ter voor ziening in de vacature-Mes, werd door 129 van de 243 kiezerB deelgenomen. Gekozen werd de heer F. Keulemans met 78 ste mmen, tegen 51 op den heer jhr. A. E. Boddaert. Men meldt ons als een bgzonderheid dat een Vrietkaart, verleden jaar Juni alhier op de post gedaan, Zondag j.l. aan zjju adres te Gobb bezorgd is. Uit Vlissingen Donderdagmiddag te twee nur houdt do gemeenteraad een openbare zitting. Daarin zullen mededeelingen gedaan en stukken overgelegd worden. Ontslag zal worden verleend aan den heer J. BejjorB als lid der commissie van toezicht op het lager onderwjjs. De aanbeveling voor de voorziening in die vacature bestaat uit de heeren dr A„ van Maanen en A. Staverman. Behalve die benoeming zal ook worden be noemd oen ondcrwjjzor aan school C, waarvoor aanbevolen wordt de hoor S. P. Regne te Yianea. Verder tullen behandeld worden concept besluiten tot verkoop van gemeentegrond aan K. H. Liena Kok, J. 1. Roest, P. Smagge, R. K. Weeshuis, J. Lobs Az. en J. P. van Krieken. Voorts komen ter tafel voorstellen van Burg. en Wetb.tot vaststelling eener verordening regelende de jaarwedden van directeur on leeraren der hoogere burgerschool en daaraan verbonden handelsschooltot afwijzing van een verzoek om subsidie van den Ned. Bond voor Lichamelijke Opvoedingtot onderhandsche verhuring van woningen aan A. R. de Boo van Ujjen en J. de Rgcketot het verleenen van vergunning aac F. J. Timmerman tot het plaatsen van eene kiosk op den Boulevard j tot wjjziging derponsioenverordening; tot het adviseeion aan Geöep. StatBn omtrent eene aanvrage der ICon. Mjj De Schelde betreflende het leggen van raiU in openbare wegen; tot goedkeuring eener af- en overschrijving op de begrooting van het Algem. Armbestuur dienst 1909tot het aangaan van eene tjjdeljjke geldleening; tot 5e wjjziging der gemeente begroting dienst 1909 en tot het verleenen van ontheffingen straatbelasting dienst 1909. Verder zal worden beschikt op reclames 3e suppl. kohier H. O. en zal het kohier der straatbelasting worden vastgesteld. Maandagavond hield ook te Westka pel le de heer J. van Bose van Njjmegen, de bekende propagandist voor Volkswaarheid, een lezing. Evenals op reeds enkele plaatsen in Zeeland schetste bjj ook daar op zeer onder houdende wjjze het doel on het streven van die vereeniging. Daarbij deed hg uitkomen do verkeerde meening, die by zoovelen be staat, als zou z{j een zuiver militaristisch karakter hebben. De voorzitter der afdeeling bracht den spreker dank voor zjjn duidelijke rede en wekte de aanwezigen, die nog geen lid zjjn, op tot de afdeeling toe te treden. In den afgeloopen nacht egn te Nieuw en St. Joosland van twee'eigenaren 7 kongnen ontvreemd. Dader onbekend. De vereeniging Het Onene Kruis te Eikerzee heeft besloten, na een inleidend woord van dr. J J. Wojjland te Veere, zich aan te sluiten by de Provinciale Zeeuwsche Vereeniging Hol Groene Kruis. De afdeeling telt thans 130 leden. In eene Zondag, gehouden vergadering der Boerenleenbank to Lamswaarde is besloten bet salaris van den assistent-boek houder met f 100 te verhoogen en dat van den boekhouder met geljjk bedrag te verlagen. Als de zaken beter gingen zou het laatste salaris weer op het oude bedrag worden gesteld. Naar aanleiding van een schrgven van de Centrale Boerenleenbank te Utrecht werd beslo ten om zich uitsluitend bezig te houden met zaken, waarvoor de bank is opgericht en niet meer, zooals vroeger, met kaasierswerk. De rente voor tor leen gegeven geld weid van 4>/» op 4V« gebracht en de rentever goeding voor belogd geld op 3'/4 0/0. Het tot dusver uitgegeven bankblaadje zal niet meer verschijnen wegens de hoogs kosten. In het afgeloopen jBar werd ruim een mil- lioen gulden verhandeld. Te S a s v a n G e n t is tot wethouder gekozen de heer Ch. PanwelB, die de benoe ming in beraad hield. Drinkwatervoorziening: in Zeenwsch-Ylaanderen O D. Naar aanleiding van hetgeen ons uit dat deel onzer Provincie geschreven werd en door ons is opgenomen onder Zeeuwschc Omtrekken in ons nommer van Maandag zend men ons het volgende, getrokken uit het verslag over 1909 der te Hulst gevestigde Gezondheidscommissie Deze belangrijke zaak is gedurende liet jaar 1909 met kracht ter hand genomen. Met groote belangstelling had de Commis sie de watcrleidingplanncn \n Zuid-Beveland gade geslagen en toen haar bleek, dat er gcreedc kans bestond dat die plannen wer- kolijklieid zouden kunnen worden, heeft zij gemeend niet langer te mogen wachten om eene zaak van zooveel gewicht als de drink watervoorziening ter hand te nemen. Na zelf voorloopige gegevens te hebben verzameld, na inlichtingen te hebben in gewonnen naar gedane d iepboringen te Hulst, Clinge. St Nicolaas, Antwerpen en Gent. besloot de Commissie do Gezondheidscom missie te Tcmeuzen tot eene gecombineerde vergadering uit te noodigen, als gevolg waar van eene sub-commissie benoemd werd, die wil trachten deze zaak tot eene oplossing te brengen. Dc Commissies hebben daarbij overwogen, na kennis genomen te hebben van de plan nen van uilvoering in Zuid-Beveland en niet het minst va» den financieelen opzei dezer belangrijke zaak, dat, kan eene waterleiding voor alle gemeenten in Zuid-Beveland tot stand Jcomen, deze dan absoluut, zeker kan tot stand komen voor alle gemeenten m Zoeuwscb-Vlaanderen O D., want heeft Zuid- Beveland eene bevolking van 43274 zielen, dit gedeelte van Zeeuwsch-Vlaanderen heeft eene bevolking van 51159 zielen of 7885 zielen meer of ongeveer 18 a/o meer dan Zuid-Beveland. Bovendien worden in den kring der beide Commissies slechts 3 gemeenten beneden de 1000 zielen aangetroffen, n 1. Hengstdijk. Os- senisse eu Overslag, en zal de lengte van het buizennet hier beduidend minder zijn dan in Zuid-Bcvcland, terwijl de vermoede lijke prise d'eau veel gunstiger is gelegen en hier meer groote re gemeenten dan in Zuid-Beveland worden aangetroffen. Ook met het oog op de scheepvaart te Tcmeuzen is eene waterleiding van zeer groot belang en dit groote belang komt des to meer uit, na de voorgekomen gevallen van cholera in Nederland De Commissie hoopt weldra met voorstellen tot de verschillende gemeentebesturen te kun nen komen, zij wacht slechts op de resul taten.. die de begonnen proefdiepboring zal geven Zij kan bereids mededeelen, dat hot even tueel noodige terrein in voorkoop is ver kregen, dal rij een zeer gunstig, voor hel minst niet bezwarende, voorloopige overeen komst met de gunstig bekende firma Carl Francke te Bremen heeft gemaakt, en dat de financieele opzet van deze zaak niet in het minst bezwarend voor de gemeentebe sturen "zal bkjken te zjjn. Do Commissie vertrouwt, dat de Regeering niet achterwege zal blijven met steun, in dien dien noodzakelijk blijkt, terwijl uit de begrootijigsdebatten in de Tweede Kamer, waarbij de kwestie van drinkwatervoorziening ten plattelandc, door meer dan een spreker te berde is gebracht, kan worden afgeleid, daL ook de Tweede Kamer zeer veel voelt om het platteland in deze krachtig, zoo noo- dig, ter hulp te komen. Gevolg daarvan is dan ook geweest, dat de voorloopige uitgetrokken som van £5000 tot f 15.000 is verhoogd De sub-commissio heeft bij de Regecring een adres ingediend om eene bijdrage van f 2000 in de voorloopige kosten van boren en voor-onderzoek en vleit zich, dat hierop gunstig zal worden beschikt. Bijgestaan door deskundigen, heeft de sub commissie eerst een onderzoek ingesteld naar vermoedelijke geschikte terreinen als prise d' eau, en ten slotte hebben de deskundigen daarvoor gekozen een terrein, onder de ge meente Clinge, dicht gelegen aan den steen weg van Hulst naar St. Nikolaas. De aldaar begonnen boring wordt met kracht voortgezet en de Commissie hoopt, dat de uitkomsten daarvan aan de verwach ting zullen beantwoorden. Zij hoopt op de krachtige medewerking van do gemeentebesturen, teneinde dit belang rijk werk tot stand te kunnen brengen. RECHTSZAKEN. 'Arrondissementsrechtbank te Middelburg. Hoden (Dinsdag) zjjn veroordeeld wegens - miehandelingJ. v. d. B., 19 j., tot f 15 0. s. 15 d h„ cd A. P., 18 j., tot f 3 b- s. 3 d. k., beiden schippersknechts te Yerseke beleediging ambtenaren: F. J. v. W., 82 j., polderwerker, Clinge, en A. M. F„ 23 j., vold- a'beider, Colynsplaat, ieder tot f5b s. 5d.h.; diejstal: A d. B., 51 j., E. v. A., 40 j arbeiders, Koewacht, en M. H., 18 j., werkman, Souburg, allen tot f 3 b. s. 3 d. b.; eenvoudige beleediging Th. S., 22 j metse laar, Eede, tot f 5 b. s. 5 d. b., en strooperij: C. H-, 54 j., en C v. d V., 51 j., bootwerkers, Neuzen, ieder tot f 3b.s.3d h. \rtjgtsproken: P. F. W., 44 j., petroleam- koopman, Hontenisse, beklaagd van diefstal. Ter openbare terechtzitting van genoemde rechtbank van Vrydag 8 April n. s, zal onder meer andere zaken wjrden behandeld die tegen L. A. S., 32 jaar, assuradeur, geboren en wonende to Vlissingen, thans alhier gedetineerd beklaagd van verduistering van Eogolsohe postalordors. In deze zaak zjjn vanwege hot O. M. vier getuigen gedagvaard. Als verdediger van beklaagde zal optreden de heer mr. Joh. Adriaanse, advocaat en proca- reur te Middelbnrg. ONDERWIJS- Aan het door de Commissie van Toezicht op het lager onderwjjs te Vlissingen over het jaar 1909 uitgebrachto verslag is hot vol gende ontleend Op 1 September 1909 werden de lagere scho len bezocht door 3660 kinderen van welke 2465 de openbare en 1195 de byzondore; op 1 September 1908 bedroegen deze aantallen respectievelijk 3714, 2496 en 1218. De schoolgebouwen laten, wat ruimte aan gaat, voel te wenschen over. Ook wgst de commissie op den gebrekkigen toestand der speelplaatsen. Zjj spreekt voorts de wenscheljjkbeid uit dat het leerplan van school E zoodanig gewjj- zigd word, dat het onderwgs in klasse 7a voortaan ten doel heeft de leerlingen voor te bereiden voor het toelatingsexamen H. B. S. of Gymnasium en in klasse 7b leerlingen werden opgenomen die geen examen voor de H. B. S. of 't Gymnasium wenschen te doen, doch nog een jaar langer het lager ondorwga willen volgen- De commissie zag aan genoemde school het onderwgs in de Fransche taal liever aaugevangenjin de 5e klasse, dan, zooals thans, in de 4e. De commissie voor de stuurlieden-examens, bedoeld in de Scbipperswet Staatsblad 1907, no 244) zal, aanvangende 12 April, zitting houden to 's Gravenhage. Do aanvragen om tot de examens te worden toegelaten moeten den voorzitter dercomtais- ste bereikt hebben vóór 2 April. Voor nadere bijzonderheden zie men de St. Crt. no 68 en de advertentie in dit blad. Bg 't referendum heeft de Bond van Ned. Onderwijzers zich nog met 2449 stemmen tegen 343, blanco 122, uitgesproken tegen samen werking met 't Ned. Onderwijzers Genootschap inzake de >algemeeno" salnrisbeweging. LETTEREN EN KUNST. Op den 7en Mei zal te Rotterdam ter herdenking der verschijning van Max Havelaar, vjjftig jaar geleden, des namiddags en des avonds een plechtig-feesteljjke bijeenkomst zjjn. Hot Rotterdamsch Tooneelgezelschap zal er spelen 's namiddags Aleid, des avonds Vor- stenschool. Aan de vertooning in den namiddag zal een rede voorafgaan van den voorzitter der Mal- tatnli-commiseie, mr J N. van Hallop Aleid zal volgen de voordracht van de Rruissprook door Willem Royaards. Mej. Phine Beider, die in het begin van Jannari een ernstige operatie moeBt ondergaan, 10 bjjna hersteld, doch mag in dit seizoen niet meer optreden, hetgeen een groote teleur stelling is voor haar zoowel als voor do direc tie der Hagespe ers. Voor het volgend seizoen is mej. Beider weder aan hotgezelschap verbonden. Speenhoff gaat weêr op zich zelf werken. Nu, het werd tjjd. Dat optreden bg een gezelschap, hetwelk zich na de opvoering van Ztjn Edelachtbare meer en meer toelegt op grove, onkiesche grappenmakers en, moet hem tegen de borst stuiten. Trouwens, hg heeft zieb reeds lang willen afscheiden. Hg wil een eigen gezelschapje vormen, een Speenhofi'-troepje, van jonge lieden, waarljjk werkend in zyn geest.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1910 | | pagina 1